Chất lượng công tác tư tưởng của đảng bộ thành phố yên bái, tỉnh yên bái hiện nay

1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

HÁN MẠNH HÙNG

CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ
THÀNH PHỐ YÊN BÁI, TỈNH YÊN BÁI HIỆN NAY
Ngành: Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nƣớc
Mã số: 60 31 02 03

LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƢỚC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn

HÀ NỘI – 2015


2
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu khoa học của riêng tơi.
Luận văn được hồn thành dưới sự hướng dẫn của PGS,TS. Nguyễn Minh
Tuấn. Các tài liệu, số liệu trích dẫn trong bài là hồn toàn khoa học và đáng
tin cậy.
Hà Nội, ngày 3 tháng 9 năm 2015
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Hán Mạnh Hùng


3
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1: CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ
THÀNH PHỐ - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN .......................................... 12
1.1. Công tác tư tưởng – khái niệm và cấu trúc .......................................... 12
1.2. Chất lượng công tác tư tưởng của đảng bộ thành phố – quan niệm và
tiêu chí đánh giá .......................................................................................... 20
Chƣơng 2: CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ
THÀNH PHỐ YÊN BÁI HIỆN NAY – THỰC TRẠNG, NGUYÊN
NHÂN VÀ KINH NGHIỆM ........................................................................ 31
2.1. Đảng bộ Thành phố Yên Bái và tình hình tư tưởng của đảng viên và
nhân dân thành phố ..................................................................................... 31
2.2. Thực trạng chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ Thành phố Yên
Bái ............................................................................................................... 45
2.3. Nguyên nhân và những kinh nghiệm ................................................... 69
Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ
THÀNH PHỐ YÊN BÁI, TỈNH YÊN BÁI HIỆN NAY ............................ 77
3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ
Thành phố Yên Bái ..................................................................................... 77
3.2. Những giải pháp chủ yếu nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng công tác
tư tưởng của Đảng bộ Thành phố Yên Bái ................................................. 88
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 106
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 108
PHỤ LỤC

4
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CNH, HĐH

: Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNXH

: Chủ nghĩa xã hội

CTQG

: Chính trị quốc gia

CTTT

: Cơng tác tư tưởng

HTCT

: Hệ thống chính trị

Nxb

: Nhà xuất bản

TCCSĐ

: Tổ chức cơ sở đảng

UBND

: Ủy ban nhân dân

XHCN

: Xã hội chủ nghĩa


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta luôn chú trọng xây dựng Đảng
vững mạnh cả về ba mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức, trong đó xây dựng Đảng
vững mạnh về tư tưởng là một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của
cơng tác xây dựng Đảng và trong tồn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng
yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị của Đảng và chế độ.
Cơng tác tư tưởng (CTTT) góp phần vào việc hình thành cương lĩnh,
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng; truyền bá hệ tư tưởng của giai
cấp công nhân và chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước; biến tư tưởng, lý luận thành niềm tin và hành động tự giác, sáng
tạo của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, tạo sự thống nhất về tư
tưởng và hành động trong Đảng cũng như trong xã hội; xây dựng thế giới
quan khoa học và nhân sinh quan cộng sản; giáo dục đạo đức, lối sống, phong
cách cho cán bộ, đảng viên và nhân dân; đấu tranh chống các luận điệu sai
trái, thù địch, tư tưởng lạc hậu, bảo thủ, tiêu cực, bảo vệ nền tảng tư tưởng của
Đảng, xây dựng tư tưởng tích cực, tiến bộ…

Trước tình hình nhiệm vụ mới của đất nước, Đảng ta phải đổi mới,
nâng cao hơn nữa chất lượng cơng tác tư tưởng nhằm góp phần thực hiện tốt
nhiệm vụ chính trị của Đảng, tiếp tục bảo vệ thành quả cách mạng, bảo vệ chủ
nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ Đảng, Nhà nước, chế độ
XHCN; bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích của quốc gia, dân tộc, thực hiện
thắng lợi sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước (CNH, HĐH).
Sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta đòi hỏi CTTT của Đảng
phải chủ động, sáng tạo, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương pháp, không
ngừng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động.


2
Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương
(BCHTƯ) khóa X về CTTT, lý luận và báo chí trước u cầu mới đã chỉ rõ:
Cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí phải góp phần tích cực vào việc thực hiện
thắng lợi Nghị quyết Đại hội X của Đảng, củng cố, tăng cường sự đồng thuận
về chính trị và tinh thần trong nhân dân; giữ vững và mở rộng trận địa tư
tưởng của Đảng, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh; phát huy sức mạnh của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN), của đại
đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao ý chí phấn đấu thực hiện thành cơng sự
nghiệp đổi mới, cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH), hội nhập kinh tế
quốc tế, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN [23. tr 40]
Trong nhiều năm qua, thực hiện phương hướng và nhiệm vụ đổi
mới, nâng cao chất lượng CTTT theo nghị quyết của các Đại hội Đảng và
các Hội nghị Trung ương đề ra, Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên
Bái đã thường xuyên quan tâm và làm tốt CTTT cho cán bộ, đảng viên và
nhân dân, tạo sự đoàn kết thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong
xã hội, góp phần giữ vững sự ổn định chính trị, củng cố niềm tin vào
đường lối và sự lãnh đạo của Đảng.
Tuy nhiên, trước những yêu cầu của thời kỳ mới và những vấn đề nảy

sinh trong thực tiễn, CTTT của Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái đã
bộc lộ nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh CNH,
HĐH nông nghiệp, nông thôn hiện nay. Thậm chí, có lúc, có nơi diễn biến tư
tưởng của cán bộ, nhân dân trở thành những vấn đề phức tạp, bức xúc, có
nguy cơ gây mất ổn định ở một số địa phương, gây ảnh hưởng xấu đến sản
xuất, an ninh trật tự và đời sống. Tình hình đó cần được kịp thời giải quyết,
chấn chỉnh trên nhiều mặt, trong đó có vấn đề về nâng cao chất lượng, hiệu
quả của CTTT. Đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của
CTTT ở Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái vừa là yêu cầu bức thiết
trước mắt, vừa có ý nghĩa lâu dài.


3
Từ những lý do trên, với việc chọn đề tài "Chất lượng công tác tư
tưởng của Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái giai đoạn hiện nay"
làm luận văn tốt nghiệp cao học.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Xuất phát từ vị trí, vai trị, tầm quan trọng và yêu cầu thực tiễn của
CTTT, đã có khá nhiều cơng trình nghiên cứu, bài viết, luận văn, luận án đề
cập dưới nhiều góc độ, phạm vi khác nhau về CTTT.
2.1. Sách, đề tài khoa học
- Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương (1999), Tiếp tục đổi mới và nâng
cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng, văn hố trong tình hình mới, Nhà
xuất bản (Nxb) Chính trị quốc gia (CTQG), Hà Nội.
- Đào Duy Tùng (1999), Một số vấn đề về công tác tư tưởng, Nxb
CTQG, Hà Nội 1999.
- Trần Trọng Tân (1999), Về cơng tác tư tưởng - văn hóa, Nxb Thành
phố Hồ Chí Minh.
- Ban Tư tưởng - Văn hố Trung ương (2000), Phát huy sức mạnh tổng
hợp các binh chủng công tác tư tưởng - văn hoá, hướng mạnh về cơ sở. hoàn

thành thắng lợi năm 2000 và những năm tiếp theo, Nxb. Chính trị quốc gia,
Hà Nội.
- Đào Duy Quát (chủ biên, 2002), Một số vấn đề về công tác tư tưởng
của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb CTQG, Hà Nội.
- PGS. TS. Hà Học Hợi – TS. Ngô Văn Thạo (2002), Đổi mới và nâng
cao chất lượng và hiệu quả cơng tác tư tưởng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà
Nội 2002.
- Đề tài nghiên cứu khoa học (KHBD 2003/10), Cơng tác Tư tưởng – văn
hóa góp phần ổn định tình hình chính trị, tư tưởng các tỉnh Tây Ngun, Đà
Nẵng, 6/2004.


4
- TS. Đào Duy Quát (2004), Về công tác tư tưởng của Đảng cộng sản
Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- Lương Khắc Hiếu (2004), Giải pháp hữu hiệu nhằm ngăn chặn và đẩy
lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị của cán bộ, đảng viên ở nước ta hiện
nay, Đề tài khoa học cấp bộ.
- Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương (2005), Nhiệm vụ và giải pháp
tăng cường cơng tác tư tưởng trong tình hình hiện nay, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội 2005.
- Đề án cấp Bộ (KHBĐ (2005)-15), “Nội dung và biện pháp tiến hành
CTTT nhằm khắc phục tư tưởng dân tộc hẹp hòi, chia rẽ dân tộc, gây mất ổn
định trong một bộ phận đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên” của ThS.
Nguyễn Thúc Lanh (Ban Tuyên giáo Trung ương).
- GS. Nguyễn Đức Bình (2005),“Một số vấn đề về cơng tác lý luận tư
tưởng và văn hóa, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- TS. Hồng Vinh và PGS.TS. Đào Duy Qt (2006), Hồ Chí Minh với
cơng tác tư tưởng, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- TS. Trần Thị Anh Đào (2008), Công tác tư tưởng và vấn đề đào tạo cán

bộ làm cơng tác tư tưởng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- TS. Nguyễn Danh Tiên (chủ biên, (2010): Đảng lãnh đạo công tác tư
tưởng trong thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- TS. Phạm Tất Thắng (chủ biên), (2010): Đổi mới công tác tư tưởng, lý
luận phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Nxb Chính trị quốc gia,
Hà Nội.
- PGS, TS. Ngô Huy Tiếp (2011), Những vấn đề về cơng tác tư tưởng
của Đảng hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2011.
2.2. Luận văn, luận án
- Nguyễn Minh Tân (2003), Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của
Đảng bộ tỉnh Tiền Giang trong giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ chuyên


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

5
ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Luận văn
nêu lên phương hướng củng cố và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng
viên làm công tác tư tưởng đảm bảo công tác tư tưởng được thực hiện có hiệu
quả, thơng tin định hướng tư tưởng kịp thời các sự kiện quan trọng của tỉnh,
của đất nước và thế giới đến đảng viên và nhân dân.
- Phan Thị Nga (2011), Đảng bộ tỉnh Gia Lai đấu tranh chống sự phá hoại
tư tưởng của các thế lực thù địch trong giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ
chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
Một trong những giải pháp mà tác giả đề xuất trong việc nâng cao chất
lượng của công tác tư tưởng là “Phát triển sản xuất, nâng cao đời sống nhân
dân và chủ động giải quyết các vấn đề phát sinh từ cơ sở, chống nguy cơ “tự
diễn biến” ở các cấp”. Theo tác giả, “Suy cho cùng, vấn đề kinh tế, đời sống là
vấn đề có ý nghĩa quyết định, nền tảng, đóng vai trò tạo nên sức mạnh vật chất
cho sự ổn định và phát triển bền vững, có ý nghĩa quan trọng trong cuộc đấu

tranh chống kẻ thù phá hoại ở nước ta hiện nay. Dựa vào thế mạnh tỉnh, Đảng
bộ tỉnh lãnh đạo các cấp, các ngành có kế hoạch đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Một mặt, phát động
phong trào thi đua làm giàu trong các tầng lớp nhân dân, sử dụng có hiệu quả
lao động, đất đai, tiền vốn … vào quá trình sản xuất, kinh doanh. Mặt khác, tạo
cơ chế, chính sách và mơi trường thuận lợi để huy động các nguồn lực trong xã
hội vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời tranh thủ các nguồn vốn
từ các chương trình, dự án của quốc gia, các ngành và các tổ chức quốc tế để
đầu tư phát triển, nhất là về kết cấu hạ tầng, về giáo dục, y tế. Coi đây là điều
kiện quan trọng để giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo quốc phịng, an ninh,
chống âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch
- Phan Xuân Thủy (2013), Công tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh Đắk
Lắk giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Luận văn đã đánh giá thực trạng tình

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

6
hình tư tưởng trên địa bàn nghiên cứu và công tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh
ở Đắk Lắk trong thời gian qua (đặc biệt từ sau khi xảy ra sự kiện mất ổn định
chính trị - xã hội năm 2004 đến nay) chỉ ra nguyên nhân và rút ra các bài học
kinh nghiệm. Bên cạnh đó, luận văn cũng phân tích các nhân tố tác động đến
tình hình tư tưởng và cơng tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk như tình
hình đời sống, việc phát triển kinh tế - xã hội; tình hình an ninh, chính trị; âm
mưu, thủ đoạn và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. Trên cơ sở dự
báo tình hình ở Tây Ngun nói chung và Đắk Lắk nói riêng trong những năm
tới, Luận văn đề xuất những nhóm giải pháp tăng cường cơng tác tư tưởng
của Đảng bộ tỉnh đến năm 2020, bao gồm: Một là, nhóm giải pháp về mặt

nhận thức, trách nhiệm; Hai là, nhóm giải pháp về tăng cường công tác lãnh
đạo, chỉ đạo của cấp uỷ Đảng các cấp đối với công tác tư tưởng; Ba là, nhóm
giải pháp đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp hoạt động cơng tác tư
tưởng; Bốn là, nhóm giải pháp về mặt cơ chế, chính sách, tăng cường cơ sở
vật chất, kỹ thuật phục vụ cơng tác tư tưởng; Năm là, nhóm giải pháp về mặt
tổ chức, đội ngũ cán bộ; Sáu là, phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị, các
“binh chủng” tham gia công tác tư tưởng.
- Phạm Hữu Kiên (2013) Chất lượng công tác tư tưởng của các đảng bộ
xã ở tỉnh Quảng Ninh giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Chính trị
quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận ăn trên đã rút những bài học kinh nghiệm
quý trong công tác tư tưởng đối với vùng nông thôn Quảng Ninh:
Một là: Công tác tư tưởng phải luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo,
chỉ đạo, hướng dẫn thường xuyên của các cấp uỷ đảng và của ngành dọc cấp
trên; đồng thời phải có sự tham gia tích cực của chính quyền, Mặt trận Tổ
quốc và các đồn thể. Trong đó, cấp ủy xã, đặc biệt là đồng chí bí thư cấp ủy
phải là trung tâm chỉ đạo, phân công nhiệm vụ, kiểm tra, giám sát các lực
lượng tiến hành công tác tư tưởng.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

7
Hai là: Công tác tư tưởng của đảng bộ xã phải luôn bám sát sự chỉ đạo,
hướng dẫn của cấp trên; đồng thời bám sát thực tiễn cuộc sống, phản ánh
được “hơi thở” của cuộc sống, phục vụ lợi ích thiết thực đời sống vật chất và
tinh thần của nhân dân; tập trung giải quyết các vấn đề kinh tế- xã hội, quốc
phòng, an ninh, xây dựng Đảng, hệ thống chính trị; Kịp thời nắm bắt và giải
quyết những vấn đề bức xúc, nảy sinh từ cơ sở.

Ba là: Phải thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp
tiến hành công tác tư tưởng; phát huy tốt những ưu thế của các “binh chủng”
công tác tư tưởng.
Bốn là: Phát huy mạnh mẽ thế chủ động tiến công trên mặt trận tư
tưởng; kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống, giữa khen và chê; lấy tích cực đẩy
lùi tiêu cực; lấy cái đẹp để dẹp cái xấu; mài sắc tinh thần cảnh giác chủ động
đấu tranh đánh bại chiến lược "diễn biến hịa bình"; chủ động phịng chống
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Năm là: Tạo được nguồn lực, đảm bảo kinh phí, cơ sở vật chất, hiện đại
hóa các trang thiết bị phục vụ công tác tư tưởng.
- Lê Văn Hiếu (2015), Chất lượng công tác tư tưởng của các đảng bộ
xã, phường ở thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn hiện nay,
Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh. Luận văn đã góp phần làm rõ những vấn đề lý luận về chất
lượng công tác tư tưởng của các đảng bộ xã, phường ở thành phố Thái
Nguyên, gồm: khái niệm, vị trí, vai trị, đặc điểm, các yếu tố cấu thành và tiêu
chí đánh giá chất lượng cơng tác tư tưởng của các đảng bộ xã, phường ở tỉnh
Thái Nguyên. Đồng thời luận văn cũng đã đánh giá khá chi tiết tình hình tư
tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân và thực trạng chất lượng công tác tư
tưởng của các đảng bộ xã, phường ở thành phố Thái Nguyên; làm rõ những
ưu, khuyết điểm, nguyên nhân, kinh nghiệm và những vấn đề đặt ra cần giải
quyết. Trên cơ sở đó, luận văn đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

8
nhằm nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của các đảng bộ xã, phường ở

thành phố Thái Nguyên đến năm 2020.
- Ngô Thanh Hữu (2015), Chất lượng công tác tư tưởng của các đảng
bộ xã biên giới ở tỉnh Lào Cai giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sĩ chuyên
ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Tác giả
luận văn đã làm rõ tiêu chí đánh giá chất lượng CTTT của các đảng bộ xã
biên giới ở tỉnh Lào Cai giai đoạn hiện nay. Trên cơ sở thực trạng chất lượng
công tác tư tưởng ở địa phương, tác giả luận văn đã đúc rút được những kinh
nghiệm đáng quý: Một là, cấp ủy, chính quyền phải nhận thức đúng đắ n , đầ y
đủ về vị trí , vai trò , tầ m quan tro ̣ng của CTTT và sự cầ n thiế t phải nâng cao
chấ t lươ ̣ng CTTT , từ đó quan tâm lãnh đạo , chỉ đạo hoa ̣t đô ̣ng CTTT một
cách chủ động, thống nhất; Hai là, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiế n đấ u
của TCCSĐ và đội ngũ cán bộ, đảng viên, trong đó, đặc biệt quan tâm xây dựng
đội ngũ cấp ủy , bí thư chi bộ đáp ứng đươ ̣c nh iê ̣m vu ̣ đươ ̣c giao , trong đó có
nhiê ̣m vu ̣ CTTT ; quan tâm tạo nguồn để phát triển đảng viên , xóa thơn, bản
trắng đảng viên bền vững và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ

; Ba là,

thường xuyên chú trọng xây dựng và kiện toàn đội ngũ cán bộ làm CTTT;
Bốn là, thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành
CTTT trên cơ sở bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương và phù hợp với
từng đối tượng; Năm là, tăng cường đầu tư về kinh phi,́ cơ sở vật chất, phương
tiê ̣n theo hướng hiện đại đáp ứng được yêu cầ u của hoa ̣t đô ̣ng tư tưởng trước
những đòi hỏi của thời kỳ mới và trong bố i cảnh hô ̣i nhâ ̣p quố c tế hiê ̣n nay. Từ
các kinh nghiệm nói trên, tác giả luận văn đã đề xuất những giải pháp chủ yếu
nâng cao chất lượng CTTT của các đảng bộ xã biên giới ở tỉnh Lào Cai giai
đoạn hiện nay.
2.3. Các bài báo, tạp chí
- Nguyễn Phú Trọng (2005), "Về cuộc đấu tranh tư tưởng trong tình hình
hiện nay", Tạp chí Cộng sản (số 774, tháng 11).

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

9
- Đỗ Thị Thìn (2008), "Thái Nguyên với cơng tác tun giáo cơ sở", Tạp
chí Tun giáo (số 5).
- Phạm Tất Thắng (2010), "Một số vấn đề trong đổi mới cơng tác tư
tưởng, lý luận", Tạp chí Cộng sản (số 818).
- Nguyễn Minh Tuấn (2011), "Xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị,
tư tưởng và tổ chức", Tạp chí Lý luận chính trị và truyền thơng (12), tr. 31-35.
- Hoàng Quốc Bảo (2011), "Một số yêu cầu cơ bản quy định tính thuyết
phục cơng tác tư tưởng của Đảng", Tạp chí Tuyên giáo (8).
- Đào Duy Quát (2012), "Phát huy truyền thống vẻ vang, thực hiện thắng
lợi trọng trách lịch sử của công tác tư tưởng đối với nhiệm vụ xây dựng, chỉnh
đốn Đảng hiện nay", Tạp chí Tuyên giáo (7).
- Phạm Văn Linh (2012), "Nâng cao tính thuyết phục của cơng tác tư
tưởng trước những địi hỏi mới của sự nghiệp cách mạng nước ta”, Tạp chí
Tuyên giáo (8).
- Phạm Huy Kỳ (2012), "Nâng cao tính thuyết phục của công tác tư
tưởng trong điều kiện hiện nay", Tạp chí Tun giáo (10).
- Phạm Ngọc Trung (2012), "Tìm hiểu tính thuyết phục của cơng tác tư
tưởng trong điều kiện hiện nay", Tạp chí Lý luận chính trị và truyền thông
(tháng 10/2012).
- Lương Khắc Hiếu – Đặng Nguyễn Thanh Minh (2014), "Vai trị của
cơng tác tư tưởng trong điều động, luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý hiện
nay", Tạp chí Lý luận chính trị và truyền thơng (5/2014).
Các bài viết, luận văn, luận án nêu trên đã làm sáng tỏ khá nhiều vấn đề

lý luận và thực tiễn trong công tác tư tưởng của Đảng, kinh nghiệm công tác
tư tưởng của các cấp ủy đảng, góp phần khẳng định vai trị quan trọng của
cơng tác tư tưởng; những đóng góp to lớn của cơng tác tư tưởng đối với sự
nghiệp cách mạng của Đảng và tại mỗi đảng bộ được đề cập.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

10
Những cơng trình, bài viết, luận văn nêu trên đã đề cập đến vấn đề chung
của toàn ngành hoặc riêng của một số địa phương, nhưng đến nay chưa có
cơng trình khoa học nào đi sâu nghiên cứu vấn đề chất lượng CTTT của Đảng
bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái giai đoạn hiện nay. Luận văn kế thừa,
tiếp thu có chọn lọc các cơng trình nghiên cứu của các nhà khoa học để phục
vụ cho việc nghiên cứu đề tài này.
3. Mục đích, nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng
CTTT, luận văn đánh giá thực trạng, nguyên nhân và đề xuất những giải pháp
khả thi góp phần nâng cao chất lượng CTTT của Đảng bộ Thành phố Yên
Bái, tỉnh Yên Bái giai đoạn hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ
Làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng CTTT liên quan đến
chủ đề luận văn.
Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng CTTT của Đảng bộ
Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái từ khi thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của
Đảng đến nay, chỉ rõ ưu, khuyết điểm, nguyên nhân và kinh nghiệm.
Đề xuất những giải pháp chủ yếu có tính khả thi nhằm nâng cao chất

lượng CTTT của Đảng bộ Thành phố Yên Bái giai đoạn hiện nay.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh
Yên Bái.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng CTTT của Đảng bộ Thành
phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

11
Thời gian khảo sát: từ năm 2011 đến nay và đưa ra phương hướng các
giải pháp đến năm 2020.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, các quan điểm của Đảng về xây dựng Đảng nói chung, về chất
lượng CTTT nói riêng.
Luận văn kế thừa có chọn lọc các cơng trình khoa học, các luận văn của
một số tác giả đã nghiên cứu về chất lượng CTTT nói chung và chất lượng
CTTT của các đảng bộ cơ sở nói riêng.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được thực hiện theo phương pháp luận của chủ nghĩa Mác –
Lênin, đồng thời kết hợp với các phương pháp nghiên cứu chun ngành: kết
hợp giữa lơ-gích và lịch sử, điều tra, khảo sát, thống kê, tổng hợp, phân tích,
so sánh, đặc biệt là tổng kết thực tiễn.

6. Những đóng góp và ý nghĩa của luận văn
Luận văn góp phần đánh giá đúng tình hình tư tưởng và thực trạng chất
lượng CTTT của Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái hiện nay, đề xuất
những giải pháp chủ yếu, có tính khả thi nhằm góp phần đổi mới và nâng cao
chất lượng CTTT của Đảng bộ Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái đáp ứng yêu
cầu của thời kỳ mới.
Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được dùng làm tài liệu tham
khảo cho việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả CTTT của Đảng bộ
Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái và làm tài liệu tham khảo phục vụ cho công
tác giảng dạy, nghiên cứu về CTTT ở Trường Chính trị tỉnh và các Trung tâm
bồi dưỡng chính trị cấp huyện.
7. Kết cấu của luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
gồm 3 chương, 7 tiết.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

12
Chƣơng 1
CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC TƢ TƢỞNG
CỦA ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN
1.1. Công tác tư tưởng – khái niệm và cấu trúc
1.1.1. Khái niệm
Tư tưởng và hệ tư tưởng
Theo Từ điển Triết học, tư tưởng là "một hình thái phản ánh thế giới
xung quanh con người, tổng hợp các quan niệm, khái niệm thành một thế duy
nhất” [45, tr.1033]. Theo Đại từ điển Tiếng Việt, tư tưởng là những "quan

điểm và ý nghĩ chung của con người đối với thế giới tự nhiên và xã hội" [46,
tr. 1757]. Nhìn chung, tư tưởng là suy nghĩ, là quan điểm và ý nghĩ chung của
con người đối với thế giới tự nhiên và xã hội.
Chủ nghĩa Mác - Lênin chỉ ra rằng, đời sống xã hội có hai loại nhu cầu
cơ bản: nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần; do đó, có hai lĩnh vực sản xuất
là sản xuất vật chất và sản xuất tinh thần để đáp ứng các nhu cầu đó. Tư tưởng
và quan điểm tư tưởng thuộc lĩnh vực tinh thần, ý thức xã hội; chịu sự tác
động mang tính quyết định của tồn tại xã hội, của lĩnh vực vật chất. Khi tồn
tại xã hội thay đổi thì sớm hay muộn ý thức xã hội cũng thay đổi theo. C.Mác
đã khẳng định: "Không phải ý thức con người quyết định tồn tại của họ mà
chính tồn tại của họ quyết định ý thức của họ" [32, tr. 78]. Bất cứ tư tưởng
nào cũng đều do chế độ xã hội, điều kiện sinh hoạt vật chất của con người
quyết định. Nhưng, ý thức xã hội có tính độc lập tương đối, tác động tích cực
trở lại tồn tại xã hội, góp phần cải tạo thế giới khách quan thơng qua hoạt
động thực tiễn của con người. Trong quá trình lao động sản xuất và giao tiếp
xã hội, mỗi người khơng ngừng nhận thức thế giới, hình thành những khái
niệm trong ý thức của họ. Nhưng, do mục đích của quá trình nhận thức là
nhằm cải tạo hiện thực khách quan, nên ý thức của con người không chỉ dừng

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

13
lại ở các khái niệm, mà từ các khái niệm đó hình thành nên những chủ kiến,
dự định, kế hoạch hành động của họ. Vì vậy, tư tưởng là hình thức cao của
nhận thức, là những mục tiêu, kế hoạch nhằm tiếp tục nhận thức và cải tạo thế
giới khách quan.
Là sản phẩm chủ quan của con người, nhưng tư tưởng của mỗi người

lại phụ thuộc chặt chẽ vào đối tượng phản ánh và trình độ nhận thức của họ.
Sự vận động và phát triển của thực tại khách quan tác động vào tư tưởng và
làm thay đổi nhận thức, tư tưởng của con người. Như vậy, tư tưởng là sản
phẩm của sự phản ánh hiện thực thông qua trí óc con người
Tư tưởng xuất hiện trong những điều kiện kinh tế - xã hội nhất định,
ln có tác động trở lại cơ sở kinh tế làm nảy sinh ra nó và có thể làm thay
đổi cơ sở kinh tế trong những giới hạn nhất định, thông qua hoạt động của
những lực lượng xã hội. Sự tác động này diễn ra theo hai chiều hướng khác
nhau: thúc đẩy hoặc kìm hãm. Tư tưởng tiến bộ, cách mạng, khoa học mang
tính vượt trước trên cơ sở nắm bắt được quy luật khách quan có vai trị to lớn,
tác động tích cực thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của xã hội. Tư tưởng lạc
hậu, lỗi thời, phản động sẽ tác động tiêu cực, kìm hãm sự phát triển của xã
hội. Tính chất, hậu quả tác động của ý thức xã hội nói chung và tư tưởng nói
riêng phụ thuộc vào vai trò lịch sử của giai cấp thống trị xã hội, thể hiện ở
trình độ của sự phù hợp giữa ý thức, tư tưởng đối với hiện thực, mức độ
truyền bá, sự thâm nhập của ý thức, tư tưởng vào các tầng lớp nhân dân.
Tư tưởng của con người ln gắn liền với lợi ích; quan hệ lợi ích tác
động trở lại tư tưởng, chi phối quá trình nhận thức và hoạt động của con
người. Theo V.I. Lênin, “những lý tưởng cao cả nhất cũng không đáng giá
một xu nhỏ, chừng nào mà người ta không biết kết hợp chặt chẽ những lý
tưởng đó với lợi ích của chính ngay những người đang tham gia cuộc đấu
tranh kinh tế” [28, tr. 510 - 511].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

14
Các nhà tư tưởng thường bảo vệ lợi ích giai cấp mình dưới hình thức lý

tưởng hóa, tức là gắn cho giai cấp mình sứ mệnh đại diện chân chính cho tồn
xã hội và do đó, lợi ích mà họ bảo vệ được xem là lợi ích chung phổ biến của
tồn xã hội. Trong xã hội có giai cấp, tư tưởng bao giờ cũng mang tính giai
cấp. Những tư tưởng thống trị của một thời đại bao giờ cũng là những tư
tưởng của giai cấp thống trị. Trong xã hội có giai cấp ln có sự đấu tranh tư
tưởng giữa các giai cấp để truyền bá, thu phục, lôi kéo các tầng lớp nhân dân
theo quan điểm tư tưởng của giai cấp mình, nhằm biến tư tưởng thành sức
mạnh hành động nhằm giành thắng lợi trong đấu tranh giai cấp. Đấu tranh tư
tưởng là một trong những hình thức đấu tranh giai cấp trong xã hội. Trong
lịch sử các giai cấp thống trị xã hội đã phát triển tư tưởng của giai cấp mình
thành hệ tư tưởng. Hệ tư tưởng là hệ thống những quan điểm, tư tưởng (về
chính trị, triết học, đạo đức, khoa học, nghệ thuật, tơn giáo...) phản ánh lợi ích
của từng giai cấp, tầng lớp trong xã hội.
Cơng tác tư tưởng
Trong xã hội có đối kháng giai cấp có các hệ tư tưởng đối lập nhau.
Giai cấp giữ địa vị thống trị xã hội bao giờ cũng tìm mọi cách tác động đến
giai cấp, tầng lớp khác trong xã hội nhằm biến hệ tư tưởng của giai cấp mình
thành hệ tư tưởng thống trị trong đời sống tinh thần của xã hội. Như vậy, hoạt
động của một giai cấp hoặc một chính đảng nhằm phát triển và truyền bá hệ
tư tưởng của mình vào các giai cấp, tầng lớp nhân dân trong xã hội, biến hệ tư
tưởng ấy thành hệ tư tưởng thống trị trong đời sống tinh thần của xã hội, tạo
niềm tin, thúc đẩy dân chúng hành động đạt mục đích do họ đặt ra là hoạt
động tư tưởng, hay CTTT.
Tư tưởng tiến bộ khi đã thâm nhập vào quần chúng sẽ tạo thành sức
mạnh lớn thực hiện các nhiệm vụ cách mạng. C.Mác đã khẳng định: "Vũ khí
của sự phê phán cố nhiên không thể thay thế được sự phê phán của vũ khí, lực
lượng vật chất chỉ có thể đánh đổ bằng lực lượng vật chất; nhưng lý luận cũng

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

15
sẽ trở thành lực lượng vật chất một khi nó thâm nhập vào quần chúng" [32, tr.
580]. Lênin viết: "Khơng có lý luận cách mạng thì cũng khơng có phong trào
cách mạng" [30, tr. 30].
Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt
Nam, nhân dân lao động và cả dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích
của giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và cả dân tộc. Trong q trình lãnh
đạo cách mạng của mình, Đảng ta ln xác định vai trị, vị trí hàng đầu của
CTTT trong công tác xây dựng Đảng và coi CTTT là một trong những
phương thức lãnh đạo chủ yếu của Đảng. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng
Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh ln coi trọng việc lãnh đạo tư tưởng.
Người khẳng định: "Lãnh đạo quan trọng nhất là lãnh đạo tư tưởng, phải hiểu
tư tưởng của mỗi cán bộ để giúp đỡ thiết thực trong cơng tác, vì tư tưởng
thơng suốt thì làm tốt, tư tưởng nhùng nhằng thì khơng làm được việc" [35, tr.
233 - 234].
Để lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng, Đảng phải tiến
hành CTTT. CTTT của Đảng được tiến hành trong tất cả các lĩnh vực hoạt
động nhằm tác động vào toàn bộ ý thức con người, từ cung cấp thông tin đến
giáo dục lý luận, đường lối, chính sách, pháp luật, văn hóa; bồi dưỡng phẩm
chất đạo đức, định hướng giá trị tư tưởng, lối sống và nhân cách. Đó là hoạt
động quan trọng bậc nhất của Đảng. Đảng sử dụng mọi thành quả trí tuệ, văn
hóa, mọi phát minh khoa học mới nhất, mọi phương tiện, mọi phương thức để
tiến hành CTTT, nhằm xây dựng, xác lập, phát triển hệ tư tưởng XHCN, hình
thành niềm tin, định hướng giá trị đúng đắn, góp phần xây dựng thế giới quan
khoa học và nhân sinh quan cộng sản, đặc biệt là giáo dục, bồi dưỡng lý
tưởng cách mạng cho cán bộ, đảng viên và thế hệ trẻ, thúc đẩy mọi người có
những hành động tích cực và sáng tạo để thực hiện thắng lợi lý tưởng và mục

tiêu XHCN, tạo lập sự thống nhất tư tưởng và hành động trong Đảng và trong
nhân dân. Lênin cũng đã chỉ ra rằng: "Nâng cao giác ngộ của quần chúng,

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

16
hiện nay cũng như bất cứ lúc nào, vẫn là nền tảng và nội dung chủ yếu của
toàn bộ công tác của chúng ta" [28, tr. 472].
Như vậy, có thể hiểu, Cơng tác tư tưởng là hoạt động đa dạng, có định
hướng, chủ đích, có tổ chức, kế hoạch của Đảng nhằm xây dựng, xác lập,
phát triển, truyền bá chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, những tư tưởng tiên tiến cách mạng
và khoa học, biến thành niềm tin, định hướng giá trị đúng đắn, góp phần xây
dựng thế giới quan khoa học, năng lực tư duy lý luận cho con người, thúc đẩy
con người hành động tích cực và sáng tạo để thực hiện thắng lợi mục tiêu, lý
tưởng cao đẹp do Đảng đề ra.
Công tác tư tưởng còn là một trong những phương thức lãnh đạo chủ
yếu của Đảng.
Chủ thể của công tác tư tưởng là các tổ chức đảng từ Trung ương đến
cơ sở, cấp ủy là người lãnh đạo, cơ quan tuyên giáo là lực lượng tham
mưu nòng cốt. Các tổ chức trong hệ thống chính trị, các đồn thể chính trị
- xã hội, các cơ quan nghiên cứu, các trường đại học, các phương tiện
thơng tin đại chúng, các cơ quan văn hóa, văn nghệ, cán bộ, đảng viên
theo chức năng và khả năng của mình đều triển khai các cơng việc có liên
quan đến cơng tác tư tưởng. Dù có nhiều lực lượng tham gia, nhưng tất cả
đều phải theo sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Đảng phải chịu trách nhiệm
về những thành công cũng như hạn chế, yếu kém của công tác này”[26,

tr.123].
Đối tượng của công tác tư tưởng của Đảng là toàn thể cán bộ, đảng
viên và các tầng lớp nhân dân. Công tác tư tưởng phải được tiến hành cả trong
Đảng và trong toàn xã hội.
Mục tiêu công tác tư tưởng của Đảng trước hết hướng vào việc xây
dựng Đảng vững mạnh về tư tưởng, nhằm củng cố nền tảng tư tưởng của
Đảng, xây dựng sự nhất trí và tư tưởng, khối đại đồn kết thống nhất trong

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

17
Đảng, nâng cao trình độ trí tuệ của Đảng, làm cho Đảng ln xứng đáng với
vai trị lãnh đạo toàn xã hội, thật sự là đội tiên phong của giai cấp công nhân
Việt Nam, đại biểu cho lợi ích của nhân dân lao động và của toàn dân tộc.
Đối với xã hội, công tác tư tưởng của Đảng góp phần quan trọng xây
dựng hình thái ý thức xã hội XHCN; xác lập hệ tư tưởng giai cấp công nhân,
làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng
chiếm vai trị chủ đạo trong đời sống tinh thần của xã hội, đồng thời xây dựng
con người Việt Nam có lý tưởng, trí tuệ, tài năng, đạo đức, lối sống... tiêu
biểu cho con người mới Việt Nam XHCN.
1.1.2. Cấu trúc công tác tư tưởng
Về cấu trúc, CTTT của Đảng bao gồm nhiều mặt công tác liên quan
chặt chẽ, thống nhất biện chứng với nhau, làm tiền đề của nhau, tạo thành một
quá trình liên tục. Xét theo các hình thái thì CTTT của Đảng bao gồm:
Công tác lý luận là công tác quan trọng hàng đầu trong CTTT, nhằm
phát triển và làm sâu sắc hơn những vấn đề lý luận, tổng kết thực tiễn, phản
ánh đúng bản chất của các hiện tượng và xu thế vận động của xã hội, từ đó

hình thành chủ trương, tìm ra con đường, bước đi, những giải pháp và phương
hướng hành động theo mục tiêu đã định. Lênin đánh giá rất cao vai trị của lý
luận và cơng tác lý luận. Người cho rằng công tác lý luận phải đi tiên phong,
phải "đi trước phong trào tự phát, chỉ đường cho nó... biết giải quyết trước
người khác tất cả các vấn đề từ lý luận chính trị, sách lược và các vấn đề về tổ
chức mà "những yếu tố vật chất" của phong trào cũng phải một cách tự phát
[29, tr. 445 - 446].
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đánh giá rất cao vai trị của cơng tác lý
luận. Người viết: "Khơng có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi" [36,
tr.234]; "có kinh nghiệm mà khơng có lý luận thì cũng như một mắt sáng một
mắt mờ" [36, tr. 234].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

18
Cơng tác tun truyền có nhiệm vụ truyền bá sâu rộng chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và
pháp luật của Nhà nước, những chuẩn mực về đạo đức, lối sống, về xây dựng
con người mới, nhân cách mới, nền văn hóa mới và những giá trị truyền thống
của dân tộc..., làm cho chúng trở thành những nhân tố chi phối, thống trị trong
đời sống tinh thần của xã hội; nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và
quần chúng nhân dân về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp
luật của Nhà nước... một cách có căn cứ khoa học, trên cơ sở đó, xây dựng và
củng cố niềm tin vững chắc vào sự nghiệp cách mạng và hành động một cách
tự giác, sáng tạo trong công cuộc xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Cơng
tác tun truyền phải làm rõ vì sao Đảng đặt vấn đề như thế; nội dung, quan
điểm của Đảng như thế nào; tiến hành thực hiện, giải pháp phải thực hiện ra
sao? Cơng tác tun truyền có thể được tiến hành bởi các kênh thông tin

chuyển tải khác nhau như: bài giảng, báo cáo chuyên đề, các tài liệu sách báo,
các hoạt động văn hóa - nghệ thuật, phát thanh, truyền hình... Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã định nghĩa rất cô đọng: "Tuyên truyền là đem một việc gì đó nói cho
dân hiểu, dân nhớ, dân theo, dân làm" [36, tr. 162].
Công tác cổ động và văn hóa, văn nghệ là tác động của chủ thể CTTT
vào tư tưởng, tình cảm của đối tượng thơng qua việc giải thích một sự việc cụ
thể, thiết thực nhằm tạo nên ấn tượng mạnh ở đối tượng, kích thích và thúc
đẩy họ hăng hái hành động thực hiện công việc đó. Cơng tác cổ động và văn
hóa, văn nghệ có vai trị hết sức quan trọng trong nhiệm vụ thơng tin, giải
thích cụ thể cho dân chúng hiểu biết kịp thời những sự kiện đang diễn ra trong
đời sống; giải thích đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước;
cổ vũ, động viên mọi người hành động tích cực, tự giác và sáng tạo. Công tác
cổ động và văn hóa, văn nghệ được thực hiện dưới nhiều hình thức như: băngrơn, áp-phích, khẩu hiệu, tranh ảnh, các bài viết mang tính cổ động, chủ yếu là
thơng tin giải thích những nhiệm vụ cụ thể, nhiệm vụ chính trị trước mắt,

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

19
những vấn đề và sự kiện đang diễn ra ở địa phương, cơ sở và cổ vũ quần
chúng thực hiện những nhiệm vụ ấy. Lênin đánh giá cao vị trí, vai trị của
cơng tác cổ động trong giải quyết nhiệm vụ cụ thể của cách mạng. Theo
Người, mỗi cán bộ cổ động phải cố gắng "ảnh hưởng một cách tốt nhất đến
một thính giả nhất định, làm cho một chân lý nào đó đối với họ trở nên có sức
thuyết phục mạnh nhất, dễ hiểu nhất, để lại ấn tượng rõ ràng nhất, sâu sắc
nhất" [31, tr. 28].
Việc theo dõi, nắm bắt, phân tích, xử lý các tư tưởng mới nảy sinh,
khuyến khích các khuynh hướng và tư tưởng tiến bộ, uốn nắn các khuynh

hướng và tư tưởng lệch lạc. Trong quá trình vận động của xã hội, của từng
cộng đồng dân cư, của tổ chức đảng luôn xuất hiện các tư tưởng mới, sự cọ
xát giữa các loại ý kiến và quan điểm khác nhau, trong đó có luồng tư tưởng
tích cực, hợp lý và luồng tư tưởng tiêu cực, chưa hợp lý. CTTT của tổ chức
đảng phải nắm bắt kịp thời các luồng tư tưởng ấy, phân tích chúng, tìm ra
ngun nhân trực tiếp và sâu xa hình thành nên mỗi loại, phân biệt đúng sai,
từ đó ủng hộ và khuyến khích các tư tưởng đúng đắn và phê phán, uốn nắn
các tư tưởng lệch lạc, sai trái. Đây là lĩnh vực rất thường xuyên, quan trọng
mà CTTT của tổ chức đảng phải làm tốt, là thước đo thể hiện rõ năng lực làm
CTTT của tổ chức đảng.
Hoạt động đấu tranh tư tưởng vừa gắn với các nội dung trên, vừa mang
tính độc lập nhất định trong cơng việc và hồn cảnh cụ thể. Đây là hoạt động
cần thiết trong CTTT của Đảng nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng, quan điểm
của Đảng, củng cố sự nhất trí về tư tưởng trong Đảng, chống lại sự phá hoại
về tư tưởng của các thế lực phản động và khắc phục sự phai nhạt, suy thoái tư
tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Công việc này khơng chỉ là các bài
nói và viết chính thức được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng,
mà còn là những ý kiến đấu tranh, phê phán các quan điểm sai trái ngay trong
sinh hoạt đảng.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

20
1.2. Chất lượng công tác tư tưởng của đảng bộ thành phố – quan
niệm và tiêu chí đánh giá
1.2.1. Quan niệm về chất lượng CTTT của Đảng bộ thành phố
* Khái niệm chất lượng

Chất lượng là đối tượng nghiên cứu của nhiều khoa học khác nhau, mỗi
một khoa học có cách tiếp cận khác nhau khi nghiên cứu vấn đề chất lượng.
Theo Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hóa ISO, trong dự thảo DIS
9000:2000 định nghĩa: “Chất lượng là khả năng của tập hợp các đặc tính của
một sản phẩm, hệ thống hay quá trình để đáp ứng các yêu cầu của khách hàng
và các bên có liên quan”.
Trong đề tài nghiên cứu “Công tác đào tạo sau đại học của Học viện
Báo chí và Tuyên truyền - Thực trạng và giải pháp đổi mới” do PGS.TS Trần
Thị Anh Đào chủ nhiệm đã có nhiều cách tiếp cận khái niệm “chất lượng”:
Quan niệm xem xét chất lượng theo thang bậc giá trị từ thấp đến cao
với hệ chuẩn mực định trước cho rằng: “Sản phẩm hoặc dịch vụ được coi là
có chất lượng khi chúng đạt những chuẩn mực nhất định được quy định trước.
Chất lượng không được coi là cái đích mà nó được coi là phương tiện, theo đó
sản phẩm hoặc dịch vụ được đánh giá”.
Theo quan niệm đánh giá chất lượng từ sự hài lòng về khả năng đáp
ứng nhu cầu người sử dụng dịch vụ cho rằng: “Chất lượng là sự đáp ứng nhu
cầu của khách hàng, hoặc chất lượng là sự phù hợp với mục đích”. Cũng có
quan niệm cho rằng: Chất lượng thường được định nghĩa như là sự tuân thủ
toàn bộ các đặc tính của sản phẩm mà làm cho việc đánh giá nó là một sản
phẩm có chất lượng. Chất lượng khơng chỉ là một đặc tính riêng lẻ mà là tồn
bộ các đặc tính quyết định mức độ đáp ứng các yêu cầu của khách hàng.
Chất lượng được đo bởi sự thỏa mãn nhu cầu của người sử dụng sản
phẩm, dịch vụ. Nếu một sản phẩm vì lý do nào đó mà khơng đáp ứng được
nhu cầu chấp nhận thì phải bị coi là có chất lượng kém, cho dù trình độ cơng

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

21
nghệ để chế tạo ra sản phẩm đó có thể rất hiện đại. Đây là cơ sở để các nhà
doanh nghiệp định ra chính sách, chiến lược kinh doanh của mình. Do chất
lượng được đo bởi sự thỏa mãn nhu cầu, mà nhu cầu luôn luôn biến động theo
thời gian, khơng gian, điều kiện sử dụng, vì vậy chất lượng cũng không cố
định, mà cũng luôn luôn biến đổi phù hợp với nhu cầu đó.
Từ điển Tiếng Việt định nghĩa: “Chất lượng là cái tạo nên phẩm chất,
giá trị của một con người, một sự vật, một sự việc” [47, tr 139].
Như vậy, chất lượng của mỗi sự vật, hiện tượng là tổng thể thống nhất
chất lượng của các bộ phận cấu thành sự vật, hiện tượng ấy, làm cho sự vật
ấy là nó, khác với sự vật, hiện tượng khác.
* Chất lượng CTTT của Đảng:
Chất lượng CTTT của Đảng là cái tạo nên giá trị của sự tác động định
hướng lên trạng thái và quá trình vận động của ý thức xã hội. Nói cách khác,
đó là những giá trị đạt được của quá trình tác động định hướng nhận thức; giải
quyết những mâu thuẫn về tư tưởng, phát triển tiềm năng sáng tạo của lĩnh
vực tinh thần, xác lập thế giới quan và hệ tư tưởng của giai cấp cơng nhân,
góp phần hình thành con người mới, xã hội mới [25, tr 54].
Việc đánh giá chất lượng CTTT của Đảng ta nói chung, của Đảng bộ
thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái nói riêng là việc rất khó, phụ thuộc vào
nhiều yếu tố và điều kiện liên quan. Trong số những yếu tố và điều kiện đó,
trước hết phải thống nhất quan niệm về chất lượng CTTT của Đảng bộ.
Vận dụng vào hoạt động tư tưởng của Đảng bộ thành phố, có thể
xác định:
Chất lượng cơng tác tư tưởng của Đảng bộ thành phố là tổng hợp các
yếu tố tạo ra hiệu ứng tích cực của các tác động tư tưởng mà Đảng bộ thành
phố tiến hành. Đó là mức độ đúng đắn của những quyết định lãnh đạo trong
việc xác định nhiệm vụ, nội dung, phương pháp, nguyên tắc tiến hành các
hoạt động tư tưởng; trong việc chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả các

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn