Skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với toán cho trẻ 4 5 tuổi ở trường mầm non

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với toán cho trẻ 4
tuổi ở trường mầm non”

A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Lý do chọn đề tài:
1.1. Cơ sở lý luận
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Mục tiêu của giáo dục mầm non là hình thành cơ sở ban đầu về nhân cách con
người, phát triển tồn diện, hình thành các biểu tượng sơ đẳng về việc hướng dẫn
cho trẻ làm quen với hoạt động làm quen với toán.
Đối với trẻ, hoạt động học luôn là hoạt động chiếm ưu thế và giữ vai trị chủ
đạo. Nhưng học gì, học cái gì và học như thế nào đó mới là điều quan trọng.Trẻ em
khơng chỉ cần được chăm sóc, được học tập, mà quan trọng nhất trẻ phải được học
mà chơi, chơi mà học. Vì thế các hình thức tổ chức hoạt động học của trẻ luôn đặt
dưới dạng hình thức như chơi trị chơi. Và với hoạt động làm quen với tốn là hoạt
động vơ cùng bổ ích với trẻ mầm non 4 tuổi mà nó cịn theo các thế hệ trẻ đến các
cấp bậc học trong ngành giáo dục.
Nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với tốn cho trẻ 4 tuổi trong trường
mầm non đóng vai trị vơ cùng quan trọng trong việc cung cấp những kiến thức ban
đầu cho trẻ. Trẻ nhận thức được các biểu tượng về số lượng, đếm và gọi đúng tên
số và số đếm trong cuộc sống hàng ngày, nhận biết các hình dạng, kích thước, các
biểu tượng định hướng khơng gian, xác định được phải, trái, trước, sau của bản
thân và của đối tượng khác…Vì vậy hoạt động làm quen với tốn có tầm quan
trọng đặc biệt khơng thể thiếu trong trường mầm non.


1.2. Cơ sở thực tiễn
Hoạt động làm quen với toán là một hoạt động rất khô khan và cứng nhắc.
Các hoạt động ở trường mầm non, đặc biệt là phương pháp hình thành các biểu
tượng về số lượng, con số và phép đếm thường lặp đi lặp lại nhiều lần có nội
dung giống nhau, chỉ khác nhau về số lượng nên nếu chỉ tập trung vào kiến thức

dạy trẻ theo đúng các bước, đúng phương pháp giáo dục mà không có sự thay
đổi về hình thức tổ chức các hoạt động học cho trẻ thì trẻ sẽ rất nhàm chán,
khơng thu hút được sự chú ý của trẻ và chất lượng của hoạt động cho trẻ làm
quen với các biểu tượng về tốn sẽ khơng cao. Nhận thức được điều đó, tơi đã
rất nỗ lực, hết lịng vì cơng việc, tận tụy trang trí lớp học và nghiên cứu trau rồi
các phương pháp tiên tiến với hình thức tổ chức hoạt động đổi mới sáng tạo để
tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với tốn thực sự có hiệu quả, lơi cuốn và
hấp dẫn.
Chính vì vậy việc định hướng cho trẻ làm quen với toán là việc làm rất
quan trọng trong trường mầm non nói chung và với trẻ 4 tuổi nói riêng để giúp
trẻ có những kiến thức nhất định về môn học cũng như chuẩn bị hành trang giúp
trẻ bước vào các bậc học cao hơn. Sau đây, tơi xin trình bày sáng kiến kinh
nghiệm của mình với đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động
làm quen với toán cho trẻ 4 tuổi ở trường mầm non Hữu Bằng. Năm học 2020
2021.”
2. Mục đích của vấn đề nghiên cứu:
- Đối với cơ:
+ Nhằm nâng cao cho trẻ làm quen với những biểu tượng toán ngay từ đầu
lứa tuổi mầm non.
+ Gần gũi hơn với trẻ, được phụ huynh tin yêu.


+ Làm giàu vốn hiểu biết, nâng cao kĩ năng sư phạm của bản thân
- Đối với trẻ:
+ Hình thành những phẩm chất, năng lực hoạt động cho bản thân như: Tìm
tịi, quan sát, so sánh.
+ Hình thành những biểu tượng ban đầu về số lượng, kích thước, hình
dạng...Để sau này trẻ tự tin, vững vàng khi tiếp cận những mơn tốn ở giai đoạn
tiếp theo.
3. Đối tượng nghiên cứu:

- Các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với toán cho
trẻ 4 tuổi.
4. Đối tượng khảo sát:
- Trẻ 4 tuổi lớp B5 tại trường Mầm non Hữu Bằng. Năm học 2020 -2021
- Tổng số trẻ 34/34 = 100%.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu lí luận: Đọc, sử dụng và tổng hợp tài liệu có liên quan đến đề
tài, chỉ ra được các biện pháp tích cực nhằm phát triển nhận thức cho trẻ 4 tuổi.
- Điều tra tình hình thực tế trên trẻ.
- Tọa đàm với phụ huynh, trò truyện với học sinh tại lớp học.
- Quan sát, sử dụng đồ dùng trực quan sinh động, ghi chép các ưu điểm và
hạn chế để có kế hoạch và biện pháp nhằm phát triển nhận thức cho trẻ
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:


- Phạm vi: Đề tài được áp dụng tại lớp Mẫu giáo 4 tuổi
- Thời gian: Đề tài được tiến hành từ tháng 9/2020 đến tháng 5/2021.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:

1. Cơ sở lý luận của vấn đề:
Trong cuộc sống hiện nay, việc tổ chức cho trẻ làm quen với tốn có một
vai trị to lớn. Qúa trình này giúp trẻ làm quen với thế giới xung quanh, nhận thức
được những thuộc tính, đặc điểm của những đồ vật. Nhờ vậy, ở trẻ hình thành biểu
tượng tốn học sơ đẳng như: Biểu tượng về số lượng, con số, phép đếm, biểu
tượng về kích thước, hình dạng, vị trí sắp đặt của các vật trong không gian…
Những biểu tượng này được hình thành trong q trình trẻ tích cực tri giác và thao
tác với đồ vật, đồ chơi đa dạng nhờ vậy mà những khả năng tìm tịi, quan sát thói
quen định hướng thế giới xung quanh được hình thành ở trẻ một cách đầy đủ và
logic. Từ đó trẻ trở nên tích cực, độc lập, sáng tạo hơn trong mọi hoạt động giúp
thúc đẩy sự phát triển tư duy, phát triển ngôn ngữ cho trẻ.

Hơn nữa, hoạt động làm quen với tốn khơng những nhằm mục đích giúp trẻ
nắm được các mối liên hệ và quan hệ toán học, lĩnh hội được những kiến thức toán
học ban đầu và những kỹ năng nhận biết như: Kỹ năng đếm, so sánh…điều đó cịn
đem lại các hình thức nhận biết tích cực của trẻ.
Ngồi ra, các hoạt động làm quen với tốn cịn có vai trị đặc biệt trong sự
phát triển hứng thú và những kỹ năng nhận biết của trẻ. Trong các hoạt động toán
học này việc giải quyết các nhiệm vụ dạy học ln gắn bó chặt chẽ với việc giải
quyết các nhiệm vụ giáo dục như: Dạy trẻ có tổ chức, có kỷ luật, biết chú ý lắng
nghe và ghi nhớ, tích cực và độc lập giải quyết nhiệm vụ được giao đúng thời gian


quy định, qua đó giáo dục trẻ có định hướng, có tổ chức và có trách nhiệm hơn
trong một hoạt động tổ chức lớp học.
Một điều đặc biệt quan trọng là q trình cho trẻ làm quen với tốn sẽ hình
thành các mối quan hệ giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi
trường xung quanh, qua đó phát triển cho trẻ khả năng hợp tác với nhau trong hoạt
động mà cịn góp phần giáo dục toàn diện nhân cách cho trẻ.
2. Thực trạng của vấn đề. (Khảo sát thực tế)
2.1. Thuận lợi
* Đối với giáo viên:
- Bản thân là một giáo viên có 15 năm trong nghề, có nhiều kinh nghiệm
ln nhiệt tình tâm huyết với nghề.
- Ln có ý thức học hỏi, tìm tịi và sáng tạo trong công việc tổ chức các
hoạt động chăm sóc, giáo dục cho trẻ mọi lúc, mọi nơi sao cho phù hợp.
- Ban giám hiệu quan tâm thường xuyên dự giờ góp ý và bổ xung cho tiết
dạy và góp ý về chun mơn rút kinh nghiệm tiết kiến tập.
- Được thăm quan và học hỏi trường bạn về cách trang trí tạo mơi trường và
cách tổ chức hoạt động áp dụng phương pháp STEAM cho trẻ tại trường mầm non
Yên Sở - Hoài Đức.
- Được nhà trường cung cấp đầy đủ đồ dùng phục vụ cho việc dạy và học

của trẻ
* Đối với trẻ:
- Các cháu trong lớp đều cùng độ tuổi, trẻ có nề nếp trong học tập.
- Các cháu khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, thông minh.


- Trẻ đi học đều, có tỷ lệ chuyên cần cao, đa số các con có ý thức tốt trong
các hoạt động.
* Đối với phụ huynh
- Đa số phụ huynh còn trẻ quan tâm đến việc học tập của con em mình, ln
quan tâm ủng hộ kinh phí, mua đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ trong mỗi giờ học.
* Cơ sở vật chất
- Phịng lớp rộng, thống mát về mùa hè, ấm áp về mùa đơng, có đủ các góc
cho trẻ hoạt động.
- Có đủ các đồ dùng như máy tính, tivi, các hình khối, chữ số…cho trẻ tham
gia các hoạt động.
2.2. Khó khăn
* Đối với giáo viên
+ Khả năng thiết kế, lựa chọn các hình thức tổ chức hoạt động đổi mới chưa
đa dạng và phong phú.
+ Trong tổ chức các hoạt động học, giáo viên chưa đổi mới vận dụng các
phương pháp tiên tiến khuyến khích trẻ động não, tư duy.
* Đối với trẻ:
- Đại đa số trẻ lần đầu tiên đến lớp nên nhận thức của trẻ ở trong lớp không
đồng đều một số trẻ nhận thức còn chậm và sự tập chung chú ý còn chưa
cao. Nhận biết về hoạt động làm quen với tốn cịn kém, chưa xác định được hình
dạng, hình khối, kích thước, màu sắc, số lượng.
- Trong lớp nhiều cháu trai hiếu động, mất tập trung, kém chú ý nên việc đưa
trẻ vào nề nếp gặp nhiều khó khăn.

- Một số trẻ còn nhút nhát, chưa chủ động tham gia vào các hoạt động. Kết
quả tham gia vào các hoạt động trong lớp một cách tích cực cịn hạn chế.
* Đối với phụ huynh:
Đại đa số phụ huynh bận công việc chưa quan tâm đúng mức nên khả năng
hiểu biết của trẻ còn hạn chế.
Đặc thù là một làng nghề, buôn bán các mặt hàng nên nhiều phụ huynh chưa
quan tâm đến các hoạt động ở lớp, không tham gia các hoạt động cùng cô và trẻ.
* Cơ sở vật chất
+ Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động làm quen với tốn cịn chưa
phong phú, đơn điệu, chưa gây hấp dẫn cho trẻ.
2.3. Số liệu điều tra trước khi thực hiện
* Đối với giáo viên: Tôi đã khảo sát giáo viên thực hiện trên 3 hoạt động
được đánh giá như sau:

STT

Nội dung

Kết quả khảo sát đầu năm
Tốt %

Khá%

TB %

Yếu %

Ghi

chú
1

2

Xây dựng kế hoạch.

Bố trí sắp xếp góc chơi

1=

2=

33%

67%

0

3=

0%

0%

0%

0%

0%

0%

100%
3

Phương pháp tổ chức hoạt động

1=

2=

33%

67%


4

Cung cấp kiến thức cho trẻ

1= 33%

2=

0%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

67%
5

Tạo môi trường thân thiện cho trẻ

0

hoạt động
6

100%

Tác phong, kỹ năng sư phạm.

7

Công tác xã hội hóa giáo dục

8

3=

1=

2=

33%

67%

1= 33%

2= 67%

Xếp loại chung

Khá

* Đối với giáo trẻ:
Ngay vào đầu năm học tôi đã khảo sát chất lượng trẻ được kết quả như
sau: Tổng số trẻ được khảo sát 34/34 cháu = 100% (Khảo sát đầu năm)
Trong đó: Trẻ chưa học qua lớp 3 tuổi là 34 cháu = 100%.
Tổng số trẻ nam: 20 cháu = 59%
Tổng số trẻ nữ: 14 cháu = 41%.
- Khả năng tiếp thu bài của trẻ khơng đồng đều. Có cháu thơng minh, có cháu
nhanh nhẹn, bên cạnh đó cịn có nhiều cháu chậm, cá biệt…được thể hiện qua bảng
khảo sát:

BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ ĐIỀU TRA ĐẦU NĂM

(Đầu năm, tháng 9 – 2020)
STT

Nội dung

Kết quả khảo sát đầu năm


Đạt

Chưa đạt

Số trẻ

Tỷ lệ %

Số trẻ

Tỷ lệ %

1

Trẻ hào hứng tham gia học tập.

24

70,5%

10

29,5%

2

Trẻ biết số thứ thự và đếm.

25

74%

9

26%

3

Kỹ năng hợp tác, hoạt động cùng nhóm.

23

68%

11

32%

5

Trẻ biết so sánh phân loại.

23

68%

11

32%

Qua bảng thống kê trên tôi thấy số lượng trẻ đạt yêu cầu còn thấp và chưa
đạt còn cao, chiếm từ 26 -32%. Tôi nhận thấy tầm quan trọng của việc cho trẻ làm
quen với tốn là vơ cùng quan trọng. Theo chương trình giáo dục mầm non hiện
nay khơng ngừng đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức, để cố gắng, để phát huy
hết tính tích cực, chủ động sáng tạo, thích tìm tịi khám phá cái mới, khai thác hết
tiềm năng, năng lực vốn có trong mỗi cá nhân trẻ. Tôi đưa ra một số biện pháp sau:
3. Các giải pháp thực hiện:
3.1. Xây dựng kế hoạch, tạo mơi trường cho trẻ làm quen với tốn.
3.2. Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động làm quen với toán.
3.3. Dạy trẻ làm quen với toán ứng dụng vào cuộc sống.
3.4. Lồng ghép, tích hợp hoạt động làm quen với toán với các hoạt động giáo
dục khác.
3.5. Sáng tạo một số trò chơi trong hoạt động làm quen với tốn.
3.6. Ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào tổ chức các hoạt động cho trẻ làm
quen với toán.


3.7. Tăng cường trải nghiệm để trẻ khắc sâu kiến thức làm quen với toán sau
thời gian nghỉ dịch Covid 19.
3.8. Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh cho trẻ làm quen với toán.
4. Các giải pháp thực hiện cụ thể:
4.1. Xây dựng kế hoạch, tạo môi trường cho trẻ làm quen với toán.

* Xây dựng kế hoạch cho trẻ làm quen với toán:
Ở trường mầm non, trẻ được thực hiện nhiều hoạt động khác nhau như: Hoạt
động âm nhạc, khám phá, vận động, Làm quen với văn học, Làm quen với toán …
Muốn cho tất cả các hoạt động đạt được kết quả cao đòi hỏi giáo viên đều phải có
kế hoạch rõ ràng và cụ thể.
Vì thế tơi đã có những ý tưởng để xây dựng kế hoạch các hoạt động nhất
là hoạt động làm quen với tốn làm sao có hiệu quả nhất đối với trẻ. Điều này
càng được thể hiện rõ hơn trong việc tổ chức các hoạt động làm quen với toán
đạt hiệu quả cao địi hỏi giáo viên phải nắm rõ chương trình và có kế hoạch cụ
thể, rõ ràng của hoạt động làm quen với toán cho cả một năm học. Cụ thể như
sau:
Kế hoạch thực hiện hoạt động làm quen với toán năm học 2020-2021.

Tháng
Tháng 9/2020

Tên hoạt động

- Dạy trẻ nhận biết mối quan hệ bằng nhau về số lượng giữa hai nhóm đồ
vật.
- Dạy trẻ nhận biết mối quan hệ nhiều hơn, ít hơn giữa hai nhóm đồ vật.

- Ơn tập nhận biết mối quan hệ bằng nhau, nhiều hơn, ít hơn giữa hai nhóm


đồ vật.
Tháng 10/2020

- Dạy trẻ so sánh, sắp xếp chiều dài của hai đối tượng.
- Dạy trẻ so sánh, sắp xếp chiều dài của 3 đối tượng.

- Dạy trẻ xác định phía phải, phía trái của bản thân.
- Dạy trẻ xác định phía trên, phía dưới của bản thân.
- Dạy trẻ so sánh chiều cao của 2 đối tượng.

Tháng 11/2020

- Dạy trẻ so sánh chiều cao của 3 đối tượng.
- Dạy trẻ đếm để nhận biết nhóm có số lượng là 2, nhận biết chữ số 1,2

- Dạy trẻ tạo nhóm số lượng 1,2. Tạo chữ số 1,2 bằng các hoạt động tạo
hình, vẽ, nặn, cắt dán, xếp.
- Dạy trẻ phân biệt hình vng, hình chữ nhật
- Dạy trẻ phân biệt hình trịn, hình tam giác.
Tháng 12/2020

- Ơn hình vng, hình chữ nhật
- Ơn hình trịn, hình vng, hình tam giác.
- Dạy trẻ đếm để nhận biết nhóm có số lượng là 3, nhận biết chữ số 3.
- Dạy trẻ tách gộp trong phạm vi 3.

Tháng 1/2021

- Dạy trẻ so sánh sắp xếp thứ tự chiều rộng của 2 đối tượng.
- Dạy trẻ so sánh sắp xếp thứ tự chiều rộng của 3 đối tượng.
- Dạy trẻ so sánh độ lớn của 2 đối tượng.
- Dạy trẻ sắp xếp theo quy tắc 2 đối tượng.
- Dạy trẻ sắp xếp theo quy tắc 3 đối tượng.

Tháng 2/2021

- Dạy trẻ đếm đến 4, nhận biết nhóm có số lượng là 4, nhận biết chữ số 4.


- Dạy trẻ tách gộp trong phạm vi 4.

- Dạy trẻ tạo nhóm số lượng bằng 3, 4 bằng các hoạt động vẽ, nặn, cắt, xé
dán, xếp.
Tháng 3/2021

- Daỵ trẻ xác định vị trí đồ vật so với trẻ khác.
- Dạy trẻ nhận biết ý nghĩa của các con số.
- Nhận biết khối cầu, khối trụ.
- Nhận biết khối vuông, khối chữ nhật.
- Đo chiều dài 1 đối tượng bằng 1 đơn vị đo

Tháng 4/ 2021

- Dạy trẻ đếm đến 5, nhận biết nhóm có số lượng là 5, nhận biết chữ số 5.
- Dạy trẻ tách gộp trong phạm vi 5.
- Dạy trẻ đo độ lớn bằng 1 đơn vị đo
- Dạy trẻ đếm đến 6
- Dạy trẻ đếm đến 7.

Tháng 5/2021

- Dạy trẻ đếm đến 8
- Dạy trẻ đếm đến 9
- Dạy trẻ đếm đến 10

* Xây dựng mơi trường cho trẻ làm quen với tốn:

Mơi trường học là một yếu tố trực quan, tác động hàng ngày đến trẻ, giúp trẻ
yêu thích được đến lớp, yêu thích tham gia vào các hoạt động. Chính vì vậy việc
xây dựng cảnh quan môi trường xung quanh được tôi đặc biệt quan tâm.


Trang trí, sắp xếp lớp học, phịng học, hài hịa hợp lý sẽ tạo được sự chú ý,
sẽ hấp dẫn lôi cuốn trẻ vào giờ học theo giai đoạn, theo chủ đề sự kiện, theo nội
dung từng tuần, từng tháng. Tùy vào nội dung từng tuần, từng tháng để bố trí trực
quan xung quanh lớp giá góc, giá đồ chơi, đồ dùng cho hợp lý để trẻ tập luyện
cũng như liên hệ thực tế.
Ví dụ: Góc tốn tơi làm các bảng gài, gấp dính để cho trẻ thuận tiện lấy đồ
dùng, đồ chơi thêm vào hay bớt đi để trẻ đếm trên đối tượng hoặc nhận biết nhóm
nào nhiều hơn, nhóm nào ít hơn.
Mơi trường hấp dẫn khơng chỉ được tơi chú trọng vào việc trang trí mỗi góc
tốn mà tơi cịn tự làm nhiều đồ chơi, lồng ghép trang trí đồ dùng ở các góc khác
trong lớp như góc nấu ăn, bán hàng, âm nhạc, xây dựng, tạo hình…Chúng ta đã
biết trẻ nhỏ ln u thích cái đẹp, cái mới, trí tưởng tưởng của trẻ cũng vơ cùng
phong phú. Do vậy, môi trường học tập xung quanh của trẻ là một yếu tố vơ cùng
quan trọng kích thích trẻ tư duy, sáng tạo theo ý mình. Chính vì vậy, tơi đã tun
truyền phụ huynh, khuyến khích trẻ sưu tầm tranh ảnh, làm đồ dùng, đồ chơi trang
trí lớp học. (Hình ảnh 1: Đồ dùng đồ chơi cho trẻ học đếm, nhận biết các nhóm)
Vậy việc lập kế hoạch và tạo môi trường học tập hấp dẫn cho trẻ là một việc
rất quan trọng góp phần nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán.
4.2. Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thơng qua hoạt động làm quen với
tốn.
Mỗi trẻ có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và đều có thể
thành cơng. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những
gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Vì vậy, với trẻ mầm non, giờ học được
tiến hành dưới sự tổ chức, hướng dẫn sư phạm của giáo viên nhằm giúp trẻ lĩnh hội

các tri thức mới, củng cố, hệ thống hóa các tri thức đã có, đồng thời hình thành và
rèn luyện các kỹ năng nhận thức, kỹ năng xã hội.
Dạy học lấy trẻ làm trung tâm khác với dạy học truyền thống là giáo viên
không truyền đạt kiến thức cho trẻ mà tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi đứa
trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức, kinh
nghiệm. Với hoạt động làm quen với tốn thì việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trong các tiết học là vô cùng cần thiết và có ý nghĩa.
Trong các giờ học làm quen với tốn tơi ln khuyến khích trẻ mạnh dạn
tham gia các hoạt động củng cố, giúp trẻ tự tin trong giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa
cô và trẻ, tạo tâm thế thoải mái cho trẻ khi bước vào hoạt động. Giúp trẻ chủ động,
tích cực trong q trình chiếm lĩnh tri thức, tạo cơ hội cho tất cả các trẻ đều được
tham gia vào quá trình nhận thức, tìm tòi, khám phá tri thức, trẻ được thể hiện sự
hiểu biết, suy nghĩ của trẻ thông qua các hoạt động cụ thể.
Để kích thích tính tự giác, tích cực, độc lập của trẻ và tạo hứng thú học tập
cho trẻ tơi lựa chọn nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức các hoạt động sao
cho gây được sự hứng thú, tích cực ở trẻ đều hết sức cần thiết. Tôi luôn giao nhiệm
vụ tổ chức cho trẻ cùng thảo luận, khám phá để tìm ra kiến thức mà trẻ cần đạt
được ở bài học.
Ví dụ: Trong hoạt động “Nhận biết các khối cầu, khối vuông, khối chữ nhât”
tôi tận dụng những vỏ hộp kẹo, sữa, bánh…có các dạng hình khối khác nhau, kích
cỡ khác nhau và có nắp rời, tôi tháo rời các nắp hộp và trộn lẫn vào nhau. Sau đó,
tơi cho trẻ trải nghiệm, u cầu trẻ tìm các nắp đạy vừa cho từng hộp, cho trẻ nói
về hình dạng hình khối của hộp và hình của nắp hộp tương ứng. Ngồi ra, có thể
u cầu trẻ đặt nắp hộp lên giấy và vẽ theo viền của hộp. Với cách làm như vậy
không chỉ giúp trẻ nhận biết cụ thể từng dạng hình khối một cách cụ thể mà qua đó


củng cố được tên gọi, đặc điểm của các hình cơ bản, giúp trẻ tiếp thu kiến thức một
cách nhẹ nhàng nhưng rất hiệu quả, trẻ tham gia hoạt động một cách hứng thú, tích

cực.
Các hoạt động làm quen với tốn cịn có vai trị đặc biệt trong sự phát triển
hứng thú và những kỹ năng nhận biết cho trẻ. Sự hứng thú của trẻ chính là thái độ
tích cực với thế giới xung quanh của những hiện tượng, thể hiện ở sự thích thú tích
cực nhận thức, thực hiện các nhiệm vụ khác nhau. Và nhiệm vụ của giáo viên trước
tiên là tạo sự hứng thú cho trẻ để phát huy một cách cao nhất tính tích cực nhận
thức cho trẻ.
Ví dụ: Hoạt động “Đếm đến 4, nhận biết nhóm có số lượng là 4, nhận
biết chữ số 4”. Tơi cho trẻ tự so sánh giữa hai nhóm số lượng và đếm nhóm số
lượng ít hơn, so sánh để tạo nhóm số lượng mới. Hoạt động này khơng chỉ dạy
trẻ cách đếm các nhóm đối tượng mà cịn sử dụng trong hoạt động nhận biết mối
quan hệ bằng nhau, nhiều hơn, ít hơn giữa hai nhóm đồ vật. Từ đó trẻ rất thích
thú và nắm được kiến thức bài học như được khắc sâu vào tâm trí trẻ . (Hình ảnh
2: Trẻ đếm)
Tổ chức hoạt động làm quen với toán theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là
một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Thực hiện được điều trên đã góp phần nâng cao
chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ trong nhà trường, nâng cao kết quả dạy
học cho giáo viên và phát huy hết tính tích cực, ham tìm tịi, hiểu biết ở trẻ.
4.3. Dạy trẻ làm quen với toán ứng dụng vào cuộc sống.
Đây là một trong những biện pháp hữu ích, giúp trẻ lĩnh hội tri thức một
cách nhanh nhất. Nó kích thích trẻ tích cực quan sát, suy nghĩ, tìm tịi, phán đốn,
bày tỏ suy nghĩ của mình về số lượng các đối tượng hoặc để khám phá những nét
đặc trưng của các hình dạng và kích thước của đồ vật, đồ chơi xung quanh trẻ.


Muốn cho tiết học đạt hiệu quả cao, trẻ nắm được những kiến thức gì sau khi học
xong bài học thì trẻ có thể ứng dụng như thế nào vào cuộc sống, giúp trẻ ghi nhớ
hơn bài học đó và ứng dụng được nhiều vào cuộc sống. Nhưng để biện pháp này
hiệu quả nhất tôi đã dựa vào đặc điểm phát triển sinh lý của trẻ mẫu giáo, dựa vào
khả năng nhận thức của trẻ mà tôi đã lồng ghép các kỹ năng toán học thiết thực để

dạy trẻ, giúp trẻ có thể ứng dụng được hiệu quả nhất vào cuộc sống: Kỹ năng đếm,
tách gộp, xé dán, nặn… những ứng dụng, kỹ năng đó gồm nhiều cấp độ khác nhau,
phù hợp với khả năng nhận thức của từng trẻ, từng nhóm và của cả lớp.
Ví dụ: Khi trẻ chơi “Góc bác sĩ” tơi hỏi trẻ góc con chơi có mấy bạn và cho
trẻ đếm (Hình 3: Trẻ chơi bác sĩ và đếm số bạn chơi). Hoặc các hoạt động khác
như:
- Khi cho trẻ hoạt động ngoài trời “Tham quan vườn của bé” trẻ có thể đếm
số quả xồi trên cây. Trẻ vừa được dạo chơi, hoạt động ngoài trời lại cịn được ứng
dụng kiến thức tốn học, tập đếm và nhận biết số lượng.
- Giờ ăn: Tôi đến từng bàn và cho trẻ đếm số bạn ngồi ở bàn và hỏi trẻ:
+ Bàn con có mấy bạn ngồi?
+ Cần mấy cái thìa?
+ Cần mấy cái bát?
+ Cơ cho trẻ lấy số bát, số thìa bằng số bạn?
- Hoạt động chiều: Tơi cho trẻ ngồi theo hình chữ U và có thể hỏi trẻ để
củng cố kiến thức về xác định phía phải, phía trái như:
+ Phía phải của con là bạn nào ngồi?
+ Phía trái của con là bạn nào ngồi?


+ Bên phải bạn An là bạn nào?
+ Bên trái bạn An là bạn nào?
- Hoạt động trải nghiệm: Nặn bánh trôi. Tôi cho mỗi trẻ một đĩa nhỏ cho trẻ
nặn những viên bánh trôi và hỏi trẻ: Con nặn được bao nhiêu viên bánh trôi? Con
hãy đếm số viên bánh trôi mà con nặn được. Điều này đã tạo được sự hứng thú của
trẻ mà còn củng cố được kỹ năng đếm và nhận biết số lượng cho trẻ.
(Hình 4: Trẻ nặn bánh trôi và đếm những viên bánh nặn được)
Ứng dụng toán học vào cuộc sống đã giúp trẻ rèn luyện các kỹ năng toán
học một cách tự nhiên mà ghi nhớ và khắc sâu kiến thức với trẻ.
4.4. Lồng ghép, tích hợp hoạt động làm quen với toán với các hoạt động

giáo dục khác.
Trong các hoạt động giáo dục tại trường mầm non ngoài hoạt động cho trẻ
làm quen với tốn thì trẻ cịn được làm quen với nhiều môn học khác cũng như
hoạt động khác và trẻ sẽ rất thích thú và dễ bị lơi cuốn vào các hoạt động đó. Bởi
thế, việc lồng ghép tích hợp nội dung hình thành các biểu tượng tốn cho trẻ vào
các hoạt động giáo dục khác đối với trẻ mầm non là việc làm cần thiết và hữu ích
cho trẻ. Qua đó giúp cho giờ học trở nên sinh động hơn mà lại cung cấp, củng cố
mở rộng kiến thức tốn học cho trẻ. Trên cơ sở đó tơi đã lồng ghép hoạt động làm
quen với toán vào các hoạt động khác như: Văn học, khám phá, âm nhạc, thể
dục…một cách khéo léo, nhẹ nhàng để giúp trẻ hào hứng và tích cực tham gia các
hoạt động đó, phát huy tốt vai trò của trẻ cũng như việc lấy trẻ làm trung tâm. Góp
phần nâng cao chất lượng các hoạt động giáo dục trẻ.
- Với hoạt động làm quen với văn học: Khi tổ chức cho trẻ tham gia vào trị
chơi ghép tranh đằng sau mỗi miếng ghép tơi có dán các chữ số và ở trên bảng tơi


cũng dán các chữ số tương ứng và yêu cầu trẻ lên chơi ghép tranh phải đọc to chữ
số ở đằng sau miếng ghép rồi sau đó mới được dán miếng ghép vào các ô số tương
ứng trên bảng. Qua đó trẻ lại có cơ hội để củng cố nhận biết các số đã học.
- Với hoạt động giáo dục âm nhạc: Khi dạy hát “Tập đếm” tôi đàm thoại với
trẻ:
+Các con vừa hát bài hát gì?
+ Bài hát nói đến những số mấy?
- Với hoạt động tạo hình: Trẻ nặn và đếm xem mình nặn được bao nhiêu
bơng hoa. Nặn ô tô, trẻ biết nặn đầu xe, thân xe, bánh xe bằng khối gì? Qua đó vừa
rèn luyện được kỹ năng tạo hình lại được củng cố kiến thức về tốn học như: Đếm,
đặc điểm hình dạng, hình trịn, khối vng, khối chữ nhật.
(Hình ảnh 5: Trẻ nặn và đếm số bông hoa)
- Với hoạt động tổ chức các ngày lễ, ngày hội…các hoạt động này thường
được trẻ rất yêu thích và hứng thú tham gia rất tích cực. Vì vậy thơng qua hoạt

động này tích hợp lồng ghép nội dung tốn học vào các trị chơi, vào hoạt động
giao lưu khi tổ chức những hoạt động này mà khơng hề bị gị ép, cứng nhắc mà lại
thu nhận được kết quả rất cao. Thông qua việc sử dụng trò chơi phát triển nhận
thức trong các trò chơi khi tổ chức các ngày lễ, ngày hội cho trẻ như: Tết trung thu,
Noen…Qua đó, có thể củng cố kiến thức tốn học cho trẻ và có thể ơn lại rất nhiều
những kiến thức toán học cho trẻ ở mức độ nhận biết khác nhau.
Ví dụ: Trong tổ chức giao lưu giữa các lớp trong khối 4 tuổi. Tôi tổ chức trò
chơi “Kéo co”, “Cướp cờ”. Trẻ rất hứng thú và tham gia hết mình vào trị chơi.
Qua đó giúp trẻ phát triển mạnh dạn, tự tin, hợp tác với bạn khi tham gia vào các


trị chơi, nhóm chơi hơn nữa cịn góp phần nâng cao chất lượng trong hoạt động
làm quen với toán cho trẻ bằng cách trẻ phải đếm số bạn của đội mình và đội bạn.
Như vậy việc tích hợp, lồng ghép hoạt động làm quen với toán vào các hoạt
động giáo dục khác góp phần khơng nhỏ trong việc củng cố kiến thức, kỹ năng
toán học cho trẻ mẫu giáo 4 tuổi.
4.5. Sáng tạo một số trò chơi trong hoạt động làm quen với toán.
Với đặc điểm tâm lý của trẻ “Học mà chơi, chơi mà học”. Bởi vậy, tôi luôn
chú trọng và tạo điều kiện cho trẻ học qua trò chơi và chơi mà học. Và để đạt được
mục đích yêu cầu của bài dạy, tạo điều kiện cho trẻ làm quen với toán được sinh
động, tạo sự vui vẻ, thân thiện, tơi ln sưu tầm, sáng tạo các trị chơi dân gian, trò
chơi học tập…áp dụng vào trong các hoạt động, đặc biệt trong hoạt động làm quen
với toán. Tơi đã lựa chọn sử dụng trị chơi trong việc giảng dạy cho trẻ. Thơng qua
trị chơi kích thích sự hứng thú, chú ý của trẻ. Mặt khác cịn lơi cuốn trẻ tham gia
vào giải quyết những nhiệm vụ đặt ra trong trò chơi.
Lựa chọn trò chơi phải phù hợp với nội dung hình thành biểu tượng ban
đầu của tốn học, phù hợp với chủ đề, nội dung đang tiến hành. Có thể tổ chức trị
chơi theo nhóm hoặc cả lớp. Tơi ln tạo ra các tình huống có vấn đề để kích thích
trẻ cùng nhau suy nghĩ và tiếp nhận các vai chơi một cách tự nhiên. Qua các trò
chơi trẻ tiếp thu được những kinh nghiệm xã hội ở nhiều góc độ khác nhau. Những

kinh nghiệm ấy mang tính tích hợp và cần cho cuộc sống của trẻ.
- Trị chơi “Gọi điện thoại”. Mục đích của trị chơi: Trẻ biết cách bấm số
điện thoại lần lượt từ số đầu tiên đến số cuối cùng, nhận ra các chữ số trên bàn
phím và chữ số ghi trên giấy. Rèn trẻ có thói quen đọc các chữ số từ trái sang phải.
Khi trẻ chơi trẻ bấm đúng số theo yêu cầu của cô là trẻ chiến thắng.


- Trị chơi “Đếm và phân loại đồ vật”. Cơ chuẩn bị đĩa, thìa, bát, thẻ chữ số
trộn lẫn với nhau. Yêu cầu trẻ phân ra từng loại một đếm số lượng và đặt thẻ chữ
số tương ứng. Bạn nào đếm và phân loại đúng bạn đó là người chiến thắng.
- Trị chơi “Ghi nhớ bước chân” Cơ dán các hình học: Hình vng, hình
trịn, hình chữ nhật lên mảnh giấy dạ 1mx2m. Khi cơ nói đến hình nào trẻ nhảy vào
hình đó. Nếu nhảy sai phải quay lại nhảy từ đầu. Kết thúc lần chơi, đội nào hết
người chơi trước đội đó chiến thắng. Qua trị chơi này trẻ nhớ tên được các hình
học cơ bản như: Hình trịn, hình vng, hình vng, hình chữ nhật. Ngồi ra cịn
rèn được kỹ năng quan sát, phản xạ nhanh của trẻ.
- Trò chơi: “Chiếc hộp kỳ diệu” Trẻ đưa tay vào hộp sờ các hình khối và
gọi tên, nói được đặc điểm của hình khối có trong hộp. Trẻ đốn và nói đúng tên
khối là chiến thắng. Qua trị chơi này giúp trẻ ghi nhớ và khám phá các hình khối
qua đơi bàn tay.
-Trị chơi: “Nghe âm thanh tạo số lượng” bằng cách cho trẻ nghe âm thanh:
Tiếng trống, tiếng kêu của con vật, tiếng còi xe…rồi cho trẻ đếm, bắt chước lại,
làm lại tiếng kêu, động tác theo số lượng âm thanh hoặc trẻ giơ thẻ số. Trò chơi
này giúp trẻ đếm được số lượng, trẻ được vận động cơ thể, luyện tai nghe cho trẻ.
Sự hấp dẫn của hình thức các trò chơi sẽ giúp trẻ hào hứng, kiên trì, cố
gắng thực hiện các nội dung của trị chơi, cuốn hút sự tham gia của trẻ, tạo cho trẻ
cơ hội suy nghĩ, tích cực nhận thức. Giáo viên khi tổ chức cho trẻ chơi cần tạo điều
kiện để mọi trẻ đều được tham gia trị chơi một cách tích cực, hứng thú bằng cách
động viên, khuyến khích, giúp đỡ trẻ khi cần thiết.
Trên đây là một số trò chơi tôi đã áp dụng và tôi thấy trẻ rất hứng thú, thoải

mái và đạt kết quả cao. Qua các trò chơi này cô chỉ là người hướng dẫn, gợi mở,
phát huy tính tích cực của trẻ, trẻ trở thành trung tâm của hoạt động. Tuy nhiên để