giáo án điện tử công nghệ: hệ thống khởi động pdf

BÀI 30: HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI
1.Nhiệm vụ
Hệ thống khởi động có nhiệm vụ làm quay trục
khuỷu động cơ đến số vòng quay nhất định để động
cơ tự nổ máy được.

2. Phân loại

Hệ thống
khởi động
bằng tay
Hệ thộng khởi
động bằng
động cơ điện
Hệ thống khởi
động bằng
động cơ phụ
Hệ thống khởi
động bằng khí
nén
Hệ thống khởi động

* Hệ thống khởi động bằng tay:
- Dùng sức người để khởi động động cơ (dùng tay quay,
dùng bàn đạp).
- Thường dùng trong các động cơ có công suất nhỏ
Em nào có thể lấy ví dụ về động cơ có hệ
thống khởi động bằng tay mà em biết?

Ví dụ: Máy cày, công nông, máy bơm nước cỡ nhỏ…
- Ưu điểm: Cấu tạo đơn giản
- Nhược điểm: Tốn nhiều sức lực của con người,
không an toàn cho người vận hành

Xe công nông

* Hệ thống khởi động bằng động cơ điện:
- Dùng động cơ điện một chiều để khởi động.
- Thường dùng trong các động cơ có công suất nhỏ và trung bình
Em nào có thể lấy một số ví dụ về động cơ
khởi động bằng động cơ điện mà em biết?
Ví dụ: Xe máy, ôtô, máy kéo…
- Ưu điểm: Dễ khởi động, an toàn
- Nhược điểm: Cấu tạo phức tạp, dễ hỏng phần điện

Xe máy
Ôtô

* Hệ thống khởi động bằng động cơ phụ:
- Dùng động cơ xăng cỡ nhỏ để khởi động cơ chính
- Thường dùng để khởi động các động cơ diezen cỡ trung
bình
Em nào có thể lấy một số ví dụ về động
cơ có hệ thống khởi động bằng động cơ
phụ?
Ví dụ: Máy xúc, máy ủi, tàu thủy….
- Ưu điểm: Khởi động rất chắc chắn, số lần khởi động không hạn
chế
- Nhược điểm: Cấu tạo, sử dụng phức tạp, phải bảo dưỡng cả 2

động cơ

Tàu thủy

* Hệ thống khởi động bằng khí nén:
- Đưa khí nén vào các xilanh để làm quay trục khuỷu
- Thường dùng trong các động cơ điezen cỡ trung
bình và cỡ lớn

II. HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG BẰNG ĐỘNG CƠ ĐIỆN
1. Cấu tạo
Sơ đồ cấu tạo các bộ phận chính của hệ thống
khởi động bằng động cơ điện
1-Động cơ điên
2- Lò xo
3- Lõi thép
4- Thanh kéo
5- Cần gạt
6- Khớp truyền động
7- Trục roto của động cơ điện
8- Bánh đà của động cơ đốt
trong
9- Trục khuỷu động cơ

Bánh đà
của ĐC
Cần gạt
roto
Khớp truyền động
Lõi thép

Lò xo
Thanh kéo

+ Động cơ điện 1 làm việc nhờ dòng điện một chiều của
acquy. Đầu trục roto 7 của động cơ có cấu tạo then hoa
để lắp khớp với moayơ của khớp truyền động một
chiều 6
Dựa vào sơ đồ khối em nào có thể cho cô biết :
Động cơ điện làm việc được là nhờ đâu ?

+ Bộ phận truyền động là khớp truyền động 6 có đặc điểm chỉ
truyền động một chiều từ động cơ điện tới bánh đà. Vành răng
của khớp 6 chỉ ăn khớp với vành răng của bánh đà động cơ 8
khi khởi động
Tại sao bộ phận truyền động lại chỉ truyền một chiều
từ động cơ điện tới bánh đà?
Tại sao vành răng của khớp 6 chỉ ăn khớp với
vành răng của bánh đà động cơ khi khởi động?

+ Bộ phận điều khiển gồm có thanh kéo 4 nối cứng với lõi
thép 3 và nối khớp với cần gạt 5. Đầu dưới của cần gạt gài
vào rãnh vòng của khớp truyền động 6.

Dựa vào sơ đồ sau em
có thể cho cô biết là khi
chưa đóng công tắc khởi
động,rơle của bộ phận
điều khiển chưa hút lõi
thép sang trái thì các chi
tiết ở vị trí nào?

Do cấu tạo như vậy nên khi chưa đóng công tắc khởi
động, lò xo đẩy lõi thép và thanh kéo sang phải, đầu dưới
của cần gạt kéo khớp truyền động sang trái để vành răng
của khớp 6 tách khỏi vành răng của bánh đà

2. Nguyên lí làm việc
+ Khi khởi động động cơ đốt trong, đóng khóa khởi động, rơle
của bộ phận điều khiển sẽ hút lõi thép sang trái, qua cần gạt ,
khớp truyền động được đẩy sang phải để vành răng của nó ăn
khớp với vành răng của bánh đà. Đồng thời khi đó động cơ điện
cũng được đóng điện, mômen quay của nó sẽ được truyền qua
khớp truyền động để làm quay bánh đà của động cơ
+ Khi động cơ đốt trong đã làm việc, tắt khóa khởi động để
ngắt dòng điện vào cuộn rơle của bộ phận điều khiển và ngắt
dòng điện vào động cơ điện lò xo dãn ra đưa các chi tiết của bộ
phận điều khiển và truyền động trở về vị trí ban đầu

Câu hỏi củng cố
1. Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống.
+ Hệ thống khởi động có nhiệm vụ ………trục khuỷu động
cơ đến số vòng quay nhất định để ………tự nổ máy
được
Đáp án: Làm quay, động cơ
+ Bộ phận truyền động là khớp truyền động có đặc
điểm chỉ truyền động …… từ động cơ điện tới…….
Đáp án : Một chiều , bánh đà

2. Chọn đáp án đúng
Động cơ điện sử dụng dùng trong hệ thống
khởi động là:

A. Động cơ điện một chiều
B. Động cơ điện xoay chiều
C. Động cơ 3 pha