Nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn

học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

S LAO Sễ TU KY
nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội
ở thủ đô viêng chăn
luận án tiến sĩ kinh tế
hà nội - 2014
học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

S LAO Sễ TU KY
nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội
ở thủ đô viêng chăn
Chuyờn ngnh : Kinh t chớnh tr
Mó s : 62 31 01 01
luận án tiến sĩ kinh tế
Ngời hớng dẫn khoa học: PGS.TS HONG TH BCH LOAN
hà nội - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu
của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là
trung thực, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Tác giả luận án
Sư Lao Sô Tu Ky
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN
ĐỀ TÀI
7
1.1. Những công trình khoa học có liên quan đến đề tài ở nước ngoài
7

1.2. Những công trình khoa học có liên quan đến đề tài ở Lào
18
1.3. Đánh giá kết quả công trình khoa học đã nghiên cứu và vấn đề cần
tiếp tục nghiên cứu
21
Chương 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NGUỒN NHÂN LỰC
CHO PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI
23
2.1. Cơ sở lý luận chung về nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội
23
2.2. Vai trò của nguồn nhân lực trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội
50
2.3. Kinh nghiệm quốc tế về đảm bảo nguồn nhân lực cho phát triển
kinh tế - xã hội và bài học kinh nghiệm cho Thủ đô Viêng Chăn
61
Chương 3: THỰC TRẠNG NGUỒN NHÂN LỰC CHO PHÁT TRIỂN KINH TẾ
- XÃ HỘI Ở THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN GIAI ĐOẠN 2006 - 2013
79
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến nguồn nhân lực
cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn
79
3.2. Thực trạng nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô
Viêng Chăn
87
3.3. Đánh giá chung
115
Chương 4: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM ĐẢM
BẢO NGUỒN NHÂN LỰC CHO PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ
HỘI Ở THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN ĐẾN NĂM 2020
126

4.1. Phương hướng chủ yếu nhằm đảm bảo nguồn nhân lực cho phát
triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn
126
4.2. Giải pháp chủ yếu nhằm đảm bảo nguồn nhân lực cho phát triển
kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn
135
KẾT LUẬN
15
8
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG
BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
163
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
164
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
CĐ : Cao đẳng
CHDCND : Cộng hòa Dân chủ Nhân dân
CMKT : Chuyên môn kỹ thuật
CNH, HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
CNXH : Chủ nghĩa xã hội
ĐH : Đại học
GDP : Tổng sản phẩm quốc nội
HDI : Chỉ số phát triển con người
NDCM : Nhân dân cách mạng
ODA : Hỗ trợ phát triển chính thức
THPT : Trung học phổ thông
THCN : Trung học chuyên nghiệp
WB : Ngân hàng thế giới
WTO : Tổ chức thương mại thế giới
DANH MỤC CÁC BẢNG TRONG LUẬN ÁN

Trang
Bảng 2.1: Dự báo tỷ lệ lao động qua đào tạo
34
Bảng 2.2: Trình độ chuyên môn kỹ thuật của lực lượng lao động
ở Việt Nam
36
Bảng 2.3: Chỉ số HDI của Lào và thế giới
39
Bảng 2.4: Quan hệ giữa GDP với HDI
42
Bảng 2.5: Đầu tư cho giáo dục từ GDP và ngân sách Nhà nước
44
Bảng 2.6: Bình quân thu nhập đầu người và tuổi thọ của dân số các nước
47
Bảng 2.7: Giáo dục đại học và cao đẳng
63
Bảng 3.1: Quy mô, tốc độ tăng trưởng GDP của Thủ đô Viêng Chăn
81
Bảng 3.2: Tỉ lệ chuyển dịch cơ cấu theo ngành kinh tế Thủ đô
82
Bảng 3.3: Diện tích, dân số các đơn vị Thủ đô Viêng Chăn năm 2013
83
Bảng 3.4: Tình hình lao động và việc làm ở Thủ đô Viêng Chăn năm
2002, 2010, 2013
87
Bảng 3.5: Số học sinh tốt nghiệp các trường
88
Bảng 3.6: Dân số và tỷ lệ phát triển dân số của Thủ đô Viêng Chăn
88
Bảng 3.7: Quy mô và cơ cấu dân số ở Thủ đô Viêng Chăn

89
Bảng 3.8: Cơ cấu dân số Thủ đô so với cả nước năm 2013
90
Bảng 3.9: Nguồn nhân lực có chuyên môn kỹ thuật ở Thủ đô Viêng
Chăn năm 2002 và 2013
92
Bảng 3.10: Số lượng lao động được đào tạo nghề tại Thủ Viêng Chăn
trong các giai đoạn năm 2005, 2010, 2013
99
Bảng 3.11: Chất lượng dịch vụ y tế của Thủ đô giai đoạn (2005 -2010)
103
Bảng 3.12: Trình độ cán bộ công chức Thủ đô Viêng Chăn năm 2001 -
2013
105
Bảng 3.13: Số lượng và cơ cấu lao động đang hoạt động trong các
ngành kinh tế
112
Bảng 4.1: Dự kiến tổng sản phẩm và cơ cấu kinh tế Thủ đô Viêng
Chăn đến năm 2030
126

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ TRONG LUẬN ÁN
Trang
Biểu đồ 3.1: Chuyển dịch cơ cấu nguồn nhân lực có chuyên môn kỹ
thuật ở Thủ đô biến động qua các năm
93
Biểu đồ 3.2: Cơ cấu trình độ của cán bộ, giáo viên dạy nghề năm 2013
98
Biểu đồ 3.3: Cơ cấu đào tạo nghề trình độ chuyên môn kỹ thuật tại thủ
đô Viêng Chăn năm 2005-2013

100
Biểu đồ 3.4: Chuyển dịch cơ cấu trình độ của cán bộ quản lý Thủ đô
Viêng Chăn qua các giai đoạn
106
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Chủ nghĩa Mác - Lênin đặt con người ở vị trí cao nhất, nguồn tài sản
quý giá của sự phát triển. Xây dựng con người vừa là mục tiêu, vừa là động
lực của sự phát triển kinh tế - xã hội. Con người mới phát triển toàn diện về
phẩm chất, trí tuệ, văn hoá, năng lực, thể lực, sống bình đẳng, tự do, ấm no và
hạnh phúc là động lực to lớn cho sự phát triển của mọi quốc gia, dân tộc.
Ngày nay khoa học công nghệ, xu thế toàn cầu hoá và kinh tế tri thức
phát triển mạnh mẽ, đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp tạo ra của cải vật
chất với hiệu quả cao. Với sự ra đời của các ngành khoa học và công nghệ
cao, sản xuất hiện đại, việc sử dụng lao động trí tuệ, nguồn nhân lực chất
lượng cao phổ biến hơn. Nguồn lực con người thực sự là yếu tố lâu bền, chủ
yếu nhất, nhân tố quyết định sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của mọi quốc
gia và toàn nhân loại.
Các dân tộc Lào vốn có truyền thống đoàn kết, nhân ái, cần cù lao
động. Trong quá trình đổi mới, Đảng nhân dân cách mạng Lào quan tâm
nhiều hơn đến con người trên các mặt nâng cao dân trí, văn hoá và thu nhập,
khuyến khích làm giàu, xoá đói giảm nghèo, chăm sóc sức khoẻ Đời sống
vật chất, văn hoá của phần lớn nhân dân được cải thiện.
Tuy nhiên, do trải qua nhiều năm chiến tranh, điểm xuất phát thấp về
kinh tế, mức sống của nhân dân còn thấp và còn nhiều khó khăn. Cơ sở vật
chất thiếu thốn; chất lượng giáo dục, đào tạo, y tế ở nhiều nơi rất thấp; trình
độ văn hoá, dân trí và các chỉ số phát triển con người còn thấp; việc làm đang
là vấn đề gay gắt. Trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước theo định
hướng xã hội chủ nghĩa, Đảng Nhân dân cách mạng Lào đã nhận thức được
ngày càng đầy đủ hơn về vai trò của nguồn nhân lực trong sự phát triển đất

nước. Đại hội toàn quốc lần thứ VIII của Đảng nhân dân cách mạng Lào xác
1
định: "Phải coi nguồn lực con người là yếu tố quyết định, ưu tiên hàng đầu
của sự phát triển , Phát triển nguồn nhân lực phải gắn liền với phát triển
kinh tế - xã hội" [135].
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX tiếp tục khẳng định rõ hơn, coi
đây là khâu đột phá: "Phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt về mặt xây dựng và
bồi dưỡng trình độ của cán bộ cho phù hợp với yêu cầu của sự phát triển" [136].
Trong đó, phải nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, đầu tư cho giáo dục - đào
tạo và y tế; sử dụng hiệu quả kinh tế tri thức, đặc biệt là nhân tài; đào tạo lực
lượng lao động và chuyên môn hoá, đào tạo các nhà kinh doanh, nhà quản lý,
để đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập kinh tế quốc tế. Kinh tế - xã hội càng
phát triển thì càng cần phải có đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, công nhân kỹ
thuật có trình độ cao về trí thức, kỹ năng, kỹ xảo để làm chủ khoa học - công
nghệ trong sự phát triển. Nguồn nhân lực trở thành một trong những yếu tố then
chốt, có vai trò đặc biệt trong sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội
ở nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào.
Thủ đô Viêng Chăn là trung tâm kinh tế - chính trị, khoa học kỹ thuật
và văn hoá - xã hội của nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào. Viêng Chăn có
nhiều lợi thế thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, khoa học kỹ thuật, sau
hơn 25 năm đổi mới đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, toàn diện. Đảng bộ,
Chính quyền Thủ đô Viêng Chăn đã có nhận thức rõ hơn; đề ra nhiều chủ
trương mới khuyến khích đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực có hiệu quả hơn
nhằm phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá thủ đô.
Tuy nhiên, cho đến nay đời sống của nhân dân lao động các dân tộc
Lào anh em còn rất khó khăn, do đó quá trình phát triển nguồn nhân lực của
Thủ đô Viêng Chăn còn nhiều hạn chế. Nguồn nhân lực chất lượng cao của
Thủ đô và của đất nước Lào nói chung có số lượng ít, chất lượng chưa đáp
ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, chưa thực sự
là động lực để phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện hội nhập kinh tế khu

2
vực và quốc tế hiện nay.
Trong bối cảnh khoa học và công nghệ, kinh tế tri thức tiếp tục phát
triển nhảy vọt với trình độ ngày càng cao, sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện
đại hoá ở Lào đang được đẩy mạnh; để xây dựng và phát triển Thủ đô Viêng
Chăn xứng đáng với vai trò là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung
tâm lớn về văn hoá, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, một
động lực phát triển của cả nước; có kinh tế - xã hội phát triển toàn diện, bền
vững, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân nâng cao, chính trị - xã hội ổn
định, quốc phòng, an ninh củng cố phát triển nguồn nhân lực của Thủ đô
Viêng Chăn đặt ra hết sức nặng nề.
Với các lý do nêu trên luận án tiến sĩ kinh tế với đề tài "Nguồn nhân
lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn" được tác giả
nghiên cứu, phân tích thực trạng, đánh giá, có những giải pháp hữu hiệu, tạo
sự chuyển biến về chất đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế là có ý nghĩa
lý luận và thực tiễn cấp bách.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án được nghiên cứu, nhằm mục đích làm rõ cơ sở lý luận về
nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội; phân tích, đánh giá thực trạng
làm rõ cơ sở thực tiễn nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô
Viêng Chăn thời kỳ từ năm 2006 đến năm 2013; đề xuất một số giải pháp chủ
yếu, kiến nghị nhằm đảm bảo nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội
Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Luận án tập trung vào làm rõ các nhiệm vụ sau:
- Làm rõ cơ sở lý luận về nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
- Nghiên cứu kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực cho phát triển
kinh tế - xã hội của một số địa phương ở Việt Nam;
3

- Trình bày thực trạng, phân tích, đánh giá thực tiễn nguồn nhân lực
cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn thời kỳ từ năm 2006 đến
năm 2013.
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu đảm bảo nguồn nhân lực cho phát
triển kinh tế - xã hội Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020.
- Kiến nghị về tổ chức thực hiện các giải pháp, nhằm đảm bảo nguồn
nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn
dưới góc độ kinh tế chính trị.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Nguồn nhân lực phát triển kinh tế - xã hội là một đề tài có phạm vi rộng
lớn và phức tạp. Phạm vi tập trung nghiên cứu của luận án như sau:
- Về không gian nghiên cứu ở Thủ đô Viêng chăn.
- Về nội dung: nghiên cứu chủ yếu các mặt của chất lượng nguồn nhân
lực như giáo dục đào tạo, dân số, chăm sóc sức khoẻ
- Thời gian nghiên cứu: Từ năm 2006 đến năm 2013.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án dựa trên cơ sở lý luận, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước Lào về
nguồn nhân lực; lý luận hiện đại phổ biến hiện nay về nguồn nhân lực nói
chung và nguồn nhân lực phát triển kinh tế - xã hội nói riêng.
4.2. Phương pháp luận
- Luận án sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử
làm nền tảng cơ sở phương pháp luận.
- Luận án sử dụng một số phương pháp cụ thể như: Phương pháp trừu
4
tượng hoá khoa học, phương pháp lôgíc - lịch sử, phương pháp phân tích tổng

hợp, phương pháp tiếp cận có hệ thống, phương pháp so sánh, phương pháp
thống kê, phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn.
- Ngoài ra luận án còn sử dụng phương pháp kế thừa, sử dụng kết quả
nghiên cứu từ các công trình khoa học trên góc độ kinh tế chính trị có liên
quan đến đề tài.
5. Những đóng góp về khoa học của luận án
Luận án là công trình khoa học đầu tiên, mới mẻ nghiên cứu hệ thống
về nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn. Qua
đó, luận án sẽ góp phần làm rõ những vấn đề chung cho lĩnh vực phát triển
nguồn nhân lực như:
- Khái niệm nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
- Làm rõ những tiêu chí đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng đến nguồn
nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
- Luận giải rõ vai trò của nguồn nhân lực trong phát triển kinh tế - xã
hội, từ đó thấy được sự cần thiết khách quan của nguồn nhân lực cho phát
triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn.
- Đánh giá thực trạng nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở
Thủ đô Viêng Chăn thời kỳ từ năm 2006 đến năm 2013.
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị chủ yếu nhằm đảm bảo nguồn
nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp thêm những cơ sở
khoa học cho hoạt động nghiên cứu lý luận về phát triển nguồn nhân lực cho
phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn.
Luận án có giá trị mới có thể vận dụng làm tài liệu tham khảo cho các
hoạt động nghiên cứu, giảng dạy và học tập trong các trường đại học, đặc biệt
là trong hệ thống các trường chính trị ở nước CHDCND Lào hiện nay.
5
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,

luận án gồm 4 chương, 11 tiết.
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về nguồn nhân lực cho phát triển
kinh tế - xã hội.
Chương 3: Thực trạng nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở
Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2006 - 2013.
Chương 4: Phương hướng và giải pháp chủ yếu đảm bảo nguồn nhân
lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Thủ đô Viêng Chăn đến năm 2020.
6
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. NHỮNG CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI Ở
NƯỚC NGOÀI
- Cuốn sách The East Asian Miracle: economic growth and public
policy (Thần kỳ Đông Á: phát triển kinh tế và chính sách công) của World
Bank (1993); bài viết Inequality and growth reconsidered: lesson from East
Asia (Xem xét lại sự bất bình đẳng và tăng trưởng: những bài học từ Đông Á)
của Nancy Birdsal, David Ross, và Richarch Sabot (1995) [182] đã phân tích
và khẳng định: một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến các nước
Đông Á có giai đoạn tốc độ phát triển kinh tế tăng gấp hai, ba lần các nước
phát triển ở Âu - Mỹ, tạo nên thần kỳ Đông Á, chính là do có chính sách đầu
tư, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở các nước này .
- Công trình nghiên cứu của các chuyên gia Ngân hàng phát triển Châu
Á (ADB: Asean Development Bank - 2005) [185] đã đưa ra cảnh báo với các
quốc gia đang phát triển sẽ có nguy cơ rơi vào 3 cái bẫy kỹ năng thấp nếu thiếu
quan tâm đầu tư vào vốn con người. Ba cái bẫy đó là: Một là: Kỹ năng của
người lao động thấp, lao động ít được đào tạo, năng suất lao động, năng lực
cạnh tranh thấp. Nếu cố gắng khai thác lợi thế chi phí tiền lương thấp thì có thể
rơi vào vòng luẩn quẩn. Hai là: Công nghệ thấp, công nhân không có đủ kỹ
năng để làm chủ và vận hành máy móc thiết bị hiện đại, không khai thác hết

công suất máy móc, thiết bị, gây lãng phí. Hậu quả lâu dài là không có động
lực đầu tư đổi mới máy móc, thiết bị và nâng cao trình độ công nghệ, năng suất
sẽ tiếp tục giảm. Ba là: Người lao động ít sáng kiến, sáng tạo do thiếu tích luỹ
kiến thức và kỹ năng thông qua giáo dục - đào tạo .
- Bài viết Asia's four little dragons: a comparison of the role of
education in their development (Bốn con rồng nhỏ châu Á: một sự so sánh về
7
vai trò của giáo dục trong phát triển) của Paul Moris (1996); bài Another look
at East Asia Miracle (Một cái nhìn khác về thần kỳ Đông Á) của Ranis G
(1996) [183]. Các tác giả đã lấy ví dụ minh chứng sự phát triển kinh tế mạnh
mẽ của các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore… trở thành những con rồng
Châu Á ở những thập kỷ cuối thế kỷ XX và tiếp tục tăng trưởng kinh tế với tốc
độ cao, ổn định trong những thập kỷ đầu thế kỷ XXI, cũng là nhờ đều quan tâm
phát triển giáo dục và đào tạo, có chiến lược đúng đắn phát triển nguồn nhân
lực quốc gia, chú trọng tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao.
- Christian Batal (2002), Quản lý nguồn nhân lực trong khu vực Nhà
nước [188]. Nội dung trong cuốn sách này chủ yếu phân tích về năng lực làm
việc cán bộ công chức, khối doanh nghiệp Nhà nước. Xây dựng khung năng
lực tiêu chuẩn trên cơ sở đó phân loại năng lực; Đồng thời mô tả công việc
chuyên môn của một số công việc chuyên trách yêu cầu nhân lực chất lượng
cao như: Phụ trách đào tạo trong một cơ quan Nhà nước, công việc của một thủ
trưởng đơn vị trong doanh nghiệp Nhà nước… .
- Cuốn sách Human resource policy and economic development (Chính
sách nguồn nhân lực và phát triển kinh tế) xuất bản năm 1990, tái bản năm
1991 của Ngân hàng Phát triển châu Á [184], đề cập đến chính sách và xu
hướng phát triển kinh tế, biến đổi cơ cấu lao động, nguồn nhân lực lao động ở
các nước đang phát triển ở châu Á.
- Landanov and Pronicov (1991), Tuyển chọn và quản lý công nhân viên
chức ở Nhật Bản [186]. Đây là sách tham khảo tập trung vào quy trình bắt buộc
khi tuyển chọn lao động với công chức Nhật Bản; Đồng thời nêu những yêu

cầu cơ bản buộc khi quản lý công nhân viên chức, phân tích những ưu điểm
của quy trình đồng bào nên những hạn chế đã và đang bộc lộ của quy trình trên.
- Bushmarrin (2002), Trí tuệ hoá lao động ở các nước có nền kinh tế thị
trường [187]. Trọng tâm của công trình nghiên cứu là luận điểm về vai trò
quyết định của cá nhân trong hoạt động sống của công ty. Các công ty hiện nay
8
đều mong muốn nói đến chính sách cán bộ có tính chất chiến lược, nhằm đào
tạo, tiếp nhân và cung cấp lực lượng lao động chất lượng cao, có khả năng sang
tạo đến tất cả các khâu sản xuất.
- Cuốn sách "International Differences in Growth Rates" (1994) [180],
trong phần bàn về vai trò vốn nhân lực đối với quá trình tăng trưởng của các
quốc gia trong thời gian gần đây, các tác giả đưa ra kết luận chung về vai trò
ngày càng quan trọng của vốn nhân lực. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh tới vai
trò của nhân lực trình độ cao trong việc tiếp thu tri thức khoa học - công nghệ
hiện đại để tạo nên sự tăng trưởng mạnh mẽ cho mỗi quốc gia.
- GS. TS Bùi Văn Nhơn (2006), Quản lý và phát triển nguồn nhân lực
xã hội, Nxb Tư pháp, Hà Nội [59]. Cuốn sách này gồm 6 chương trình bày:
Dân số - cơ sở tự nhiên hình thành nguồn lực xã hội; nguồn nhân lực và
những đặc điểm của nguồn nhân lực Việt Nam; phát triển nguồn nhân lực
phục vụ sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá; việc sử dụng có
hiệu quả nguồn nhân lực xã hội vào sản xuất xã hội; việc tổ chức tiền lương
và bảo hiểm xã hội trong nền kinh tế quốc dân; tổ chức phân bổ dân cư và
nguồn nhân lực xã hội. Tác giả đã tham khảo và sử dụng nội dung của cuốn
sách liên quan tới luận án như các khái niệm về nguồn lực xã hội; vai trò của
nguồn nhân lực trong sự nghiệp CNH, HĐH; những đặc điểm chủ yếu của
nguồn nhân lực Việt Nam; các hình thức phát triển nguồn nhân lực; chính
sách và quản lý sự phát triển nguồn nhân lực.
- TS. Nguyễn Thanh (2005), Phát triển nguồn nhân lực phục vụ CNH,
HĐH đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội [75]. Cuốn sách này gồm có 3
chương: Chương 1: Phát triển nguồn nhân lực yếu tố quyết định sự thành công

của sự nghiệp CNH, HĐH ở nước ta hiện nay. Chương 2: Phát triển nguồn
nhân lực có chất lượng ở nước ta hiện nay - thực trạng và một số định hướng
chủ yếu. Chương 3: Phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cho CNH, HĐH
trên cơ sở lấy phát triển giáo dục và đào tạo làm "Quốc sách hàng đầu" .
9
- Phạm Minh Hạc (1996), Phát triển giáo dục, phát triển con người
phục vụ phát triển kinh tế- xã hội, Nxb khoa học xã hội, Hà Nội [24]. Đã làm
rõ vai trò quan trọng của giáo dục - đào tạo trong việc phát triển con người
trong sự nghiệp CNH, HĐH và xây dựng hệ thống giải pháp nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục Việt Nam để phục vụ hiệu quả việc phát triển con người.
- GS.VS, Phạm Minh Hạc (2007) (Chủ biên), Phát triển văn hoá, con
người và nguồn nhân lực thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội [25]. Cuốn sách đã phân tích mối quan hệ
biện chứng giữa văn hoá, con người và nguồn nhân lực. Phát triển văn hoá,
con người và nguồn nhân lực phải đạt trong một tổng thể không tách rời nhau,
gắn kết nhau trong một thể thống nhất. Đồng thời nhóm tác giả cũng làm rõ
chất lượng nguồn nhân lực hay nguồn nhân lực chất lượng cao, đó là những
người lao động có tri thức tốt, kỹ năng cao và tính nhân văn. Tác giả đã tham
khảo và tiếp thu tư tưởng của các công trình liên quan tới luận án như các vấn
đề lý luận về con người, phát triển con người, phát triển nguồn nhân lực được
tác giả luận giải và phân tích rõ ràng; các định hướng và giải pháp phát triển
nguồn nhân lực chất lượng tác giả cũng đề cập khá rõ. Trong đó, phát triển
giáo dục - đào tạo là biện pháp quan trọng hàng đầu, có tầm quyết định để
phát triển nguồn nhân lực có chất lượng.
- Nguyễn Hữu Dũng (2003), Sử dụng hiệu quả nguồn lực con người ở
Việt Nam, Nxb Lao động xã hội, Hà Nội [8]. Tác giả đã tham khảo và tiếp thu
tư tưởng của cuốn sách này về một số vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan
đến phát triển, phân bố, sử dụng nguồn lực con người trong phát triển nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam; đồng thời đề xuất
các chính sách và giải pháp nhằm phát triển, phân bố hợp lý và sử dụng có

hiệu quả nguồn lực con người trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội.
- Trần Văn Tùng (2005), Đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nguồn nhân lực
tài năng - kinh nghiệm của thế giới, Nxb Thế giới, Hà Nội [85]. Tác giả đã
10
tham khảo tư tưởng của cuốn sách về kinh nghiệm phát triển, đào tạo và sử
dụng tài năng khoa học - công nghệ, sản xuất kinh doanh, quản lý của Mỹ và
một số nước châu Âu, châu Á; chính sách đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nguồn
nhân lực tài năng hiện có của Việt Nam trong quá trình CNH, HĐH.
- TS. Đoàn Văn Khải (2005), Nguồn lực con người trong quá trình
công nghiệp hoá, hiện đại hoá Việt Nam, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội [34].
Tác giả đã phân tích về con người với tư cách là nguồn nhân lực cho công
cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Tác giả coi con người là nguồn lực của
mọi nguồn lực, là tài nguyên của mọi tài nguyên; giữ vị trí trung tâm trong toàn
bộ của quá trình CNH, HĐH là do con người và vì con người. Đây là những
vấn đề lý luận quan trọng mà nội dung cuốn sách có những quan điểm mới hơn
về con người. Tác giả cũng đưa ra những giải pháp cơ bản nhằm khai thác và
phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH ở Việt Nam hiện nay.
- PGS.TS, Trần Khánh Đức (2010), Giáo dục và phát triển nguồn nhân
lực trong thế kỷ XXI, Nxb Giáo dục Việt Nam [19]. Cuốn sách đã làm rõ vai
trò quan trọng của giáo dục và đào tạo trong phát triển con người nói chung
và nguồn nhân lực đất nước nói riêng. Tác giả đã làm rõ khái niệm về nguồn
nhân lực, phát triển nguồn nhân lực và các tiêu chí đánh giá chất lượng nguồn
nhân lực. Tác giả cho rằng, khâu đột phá để phát triển nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực là phải đổi mới, cải cách giáo dục và đào tạo.
- Trần Kim Hải (1999), Sử dụng nguồn lực trong quá trình công nghiệp
hoá, hiện đại hoá ở nước ta, Luận án tiến sĩ kinh tế chính trị XHCN, Học viện
Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội [26]. Cuốn sách này gồm có 3
chương: Chương 1: Nguồn nhân lực và xu hướng chủ yếu sử dụng nguồn
nhân lực trong quá trình CNH, HĐH. Chương 2: Thực trạng và hình thức sử
dụng nguồn nhân lực ở nước ta hiện nay. Chương 3: Phương hướng và giải

pháp cơ bản nhằm sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực cho CNH, HĐH đất
nước. Trong đó phân tích lý luận, thực tiễn và kinh nghiệm sử dụng nguồn
11
nhân lực của một số quốc gia, làm rõ những yêu cầu, xu hướng phổ biến sử
dụng nguồn nhân lực trong quá trình CNH, HĐH. Từ đó hướng vào giải quyết
những vấn đề quan trọng nhất của việc sử dụng nguồn nhân lực ở Việt Nam
hiện nay. Tác giả đã tham khảo và tiếp thu tư tưởng của luận án này liên
quan tới luận án như khái niệm: "nguồn nhân lực"; xu hướng và đặc điểm
chủ yếu của sử dụng nguồn nhân lực trong quá trình CNH, HĐH: con người
được coi là nhân lực cơ bản để tăng trưởng và phát triển kinh tế. Trong đó,
khai thác tiềm năng trí tuệ, phát huy năng lực sáng tạo trở thành yêu cầu chủ
yếu của sử dụng nguồn nhân lực; Việc ưu tiên đầu tư cho phát triển giáo dục
đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trở thành yếu tố cơ bản
của sử dụng nguồn nhân lực; Quan điểm và phương hướng cơ bản về sử
dụng nguồn lực trong quá trình CNH, HĐH đất nước.
- Phạm Văn Quý (2005), Các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển nguồn
nhân lực khoa học công nghệ phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH, Luận án tiến sĩ
chuyên ngành kinh tế, quản lý và kế hoạch hoá kinh tế quốc dân [70]. Luận án
tiến sĩ kinh tế gồm 3 chương: Chương 1: Lý luận và thực tiễn về phát triển
nguồn nhân lực khoa học - công nghệ trong sự nghiệp CNH, HĐH. Chương 2:
Thực trạng phát triển nguồn nhân lực khoa học công nghệ ở Việt Nam hiện
nay. Chương 3: Phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm phát triển nguồn
nhân lực khoa học công nghệ ở Việt Nam thời kỳ từ năm 2004 - 2010 và tầm
nhìn 2020. Tác giả đã tham khảo và tiếp thu tư tưởng của luận án này như
nhân lực khoa học- công nghệ và phát triển nhân lực khoa học - công nghệ;
khái niệm nhân lực và nhân lực khoa học - công nghệ…
- Phạm Văn Mợi (2010), Giải pháp phát triển nhân lực khoa học và
công nghệ ở Hải Phòng phục vụ công nghệ hoá, hiện đại hoá, Luận án tiến sĩ
kinh tế chuyên ngành quản lý kinh tế, Học viện Chính trị - Hành chính quốc
gia Hồ Chí Minh, Hà Nội [54]. Luận án gồm 4 chương: Chương 1: Tổng quan

tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận. Chương 2: Cơ sở lý luận và
12
thực tiễn về phát triển nhân lực khoa học và công nghệ phục vụ CNH, HĐH.
Chương 3: Thực trạng phát triển nhân lực khoa học và công nghệ ở thành phố
Hải Phòng. Chương 4: Quan điểm, mục tiêu và những giải pháp chủ yếu phát
triển nhân lực khoa học và công nghệ ở Hải Phòng phục vụ CNH, HĐH đến
năm 2020. Tác giả đã tham khảo và tiếp thu tư tưởng của luận án này liên
quan tới luận án như khái niệm nhân lực khoa học- công nghệ, cơ sở lý luận,
thực tiễn và quan điểm, mục tiêu, giải pháp chủ yếu phát triển phát triển nhân
lực khoa học - công nghệ phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH.
- Đào Quang Vinh (2006), Phát triển nguồn nhân lực cho CNH, HĐH
nông nghiệp, nông thôn, Luận án tiến sĩ chuyên ngành kinh tế, quản lý và kế
hoạch hoá kinh tế quốc dân [93]. Luận án gồm 4 chương: Chương 1: Một số vấn
đề lý luận và thực tiễn về phát triển nguồn nhân lực cho CNH, HĐH nông
nghiệp nông thôn. Chương 2: Thực trạng phát triển nguồn nhân lực cho CNH,
HĐH nông nghiệp, nông thôn Việt Nam. Chương 3: Quan điểm và một số giải
pháp chủ yếu phát triển nguồn nhân lực cho CNH, HĐH nông nghiệp, nông
thôn. Tác giả đã tham khảo và tiếp thu tư tưởng của cuốn sách này liên quan
tới luận án như luận giải mối quan hệ và tác động qua lại giữa CNH, HĐH
nông nghiệp, nông thôn và phát triển nguồn nhân lực, các giải pháp phát triển
nguồn nhân lực cho CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn Việt Nam.
- Nguyễn Ngọc Tú (2012), Nhân lực chất lượng cao của Việt Nam
trong hội nhập kinh tế quốc tế, Luận án tiến sĩ kinh tế, chuyên ngành kinh tế
chính trị, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội
[88]. Trong luận án, tác giả đã nhấn mạnh tới vai trò quan trọng hàng đầu của
nhân lực chất lượng cao trong phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế
quốc tế của Việt Nam. Trong quá trình nghiên cứu vai trò, tác động to lớn của
nhân lực chất lượng cao trong hội nhập kinh tế quốc tế, thì cũng không thể bỏ
qua sự tác động trở lại của hội nhập kinh tế quốc tế đối với việc phát triển
nhân lực của đất nước. Tác giả coi nhân lực chất lượng cao là sự cần thiết

13
khách quan trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Đó là đưa kinh tế Việt
nam gia nhập phân công lao động quốc tế, nâng cao khả năng cạnh tranh vào
thị trường quốc tế. Như vậy, việc phát triển nhân lực chất lượng cao trong
tương lai, phải hướng vào phát triển nhân lực có trình độ đại học, cao đẳng;
nhân lực quản lý hành chính nhà nước; nhân lực khoa học - công nghệ và phát
triển đội ngũ giáo viên đại học và cao đẳng. Đây là một khâu đột phá nhằm
thực hiện thắng lợi quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
- Nguyễn Tiệp, "Tác động của WTO đối với phát triển nguồn nhân lực
Việt Nam", Tạp chí Lao động xã hội, (300) [83]. Trong bài viết tác giả đã nêu
những tác động thuận lợi và khó khăn đến phát triển nguồn nhân lực của Việt
Nam khi gia nhập WTO. Tác giả đã tham khảo và tiếp thu tư tưởng về một số
giải pháp phát triển nguồn nhân lực trong thời gian tới như: Nhà nước cần có
chương trình đào tạo nhân lực chuyên môn kỹ thuật cho các ngành nghề chịu sự
tác động lớn sau khi gia nhập WTO; Mở rộng đào tạo nhân lực chuyên môn, kỹ
thuật thuộc các ngành nghề công nghiệp và dịch vụ; Tăng nhanh nhân lực
chuyên môn - kỹ thuật; Tiếp tục hoàn thiện thể chế, tiêu chuẩn lao động phù hợp
với thông lệ chung của WTO và hoàn thiện chính sách thị trường lao động.
- Phạm Công Nhất (2007), Phát huy nhân tố con người trong phát triển
lực lượng sản xuất ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội [58].
Tác giả khẳng định Việt Nam là một nước có tốc độ phát triển nguồn nhân lực
nhanh cả về số lượng và chất lượng. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển kinh
tế đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, sự cạnh tranh
giữa các quốc gia về nguồn nhân lực và khoa học - công nghệ, thì chất lượng
nguồn nhân lực của Việt Nam hiện nay còn nhiều bất cập và hạn chế.
- Vũ Thị Phương Mai (2004), "Phát triển nguồn nhân lực chất lượng
cao qua thực tiễn công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở một số nước", Tạp chí Tổ
chức Nhà nước, (11) [52]. Tác giả đã nêu rõ kinh nghiệm phát triển nguồn
nhân lực chất lượng cao ở một số nước như Mỹ, Nhật và trong đó có cả các
14

nước công nghiệp hoá mới Đông Á.
- Lê Văn Phục (2010), "Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực chất
lượng cao của một số nước trên thế giới", Tạp chí Lý luận chính trị, (6) [67].
Bài viết đã trình bày kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
của các nước trên thế giới: Singapor, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và
các nước Tây Âu. Các quốc gia đều coi trọng và phát triển nền giáo dục - đào
tạo, phải có chính sách thu hút sử dụng nhân tài. Sau đó đã đề ra một số ý
kiến tham khảo cho Việt Nam.
- Tăng Minh Lộc (2008), "Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông
thôn", Tạp chí Cộng sản, (19) [46]. Tác giả khẳng định, hiện nay nông
nghiệp, nông thôn ở Việt Nam còn nhiều mảng yếu. Vậy trong quá trình tác
động của CNH, HĐH trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, những mảng
yếu đó càng bộc lộ rõ hơn và chỉ rõ một trong những mảng yếu đó là chất
lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển. Từ đó tác
giả đi sâu vào phân tích tìm ra nguyên nhân và đưa ra một số các giải pháp để
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ở nông thôn.
Trong các lĩnh vực nghiên cứu nguồn nhân lực, tác giả Bá Vũ Thế
trong cuốn phát huy nguồn lực con người để CNH, HĐH: Kinh nghiệm quốc
tế và thực tiễn Việt Nam. Tác giả đã đưa ra kinh nghiệm một số nước trong
việc phát huy nguồn nhân lực con người để phát triển kinh tế đã hệ thống hoá
và khái quát hoá một số vấn đề lý luận liên quan đến nguồn nhân lực, phát
triển nguồn nhân lực, vai trò và sự cần thiết phát triển nguồn nhân lực cũng
như phân loại nguồn nhân lực. Từ đó, nêu lên thực trạng nguồn nhân lực ở
Việt Nam trong đó tập trung phân tích những ưu điểm, hạn chế và phương
hướng phát triển của nguồn nhân lực Việt Nam.
Và nhiều tác phẩm, công trình khoa học có liên quan khác.
Như vậy, ở nước ngoài đã có khá nhiều công trình khoa học của các
nhà khoa học nghiên cứu về nguồn nhân lực dưới nhiều góc độ khác nhau;
15
trong đó có cả các công trình khoa học đăng tải trên các báo, tạp chí nghiên

cứu vấn đề nguồn nhân lực, phát triển nguồn nhân lực cho sự nghiệp CNH,
HĐH đất nước nói chung với những kết quả đáng trân trọng. Những kết quả
đó, có giá trị tham khảo tốt, nên tác giả luận án đã kế thừa và phát triển có
chọn lọc tư tưởng về phát triển nguồn nhân lực; hiểu rõ thêm một số vấn đề lý
luận, thực tiễn phát triển nguồn nhân lực như: khái niệm, vai trò của nguồn
nhân lực; đánh giá thực trạng nguồn nhân lực của Việt Nam trong phạm vi cả
nước và một số địa phương; nguyên nhân, phương hướng, các giải pháp khả
thi về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
1.2. NHỮNG CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ
TÀI Ở LÀO
Đã có một số công trình khoa học của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các
nhà khoa học trong và nước ngoài nghiên cứu về nguồn nhân lực ở những góc
độ, phạm vi khác nhau:
- Công tác phát triển nguồn nhân lực đối với 8 tỉnh miền Bắc và 9 tỉnh
miền Trung, Nam nước CHDCND Lào, (2007), Đề tài hội thảo khoa học cấp
Nhà nước [99]. Đề tài do Ban Tổ chức Trung ương Đảng làm chủ nhiệm
thuộc Chương trình Khoa học Công nghệ cấp Nhà nước thời kỳ từ năm 2005 -
2008. Đề tài nghiên cứu thực trạng nguồn nhân lực của Lào CHDCND Lào;
đề xuất các quan điểm, chính sách và giải pháp phát triển nguồn nhân lực.
Trong đó chỉ rõ giáo dục đào tạo có vai trò quyết định trong quá trình phát
triển nguồn nhân lực của Lào.
Phần thứ hai, đề tài làm rõ chính sách và giải pháp nhằm phát triển
nguồn nhân lực trong thời kỳ từ năm 2008 - 2009. Trong đó vấn đề chung là
phải phát triển con người trở thành người tốt, có lòng yêu nước, yêu chế độ
dân chủ nhân dân, yêu chủ nghĩa xã hội; chính sách và giải pháp nhằm nâng
cao chất lượng nguồn nhân lực, phải đầu tư nhiều hơn nữa vào giáo dục - đào
16
tạo để nâng cao chất lượng các bậc học; phải đảm bảo dịch vụ y tế và bảo
hiểm xã hội cho nhân dân các dân tộc Lào, đặc biệt là những người nghèo và
gia đình chính sách xã hội; về lao động và tạo công ăn việc làm phải đầu tư

nhiều hơn nữa xây dựng các trường trung học chuyên nghiệp trên cả nước.
- Nguyễn Hải Hữu (2011), Một số vấn đề về phát triển nguồn nhân lực
ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào, Kỷ yếu hội thảo khoa học: Việt - Lào,
Mã số ĐKXB: 706 - 2001/CXB/ĐHKTQD [33]. Tổng quan đã nêu quan điểm
về phát triển nguồn nhân lực ở CHDCND Lào; nhấn mạnh những thay đổi cơ
bản về nhận thức và tư duy đối với phát triển nguồn nhân lực trong thời kỳ
đổi mới (1986-2009). Các bài viết nhấn mạnh công cuộc đổi mới ở CHDCND
Lào đã đạt được những thành tựu rất to lớn, góp phần đưa đất nước Lào đi
nhanh hơn vào quá trình CNH, HĐH nhưng gặp không ít khó khăn, thách
thức, nhất là vấn đề phát triển nguồn nhân lực. Lực lượng lao động qua đào
tạo nghề cũng thấp chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của nền kinh tế, là
lực cản đối với sự phát triển. Tác giả nhấn mạnh để quá trình CNH, HĐH
được đẩy mạnh và phát triển thì nguồn nhân lực nói chung và nguồn nhân lực
chất lượng cao ở CHDCND Lào cần được chú trọng phát triển hơn .
- Nguyễn Đình Cử (2011), Những giải pháp góp phần thực hiện đột
phá: Phát triển tài nguyên con người nhằm thúc đẩy sự phát triển nhanh và
bền vững ở nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào, Kỷ yếu hội thảo khoa
học: Việt - Lào, Mã số ĐKXB: 706 - 2001/CXB/ĐHKTQD [33]. Trong bài
viết tác giả đã phân tích thực trạng chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân
lực, nhằm làm rõ vì sao cần phát triển nguồn tài nguyên con người lại được
lựa chọn là một trong những khâu đột phá ở nước Cộng hoà Dân chủ Nhân
dân Lào. Qua đó tác giả đưa ra một số kết luận về nguyên nhân dẫn đến chất
lượng nguồn nhân lực chưa cao và cuối cùng đề xuất một số giải pháp góp
phần thực hiện khâu đột phá nói trên .
- Sommad Phonesena (2011), Chiến lược đào tạo và phát triển nguồn
17
nhân lực để đáp ứng cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội tại Lào, Kỷ yếu
hội thảo khoa học: Việt - Lào, Mã số ĐKXB: 706 - 2001/CXB/ĐHKTQD [33].
Qua bài viết tác giả bài viết đã phân tích sau hơn hai thập kỷ thực hiện chủ
trương đổi mối, đất nước Lào đang bước sang một thời kỳ từ năm phát triển

mới, trong đó vị thế kinh tế và năng lực không còn đơn thuần phụ thuộc vào
sự sẵn có của các lợi thế cạnh tranh truyền thống, dựa trên tài nguyên thiên
nhiên và chi phí lao động rẻ. Trong thời kỳ từ năm mới, yếu tố nguồn nhân
lực chất lượng cao, có đủ tri thức và kỹ năng, sẽ giữ vai trò then chốt đảm bảo
cho khả năng phát triển, hội nhập thành công của nền kinh tế.
Để đạt được những mục tiêu này, đất nước đối mặt với những nhiều
thách thức yếu tố địa lý, các mức độ phát triển chênh lệch kinh tế - xã hội, và
đặc biệt hơn nữa là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực còn yếu kém. Để làm
được điều này, Nhà nước và nhân dân Lào phải cùng đồng tâm hiệp lực với
sự giúp đỡ quốc tế thực hiện tốt các chính sách, đã đề ra trong lĩnh vực giáo
dục, y tế và dinh dưỡng như đó đề cập trên.
Những kết quả nghiên cứu của các đề tài khoa học trên mà tác giả luận
án có thể chọn lọc kế thừa và phát triển là: Một số tiêu chí đánh giá nguồn
nhân lực và chỉ số phát triển con người HDI của Lào. Những chính sách và
giải pháp phát triển nguồn nhân lực. Đề tài đề xuất các giải pháp phát triển
nguồn nhân lực gồm: chiến lược và chính sách đào tạo nguồn nhân lực có
chất lượng và phải dành ngân sách thoả đáng cho chiến lược này hơn nữa.
Tuy nhiên, xuất phát từ mục tiêu, phạm vi và quy mô nên đề tài không
nghiên cứu nguồn nhân lực ở tầm vĩ mô toàn quốc mà chỉ đi sâu vào nguồn
nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội trên phạm vi Thủ đô Viêng Chăn.
- Đệt Tạ Kon Phi La Phăn Đệt (2004), Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh
đạo chủ chốt các bản, ngành ở thành phố Viêng Chăn trong thời kỳ từ năm
cách mạng hiện nay, Luận án tiến sĩ lịch sử, Hà Nội [138]. Bài viết làm rõ
cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt và
18