hoàn thiện kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán chu trình bán hàng thu tiền tại công ty dịch vụ kiểm toán và tư vấn uhy

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay, ngày càng có nhiều
công ty ra đời hình thành và phát triển. Song thông tin mà các công ty trên
cung cấp cho các nhà đầu tư, những người cần thông tin chưa chắc đã hoàn
toàn chính xác. Đứng trước tình hình đó, ở Việt Nam hiện nay các công ty
kiểm toán đã không ngừng lớn mạnh để thực hiện chức năng tư vấn và bày tỏ
ý kiến về các bảng khai tài chính của doanh nghiệp, góp phần làm minh bạch
thông tin tài chính, tạo niềm tin cho nguời sử dụng thông tin trong việc đưa ra
các quyết định kinh tế cũng như các quyết định quản lý. Cũng như các Công
ty Kiểm toán khác ở Việt Nam, Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn
(UHY LTD) được thành lập vào năm 2006, Trải qua 3 năm hình thành và
phát triển công ty ngày các lớn mạnh và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
Trong đó một trong những yếu tố hết sức quan trọng góp phần làm nên
thành công của một cuộc kiểm toán, đó là các bằng chứng kiểm toán. Bằng
chứng kiểm toán là cơ sở mà từ đó kiểm toán viên đưa ra ý kiến của mình về
báo cáo tài chính từ đó hình thành nên kết luận kiểm toán. Mà các kỹ thuật
thu thập bằng chứng kiểm toán lại là sự đúc kết, khái quát hoá những kinh
nghiệm kiểm toán trên cơ sở phương pháp biện chứng và phương pháp cụ thể
khoa học như toán học, lôgic
Qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn
UHY, nhận thức được tầm quan trọng của kỹ thuật thu thập bằng chứng trong
kiểm toán tài chính nói chung và với chu trình bán hàng nói riêng, em đã lựa
chọn nghiên cứu đề tài : “Hoàn thiện kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm
toán trong kiểm toán chu trình bán hàng thu tiền tại Công ty Dịch vụ
Kiểm toán và Tư vấn UHY”
Ngoài phần mở đầu và kết luận, chuyên đề của em bao gồm các nội
dung chính sau:
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Chương I: Những đặc điểm chung của Công ty Dịch vụ Kiểm toán và Tư
vấn UHY với kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán

Chương II: Thực trạng vận dụng kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm
toán trong chu trình bán hàng thu tiền tại công ty UHY LTD
Chương III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện kỹ thuật thu thập bằng
chứng kiểm toán tại Công ty UHY LTD
Do kiến thức còn hạn chế và thời gian thực tập tương đối ngắn nên bài
viết của em khó tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Em rất mong được sự
góp ý, sửa chữa của thầy giáo GS.TS. Nguyễn Quang Quynh và các anh/chị
tại phòng nghiệp vụ 1, để chuyên đề có thể hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Chương I: Những đặc điểm chung của Công ty Dịch vụ Kiểm toán và Tư
vấn UHY với kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty Dịch vụ Kiểm toán
và Tư vấn UHY
Urbach Hacker Young (UHY) Quốc tế có trụ sở tại Vương Quốc Anh là
một trong những hãng kiểm toán hàng đầu trên thế giới cung cấp dịch vụ kiểm
toán và tư vấn thông qua mạng lưới toàn cầu các hãng thành viên liên kết chặt
chẽ với nhau. Hãng có 198 văn phòng đặt tại 66 quốc gia trên thế giới.
Các hãng thành viên của UHY cung cấp các dịch vụ chuyên nghiệp theo
tiêu chí nhất quán tại các trung tâm tài chính lớn trên thế giới. Trên phạm vi
toàn cầu, UHY tổ chức các hoạt động sâu rộng giúp khách hàng cạnh tranh
hiệu quả và kinh doanh thành công. Tính chuyên nghiệp cao, chất lượng dịch
vụ và khả năng đổi mới đã đem lại tốc độ phát triển vượt bậc của Hãng và
khách hàng trong 20 năm qua.
Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY (UHY LTD) là đại
diện duy nhất của Hãng UHY tại Việt Nam. UHY LTD được thành lập trên
cơ sở hội tụ các KTV và chuyên gia tư vấn giàu kinh nghiệm tại các hãng
kiểm toán và tư vấn hàng đầu Việt Nam và tách một phần lớn 80% nhân sự từ
Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn Tài chính quốc tế IFC (thành lập năm
2001). Phần tách ra để gia nhập UHY bao gồm: 7/12 thành viên góp vốn,

chiếm 55% tổng số vốn góp, 1 Chủ tịch Hội đồng Thành viên kiêm Phó Giám
đốc và hai Phó Giám đốc khác cùng với 8/10 trưởng phó phòng (tổng số nhân
viên chuyển sang UHY chiếm 40/52 người), tổng số KTV có chứng chỉ CPA
là 9/13, tổng số khách hàng chủ yếu là 70/120 (dữ liệu năm 2006) vào ngày
29 tháng 08 năm 2006. Theo giấy phép số: 0102027914. Tên giao dịch : UHY
Audit and advisory services company limited. Địa chỉ đặt tại tầng 3,5+6 136
Hoàng Quốc Việt, Phường Nghĩa Tân, Quận Cầu Giấy, TP Hà Nội.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Là một công ty kiểm toán, UHY LTD chuyên cung cấp các dịch vụ kiểm
toán và các dịch vụ khác theo yêu cầu của khách hàng. Theo hồ sơ pháp lý
của Công ty thì UHY LTD có nhiệm vụ cung cấp các loại hình dịch vụ sau:
Thứ nhất: Kiểm toán báo cáo tài chính của đơn vị khách hàng;
Thứ hai: Kiểm toán hoạt động;
Thứ ba: Kiểm toán tuân thủ;
Thứ tư: Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư hoàn thành;
Thứ năm: Kiểm toán thông tin tài chính trên cơ sở các thủ tục thoả thuận trước;
Thứ sáu: Kiểm toán báo cáo quyết toán dự án;
Thứ bảy: Kiểm toán thông tin tài chính;
Thứ tám: Kiểm toán thông tin tài chính trên cơ sở các thủ tục thoả thuận trước;
Thứ chín: Tư vấn tài chính; tư vấn thuế; tư vấn ứng dụng công nghệ thông
tin; tư vấn quản lý; tư vấn nguồn nhân lực.
Quá trình hình thành và phát triển của Công ty có thể khái quát qua 2 giai
đoạn chủ yếu
Giai đoạn 1: 8/2006 tới giữa năm 2007- Những năm đầu thành lập
Trong những ngày tháng đầu trong quá trình thành lập, Công ty gặp phải
một số khó khăn nhất định. Do vừa phải nổ lực trang trải những khoản chi phí
sau thành lập như chí phí thành lập Công ty và các khoản thuê trụ sở thêm
vào đó lượng khách hàng mới tìm tới Công ty cũng không nhiều.
Trong vòng 1 năm này khách hàng tới công ty chủ yếu là những khách
hàng truyền thống từ Công ty IFC chuyển sang. Do vậy doanh thu của Công

ty chỉ đạt 2.153.648.000đ không được nhiều như các Công ty khác có cùng
quy mô. Thêm vào đó trong khoảng thời gian này thị trường kiểm toán trong
nước vẫn chưa phát triển nở rộ, chỉ có những công ty cổ phần và các công ty
niêm yết trên thị trường chứng khoán mới tiến hành kiểm toán báo cáo tài
chính của mình.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Giai đoạn 2: Từ giữa năm 2007 tới nay
Với nổ lực của cán bộ công nhân viên trong toàn Công ty trong khoảng
thời gian này UHY LTD gặt hái được một số thành công đáng kể như:
Thứ nhất: Công ty liên tục tăng doanh thu của mình trong các năm với tốc
độ tăng trưởng khá cao đạt doanh thu 10.031.586.000đ năm 2007 tăng
465.8% so với năm 2006 (phần này được thể hiện rõ hơn trong phân tích kết
quả kinh doanh của UHY LTD trong 3 năm).
Thứ hai: Bên cạnh đó Công ty cũng không ngừng thu hút thêm lượng kiểm
toán viên tới công ty nhờ đó hiện nay tổng số kiểm toán viên của Công ty đạt
tới 130 người và trở thành một trong 10 công ty kiểm toán có số KTV lớn
nhất và giàu kinh nghịêm tịa Việt Nam.
Thứ ba: Với những nổ lực không mệt mỏi của mình nhằm khẳng đinh vị
thế của Công ty tại Việt Nam đã được công chúng và các tổ chức đánh giá
cao. Vào ngày 27/11/2008 Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ra quyết định
794/QĐ – UBCK chấp thuận Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn
UHY đủ điều kiện cung cấp dịch vụ kiểm toán các công ty niêm yết, công ty
đại chúng, quỹ đầu tư và công ty chứng khóan. Nhờ quyết định này lượng
khách hàng cũng như thị trường của Công ty không ngừng được mở rộng
đây chính là nguyên nhân lớn nhất giúp doanh thu của Công ty tăng nhanh
trong năm 2008. Cũng chính trong giai đoạn này, trong giấy phép đăng ký
kinh doanh lần 3 vào ngày 17 tháng 9 năm 2008 Công ty mở thêm chi nhánh
ở tại 62 A Phạm Ngọc Thạch, phường 6, quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
cung cấp các dịch vụ kiểm toán và tư vấn tài chính.
Trong tương lai, Công ty có kế hoạch triển khai thêm một số loại hình

dịch vụ (kiểm toán lĩnh vực bảo hiểm), mở rộng hợp tác phục vụ khách hàng
với các hàng thành viên UHY trong khu vực và tiếp tục duy trì mức tăng
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
trưởng ổn định thông qua các biện pháp hữu hiệu trong điều kiện nền kinh tế
dự tính còn lấn sâu vào suy thoái trong năm 2009.
Dưới đây là bảng số liệu về kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty qua
3 năm kể từ khi thành lập từ năm 2006 đến 2008, qua đó ta sẽ thấy được phần
nào sự tăng trưởng đáng kể của Công ty.
Bảng 1 Kết quả hoạt động kinh doanh của UHY trong 3 năm 2006, 2007, 2008
Đơn vị: 1000đ
Bảng trên cho thấy tuy UHY LTD mới thành lập được 3 năm song công ty
đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Tốc độ tăng doanh thu của công ty rất
nhanh đạt 10.031.586.000đ (tăng 465.8% so sánh năm 2007 với năm 2006)
điều này là do chất lượng kiểm toán của công ty ngày càng nâng cao thêm vào
đó thì Công ty cũng tuyển thêm nhiều KTV giàu kinh nghiệm và sự phát triển
vượt bậc của nền kinh tế (Tại thời điểm này nên kinh tế nước ta cũng như trên
thế giới phát triển rất nhanh). Song tới năm 2008 thì tốc độ tăng doanh thu
của Công ty không đáng kể nguyên nhân chính là do nền kinh tế của Việt
Nam cũng như thế giới đang trong giai đoạn khủng hoảng. Giai đoạn này
doanh thu chủ yếu tăng là do số lượng công nhân viên của Công ty tăng
nhanh (Công ty tuyển thêm gần 30 nhân viên) nên số lượng hợp đồng kiểm
toán của Công ty gia tăng.
Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008
Doanh thu 2.153.648 10.031.58
6
11.700.000
Trong đó
Doanh thu từ kiểm toán 1.986.356 8.573.048 11.500.000
Doanh thu từ hoạt động khác 167.292 1.417.860 200.000
Quỹ lương 896.516 3.536.138 5.750.000

Thu nhập bình quân 2.100 3.100 3.700
Nộp ngân sách 280.064 1.304.472 1.664.410
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nhờ sự tăng trưởng vượt bậc về doanh thu mà quỹ lương cũng như thu
nhập của cán bộ công nhân viên trong công ty được nâng cao. Thu nhập của
nhân viên tăng 1 triệu từ năm 2006, 2007 và đạt tới 3.700.000đ năm 2008.
Đây thành tích đáng tự hào của công ty và toàn thể nhân viên.
Với cam kết đem đến cho khách hàng dịch vụ chất lượng tiêu chuẩn quốc
tế đồng thời đáp ứng kịp thời các nhu cầu ngày càng khắt khe của khách hàng,
Công ty đã nhanh chóng hoà nhập vào hệ thống chuẩn hoá dịch vụ của Hãng
UHY Quốc tế. Như vậy, khách hàng của Công ty có thể tiếp cận với mạng
lưới hơn 7.000 chuyên gia của các hãng thành viên UHY trên toàn cầu. Điều
này thể hiện sự cố gắng của Ban lãnh đạo cũng như toàn thể cán bộ công
nhân viên của toàn Công ty, đánh dấu mốc phát triển vượt bậc của Công ty
trong những năm qua. Cùng với UHY quốc tế, Công ty cam kết thực hiện
phương châm “Mang tới khách hàng những giá trị đích thực của dịch vụ
vượt trội”.
1.2 Đặc điểm hoạt động kinh doanh dịch vụ tại Công ty UHY LTD
Công ty UHY LTD là một trong những công ty kiểm toán lớn tại Việt
Nam, khách hàng Công ty rất đa dạng và phong phú đó là những doanh
nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các doanh nghiệp
nhà nhà nước, các dự án lớn và nhỏ trong và ngoài nước.
Được tách từ Công ty kiểm toán IFC do vậy khách hàng của Công ty có
một phần lớn từ IFC chuyển sang họ được gọi là khách hàng truyền thống của
công ty, đó là: Bưu điện Hồ Chí Minh (Kiểm toán báo cáo tài chính năm
2006,2007; Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông 8 (Kiểm toán
BCTC hợp nhất và báo cáo tài chính riêng của khối hạch toán tập trung năm
2006.2007; Khách sạn Hạ Long Pearl (Soát xét báo cáo tài chính năm 2006);
Dự án DANIDA do Đại sứ quán Đan Mạch tài trợ (Kiểm toán 59 dự án do
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Chính phủ Đan Mạch tài trợ cho Việt Nam) và các khách hàng truyền thống
khác.
Ngoài các khách hàng truyền thống từ IFC chuyển sang trong quá trình
hình thành và phát triển của mình Công ty có thêm nhiều khách hàng khác với
các lĩnh vực ngành nghề cũng như mô hình tổ chức hoàn toàn khác nhau như:
Với Doanh nghiệp Nhà nước: Công ty thông tin Viễn thông Điện lực
(EVN Telecom); Tổng công ty đường sắt Việt Nam; Tổng công ty Chè Việt
Nam; Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam;…
Với Công ty Cổ phần thì khách hàng tiêu biểu như: Công ty Cổ phần Hàng
không Jetstar Pacific Airlines; Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoà phát; Công ty
chứng khoán Alpha…
Với các Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đó là các công ty: Liên
doanh Fuji- Anpha; Vietnam DragonJet; Liên doanh Chè Phú Đa…
Và nhiều công ty lớn và nhỏ khác trên toàn địa bản lãnh thổ của đất nước
Việt Nam.
Việt Nam là thị trường kiểm toán đầy tiềm năng ngày càng có nhiều công
ty cần kiểm toán nhằm làm minh bạch thông tin tài chính của mình để tạo
niềm tin cho những người sử dụng thông tin, cũng như nhà đầu tư của họ.
Song ngày càng có nhiều công ty kiểm toán hình thành từ việc tách từ các
công ty lớn hay sáp nhập giữa các công ty. Vì vậy để tồn tại và phát triển
trong thị trường cạnh tranh giữa các Hãng kiểm toán lớn như Big4 cũng như
các công ty kiểm toán của Việt Nam đòi hỏi mỗi công ty kiểm toán phải xác
định rõ chiến lược kinh doanh của mình cũng như không ngừng củng cố và
tăng chất lượng dịch vụ họ cung cấp.
Hiện tại, UHY LTD tiến hành cung cấp 4 dịch vụ chính đó là:
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Thứ nhất: Dịch vụ kiểm toán và đảm bảo
Tại UHY LTD, cung cấp các dịch vụ kiểm toán và dịch vụ đảm bảo với
cùng một tiêu chuẩn chuyên môn và chất lượng. Vượt trên việc chỉ đáp ứng
các yêu cầu kiểm toán thông thường, dịch vụ của Công ty còn nghiên cứu sâu

hơn các hoạt động của khách hàng, qua đó giúp doanh nghiệp sớm phát hiện
các rủi ro kinh doanh, tài chính và các vấn đề quản lý liên quan.
Đó là lý do tại sao UHY LTD phát hành thư quản lý cho hầu hết các cuộc
kiểm toán, có thể là những gợi ý cải tiến toàn bộ hệ thống hoặc xác định các
điểm mạnh, yếu trong toàn bộ hệ thống quản lý và hệ thống kiểm soát nội bộ
hoặc các giải pháp tiết kiệm chi phí. Công ty luôn trao đổi kỹ lưỡng với khách
hàng về các ảnh hưởng khác nhau và gợi ý cách giải quyết tối ưu. UHY LTD
cung cấp đầy đủ các dịch vụ kiểm toán và dịch vụ đảm bảo như sau:
Một là:Kiểm toán báo cáo tài chính;
Hai là: Kiểm toán các dự án quốc tế tài trợ;
Ba là: Lập và soát xét báo cáo tài chính;
Bốn là: Kiểm toán hoạt động; kiểm toán tuân thủ;
Năm là: Kiểm toán nội bộ, đánh giá hệ thống kiểm soát và quản lý rủi ro;
Sáu là: Kiểm toán quyết toán vốn đầu tư xây dựng hoàn thành.
Thứ ba: Tư vấn tài chính doanh nghiệp
Với trợ giúp trực tiếp từ văn phòng Boston thuộc UHY LTD Mỹ, Công ty
UHY LTD cung cấp dịch vụ tư vấn tài chính doanh nghiệp và mang tới cho khách
hàng các kỹ năng và chuyên môn cao, đảm bảo rằng các khách hàng sẽ nhận được
kết quả tốt nhất. Các chuyên gia tư vấn của UHY LTD có kinh nghiệm nhiều năm
làm tư vấn cho các tổng công ty Nhà nước lớn, các doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngoài, các công ty TNHH, các công ty cổ phần quy mô lớn và trung bình và
các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Bộ phận Tư vấn tài chính
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
doanh nghiệp của công ty có thể trợ giúp khách hàng qua các dịch vụ tư vấn
tài chính doanh nghiệp sau:
Một là: Tư vấn chiến lược kinh doanh: gồm dịch vụ lập kế hoạch tài
chính dài hạn, xác định cơ cấu tài chính, chiến lược tài chính hợp lý và chính
sách cổ tức tối ưu;
Hai là: Tư vấn quản lý dòng tiền và vốn lưu động: Dịch vụ này giúp
sớm phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn và gợi ý tăng dòng tiền cho kinh doanh;

Ba là: Tư vấn cổ phần hóa, tư nhân hóa và phát hành cổ phiếu lần đầu:
dịch vụ trợ giúp trước niêm yết, soạn lập phương án chiến lược kinh doanh và
bản cáo bạch, xác định giá trị công ty và tư vấn lựa chọn phương án tài chính
phù hợp;
Bốn là: Tư vấn mua bán, sáp nhập doanh nghiệp: gồm lựa chọn đối tác,
tiếp cận ban đầu, điều tra kỹ lưỡng tình hình kinh doanh (due diligence), lên
kế hoạch thời gian và hút vốn;
Năm là: Tư vấn sử dụng các công cụ tài chính phát sinh để bảo toàn
vốn và giảm rủi ro.
Thứ ba: Tư vấn thuế
Quá trình cải cách và hoàn thiện các chính sách thuế của Việt Nam hiện
nay diễn ra nhanh chóng, kéo theo các thay đổi về quy định pháp lý liên quan.
Điều này tạo ra không ít khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc cập nhật
và vận dụng các thay đổi pháp lý về thuế cho hoạt động kinh doanh của mình.
Đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài mới đầu tư hoặc đang mở
rộng địa bàn hoạt động tại Việt Nam thì vấn đề thuế trở nên phức tạp. Dịch vụ
tư vấn thuế chuyên sâu và thường xuyên của chúng tôi giúp khách hàng tăng
trưởng, bảo vệ doanh nghiệp trước những biến động về cơ chế chính sách, và
tranh thủ triệt để những cơ hội đặt ra cho doanh nghiệp. Dịch vụ lập kế hoạch
thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ giúp khách hàng thu được những lợi ích đáng
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
kể, đơn cử như việc hạn chế thấp nhất các khoản thuế phải trả cho cùng một
loại hình nghiệp vụ phát sinh bằng cách vận dụng luật thuế theo hướng có lợi
nhất cho doanh nghiệp. Trong lĩnh vực này, các chuyên gia tư vấn thuế của
UHY LTD sẽ dành thời gian thỏa đáng để hướng dẫn phương pháp vận dụng
chế độ thuế của Việt Nam một cách phù hợp, hiệu quả.
Công ty tiến hành cung cấp các dịch vụ sau:
Một là: Đăng ký, kê khai thuế cho doanh nghiệp
Hai là: Lập kế hoạch thuế thu nhập doanh nghiệp
Ba là: Soát xét việc tuân thủ luật thuế thu nhập doanh nghiệp

Bốn là: Tư vấn phương pháp tính các loại thuế trực thu và gián thu
Năm là: Tư vấn thuế thu nhập cá nhân
Sáu là: Xử lý các vấn đề phát sinh với cơ quan thuế
Bảy là: Tư vấn áp dụng các chính sách thuế mới
Thứ tư: Đào tạo chuyên ngành
UHY LTD triển khai Bộ phận dịch vụ đào tạo trong cơ cấu Công ty, gồm
các chuyên gia đào tạo năng động theo định hướng kinh doanh, có mối quan
hệ thường xuyên với các chuyên gia, giảng viên đầu ngành từ các trường đại
học, cơ quan quản lý, doanh nghiệp danh tiếng ở Việt Nam. Bộ phận đào tạo
của công ty tổ chức tốt các khóa đào tạo tại doanh nghiệp theo phương pháp
tiếp cận lấy người học làm trọng tâm, tạo không khí tích cực, chủ động trước
những vấn đề đặt ra trong doanh nghiệp. Ngoài ra UHY LTD còn kết hợp với
các tổ chức, trung tâm đào tạo danh tiếng tổ chức các khóa học thi cấp chứng
chỉ nhằm chuẩn bị cho học viên học thi lấy bằng cấp cao hơn trong đó có
chứng chỉ kế toán trưởng (CFO), KTV hành nghề (CPA), ACCA
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Bảng 2 : Cơ cấu doanh thu các loại hình dịch vụ cung cấp
Đơn vị:Tỷ đồng
Loai hình dịch vụ cung cấp Năm tài chính kết
thúc 30/09/2007
Năm tài chính kết
thúc 30/09/2008
Kiểm toán báo cáo tài chính 4.1 9.3
Kiểm toán quyết toán vốn đầu tư 0.8 2
Kiểm toán các dự án quốc tế 0.7 0.2
Dịch vụ khác 1.9 0.2
Tổng 7.5 11.7
(Nguồn báo cáo tổng kết năm 2008 của UHY LTD)
Bảng trên cho thấy công ty đang dần thay đổi cơ cấu dịch vụ cung cấp.
Trong khi doanh thu từ kiểm toán báo cáo tài chính tăng nhanh đạt 9,3 tỷ năm

2008 (tăng 226.7%), năm 2007 doanh thu từ kiểm toán báo cáo tài chính
chiếm 54.7% thì năm 2008 đã tăng lên thành79,5% tổng doanh thu của công
ty. Các dịch vụ như kiểm toán các dự án quốc tê, và các dịch vụ khác đều
giảm: dự án quốc tế giảm 0.5 tỷ, năm 2007 doanh thu từ dự án chiếm 9,3%
trong tổng doanh thu của công ty thì năm 2008 chỉ chiếm 1.7%.Điều này đặt
ra vấn đê trong việc nổ lực tìm kiếm hơn nữa khách hàng trong lĩnh vực này
vì hiện nay lượng vốn đầu tư từ nước ngoài vào Việt Nam không có xu hướng
giảm mặc dù nền kinh tế đang bị khủng hoảng.
1.3 Đặc điểm bộ máy quản lý
Công ty UHY LTD tổ chức bộ máy theo mô hình quản lý theo chức năng
đây là mô hình phù hợp với các Công ty kiểm toán.(theo sơ đồ 1)
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Sơ đồ 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của UHY LTD

Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban
Tổng giám đốc: Đứng đầu Công ty là Tổng giám đốc: Ông Đào Xuân
Dũng (MBA, CPA) Là người đại diện trước pháp luật của Công ty, trực tiếp
điều hành toàn bộ hoạt động của Công ty và chịu trách nhiệm trước Hội đồng
thành viên và trước pháp luật về mọi hoạt động của Công ty. Ông Dũng là
Tổng giám đốc của Công ty từ tháng 8/2006. Trước đó Ông đã có nhiều năm
là Phó Giám đốc điều hành Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn tài chính
quốc tế IFC. Chủ nhiệm cao cấp của Công ty Kiểm toán Việt Nam (VACO-
Các giám đốc
kiếm toán
Tổng giám đốc
Trợ lý và thư ký
Các phó TGĐ phụ
trách kiểm toán
Phó TGĐ phụ trách
Hành chính Nhân sự

Phó TGĐ phụ
trách Tư vấn Thuế
Phòng Nghiệp
vụ 1
Các Giám đốc tư
vấn
Tư vấn thuế thu
nhập DN
Phòng IT và
quản trị thông
tin nội bộ
Tư vấn Quản trị tài
chính DN
Tư vấn thuế thu
nhập cá nhân
Phòng Hành
chính nhân sự
Phòng Nghiệp
vụ 2
Định giá DN, cổ
phần hoá, tái cơ
cầu sát nhập DN
Tư vấn các loại
thuế khác
Phòng PR và
Marketing
Phòng nghiệp vụ
3
Phòng tư vấn tài
chính tại chi nhánh

TP.Hồ Chí Minh
Phòng tư vấn thuế
tại chi nhánh TP
Hồ Chí Minh
Phòng tài chính
kế toán
Phòng kiểm toán
tại chi nhành
TP.Hồ Chí Minh
Ban đào tạo, nghiên cứu, phát
triển và kiểm soát chất lượng
Phó TGĐ phụ
trách tư vấn
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
DTT). Với năng lực chỉ đạo các cuộc Kiểm toán cho các tập đoàn lớn, các
Công ty nhà nước, Tư vấn xây dựng chiến lược kinh doanh dài hạn, tư vấn
các giải pháp về thuế cho các doanh nghiệp và các tập đoàn kinh tế lớn của
mình Ông đã không ngừng đưa Công ty vững bước trên con đường phát triển
trong dài hạn của Công ty.
Các Phó Tổng Giám đốc: Là thành viên Ban Giám đốc chịu trách nhiệm
điều hành từng mảng công việc theo sự phân công và uỷ Quyền của Tổng
Giám đốc Công ty. Có thể nhân danh Công ty ký kết các hợp đồng cung cấp
các dịch vụ trong phạm vi được phân công hoặc uỷ quyền thay mặt Công ty
xử lý các công việc thuộc thẩm quyền đối với khách hàng cũng như với các
đối tác. Đồng thời chịu trách nhiệm trước Công ty và pháp luật trong các
quyết định của mình.
Hiện nay Công ty có 4 Phó Tổng Giám đốc (PTGĐ):
Một là: Ông Trần Quý Phán- Phó Tổng Giám đốc – CPA:
Hai là: Ông Phạm Gia Đạt - Hiện nay là PTGĐ Công ty kiêm Giám đốc
Chi nhánh tại TP. Hồ Chí Minh từ tháng 1/2008.

Ba là: Ông Trần Xuân Hà- PTGĐ –MA, CPA: Hiện tại Ông nguyên là Phó
Giám đốc Công ty Kiểm toán và tư vấn tài chính quốc tế (IFC) và Công ty
Hợp danh Kiểm toán (CPA Việt Nam).
Bốn là: Bà Phạm Thị Hồng Liên –PTGĐ – CPA, APC. Với nhiều năm
kinh nghiệm trong lĩnh vực kế toán, tài chính và tư vấn luật.
Tổ trợ lý và thư ký:
Trợ giúp Ban Giám đốc Công ty trong công tác
điều hành và quản lý Công ty.
Ban Đào tạo, nghiên cứu phát triển và kiểm soát chất lượng: Đây là
ban do Tổng Giám đốc trực tiếp điều hành, phụ trách việc nghiên cứu chuyển
giao công nghệ đồng thời tiến hành đào tạo cho các bộ phận nghiệp vụ trong
công ty cũng như ngoài công ty. Có thể tham gia trực tiếp vào việc cung cấp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
các dịch vụ với vai trò chuyên gia cao cấp tổ chức soát xét chất lượng đối với
dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng của các bộ phận quyết toán vốn đầu tư
và các dịch vụ công chứng khác
Giám đốc chuyên môn: Là thành viên của ban giám đốc phụ trách về
chuyên môn trong từng lĩnh vực dịch vụ cụ thể như: dịch vụ kiểm toán, tư vấn
thuế, tư vấn tài chính, tư vấn quản trị.
Phòng Hành chính tổng hợp: Là bộ phận trợ giúp cho Giám đốc trong
việc quản lý và chỉ đạo tổ chức thực hiện toàn bộ công việc tổ chức hành
chính, văn thưm lưu trữ phát hành báo cáo trong toàn công ty. Bên cạnh đó
còn chịu trách nhiệm trong việc tổ chức chỉ đạo và thực hiện công tác quản trị
văn phòng, tổ vệ sinh và bộ phận lễ tân trong công ty. Ngoài ra phòng hành
chính tổng hợp cũng là bộ phận thiết lập hệ thống theo dõi và quản lý nhân
viên và lưu giữ hồ sơ cán bộ công nhân viên của công ty. Phòng có trách
nhiệm báo cáo trực tiếp với thành viên của ban giám đốc phụ trách về các vấn
đề lien quan trong phạm vi được phân công.
Phòng kế toán: Hiện tại phòng kế toán của công ty co 2 nhân viên chịu
trách nhiệm đảm bảo công việc tài chính - kế toán của công ty, tham mưu cho

ban giám đốc trong việc xây dựng phương án kinh doanh và quản lý phù hợp
với đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của công ty. Vai trò chủ yếu của phòng
kế toán là thu thập, xử lý, kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành chế độ, chính
sách về quản lý tài chính, tài sản… trong phạm vi toàn công ty cũng như việc
thực hiện chế độ thanh toán.
Phòng kế toán chịu trách nhiệm và báo cáo trực tiếp với ban giám đốc về
các vấn đề tổ chức, chỉ đạo, thống kê hoạch toán kinh tế, tiền vốn trong công
ty và chi nhánh.
Các phòng nghiệp vụ kiểm toán: Đây là bộ phận nhân viên chuyên
nghiệp giàu kinh nghiệm cung cấp các dịch vụ kiểm toán và các dịch vụ đảm
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
bảo khác. Các bộ phận này được chia thành 3 phòng với số lượng 20-35 nhân
viên mỗi phòng. Trong đó:
Phòng1: chuyên cung cấp các dịch vụ kiểm toán và dịch vụ đảm bảo về
mảng xây dựng cơ bản và báo cáo tài chính
Phòng 2: Kiểm toán các công ty, tổng công ty có vốn đầu tư nước ngoài
Phòng 3: Phòng tư vấn đào tạo cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong và
ngoài nước.
Các phòng tư vấn tài chính: Gồm một bộ phận nhân viên chuyên nghiệp
chuyên sâu về cung cấp các dịch vụ tư vấn tài chính cho khách hàng.
Các phòng tư vấn thuế: Hoạt động trên lĩnh vực hoạch định chiến lược
thuế cơ cấu kinh doanh có hiệu quả cho mục đích thuế, soát xét tính tuân thủ
luật thuế của doanh nghiệp, tính toán lại và kê khai thuế thu nhập doanh
nghiệp và cá nhân cho người nước ngoài tại Việt Nam. Tư vấn và trợ giúp
doanh nghiệp khi gặp vướng mắc trong quá trình quyết toán với cơ quan
thuếm tổ chức hội thảo và đào tạo kiến thức về thuế.
Chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh: Do một Phó Tổng Giám đốc phụ
trách và điều hành. Tuy nhiên cấu trúc tổ chức được xây dựng theo từng lĩnh
vực chuyên môn như: Bộ phận kiểm toán, bộ phận tư vấn tài chính, bộ phận
tư vấn thuế.

1.4 Đặc điểm tổ chức kiểm toán của Công ty UHY LTD vơi kỹ thuật
thu thập bằng chứng kiểm toán
1.4.1 Phương pháp tiếp cận và quy trình kiểm toán tại UHY LTD
Phương pháp tiếp cận kiểm toán
UHY LTD tiến hành tiếp cận kiểm toán theo từng khoản mục trên báo cáo tài
chính, tuy nhiên để khắc phục những hạn chế không thấy được mối quan hệ giữa
các chỉ tiêu khác nhau như: giá vốn, doanh thu với hàng tồn kho thì công ty
cũng tiến hành tiếp cận đối tượng theo các chu trình chính và quan trong như: quy
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
trình bán hàng - thu tiền, mua hàng- thanh toán. Với mỗi khoản mục và chu trình
khác nhau thì công ty sử dụng các phương pháp kỹ thuật thu thập khác nhau.
Về phương pháp kiểm toán
UHY LTD xây dựng phương pháp kiểm toán dựa trên chuẩn mực kiểm
toán quốc tế, Việt Nam và các văn bản có hiệu lực khác. Phương pháp này
dựa trên việc đánh giá rủi ro KTV. Cụ thể kiểm toán sẽ tập trung các thử
nghiệm của mình vào những vùng, khoản mục có độ rủi ro cao và giảm bớt
các thử nghiệm ở các vùng, khoản mục có độ rủi ro thấp hơn, việc này vừa
giúp cho Công ty có thể thu thập được các bằng chứng với độ tin cậy cao vừa
tiết kiệm được thời gian cũng như chi phí. Để thực hiện được một cách có
hiệu quả thì UHY LTD luôn chú trọng vào việc tìm hiểu về hoạt động kinh
doanh của đơn vị cũng như hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng và tiến
hành đánh giá tính hiệu quả, khách quan và chính xác hệ thống nội bộ của
khách hàng.
Hiện tại Công ty tiến hành sử dụng phương pháp AA để tiến hành chon
mẫu lựa chọn các mẫu chứng từ tiến hành kiểm tra chi tiết.
Về quy trình kiểm toán tại UHY LTD
Tại UHY LTD, quy trình kiểm toán chung được áp dụng cho hầu hết các
cuộc kiểm toán, chính vì vậy việc thiết kế quy trình kiểm toán không những
phải dựa trên các chuẩn mực, nguyên tắc chung mà còn phải được thiết kế
một cách khoa học và hợp lý để từ đó kiểm toán viên tiến hành các công việc

kiểm toán của mình một cách khoa học và chính xác.Cũng giống như các
công ty kiểm toán khác quy trình kiểm tóan của UHY LTD có 3 giai đoạn chủ
yếu:
Giai đoạn 1: Lập kế hoạch kiểm toán
Giai đoạn 2 : Thực hiện kế hoạch kiểm toán
Giai đoạn 3: Hoàn thành kiểm toán và công bố Báo cáo tài chính.
Trong mỗi giai đoạn KTV tiến hành các bước công việc khác nhau nhằm
thu thập các thông tin làm bằng chứng cho các công việc thực hiện đồng thời
thông qua các thông tin thu thập được đưa ra kết luận của kiểm tóan viên về
1.Lập kế
hoạch
2.Đánh giá hệ
thống KSNB
3.Thực hiện
các thử
nghiệm
4.Hoàn thành
kiểm toán
- Tìm hiều hoạt động kinh doanh và chính sách kế
toán áp dụng.
- Tiến hành các thủ tục đánh giá rủi ro và xác định rủi ro.
- Xác định chiến lược kiểm toán và các vấn đề trọng tâm.
- Xác định phương pháp kiểm toán và kế hoạch tổ
chức kiểm toán
- Tìm hiểu hoạt động kinh doanh của hệ thống kế toán
- Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ, thiết kế các
thủ tục kiểm tra hệ thống kiểm soát.
- Thực hiện các thử nghiệm đối với các hệ thống
kiểm soát cho các quy trình đã lựa chọn.
- Đánh giá rủi ro kiểm soát và rủi ro sai sót trọng yếu.

- Lập kế hoạch cà chương trình chi tiết cho các thử
nghiệm cơ bản.
- Tiến hành các thử nghiệm cơ bản.
- Cân nhắc tính đầy đủ và thích hợp của các bằng
chứng kiểm toán.
2
1
- Tiến hành các thủ tục hoàn thiện.
- Thực hiện phân tích báo cáo tài chính, đánh giá
các khoản dự phòng.
- Đánh giá tổng quát về báo cáo tài chính sau kiểm toán.
- Dự thảo Báo cáo kiểm toán và Thư quản lý.
- Thảo luận và phát hành Báo cáo kiểm toán và Thư
quản lý.
Trong quá trình này, chúng tôi sẽ quyết định sơ bộ về việc sử dụng
phương pháp kiểm toán dựa trên hệ thống kiểm soát nội bộ( Phương pháp
hệ thống) hay phương pháp kiểm toán dựa trên các thử nghiệm cơ bản
(Phương pháp kiểm tra chi tiết) cho từng mục tiêu kiểm toán.
Trong quá trình này, chúng tôi sẽ khẳng định việc áp dụng Phương pháp
hệ thống hay Phương pháp kiểm tra chi tiết cho từng mục tiêu kiểm toán.
1
2
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
vấn đề và khỏan mục được kiểm tóan. Các bước công việc của KTV UHY
LTD được mô tả rõ nét trong Sơ đồ dưới đây:
Sơ đồ 2: Quy trình kiểm toán tại UHY LTD
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
1.4.2 Đặc điểm tổ chức Hồ sơ kiểm toán
Về cách thức tổ chức hồ sơ kiểm toán
Hồ sơ kiểm toán là tài liệu được kiểm toán viên lập, thu thập và phân

loại. sử dụng trong mỗi cuộc kiểm toán. Đồng thời nó là tài liệu lưu trữ toàn
bộ các thông tin về khách hàng cũng như các công việc mà KTV đã thực hiện
trong mọtt cuộc kiểm toán. Tại UHY LTD có hai loại hồ sơ kiểm tóan, đó là
hồ sơ kiểm toán chung và hồ sơ kiểm toán năm.
Hồ sơ kiểm toán chung: là hồ sơ lưu giữ các thông tin về khách hàng
truyền thống của Công ty như Công ty CP Paccific Airlines, Công ty Chè Phú
Đa…. Công ty lưu giữ vào hồ sơ kiểm toán chung về những thông tin ít thay
đổi hoặc không thay đổi của công ty khách hàng như: giấy phép kinh doanh,
điều lệ công ty, cơ cấu tổ chức của công ty… Việc tiến hành lưu trữ những
thông tin nay giúp kiểm toán viên trong quá trình kiểm toán tiết kiệm được
thời gian trong quá trình thu thập các thông tin ban đầu về khách hàng còn
những thông tin thay đổi trong năm tài chính mà UHY LTD đang tiến hành
kiểm toán được lưu trữ trong hồ sơ kiểm toán năm.
Hồ sơ kiểm toán năm: Là hồ sơ chứa đựng những thông tin về khách hàng
chỉ liên quan tới cuộc kiểm toán trong 1 năm tài chính. Hồ sơ năm bao gồm các
giấy tờ làm việc work paper (WS) của kiểm toán viên theo mẫu được công ty
thiết kế sẵn cho từng phần hành cụ thể, các bằng chứng kiểm tóan viên thu thập
được trong quá trình kiểm toán chứng từ liên quan tới cuộc kiểm toán của năm
hiện tại. Hồ sơ được đánh chỉ mục rõ ràng về từng nội dung liên quan tới cuộc
kiểm toán
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Bảng 3: Tổ chức Hồ sơ kiểm toán tại UHY LTD
Tổ chức Hồ sơ kiểm toán
1000 Lập kế hoạch kiểm toán
1100 Lập kế hoạch phục vụ khách hàng
1200 Đánh giá rủi ro và môi trường kiểm soát
1300 Hợp đồng kiểm toán/ dịch vụ
1400 Tìm hiểu về khách hàng và môi trường hoạt động
1500 Tìm hiểu về chu trình kế toán
1600 Phân tích sơ bộ báo cáo tài chính

1700 Xác định mức trọng yếu kế hoạch
1800 Đánh giá rủi ro kiểm toán và kế hoạch kiểm toán
1900 Hệ thống kiểm soát nội bộ
2000 Chỉ mục lập báo cáo tài chính
2100 Thư quản lý và các tư vấn khách hàng khác
2200 Báo cáo tài chính
2300 Tóm tắt kiểm toán
2400 Báo cáo khác
3000 Chỉ mục quản lý cuộc kiểm toán
3100 Soát xét và phát hành báo cáo
3200 Soát xét tính độc lập của KTV
3300 Quản lý thời gian làm việc
3400 Đánh giá nhân viên và các vấn đề cần phản hồi với BGĐ
4000 Chỉ mục kiểm tra tài sản
4100 Tiền và các tài khoản tương đương tiền
4200 Các khoản phải thu khách hàng
4300 Các khoản phải thu khách hàng
4400 Hàng tồn kho
4500 Tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn khác
4600 Tài sản cố định hữu hình, vô hình và thuê tài chính
4700 Chi phí xây dựng cơ bản dở dang và bất động sản đầu tư
4800 Các khoản phải thu khác
4900 Các khoản đầu tư tài chính dài hạn
5000 Chỉ mục kiểm tra chi tiết công nợ phải trả
5100 Phải trả nhà cung cấp
5200 Chi phí phải trả, dự phòng phải trả
5300 Vay ngắn hạn và dài hạn
5400 Thuế và các khoản phải nộp nhà nước
5500 Lương và các khoản trích theo lương
5600 Các khoản phải trả khác

6000 Chỉ mục kiểm tra chi tiết vốn chủ sở hữu
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
6100 Vốn của chủ sở hữu
6200 Quỹ và nguồn phí khác
6300 Lãi trên cổ phiếu
7000 Chỉ mục kiểm tra chi tiết báo cáo kết quả kinh doanh
7100 Doanh thu
7200 Giá vốn hàng bán
7300 Chi phí bán hàng và quản lý
7400 Doanh thu và chi phí tài chính
7500 Thu nhập và chi phí khác
(Nguồn: Công ty Kiểm toán UHY.LTD)
Theo đó, KTV thực hiện các công việc của mình theo chỉ mục hồ sơ kiểm
toán. Đây là cách quản lý hồ sơ vô cùng hiệu quả, giúp KTV dễ dàng kiểm tra lại
các hồ sơ cũ cũng như tìm kiếm thông tin về khách hàng trong những năm hiện
hành 1 cách thuận lợi, tiết kiệm được thời gian hơn.
Trong hồ sơ kiểm toán thì các thông tin được lưu dưới 2 dạng: hồ sơ dạng
giấy tờ (hard copy) và giấy tờ điện tử (soft copy). Trong dạng hard copy thì
có bản copy và bản viết tay. KTV chỉ lưu trong hồ sơ của mình những gì làm
chứ không lưu các ghi chép kế toán của đơn vị hay giấy tờ làm việc chưa
hoàn thiện, các nghi ngờ của KTV.
Trong hồ sơ kiểm toán các giấy tờ làm việc được sắp xếp theo một trật tự
chung được đi từ tổng hợp tới chi tiết. Từ kết quả của cuộc kiểm toán tới soát
xét của ban giám đốc và trưởng phòng rồi mới tới kết quả của KTV thực hiện
và các bằng chứng giấy tờ có liên quan. Cụ thể với chu trình bán hàng thu tiền
(khoản mục phải thu khách hàng) đầu tiên là chương trình kiểm toán tới kết
quả của cuộc kiểm toán với khỏan mục phải thu khách hàng, các biên bản đối
chiếu công nợ thu thập được.
1.4.3 Đặc điểm tổ chức hệ thống kiểm soát chất lượng trong kiểm toán
Kiểm soát chất lượng trong quá trình kiểm toán là một yếu tố quyết định

tới chất lượng của một cuộc kiểm toán. Thực hiện tốt công tác này giúp cho
Công ty giảm thiểu được những sai sót trong quá trình thực hiện cuộc kiểm
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
toán của kiểm tóan viên. Với UHY LTD công tác này được thành viên của
ban giám đốc và các kiểm toán viên thực hiện xuyên suốt cuộc kiểm toán từ
giai đoạn tìm hiểu khách hàng tới giai đoạn thực hiện kiểm tóan và cuối cùng
là giai đoạn tổng hợp kết quả kiểm toán và phát hành báo cáo kiểm toán tới
các công ty khách hàng,
Với giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán kiểm soát chất lượng được thực hiện
thông qua quá trình tìm hiểu khách hàng thể hiện ở chỉ mục 1200 và chỉ mục
1400. Với một khách hàng mới công ty chưa nắm rõ được tình hình hoạt động
cũng như lĩnh vực kinh doanh của công ty khách hàng vì vậy kiểm toán viên
thường là những kiểm toán viên có kinh nghiệm tiến hành thu thập các thông
tin về lĩnh vực và đặc điểm kinh doanh những rủi ro về ngành nghề của khách
hàng từ đó đưa ra đánh giá về khả năng chấp nhận kiểm toán với những khách
hàng mới đồng thời có những lưu ý khi thực hiện kiểm toán cần chú trọng tới
những phần, khoản mục nào của khách hàng có thể dễ xảy ra sai sót (khi kiểm
toán viên đã chấp nhận tiến hành kiểm toán công ty khách hàng). Sau khi
chấp nhận kiểm toán với khách hàng Công ty tiến hành soạn thảo và ký hợp
đồng kiểm toán kèm theo bản Memo ghi rõ nội dung. thời gian, thành phần,
phạm vi của cuộc kiểm toán trong đó một bản được gửi cho công ty khách
hàng và một bản được Công ty lưu giữ trong hồ sơ kiểm toán. Thông thường
một cuộc kiểm toán gồm 4 tới 5 người tuỳ theo quy mô của công ty khách
hàng cũng như mức độ sai phạm của các khoản mục được lưu ý trong quá
trình tìm hiểu khách hang trong đó có thành viên của ban giám đốc, chủ
nhiệm kiểm toán, kiểm toán viên và các trợ lý kiểm toán viên. Việc bố trí
nhân sự của cuộc kiểm toán như vậy giúp cho các thành viên kiểm soát nhau
trong quá trình thực hiện kiểm toán.
Trong giai đoạn thực hiện kiểm toán, thông thường thành viên của ban
giám đốc chỉ tiến hành quan sát và chỉ đạo các nhân viên của mình thực hiện

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
kiểm toán, không trực tiếp kiểm toán. Sau khi họp và gặp gỡ khách hàng chủ
nhiệm kiểm toán tiến hành phân bố công việc cho từng thành viên trong nhóm
theo năng lực và trình độ chuyên môn của từng người và các trợ lý kiểm toán
thường được tiến hành kiểm tra chi tiết và kiểm toán các khoản mục đơn giản
hơn như tiền, tạm ứng Còn những khoản mục có độ sai phạm cao và phức
tạp thường được các kiểm toán viên có kinh nghiệm như kiểm toán viên chính
và chủ nhiệm kiểm toán tiến hành, Điều này giúp cho Công ty tiến hành kiểm
toán báo cáo tài chính của khách hàng giảm thiểu được những sai sót không
phát hiện được. Những kết quả kiểm toán viên đã kiểm tra chi tiết các phần
hành khoản mục được trình bày cụ thể trên giấy tờ làm việc của kiểm toán
viên. Giấy tờ làm việc là bằng chứng chứng minh những công việc mà kiểm
toán viên đã làm để đi tới kết luận kiểm toán đồng thời cũng gắn liền với
trách nhiệm của kiểm toán viên khi đưa ra các kết luận, các tính toán sai về
khoản mục. Trong giấy tờ làm việc ghi rõ bước công việc kiểm toán viên đã
làm và kết quả thu được theo một trật tự đã được công ty quy định, đồng thời
ghi rõ tên khách hàng, kỳ kiểm toán và họ tên kiểm toán viên tiến hành. Dựa
vào giấy tờ làm việc kiểm toán viên chính hoặc trưởng nhóm tiến hành đánh
giá, soát xét lại kết quả mà kiểm toán viên thực hiện. Từ những kết quả của
từng kiểm toán viên trong những phần hành cụ thể, trưởng nhóm tiến hành
soát xét lại tìm những lỗi sai và tiến hành đưa ra ý kiến kiểm toán cho từng
khoản mục và toàn cuộc kiểm toán rồi đưa lên thành viên của ban giám đốc xét
duyệt thông qua hồ sơ kiểm toán. Tại đây thành viên của ban giám đốc tiến
hành đọc lại hồ sơ kiểm toán soát xét lại lần cuối đưa ra ý kiến kiểm toán rồi
thảo luận các sai sót, bút toán điều chỉnh (nếu có) với khách hàng. Sau khi
khách hàng chấp nhận ý kiến của kiểm toán viên, Công ty tiến hành phát hành
báo cáo kiểm toán khi phòng hành chính đã soát xét lại lần cuối lỗi chính tả và
cách trình bày báo cáo.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Sau khi ký báo cáo tài chính, Công ty vẫn tiếp tục theo dõi các thông tin về

khách hàng đề phòng các sự kiện có thể xảy ra gây ảnh hưởng đến báo cáo
kiểm toán, để có thể đưa ra các bút toán bổ sung kịp thời.
Quá trình kiểm soát chất lượng của cuộc kiểm toán được mô tả kỹ hơn
trong sơ đồ sau:
Sơ đồ 3: Kiểm soát chất lượng trong quá trình phát hành báo cáo
Tổng hợp ý kiến của KTV qua các phần hành và khoản mục
Trưởng nhóm soát xét và lập báo cáo tổng hợp chung
Trưởng phó phòng soát xét và ghi lại ý kiến
Phó giám đốc phụ trách soát xét lại công việc
Ban giám đốc soát xét lại lần cuối cùng
Phòng hành chính soát xét lại lỗi chính tả và cách trình bày
Phát hành báo cáo tài chính
Qua quá trình soát xét trên nhằm đảo bảo báo cáo kiểm toán về đơn vị
khách hàng được thực hiện một cách đúng đắn hạn chế được những sai sót
xảy ra trong khi thực hiện kiểm toán của kiểm toán viên cũng như lỗi trình
bày. Trước khi phát hành báo cáo kiểm toán Công ty UHY LTD luôn gửi
trước cho khách hàng một bản thảo từ đó thông nhất được ý của kiểm toán
viên với khách hàng đồng thời sữa chữa các lỗi kịp thời. Sau đây là các mẫu
soát xét của kiểm toán viên về cách trình bày báo cáo kiểm toán và tổng hợp ý
kiến kiểm toán của KTV.
Biểu 1: Bản soát xét trình bày báo cáo kiểm toán
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
BẢN SOÁT XÉT TRÌNH BÀY BÁO CÁO KIỂM TOÁN
Tên Công ty: ABC
Kỳ kiểm toán: 01/01/08 – 31/12/08
Người soát xét
(1) (2) (3) (4)
1. Báo cáo kiểm toán
a. Số và ngày trong báo cáo kiểm toán đã được ghi
chính xác

v v v
b. Họ tên và số Giấy phép hành nghề KTV của người
ký báo cáo đã được ghi chính xác;
v v v
c. Ý kiển của kiểm toán viên;
- Báo cáo năm trước: Trong trường hợp báo cáo kiểm
toán năm trước đưa ra ý kiến “ngoại trừ” hoặc “lưu ý
đến một vấn đề nào đó” thì những ý kiến này đã được
đề cập trong báo cáo kiểm toán năm nay;
v v v
- Báo cáo năm nay: Báo cáo kiểm toán năm nay đã
tuân thủ các Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam
v v v
2. Các tiêu đề (tên Công ty, kỳ kiểm toán, tên báo cáo
kiểm toán) đã được ghi chính xác và thống nhất trong
các trang của báo cáo tài chính
v v v
3. “Kỳ kết thúc niên độ kế toán” đã được trình bày
trung thực nhất quán
v v v
…
Người soát xét Ngày/tháng/năm
1. Lê Thị Loan 15/02/2009
2. Nguyễn Minh Long 17/02/2009
3. Trần Quý Phán 21/02/2009