giáo án điện tử công nghệ: hình chiếu trục đo potx

HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO
HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO

P’
O
Y
X
Z
Y’
O’
Z’
X’
l
•
Giả sử ta có một vật thể
•
Gắn lên vật thể một hệ
trục toạ độ vuông góc
OXYZ sao cho mỗi trục đo
là một chiều kích thước của
vật thể.
•
Trong không gian ta lấy
một mặt phẳng P’ và một
phương chiếu l.
•
Chiếu vật thể cùng hệ trục
toạ độ lên mặt phẳng P’
theo phương chiếu l
•

Ta được hình chiếu của
vật thể và hệ tọa độ
O’X’Y’Z’
Hình chiếu trục đo được xây dựng như sau:

I. KHÁI NIỆM
1. Hình chiếu trục đo là gì?
HCTĐ là hình biểu diễn ba chiều của vật thể
được xây dựng bằng phép chiếu song song.
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc cân
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ

1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

2. Có các thông số cơ bản nào?

Có 2 thông số là góc trục đo và hệ số
biến dạng
a. Góc trục đo
X’O’Y’
Gồm 3 góc: Y’O’Z’
X’O’Z’

I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ

1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

Là tỉ số độ dài hình chiếu của một đoạn
thẳng nằm trên trục toạ độ với độ dài
thực của đoạn thẳng đó. Gồm:

=
OA
AO ''
=
OB
BO ''
=
OC
CO ''
: hệ số biến dạng theo trục
O'X' (chiều dài)
: hệ số biến dạng theo trục
O'Y' (chiều rộng)
: hệ số biến dạng theo trục
O'Z' (chiều cao)
p
q
r
b. Hệ số biến dạng
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục

đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

II. Các loại hình chiếu trục đo
Có 2 loại hình chiếu trục đo:
 HCTĐ vuông góc đều
 HCTĐ xiên góc cân
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc

cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

1. HCTĐ vuông góc đều
•
Đặc điểm phương chiếu
Phương chiếu l vuông góc với mp
chiếu
•
Hệ số biến dạng
p = q = r = 1
•
Góc trục đo
O’
1
2
0
0
1
2
0
0
120
0
X’
Y’
Z’
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục

đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều
X’O’Y’ = Y’O’Z’ = X’O’Z’ =120°

•
Hình chiếu trục đo của hình tròn
–
HCTĐ vuông góc đều của những hình tròn nằm trong
các mặt phẳng song song với các mặt phẳng toạ độ là
các hình Elip có hướng khác nhau.
–
Hình tròn: đường kính d elip
+ Độ dài trục lớn : 1,22d

+ Độ dài trục
bé : 0,71d
1.22d
0.71d
d

x
y
o
Z’
O’
X’
Y’
HCTĐ vuông góc đều của
miếng nệm
d

2. HCTĐ xiên góc cân
•
Đặc điểm phương chiếu
Phương chiếu l không vuông
góc với mp chiếu
•
Hệ số biến dạng
p = r = 1 và q = 0,5
•
Hình chiếu của hình tròn
Vòng tròn trên các mặt vật thể
khi vẽ là hình elip, trừ mp
(XOZ) là hình tròn
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ

1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

•
Góc trục đo
X’O’Z’ = 90°, X’O’Y’=Y’O’Z’=135°
O’
X’
Y’
Z’
1
3
5
°
1
3
5
°
9
0
°
O’
X’

Y’
Z’
1
3
5
°
1
3
5
°
9
0
°
Hình chiếu trục đo xiên
góc cân của tấm nệm
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

III. Cách vẽ hình chiếu trục đo
•
Chọn cách vẽ phù hợp với hình
dạng vật thể.
•
Đặt các trục toạ độ theo các
chiều dài, rộng, cao của vật thể.
X’
Y’
Z’
a
b
c
e
d
f
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân

2. HCTĐ vuông
góc đều

Bước 1: Chọn mặt phẳng O’X’Z’
làm mặt phẳng cơ sở thứ nhất để
vẽ một mặt của vật thể theo các
kích thước đã cho
X’
Z’
Y’
c
d
e
f
a O’
Cách vẽ HCTĐ xiên góc cân
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông

góc đều

Bước 2: Dựng mặt phẳng cơ sở
thứ hai O
1
X
1
Z
1
song song và cách
mặt thứ nhất một khoảng bằng
để vẽ mặt còn lại của vật thể.
2
b
X’
Y’
Z’
O’
Z
1
b
/
2
O
1
X
1
c
d
e

f
a
Cách vẽ HCTĐ xiên góc cân
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

Bước 3: Nối các đỉnh còn lại của
hai mặt vật thể và xoá các đường
thừa, đường khuất ta thu được
hình chiếu trục đo của vật thể.
X’
Z’
O’
Y’
Cách vẽ HCTĐ xiên góc cân
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục

đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

Bước 1: Chọn mặt phẳng O’X’Z’
làm mặt phẳng cơ sở thứ nhất để vẽ
một mặt của vật thể theo các kích
thước đã cho
d
e
f
a
X’
Z’
O’
c
Y’
Cách vẽ HCTĐ vuông góc đều
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục

đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

Bước 2: Dựng mặt phẳng cơ sở thứ
hai O
1
X
1
Z
1
song song và cách mặt thứ
nhất một khoảng bằng b để vẽ mặt
còn lại của vật thể.
Y’
O’
X
1
X’
Z’

Z
1
O
1
b
d
e
f
a
c
Cách vẽ HCTĐ vuông góc đều
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

Bước 3: Nối các đỉnh còn lại của
hai mặt vật thể và xoá các đường
thừa, đường khuất ta thu được

hình chiếu trục đo của vật thể.
Y’
X’
Z’
O’
Cách vẽ HCTĐ vuông góc đều
I. Khái niệm
1. Hình chiếu trục
đo là gì?
2. Có các thông số
cơ bản nào?
II. Các loại HCTĐ
1. HCTĐ vuông
góc đều
2. HCTĐ xiên góc
cân
III. Cách vẽ HCTĐ
1. HCTĐ xiên góc
cân
2. HCTĐ vuông
góc đều

Bài tập
Vẽ HCTĐ vuông góc đều của
một hình nón cụt :
+ Đường kính đáy lớn :40 mm
+ Đường kính đáy nhỏ :30 mm
+ Chiều cao : 50 mm
Bài 1
X’

Y’
Z’
O’
Y’
1
X
1
O
1
3
0

m
m
4
0

m
m
50 mm

Nhóm 4
Trâm Anh
Kim Khánh
Tấn Phát
Phương Thảo