Giáo án điện tử công nghệ: phân loại thép cacsbon theo công dụng pptx

C©u hái kiÓm tra bµi cò
Em h·y tr×nh bµy kh¸i niÖm thÐp cacbon?
KÓ tªn c¸c ph ¬ng ph¸p ph©n lo¹i thÐp cacbon?
®¸p ¸n kiÓm tra bµi cò
- Kh¸i niÖm thÐp cacbon : Lµ hîp kim cña s¾t víi
cacbon mµ hµm l îng cacbon ≤2,14%. Ngoµi ra
cßn cã mét sè c¸c t¹p chÊt kh¸c nh Si,Mn,S, P
…
-
C¸c ph ¬ng ph¸p ph©n lo¹i thÐp cacbon :
+. Ph©n lo¹i theo tæ chøc tÕ vi
+. Ph©n lo¹i theo hµm l îng cacbon
+. Ph©n lo¹i theo ph ¬ng ph¸p luyÖn kim.
+. Ph©n lo¹i theo c«ng dông
thÐp cacbon
ph©n lo¹i thÐp
cacbon
theo c«ng dông
2.2.4.Ph©n lo¹i thÐp cacbon theo c«ng dông
•
ThÐp cacbon th«ng dông (ThÐp cacbon chÊt l
îng th êng)
•
ThÐp cacbon kÕt cÊu
•
ThÐp cacbon dông cô
* Thép cacbon thông dụng

(Thép cacbon chất l ợng th ờng)

Là loại thép đ ợc cán nóng tại các nhà máy với nhiều hình
dạng khác nhau (ống, thanh, góc, tấm ).
-
Có cơ tính tổng hợp không cao.
-
Có tính hàn tốt, dễ biến dạng th ờng đ ợc dùng trong xây
dựng hoặc chế tạo các chi tiết chịu tải nhỏ, ít quan trọng.
-
Sản phẩm không qua nhiệt luyện tr ớc khi đem sử dụng.
-
Tiêu chuẩn Việt nam (TCVN 1765-75) chia thép cacbon
thông dụng thành 3 nhóm A, B, C.
* Thép cacbon thông dụng
(Thép cacbon chất l ợng th ờng)
Nhóm A : Quy định mác thép theo cơ tính
Ký hiệu : CTXX
Trong đó : CT : Chỉ thép cacbon thông dụng
XX : Chỉ giới hạn bền (KG/mm
2
,N/mm
2
)
VD : CT38
* Chú ý : Nếu là thép sôi thêm chữ s và thép nửa
lắng thêm chữ n (Bảng phụ lục kèm)
Thép cacbon thông dụng nhóm A Giới hạn bền (b = 38 KG/mm
2
,

=
380N/mm
2
)
C¬ tÝnh thÐp cacbon th«ng dông nhãm A ( TCVN 1765-75)
M¸c thÐp ( Kg/mm
2
)
CT31 <31
CT33 s 31- 40
CT33 n CT33 32- 42
CT34 s 33-42
CT34 n CT34 34- 44
CT38 s 37-47
CT38 n CT38
38- 49
CT42 s 41- 52
CT42 n CT42 42- 54
CT51 n CT51
51- 64
CT61 n CT61 <61
* ThÐp cacbon th«ng dông
(ThÐp cacbon chÊt l îng th êng)
* Thép cacbon thông dụng
(Thép cacbon chất l ợng th ờng)
Nhóm B : Quy định mác thép theo thành phần hoá học
-
Ký hiệu t ơng tự nh nhóm A nh ng có thêm chữ B đằng
tr ớc
BCTXX

Trong đó :
BCT : Chỉ thép cacbon thông dụng nhóm B
XX : Số hiệu mác thép
Thµnh phÇn ho¸ häc cña thÐp
cacbon th«ng dông nhãm B ( TCVN 1765-75)
M¸c thÐp
cacbon (%) Mangn(%) Silic (%) P, max (%) S, max (%)
BCT31 < 0,23 - - 0,07 0,06
BCT 33
S
0,06 - 0,12 0,25 - 0,50
0,05
0,04 0,05
BCT 33
n
0,05 - 0,12 0,25 - 0,50 0,05 - 0,17 0,04 0,05
BCT 33 0,06 - 0,12 0,25 - 0,50 0,12 - 0,30 0,04 0,05
BCT 34
S
0,09 - 0,15 0,25 - 0,50 0,05 0,04 0,05
BCT 34
n
0,09 - 0,15 0,25 - 0,50 0,05 - 0,17 0,04 0,05
BCT 34 0,09 - 0,15 0,25 - 0,50 0,12 - 0,30 0,04 0,05
BCT 38
S
0,14 - 0,22 0,30 - 0,60
0,07
0,04 0,05
BCT 38

n
0,14 - 0,22 0,40- 0,65 0,05 - 0,17 0,04 0,05
BCT 38 0,14 - 0,22 0,40- 0,65 0,12- 0,30 0,04 0,05
BCT 42
S
0,18 - 0,27 0,40- 0,70
0,07
0,04 0,05
BCT 42
n
0,18 - 0,27 0,40- 0,70 0,05 - 0,17 0,04 0,05
BCT 42 0,18 - 0,27 0,40- 0,70 0,12 - 0,30 0,04 0,05
BCT 51
n
0,28 - 0,37 0,50 - 0,80 0,05 - 0,17 0,04 0,05
BCT 51 0,28 - 0,37 0,50 - 0,80 0,15 - 0,35 0,04 0,05
BCT 61
n
0,38 - 0,49 0,50 - 0,80 0,05 - 0,17 0,04 0,05
BCT 61 0,38 - 0,61 0,50 - 0,80 0,15 - 0,35 0,04 0,05
* Thép cacbon thông dụng
(Thép cacbon chất l ợng th ờng)
Nhóm C : Quy định mác thép theo cả hai chỉ tiêu trên
(Cơ tính và thành phần hoá học)
-
Ký hiệu t ơng tự nh nhóm A nh ng có thêm chữ C đằng
tr ớc
CCTXX
-
Trong đó :

CCT : Chỉ thép cacbon thông dụng nhóm C
XX : Chỉ giới hạn bền (giống nhóm A)
: Chỉ số hiệu mác thép (giống nhóm B)
* Thép cacbon kết cấu

Là loại thép có chất l ợng tốt, l ợng tạp chất S, P rất nhỏ
(<0,04%), hàm l ợng C chính xác.

Có cơ tính tổng hợp cao.

Th ờng dùng chế tạo các chi tiết máy chịu tải cao.

Vật liệu này th ờng đ ợc cung cấp d ới dạng bán thành
phẩm.

Tiêu chuẩn Việt nam (TCVN 1766-75) quy định cách ký
hiệu thép cacbon kết cấu nh sau :
* ThÐp cacbon kÕt cÊu
Ký hiÖu : Cxx
Trong ®ã : C : ChØ thÐp cacbon kÕt cÊu
xx : Hµm l îng C
tb
tÝnh theo phÇn v¹n
VD : C45
ThÐp cacbon kÕt cÊu
Hµm l îng
Hay C
bt

=0,45%
00010
45
.
C
bt
=
ThÐp cacbon kÕt cÊu ( TCVN 1766-75)
Sè hiÖu
thÐp
Thµnh phÇn c¸c nguyªn tè §é cøng, HB C¬ tÝnh
C Mn ThÐp c¸n nãng ThÐp ñ
σ
b
N/mm
2
δ (%)
08s 0,05- 0,11 0,25 - 0,50 131 - 300 35
08 0,05- 0,12 0,35 - 0,65 131 - 330 33
10s 0,07- 0,14 0,25 - 0,50 137 - 320 33
10 0,07- 0,13 0,35 - 0,65 137 - 340 31
15s 0,12- 0,19 0,25 - 0,50 143 - 360 29
15 0,12- 0,19 0,35 - 0,65 143 - 380 27
20 0,17- 0,24 0,35 - 0,65 156 - 420 25
25 0,22- 0,30 0,50 - 0,80 170 - 460 23
30 0,27- 0,35 0,50 - 0,80 179 - 500 21
35 0,32- 0,40 0,50 - 0,80 187 - 540 20
40 0,37- 0,45 0,50 - 0,80 217 187 580 19
45 0,42- 0,50 0,50 - 0,80 241 197 610 16
50 0,47- 0,55 0,50 - 0,80 241 207 640 14

55 0,52- 0,60 0,50 - 0,80 255 217 660 13
60 0,57- 0,65 0,50 - 0,80 255 229 690 12
65 0,62- 0,70 0,50 - 0,80 255 229 710 10
70 0,67- 0,75 0,50 - 0,80 269 229 730 9
75 0,72- 0,80 0,50 - 0,80 285 241 1100 7
80 0,77- 0,85 0,50 - 0,80 285 241 1100 6
85 0,82- 0,90 0,50 - 0,80 302 255 1150 6
* Thép cacbon dụng cụ

Là loại thép có hàm l ợng C cao (0,7-1,3%), l ợng tạp chất
S, P thấp ( 0,025%).

Thép cacbon dụng cụ có độ cứng cao sau nhiệt luyện, nh
ng độ cứng nóng thấp 200-250
0
C. Vì vậy chỉ sử dụng làm
các dụng cụ gia công cầm tay nh đục, dũa, c a .

Tiêu chuẩn Việt nam (TCVN 1822-76) quy định cách ký
hiệu thép cacbon dụng cụ nh sau :
CDXX Trong đó : CD : Thép cacbon dụng cụ
XX : Hàm l ợng C
tb
tính theo phần vạn
%8,0
000.10
80
==

tb
C
VD : CD80 Thép cacbon dụng cụ có
Thép cacbon dụng cụ ( TCVN 1822-76)
Số hiệu
Thành phần
hoá học Độ cứng
sau
ủ (HB)
Nhiệt độ
tôi
0
C
Độ cứng
(HRC)
sau tôi
Nhiệt độ ram
0
C
Độ cứng
(HRC)
sau tôi
C (%) Mn(%)
CD 70 0,65 - 0,74 0,2 - 0,4 187 800 - 820 61 - 63 140- -160 60 - 62
CD 80 0,75 - 0,84 0,2 - 0,4 187 780 - 800 62 - 64 140- -160 60 - 62
CD 90 0,85 - 0,95 0,15 - 0,35 192 760 - 780 62 - 64 140- -160 60 - 62
CD 100 0,95 - 1,04 0,15 - 0,35 197 760 - 780 62 - 64 160- -180 60 - 62
CD 110 1,05 - 1,14 0,15 - 0,35 207 760 - 780 62 - 64 160- -180 61 - 63
CD 120 1,15 - 1,24 0,15 - 0,35 207 760 - 780 62 - 64 160- -180 61 - 63
CD 130 1,25 - 1,35 0,15 - 0,35 217 760 - 780 61 - 65 160- -180 61 - 63

Hãy đánh dấu vào ý đúng sau đây :
Câu 1 : Thép cacbon thông dụng là loại thép :

Có cơ tính tổng hợp không cao

Th ờng dùng trong xây dựng

Cả 2 ý trên
Câu 2 : Thép cacbon kết cấu là loại thép:

Có chứa l ợng P, S >0,04%

Có chất l ợng tốt và th ờng dùng chế tạo chi tiết máy chịu tải cao

Th ờng dùng trong xây dựng
Câu 3 : Thép cacbon dụng cụ là loại thép:

Có hàm l ợng C cao th ờng dùng làm dụng cụ gia công cầm tay

Có hàm l ợng C thấp

Tạp chất S và P 0,35%
phiếu kiểm tra nhận thức
Tæng kÕt
Ph©n lo¹i thÐp cacbon
thÐp cacbon
Th«ng dông
thÐp cacbon
KÕt cÊu
thÐp cacbon

Dông cô