Kĩ năng làm chủ bản thân

Lời nói đầu.............................................................................. 5
Chương I: Chìa khóa của sự thành công................................. 7
Chương II: Sự im lặng........................................................... 13
Chương III: Những lời tâm sự vơ ích ................................... 19
Chương IV: Sự suy nghĩ........................................................ 27
Chương V: Sự trầm tĩnh bên ngoài ....................................... 34
Chương VI: Vệ sinh tinh thần............................................... 39
Chương VII: Đọc sách.......................................................... 47
Chương VIII: Những lời khuyên cuối cùng.......................... 54
Phụ lục .................................................................................. 56




Con người thời đại phải biết làm chủ, không chỉ bản thân
mà còn phải làm chủ thiên nhiên, làm chủ xã hội. Nhưng
trong đó LÀM CHỦ BẢN THÂN là vấn đề đầu tiên, quan
trọng nhất và cũng khó khăn phức tạp nhất. Đó là điều ai
cũng biết.
Song vấn đề là: Bằng cách nào để làm chủ được bản thân?
Cuốn sách này không bàn rộng về lý thuyết, quan điểm
mà người viết muốn giúp ta hiểu thêm những vấn đề chính
để rèn luyện tính tự làm chủ, trước hết với bản thân mình,
một việc làm địi hỏi phải có ý chí, kiên nhẫn và lâu dài
mới thành công. Tuy nhiên đây cũng chỉ là những gợi ý ban
đầu, thực tế còn phụ thuộc vào các yếu tố khách quan, chủ
quan khác nữa.
Để giúp bạn đọc có những cách thức biện pháp cụ thể trên

đường rèn luyện “làm chủ bản thân”, được sự đồng ý của
người có trách nhiệm về bản quyền, chúng tôi in cuốn sách
trên làm tài liệu tham khảo chung.
Rất mong bạn đọc góp ý xây dựng sách.
Nhà xuất bản thanh niên



CHÌA KHĨA CỦA SỰ THÀNH CƠNG
1. Bạn có muốn thành công trong những việc kinh doanh
hoặc luôn được thăng tiến trong cuộc sống? Bạn có muốn đạt
được những kết quả rực rỡ, mọi kết quả, tất nhiên là những
kết quả hợp pháp của một con người chân chính? Chắc chắn
là bạn mong muốn và mong muốn rất nồng nhiệt.
Bạn hãy chú ý nghiên cứu những chương sách sau đây.
Chúng được tặng cho những người có một niềm ham muốn
cao cả khai thác những năng khiếu cá nhân và những cơ hội
để nâng cao vị trí của mình ở trong xã hội, để tự hồn thiện
mình về mặt nhân cách tốt đẹp. Mục đích của những chương
sách này là cung cấp cho các độc giả một phương pháp dễ
thực hành và rõ ràng, bảo đảm cho họ mọi sự thành công.
Những chương sách này như cái chìa khóa cho phép bạn
lần lượt mở những cánh cửa khác nhau của sự thành cơng.
Với cái “chìa khóa” này, bạn sẽ lọt vào được ngơi đền bí ẩn
của sự thành cơng và niềm hạnh phúc.


2. Cái chìa khóa tuyệt diệu ấy, là làm chủ bản thân. Làm
chủ bản thân bạn! Bạn sẽ sử dụng tốt nhất những khả năng mà
Tạo Hóa đã ban phát cho bạn một cách hào phóng mà lâu nay

bạn để ngủ quên, bạn sẽ rút ra được tối đa những lợi ích trong


nhiều hồn cảnh, thậm chí, trong một mức độ nào đó, bạn có
thể chế ngự được các sự kiện thay vì bạn để cho các sự kiện
chế ngự mình.
Bạn hãy khắc sâu trong tâm trí quan niệm này: Khơng làm
chủ được bản thân, ta sẽ khơng làm gì được cả.
Bạn hãy suy nghĩ một chút.
Những khả năng trí tuệ sáng chói nhất của bạn cũng khơng
đủ để bảo đảm sự thành cơng. Bạn hãy nhìn xem những người
bạn học cũ của bạn. Trong những người học giỏi nhất, nhiều
người đã không đáp ứng được niềm hy vọng của những người
thân, họ sống lây lất giữa lúc nhiều người khác lúc ngồi trên
ghế nhà trường kém xuất sắc hơn thì lúc vào đời lại thành đạt
hơn. Tại sao? Họ thiếu nguồn nghị lực cần thiết. Chiến thắng
là một bông hoa khắt khe khơng dành cho tất cả các mảnh đất,
nó chỉ nở dưới ánh nắng mặt trời của ý chí.
Sự ngẫu nhiên may mắn không đủ để cắt nghĩa cho những
sự thành cơng to lớn. Vào một khoảnh khắc nào đó, mọi con
người đều có dịp gặp một cơ hội thuận lợi, những người có
bản lĩnh nắm bắt ngay được nó, cịn những người yếu đuối thì
lại để cho nó qua đi, họ là nạn nhân của sự kém khuyết bản
thân chứ không phải của số phận. Sự thành công là một con
chim đỏng đảnh, nếu nó giương cánh khẽ chạm vào bạn, bạn
hãy vươn tay ra chộp lấy nó và mang nhốt nó vào lồng, nếu
khơng nó sẽ bay đi khuất.


Bạn đừng gán sự thất bại của mình cho số phận không

may. Con người cương nghị đấu tranh với những khó khăn và
vượt qua những trở ngại. Con người mềm yếu tự bng thả
mình như một vật bị trơi giạt theo những dòng nước dơ bẩn.
Mỗi giờ bất động càng làm cho tình thế thêm bi thảm.


3. Để tự thuyết phục sâu sắc hơn sự cần thiết của việc làm
chủ bản thân, bạn hãy hồi tưởng về quá khứ của bạn. Bạn hãy
tự rà sốt lại cuộc đời mình.
Những cơng việc kinh doanh của bạn có tiến triển theo
đúng lịng mong muốn của bạn?
Bạn học hành có tấn tới nhiều khơng?
Bạn có giành được niềm tin cậy của những người xung
quanh về những khả năng của bạn khơng?
Bạn có tự nâng cao được cuộc sống trí tuệ và tình cảm theo
như dự định của bạn không?
Nếu bạn tự kiểm tra bản thân một cách trung thực, bạn sẽ
nhanh chóng nhận thấy rằng bạn có thể cải thiện rất nhiều
hồn cảnh sống của bạn, và có thể cịn biến đổi nó hồn tồn.
Bạn đã khơng biết năm lấy cơ hội thuận lợi trong dịp may
ấy! Bạn đã quyết định sai lầm trong sự việc ấy! Bạn đã thiếu
sáng kiến trong trường hợp ấy! Bạn đã lùi bước trước cuộc
vận động ấy, một cuộc vận động rất quan trọng!


Tơi đốn được câu trả lời của bạn. Đơi khi bạn tự để cho
mình bị lơi cuốn, lúc thì do một sự nồng nhiệt thiếu suy nghĩ,
lúc thì do một cơn sốt ruột nơn nóng. Đơi khi bạn khơng chế
ngự được tính nhút nhát của mình, hoặc cảm nghĩ tự cho là
mình thấp kém vào những trường hợp đang mệt mỏi hoặc vừa

mới bị thất bại trong công việc nào đó. Vào những lúc khác,
bạn buột mồm nói một chữ nào đó quá sổ sàng, và lời nói đó
đã làm vơi đi các mối cảm tình của người chung quanh đối
với bạn. Bạn hãy rà soát kỹ đi, bạn sẽ tìm thấy nhiều trường
hợp tương tự như các trường hợp trên đã mang đến cho bạn
những sự thiệt hại.
Trong tất cả các trường hợp ấy, bạn đã vội làm theo cơn
xung động tự phát mà khơng nghe tiếng nói của lý trí. Bạn
khơng cịn làm chủ được bản thân, bạn đã hành động theo
cảm tính, như một kẻ bốc đồng.
Một kẻ bốc đồng! Đó là một danh từ xấu và một hành động
xấu. Con người khơng thể để mình bị điều khiển bởi trí tưởng
tượng và các dây thần kinh, mà bởi trí thơng minh và ý chí.


4. Bạn đã tìm thấy trong các chương trình này một
phương pháp giúp bạn trong một thời gian ngắn làm chủ
được bản thân.
Phương pháp rất đơn giản. Không nặng nề về phần lý
thuyết mà nặng về thực hành.


Phương pháp rất hữu hiệu. Đã được chứng minh qua
thực tiễn.
Phương pháp dễ dàng áp dụng. Khơng địi hỏi phải có
nhiều nỗ lực, bạn áp dụng nó khơng tốn mấy cơng sức, giống
như tham gia một trị chơi. Bạn khơng có cảm giác bị gị bó
vào một kỷ luật mà là đang tập luyện một môn thể thao.
Những bài tập sẽ giúp bạn tuần tự tiến triển và ngày càng tăng
cường sự làm chủ bản thân mà không bị mệt nhọc. Bạn đặt

chân lên một cái cầu thang êm ái và vững chắc để bước lên
những tầng cao chót vót của ngôi nhà chứ không phải là trèo
lên một cái thang thẳng đứng, dễ bị té gãy cổ.
Mỗi ngày qua, bạn sẽ cảm nhận thêm niềm tự tin vững
chắc, cùng lịng ham muốn thành cơng mà khơng có nó bạn
khơng thể nào đạt được mục đích.
Với niềm tự tin, bạn hãy làm đúng theo những lời chỉ dẫn
của chúng tôi. Không bao lâu, bạn sẽ xác nhận trong con
người bạn đang có một sự biến đổi khơng ngừng lớn mạnh
theo thời gian.


5. Đọc những chương sách này như thế nào?
Bạn hãy đọc chậm rãi từng chương, và cố thấm nhuần sâu
sắc những ý kiến của chương ấy trước khi đọc tiếp chương
sau. Mọi sự vội vã đều dẫn tới thất bại.
Nhất là, bạn khơng lơ là việc tập luyện. Đó là những cuộc
vận động tinh thần tối cần thiết.


Khi mà bạn cảm nhận được một sự tiến bộ nào đó, bạn
hãy lấy sự tiến bộ ấy để tự thuyết phục mình. Bạn chỉ cần
nói đơn giản, một cách “tự kỷ ám thị”, đại loại những câu
nói như sau: “Chắc chắn là tôi đạt được sự tiến bộ. Tôi đã
làm chủ được bản thân trong những trường hợp mà trước
đây tôi đã không tự kềm chế được. Tôi đang trở thành một
con người kiên quyết. Tôi không để lãng phí nguồn sức
mạnh tinh thần của tơi và tơi sẽ sử dụng những khả năng
dự trữ của tiềm thức tôi. Càng rèn luyện, tôi càng làm chủ
được bản thân. Tôi đang bắt đầu thực hiện lý tưởng của tôi

và đang trở thành con người mà tôi hằng mơ ước.




SỰ IM LẶNG

1. Điều kiện đầu tiên mà bạn phải tuân thủ nghiêm ngặt, nếu
bạn mong muốn làm chủ được bản thân, là phải biết giữ im lặng
vào lúc cần thiết.
Chúng tôi không yêu cầu bạn trở nên một người trầm mặc, ít
nó, càng khơng nên có một thái độ lạnh nhạt khi tiếp xúc với
mọi người.
Sự im lặng mà chúng tôi yêu cầu bạn tuân theo là để thực
hành một cách nhất thời, trong những trường hợp nhất định.
Tuyệt đối nó khơng thể làm giảm đi vẻ dễ mến của bạn trước
mắt mọi người.
Sự im lặng này cần được hiểu theo một ý nghĩa rất rộng:
Khơng những bạn gìn giữ khơng nói một lời mà cịn phải
ngưng lại một phần sự hoạt động nội tâm của bạn. Nó kéo dài
trong một thời gian cần thiết để bạn tìm lại được sự thăng
bằng tinh thần.
Quy tắc dưới đây sẽ giúp bạn nắm được cách sử dụng im lặng
để luôn giữ vững sự làm chủ bản thân.
2. Trong tất cả những lần mà một cơn xúc động mạnh mẽ làm
bạn cho đảo, bạn đừng nói gì hết, đừng viết gì hết, bạn đừng
quyết định một điều gì hết: Nói tóm lại, tạm thời bạn hãy cho


ngưng lại những hành vi có thể bị ảnh hưởng tai hại của cơn

xúc động.
Bạn cần biết rằng nếu bạn khơng tn thủ quy tắc này thì bạn
khơng bao giờ có thể chế ngự được những cảm nghĩ ban đầu, do
vậy bạn sẽ khơng hy vọng thốt ra cảnh làm trị chơi cho những
cơn xúc động và tính khí thất thường của bạn.
Bạn hãy khắc sâu quy tắc này vào trong tâm trí. Bạn hãy
đọc đi đọc lại nó nhiều lần, nghiền ngẫm nó cho đến lúc nó
dính chặt vào trí nhớ của bạn. Chúng tơi bình luận thêm vài
chi tiết về quy tắc ấy.
3. Cần hiểu như thế nào về các chữ: Cơn xúc động mạnh mẽ?.
Những chữ ấy có nghĩa là tất cả những gì làm bạn mất đi sự
thăng bằng nội tâm.
Sau đây là vài ví dụ cụ thể:
Một sự phật ý bất ngờ đã đột ngột khiến bạn lâm vào thái độ
bực bội. Trong lúc quét bụi bàn ghế, người ta đã làm vỡ của bạn
một cái bình q, trong khi qt dọn phịng làm việc, người ta đã
làm xáo trộn các hồ sơ mà bạn đã sắp xếp ngăn nắp, người ta
dọn cho bạn một món ăn bạn khơng thích, ngay trong ngày mà
bạn đang có nhiều nỗi lo nghĩ... Bạn đã mất kiên nhẫn và cơn
giận dữ bùng nổ. Bạn đã mất đi sự thăng bằng nội tâm.
Người ta nói với bạn một lời thô lỗ do sự vụng về hoặc do sự
ác ý, người ta tỏ ra thiếu tôn trọng bạn, một sự vơ lễ do thiếu
hiểu biết hơn là do sự tính tốn xấu xa... Vậy là trong lịng bạn
nổi lên cơn phẫn nộ. Bạn đã mất đi sự thăng bằng nội tâm.


Trong cơng việc của bạn, thường xuất hiện khó khăn không
lường trước được. Bạn cường điệu chúng với sự giúp đỡ của trí
tưởng tượng, bạn nhân chúng lên gấp ngàn lần, rồi bạn lo lắng,
nảy ra ý định muốn từ bỏ cái cơng việc mà lúc bình tĩnh, bạn đã

đánh giá là tốt và cần thiết phải hoàn thành. Bạn đã mất đi sự
thăng bằng nội tâm.
Một bức thư mang đến cho bạn nhiều tin xấu: Một cơng việc
nào đó không tiến hành thuận lợi như bạn mong muốn, hoặc một
người thân nào đó vừa bị lâm bệnh. Tức thì bạn thấy cảnh vật
trở nên đen tối, bạn bị chao đảo vì sự trục trặc tài chính, bạn
hình dung người thân nằm chết trên giường bệnh. Tại sao bạn đã
vội hốt hoảng trước khi tìm hiểu tình hình một cách rõ ràng?
Bạn lại mất đi sự thăng bằng nội tâm.
Bạn ham muốn có được một đồ vật bạn rất thích, hoặc trang
hồng nhà cửa... chi phí khá nặng nề, vượt qua khả năng tài
chính hiện tại của bạn. Nhưng sự ham muốn đã trở thành nỗi
đam mê làm cho bạn không thể đợi chờ. Cẩn thận đấy, bạn đang
mất đi sự thăng bằng nội tâm.
Bạn có rất nhiều tình cảm với một người bạn thân, bạn muốn
tặng người ấy một món quà quý hiếm, đắt tiền. Nếu người bạn
ấy đang bị túng thiếu, hành động của bạn là điều tốt đẹp. Nhưng
nếu người bạn ấy khá giả hơn bạn nhiều, thì bạn cần xem lại,
hành động của bạn có thể biểu hiện sự mất thăng bằng nội tâm...
Có thể kể ra nhiều ví dụ nữa, bạn hãy tự tìm ra chúng bằng
cách tự kiểm tra con người bạn và xung quanh bạn.
Bây giờ chúng ta trở lại với những trường hợp kể trên.


Bạn bị mất kiên nhẫn, nỗi bực tức của bạn tăng lên mức độ
cao. Bạn hãy im lặng! Bạn hãy im lặng tuyệt đối trong vài phút.
Khó khăn chồng chất trong công việc của bạn. Bạn đừng vội
quyết định từ bỏ hẳn công việc bạn đang làm. Tạm thời bạn hãy
dành thời gian cho một vài việc nhỏ khá đơn giản dễ hoàn thành
sau một, hai ngày, bạn hãy suy nghĩ đến cơng việc đang gặp

nhiều khó khăn. Lúc ấy bạn sẽ thấy tình hình sáng sủa hơn, trở
ngại dễ khắc phục hơn là sự tưởng tượng của bạn trước đó.
Bạn đừng vội trả lời ngay cho bức thư đã mang nhiều tin dữ đến
cho bạn. Thư trả lời gấp gáp của bạn chỉ làm tăng thêm sự lo lắng
cho những người đang chăm sóc người thân ốm đau của bạn. Thay
vì giúp đỡ cho tình hình khá hơn, bạn lại làm cho nó trầm trọng hơn.
Với sự thực hiện một ý muốn nào đó, bạn hãy đặt ra một thời
hạn. Cái điều đang thôi thúc niềm ham muốn của bạn, có thể sẽ
lắng dịu xuống sau một tuần lễ, hoặc ít nhất sau vài ngày suy
nghĩ, bạn sẽ thấy rõ hơn sự ham muốn của mình trước khi thực
hiện nó. Bạn hãy để n cho mối cảm tình q mãnh liệt đang
lôi cuốn bạn. Cơn cuồng nhiệt quá mức làm xáo động nó, khi
cơn cuồng nhiệt qua đi, bạn sẽ được thấy làn nước trong veo của
tình bạn sâu sắc và thanh thản.
4. Tầm quan trọng của sự im lặng.
Im lặng vì hai lý do cần thiết mà bạn cũng đã đốn được.
Thoạt tiên, khơng nói một lời và khơng chọn một quyết định
nào cả để cho bạn có một thời hạn quý giá. Trong thời gian ấy,
cơn sốt của sự xúc động sẽ dịu đi, bạn sẽ cảm thấy bình tĩnh hơn
và sáng suốt hơn.. Bạn có thể nói năng chững chạc, làm chủ mọi
khả năng của mình.


Ngoài ra, thời hạn ấy, dài hoặc ngắn tùy theo những hồn cảnh
khác nhau, sẽ cho phép bạn có thì giờ để suy nghĩ, sự suy nghĩ
chiếm một vị trí quan trọng trong việc làm chủ bản thân, chúng tôi
sẽ đề cập đến vấn đề này trong một chương sau. Bạn cần biết ngay
là sự im lặng giúp bạn ổn định sự thăng bằng nội tâm và sự phán
đoán của bạn trở nên sáng suốt. Bạn sẽ đánh giá sự việc, con người
chứ khơng phải qua lăng kính gồ ghề làm méo mó các cảnh vật.

5. Bạn khơng nên nghĩ giữ im lặng về lời nói và hành
động là một cơng việc rất khó khăn thực hiện. Bạn chỉ cần
một chút nỗ lực.
Để lùi lại việc viết một bức thư hoặc hỗn quyết định một
điều gì đó khơng địi hỏi bạn phải mất nhiều nghị lực.
Phải giữ im lặng đôi phút trước khi trả lời cho người đối thoại
một câu hỏi đang làm bạn phiền lòng, chắc hẳn bạn thấy khó
chịu? Tuy nhiên, bạn sẽ mau chóng thành cơng nếu bạn làm
đúng theo những bài tập dưới đây.
6. Có một câu chuyện kể về một triết gia xưa luôn cầm
trong tay một sợi xích nhỏ bằng kim loại gồm một trăm mắt.
Người ta hỏi ông tại sao ông luôn cầm trong tay sợi dây xích
nhỏ ấy, ơng mỉm cười và trả lời: “Đó là cái phanh giúp cho
tơi làm chủ bản thân. Khi tơi bị xao động vì một tình cảm quá
mạnh mẽ, tôi liên đếm thong thả một trăm mắt xích ấy trước
khi nói lên một tiếng nào”.
Bài tập này của bạn bắt nguồn từ ví dụ trên.
Bạn khơng cần sắm một cái xích, mười ngón tay của bạn
cũng đủ để giúp bạn thực hiện bài “thể dục tinh thần” này.


Trong tất cả những trường hợp mà bạn xúc động mạnh mẽ,
bạn hãy đếm trên các ngón tay từ ba mươi đến bốn mươi lần
trước khi mở miệng phát biểu. Bạn hãy đếm thầm trong trí não,
đếm đều đặn những con số với khoảng cách độ một giây.
Tất nhiên là bạn không để lộ ra cho những người xung quanh
biết bạn đang làm gì.
Nếu sự thanh thản tinh thần đến chậm, bạn hãy kéo dài thêm
chút ít bài tập. Khi mà bạn có thể nói năng được khá trầm tĩnh, bạn
hãy nói lên vài chữ đơn giản và nhã nhặn. Tốt nhất là bạn chuẩn bị

trước một số “câu mẫu” mang ý nghĩa chung chung, chúng sẽ giúp
bạn thoát ra khỏi cơn bối rối trong một số trường hợp. Ví dụ như
câu trả lời dưới đây dành để trả lời cho một câu nói mỉa mai cay
độc: “Tơi cảm thấy khó có câu trả lời cho câu nói của ơng”.
7. Bạn hãy thực hiện ngay bài tập này, tập đi tập lại nhiều lần cho
đến thành thói quen. Chắc hẳn bạn sẽ gặp nhiều trường hợp làm bạn
phật ý. Đừng để trôi qua một trường hợp nào cả với ly do nó khơng có
gì quan trọng. Trái lại bạn hãy lợi dụng ngay những khó khăn nho nhỏ
ấy để rèn luyện, vượt qua dễ dàng những trở ngại to lớn hơn.
Bạn đừng quên khai thác từng thắng lợi một, dù là nhỏ bé,
để bạn “tự kỷ ám thị” theo như lời chỉ dẫn ở chương trước.
Bạn hãy tự nhủ”
“Đây là một tiến bộ được xác nhận. Tôi đang làm chủ bản thân,
càng ngày tôi càng tiến bộ hơn. Tôi đang trở thành một con người
kiên quyết, biết cách sử dụng ý muốn với nghị lực và kiên trì”.
Bạn hãy nhắc đi nhắc lại nhiều lần mỗi ngày những câu nói
“tự kỷ ám thị ấy”.


NHỮNG LỜI TÂM SỰ VƠ ÍCH
1. Đừng nói những lời tâm sự vơ ích! Đây là điều kiện cần

thiết thứ hai để làm chủ được bản thân. Đây là bước đi thứ hai
dẫn bạn tới gần thêm sự thành công; một bước dài mang đến
cho bạn một sự tiến bộ đáng kể.
Các bài tập dưới đây sẽ rèn luyện cho bạn thói quen nói
năng với một sự thận trọng khơn ngoan.
2. Con người yếu đuối khơng biết giữ gìn cho mình những
tình cảm và những ý nghĩ. Đó là một con người dễ bị xúc
cảm, mà sự yếu đuối làm tăng thêm sự cảm xúc; những sự

kiện vô nghĩa nhất cũng kích động thành những cơn phản ứng
gay gắt biểu hiện rất lộ liễu. Nếu họ giữ kín trong lịng, họ
cảm thấy như bị ngạt thở về tinh thần, họ thường tưởng
tượng, như vậy và ý nghĩ ấy đã tăng cường cho cái thói quen
tai hại là kể lể về mình khơng một chút dè dặt.
Một ý nghĩa đen tối lướt qua óc họ; một trong mn ngàn
khó khăn nhỏ nhặt của cuộc sống khẽ chạm đến họ, một khó
khăn lớn hơn xuất hiện trước mắt họ; một trở ngại bất thường
dựng lên trên con đường đi của họ, thế là họ bị mất tinh thần.
Chỉ một nỗi lo âu về một tai họa có thể xảy ra cũng làm họ bị
suy sụp. Họ cảm thấy cần có ngay sự cứu trợ, họ tìm ngay
một người nào đó để kể lể về nỗi đau của mình và thường là


họ trút bầu tâm sự với người gặp gỡ đầu tiên. Tuy nhiên, kẻ
khốn khổ thiếu nghị lực không chỉ phải trải qua những ngày u
tối. Họ cũng được sống những khoảnh khắc tốt đẹp, những
thời kỳ sôi nổi và nồng nhiệt chan chứa niềm vui. Họ lập nên
những dự án tuyệt vời, họ điều hành trôi chảy những công
việc kinh doanh, họ có đầy đủ cơ sở để chờ đợi một sự thành
công chắc chắn sẽ đến. Nhưng họ khơng đủ nghị lực để giữ
riêng cho mình niềm vui to lớn đang xáo động trong lòng họ,
họ cảm thấy cẩn thận chia sẻ nó với người gặp gỡ đầu tiên.
Khốn nỗi, tâm tư họ chất đầy những mối thiện cảm và ác
cảm, mà họ sẵn sàng thổ lộ chúng ra với bất cứ ai.
Đó là những lời tâm sự vơ ích.
3. Tại sao lại có những lời tâm sự vơ ích? Tại sao bạn lại
muốn kể lể cho người khác nghe về những khó khăn và
những nỗi cực nhọc của bạn?
Chắc là bạn hy vọng sẽ được nhẹ nhõm một khi trút bầu

tâm sự? Đó là một sai lầm mà bạn cần phải xóa bỏ bằng mọi
cách. Nếu bạn sáng suốt, bạn sẽ thấy rằng, những lời tâm sự
của bạn, dù có kéo dài giờ này sang giờ khác, cũng khơng làm
thay đổi được gì những khó khăn khách quan của bạn. Ví dụ
như bạn bị bỏng, bác sĩ đã chăm sóc vết bỏng của bạn, bạn rất
đau đớn và phải tạm ngưng làm việc. Đúng là một tai họa.
Nhưng nếu bạn có kể cho người khác nghe về sự cố rủi ro
này, tường thuật chi tiết về các cảm giác đau đớn mà bạn phải
chịu đựng, thì bạn chỉ làm mất thì giờ vơ ích, vĩ những lời


giải thích, những lời than vãn của bạn khơng thể thúc đẩy cho
vết thương mau chóng thành sẹo.
Những lời tâm sự của bạn khơng những ảnh hưởng đến
những khó khăn khách quan, mà cịn làm tăng thêm đáng kể
những khó khăn chủ quan. Khi kể lại nỗi khổ đau của bạn,
tâm trí bạn càng bị thu hút vào nó, bạn xem xét nó dưới mọi
góc cạnh để nghiền ngẫm về sự mất mát, bạn vơ tình tạo nên
cho mình sự tự kỷ ám thị về long bi quan và sự yếu đuối, càng
làm tăng thêm nỗi đau đớn và làm giảm đi khả năng, chống
trả với tai nan.
Bạn hãy tưởng tượng đến một cái nồi hơi mà nắp có nhiều
lỗ hở. Lửa khó có thể làm nước sơi lên vì hơi thốt ra tứ phía.
Tâm trí của bạn cũng giống như cái “nồi hơi” ấy: ý chí của
bạn bị tiêu hao bởi những lời tâm sự vơ ích.
4. Người ta thường kể lể về những khó khăn để cho lịng
mình được nhẹ nhõm. Tuy nhiên cũng có những lời tâm sự vơ
ích vì lý do q khiêm tốn hoặc q chân thực.
Ví dụ như khi có người hỏi họ: “Độ này ơng có khỏe
khơng? Cơng việc làm ăn có khá không? Họ trả lời: “Không

tốt”. Sự thật, họ chỉ hơi bị mệt, cơng việc có chút trục trặc
nhưng nói chung tiến triển sn sẻ, tất nhiên là họ chưa hồn
tồn hài lịng.
Hoặc là với câu hỏi: “Ơng bà X. trơng dễ mến lắm, ông
thấy thế nào?” họ trả lời: “Tôi thất họ chẳng ra gì cả”.


Những người trả lời như trên không phải những người
bi quan hoặc xấu bụng, chỉ vì họ có tính thẳng thắn q
thơ bạo. Do đó, họ thường bị một số người không thông
cảm đánh giá thấp.
Những lời tâm sự vô ích có phải do tính trung thực quá
mức? Bạn đã đẩy q xa tính trung thực để biến nó thành một
khuyết điểm?
Khuyết điểm này cần phải sửa chữa. Dù rằng tính trung thực
biểu hiện một tâm hồn cao đẹp, nhưng trung thực quá giới hạn
cho phép sẽ đưa lại sự thất bại, đôi khi đưa đến tai họa.
Bạn cần hiểu rằng tính trung thực khơng phải là nói ra tất
cả mọi ý nghĩ của mình, mà là khơng nói ngược lại những ý
nghĩ của mình. Bạn có thể nói lên những câu nói chung
chung, để khỏi thốt lên sự thật bạn cần gìn giữ. Ví dụ như bạn
có thể trả lời: “Sức khỏe của tơi khơng có gì xấu, cơng việc
làm ăn của tôi khá tốt, ông bà X hẳn là người có đức tính.”
Những câu trả lời phù hợp với thực tế, vì hiếm có trường hợp
nào xấu đến mức khơng có cơ may cải thiện được, hiếm có
người nào mà lại khơng có một khía cạnh tốt.
5. Bạn tâm sự dễ dàng với những người nào?
Nếu họ là những người hờ hững, họ khơng quan tâm gì đến
những lời tâm sự của bạn.
Họ còn nhận xét bạn thiếu sức mạnh tinh thần để giữ kín

những cảm nghĩ của mình. Họ lại kết luận rằng, nếu bạn
khơng đủ sức gìn giữ những điều bí mật của bạn thì bạn cũng


khó mà giữ gìn những điều bí mật của những người khác. Câu
chuyện về những “niềm thất vọng” của bạn làm cho họ hồi
nghi bạn là một con người khơng có bản lĩnh, chắc chắn sẽ đi
đến thất bại. Chính là những lời tâm sự vơ ích thiếu chính
chắn của bạn đã “giết chết” sự tin cậy của họ đối với bạn.
Bạn than phiền người ta không đánh giá đúng giá trị của
bạn, rằng người ta không biết sử dụng những khả năng của
bạn, rằng người ta lạnh nhạt với bạn. Nhưng tại sao bạn lại
khơng nói lên những lời nói ấy, và tìm cách biểu hiện con
người thực sự của mình dưới ánh sáng mặt trời để cho mọi
người thấy rõ?
6. Bạn tâm sự với những người vốn không tôn trọng bạn?
Là một điều dại dột điên rồ.
Những nỗi khổ đau của bạn khơng làm họ thương xót chút
nào, ngược lại nữa là khác.
Có những khó khăn của bạn là do họ xảo quyệt gây nên và
bạn lại cho họ biết họ đã thành công! Trước mắt họ, bạn cần
giữ một thái độ thanh thản để họ thấy rằng họ không thể nào
làm tiêu hao sức mạnh của bạn. Bằng dáng vẻ bình tĩnh tươi
cười, bạn cần thuyết phục họ rằng những mưu toan làm hại
bạn của họ càng làm tăng thêm những cơ may cho sự thành
công của bạn. Họ sẽ chán nản cái trò chơi đang mang đến cho
họ nhiều nỗi ngượng ngùng. Đối với những kẻ có ác ý ấy, bạn
đừng bao giờ để lộ cho họ biết những dự định của bạn, bất cứ
dự định nào. Họ sẽ ngăn trở bạn, gây nên những khó khăn cho

bạn, có thể họ cịn lợi dụng cơng việc của bạn để bòn rút lợi
nhuận cho riêng họ.
7. Ngay cả đối với những người bạn thân, bạn cũng cần
gìn giữ một sự kín đáo cần thiết.
Kể lể cho họ nghe những nỗi khổ đau của bạn chỉ làm cho
họ buồn lo, nếu họ hồn tồn khơng có khả năng giúp đỡ bạn.
Khơng lẽ bạn muốn đi tìm sự bình n trên nỗi lo âu của
những người thân? Bạn chỉ nên tâm sự với người thân khi bạn
nắm chắc những lời trị chuyện ấy khơng làm tăng thêm sự
bối rối của bạn và không mang đến cho người thân nỗi ưu tư.
Những lời tâm sự vơ ích, thay vì làm dịu những nỗi khổ
đau, lại kích thích chúng gieo nên trong tiềm thức bạn sự bi
quan, tạo nên trong trí óc bạn tâm trạng của một kẻ yếu đuối
và chiến bại.
8. Sau đây là một số bài tập rất quan trọng.
Bài tập đầu tiên
Trong những cuộc trò chuyện, bạn hãy giữ lấy, khơng nói
ra, một lời nói dù bạn có nói ra cũng khơng có hại gì cả, một
tin tức mà bạn có thể thơng báo, một lời tâm sự khơng có gì
cần giữ bí mật.
Làm như vậy chắc chắn bạn sẽ có một cảm giác về sức
mạnh của mình bạn xác định được ý chí của mình.
Bạn hãy thực hiện bài tập này nhiều lần, tránh cho nó tẻ
nhạt và khó chịu. Bạn hãy tuần tự cho tăng thêm những nỗi