Nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết đảng của cán bộ, đảng viên ở đảng bộ khối dân chính đảng thành phố hồ chí minh hiện nay
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (901.44 KB, 105 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH
QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
HÀNG THỊ THU NGA
NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP NGHỊ QUYẾT ĐẢNG CỦA
CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN Ở ĐẢNG BỘ KHỐI DÂN - CHÍNH - ĐẢNG
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
Chuyên ngành: Công tác tư tưởng
Mã số
: 60 31 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH TRỊ HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Hà Thị Bình Hịa
HÀ NỘI - 2013
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu đã được điều tra, nghiên cứu và kết quả nêu trong luận văn là trung thực.
Những kết luận trong luận văn chưa từng cơng bố trong bất cứ cơng trình nào.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Hàng Thị Thu Nga
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU....................................................................................................... 1
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ
HỌC TẬP NGHỊ QUYẾT ĐẢNG CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN ............. 8
1.1. Học tập nghị quyết Đảng là một hoạt động quan trọng trong công
tác tư tưởng của Đảng...............................................................................8
1.2. Hiệu quả và tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết Đảng ......18
1.3. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng................22
Chương 2: HIỆU QUẢ HỌC TẬP NGHỊ QUYẾT ĐẢNG CỦA CÁN BỘ,
ĐẢNG VIÊN Ở ĐẢNG BỘ KHỐI DÂN - CHÍNH - ĐẢNG THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA...................................... 28
2.1. Một vài nét khái quát về đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành
phố Hồ Chí Minh....................................................................................28
2.2. Những yếu tố tác động đến hiệu quả học tập nghị quyết Đảng của
cán bộ, đảng viên khối Dân - Chính - Đảng thành phố Hồ Chí Minh .....32
2.3. Hiệu quả học tập nghị quyết Đảng của cán bộ, đảng viên khối Dân Chính - Đảng thành phố Hồ Chí Minh ...................................................38
2.4. Những vấn đề đặt ra đối với việc nâng cao hiệu quả học tập nghị
quyết Đảng của cán bộ, đảng viên..........................................................56
Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP
NÂNG CAO
HIỆU QUẢ HỌC TẬP NGHỊ QUYẾT ĐẢNG Ở ĐẢNG BỘ KHỐI
DÂN - CHÍNH - ĐẢNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ......................... 62
3.1. Phương hướng..........................................................................................62
3.2. Giải pháp..................................................................................................64
KẾT LUẬN................................................................................................. 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 85
PHỤ LỤC.................................................................................................... 90
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Báo cáo viên
BCV
Cán bộ, đảng viên
CBĐV
Thành phố Hồ Chí Minh
TP.HCM
Xã hội chủ nghĩa
XHCN
Quy chế dân chủ ở cơ sở
QC DCCS
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1
Chất lượng tổ chức cơ sở Đảng
29
Biểu đồ 2.2
Chất lượng các cơ sở Đảng trực thuộc đảng ủy cơ sở
30
Biểu đồ 2.3
Chất lượng đảng viên
31
Biểu đồ 2.4
Sự hứng thú của cán bộ, đảng viên khi tham gia học
38
nghị quyết Đảng
Biểu đồ 2.5
Đánh giá của cán bộ, đảng viên về báo cáo viên ở
40
các lớp học tập nghị quyết do Đảng ủy khối tổ chức
Biểu đồ 2.6
Ý kiến của cán bộ, đảng viên về tính thiết thực
42
chương trình hành động sau khi học tập nghị quyết
Biểu đồ 2.7
Ý kiến của cán bộ, đảng viên về tầm quan trọng của
việc học nghị quyết Đảng
50
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nước ta quá độ lên chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh quốc tế có những biến
đổi to lớn và sâu sắc. Cuộc cách mạng khoa học - cơng nghệ hiện đại có bước
phát triển nhảy vọt, tác động đến tất cả các mặt của đời sống xã hội. Tồn cầu
hố diễn ra mạnh mẽ lôi cuốn ngày càng nhiều nước tham gia với cả thời cơ và
nguy cơ, tích cực và tiêu cực, vừa hợp tác vừa đấu tranh. Hồ bình, độc lập dân
tộc, dân chủ, hợp tác và phát triển là xu thế lớn. Nhưng đấu tranh dân tộc, đấu
tranh giai cấp, chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột sắc tộc, tôn giáo,
chạy đua vũ trang, hoạt động can thiệp, lật đổ, khủng bố, tranh chấp lãnh thổ,
biển, đảo, tài nguyên và cạnh tranh quyết liệt về lợi ích kinh tế tiếp tục diễn ra
phức tạp. Cuộc đấu tranh ai thắng ai giữa xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa
vẫn gay gắt. Trong nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân
dân ta đã vượt qua nhiều khó khăn, đạt được những thành tựu to lớn về nhiều
mặt nhưng cũng đồng thời phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt
là trên lĩnh vực tư tưởng. Có những vấn đề lý luận về con đường đi lên chủ nghĩa
xã hội còn chưa được làm sáng tỏ. Tình trạng suy thối về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, tệ quan liêu, tham
nhũng, lãng phí cịn nghiêm trọng. Những biểu hiện xa rời mục tiêu của chủ
nghĩa xã hội, “tự diễn biến”, “tự chuyển hố” có xu hướng ngày càng phức tạp.
Trong khi đó, các thế lực thù địch khơng ngừng thực hiện âm mưu, hoạt động
“diễn biến hồ bình”, sử dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” hòng lật
đổ chế độ, thủ tiêu con đường cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã chọn. Bối cảnh
quốc tế và tình hình trong nước đặt ra nhiều vấn đề mới, hết sức phức tạp, đòi
hỏi Đảng ta phải thực hiện tốt vai trò lãnh đạo của mình.
Lãnh đạo bằng nghị quyết là phương thức lãnh đạo rất quan trọng của
Đảng. Nghị quyết Đảng là những quyết định chính trị được xây dựng trên cơ sở
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
2
lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm giải quyết
những vấn đề do thực tiễn đặt ra phù hợp với quy luật khách quan. Nghị quyết
của các Đại hội Đảng toàn quốc, cũng như nghị quyết của Hội nghị Ban Chấp
hành Trung ương xác định rõ phương hướng, nhiệm vụ của mỗi thời kỳ cách
mạng, trên từng lĩnh vực của đời sống xã hội.
Để hiện thực hóa nghị quyết, đưa quan điểm, đường lối, chủ trương,
chính sách của Đảng đến với cán bộ, đảng viên và nhân dân cần phải tổ chức
học tập nghị quyết. Học tập nghị quyết Đảng là nhiệm vụ quan trọng của tổ
chức đảng, của cán bộ, đảng viên và toàn xã hội mà trước hết là nhiệm vụ của
cán bộ, đảng viên. Cán bộ, đảng viên hiểu nghị quyết của Đảng sâu sắc mới có
thể vận dụng đúng đắn, sát hợp, tuyên truyền, vận động nhân dân một cách
thuyết phục, từ đó góp phần tạo sự đồng thuận trong toàn xã hội, cổ vũ, động
viên quần chúng nhân dân tích cực tham gia sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước. Cán bộ, đảng viên hiểu sâu sắc nghị quyết Đảng
mới có đủ cơ sở để bảo vệ quan điểm, đường lối của Đảng, chủ động đấu tranh
với những luận điệu sai trái, xuyên tạc nhằm hạ thấp, thủ tiêu vai trò lãnh đạo
của Đảng. Hiệu quả học tập nghị quyết Đảng càng cao thì việc đưa nghị quyết
Đảng vào cuộc sống càng nhanh, tổ chức thực hiện nghị quyết càng sát hợp với
thực tiễn, giải quyết được nhiều vấn đề do thực tiễn đặt ra, từ đó khơng ngừng
nâng cao vai trị lãnh đạo của Đảng.
Hiện nay, do nhiều nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, việc học tập
nghị quyết Đảng còn những mặt hạn chế, làm cho việc hiện thực hóa nghị
quyết chậm, kém hiệu quả, ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo của Đảng đối với xã
hội. Đây là vấn đề bức xúc do thực tiễn đặt ra đối với công tác tư tưởng của
Đảng và ln mang tính thời sự. Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành phố
Hồ Chí Minh trong thời gian qua đã từng bước đổi mới việc học tập nghị quyết
Đảng và đạt được những kết quả đáng khích lệ nhưng hiệu quả chưa được như
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
3
mong muốn. Việc học tập nghị quyết vẫn cịn tình trạng qua loa sơ sài, một bộ
phận cán bộ, đảng viên thờ ơ, thiếu tự giác; chương trình hành động của một số
cấp ủy còn chung chung, chưa cụ thể, thiết thực; việc học tập nghị quyết có lúc,
có nơi chưa gắn với thực hiện nghị quyết làm ảnh hưởng đến việc thực hiện các
mục tiêu, nhiệm vụ phát triển thành phố.
Là một cán bộ tuyên giáo, với mong muốn nghiên cứu để tìm ra những
giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết ở khối Dân - Chính
Đảng thành phố, học viên chọn vấn đề: “Nâng cao hiệu quả học tập nghị
quyết Đảng của cán bộ, đảng viên ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng
thành phố Hồ Chí Minh hiện nay” làm đề tài luận văn tốt nghiệp cao học
ngành Chính Trị học, chun ngành cơng tác tư tưởng.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Thời gian qua, đã có một số đề tài nghiên cứu và các bài viết có liên
quan đến việc học tập nghị quyết và nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết
Đảng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Về hiệu quả học tập nghị quyết có thể kể đến:
- PGS.TS Lê Hữu Nghĩa: Những hình thức và biện pháp nâng cao chất
lượng nghiên cứu, quán triệt và thực hiện nghị quyết của Đảng, Tạp Chí Cộng
sản 2001.
- TS Nguyễn Quốc Tuấn (chủ biên): Nâng cao năng lực tổ chức thực
hiện nghị quyết của Đảng đối với cán bộ chủ chốt cấp huyện đồng bằng sơng
Cửu Long hiện nay, Nhà xuất bản lý luận chính trị, 2004.
- PGS.TS Đàm Đức Vượng: Xây dựng và tổ chức thực hiện nghị quyết
Trung ương Đảng: thực trạng và giải pháp, Đề tài độc lập cấp Nhà nước, Mã
số: ĐTĐL - 2005/16.
- Ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương: Đổi mới mạnh mẽ hơn nữa hình
thức, phương pháp tuyên truyền, giáo dục, học tập, quán triệt nghị quyết của
Đảng, Công ty in Tiến bộ Hà Nội, 2005.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
4
- PGS.TS Ngô Văn Thạo: Công tác nghiên cứu, giáo dục lý luận chính
trị trên địa bàn huyện, tỉnh - Kinh nghiệm tuyên truyền nghị quyết và các văn
bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Bài giảng lớp bồi dưỡng cán bộ Tuyên giáo
cấp tỉnh, huyện năm 2009.
- Minh Quang, Đi học nghị quyết, Website Đảng bộ tỉnh Yên Bái, 2011.
- Tuấn Sơn - Hồng Hiệp, Gắn học tập Nghị quyết với thực tiễn, Báo Sài
Gịn Giải Phóng online, 2011.
- Vy Tư Liệu, Giải pháp nâng cao chất lượng học tập, quán triệt nghị
quyết của Đảng, Tạp chí Xây dựng Đảng, 2013.
- Hoàng Đại Dương, Nâng cao hiệu quả học tập, quán triệt nghị quyết
của Đảng, Trang tin điện tử Quảng Ninh, 2013.
Các nghiên cứu trên đã đề cập một số vấn đề lý luận về hiệu quả học tập
nghị quyết Đảng, nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết; thực trạng của việc
học tập và tổ chức thực hiện nghị quyết Đảng của cán bộ, đảng viên và nhân
dân ở các địa phương thời gian qua; có nghiên cứu đi sâu phân tích cơ sở lý
luận của việc nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng trong đó có vai trị quan
trọng của nghị quyết và việc học tập nghị quyết. Có nghiên cứu tập trung
nghiên cứu nội dung, hình thức, phương pháp nâng cao chất lượng học tập nghị
quyết ở địa phương hoặc gắn với một đối tượng cụ thể...
Ngồi ra, có thể kể đến những cơng trình, tài liệu nghiên cứu cung cấp
cơ sở lý luận về công tác tư tưởng làm cơ sở nghiên cứu hiệu quả học tập nghị
quyết của Đảng như:
- Ban Tuyên huấn Trung ương: Về hiệu quả công tác tư tưởng, Nhà xuất
bản Sự Thật, 1984.
- Tác giả Đào Duy Tùng: Một số vấn đề về công tác tư tưởng, Nhà xuất
bản sách giáo khoa Mác - Lênin, Hà nội, 1985.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
5
- PGS.TS Đào Duy Quát (chủ biên): Một số vấn đề về công tác tư tưởng
của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc Gia, 2001.
- PGS. Hà Học Hợi chủ biên: Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả
công tác tư tưởng, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc Gia, 2002.
- Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh: Hội thảo khoa học
“Nâng cao sức thuyết phục và tính chiến đấu trong cơng tác tư tưởng của
Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh”, Nhà xuất bản Văn hóa - Văn nghệ, TP Hồ
Chí Minh, 2011.
Gần đây, các cấp ủy đảng ở một số tỉnh, thành phố như Tỉnh ủy Kiên
Giang, Tỉnh ủy Đồng Tháp, Tỉnh ủy Bến Tre, Huyện ủy Nhơn Trạch tỉnh Đồng
Nai...đã tổ chức nhiều cuộc tọa đàm, hội thảo “Giải pháp nâng cao chất lượng,
hiệu quả học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết”. Các hoạt động trên đã chứng
tỏ: nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng đang là vấn đề cấp thiết đặt ra
đối với các cơ sở Đảng.
Có thể nói đã có nhiều cơng trình, đề tài nghiên cứu về hiệu quả học
tập nghị quyết Đảng và nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng; song
chắc chắn đây vẫn là lĩnh vực sẽ còn nhiều vấn đề phải bàn cãi vì tình hình
trong nước và thế giới luôn biến động, đối tượng học tập nghị quyết lại thay
đổi không ngừng, việc học tập và nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết ở
mỗi giai đoạn chắc hẳn không giống nhau... Cho đến nay, vấn đề “Nâng cao
hiệu quả học tập nghị quyết Đảng ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng
thành phố Hồ Chí Minh” vẫn trống vắng những cơng trình nghiên cứu. Đây
cũng chính là lý do mà tác giả luận văn chọn đây là đề tài nghiên cứu của
mình với mong muốn tìm ra phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả
học tập nghị quyết Đảng ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành phố Hồ
Chí Minh hiện nay.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
6
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý luận về hiệu quả học tập nghị
quyết Đảng; thực trạng công tác này ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành
phố Hồ Chí Minh; từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả học
tập nghị quyết Đảng của cán bộ, đảng viên ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng
thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đề tài có các nhiệm vụ nghiên cứu sau:
- Hệ thống một số vấn đề lý luận về hiệu quả học tập nghị quyết Đảng.
- Nghiên cứu thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với việc nâng cao
hiệu quả học tập nghị quyết Đảng ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành
phố Hồ Chí Minh hiện nay.
- Đề xuất một số phương hướng và giải pháp cơ bản để nâng cao hiệu
quả học tập Nghị quyết Đảng ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành phố
Hồ Chí Minh.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Hiệu quả học tập Nghị quyết Đảng của cán bộ, đảng viên ở Đảng bộ
khối Dân - Chính - Đảng thành phố Hồ Chí Minh.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Do hạn chế về thời gian cũng như khả năng của người nghiên cứu, luận văn
chỉ tập trung nghiên cứu hiệu quả và nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng
của cán bộ, đảng viên ở Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành phố Hồ Chí
Minh trong giai đoạn từ 2010 đến nay (nhiệm kỳ Đại hội I của Đảng bộ khối).
Trong phạm vi của luận văn, nghị quyết Đảng mà cán bộ, đảng viên học
tập là những nghị quyết do Trung ương ban hành. Tác giả luận văn khơng có điều
kiện tiến hành khảo sát các nghị quyết của đảng ủy khối và các cấp ủy cơ sở.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
7
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn được tiến hành trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác tư
tưởng. Các văn kiện, nghị quyết của Đảng và kết quả nghiên cứu của các tác
giả đi trước về hiệu quả và nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện
chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Với các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau:
- Thu thập tài liệu
- Quan sát
- Phân tích tổng hợp
- Điều tra xã hội học
- Thống kê.v.v.
6. Cái mới của luận văn
Lần đầu tiên vấn đề: Nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng ở Đảng
bộ khối Dân - Chính - Đảng thành phố Hồ Chí Minh được tiến hành nghiên cứu.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong
việc nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết Đảng ở Đảng bộ khối Dân - Chính Đảng thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và các Quận, Huyện khác của thành phố
Hồ Chí Minh nói chung; làm cơ sở để đánh giá chỉ tiêu về học tập nghị quyết
Đảng mà Đại hội Đảng bộ khối Dân - Chính - Đảng thành phố Hồ Chí Minh lần
thứ nhất đã đề ra.
8. Cấu trúc của luận văn
Luận văn dày 105 trang, ngoài phần mở đầu, nội dung luận văn gồm: 3
chương, 9 tiết, kết luận, danh mục 58 tài liệu tham khảo; 07 biểu đồ và 02 phụ lục.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
8
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ
HỌC TẬP NGHỊ QUYẾT ĐẢNG CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN
1.1. Học tập nghị quyết Đảng là một hoạt động quan trọng trong
công tác tư tưởng của Đảng
Công tác tư tưởng của Đảng là bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng
trong hoạt động lãnh đạo của Đảng. Công tác tư tưởng bao gồm các bộ phận:
Công tác lý luận, công tác tuyên truyền và công tác cổ động. Ở từng giai đoạn
của cách mạng, mỗi bộ phận có mục đích, nhiệm vụ riêng nhưng cuối cùng đều
hướng tới việc thực hiện mục đích, nhiệm vụ của cơng tác tư tưởng. Hoạt động
học tập nghị quyết của cán bộ, đảng viên là một nội dung của công tác lý luận
nhằm tạo nên sự đồng thuận trong Đảng cũng như trong xã hội để thực hiện
thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
1.1.1. Công tác tư tưởng
Trong lịch sử, công tác tư tưởng xuất hiện từ khi xã hội loài người phân
chia thành giai cấp và theo đó xuất hiện hệ tư tưởng. Công tác tư tưởng ra đời
nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển, truyền bá tư tưởng của giai cấp thống trị,
biến hệ tư tưởng của giai cấp thống trị thành hệ tư tưởng thống trị trong đời
sống tinh thần của xã hội. Vậy cơng tác tư tưởng là gì? bàn về vấn đề này có
thể kể đến các nghiên cứu của các tác giả Đào Duy Tùng; Tiến sĩ Đào Duy
Quát; PGS Hà Học Hợi và PGS.TS Ngô Văn Thạo; PGS, TS. Lương Khắc
Hiếu; TS. Ngô Huy Tiếp.v.v.
Quan niệm về công tác tư tưởng đã được các tác giả tiếp cận ở những
mức độ khác nhau, song khi bàn về công tác tư tưởng, các tác giả đều thống
nhất như sau:
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
9
- Công tác tư tưởng bao giờ cũng là hoạt động của một giai cấp, một
chính đảng.
- Cơng tác tư tưởng là một hoạt động xây dựng, truyền bá, phát triển và
bảo vệ hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa nhằm hình thành niềm tin và định hướng
giá trị cho cán bộ, đảng viên và nhân dân.
- Trên cơ sở nhận thức và niềm tin, công tác tư tưởng thúc đẩy quần
chúng hành động.
Trong các khái niệm về công tác tư tưởng, theo chúng tôi khái niệm của
PGS, TS. Lương Khắc Hiếu đã thể hiện đầy đủ, ngắn gọn những đặc trưng của
công tác tư tưởng dưới xã hội chủ nghĩa; vì vậy tác giả luận văn xin chọn khái
niệm này làm khái niệm công cụ của luận văn:
Cơng tác tư tưởng là hoạt động có mục đích của giai cấp công nhân thông qua Đảng, Nhà nước và tổ chức chính trị nhằm bảo vệ, phát triển
và truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối chính sách của Đảng và Nhà nước, xây dựng ý thức xã hội chủ
nghĩa, hình thành niềm tin khoa học, thúc đẩy quần chúng tham gia vào
sự nghiệp đổi mới đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội”. [20, tr.12]
Cách mạng ở mỗi giai đoạn ln đặt ra mục đích, nhiệm vụ cho cơng tác
tư tưởng. Để biến những quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật
của nhà nước thành hiện thực, việc tổ chức học tập các chỉ thị, nghị quyết của
Đảng cho cán bộ, đảng viên là một hoạt động có ý nghĩa to lớn. Nâng cao hiệu
quả học tập nghị quyết là vấn đề luôn được đặt ra đối với tổ chức Đảng các cấp.
1.1.2. Nghị quyết Đảng và học tập nghị quyết Đảng
1.1.2.1. Nghị quyết Đảng
“Nghị quyết” là thuật ngữ được sử dụng rất nhiều trong các văn bản, văn
kiện, tài liệu của Đảng.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
10
Theo từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Khoa học và xã hội, xuất bản
năm 1994, nghị quyết là:"Quyết định đã được chính thức thơng qua ở hội nghị,
sau khi vấn đề đã được tập thể thảo luận” [56, tr.656].
“Nghị quyết Đảng” là một văn bản quan trọng bởi nó liên quan đến vai
trị lãnh đạo của Đảng, quyết định phương hướng phát triển của đất nước.
Thuật ngữ này được sử dụng để phân biệt với nghị quyết của Nhà nước, các
đồn thể chính trị xã hội. Nghị quyết Đảng có nhiều loại do các cơ quan của
Đảng có thẩm quyền từ trung ương đến cơ sở ban hành. Nghị quyết được
nghiên cứu dưới nhiều góc độ:
Ở góc độ khoa học văn bản
Theo quy định của Bộ Chính trị về thể loại, thẩm quyền ban hành và thể
thức văn bản của Đảng thì: “Nghị quyết (Đảng) là văn bản ghi lại quyết định
được thông qua ở đại hội, hội nghị cơ quan lãnh đạo đảng các cấp, hội nghị
đảng viên về đường lối, chủ trương, chính sách, kế hoạch hoặc các vấn đề cụ
thể” [11, tr 2].
Nghị quyết có vị trí rất quan trọng trong hệ thống văn bản của Đảng,
trong quan hệ với hệ thống văn bản của Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã
hội. Trong hệ thống văn bản của Đảng, nghị quyết đứng vị trí thứ tư trong hai
mươi ba loại văn bản (xếp theo thứ tự hiệu lực giảm dần), chỉ sau Cương lĩnh
chính trị, Điều lệ Đảng. Trong quan hệ với hệ thống văn bản của các tổ chức
chính trị - xã hội, nghị quyết Đảng là cơ sở để định hướng, chỉ đạo hoạt động
của các tổ chức chính trị - xã hội.
Chức năng của nghị quyết Đảng là quyết định những vấn đề chiến lược
và chủ trương chính sách lớn về đối nội, đối ngoại, nhằm cụ thể hóa và thực
hiện cương lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, các nghị quyết đại hội Đảng.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
11
Nghị quyết được tiếp cận như là một phương tiện trong hoạt động lãnh
đạo của Đảng
Nghị quyết Đảng là cái để từ đó cụ thể hóa và hiện thực hóa tư tưởng,
quan điểm, đường lối của Đảng. Thơng qua nghị quyết, nội dung của Cương
lĩnh chính trị, Chiến lược, Điều lệ Đảng được cụ thể hóa ở từng lĩnh vực, từng
địa phương, từng cơ quan, đơn vị.
Bản thân tư tưởng của Đảng không tự cải tạo được thực tiễn, mà phải
thông qua việc tổ chức thực hiện nghị quyết của các tổ chức Đảng từ Trung
ương tới cơ sở để thực hiện. Trong quá trình này, tư tưởng của Đảng được hiện
thực hóa và sức mạnh của tư tưởng được tăng lên nhờ có sự tham gia tích cực
của cán bộ đảng viên và các tầng lớp nhân dân.
Ở góc độ nhận thức luận
Nghị quyết Đảng là sản phẩm của hoạt động thực tiễn mang tính khái
quát cao. Qua quá trình tổng kết thực tiễn, bằng tư duy lý luận, vạch ra những
quy luật, xu thế vận động của đời sống xã hội, từ đó hình thành những chủ
trương, đường lối, chính sách và những giải pháp.
Mục tiêu của nghị quyết là cải tạo thực trạng xã hội theo hướng tiến bộ,
hợp quy luật, biến khả năng thành hiện thực nên vấn đề có ý nghĩa quyết định
của bản thân nghị quyết là tính khả thi của nghị quyết. Tính khả thi của nghị
quyết là khả năng của sự hiện thực hóa nghị quyết. Tính khả thi có được là kết
quả của một quá trình phản ảnh sáng tạo thực tiễn của tư duy, sự cân nhắc đảm
bảo thống nhất hài hịa lợi ích cơ bản giữa các nhóm, các giai tầng và tồn xã
hội, khơng để dẫn đến xung đột lợi ích cơ bản trong xã hội.
Ở góc độ cấu trúc hệ thống, nghị quyết Đảng là hệ thống tri thức mang
tính khái quát cao từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong hệ thống tri thức của
nghị quyết Đảng, hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng Hồ Chí
Minh đóng vai trị thế giới quan, phương pháp luận chủ đạo, xuyên suốt trong
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
12
mọi giai đoạn cách mạng. Tuy nhiên, khoa học chính trị khơng thể thay thế các
khoa học khác, không thể phản ánh chi tiết mọi lĩnh vực, mà chỉ tổng kết khái
quát khoa học từ những sự kiện của đời sống chính trị, chỉ đạo mọi hoạt động
trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Như vậy, bản thân đường lối, chính sách của nghị quyết ẩn chứa những
tư tưởng chính trị. Trong q trình tổ chức thực hiện nghị quyết Đảng, mối
quan hệ giữa hệ thống tri thức về chính trị và hệ thống tri thức khoa học cụ thể
tác động biện chứng lẫn nhau, bổ sung cho nhau cùng phát triển.
Nghị quyết Đảng được tiếp cận như là sản phẩm của q trình dân chủ
hóa trong Đảng và trong xã hội.
Trước khi thông qua nghị quyết, các dự thảo nghị quyết (đối với những
nghị quyết có tính chất chiến lược) được lấy ý kiến đảng viên và nhân dân.
Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam quy định:
Nghị quyết chỉ có giá trị thi hành khi có hơn một nửa số thành viên
trong cơ quan đó tán thành. Trước khi biểu quyết, mỗi thành viên
được phát biểu ý kiến của mình. Đảng viên có ý kiến thuộc về thiểu
số được quyền bảo lưu và báo cáo lên cấp uỷ cấp trên cho đến Đại
hội đại biểu toàn quốc… Cấp uỷ có thẩm quyền nghiên cứu xem xét
ý kiến đó; khơng phân biệt đối xử với đảng viên có ý kiến thuộc về
thiểu số [17, tr.18, 19].
Q trình thực hiện nghị quyết Đảng theo phương châm thuyết phục,
tự giác chứ không áp đặt. Như vậy, bản chất dân chủ đã phát huy trách
nhiệm, tính sáng tạo, tập trung trí tuệ của đa số để tăng cường tính khoa học
của nghị quyết.
Ban hành nghị quyết là phương thức lãnh đạo rất quan trọng của Đảng,
nhằm thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng trên tất cả các lĩnh vực
của đời sống xã hội. Từ vấn đề có tính chiến lược, chủ trương lớn, cho đến vấn
đề của một địa phương, cơ quan, đơn vị.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
13
Theo cấp ban hành nghị quyết thì có nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, nghị
quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nghị quyết của Bộ Chính trị, nghị
quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban thường vụ cấp ủy từ tỉnh đến cơ sở.
Theo thẩm quyền ban hành nghị quyết thì các cơ quan lãnh đạo của
Đảng từ cấp Trung ương đến cơ sở; các cơ quan lãnh đạo của tổ chức Đảng
được lập ra theo quy định của Điều lệ Đảng hoặc quyết định của Bộ Chính
trị và các đảng đồn, ban cán sự Đảng các cấp mới có thẩm quyền ban hành
nghị quyết.
Theo phạm vi tác động thì nghị quyết Đảng thường có 02 loại: nghị
quyết tổng quan và nghị quyết chuyên đề:
- Nghị quyết tổng quan là loại nghị quyết thông qua một cách tổng thể
các vấn đề chung như nghị quyết của các kỳ Đại hội Đảng: Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ IX (2001), Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X (2005), Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI (2011).
- Nghị quyết chuyên đề là nghị quyết về một vấn đề cụ thể về kinh tế,
văn hóa, giáo dục, an ninh quốc phòng, đối nội, đối ngoại, về tư tưởng, kiểm
tra, tổ chức, dân vận, thanh niên, phụ nữ, nơng dân...nhằm cụ thể hóa cương
lĩnh chính trị, điều lệ Đảng và nghị quyết đại hội Đảng.
Cơ sở để quyết định những vấn đề cần ra nghị quyết xuất phát từ tình
hình thực tiễn và yêu cầu cấp bách của nhiệm vụ lãnh đạo của Đảng. Những
vấn đề này thường được xác định trong chương trình làm việc tồn khóa của
các cơ quan lãnh đạo của Đảng. Mỗi nghị quyết của Đảng là sự cụ thể hóa làm
sâu sắc hơn đường lối chung của Đảng, đảm bảo cho sự phát triển của cách
mạng đúng định hướng xã hội chủ nghĩa. Nghị quyết là cơ sở để Nhà nước thể
chế hóa đường lối, quan điểm của Đảng, thực hiện quyền hạn, trách nhiệm
quản lý của Nhà nước đối với xã hội.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
14
Như vậy, nghị quyết Đảng là sản phẩm của trí tuệ tập thể, do các cơ
quan có thẩm quyền của Đảng ban hành theo quy định. Đó là những quyết
định chính trị, thể hiện chủ trương, quan điểm, đường lối, mục tiêu, giải pháp
để thực hiện sự lãnh đạo của Đảng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội
qua các thời kỳ của cách mạng.
Trong thực tế, nghị quyết Đảng mà cán bộ, đảng viên phải học tập khơng
chỉ là văn bản có tên “Nghị quyết”, mà còn bao gồm các loại văn bản thể hiện
sự lãnh đạo của Đảng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội như chỉ thị,
kết luận do trung ương ban hành.
- Chỉ thị là văn bản dùng để chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức, cơ quan Đảng
cấp dưới thực hiện các chủ trương, chính sách hoặc một số nhiệm vụ cụ thể.
- Kết luận là văn bản ghi lại ý kiến chính thức của cấp ủy, tổ chức, cơ
quan Đảng về những vấn đề nhất định hoặc về chủ trương, biện pháp xử lý
công việc cụ thể.
Nghị quyết có vị trí rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng.
Nghị quyết thể hiện quan điểm, đường lối lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống
chính trị và tồn xã hội. Đường lối đúng là yêu cầu đầu tiên để cách mạng
thắng lợi và cũng là yêu cầu đầu tiên đối với việc nâng cao hiệu quả học tập
nghị quyết. Trong nghị quyết có hai yếu tố khách quan và chủ quan. Yếu tố
khách quan là tính tất yếu của việc ra nghị quyết để giải quyết những vấn đề lý
luận và thực tiễn đặt ra. Tính chủ quan của nghị quyết phụ thuộc rất nhiều vào
năng lực của các cơ quan ban hành nghị quyết. Để có một nghị quyết đúng, địi
hỏi các nhà tư tưởng, các cấp lãnh đạo phải có năng lực phản ánh chính xác,
đầy đủ những vấn đề về lý luận và thực tiễn. Vì vậy, hiệu quả học tập nghị
quyết cao hay thấp phụ thuộc rất nhiều vào hai yếu tố trên.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
15
1.1.2.2. Học tập nghị quyết
Hiện có nhiều khái niệm về học tập, do xuất phát từ nhiều cách tiếp cận
khác nhau. Trong Từ điển Tiếng Việt, học tập được hiểu là: “học và tập luyện”
[57, tr.422]; Theo Đại tự điển Tiếng Việt, học tập được hiểu là: “học và rèn
luyện cho có tri thức, cho giỏi tay nghề” [58, tr.727].
Ở góc độ Khoa học Giáo Dục, học tập được hiểu như sau:
Học là hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, tự tổ chức, tự điều
khiển hoạt động nhận thức - học tập của người học nhằm thu nhận,
xử lý, biến đổi thơng tin bên ngồi thành tri thức của bản thân, qua
đó người học thể hiện mình, biến đổi mình, tự làm phong phú những
giá trị của mình. Q trình học của người học có thể diễn ra dưới sự
tác động trực tiếp của người dạy hoặc dưới sự tác động gián tiếp của
việc tự học [41, tr.135].
Dù tiếp cận ở góc độ nào thì hoạt động học tập về bản chất là quá trình
tiếp thu kiến thức và kỹ năng thực hành của người học. Hoạt động học tập nghị
quyết của cán bộ, đảng viên có sự phân biệt với hoạt động học tập của học sinh,
sinh viên trong nhà trường. Hoạt động học tập nghị quyết của cán bộ, đảng viên
không chỉ dừng ở việc lĩnh hội tri thức (quan điểm, đường lối của Đảng để nâng
cao năng lực nhận thức, năng lực tư duy, lý luận, hình thành niềm tin và bản lĩnh
chính trị) và kỹ năng mà cịn phải hình thành ở mỗi cán bộ, đảng viên năng lực
hoạt động thực tiễn, cải tạo xã hội, hoàn thiện bản thân theo nghị quyết của
Đảng ở mỗi giai đoạn. Vậy học tập nghị quyết Đảng có thể hiểu: Là hoạt động
lĩnh hội nội dung và phương thức thực hiện nghị quyết Đảng của cán bộ, đảng
viên nhằm nâng cao hiểu biết về các quan điểm, đường lối của Đảng, thực tiễn
của đất nước; trên cơ sở đó có nhận thức, thái độ, niềm tin và hành động phù
hợp với yêu cầu của cách mạng ở mỗi giai đoạn.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
16
Học tập nghị quyết Đảng là một hoạt động gồm nhiều yếu tố:
Mục đích học tập nghị quyết Đảng: là sự phản ảnh kết quả mong muốn
đạt tới sau khi học tập nghị quyết; là yếu tố chi phối việc biên soạn nội dung, lựa
chọn hình thức, phương pháp, phương tiện học tập nghị quyết; giúp cán bộ, đảng
viên nhận thức nghị quyết đúng hướng, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và
hành động, thúc đẩy cán bộ, đảng viên tự giác, hăng hái vận dụng nghị quyết vào
lĩnh vực hoạt động của mình, hồn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, góp
phần cải tạo xã hội, hoàn thiện bản thân.
Chủ thể hoạt động học tập nghị quyết là cán bộ, đảng viên ở các ban
ngành, các tổ chức, đồn thể, tổ chức, hội nhóm. Hiệu quả học tập nghị quyết
phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố của chủ thể như: khả năng nhận thức, trình
độ văn hóa, ý thức chính trị; năng lực tư duy, tính tích cực xã hội; nghề nghiệp,
lứa tuổi, giới tính, dân tộc, phong tục tập quán .v.v.
Đối tượng học tập nghị quyết Đảng chính là nội dung của nghị quyết.
Nội dung của nghị quyết có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả học tập nghị quyết
của cán bộ, đảng viên. Nội dung của nghị quyết càng phản ánh chính xác, đầy
đủ những vấn đề bức xúc có liên quan đến tâm tư, nguyện vọng của cán bộ,
đảng viên và nhân dân, những vấn đề mang tính quy luật bao nhiêu thì càng thu
hút được sự quan tâm chú ý của đối tượng học tập nghị quyết bấy nhiêu. Thực
tế có những nghị quyết khi tổ chức học tập khơng nằm trong sự chờ đợi của
cán bộ, đảng viên nhưng qua việc học tập nghị quyết, nhờ sự phân tích, lý giải
của báo cáo viên mà mỗi người lại nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa
của nghị quyết.
Hình thức học tập nghị quyết
Hình thức học tập nghị quyết, là yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu
quả học tập nghị quyết. Học tập nghị quyết có thể thực hiện dưới nhiều hình
thức. Tùy vào mục đích u cầu, thời gian, điều kiện, phương tiện ở mỗi địa
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
17
phương, cơ quan, đơn vị mà các hình thức học tập nghị quyết được tiến hành.
Học tập nghị quyết chủ yếu thông qua ba kênh:
Một là, tổ chức các lớp học tập nghị quyết.
Hai là, thông qua phương tiện truyền thông.
Ba là, cán bộ, đảng viên tự nghiên cứu.
Ở mỗi kênh, học tập nghị quyết được tiến hành với các hình thức hết sức
phong phú. Chẳng hạn, kênh tổ chức các lớp học tập nghị quyết: có thể tiến
hành trong hội trường, dưới hình thức nghe báo cáo viên nói chuyện; nghe và
thảo luận hoặc nghe, thảo luận kết hợp tham quan điển hình.v.v.
Nội dung học tập nghị quyết
Nội dung theo từ điển Tiếng Việt năm 1994, nội dung là: "mặt bên trong
của sự vật, cái được học tập chứa đựng hoặc biểu hiện" [56, tr.715]. Nội dung
học tập nghị quyết chính là những quyết định chính trị, do các cơ quan lãnh
đạo của Đảng có thẩm quyền ban hành. Những quyết định đó thể hiện chủ
trương, quan điểm, đường lối của Đảng, thể hiện sự lãnh đạo của Đảng trên tất
cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tính cấp thiết của nghị quyết và khả năng
đáp ứng tâm tư nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân quyết định
hiệu quả và chất lượng học tập nghị quyết. Điều đó hồn tồn phụ thuộc vào
năng lực của cơ quan ban hành nghị quyết.
Phương pháp học tập nghị quyết
Phương pháp học tập nghị quyết Đảng chính là cách thức được người
học sử dụng để tiếp nhận nội dung nghị quyết. Lựa chọn phương pháp nào do
chủ thể học tập, mục đích, nhiệm vụ và nội dung học tập nghị quyết quy định.
Ngoài phương pháp học tập nghị quyết do chủ thể học tập tự lựa chọn cịn có
phương pháp học tập nghị quyết do các cấp ủy tổ chức lớp học quy định. Trong
lựa chọn phương pháp học tập nghị quyết thì trình độ, thói quen nhận thức của
chủ thể học tập nghị quyết là yếu tố có tính chất quyết định. Ở các cơ quan,
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
18
đơn vị do người học nghị quyết có trình độ và nhu cầu khác nhau nên việc lựa
chọn phương pháp để tổ chức học tập nghị quyết có ảnh hưởng lớn đến hiệu
quả học tập nghị quyết.
Phương tiện học tập nghị quyết
Phương tiện học tập nghị quyết chính là cái dùng để đạt được mục đích
của việc học tập nghị quyết. Nói đến phương tiện học tập nghị quyết có thể kể
đến: tài liệu, màn hình, máy chiếu, máy vi tính, mạng internet, hội trường, âm
thanh, ánh sáng của cơ quan đơn vị tổ chức học tập nghị quyết và những
phương tiện do cá nhân chuẩn bị như: máy tính cá nhân, giấy, bút, sổ ghi chép,
máy ghi âm... việc sử dụng phương tiện phụ thuộc nhiều vào khả năng, trình độ
của người học nghị quyết, của báo cáo viên và cơ quan, đơn vị tổ chức học tập
nghị quyết. Chẳng hạn, tài liệu thiếu, giấy xấu, chữ quá mau, in mờ...cũng là
yếu tố hạn chế hiệu quả học tập nghị quyết. Âm thanh, ánh sáng quá quá lớn
hoặc quá nhỏ cũng ảnh hưởng xấu đến hiệu quả học tập nghị quyết. Lạm dụng
trình chiếu trong tổ chức học tập nghị quyết cũng làm cho người học phân tán
tư tưởng...tóm lại sử dụng phương tiện nào trong học tập nghị quyết đều phải
lựa chọn và cân nhắc mới có hiệu quả.
1.2. Hiệu quả và tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết Đảng
Học tập nghị quyết Đảng là một hoạt động thuộc lĩnh vực công tác tư
tưởng. Tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả công tác tư tưởng là cơ sở lý luận để xác
định tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết Đảng.
1.2.1. Hiệu quả học tập nghị quyết Đảng
Trong thực tiễn, mọi hoạt động có mục đích của con người đều cần thiết
phải được xem xét về hiệu quả. Tuy nhiên, để hiểu và đánh giá hiệu quả là vấn
đề không đơn giản, nhất là khi đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết của Đảng.
Lâu nay, đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết Đảng chưa có sự phân biệt rõ
ràng giữa kết quả và hiệu quả. Trong các báo cáo chủ yếu nói tới số lớp được tổ
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
19
chức, số người tham dự và tỉ lệ đạt được so với chỉ tiêu đề ra. Số lượng lớp học,
người học mới chỉ nói lên mức độ, quy mô hoạt động, chưa phản ảnh sự chuyển
biến về chất. Thực tế, việc học tập nghị quyết của Đảng ở nhiều cơ quan đơn vị
báo cáo đạt 90% đến 100% số đảng viên học tập nghị quyết nhưng học xong,
vẫn có CBĐV chưa hiểu rõ nội dung cốt lõi của nghị quyết, chưa xác định được
nhiệm vụ của bản thân, của cơ quan đơn vị không phải là chuyện hiếm. Điều đó
chứng tỏ việc học tập nghị quyết Đảng chưa có hiệu quả.
Như vậy, hiệu quả khác với kết quả. Kết quả là cái đạt được do tác động
của việc học nghị quyết mang lại, là sự thay đổi trong nhận thức, thái độ, hành
vi của cán bộ, đảng viên sau khi học tập nghị quyết nhưng chưa tính đến chi
phí. Cịn hiệu quả là tương quan, là sự so sánh kết quả với mục đích và với chi
phí trong hoạt động học tập nghị quyết. Kết quả cao chưa nhất thiết đưa lại
hiệu quả cao. Hiệu quả cao khi cùng một kết quả nhưng chi phí thấp nhất và
hiệu quả học tập nghị quyết khi đánh giá cũng phải đặt nó trong tương quan với
mục đích, chi phí và kết quả. Đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết Đảng phải
bắt đầu từ khâu tiếp thu nội dung nghị quyết, trên cơ sở đó xây dựng cho cán
bộ, đảng viên niềm tin vào nội dung của nghị quyết và cuối cùng niềm tin đó
được chuyển hóa thành nhiệt tình và tri thức cần thiết để đi đến hành động một
cách tự giác nhằm cải tạo xã hội, hoàn thiện bản thân. Như vậy, hiệu quả học
tập nghị quyết là tương quan giữa sự thay đổi về nhận thức, thái độ, hành vi
của cán bộ, đảng viên so với mục đích của việc học tập nghị quyết và chi phí.
1.2.2. Tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết Đảng
Đánh giá hiệu quả học tập nghị quyết cần căn cứ vào những tiêu chuẩn
cụ thể sau đây:
Thứ nhất, hình thành sự hứng thú của cán bộ, đảng viên đối với việc học
tập nghị quyết Đảng
Sự hứng thú học tập nghị quyết của cán bộ, đảng viên có thể xuất hiện từ
những lý do sau:
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
20
- Tính thiết thực hoặc ý nghĩa to lớn của nghị quyết đối với cán bộ, đảng
viên và nhân dân.
- Tính nhạy cảm của nghị quyết.
- Tính mới lạ được đề cập trong nội dung của nghị quyết.
- Sự trình bày thuyết phục của báo cáo viên.
Nghị quyết ra đời nhằm giải quyết vấn đề lý luận, thực tiễn trong cuộc
sống, nghị quyết của Đảng càng thiết thực bao nhiêu thì tính hấp dẫn của nó
càng lớn bấy nhiêu. Nhất là những vấn đề có liên quan trực tiếp đến lợi ích,
nhu cầu của cán bộ, đảng viên như vấn đề tiền lương, bảo hiểm xã hội, y tế;
vấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhân, chính sách cán bộ.v.v. Có những nghị
quyết thu hút được sự quan tâm của người học bởi tính nhạy cảm của nó,
chẳng hạn như vấn đề biên giới, vấn đề chủ quyền biển đảo, chống tham
nhũng hoặc vấn đề thuộc những lĩnh vực chuyên biệt như vấn đề biến đổi khí
hậu, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng...nhưng có tác động sâu sắc đến mọi
đối tượng; Sự hứng thú đó cịn hình thành trong q trình báo cáo viên có
phương pháp trình bày hấp dẫn, sinh động giải đáp được những thắc mắc, lo
lắng của cán bộ, đảng viên một cách có lý, có tình. Hứng thú là tiền đề quan
trọng cho việc lĩnh hội kiến thức. Để nâng cao hiệu quả học tập nghị quyết
đòi hòi việc tổ chức học tập nghị quyết phải biết khai thác, làm xuất hiện
hứng thú ở người học nghị quyết.
Thứ hai, người học có sự hiểu biết sâu sắc nội dung của nghị quyết
Sự hiểu biết trên có thể chia làm ba mức độ sau:
Một là: sự hiểu biết đầy đủ những vấn đề lý luận và thực tiễn được trình
bày trong nội dung của nghị quyết
Hai là sự hiểu biết trên phải đáp ứng yêu cầu nhất định: vận dụng để
xem xét, đánh giá và giải quyết những vấn đề của địa phương, đơn vị theo tinh
thần của nghị quyết
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
