Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững: Kỷ yếu hội thảo khoa học quốc gia

KỶ YẾU HỘI THẢO
KHOA HỌC QUỐC GIA
VAI TRÒ CỦA CƠ SỞ GIÁO DỤC
VÀ DOANH NGHIỆP
TRONG VIỆC THỰC HIỆN MỤC TIÊU
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG


KỶ YẾU HỘI THẢO
KHOA HỌC QUỐC GIA

VAI TRÒ CỦA CƠ SỞ GIÁO DỤC VÀ
DOANH NGHIỆP TRONG VIỆC THỰC HIỆN
MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

NHÀ XUẤT BẢN NGHỆ AN


BAN TỔ CHỨC
1. TS. Nguyễn Ngọc Hiếu

- Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Nghệ An Trưởng ban

2. PGS.TS. Võ Thị Thúy Anh - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng Đồng Trưởng ban
3. PGS.TS. Trương Tấn Quân - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế Đồng Trưởng ban
4. TS. Đỗ Ngọc Đài

- Trưởng Phòng QLĐT-KH&HTQT, Trường Đại học
Kinh tế Nghệ An - Ủy viên, Thư ký

5. TS. Trương Quang Ngân

- Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Nghệ An Ủy viên

6. PGS.TS. Đặng Hữu Mẫn

- Trưởng Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế, Trường Đại
học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng - Uỷ viên

7. TS. Phạm Xuân Hùng

- Trưởng Phịng Khoa học Cơng nghệ và Hợp tác quốc tế,
Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế - Ủy viên

8. TS. Đặng Thị Thảo

- Trưởng Phòng TCHC, Trường Đại học Kinh tế Nghệ An
- Ủy viên

9. TS. Hồ Thị Hiền

- Trưởng Khoa KT-QTKD, Trường Đại học Kinh tế
Nghệ An - Ủy viên

10. TS. Nguyễn Công Trường

- Trưởng Khoa Nông Lâm Ngư, Trường Đại học Kinh tế
Nghệ An - Ủy viên
BAN NỘI DUNG

1. TS. Đỗ Ngọc Đài

- Trưởng Phòng QLĐT-KH&HTQT, Trường Đại học
Kinh tế Nghệ An - Trưởng ban

2. PGS.TS. Đặng Hữu Mẫn

- Trưởng Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế, Trường Đại
học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng - Uỷ viên

3. PGS.TS. Đặng Tùng Lâm

- Trưởng Khoa Tài chính, Trường Đại học Kinh tế, Đại học
Đà Nẵng - Ủy viên

4. PGS.TS. Bùi Đức Tính

- Trưởng Khoa Kinh tế và Phát triển, Trường Đại học
Kinh tế, Đại học Huế - Ủy viên

5. PGS.TS. Hồng Trọng Hùng - Phó Khoa QTKD, Trường Đại học Kinh tế, Đại học
Huế - Ủy viên
6. TS. Đặng Thị Thảo

- Trưởng phòng TCHC, Trường Đại học Kinh tế Nghệ An Ủy viên

7. TS. Lê Thùy Dung

- Trường Đại học Kinh tế Nghệ An - Ủy viên

8. ThS. Ngụy Vân Thùy

- Trường Đại học Kinh tế Nghệ An - Ủy viên, Thư ký


5

MỤC LỤC
- Lời mở đầu...............................................................................................................7
1. Xây dựng trường đại học bền vững: Từ lý thuyết đến thực tiễn - PGS. TS. Lê Văn Huy,
TS. Nguyễn Sơn Tùng...............................................................................................9
2. Kinh nghiệm hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp tại Nhật Bản và
một số gợi ý cho các trường đại học tại Việt Nam - Lê Văn Bình..........................25
3. Thiết lập mạng lưới đối tác giữa các trường đại học hướng về mục tiêu phát
triển bền vững: trường hợp SDG-UP tại Nhật Bản - ThS. Trần Thiện Trí,
ThS. Trần Thị Minh Duyên.....................................................................................36
4. Hợp tác giữa “cơ sở giáo dục - doanh nghiệp” phát triển nguồn nhân lực chất
lượng cao tỉnh Nghệ An - Đinh Văn Phong, Hồ Thị Hiền.....................................51
5. Tăng cường gắn kết giữa Trường Đại học Kinh tế Nghệ An với các doanh nghiệp TS. Đinh Văn Tới, ThS. Hoàng Thị Thúy Hằng......................................................68
6. Phân tích hiệu quả kinh doanh trên khía cạnh xã hội với mục tiêu phát triển bền
vững tại các công ty thủy sản niêm yết ở Việt Nam - ThS. Vũ Thị Vân Anh............ 80
7. Đẩy mạnh phát triển kinh tế tuần hồn trong nơng nghiệp hướng đến phát triển
bền vững ở Việt Nam - Trương Văn Hùng.............................................................94
8. Thực trạng ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất xanh TS. Nguyễn Thị Thanh Thảo................................................................................107
9 . Chuyển đổi số trong hoạt động thương mại và phân phối tại Việt Nam TS. Lê Thùy Dung, TS. Đặng Thị Thảo, TS. Nguyễn Lan Anh ............................120
10. Phát triển nông nghiệp xanh - hướng đến mục tiêu phát triển bền vững Lê Thị Hồng Dương.............................................................................................132
11. Một số nhân tố tác động đến mua sắm trực tuyến của giới trẻ - Vương Ngọc Linh,
Đinh Thị Phương, Nguyễn Hữu Quân, Lê Hồng Hải..............................................141
12. Chuyển đổi số ngành ngân hàng hướng đến phát triển bền vững - kinh nghiệm
từ Ngân hàng TMCP Nam Á - Trịnh Dương Chinh.............................................151

6
13. Nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu đất dốc từ dữ liệu độ cao toàn cầu
(ASTER GDEM) phục vụ công tác đánh giá tiềm năng đất đai và đề xuất giải
pháp sử dụng đất dốc huyện chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn - Nguyễn Hùng Cường,
Lê Văn Thơ, Trương Thành Nam, Nguyễn Lê Duy...............................................162
14. Tăng cường vai trò của trường đại học trong phát triển hệ sinh thái khởi
nghiệp tại Việt Nam - TS. Nguyễn Thị Minh Tú, ThS. Hoàng Thị Huyền............169
15. Phát triển nguồn nhân lực số lĩnh vực Tài chính - ngân hàng ở Việt Nam hiện nay
- ThS. Phạm Thị Mai Hương................................................................................185
16. Chất lượng nguồn nhân lực kế toán đào tạo từ Trường Đại học Kinh tế Nghệ An
- ThS. Nguyễn Thị Hoa, ThS. Hà Thị Hồng Nhung .............................................199
17. Đào tạo nguồn nhân lực Việt Nam hướng tới sự phát triển bền vững TS. Lê Văn Thao, TS. Trần Hồng Lưu...................................................................217
18. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực các dân tộc thiểu số ở khu vực miền núi
dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh - ThS. Nguyễn Khánh Ly, TS. Phan Văn Tuấn.... 229
19. Cơ sở lý luận về phát triển bền vững - ThS. Nguyễn Thị Thanh Xuân.............242
20. Một số vấn đề về việc áp dụng khoa học - công nghệ vào giảng dạy triết học
Mác - Lênin trong giai đoạn hiện nay - ThS. Phan Thị An Phú...........................258
21. Vai trò của thể chế trong quản trị nhà nước đáp ứng yêu cầu phát triển bền
vững ở Việt Nam - TS. Nguyễn Văn Đại..............................................................267
22. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của sinh viên khi học môn
Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam tại Trường Đại học Kinh tế Huế ThS. Phan Nguyễn Khánh Long, ThS. Đào Thị Cẩm Nhung...............................280
23. Một số giải pháp giảm nghèo bền vững cho đồng bào dân tộc Thái trên địa
bàn huyện Quỳ Châu - ThS. Bành Thị Vũ Hằng, TS. Hồ Thị Hiền......................297


LỜI MỞ ĐẦU
Cuốn kỷ yếu Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện
mục tiêu phát triển bền vững tập hợp các bài viết, các nghiên cứu của các tác giả,

các nhà khoa học tham gia Hội thảo khoa học quốc gia “Vai trò của cơ sở giáo dục và
doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững” do Trường Đại học
Kinh tế Nghệ An, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng, Trường Đại học Kinh
tế - Đại học Huế đồng tổ chức.
Các tác giả tham gia viết bài đến từ các cơ sở giáo dục trong và ngoài nước, các
doanh nghiệp như: Trường Đại học Kinh tế Nghệ An, Trường Đại học Kinh tế - Đại
học Đà Nẵng, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế, Trường Đại học Nông lâm
Thái Nguyên, Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật cơng nghiệp, Trường Đại học Vinh,
Trường Chính trị Trần Phú Hà Tĩnh, Trường Đại học Kỹ thuật Y - Dược Đà Nẵng,
Trường Đại học Cơng đồn, Trường Đại học Đại Nam, Trường Kỹ thuật - Đại học
Liège, Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam; Ngân hàng Nam Á, Tổng Công ty Cổ
phần Vật tư Nông nghiệp tỉnh Nghệ An.
Các bài viết tập trung làm rõ các vấn đề: (i) Hợp tác giữa cơ sở giáo dục và doanh
nghiệp gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững; (ii) Chuyển đổi số, tiêu dùng xanh
và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp; (iii) Hoạt động đào tạo hướng đến phát triển
bền vững; (iv) Các vấn đề lý luận về phát triển bền vững và quan điểm, định hướng
của Đảng và Nhà nước; (v) Phát triển bền vững và xóa đói giảm nghèo.
Ban tổ chức xin dành sự cảm ơn đặc biệt đến các đơn vị đồng tổ chức, quý tác giả,
các nhà khoa học và các doanh nghiệp đã dành sự quan tâm đối với Hội thảo. Trong
q trình biên soạn kỷ yếu khơng tránh khỏi các thiếu sót. Rất mong nhận được sự
góp ý từ quý độc giả.
Trân trọng cảm ơn!

BAN TỔ CHỨC HỘI THẢO



XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BỀN VỮNG:
TỪ LÝ THUYẾT ĐẾN THỰC TIỄN
PGS. TS. Lê Văn Huy(1), TS. Nguyễn Sơn Tùng(2)

TÓM TẮT:
Bền vững trong trường đại học đang thu hút sự quan tâm và trở thành xu hướng
quan trọng trong giáo dục đại học. Mục tiêu của xu hướng này là xây dựng môi
trường học tập và nghiên cứu bền vững, thúc đẩy giá trị và hành động hướng tới môi
trường và xã hội. Trường đại học có vai trị quan trọng trong đối phó với các thách
thức nghiêm trọng như biến đổi khí hậu, suy thối mơi trường, nghèo đói và bất bình
đẳng xã hội. Bài viết này nhằm mục đích làm rõ về khái niệm bền vững và các tiêu
chí đánh giá bền vững trong bối cảnh các trường đại học. Kết quả bài viết cho thấy
rằng các lợi ích của việc tham gia gồm có giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi
trường, thúc đẩy đổi mới trong giảng dạy và nghiên cứu, xây dựng môi trường học
tập thân thiện với môi trường và tăng cường vị thế quốc tế của trường đại học. Nội
dung bài viết này có thể được tham khảo nhằm đẩy mạnh và phát triển xu hướng bền
vững trong trường đại học tại Việt Nam.
Từ khóa: Bền vững, đại học bền vững, hệ thống đánh giá, STARS, PPUL, UI-GMR.
ABSTRACT:
Sustainability in the university is gaining attention and becoming an important
trend in higher education. The goal of this trend is to create sustainable learning
and research environments that promote values ​​and action towards the environment
and society. Universities have an important role to play in dealing with serious
challenges such as climate change, environmental degradation, poverty and social
inequality. This article aims to clarify the concept of sustainability and sustainability
1.Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng.
2. Trường Kỹ thuật - Đại học Liège, 9 Allée de la Découverte, TP. Liège, Vương quốc Bỉ.


10

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

assessment criteria in the context of universities. The results show that the benefits

of participation include minimizing negative impacts on the environment, promoting
innovation in teaching and research, building an eco-friendly learning environment
and strengthen the international standing of the university. The content of this article
can be referenced to promote and develop sustainable trends in universities in
Vietnam.
Keywords: Sustainability, sustainable university, rating system, STARS, PPUL,
UI-GMR.
1. Đặt vấn đề
Trong lĩnh vực giáo dục đại học hiện nay, chủ đề về bền vững trong trường đại
học và các khung đánh giá liên quan đã thu hút sự quan tâm và tạo nên một xu hướng
quan trọng (Beringer và Adomßent, 2008; Faghihi và cộng sự, 2015; Velazquez và
cộng sự, 2006). Mục tiêu của xu hướng này là xây dựng môi trường học tập và
nghiên cứu bền vững, tập trung vào việc thúc đẩy những giá trị và hành động hướng
tới sự cân nhắc về môi trường và xã hội, từ đó tạo ra những tác động tích cực cho cả
cộng đồng và môi trường sống (Velazquez và cộng sự, 2006). Thách thức mà môi
trường và xã hội đang đối mặt khơng thể coi thường. Biến đổi khí hậu và suy thối
mơi trường đã đặt ra những vấn đề cấp bách, cịn nghèo đói và bất bình đẳng xã hội
cũng tiếp tục là những thách thức to lớn (Thompson, 2010). Trong bối cảnh này,
trường đại học có trách nhiệm đáng kể, vì họ khơng chỉ là nơi hình thành tương lai
cho thế hệ trẻ, mà cịn có vai trị quan trọng trong việc đối phó chung với những vấn
đề này (Faghihi và cộng sự, 2015). Chủ đề “bền vững trong trường đại học” đã trở
thành một bước tiến đáng kể trong việc đảm bảo vai trò bền vững của các trường đại
học và tạo điều kiện cho họ để chủ động ứng phó với thách thức mơi trường và xã
hội (Parvez và Agrawal, 2019; Ozdemir và cộng sự, 2020). Tham gia vào xu hướng
này đồng nghĩa với việc các trường đại học đang thể hiện tinh thần lãnh đạo và cam
kết đóng góp cho một tương lai tốt đẹp hơn, khơng chỉ cho sinh viên mà cịn cho tồn
cộng đồng và hành tinh chúng ta chung sống (Parvez và Agrawal, 2019; Ozdemir và
cộng sự, 2020). Lợi ích khi một trường đại học tham gia vào xu hướng này là đáng
kể, như: (i) Đóng góp tích cực vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi
trường và tạo ra các cơ hội thúc đẩy bền vững; (ii) Thúc đẩy sự đổi mới trong các

phương pháp giảng dạy và nghiên cứu để tạo ra những giải pháp sáng tạo cho các
vấn đề bền vững; (iii) Xây dựng môi trường học tập và nghiên cứu thân thiện với mơi
trường, khuyến khích sự tham gia tích cực của cộng đồng trong việc xây dựng cộng
đồng bền vững; (iv) Tăng cường vị thế và danh tiếng của trường đại học trong cộng
đồng quốc tế thông qua việc tham gia vào các hoạt động và chương trình bền vững.
Chủ đề “bền vững trong trường đại học” khơng chỉ là xu hướng mới mẻ mà cịn
là một cam kết vững chắc trong việc xây dựng một tương lai tốt đẹp và bền vững cho


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

11

cả xã hội và mơi trường (Beringer và Adomßent, 2008). Tham gia vào chủ đề này,
các trường đại học có thể là những động lực tiên phong, đóng góp tích cực vào sự tiến
bộ và phát triển của nhân loại trong thời đại bền vững (Faghihi và cộng sự, 2015).
Nhìn chung, bài viết này nhằm góp phần tạo lên những định hướng và chiến lược cụ
thể, từ đó thúc đẩy tiến bộ và sự phát triển của trường đại học bền vững, cùng nhau
chia sẻ trách nhiệm chung với xã hội và đóng góp vào việc giải quyết những thách
thức khó khăn của thế giới ngày nay. Điều này hứa hẹn mang lại cái nhìn sâu hơn
và đánh giá chi tiết hơn về trường đại học bền vững, cũng như các khung đánh giá
liên quan. Mục tiêu của bài viết là đề xuất các phương hướng phát triển nhằm thúc
đẩy việc xây dựng các trường đại học bền vững trong tương lai, đồng hành với xu
hướng chung của xã hội và mơi trường. Nó nhằm làm rõ khái niệm “bền vững trong
trường đại học” và khung đánh giá bền vững, cũng như cung cấp thông tin về các hệ
thống xếp hạng đại học bền vững và sự khác biệt giữa chúng. Kết quả từ bài viết này
sẽ mang lại một sự tham khảo hữu ích dành cho lãnh đạo các cơ sở đào tạo đại học.
2. Cơ sở lý thuyết về trường đại học bền vững và các khung đánh giá bền vững
Bền vững là một khái niệm quan trọng dựa trên ba cột mốc chính là kinh tế, xã
hội và mơi trường. Được định nghĩa là các khía cạnh cần được cân nhắc trong quá

trình phát triển (Faghihi và cộng sự, 2015). Đối với mỗi xã hội, nguyên tắc cơ bản
của bền vững là xem xét công bằng cả ba khía cạnh này. Trong bối cảnh này, một
trường đại học bền vững có thể được hiểu là một trường hoặc một phần của trường
(cấp địa phương hoặc toàn cầu) tham gia tích cực vào việc giảm thiểu tác động tiêu
cực đối với môi trường, kinh tế, xã hội và sức khỏe (Velazquez và cộng sự, 2006).
Những tác động này thường xuất phát từ việc sử dụng tài nguyên của cơ sở để thực
hiện các hoạt động dạy học và nghiên cứu, cũng như sự ảnh hưởng từ hoạt động này
đến cộng đồng và môi trường xung quanh. Mục tiêu của trường đại học bền vững tập
trung vào việc hỗ trợ sự chuyển đổi của xã hội sang lối sống bền vững thông qua việc
áp dụng các phương pháp quản lý hiệu quả và đóng góp tích cực vào các hoạt động
hợp tác và nhiệm vụ mang tính bền vững (Velazquez và cộng sự, 2006). Thông qua việc
thực hiện những hoạt động này, trường đại học bền vững đóng vai trị quan trọng trong
việc giáo dục và tạo ra những thế hệ sinh viên nhận thức và cam kết với tầm nhìn bền
vững. Điều này giúp trường đại học khơng chỉ truyền đạt kiến thức mà còn trở thành
một người đồng hành trong việc xây dựng một tương lai bền vững cho xã hội và môi
trường chúng ta đang sống.
Trong lĩnh vực giáo dục đại học, khái niệm về trường đại học bền vững có hai
ngữ cảnh quan trọng. Thứ nhất, nó ám chỉ đến các cơ sở giáo dục đại học có sứ mệnh
phục vụ xã hội, hướng tới cuộc sống bền vững và mang lại lợi ích cho cộng đồng.
Thứ hai, trường đại học bền vững phải tuân thủ các yêu cầu về bền vững trong quá
trình đạt được mục tiêu chung. Tuy nhiên, nghiên cứu về khung lý thuyết của bền
vững trong giáo dục đại học, do Beringer và Adomßent (2008) thực hiện, đã chỉ ra


12

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

rằng khái niệm này có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau và việc phát triển
một lý thuyết thống nhất về trường đại học bền vững đối mặt với nhiều khó khăn.

Trong nghiên cứu của Beringer và Adomßent (2008), hai tác giả nhấn mạnh rằng, có
một khoảng cách lớn giữa giải pháp bền vững cho toàn bộ cơ sở đại học và các giải
pháp bền vững dành cho từng bộ phận cụ thể. Một số giải pháp thực hành tập trung
vào việc áp dụng các sáng kiến môi trường, như giảm tiêu thụ năng lượng hay chiến
dịch cắt giảm sử dụng giấy, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường. Ví
dụ, trong khi các giải pháp khác tập trung vào các khía cạnh học thuật như thiết kế
chương trình học hoặc quản lý chiến lược, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và ảnh
hưởng tích cực đến q trình học tập (Beringer và Adomßent, 2008).
Các nghiên cứu và phân loại về bền vững trong giáo dục đại học do Beringer và
Adomßent (2008) thực hiện đã mở ra một khung khái niệm rõ ràng về hai loại chính
trong lĩnh vực này. Loại thứ nhất là các dự án trường đại học bền vững, tập trung
vào việc thúc đẩy sự bền vững trong hoạt động và chương trình của trường. Các biện
pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường, thúc đẩy sự đổi mới
trong phương pháp giảng dạy và nghiên cứu, cũng như đảm bảo sự tham gia tích cực
và chủ động của cộng đồng đã góp phần tạo nên môi trường học tập bền vững. Loại
thứ hai là các dự án làm xanh khuôn viên trường, với sự chú trọng vào việc tối ưu
hóa mơi trường sống xung quanh trường học và xây dựng một môi trường học tập
bền vững. Các chương trình và hoạt động giáo dục đã được thiết kế để nâng cao nhận
thức và hiểu biết về bền vững trong cộng đồng học sinh, khuyến khích sự tham gia
của họ trong các hoạt động bảo vệ môi trường, và xây dựng sự cam kết đối với mơi
trường bền vững.
Đáng chú ý, mơ hình quản lý của Velazquez và đồng nghiệp (2006) đã đề xuất
bốn giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển trường đại học bền vững. Đó là
phát triển tầm nhìn, xây dựng sứ mệnh, thành lập ủy ban bền vững và phát triển chiến
lược. Nhờ các giai đoạn này, mục tiêu và biện pháp cụ thể đã được xác định một
cách rõ ràng, giúp đảm bảo trường đại học tiến tới mục tiêu bền vững. Bên cạnh đó,
nghiên cứu của Wright (2002) cũng đã đưa ra tám chủ đề và chính sách chung liên
quan đến trường đại học bền vững. Trách nhiệm đạo đức, hoạt động vận hành bền
vững, khuyến khích nghiên cứu bền vững, tạo cơ hội tiếp cận công chúng, hợp tác
với chính phủ, tổ chức phi chính phủ và ngành cơng nghiệp, phát triển chương trình

học đa ngành và khuyến khích sự hiểu biết về sinh thái đều là những yếu tố cơ bản
đóng góp vào việc xây dựng và phát triển môi trường học tập bền vững, góp phần
thúc đẩy sự tiến bộ, thịnh vượng của xã hội và môi trường.
Đồng thời, nghiên cứu của Alshuwaikhat và Abubakar (2008) cũng đã đề xuất một
khung bền vững cho khn viên trường, với ba chiến lược chính cần được tích hợp.
Đó là hệ thống quản lý mơi trường, sự tham gia của công chúng và trách nhiệm xã hội,
giảng dạy và nghiên cứu bền vững. Những chiến lược này tạo điều kiện thuận lợi cho


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

13

việc xây dựng môi trường sống và học tập bền vững, khuyến khích sự tham gia và đóng
góp tích cực của cộng đồng, đồng thời hỗ trợ việc phát triển các hoạt động giáo dục
về bền vững. Những nghiên cứu này khơng chỉ là những tài liệu cơ bản, mà cịn cung
cấp những khung lý thuyết và phương pháp quan trọng để hiểu và phát triển hơn về
trường đại học bền vững. Đồng thời, khẳng định tầm quan trọng của việc thúc đẩy các
giải pháp bền vững trong giáo dục đại học, từ đó xây dựng một tương lai tốt đẹp và bền
vững cho xã hội và môi trường.
Một số nhà nghiên cứu đã thực hiện nhiều nghiên cứu thực nghiệm về tính bền
vững trong giáo dục đại học. Trong đó, Dagiliute và Liobikiene (2015) đã tiến hành
khảo sát nhận thức về bền vững của sinh viên tại một trường đại học ở Litva và phát
hiện ra rằng, sinh viên học các khóa học về mơi trường có nhận thức cao hơn về vấn
đề môi trường so với những người học các khóa học khác. Faghihi và cộng sự (2015)
đã phát triển mơ hình động giúp giảm tiêu thụ năng lượng trong các ứng dụng trường
đại học bền vững và đánh giá hiệu suất qua hai tiêu chí là tiết kiệm năng lượng và
tiền bạc. Nghiên cứu của Li và cộng sự (2015) tập trung vào mơ hình tiêu thụ năng
lượng của sinh viên tại Đại học Thượng Hải (Trung Quốc) và đo lường lượng khí nhà
kính mà sinh viên gây ra. Tiyarattanachai và Hollmann (2016) đã so sánh nhận thức

của các bên liên quan trong các trường đại học “xanh” và “không xanh” tại Thái
Lan, kết quả cho thấy trường đại học “xanh” cung cấp chất lượng cuộc sống tốt hơn
so với trường đại học “không xanh”. Những nghiên cứu này cung cấp thông tin quan
trọng giúp chúng ta hiểu và phát triển hơn về tính bền vững trong giáo dục đại học.
Nội dung tiếp theo của tài liệu này sẽ giới thiệu sơ bộ về ba hệ thống xếp hạng đại
học bền vững trên thế giới, lần lượt là: STARS, PPUL, UI-GMR.
3. Một số hệ thống xếp hạng đại học bền vững
3.1. Hệ thống xếp hạng The Sustainability Tracking, Assessment & Rating
System - Hoa Kỳ
Hệ thống xếp hạng “The Sustainability Tracking, Assessment & Rating System”
(STARS) là một công cụ đánh giá tính bền vững trong các trường đại học và các tổ
chức giáo dục cao đẳng. STARS được phát triển bởi Hiệp hội Giáo dục Bền vững
(AASHE - Association for the Advancement of Sustainability in Higher Education)
nhằm đo lường và theo dõi các hoạt động bền vững trên các khn viên trường học
và tồn bộ cộng đồng học thuật (STARS, 2023). Mục tiêu chính của STARS là thúc
đẩy sự tiến bộ về bền vững trong giáo dục đại học bằng cách cung cấp một khung
chương trình tồn diện để đánh giá các hệ thống, chương trình và hoạt động tại các
trường đại học. Hệ thống này giúp các trường đại học xác định mục tiêu bền vững cụ
thể và giúp theo dõi tiến bộ của họ trong việc đạt được những mục tiêu này.
STARS đánh giá các yếu tố quan trọng trong bền vững bao gồm quản lý môi
trường, giáo dục và nghiên cứu về bền vững, sử dụng tài nguyên, công bằng xã hội và


14

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

hành vi bền vững của cộng đồng. Hệ thống sử dụng một bộ tiêu chí rõ ràng và đầy đủ
để đo lường hiệu quả các hoạt động, từ đó giúp thúc đẩy những thay đổi tích cực và
bền vững trong quản lý và vận hành trường học. Các trường đại học và tổ chức giáo

dục cao đẳng tham gia STARS sẽ nhận được xếp hạng dựa trên các thơng số điểm
tích lũy từ quá trình đánh giá. Xếp hạng STARS đưa ra cho các trường có tính bền
vững cao sẽ giúp họ cải thiện danh tiếng của mình trong cộng đồng quốc tế, thu hút
sự quan tâm từ các ứng viên, học sinh và đối tác tiềm năng. Từ khi ra mắt, STARS đã
trở thành một công cụ quan trọng và phổ biến trong lĩnh vực giáo dục đại học với sự
tham gia của hàng trăm trường đại học và tổ chức giáo dục cao đẳng trên tồn cầu.
3.1.1. Lợi ích khi tham gia STARS
Tham gia Hệ thống xếp hạng STARS đem lại nhiều lợi ích quan trọng cho các
trường đại học và tổ chức giáo dục cao đẳng. Dưới đây là một số lợi ích chính khi
tham gia hệ thống xếp hạng này (STARS, 2023):
Đo lường và theo dõi tiến bộ về bền vững: STARS cung cấp một khung chương
trình tồn diện để đo lường các hoạt động và tiến bộ của trường đại học trong việc đạt
được mục tiêu bền vững. Điều này giúp các trường đại học xác định được điểm mạnh
và điểm yếu trong việc thực hiện các chương trình và hoạt động bền vững.
Nâng cao danh tiếng và thu hút nguồn lực: Xếp hạng STARS giúp xác nhận cam
kết và nỗ lực của trường đại học trong việc bảo vệ môi trường và tạo ra sự công bằng
xã hội. Điều này có thể nâng cao danh tiếng của trường trong cộng đồng đại học và
thu hút sự quan tâm của các ứng viên, học sinh, nhà tài trợ và đối tác tiềm năng.
Giao tiếp và tương tác với cộng đồng: STARS giúp trường đại học tạo mối liên
kết với cộng đồng bền vững lớn hơn, từ các tổ chức phi lợi nhuận, doanh nghiệp địa
phương đến các cơ quan chính phủ có liên quan. Điều này tạo ra cơ hội hợp tác, hỗ
trợ và chia sẻ thông tin trong việc thúc đẩy các hoạt động bền vững.
Tiết kiệm chi phí và tài nguyên: Tham gia STARS đồng nghĩa với việc các trường
đại học tập trung vào việc cải thiện hiệu quả sử dụng tài nguyên và tiết kiệm chi phí.
Những cải tiến trong việc tiết kiệm năng lượng, giảm lượng rác thải và tối ưu hóa
các quy trình có thể đóng góp vào việc giảm thiểu tổn thất và tăng tính bền vững của
trường.
Tiếp cận cơ hội học tập và nghiên cứu: STARS khuyến khích các trường đại học
định hướng chương trình học tập và nghiên cứu của mình về bền vững. Điều này tạo
cơ hội cho sinh viên tham gia vào những khóa học và dự án có liên quan đến bền vững,

từ đó nâng cao nhận thức và tầm nhìn của họ về vấn đề quan trọng này.
Hệ thống xếp hạng STARS không chỉ giúp các trường đại học đánh giá và cải
thiện hiệu quả bền vững mà cịn mang lại nhiều lợi ích trong việc xây dựng danh


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

15

tiếng và giao tiếp với cộng đồng, tạo cơ hội học tập và nghiên cứu, cùng với việc tiết
kiệm chi phí và tài nguyên quý giá.
3.1.2. Các tiêu chí và chỉ số đánh giá
Hệ thống xếp hạng STARS sử dụng một bộ tiêu chí và chỉ số phức tạp để đánh
giá tính bền vững của các trường đại học và tổ chức giáo dục cao đẳng. Dưới đây là
một số tiêu chí và chỉ số chính của hệ thống xếp hạng (STARS, 2023):
Giáo dục và nghiên cứu về bền vững: Đánh giá chương trình giảng dạy, nghiên
cứu và hoạt động học thuật liên quan đến bền vững, bao gồm các khóa học, chương
trình học, nghiên cứu khoa học, dự án nghiên cứu và hoạt động bền vững trong cộng
đồng.
Quản lý môi trường: Đánh giá các chương trình và chính sách quản lý môi trường
của trường, bao gồm quản lý năng lượng, nước, chất thải, không gian xanh và sử
dụng đất.
Hiệu quả tài nguyên: Đo lường việc sử dụng tài nguyên như năng lượng, nước,
nguyên liệu và các nguồn lực khác, cũng như đánh giá các biện pháp tiết kiệm và tối
ưu hóa tài ngun.
Cơng bằng xã hội: Đánh giá các hoạt động liên quan đến công bằng và đa dạng
xã hội, bao gồm việc hỗ trợ đối tượng học sinh, nhân viên và cộng đồng, cũng như
chính sách liên quan đến quyền lợi và công bằng.
Hành vi và xã hội: Đánh giá các hoạt động, chương trình và chính sách liên quan
đến xã hội, từ việc thúc đẩy sự tham gia cộng đồng đến các hoạt động tình nguyện

và chương trình hỗ trợ xã hội.
Điểm số và tiến bộ: Đo lường hiệu quả tổng thể của các hoạt động bền vững của
trường, cũng như tiến bộ của trường trong việc đạt được các mục tiêu bền vững.
Mỗi tiêu chí lại chia thành nhiều chỉ số con chi tiết để đánh giá và đo lường một
cách toàn diện. Hệ thống STARS sử dụng hệ thống điểm số để xếp hạng các trường
dựa trên hiệu quả và tiến bộ trong các lĩnh vực bền vững khác nhau. Thơng qua q
trình đánh giá và xếp hạng này, các trường có thể nhận được một bức tranh tổng quan
về mức độ đóng góp của họ đối với mơi trường và xã hội, từ đó thúc đẩy những cải
tiến và hành động tích cực hơn về bền vững.
3.2. Hệ thống xếp hạng People & Planet University League (PPUL) Vương quốc Anh
Hệ thống xếp hạng People & Planet University League (PPUL) là một công cụ
đánh giá chất lượng và cam kết về bền vững của các trường đại học tại Vương quốc
Anh. Được thành lập vào năm 1997 bởi tổ chức phi lợi nhuận People & Planet, hệ
thống này nhằm tăng cường nhận thức về tầm quan trọng của bền vững và môi trường


16

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

trong giáo dục đại học (PPUL, 2023). Mục tiêu chính của People & Planet University
League là thúc đẩy các trường đại học ở Vương quốc Anh thực hiện các biện pháp
tích cực về bền vững, môi trường và phát triển xã hội. Đồng thời, hệ thống này cũng
cung cấp thông tin đáng tin cậy và độc lập về cam kết của các trường đối với các vấn
đề bền vững, giúp sinh viên và nhà quản lý trường đại học lựa chọn những trường
phù hợp với giá trị và mục tiêu của họ. Cách thức hoạt động của Hệ thống xếp hạng
PPUL bao gồm:
a. Thu thập dữ liệu: PPUL thu thập thông tin từ các trường đại học về các hoạt
động và chính sách liên quan đến bền vững và môi trường. Các trường cung cấp
thơng tin về cam kết, chương trình giảng dạy, nghiên cứu và các hoạt động cộng đồng

liên quan đến bền vững.
b. Đánh giá và xếp hạng: Dữ liệu được thu thập sẽ được đánh giá và chấm điểm
dựa trên các tiêu chí và chỉ số của hệ thống xếp hạng. Các trường sẽ nhận được điểm
số, được xếp hạng theo mức độ cam kết và thực hiện các biện pháp về bền vững.
c. Công bố kết quả: Kết quả xếp hạng được công bố và công khai, giúp sinh viên,
giáo viên và công chúng dễ dàng tiếp cận thông tin về bền vững của các trường đại
học.
Hệ thống xếp hạng PPUL đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy ý thức về bền
vững và môi trường trong giáo dục đại học ở Vương quốc Anh. Nó cũng tạo ra một
cơ chế cạnh tranh tích cực giữa các trường, khuyến khích họ nỗ lực cải thiện cam kết
và hiệu quả trong việc thúc đẩy bền vững và môi trường, đồng thời tạo điều kiện thu
hút các sinh viên quan tâm đến vấn đề này.
3.2.1. Lợi ích khi tham gia hệ thống xếp hạng People & Planet University League
Tham gia Hệ thống xếp hạng PPUL có nhiều lợi ích quan trọng, khơng chỉ đối
với các trường đại học mà cịn đối với sinh viên và cộng đồng rộng hơn. Dưới đây là
một số lợi ích chính khi tham gia hệ thống xếp hạng này (PPUL, 2023):
Xác nhận cam kết về bền vững: Tham gia PPUL sẽ thể hiện rõ ràng cam kết của
các trường đại học đối với bền vững và mơi trường. Điều này có thể tăng cường danh
tiếng của trường trong việc thúc đẩy các hoạt động và chương trình liên quan đến bền
vững, cũng như thu hút các sinh viên quan tâm đến vấn đề này.
Tăng cường hấp dẫn sinh viên: Các trường đại học nằm trong tốp xếp hạng của
PPUL có thể thu hút các sinh viên quốc tế và trong nước muốn theo học tại những
trường có tầm nhìn rõ ràng về bền vững và cam kết thực hiện các biện pháp thúc đẩy
môi trường.
Nâng cao chất lượng giáo dục: Việc tham gia hệ thống xếp hạng này thúc đẩy các
trường tập trung vào việc đổi mới giáo dục và cải thiện chất lượng đào tạo về bền vững.


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

17

Điều này có thể dẫn đến việc tích cực thúc đẩy các chương trình học, nghiên cứu và
các hoạt động thực tiễn liên quan đến môi trường và xã hội.
Thúc đẩy nghiên cứu về bền vững: Các trường đại học tham gia xếp hạng PPUL
thường có xu hướng tập trung vào nghiên cứu và phát triển các giải pháp inovative
liên quan đến bền vững. Điều này có thể đóng góp quan trọng vào việc giải quyết
các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ơ nhiễm mơi trường và sử dụng tài nguyên
bền vững.
Thúc đẩy cạnh tranh và đổi mới: Hệ thống xếp hạng PPUL khuyến khích sự cạnh
tranh tích cực giữa các trường đại học trong việc thúc đẩy bền vững và mơi trường.
Điều này có thể dẫn đến sự đổi mới và tiến bộ trong các chương trình học, nghiên
cứu và quản lý bền vững.
Đóng góp tích cực cho môi trường và xã hội: Tham gia hệ thống xếp hạng này
không chỉ là cách thể hiện cam kết của các trường đại học mà cịn đóng góp vào việc
giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường và xã hội thơng qua việc thúc đẩy các
chương trình và hoạt động bền vững.
3.2.2. Các tiêu chí và chỉ số đánh giá
Các tiêu chí và chỉ số đánh giá trong Hệ thống xếp hạng PPUL tập trung vào các
khía cạnh của bền vững, môi trường và phát triển xã hội của các trường đại học. Các
tiêu chí và chỉ số này đo lường mức độ tham gia và cam kết của các trường đại học
trong việc giải quyết các vấn đề tồn cầu như biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên,
công bằng xã hội và các vấn đề khác liên quan đến bền vững.
Dưới đây là một số tiêu chí và chỉ số đánh giá chính thường được sử dụng trong
Hệ thống xếp hạng này (PPUL, 2023):
Chính sách xanh và cam kết về bền vững: Đánh giá các chính sách và cam kết của
trường đại học về bền vững và mơi trường, bao gồm chính sách giảm khí nhà kính,
chính sách năng lượng tái tạo, chính sách quản lý tài nguyên và các cam kết khác liên
quan đến bền vững.
Tiêu thụ năng lượng và khí nhà kính: Đo lường mức tiêu thụ năng lượng và lượng

khí nhà kính do trường đại học sản xuất, nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng đến biến
đổi khí hậu.
Quản lý rác thải: Đánh giá cách trường xử lý rác thải và thúc đẩy tái chế, giảm
thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường.
Công bằng xã hội và đa dạng: Đo lường việc trường đại học xây dựng môi trường
công bằng, đa dạng và chấp nhận sự đa dạng trong cộng đồng sinh viên và nhân viên.


18

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

Giáo dục về bền vững: Đánh giá cách các trường đại học tích cực tích hợp giáo
dục về bền vững vào các chương trình học và giảng dạy, cũng như thúc đẩy nhận thức
về môi trường và bền vững trong cộng đồng học thuật.
Nghiên cứu về bền vững: Đo lường mức độ thúc đẩy nghiên cứu và phát triển giải
pháp về bền vững trong cộng đồng học thuật.
Hoạt động cộng đồng và tiếp xúc với cộng đồng: Đánh giá các hoạt động cộng
đồng và chương trình tiếp xúc với cộng đồng nhằm thúc đẩy ý thức về bền vững và
đóng góp tích cực cho cộng đồng xung quanh.
Những tiêu chí và chỉ số này giúp tạo ra một hệ thống xếp hạng toàn diện, giúp
xác định, vinh danh những trường đại học có cam kết cao và thành tựu đáng kể trong
việc thúc đẩy bền vững và môi trường.
3.3. Hệ thống xếp hạng UI GreenMetric World University Rankings
(UI-GMR) - Indonesia
UI GreenMetric World University Rankings là một hệ thống xếp hạng toàn cầu về
bền vững trong giáo dục đại học. Được thành lập bởi Đại học Indonesia (Universitas
Indonesia), hệ thống xếp hạng này nhằm đánh giá và đo lường các hoạt động và nỗ
lực của các trường đại học trên toàn thế giới về việc thúc đẩy bền vững và bảo vệ môi
trường (UI-GMR, 2023). UI GreenMetric được ra đời vào năm 2010 và đã trở thành

một trong những hệ thống xếp hạng uy tín và được cơng nhận về bền vững trong giáo
dục đại học. Đánh giá của hệ thống tập trung vào nhiều khía cạnh của sự bền vững
trong hoạt động của trường đại học, bao gồm môi trường, năng lượng, nước, quản lý
chất thải, vùng xanh, cơ sở vật chất và hành chính. Qua UI GreenMetric, các trường
đại học có cơ hội tham gia và so sánh những nỗ lực của họ với các trường khác trên
toàn cầu. Xếp hạng này không chỉ tạo ra một cạnh tranh lành mạnh giữa các trường đại
học về bền vững, mà cịn khuyến khích và hỗ trợ các trường trong việc phát triển các
chương trình và hoạt động bền vững để góp phần vào bảo vệ môi trường và xây dựng
một tương lai bền vững cho cả xã hội và hành tinh. Với sự quan tâm ngày càng tăng về
bền vững và môi trường, UI-GMR đã đóng góp quan trọng trong việc nâng cao ý thức
và thúc đẩy sự chuyển đổi xanh hơn trong lĩnh vực giáo dục đại học, tạo đà cho sự thay
đổi tích cực về tư duy và hành động vì mơi trường trong cộng đồng đại học tồn cầu.
Ragazzi và Ghidini (2017) đã thực hiện một nghiên cứu thực nghiệm về Phương
pháp Xếp hạng UI-GMR nhằm xác định các điểm mạnh và điểm yếu. Hai tác giả kết
luận rằng, mặc dù UI-GMR là một khung hướng dẫn tiêu chuẩn để xây dựng môi
trường đại học bền vững nhưng cần phải cải tiến và khoa học hơn để lập kế hoạch
chính sách bền vững trong các trường đại học. Kayapinar-Kaya và đồng nghiệp
(2019) cũng sử dụng UI-GMR trong việc so sánh các khuôn viên trường đại học
công lập và tư nhân tại Thổ Nhĩ Kỳ về các chỉ số bền vững - sinh thái. Họ phát hiện ra


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

19

rằng, các trường đại học cơng lập có thành tích tốt hơn các trường tư nhân trong các
khía cạnh như giáo dục và nghiên cứu, xử lý chất thải, môi trường và cơ sở hạ tầng,
năng lượng và biến đổi khí hậu, cũng như sử dụng tài nguyên nước và phương tiện
giao thơng. Những nghiên cứu này đã góp phần quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về
mục tiêu bền vững trong giáo dục đại học, đưa ra những đề xuất nhằm nâng cao hiệu

quả và tính bền vững của các khn viên trường đại học.
3.3.1. Lợi ích khi tham gia UI-GMR
Tham gia UI-GMR mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các trường đại học, góp
phần thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao vị thế của trường trong cộng đồng
quốc tế. Dưới đây là một số lợi ích đáng kể khi tham gia UI-GMR:
Nâng cao danh tiếng và uy tín quốc tế: Tham gia vào danh sách xếp hạng UI-GMR
giúp các trường đại học nâng cao danh tiếng và uy tín của mình trên sân chơi quốc tế.
Được cơng nhận và đánh giá theo tiêu chí bền vững, trường đại học có cơ hội thu hút
sự chú ý từ cộng đồng quốc tế, các tổ chức và doanh nghiệp quan tâm đến bền vững.
Thăng hạng và cạnh tranh: Xếp hạng UI-GMR cho phép các trường đại học so
sánh và cạnh tranh với các đối thủ trong việc xây dựng môi trường học tập và nghiên
cứu bền vững. Điều này giúp các trường xác định điểm mạnh và điểm yếu của mình,
từ đó điều chỉnh và tăng cường hoạt động bền vững để cải thiện vị thế của mình trong
bảng xếp hạng và trên thị trường giáo dục đại học toàn cầu.
Thúc đẩy phát triển bền vững: UI-GMR tạo động lực và khích lệ các trường đại
học thúc đẩy phát triển bền vững trong môi trường học tập và hoạt động của họ. Việc
tham gia vào xếp hạng này đòi hỏi các trường đưa ra các chiến lược, chính sách và
hành động hướng tới bền vững, từ đó đóng góp tích cực vào sự phát triển tồn diện
của cộng đồng và môi trường.
Tăng cường sự tham gia của cộng đồng: Tham gia vào UI-GMR khuyến khích sự
tham gia tích cực của cộng đồng trong việc xây dựng mơi trường bền vững. Trường
đại học có thể kết nối và hợp tác với các đối tác trong lĩnh vực bền vững, bao gồm cả
các tổ chức phi chính phủ, doanh nghiệp, và cộng đồng địa phương, để tạo ra những
giải pháp đổi mới và hiệu quả cho các thách thức môi trường và xã hội.
Tạo cơ hội học tập và nghiên cứu: UI-GMR cung cấp cơ hội cho các trường đại
học tiếp cận những thông tin và nghiên cứu mới nhất về các chủ đề liên quan đến bền
vững. Các trường có thể học hỏi từ những trường đại học hàng đầu về các phương
pháp và chiến lược thành công trong việc xây dựng môi trường học tập và nghiên
cứu bền vững.
Nhìn chung, việc tham gia UI-GMR mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho các

trường đại học, từ cải thiện danh tiếng quốc tế và cạnh tranh đến thúc đẩy phát triển
bền vững và tăng cường sự tham gia của cộng đồng. Đây là cơ hội quan trọng để các


20

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

trường đại học thể hiện cam kết và ảnh hưởng tích cực đến việc xây dựng một tương
lai bền vững cho cả xã hội và mơi trường.
3.3.2. Các tiêu chí và chỉ số đánh giá
UI-GMR sử dụng một số tiêu chí và chỉ số để đánh giá và xếp hạng các trường
đại học về bền vững. Các tiêu chí và chỉ số này bao gồm (UI-GMR, 2023):
Năng lượng và biến đổi khí hậu (energy and climate change): Đánh giá việc sử
dụng và tiết kiệm năng lượng trong các hoạt động của trường đại học. Bao gồm việc sử
dụng năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính.
Quản lý chất thải (waste management): Đánh giá các biện pháp của trường đại
học trong việc xử lý và tái chế chất thải, giảm thiểu sự lãng phí và tạo ra môi trường
làm việc và học tập thân thiện với môi trường.
Tiêu thụ nước (water usage): Đánh giá việc sử dụng nước và các biện pháp tiết
kiệm nước trong hoạt động của trường đại học.
Khu vực xanh (green area): Đánh giá diện tích khu vực xanh của trường đại học
và việc bảo vệ các khu vực xanh tự nhiên.
Giao thông (transportation): Đánh giá các phương tiện vận chuyển của trường
đại học và các biện pháp khuyến khích việc sử dụng các phương tiện vận chuyển bền
vững như xe đạp, xe điện và giao thông công cộng.
Giáo dục và nghiên cứu (education and research): Đánh giá việc tích cực thúc
đẩy các chương trình giáo dục và nghiên cứu về bền vững trong trường đại học.
Môi trường và cơ sở hạ tầng (setting and infrastructure): Đánh giá việc bảo vệ
môi trường xung quanh khu vực trường đại học và các biện pháp xây dựng cơ sở hạ

tầng bền vững.
Các tiêu chí và chỉ số này được sử dụng để đo lường các hoạt động và chính sách
của các trường đại học về bền vững và bảo vệ môi trường. UI-GMR giúp tạo cơ hội để
các trường so sánh và cải thiện nỗ lực của mình trong việc xây dựng và phát triển mơi
trường học tập bền vững, thúc đẩy sự chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giáo dục đại học.
3.4. Ma trận các lợi ích và chỉ số đánh giá
Bảng 1 tóm tắt các lợi ích và chỉ số đánh giá được tổng hợp từ các hệ thống xếp
hạng đại học bền vững được nêu trên. Bảng này cung cấp một cái nhìn tổng quan về
các tiêu chí và chỉ số mà các hệ thống sử dụng để đánh giá mức độ bền vững của các
trường đại học và viện nghiên cứu. Thông qua việc tổng hợp các chỉ số đánh giá, bảng
tóm tắt giúp chúng ta nhìn nhận rõ ràng về những lợi ích mà chương trình mang lại,
cũng như những khía cạnh môi trường và bền vững mà các cơ sở giáo dục đang đóng
góp. Bảng tóm tắt này là một cơng cụ hữu ích để đánh giá và so sánh hiệu quả của từng


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

21

hệ thống xếp hạng trong việc thực hiện các biện pháp bền vững. Nó cung cấp cái nhìn
tồn diện về việc quản lý môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo, quản lý nước và rác
thải, thúc đẩy giao thông bền vững. Bên cạnh đó, bảng tóm tắt cũng tập trung vào các
hoạt động, chương trình giáo dục, nghiên cứu về mơi trường, đóng góp vào sự sáng
tạo và phát triển bền vững.
Bảng 1. Bảng tóm tắt các lợi ích và chỉ số đánh giá
Nội dung chi tiết
STARS PPUL UI-GMR
Nâng cao danh tiếng và thu hút nguồn lực/
Nâng cao uy tín và danh tiếng quốc tế/
x

x
x
Tăng cường hấp dẫn sinh viên
Đo lường và theo dõi tiến bộ về bền vững/
x
x
Xác nhận cam kết về bền vững
Thúc đẩy phát triển bền vững
x
Nâng cao chất lượng giáo dục
x
Tiếp cận cơ hội học tập và nghiên cứu/
x
x
x
Lợi ích Thúc đẩy nghiên cứu về bền vững
Thúc đẩy cạnh tranh và đổi mới/ Thăng
x
x
hạng và cạnh tranh
Giao tiếp và tương tác với cộng đồng/
Tăng cường sự tham gia của cộng đồng/
x
x
Xây dựng mạng lưới hợp tác quốc tế
Tiết kiệm chi phí và tài ngun/ Đóng góp
tích cực cho môi trường và xã hội/ Nâng
x
x
cao hiệu quả sử dụng tài nguyên

Giáo dục và nghiên cứu về bền vững
x
x
x
Năng suất và sáng tạo
Chính sách xanh và cam kết về bền vững
x
x
Quản lý môi trường/ Quản lý rác thải/ Tiêu
x
x
x
thụ nước
Tiêu thụ năng lượng và khí nhà kính/
Tiêu
Năng lượng và biến đổi khí hậu/ Cơng
x
x
chí
nghệ và năng lượng
đánh
Cơng bằng xã hội
x
x
giá
Hành vi và xã hội/ Hoạt động cộng đồng
x
x
và tiếp xúc với cộng đồng
Môi trường và cơ sở hạ tầng/ Khung cảnh

x
và cảnh quan
Giao thông bền vững
x
Khu vực xanh
x


22

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA
4. Kết luận

Từ nội dung tổng hợp ở các phần trước, bài báo này đã làm rõ hơn về vấn đề
bền vững trong trường đại học cũng như các hệ thống xếp hạng bền vững đại học
nổi trội hiện nay trên thế giới, bao gồm STARS, PPUL và UI-GMR. Nhìn chung, cả
ba hệ thống đều có sự tương đồng lớn về lợi ích mang lại cho cơ sở tham gia và tiêu
chí đánh giá. Bền vững trong trường đại học là một xu hướng quan trọng và hứa hẹn
mang lại những lợi ích to lớn cho cả xã hội và môi trường. Trường đại học bền vững
khơng chỉ là nơi hình thành tương lai cho thế hệ trẻ mà cịn có trách nhiệm lãnh đạo
và đóng góp vào việc giải quyết những thách thức to lớn của thế giới ngày nay, như:
biến đổi khí hậu, suy thối mơi trường, nghèo đói và bất bình đẳng xã hội. Để xây
dựng mơi trường học tập và nghiên cứu bền vững, các trường đại học cần tập trung
vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường, thúc đẩy sự đổi mới trong
phương pháp giảng dạy và nghiên cứu để tạo ra giải pháp sáng tạo cho các vấn đề bền
vững, xây dựng môi trường học tập và nghiên cứu thân thiện với môi trường, khuyến
khích sự tham gia tích cực của cộng đồng trong việc xây dựng cộng đồng bền vững
và tăng cường vị thế và danh tiếng của trường đại học trong cộng đồng quốc tế thông
qua việc tham gia vào các hoạt động và chương trình bền vững.
Dưới bối cảnh Việt Nam, việc xây dựng các trường đại học bền vững cũng cần

trở thành một mục tiêu quan trọng và cấp bách. Các cơ sở giáo dục đại học tại Việt
Nam cần nỗ lực để thúc đẩy phát triển bền vững và áp dụng các giải pháp bền vững
trong các hoạt động. Môi trường và xã hội ở Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách
thức về biến đổi khí hậu, suy thối mơi trường, nghèo đói và bất bình đẳng xã hội.
Các trường đại học có vai trị quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề này thông
qua việc phát triển các chương trình nghiên cứu và giải pháp sáng tạo. Các cơ sở này
cần tập trung vào việc nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ, phương pháp giảng
dạy và kỹ thuật mới nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và xã hội,
đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để xây dựng môi trường học tập và nghiên cứu thân
thiện với môi trường. Việc đánh giá và xếp hạng các trường đại học về mức độ bền
vững nên được quan tâm và tiến hành nhằm tạo động lực cho các cơ sở giáo dục nâng
cao chất lượng bền vững. Các hệ thống xếp hạng STARS, PPUL và UI-GMR có thể
trở thành cơng cụ hữu ích để đánh giá và so sánh hiệu quả các trường đại học ở Việt
Nam trong việc đạt được các tiêu chuẩn và mục tiêu bền vững.
Để thúc đẩy việc xây dựng các trường đại học bền vững, Chính phủ Việt Nam
và các trường đại học cần đẩy mạnh sự tham gia, hợp tác, giao lưu kinh nghiệm giữa
các cơ sở giáo dục đại học trên toàn thế giới. Việc chia sẻ những thành công và thất
bại, cùng nhau học hỏi và tiếp cận những phương pháp tiên tiến, sẽ tạo ra sự tiến bộ
và phát triển bền vững cho cả ngành giáo dục và cộng đồng quốc tế. Trường đại học
bền vững không chỉ là xu hướng mới mẻ mà còn là cam kết vững chắc trong việc xây
dựng một tương lai tốt đẹp và bền vững cho cả xã hội và môi trường. Việc thúc đẩy


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

23

các giải pháp bền vững trong giáo dục đại học là trách nhiệm chung của các cơ sở
giáo dục, chính phủ và xã hội, mang lại lợi ích to lớn cho tất cả mọi người và hành
tinh chúng ta.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Alshuwaikhat, H. M., và Abubakar, I. 2008. An integrated approach to achieving
campus sustainability: assessment of the current campus environmental management
practices. Journal of Cleaner Production 16: 1777-1785
2. Beringer, A., và Adomßent, M. 2008. Sustainable university research and
development: inspecting sustainability in higher education research. Environmental
Education Research 14: 607-623.
3. Dagiliute, R., và Liobikiene, G. 2015. University contributions to environmental
sustainability: challenges and opportunities from the Lithuanian case. Journal of
Cleaner Production 108: 891-899.
4. Faghihi, V., Hessami, A. R., và Ford, D. N. 2015. Sustainable campus
improvement program design using energy efficiency and conservation. Journal of
Cleaner Production 107: 400-409.
5. Li, X., Tan, H., và Rackes, A. 2015. Carbon footprint analysis of student
behavior for a sustainable university campus in China. Journal of Cleaner Production
106: 97-108.
6. Ozdemir, Y., Kaya, S. K., và Turhan, E. 2020. A scale to measure sustainable
campus services in higher education: “Sustainable Service Quality”. Journal of
Cleaner Production 245: 118839.
7. Parvez, N., và Agrawal, A. 2019. Assessment of sustainable development in
technical higher education institutes of India. Journal of Cleaner Production 214:
975-994.
8. PPUL. 2023. People & Planet University League. />university-league.
9. STARS. 2023. The Sustainability Tracking, Assessment & Rating System.
/>10. Tiyarattanachai, R., và Hollmann, N.M. 2016. Green campus initiative and its
impacts on quality of life of stakeholders in green and non-green campus universities.
SpringerPlus 5 (84): 1-17.
11. Thompson, L. G. 2010. Climate Change: The Evidence and Our Options. The
Behavior Analyst 33: 153-170.

24

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA

12. UI-GMR. 2023. UI GreenMetric World University Rankings. https://
greenmetric.ui.ac.id/about/welcome.
13. Velazquez, L., Munguia, N., Platt, A., và Taddei, J. 2006. Sustainable
university: what can be the matter? Journal of Cleaner Production 14: 810-819.
14. Wright, T. S. A. 2002. Definitions and frameworks for environmental
sustainability in higher education. International Journal of Sustainability in Higher
Education 3: 203-220.


Vai trò của cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

25

KINH NGHIỆM HỢP TÁC GIỮA TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ
DOANH NGHIỆP TẠI NHẬT BẢN VÀ MỘT SỐ GỢI Ý
CHO CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TẠI VIỆT NAM
Lê Văn Bình(1)
TĨM TẮT:
Hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp là xu thế tất yếu trên thế giới và
được đánh giá là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng đào
tạo, thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao cơng nghệ và thương
mại hóa sản phẩm nghiên cứu - yếu tố quyết định nâng cao năng suất lao động, tăng
năng lực cạnh tranh và đảm bảo sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp và cho cả
nền kinh tế. Bài viết này sẽ nghiên cứu kinh nghiệm hợp tác giữa trường đại học và
doanh nghiệp tại Nhật Bản. Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường

và nâng cao hiệu quả hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp tại Việt Nam phù
hợp với bối cảnh hiện nay.
Từ khóa: Hợp tác, đại học, doanh nghiệp, Việt Nam, Nhật Bản.
ABSTRACT:
Cooperation between universities and enterprises is an inevitable trend in the
world and is considered as one of the essential solutions to improve training quality
and promote scientific research, technology transfer and commercialization of
research products, which are decisive factors to improve labor productivity, increase
competitiveness and ensure sustainable development of enterprises and of the whole
economy. This article study the lessons learned from the cooperation between
universities and enterprises in Japan. On that basis, a number of solutions are proposed
to strengthen and improve the efficiency of cooperation between universities and
enterprises in Vietnam in accordance with the current context.
Keywords: Cooperation, university, enterprise, Vietnam, Japan.
1. Trường Đại học Huế.