Hướng dẫn học môn luật hành chính

TS. NGUYEN THJ THUY (~hit bien)
HONG

TS. NGUYEN THJ THUY (~hit bien)
HONG

Bp mon Hanh chfnh D{li hpc LuQl Ha Npi

Bp mon Hanh chfnh D{li hpc LuQl Ha Npi

(

NHAXUATBAN
NAM

DQNG

(

NHAXUATBAN
NAM

DQNG



LffiN6IDAU

LffiN6IDAU

ucjt Hanh chin~ Ia man kh?a h9c phdp ly ~huyen

nganh, cung cap nhfmg kien thuc ca ban ve quan
ly hanh chinh, ca quan hanh chinh nha nuac, nguyen
t&c quan ly, hinh thuc va phu:ang phap quan ly, thanh
tra kiJm tra ci1ng nhu: vi?c xu ly vi phc;tm hanh chinh...
Nhfmg kiin thuc nay rdt hfru ich a6i vai m6i ca nhan
ci1ng nhu: a6i vai il(Ji ngi1 can b(J, cang chuc, vien chuc
lam vi?c tc;ti cdc ca quan nha nuac, cac t6 chuc, cdc
dan vt Slf nghi?p cang lcjp. Ngoai ra Lugt Hanh chinh
ci1ng cung cdp nhfmg kiin thuc ca ban hiiu d11-ng trong
vi?c nhcjn di?n quan h? phap lucjt hanh chinh va xu ly
cac tinh hu6ng lien quan ain quan ly hanh chinh nha
nu:ac trong thl;fc tiln.

L

ucjt Hanh chin~ Ia man kh?a h9c phdp ly ~huyen
nganh, cung cap nhfmg kien thuc ca ban ve quan
ly hanh chinh, ca quan hanh chinh nha nuac, nguyen
t&c quan ly, hinh thuc va phu:ang phap quan ly, thanh
tra kiJm tra ci1ng nhu: vi?c xu ly vi phc;tm hanh chinh...
Nhfmg kiin thuc nay rdt hfru ich a6i vai m6i ca nhan
ci1ng nhu: a6i vai il(Ji ngi1 can b(J, cang chuc, vien chuc
lam vi?c tc;ti cdc ca quan nha nuac, cac t6 chuc, cdc
dan vt Slf nghi?p cang lcjp. Ngoai ra Lugt Hanh chinh
ci1ng cung cdp nhfmg kiin thuc ca ban hiiu d11-ng trong
vi?c nhcjn di?n quan h? phap lucjt hanh chinh va xu ly
cac tinh hu6ng lien quan ain quan ly hanh chinh nha
nu:ac trong thl;fc tiln.

Nhiing nam gdn day, tdt ca cac CO' sa ilao tc;to lucjt

a~U chuyJn sang chuang trinh dc;ty VQ hQC thea tin
chi, bai vgy nguai hQC cdn phai tl;f hQC Va tim toi
nghien c{cu nhi~u han. Ngu:ai h9c phai chu il9ng khai
thac cac vdn il~ b&ng each tl! GQC giao trinh, tai li?u
ad ac;tt au:(JC nhfmg mlj,C tieu CO' ban CUQ man hQC.
Di~u nay bu(Jc nguai hQC phai tl! xac djnh nhiing vdn
a~ tr9ng tam cua man h9c Luqi Hanh chinh ad khai

Nhiing nam gdn day, tdt ca cac CO' sa ilao tc;to lucjt
a~U chuyJn sang chuang trinh dc;ty VQ hQC thea tin
chi, bai vgy nguai hQC cdn phai tl;f hQC Va tim toi
nghien c{cu nhi~u han. Ngu:ai h9c phai chu il9ng khai
thac cac vdn il~ b&ng each tl! GQC giao trinh, tai li?u
ad ac;tt au:(JC nhfmg mlj,C tieu CO' ban CUQ man hQC.
Di~u nay bu(Jc nguai hQC phai tl! xac djnh nhiing vdn
a~ tr9ng tam cua man h9c Luqi Hanh chinh ad khai

3

3

L


thac aung nhiim ag,t aU(IC CQC bqc m'{IC tieu Ctta man
hQC. Dap zmg yeu cdu nay chung t6i bien sogn cu6n
sach Huang ddn h9c m6n Lugt Hanh chinh a~ ajnh
huang .cho nguai h9c nhfmg n9i dung ca ban nhdt
CUQ man hQC tit ao nghien CUu va khai thac t6t nhfmg
· kiin th{rc nJn tang cua Lugt Hanh chinh Vi¢t Nam.

Cu6n sach au(lc bien sog,n thea CO' cdu ro rang, v6·i
each diln ag,t dl hi~u. MJi chuang aJu xac ajnh m'{IC
tieu va nl}i dung chfnh CUa timg bai giup nguai hQC
n&m b&t vfmg vang kiin thuc CO' ban. Cf cu6i mJi
chuang chung t6i bien sog,n cac cau hoi lugn va cac
CQU hoi ban tr&c nghi¢m ad nguai hQC ki~m tra kiin
thuc cua minh. Cu6n sach !a tai li¢u hQC tgp quan
trQng cho sinh vien chuyen nganh luqt va con la tai
li?u tham khao hii:u ich cho tdt ca nhfmg ai quan tam,
nghien cZ:CU, tim hi~u kiin thuc vJ Lugt Hanh chinh
Vi¢t Nam.

thac aung nhiim ag,t aU(IC CQC bqc m'{IC tieu Ctta man
hQC. Dap zmg yeu cdu nay chung t6i bien sogn cu6n
sach Huang ddn h9c m6n Lugt Hanh chinh a~ ajnh
huang .cho nguai h9c nhfmg n9i dung ca ban nhdt
CUQ man hQC tit ao nghien CUu va khai thac t6t nhfmg
· kiin th{rc nJn tang cua Lugt Hanh chinh Vi¢t Nam.
Cu6n sach au(lc bien sog,n thea CO' cdu ro rang, v6·i
each diln ag,t dl hi~u. MJi chuang aJu xac ajnh m'{IC
tieu va nl}i dung chfnh CUa timg bai giup nguai hQC
n&m b&t vfmg vang kiin thuc CO' ban. Cf cu6i mJi
chuang chung t6i bien sog,n cac cau hoi lugn va cac
CQU hoi ban tr&c nghi¢m ad nguai hQC ki~m tra kiin
thuc cua minh. Cu6n sach !a tai li¢u hQC tgp quan
trQng cho sinh vien chuyen nganh luqt va con la tai
li?u tham khao hii:u ich cho tdt ca nhfmg ai quan tam,
nghien cZ:CU, tim hi~u kiin thuc vJ Lugt Hanh chinh
Vi¢t Nam.

Mijc du ali rdt c6 gcing trong vi¢c bien sog,n
nhung ch&c ch&n cu6n sach khong tranh khoi
nhung'khiim khuyit nhdt atnh. Rcit n1ong nhgn au(/C
nhifng y kiin aong gop cua CQC bt;tn aQC VQ if6ng
nghi¢p a~ cu6n sach au()'c hoan thi¢n han a nhii:ng
zdn tai xudt ban sau.

Mijc du ali rdt c6 gcing trong vi¢c bien sog,n
nhung ch&c ch&n cu6n sach khong tranh khoi
nhung'khiim khuyit nhdt atnh. Rcit n1ong nhgn au(/C
nhifng y kiin aong gop cua CQC bt;tn aQC VQ if6ng
nghi¢p a~ cu6n sach au()'c hoan thi¢n han a nhii:ng
zdn tai xudt ban sau.

Nhom tiic giii

Nhom tiic giii

4

4


LU~T HANH CHiNH- NGANH LU~ T
VE QUAN LY NHA NUOC

LU~T HANH CHiNH- NGANH LU~ T
VE QUAN LY NHA NUOC

Ml}CTIEU

Nghien c(ru Cuong m& dftu cua Lu~t Hanh chinh
Vi~t Nam c~n phai ghi nh& va trinh bay duqc cac dinh
nghia vs quan ly, quan ly nha nu&c va quan ly hanh
chinh nha nu6c. Tir d6 phan bi~t khai ni~m quan ly,
quan ly nha nu6c va quan ly hanh chinh nha nu&c.
Ngoai ra, dS hiSu nganh Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam
phai phan tich duqc dbi tuQTig di~u chinh cua Lu~t
Hanh chinh va phuong phap diSu chinh cua Lu~t Hanh
chinh, qua d6 ch{mg minh duqc nh6m d6i tuQTig diSu
chinh quan trQng nh~t cua Lu~t Hanh chinh cfing nhu
tinh rn~nh l~nh don phuong trong phuong phap diSu
chinh cua Lu~t Hanh chinh. Ben c~nh d6, vi~c ghi nh6
khaj ni~m ngu6n cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam se la
ca sa dS danh gia duqc thgc tr~ng h~ th6ng hoa va
phap diSn h6a Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.

Ml}CTIEU
Nghien c(ru Cuong m& dftu cua Lu~t Hanh chinh
Vi~t Nam c~n phai ghi nh& va trinh bay duqc cac dinh
nghia vs quan ly, quan ly nha nu&c va quan ly hanh
chinh nha nu6c. Tir d6 phan bi~t khai ni~m quan ly,
quan ly nha nu6c va quan ly hanh chinh nha nu&c.
Ngoai ra, dS hiSu nganh Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam
phai phan tich duqc dbi tuQTig di~u chinh cua Lu~t
Hanh chinh va phuong phap diSu chinh cua Lu~t Hanh
chinh, qua d6 ch{mg minh duqc nh6m d6i tuQTig diSu
chinh quan trQng nh~t cua Lu~t Hanh chinh cfing nhu
tinh rn~nh l~nh don phuong trong phuong phap diSu
chinh cua Lu~t Hanh chinh. Ben c~nh d6, vi~c ghi nh6
khaj ni~m ngu6n cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam se la

ca sa dS danh gia duqc thgc tr~ng h~ th6ng hoa va
phap diSn h6a Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.

N(>IDUNG
Chuang I bao g6m cac n9i dung ca ban sau:
- Lu~t Hanh chinh nganh lu~t vS quan ly nha nu6c
.. D6i tuQng diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam

N(>IDUNG
Chuang I bao g6m cac n9i dung ca ban sau:
- Lu~t Hanh chinh nganh lu~t vS quan ly nha nu6c
.. D6i tuQng diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam

5

5


HlfONG DAN HQC MON LU~T HANH CHINH

HlfONG DAN HQC MON LU~T HANH CHINH

- Phuang phap diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh

- Phuang phap diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh

Vi~tNam

Vi~tNam

- Khoa hQc Lu~t Hanh chinh.
- Mon hQc Lu~t Hanh chinh.
I - LU~T HANH CHINH - NGANH· LU~T
TRONG H~ THONG PHAP LU~T VI~T NAM

- Khoa hQc Lu~t Hanh chinh.
- Mon hQc Lu~t Hanh chinh.
I - LU~T HANH CHINH - NGANH· LU~T
TRONG H~ THONG PHAP LU~T VI~T NAM

1. Lu~t Hanh chinh - nganh lu~t v~ quan ly nha
ntr&c

1. Lu~t Hanh chinh - nganh lu~t v~ quan ly nha
ntr&c

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam la nganh lu~t diSu chinh
nhfrng quan h~ xa h<)i chu ySu phat sinh trong ho~t
d<)ng quan ly hanh chinh nha nu&c.
Ho~t d<)ng quan ly hanh chinh nha nu&c khong thS
tach rai nhfrng quan h~ xa h<)i rna n6 huang t&i nh~m
6n dinh hay thay d6i, cho nen d6i tuQTig diSu chinh cua
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam khong phai la ban than
quan ly hanh chinh nha nu&c rna la nhfrng quan h~ xa
h<)i hinh thanh trong qua trinh ho~t d<)ng quan ly hanh
chinh nha nu&c.
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam lam ro nhfrng n<)i dung
ca ban sau:
· Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam gifr vai tro quan trQng
trong vi~c hoan thi~n ho~t d<)ng ch~p hanh - diSu hanh

cua Nha nu&c. Cac quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t
Nam quy dinh dia vi phap ly cua cac ca quan hanh
chinh nha nu&c, xac dinh nhfrng nguyen t~c ca ban cua
quan ly hanh chinh nha nu&c va cac v~n ds khac co lien
quan t&i quan ly hanh chinh nha nu&c. Thong qua d6

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam la nganh lu~t diSu chinh
nhfrng quan h~ xa h<)i chu ySu phat sinh trong ho~t
d<)ng quan ly hanh chinh nha nu&c.
Ho~t d<)ng quan ly hanh chinh nha nu&c khong thS
tach rai nhfrng quan h~ xa h<)i rna n6 huang t&i nh~m
6n dinh hay thay d6i, cho nen d6i tuQTig diSu chinh cua
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam khong phai la ban than
quan ly hanh chinh nha nu&c rna la nhfrng quan h~ xa
h<)i hinh thanh trong qua trinh ho~t d<)ng quan ly hanh
chinh nha nu&c.
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam lam ro nhfrng n<)i dung
ca ban sau:
· Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam gifr vai tro quan trQng
trong vi~c hoan thi~n ho~t d<)ng ch~p hanh - diSu hanh
cua Nha nu&c. Cac quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t
Nam quy dinh dia vi phap ly cua cac ca quan hanh
chinh nha nu&c, xac dinh nhfrng nguyen t~c ca ban cua
quan ly hanh chinh nha nu&c va cac v~n ds khac co lien
quan t&i quan ly hanh chinh nha nu&c. Thong qua d6

6

6

CHlltJNG /.LU~T HANH CHINH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NUOC

CHlltJNG /.LU~T HANH CHINH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NUOC

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam bao dam vi~c cung c6, hoan
thi~n b9 may hanh chinh nha nu6c va khong ngtmg
nang cao hi~u qua cua ho~t d()ng quan ly hanh chinh
nhanuac.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam bao dam vi~c cung c6, hoan
thi~n b9 may hanh chinh nha nu6c va khong ngtmg
nang cao hi~u qua cua ho~t d()ng quan ly hanh chinh
nhanuac.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam cling quy dinh quySn
va nghia Vl} cua cac chu thS khac cua quan ly hanh
chinh nha nu6c, nhung bi~n phap bao dam thvc hi~n
cac quySn va nghia Vl} d6, t~o diSu ki~n cho cac chu
thS tham gia m()t each tich C\JC vao ho~t d()ng quan
ly hanh chinh nha nu6c.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam cling quy dinh quySn
va nghia Vl} cua cac chu thS khac cua quan ly hanh
chinh nha nu6c, nhung bi~n phap bao dam thvc hi~n
cac quySn va nghia Vl} d6, t~o diSu ki~n cho cac chu
thS tham gia m()t each tich C\JC vao ho~t d()ng quan
ly hanh chinh nha nu6c.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam xac dinh ca chS quan ly

hanh chinh trong IDQi linh V\JC CUa dai s6ng Xa hQi.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam xac dinh ca chS quan ly
hanh chinh trong IDQi linh V\JC CUa dai s6ng Xa hQi.

Lu~t

Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh nhung hanh vi
nao la vi ph~m hanh chinh, bi~n phap xu ly' thu tvc
xu ly nhfrng t6 chuc va ca nhan thvc hi~n vi ph~m
hanh chinh.
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh chS d9 cong Vl}
va chs d9 can b9, cong chuc, vien chuc.
Tu nhfrng diSu da phan tich tren day c6 thS di dSn
kSt lu~n: Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam hi nganh lu~t vS
quan ly hanh chinh nha nu6c.
Cling chinh vi v~y, tru6c hSt chung ta c~n tim hiSu
vs quan ly va quan ly nha nucrc.
a) Quiin ly
Quan ly la d6i tUQ11g nghien Clru cua nhiSu nganh
khoa hQC, trong do CO ca khoa hQC 1\T nhien va khoa hQC
xa h()i. M6i nganh khoa hQc nghien ctru vS quan ly tir

Lu~t

Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh nhung hanh vi
nao la vi ph~m hanh chinh, bi~n phap xu ly' thu tvc
xu ly nhfrng t6 chuc va ca nhan thvc hi~n vi ph~m
hanh chinh.
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh chS d9 cong Vl}

va chs d9 can b9, cong chuc, vien chuc.
Tu nhfrng diSu da phan tich tren day c6 thS di dSn
kSt lu~n: Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam hi nganh lu~t vS
quan ly hanh chinh nha nu6c.
Cling chinh vi v~y, tru6c hSt chung ta c~n tim hiSu
vs quan ly va quan ly nha nucrc.
a) Quiin ly
Quan ly la d6i tUQ11g nghien Clru cua nhiSu nganh
khoa hQC, trong do CO ca khoa hQC 1\T nhien va khoa hQC
xa h()i. M6i nganh khoa hQc nghien ctru vS quan ly tir

7

7


HU'ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

HU'ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

g6c d9 rieng cua minh. Dinh nghia chung nh&t vS quan
ly la dinh nghia cua diSu khiSn hQC. Theo diSu khiSn
hQc thi quan ly la diSu khiSn, chi d~o m()t h~ th6ng hay
mQt qua trinh, can Clr vao nhfrng quy lu~t, dinh lu~t hay
nguyen t~c tuong ung dS cho h~ th6ng hay qua trinh ay
v~n d9ng theo y mu6n cua nguai quan ly nh&m d~t
duqc nhfrng mvc dich da dinh tru&c.
Tuy v~y, vfin d~ cftn nghien cliu la quan l:Y xa h9i,
quan ly nha nu&c.
Cac Mac da coi "quan ly la m9t chtfC nang t!Q;c bi?t

nay sinh tit ban chdt xii h9i cua qua trinh lao i19ng" .1
Nh&n m~nh n9i dung tren, ong viSt: "Tdt ca m9i lao
a(Jng XQ ht)i trf!C tiip hay lao ift)ng chung nao tiin hanh
tren quy m6 tuong a6i lim, thi it nhi~u cilng a~u cdn
ain m(Jt Sl! chi ago ai ai~U hoa nhiJ:ng hoq,t iJ(Jng ca
nhan VQ thl!C hi¢n nhfing chuc nang chung...

g6c d9 rieng cua minh. Dinh nghia chung nh&t vS quan
ly la dinh nghia cua diSu khiSn hQC. Theo diSu khiSn
hQc thi quan ly la diSu khiSn, chi d~o m()t h~ th6ng hay
mQt qua trinh, can Clr vao nhfrng quy lu~t, dinh lu~t hay
nguyen t~c tuong ung dS cho h~ th6ng hay qua trinh ay
v~n d9ng theo y mu6n cua nguai quan ly nh&m d~t
duqc nhfrng mvc dich da dinh tru&c.
Tuy v~y, vfin d~ cftn nghien cliu la quan l:Y xa h9i,
quan ly nha nu&c.
Cac Mac da coi "quan ly la m9t chtfC nang t!Q;c bi?t
nay sinh tit ban chdt xii h9i cua qua trinh lao i19ng" .1
Nh&n m~nh n9i dung tren, ong viSt: "Tdt ca m9i lao
a(Jng XQ ht)i trf!C tiip hay lao ift)ng chung nao tiin hanh
tren quy m6 tuong a6i lim, thi it nhi~u cilng a~u cdn
ain m(Jt Sl! chi ago ai ai~U hoa nhiJ:ng hoq,t iJ(Jng ca
nhan VQ thl!C hi¢n nhfing chuc nang chung...

M(Jt nguai a(Jc tdu Vl cdm fl;f minh aiJu khiin !dy
minh, con m9t dan nhqc thi cdn phai c6 nhgc tru:6ng " 2.

M(Jt nguai a(Jc tdu Vl cdm fl;f minh aiJu khiin !dy
minh, con m9t dan nhqc thi cdn phai c6 nhgc tru:6ng " 2.

Lu~n diSm tren cua Mac c6 thS rna r<)ng v6i mQi
ho~t d{)ng chung cua con nguai trong xa h{)i.

Lu~n diSm tren cua Mac c6 thS rna r<)ng v6i mQi
ho~t d{)ng chung cua con nguai trong xa h{)i.

a

a

Nhu v~y, dau co sv hi~p tac cua nhiSu nguai, do
c~n c6 quan ly, bai vi ho?t d<)ng chung cua nhiSu nguai
doi hoi phai duqc lien kSt l?i du&i nhiSu hinh thuc. M9t
trong nhfrng hinh thuc lien kSt quan trQng la t6 chuc.

1

2

8

C. Mac: TU' ban, quy~n I, T?p 2, Nxb. Sl,J' th?t, 1960, tr. 29, 30.
Mac- A.nghen toan t?p, T?p 23, tr. 480.

a

a

Nhu v~y, dau co sv hi~p tac cua nhiSu nguai, do
c~n c6 quan ly, bai vi ho?t d<)ng chung cua nhiSu nguai

doi hoi phai duqc lien kSt l?i du&i nhiSu hinh thuc. M9t
trong nhfrng hinh thuc lien kSt quan trQng la t6 chuc.

1

2

8

C. Mac: TU' ban, quy~n I, T?p 2, Nxb. Sl,J' th?t, 1960, tr. 29, 30.
Mac- A.nghen toan t?p, T?p 23, tr. 480.


CHtiUNG l.lU~T HANH CHINH- NGANH lU~TVE QUAN lY NHA NU'OC

CHtiUNG l.lU~T HANH CHINH- NGANH lU~TVE QUAN lY NHA NU'OC

Khftng dinh vftn dS nay' Lenin da viSt: "Mu6n quan
fy t6t ma chi bidt thuyit phl;lC khong thai thi chua au,
ma cdn phcd biit t6 chuc vJ m(it thlJC tiJn nfra" 3•
DS diSu khiSn, ph6i hqp ho~t d()ng cua t~p th~
nhfrng con nguai, chung ta cftn co nhfrng phuang ti~n
bu()c con nguai phai hanh d()ng theo nhfrng nguyen
t~c nhfit djnh, phai phvc tung nhfrng khuon m~u,
nhfrng m~nh l~nh nhfit dinh. Co sa cua S\f ph\lC tung
ho~c la uy tin, ho?c la quySn uy.
Trong nhfrng hoan canh lich su nhfit dinh, uy tin
dong vai tro la CO' Sa quan trQng CUa S\f ph\lC tung
nhtmg nhin chung thi quySn uy v~n la CO' sa chu ySu.
QuySn uy la S\f ap d?t y chi cua nguoi nay d6i v6i

nguai khac bu9c nguoi do phai phvc tung. Nhu v~y,
quySn uy l~y phvc tung lam tiSn dS.
QuySn uy hi phuang ti~n rAt quan trQng dS chu th~
quan ly bu()c d6i tugng quan ly phai phvc tung. Khong
co quysn uy thi ho~t d9ng quan ly se khong d~t dugc
hi~u qua.
QuySn uy - y chi th6ng tri cua nguoi diSu khiSn - co
ths d~i di~n cho lqi ich chung va nh~m phvc V\1 lQ'i ich
chung cua cac thanh vien trong t6 chuc. Nguqc l~i, no
co thS chi d~i di~n cho lgi ich cua m9t nhom nguoi ho?c
m9t canhan.
Chu thS cua quan ly la con nguai hay tb chuc cua
con nguoi.

Khftng dinh vftn dS nay' Lenin da viSt: "Mu6n quan
fy t6t ma chi bidt thuyit phl;lC khong thai thi chua au,
ma cdn phcd biit t6 chuc vJ m(it thlJC tiJn nfra" 3•
DS diSu khiSn, ph6i hqp ho~t d()ng cua t~p th~
nhfrng con nguai, chung ta cftn co nhfrng phuang ti~n
bu()c con nguai phai hanh d()ng theo nhfrng nguyen
t~c nhfit djnh, phai phvc tung nhfrng khuon m~u,
nhfrng m~nh l~nh nhfit dinh. Co sa cua S\f ph\lC tung
ho~c la uy tin, ho?c la quySn uy.
Trong nhfrng hoan canh lich su nhfit dinh, uy tin
dong vai tro la CO' Sa quan trQng CUa S\f ph\lC tung
nhtmg nhin chung thi quySn uy v~n la CO' sa chu ySu.
QuySn uy la S\f ap d?t y chi cua nguoi nay d6i v6i
nguai khac bu9c nguoi do phai phvc tung. Nhu v~y,
quySn uy l~y phvc tung lam tiSn dS.
QuySn uy hi phuang ti~n rAt quan trQng dS chu th~

quan ly bu()c d6i tugng quan ly phai phvc tung. Khong
co quysn uy thi ho~t d9ng quan ly se khong d~t dugc
hi~u qua.
QuySn uy - y chi th6ng tri cua nguoi diSu khiSn - co
ths d~i di~n cho lqi ich chung va nh~m phvc V\1 lQ'i ich
chung cua cac thanh vien trong t6 chuc. Nguqc l~i, no
co thS chi d~i di~n cho lgi ich cua m9t nhom nguoi ho?c
m9t canhan.
Chu thS cua quan ly la con nguai hay tb chuc cua
con nguoi.

3

Lenin tuy~n t~p, Nxb. Ti~n b(J Matxcava, tr. 473.

3

9

Lenin tuy~n t~p, Nxb. Ti~n b(J Matxcava, tr. 473.

9


HU"ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

HU"ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

Khach thS cua quan ly la tr~t tv quan ly. Tr~t tv nay
dugc quy dinh bai nhiSu lo~i quy ph~m khac nhau: Quy

ph~m d~o due, quy ph~m chinh tri, quy ph~m ton giao,
quy ph~m phap lu~t v.v.
Tom lgi:

Khach thS cua quan ly la tr~t tv quan ly. Tr~t tv nay
dugc quy dinh bai nhiSu lo~i quy ph~m khac nhau: Quy
ph~m d~o due, quy ph~m chinh tri, quy ph~m ton giao,
quy ph~m phap lu~t v.v.
Tom lgi:

- Quan ly la sv tac d9ng c6 ffi\lC dich cua cac chu thS
quan ly d6i v6i cac d6i tugng quan ly.

- Quan ly la sv tac d9ng c6 ffi\lC dich cua cac chu thS
quan ly d6i v6i cac d6i tugng quan ly.

- Quan ly xu~t hi~n 6 b~t kY nai nao, hie nao nSu 6
nai d6 va luc d6 c6 ho~t d- M\lC dich va nhi~m V\1 cua quan ly la diSu khiSn,
chi d~o ho~t d<)ng chung cua con nguai, ph6i hgp cac
ho~t d9ng rieng le cua tirng ca nhan t~o thanh m9t ho~t
d9ng chung th6ng nh~t cua ca t~p thS va huang ho~t
d9ng chung d6 theo nhfing phuang hu6ng th6ng nh~t,
nh&m d~t duqc ID\lC tieu da dinh tru6c.
- Quan ly duqc th\Ic hi~n b&ng t6 chuc va quySn uy.
C6 t6 chuc thi m6i phan dinh ro nlng chuc nang,
nhi~rn V\1, quySn h~n va m6i quan h~ cua nhfrng nguai
tham gia ho~t ddam sv ph\lC tung cua ca nhan d6i v6i t6 chuc. QuySn
uy la phuang ti~n quan trQng dS chu thS quan ly diSu

khiSn, chi d~o bucac yeu cfru, m~nh l~nh cua minh.

- Quan ly xu~t hi~n 6 b~t kY nai nao, hie nao nSu 6
nai d6 va luc d6 c6 ho~t d- M\lC dich va nhi~m V\1 cua quan ly la diSu khiSn,
chi d~o ho~t d<)ng chung cua con nguai, ph6i hgp cac
ho~t d9ng rieng le cua tirng ca nhan t~o thanh m9t ho~t
d9ng chung th6ng nh~t cua ca t~p thS va huang ho~t
d9ng chung d6 theo nhfing phuang hu6ng th6ng nh~t,
nh&m d~t duqc ID\lC tieu da dinh tru6c.
- Quan ly duqc th\Ic hi~n b&ng t6 chuc va quySn uy.
C6 t6 chuc thi m6i phan dinh ro nlng chuc nang,
nhi~rn V\1, quySn h~n va m6i quan h~ cua nhfrng nguai
tham gia ho~t ddam sv ph\lC tung cua ca nhan d6i v6i t6 chuc. QuySn
uy la phuang ti~n quan trQng dS chu thS quan ly diSu
khiSn, chi d~o bucac yeu cfru, m~nh l~nh cua minh.

b) Quiin

ly nha ntrflc

b) Quiin

ly nha ntrflc

Quan ly nha nu&c la ho~t d9ng cua Nha nu6c tren
cac linh VVC l~p phap, hanh phap va tu phap nh&m thvc

hi~n cac chuc nang d6i n9i va d6i ngo~i cua Nha nu&c.

Quan ly nha nu&c la ho~t d9ng cua Nha nu6c tren
cac linh VVC l~p phap, hanh phap va tu phap nh&m thvc
hi~n cac chuc nang d6i n9i va d6i ngo~i cua Nha nu&c.

10

10


CHlfUNG /.LU~T HANH CHINH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NliOC

CHlfUNG /.LU~T HANH CHINH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NliOC

N6i each khac, quan ly nha nu6c la SlJ tac d(}ng cua
cac chu thS mang quySn lvc nha nu6c, chu ySu bftng
phap lu~t, t&i cac d6i tuqng quan ly nh&m thvc hi~n cac
chuc nang dBi n9i va d6i ngo~i cua Nha nu&c.
Quan ly nha nu6c trong linh VlJC hanh phap la quan ly
hanh chinh nha nu6c hay con gQi la hanh chinh cong.
Quan ly hanh chinh nha nu&c la m(}t hinh thuc ho~t
d(}ng cua Nha nu6c dugc thvc hi~n tru6c hSt va chu
ySu b6i cac ca quan hanh chirih nha nu6c, c6 n(}i dung
la bao dam sv ch~p hanh lu~t, phap l~nh, nghi quy8t
cua cac CO' quan quySn Ivc nha nu6c, nh&m t6 chuc va
chi d~o m9t each trvc tiSp va thu(mg xuyen cong CUQC
xay dlJflg kinh t8, van h6a - xa h9i va hanh chinh chinh tri. N6i each khac, quan ly hanh chinh nha nu6c
la ho~t d()ng ch~p hanh - diSu hanh cua Nha nu&c.
Tinh ch~p hanh thS hi~n 6 m1fc dich cua quan ly

hanh chinh nha nu&c la dam bao thvc hi~n tren thvc t8
cac van ban phap lu~t cua cac CO' quan quySn Ivc nha
nu6c. MQi ho~t d(}ng quan ly hanh chinh nha nu6c dSu
dugc ti8n hanh tren CO' sa phap lu~t va dS thvc hi~n
phap lu~t.
Tinh diSu hanh cua quan ly hanh chinh nha nu&c thS
hi~n a ch6 dS datn bao cho cac van ban phap lu~t cua
cac CO' quan quySn lvc nha nu6c dugc thvc hi~n tren
thvc ts, cac chu ths cua quan ly hanh chinh nha nuac
phai tisn hanh ho~t d9ng t6 chuc va chi d~o trvc ti8p
dBi v&i cac d6i tuqng quan ly thu9c quysn.

N6i each khac, quan ly nha nu6c la SlJ tac d(}ng cua
cac chu thS mang quySn lvc nha nu6c, chu ySu bftng
phap lu~t, t&i cac d6i tuqng quan ly nh&m thvc hi~n cac
chuc nang dBi n9i va d6i ngo~i cua Nha nu&c.
Quan ly nha nu6c trong linh VlJC hanh phap la quan ly
hanh chinh nha nu6c hay con gQi la hanh chinh cong.
Quan ly hanh chinh nha nu&c la m(}t hinh thuc ho~t
d(}ng cua Nha nu6c dugc thvc hi~n tru6c hSt va chu
ySu b6i cac ca quan hanh chirih nha nu6c, c6 n(}i dung
la bao dam sv ch~p hanh lu~t, phap l~nh, nghi quy8t
cua cac CO' quan quySn Ivc nha nu6c, nh&m t6 chuc va
chi d~o m9t each trvc tiSp va thu(mg xuyen cong CUQC
xay dlJflg kinh t8, van h6a - xa h9i va hanh chinh chinh tri. N6i each khac, quan ly hanh chinh nha nu6c
la ho~t d()ng ch~p hanh - diSu hanh cua Nha nu&c.
Tinh ch~p hanh thS hi~n 6 m1fc dich cua quan ly
hanh chinh nha nu&c la dam bao thvc hi~n tren thvc t8
cac van ban phap lu~t cua cac CO' quan quySn Ivc nha
nu6c. MQi ho~t d(}ng quan ly hanh chinh nha nu6c dSu

dugc ti8n hanh tren CO' sa phap lu~t va dS thvc hi~n
phap lu~t.
Tinh diSu hanh cua quan ly hanh chinh nha nu&c thS
hi~n a ch6 dS datn bao cho cac van ban phap lu~t cua
cac CO' quan quySn lvc nha nu6c dugc thvc hi~n tren
thvc ts, cac chu ths cua quan ly hanh chinh nha nuac
phai tisn hanh ho~t d9ng t6 chuc va chi d~o trvc ti8p
dBi v&i cac d6i tuqng quan ly thu9c quysn.

11

11


HU'ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

HU'ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

Trong qua trinh diSu hanh, ca quan hanh chinh nha
nu&c c6 quySn nhan danh nha nu&c ban hanh ra cac
van ban phap lu?t ds d~t ra cac quy ph~m phap lu~t hay
cac m~nh l~nh C\1 thS b~t bu9c cac dBi tuqng quan ly c6
lien quan phai thl;fc hi~n.
Nhu v?y, cac chu thS cua quan ly hanh chinh nha
nu&c Slr d\lng quySn 1\IC nha nu&c dS t6 chuc va diSu
khiSn ho~t d9ng cua cac d6i tuqng quan ly, qua do ths
hi~n ffiQt each fO net mBi quan h~ "quy~n hrc - ph~J,C
tung" giua chu ths quan ly va cac d6i tuqng quan ly.
Ho~t d9ng quan ly hanh chinh nha nu&c duqc d~t
du&i S\f giam sat cua CO' quan quySn ll;fC nha nu&c

nhung v~n mang tinh chu d9ng, sang t~o. Tinh chu
d9ng, sang t~o cua ho~t d{)ng quan ly hanh chinh nha
nu&c ths hi~n ro net trong qua trinh cac chu thS cua
quan ly hanh chinh nha nuac dS ra chu truang, bi~n
phap quan ly thich hqp d6i v&i cac d6i tuqng khac
nhau, t~o disu ki~n cho h9 l\fa ch9n each thuc t6t nhfit
dS hoan thanh nhi~m V\1 tren CO' sa nghien CUu, xem xet
tinh hinh C\1 thS.
Tfit ca cac ca quan nha nu6c dSu tiSn hanh ho~t d9ng
quan ly hanh chinh nha nu&c nhung ho~t d9ng nay chu
ySu do cac ca quan hanh chinh nha nu6c thl;fc hi~n.
Ho~t d()ng nay phan anh chuc nang ca ban cua cac ca
quan hanh chinh nha nu&c.
Chu thS cua quan ly nha nu6c la cac t6 chuc hay ca
nhan mang quySn l\fc nha nu6c trong qua trinh tac
d<)ng t&i d6i tuqng quan ly. Chu_thS quan ly nha nu&c

Trong qua trinh diSu hanh, ca quan hanh chinh nha
nu&c c6 quySn nhan danh nha nu&c ban hanh ra cac
van ban phap lu?t ds d~t ra cac quy ph~m phap lu~t hay
cac m~nh l~nh C\1 thS b~t bu9c cac dBi tuqng quan ly c6
lien quan phai thl;fc hi~n.
Nhu v?y, cac chu thS cua quan ly hanh chinh nha
nu&c Slr d\lng quySn 1\IC nha nu&c dS t6 chuc va diSu
khiSn ho~t d9ng cua cac d6i tuqng quan ly, qua do ths
hi~n ffiQt each fO net mBi quan h~ "quy~n hrc - ph~J,C
tung" giua chu ths quan ly va cac d6i tuqng quan ly.
Ho~t d9ng quan ly hanh chinh nha nu&c duqc d~t
du&i S\f giam sat cua CO' quan quySn ll;fC nha nu&c
nhung v~n mang tinh chu d9ng, sang t~o. Tinh chu

d9ng, sang t~o cua ho~t d{)ng quan ly hanh chinh nha
nu&c ths hi~n ro net trong qua trinh cac chu thS cua
quan ly hanh chinh nha nuac dS ra chu truang, bi~n
phap quan ly thich hqp d6i v&i cac d6i tuqng khac
nhau, t~o disu ki~n cho h9 l\fa ch9n each thuc t6t nhfit
dS hoan thanh nhi~m V\1 tren CO' sa nghien CUu, xem xet
tinh hinh C\1 thS.
Tfit ca cac ca quan nha nu6c dSu tiSn hanh ho~t d9ng
quan ly hanh chinh nha nu&c nhung ho~t d9ng nay chu
ySu do cac ca quan hanh chinh nha nu6c thl;fc hi~n.
Ho~t d()ng nay phan anh chuc nang ca ban cua cac ca
quan hanh chinh nha nu&c.
Chu thS cua quan ly nha nu6c la cac t6 chuc hay ca
nhan mang quySn l\fc nha nu6c trong qua trinh tac
d<)ng t&i d6i tuqng quan ly. Chu_thS quan ly nha nu&c

12

12


CHilliNG /.LU~T HANH CH(NH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NltGC

CHilliNG /.LU~T HANH CH(NH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NltGC

bao gBm: Nha nu6c, CO' quan nha nu6c, t6 chuc va ca
duqc nha nu6c trao quySn
hi~n ho~t d<)ng
quan ly nha nu6c.

bao gBm: Nha nu6c, CO' quan nha nu6c, t6 chuc va ca
duqc nha nu6c trao quySn
hi~n ho~t d<)ng
quan ly nha nu6c.

Khach thS cua quan ly nha nuac la tr~t w quan ly nha
nu6c. Tr?t quan ly nha nu6c do phap lu~t quy dinh.

Khach thS cua quan ly nha nuac la tr~t w quan ly nha
nu6c. Tr?t quan ly nha nu6c do phap lu~t quy dinh.

Chu thS cua quan ly hanh chinh nha nu6c la cac CO'
quan hanh chinh nha nu6c, cac can hQ nha nu6c c6
thAm quySn, cac tb chuc va ca nhan duqc Nha nu6c
trao quySn quan ly hanh chinh trong m<)t s6 tru0ng hqp
C\} th~.

Chu thS cua quan ly hanh chinh nha nu6c la cac CO'
quan hanh chinh nha nu6c, cac can hQ nha nu6c c6
thAm quySn, cac tb chuc va ca nhan duqc Nha nu6c
trao quySn quan ly hanh chinh trong m<)t s6 tru0ng hqp
C\} th~.

Nhfrng chu thS kS tren khi tham gia vao cac quan h~
quan ly hanh chinh c6 quySn sir d1)ng quySn hrc nha
nuac dS chi d~o cac d6i tuqng quan ly thunh~m thvc hi~n nhi~m V\1 quan ly dBng thai bao dam
thl)'C hi~n cac quy~n va nghia V\1 CUa cac ben tham gia
quan h~ quan ly hanh chinh nha nuoc.

Nhfrng chu thS kS tren khi tham gia vao cac quan h~
quan ly hanh chinh c6 quySn sir d1)ng quySn hrc nha
nuac dS chi d~o cac d6i tuqng quan ly thunh~m thvc hi~n nhi~m V\1 quan ly dBng thai bao dam
thl)'C hi~n cac quy~n va nghia V\1 CUa cac ben tham gia
quan h~ quan ly hanh chinh nha nuoc.

Khach thS cua quan ly hanh chinh nha nu6c la tr?t t\f
quan ly hanh chinh tuc la tr?t t\I quan ly trong llnh V\fC
ch~p hanh - diSu hanh. Tr?t tg quan ly hanh chinh do
cac quy ph~m phap lu?t hanh chinh Vi~t Nam quy djnh.

Khach thS cua quan ly hanh chinh nha nu6c la tr?t t\f
quan ly hanh chinh tuc la tr?t t\I quan ly trong llnh V\fC
ch~p hanh - diSu hanh. Tr?t tg quan ly hanh chinh do
cac quy ph~m phap lu?t hanh chinh Vi~t Nam quy djnh.

2.. BSi trrQllg di~u chinh cua Lu~t Hanh chinh

2.. BSi trrQllg di~u chinh cua Lu~t Hanh chinh

w

w

Vi~tNam

Vi~tNam

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam diSu chinh nhfrng quan

h~ xa h<)i hinh thanh trong linh v1Jc quan Jy hanh chinh
nha nuac. Nhfrng quan h~ nay co thS g9i la nhfrng quan
h~ chfip hanh .. diSu hanh ho~c nhfrng quan h~ quan ly

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam diSu chinh nhfrng quan
h~ xa h<)i hinh thanh trong linh v1Jc quan Jy hanh chinh
nha nuac. Nhfrng quan h~ nay co thS g9i la nhfrng quan
h~ chfip hanh .. diSu hanh ho~c nhfrng quan h~ quan ly

13

13


HliONG DAN HQC MON LU~T HANH CHINH

HliONG DAN HQC MON LU~T HANH CHINH

hanh chinh nha nu&c. N()i dung cua nhfrng quan h~ nay
thS hi~n:
- Vi~c thanh l~p, cai tiSn ca c~u b9 may' cai tiSn chS
d() lam vi~c, hoan chinh cac quan h~ cong tac cua cac
ca quan nha nu&c;
- Ho~t d()ng quan ly kinh tS, van h6a - xa h()i, qu6c
phong, an ninh chinh tri va tr~t tv xa h()i tren ca nu&c,
atirng dia phuang hay tirng nganh;
- Trvc tiSp phvc vv cac nhu c~u vS v~t ch~t va tinh
th~n cua nhan dan;
.
- Ho~t d()ng kiSm tra, giam sat d6i v&i vi~c thvc hi~n

phap lu?t cua cac ca quan, dan vi trvc thu()c, cac t6
chuc va ca nhan.
-Xu ly cac ca nhan, t6 chuc c6 hanh vi vi ph~m tr~t
tv quan ly hanh chinh.
Cac quan h~ xa h()i thu()c ph~m vi diSu chinh cua
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam duqc chia thanh 3 nh6rn:

hanh chinh nha nu&c. N()i dung cua nhfrng quan h~ nay
thS hi~n:
- Vi~c thanh l~p, cai tiSn ca c~u b9 may' cai tiSn chS
d() lam vi~c, hoan chinh cac quan h~ cong tac cua cac
ca quan nha nu&c;
- Ho~t d()ng quan ly kinh tS, van h6a - xa h()i, qu6c
phong, an ninh chinh tri va tr~t tv xa h()i tren ca nu&c,
atirng dia phuang hay tirng nganh;
- Trvc tiSp phvc vv cac nhu c~u vS v~t ch~t va tinh
th~n cua nhan dan;
.
- Ho~t d()ng kiSm tra, giam sat d6i v&i vi~c thvc hi~n
phap lu?t cua cac ca quan, dan vi trvc thu()c, cac t6
chuc va ca nhan.
-Xu ly cac ca nhan, t6 chuc c6 hanh vi vi ph~m tr~t
tv quan ly hanh chinh.
Cac quan h~ xa h()i thu()c ph~m vi diSu chinh cua
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam duqc chia thanh 3 nh6rn:

a) Cac quan h? quiin ly phiit sinh trong quii trinh
ciic cu quan hanh chinh nha nutlc thvc hi?n ho{lt
ilpng chlip hanh - ili~u hanh tren ciic linh vvc khiic
nhau cua iliri sang xii hpi

Nhorn quan h~ xa h9i nay la d6i tuqng diSu chinh ca
ban cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam. Thong qua vi~c
thiSt l~p nhfrng quan h~ lo~i nay cac ca quan hanh
chinh nha nu&c thvc hi~n chuc nang ca ban cua minh.
Nhfrng quan h~ lo~i nay r~t phong phu, chu ysu la
nhfrng quan h~:

a) Cac quan h? quiin ly phiit sinh trong quii trinh
ciic cu quan hanh chinh nha nutlc thvc hi?n ho{lt
ilpng chlip hanh - ili~u hanh tren ciic linh vvc khiic
nhau cua iliri sang xii hpi
Nhorn quan h~ xa h9i nay la d6i tuqng diSu chinh ca
ban cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam. Thong qua vi~c
thiSt l~p nhfrng quan h~ lo~i nay cac ca quan hanh
chinh nha nu&c thvc hi~n chuc nang ca ban cua minh.
Nhfrng quan h~ lo~i nay r~t phong phu, chu ysu la
nhfrng quan h~:

14

14


CHtiONG /.LU~T HANH CHfNH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NU'OC

CHtiONG /.LU~T HANH CHfNH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NU'OC

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c cftp tren v6i ca
quan hanh chinh nha nu6c c~p du6i theo h~ thBng dQc
(vi d\1 gifra Chinh phu v6i Uy ban nhan dan.Thanh ph6

Ha N<)i) ho~c v6i C(J quan chuyen mon thu<)c Uy ban
nhan dan c~p tinh (gifra B<) Giao d\lc va Dao t~o v6i Sa
Giao d\lc va Dao t~o Thanh ph6 Hb Ch! Minh).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c cftp tren v6i ca
quan hanh chinh nha nu6c c~p du6i theo h~ thBng dQc
(vi d\1 gifra Chinh phu v6i Uy ban nhan dan.Thanh ph6
Ha N<)i) ho~c v6i C(J quan chuyen mon thu<)c Uy ban
nhan dan c~p tinh (gifra B<) Giao d\lc va Dao t~o v6i Sa
Giao d\lc va Dao t~o Thanh ph6 Hb Ch! Minh).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim quySn
chung v6i ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim quySn
chuyen mon cling c~p (gifra Chinh phu v6i B9 Cong
an) ho~c (gifra Uy ban nhan dan tinh v6i Sa Tu phap
tinh d6).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim quySn
chung v6i ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim quySn
chuyen mon cling c~p (gifra Chinh phu v6i B9 Cong
an) ho~c (gifra Uy ban nhan dan tinh v6i Sa Tu phap
tinh d6).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim quySn
chuyen mon 6 Trung uang v6i ca quan hanh chinh nha
nu6c c6 thfim quySn chung 6 cftp tinh nh&m thgc hi~n
chuc nang theo phap lu~t (giua B9 Tai nguyen va Moi
tru(mg v6i Uy ban nhan dan tinh nao d6).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim quySn

chuyen mon 6 Trung uang v6i ca quan hanh chinh nha
nu6c c6 thfim quySn chung 6 cftp tinh nh&m thgc hi~n
chuc nang theo phap lu~t (giua B9 Tai nguyen va Moi
tru(mg v6i Uy ban nhan dan tinh nao d6).

- Giua nhfrng ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim
quySn chuyen mon 6 Trung uang, C(J quan nay c6 m9t s6
quySn h~n d6i vm C(J quan kia trong linh V\fC quan ly
chuc nang nh~t dinh song gifra chung khong c6 sv 1~
thu<)c vS m~t t6 chuc. Trong cac quan h~ lo~i nay, chu thS
quan ly la cac ChQP, ph\1 trach m<)t linh V\fC chuyen mon nhu Cchinh, lao d9ng - thuang binh xa h<)i ... Cac C(J quan nay
c6 quySn h~n nhftt dinh d6i vm cac C(J quan chuyen mon
khac trong cac linh V\fC chuyen mon rna hQ ph\1 trach
(gifra B<) Tai chinh v6i B<) Giao d\lc va Dao t~o trong
vi~c quan ly ngan sach nha nu6c);

- Giua nhfrng ca quan hanh chinh nha nu6c c6 thfim
quySn chuyen mon 6 Trung uang, C(J quan nay c6 m9t s6
quySn h~n d6i vm C(J quan kia trong linh V\fC quan ly
chuc nang nh~t dinh song gifra chung khong c6 sv 1~
thu<)c vS m~t t6 chuc. Trong cac quan h~ lo~i nay, chu thS
quan ly la cac ChQP, ph\1 trach m<)t linh V\fC chuyen mon nhu Cchinh, lao d9ng - thuang binh xa h<)i ... Cac C(J quan nay
c6 quySn h~n nhftt dinh d6i vm cac C(J quan chuyen mon
khac trong cac linh V\fC chuyen mon rna hQ ph\1 trach
(gifra B<) Tai chinh v6i B<) Giao d\lc va Dao t~o trong
vi~c quan ly ngan sach nha nu6c);

15

15


HU'dNG DAN HQC MON lU~T HANH CHiNH

HU'dNG DAN HQC MON lU~T HANH CHiNH

- Giua ca quan hanh chinh nha nu6c 6 dia phuang
v6i cac don vi trvc thu()c Trung uong dong t~i dia
phuong d6, (vi d1,1: gifra Uy ban nhan dan qu~n Dflng
Da v6i Truang D~i hQc Lu~t Ha N()i).

- Giua ca quan hanh chinh nha nu6c 6 dia phuang
v6i cac don vi trvc thu()c Trung uong dong t~i dia
phuong d6, (vi d1,1: gifra Uy ban nhan dan qu~n Dflng
Da v6i Truang D~i hQc Lu~t Ha N()i).

~

~

Giua ca quan hanh chinh nha nu&c v6i cac don vi
ca sa trvc thu9c (gifra BQ Tu phap v6i Truong D~i hQc
Lu~t Ha N9i).

Giua ca quan hanh chinh nha nu&c v6i cac don vi
ca sa trvc thu9c (gifra BQ Tu phap v6i Truong D~i hQc

Lu~t Ha N9i).

- Giua ca quan hanh chinh nha nu6c v6i cac t6 chuc
kinh ts thu9c cac thanh ph~n kinh ts ngoai qu6c doanh.
Cac t6 chuc kinh tS nay duqc d~t du&i S\1' quan ly
thuang xuyen cua cac ca quan hanh chinh nha nu6c c6
th~m quy@n (giua Uy ban nhan dan huy~n vai cac hqp
tac xa san xu~t n6ng nghi~p tren dia ban huy~n, ho~c
v6i C6ng ty tnich nhi~m hfru h~n 6 huy~n d6).

- Giua ca quan hanh chinh nha nu6c v6i cac t6 chuc
kinh ts thu9c cac thanh ph~n kinh ts ngoai qu6c doanh.
Cac t6 chuc kinh tS nay duqc d~t du&i S\1' quan ly
thuang xuyen cua cac ca quan hanh chinh nha nu6c c6
th~m quy@n (giua Uy ban nhan dan huy~n vai cac hqp
tac xa san xu~t n6ng nghi~p tren dia ban huy~n, ho~c
v6i C6ng ty tnich nhi~m hfru h~n 6 huy~n d6).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c v&i cac t6 chuc
xa h9i (giua Chinh phu v6i M~t tr~n TB qu6c Vi~t Nam
va cac t6 chuc thanh vien cua M~t tr~n).

- Gifra ca quan hanh chinh nha nu6c v&i cac t6 chuc
xa h9i (giua Chinh phu v6i M~t tr~n TB qu6c Vi~t Nam
va cac t6 chuc thanh vien cua M~t tr~n).

- Gifra cO' quan hanh chinh nha nu6c v6i c6ng dan,
nguai nu6c ngoai, nguai kh6ng qudc tich (giua ca
quan c6 th~m quySn giai quySt khiSu n~i v6i nguai
khiSu n~i).

- Gifra cO' quan hanh chinh nha nu6c v6i c6ng dan,
nguai nu6c ngoai, nguai kh6ng qudc tich (giua ca
quan c6 th~m quySn giai quySt khiSu n~i v6i nguai
khiSu n~i).

b) Cac quan hf quiin If hinh thanh trong qua trinh
CQC Cd quan nfta nUUC xay dl:fng VU cung cB chi ilp
cong tac n~i bp CUa Cll quan nh&m Jn iljnh V~ tJ chftc
ttJ ftoan tftanh chfrc nang, nhifm V{l CUa minh

b) Cac quan hf quiin If hinh thanh trong qua trinh
CQC Cd quan nfta nUUC xay dl:fng VU cung cB chi ilp
cong tac n~i bp CUa Cll quan nh&m Jn iljnh V~ tJ chftc
ttJ ftoan tftanh chfrc nang, nhifm V{l CUa minh

Mdi lo~i ca quan nha nu6c c6 chuc nang ca ban
rieng va dS hoan thanh chuc nang CO' ban cua minh cac

Mdi lo~i ca quan nha nu6c c6 chuc nang ca ban
rieng va dS hoan thanh chuc nang CO' ban cua minh cac

16

16


CHIIONG I$LU~T HANH CHiNH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NU'OC

CHIIONG I$LU~T HANH CHiNH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NU'OC

ca quan nha nu&c phai tiSn hanh nhfrng ho~t d9ng quan
ly hanh chinh nhfit dinh.

ca quan nha nu&c phai tiSn hanh nhfrng ho~t d9ng quan
ly hanh chinh nhfit dinh.

Ho~t d9ng tb chuc n9i b9 gifr vai tro d~c bi~t quan
trQng, t~o diSu ki~n cAn thiSt cho cac CO' quan nha nu&c
tht;rc hi~n t6t chfrc nang CO' ban CUa minh.

Ho~t d9ng tb chuc n9i b9 gifr vai tro d~c bi~t quan
trQng, t~o diSu ki~n cAn thiSt cho cac CO' quan nha nu&c
tht;rc hi~n t6t chfrc nang CO' ban CUa minh.

c) Ctic quan hf quiin ly hinh thanh trong qua trinh
ctic ca nhlin va ta clute ilu(lc nha nuuc trao quyin
th{tc hi?n ho{lt ilpng quiin If hanh chinh nha nuuc
trong mpt sB truifng hf!p C{l th~ do phap /u{jt quy i/jnh

c) Ctic quan hf quiin ly hinh thanh trong qua trinh
ctic ca nhlin va ta clute ilu(lc nha nuuc trao quyin
th{tc hi?n ho{lt ilpng quiin If hanh chinh nha nuuc
trong mpt sB truifng hf!p C{l th~ do phap /u{jt quy i/jnh

Trong thvc tiSn quan ly hanh chinh nha nu&c, phap
lu~t c6 thS trao quySn thvc hi~n ho~t d<)ng chip hanhdiSu hanh cho cac CO' quan nha nu&c khac (khong phai
la CO' quan hanh chinh nha nuac ), cac tB chuc ho~C ca
nhan. Ho~t d9ng trao quySn duqc tiSn hanh tren CO' sa
nhfrng ly do nhfit dinh nhim thvc hi~n quySn h.rc nha

nubc trong quan ly.

Trong thvc tiSn quan ly hanh chinh nha nu&c, phap
lu~t c6 thS trao quySn thvc hi~n ho~t d<)ng chip hanhdiSu hanh cho cac CO' quan nha nu&c khac (khong phai
la CO' quan hanh chinh nha nuac ), cac tB chuc ho~C ca
nhan. Ho~t d9ng trao quySn duqc tiSn hanh tren CO' sa
nhfrng ly do nhfit dinh nhim thvc hi~n quySn h.rc nha
nubc trong quan ly.

Can cu vao d6i tuqng diSu chinh, c6 thS dinh nghia
Lu~t Hanh chinh Vi~t Na1n nhu sau:

Can cu vao d6i tuqng diSu chinh, c6 thS dinh nghia
Lu~t Hanh chinh Vi~t Na1n nhu sau:

Lu~t

Hanh chinh Vi~t Nam la m9t nganh lu~t trong
h~ thBng phap lu~t Vi~t Nam bao g6m tbng thS cac quy
ph~m phap lu~t diSu chinh nhfmg quan h~ xa h9i phat
sinh trong qua trinh ho~t d9ng quan ly hanh chinh cua
cac CO' quan hanh chinh nha 11UOC, cac quan h~ xa hQi
phat sinh trong qua trinh cac CO' quan nha 11UOC xay
dvng va bn dinh chs d9 cong tac n9i b9 cua minh, cac
quan h~ Xa hQi phat sinh trong qua trinh Cac CO' quan
nha nubc, tb chuc xa h9i va ca nhan thvc hi~n ho~t

Lu~t

Hanh chinh Vi~t Nam la m9t nganh lu~t trong

h~ thBng phap lu~t Vi~t Nam bao g6m tbng thS cac quy
ph~m phap lu~t diSu chinh nhfmg quan h~ xa h9i phat
sinh trong qua trinh ho~t d9ng quan ly hanh chinh cua
cac CO' quan hanh chinh nha 11UOC, cac quan h~ xa hQi
phat sinh trong qua trinh cac CO' quan nha 11UOC xay
dvng va bn dinh chs d9 cong tac n9i b9 cua minh, cac
quan h~ Xa hQi phat sinh trong qua trinh Cac CO' quan
nha nubc, tb chuc xa h9i va ca nhan thvc hi~n ho~t

17

17


HlJ(jNG DAN HQC MON LU~T HANH CHlNH

HlJ(jNG DAN HQC MON LU~T HANH CHlNH

d{)ng quan ly hanh chinh d6i v6i cac v~n dS cv thS do
phap lu~t quy dinh.
Tren thvc tS m{)t m~t chung ta th~y c6 nhfrng truemg
hqp cac quan h~ xa h9i truac hSt duqc disu chinh b&ng
quy ph?m phap lu~t hanh chinh Vi~t Nam, con sau d6
duqc quy ph?m cua nganh lu~t khac diSu chinh.

d{)ng quan ly hanh chinh d6i v6i cac v~n dS cv thS do
phap lu~t quy dinh.
Tren thvc tS m{)t m~t chung ta th~y c6 nhfrng truemg
hqp cac quan h~ xa h9i truac hSt duqc disu chinh b&ng
quy ph?m phap lu~t hanh chinh Vi~t Nam, con sau d6

duqc quy ph?m cua nganh lu~t khac diSu chinh.

M~t khac cilrig t6n t?i nhfrng quan h~ xa h9i doi hoi
S\f ph6i hqp diSu chinh cua cac quy ph~m phap lu~t
hanh chinh Vi~t Nam va quy ph~m cua nganh lu~t
khac. DiSn hinh la cac quan h~ phap lu~t tai chinh, d~t
dai, lao d()ng. Vi~c diSu chinh n{)i dung nhfrng quan h~
lo?i nay thu9c vs

M~t khac cilrig t6n t?i nhfrng quan h~ xa h9i doi hoi
S\f ph6i hqp diSu chinh cua cac quy ph~m phap lu~t
hanh chinh Vi~t Nam va quy ph~m cua nganh lu~t
khac. DiSn hinh la cac quan h~ phap lu~t tai chinh, d~t
dai, lao d()ng. Vi~c diSu chinh n{)i dung nhfrng quan h~
lo?i nay thu9c vs

Lu~t Tai chinh, Lu~t D~t dai, Lu~t Lao d{)ng con vi~c
diSu chinh thu tvc thu9c vS Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.

Lu~t Tai chinh, Lu~t D~t dai, Lu~t Lao d{)ng con vi~c
diSu chinh thu tvc thu9c vS Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.

3 . Phrr
3 . Phrr
Vi~tNam

Vi~tNam

Phuang phap diSu chinh la each thuc rna nha nu6c
ap dvng trong vi~c diSu chinh b&ng phap lu~t ds tac
d{)ng vao cac quan h~ xa h{)i.

Phuang phap diSu chinh la each thuc rna nha nu6c
ap dvng trong vi~c diSu chinh b&ng phap lu~t ds tac
d{)ng vao cac quan h~ xa h{)i.

Phuang phap diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t
Nam la phuong phap m~nh l~nh duqc hinh thanh tu
quan h~ "Quyin hrc - ph1;1c tung" gifra m{)t ben c6
quySn nhan danh nha nu6c ra nhfrng m~nh l~nh bfit
bu()c d6i v6i ben kia hl co quan, t6 chuc ho~c ca nhan
c6 nghia V\l phvc tung cac m~nh l~nh d6. Chinh m6i
quan h~ "QuyJn lvc - ph1;1c tung" thS hi~n sv khong
binh d~ng gifra cac ben thaln gia quan h~ quan ly hanh

Phuang phap diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t
Nam la phuong phap m~nh l~nh duqc hinh thanh tu
quan h~ "Quyin hrc - ph1;1c tung" gifra m{)t ben c6
quySn nhan danh nha nu6c ra nhfrng m~nh l~nh bfit
bu()c d6i v6i ben kia hl co quan, t6 chuc ho~c ca nhan
c6 nghia V\l phvc tung cac m~nh l~nh d6. Chinh m6i
quan h~ "QuyJn lvc - ph1;1c tung" thS hi~n sv khong
binh d~ng gifra cac ben thaln gia quan h~ quan ly hanh

18

18

CHtf(JNG I. LU~T HANH CHINH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NU'OC

CHtf(JNG I. LU~T HANH CHINH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NU'OC

chinh nha nu&c. Sg khong binh ding do la sg khong
binh ding vs -y chi va ths hi~n ro net anhfrng diSm sau:

chinh nha nu&c. Sg khong binh ding do la sg khong
binh ding vs -y chi va ths hi~n ro net anhfrng diSm sau:

ThU: nhcit, S\I khong binh ding trong quan h~ quan ly
hanh chinh nha nu6c thS hi~n a ch6 chu thS quan ly co
quysn nhan danh nha nu&c ds ap d~t -y chi cua minh len
d6i tuQTig quan ly. Cac quan h~ nay r~t da d~ng nen vi~c
ap d~t -y chi cua chu ths quan ly len d6i tuQTig quan ly
cfing duqc th\fc hi~n trong nhiSu truoog hqp khac nhau:

ThU: nhcit, S\I khong binh ding trong quan h~ quan ly
hanh chinh nha nu6c thS hi~n a ch6 chu thS quan ly co
quysn nhan danh nha nu&c ds ap d~t -y chi cua minh len
d6i tuQTig quan ly. Cac quan h~ nay r~t da d~ng nen vi~c
ap d~t -y chi cua chu ths quan ly len d6i tuQTig quan ly
cfing duqc th\fc hi~n trong nhiSu truoog hqp khac nhau:

- Ho~c m()t ben co quySn ra cac m~nh l~nh C\). thS
hay d~t ra cac quy dinh b~t bu()c d6i v6i ben kia va
kiSm tra vi~c th\fc hi~n chung. Phia ben kia co nghia
V\l th\IC hi~n cac quy dinh, m~nh l~nh cua CO' quan CO
thAm quySn.

- Ho~c m()t ben co quySn ra cac m~nh l~nh C\). thS
hay d~t ra cac quy dinh b~t bu()c d6i v6i ben kia va
kiSm tra vi~c th\fc hi~n chung. Phia ben kia co nghia
V\l th\IC hi~n cac quy dinh, m~nh l~nh cua CO' quan CO
thAm quySn.

Vi d\l, quan h~ giua c~p tren v6i cftp du6i, giua thu
truang v6i nhan vien.

Vi d\l, quan h~ giua c~p tren v6i cftp du6i, giua thu
truang v6i nhan vien.

- Ho~c m()t ben co quySn dua ra yeu cftu, kiSn nghi
con ben kia co quysn xem xet, giai quyst va co ths dap
lrl1g hay bac bo yeu c~u, kiSn nghi do.

- Ho~c m()t ben co quySn dua ra yeu cftu, kiSn nghi
con ben kia co quysn xem xet, giai quyst va co ths dap
lrl1g hay bac bo yeu c~u, kiSn nghi do.

Vi d1:t: Cong dan co quySn yeu c~u (cung v6i nhfrng
gifty to nh~t dinh) cong an qu~n, huy~n giai quySt cho
di chuySn h9 khfiu. Cong an qu~n, huy~n xem xet va c6
thS chftp nh~n yeu c~u (nSu h6 SO' cua cong dan do la
hqp 1~) ho~c khong ch~p nh~n (nSu h6 sa khong d~y
du, khong hqp 1~).

Vi d1:t: Cong dan co quySn yeu c~u (cung v6i nhfrng
gifty to nh~t dinh) cong an qu~n, huy~n giai quySt cho

di chuySn h9 khfiu. Cong an qu~n, huy~n xem xet va c6
thS chftp nh~n yeu c~u (nSu h6 SO' cua cong dan do la
hqp 1~) ho~c khong ch~p nh~n (nSu h6 sa khong d~y
du, khong hqp 1~).

- Ho~c ca hai ben dSu co quySn h~n nhftt dinh nhung
ben nay quyst d!nh disu gi phai duqc ben kia cho phep
hay phe chufin ho~c cung ph6i hqp quyst dinh.

- Ho~c ca hai ben dSu co quySn h~n nhftt dinh nhung
ben nay quyst d!nh disu gi phai duqc ben kia cho phep
hay phe chufin ho~c cung ph6i hqp quyst dinh.

19

19


HlldNG DAN HQC MON lU~T HA.NH CHiNH

HlldNG DAN HQC MON lU~T HA.NH CHiNH

Vi d\1: Quan h~ giua BQ Ghio dl)c va Dao t~o va
cac b9 khac vs vi~c quyst dinh hinh thuc, quy mo dao
t~o. Vi~c cac b9 khac quySt dinh hinh thuc, quy mo
dao t~o phai duqc BQ Giao d1:1c va Dao t~o cho phep
hay phe chuftn.
Thu hai, s-g khong binh d~ng thS hi~n a ch6 m()t
ben c6 thS ap d1:1ng bi~n phap cuang chS nh&m bu()c
d6i tuqng quan ly phai th-gc hi~n m~nh l~nh cua

minh. Cac trucrng hqp nay duqc phap lu~t quy dinh
C\1 thS n9i dung va gi6i h~n.
S-g khong binh d~ng giua cac bentham gia quan h~
quan ly hanh chinh nha nuac luon ths hi~n ro net,
xufit phat tir quy dinh phap lu~t, hoan toan khong phv
thu()c vao y chi chu quan cua cac ben tham gia vao
quan h~ d6.
S-g khong binh d~ng giua cac ben la cac ca quan
trong b9 may nha nu6c b~t ngudn tir quan h~ giua cftp
tren va cftp du6i trong t6 chuc cua bQ may nha nu6c.
S-g khong binh d~ng gifra cac ca quan hanh chinh nha
nu6c v6i cac t6 chuc xa h()i, dan vi kinh tS, cac t6 chile
va ca nhan khac khong b~t ngubn tu quan h~ t6 chuc
rna tu quan h~ "QuyJn hrc - ph?fC tung". Trong cac
quan h~ d6, ca quan hanh chinh nha nu6c nhan danh
nha nu6c dS th-gc hi~n chile nang chfip hanh - diSu hanh
trong llnh V\fC dUQ'C phan cong ph\1 trach.

Vi d\1: Quan h~ giua BQ Ghio dl)c va Dao t~o va
cac b9 khac vs vi~c quyst dinh hinh thuc, quy mo dao
t~o. Vi~c cac b9 khac quySt dinh hinh thuc, quy mo
dao t~o phai duqc BQ Giao d1:1c va Dao t~o cho phep
hay phe chuftn.
Thu hai, s-g khong binh d~ng thS hi~n a ch6 m()t
ben c6 thS ap d1:1ng bi~n phap cuang chS nh&m bu()c
d6i tuqng quan ly phai th-gc hi~n m~nh l~nh cua
minh. Cac trucrng hqp nay duqc phap lu~t quy dinh
C\1 thS n9i dung va gi6i h~n.
S-g khong binh d~ng giua cac bentham gia quan h~
quan ly hanh chinh nha nuac luon ths hi~n ro net,

xufit phat tir quy dinh phap lu~t, hoan toan khong phv
thu()c vao y chi chu quan cua cac ben tham gia vao
quan h~ d6.
S-g khong binh d~ng giua cac ben la cac ca quan
trong b9 may nha nu6c b~t ngudn tir quan h~ giua cftp
tren va cftp du6i trong t6 chuc cua bQ may nha nu6c.
S-g khong binh d~ng gifra cac ca quan hanh chinh nha
nu6c v6i cac t6 chuc xa h()i, dan vi kinh tS, cac t6 chile
va ca nhan khac khong b~t ngubn tu quan h~ t6 chuc
rna tu quan h~ "QuyJn hrc - ph?fC tung". Trong cac
quan h~ d6, ca quan hanh chinh nha nu6c nhan danh
nha nu6c dS th-gc hi~n chile nang chfip hanh - diSu hanh
trong llnh V\fC dUQ'C phan cong ph\1 trach.

Do v~y' cac dBi tuqng kS tren phai phvc rung y chi
CUa nha llUOC rna ngucri ~~i di~n la CO' quan hanh chinh
nhanu6c.

Do v~y' cac dBi tuqng kS tren phai phvc rung y chi
CUa nha llUOC rna ngucri ~~i di~n la CO' quan hanh chinh
nhanu6c.

20

20


CHliUNG I. LU~T HANH CHfNH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NtiOC

CHliUNG I. LU~T HANH CHfNH- NGANH LU~T VE QUAN LV NHA NtiOC

- Sv khong binh d~ng gifra cac ben tham gia quan h~
quan ly hanh chinh nha nu&c con ths hi~n ro net trong
tinh ch~t dan phuang va b~t bu9c cua cac quyst dinh
hanhchinh.

- Sv khong binh d~ng gifra cac ben tham gia quan h~
quan ly hanh chinh nha nu&c con ths hi~n ro net trong
tinh ch~t dan phuang va b~t bu9c cua cac quyst dinh
hanhchinh.

Nhftng quySt djnh hanh chinh don phuang dSu
mang tinh chftt b~t bu<)c d6i v6i cac d6i tuQ'Ilg quan
ly. Tinh ch~t b~t bu<)c thi hanh cua cac quySt dinh
hanh chinh duqc bao dam b~ng cac bi~n phap cuang
chS nha nu6c. Tuy nhien, cac quySt djnh hanh chinh
don phuong khong phai bao gio ciing duqc thvc hi~n
tren CO' sa cuang chS rna chu ySu thong qua phuong
phap thuySt ph\lc.

Nhftng quySt djnh hanh chinh don phuang dSu
mang tinh chftt b~t bu<)c d6i v6i cac d6i tuQ'Ilg quan
ly. Tinh ch~t b~t bu<)c thi hanh cua cac quySt dinh
hanh chinh duqc bao dam b~ng cac bi~n phap cuang
chS nha nu6c. Tuy nhien, cac quySt djnh hanh chinh
don phuong khong phai bao gio ciing duqc thvc hi~n
tren CO' sa cuang chS rna chu ySu thong qua phuong
phap thuySt ph\lc.

Tom lqi, phuang phap diSu chinh cua Lu~t Hanh

chinh Vi~t Nam la phuong phap m~nh l~nh dan
phuang. Phuong phap nay duqc xay dvng tren cac
nguyen t~c:

Tom lqi, phuang phap diSu chinh cua Lu~t Hanh
chinh Vi~t Nam la phuong phap m~nh l~nh dan
phuang. Phuong phap nay duqc xay dvng tren cac
nguyen t~c:

+ Xac nh~n S\f khong binh d~ng gifra cac ben tham
gia quan h~ quan ly hanh chinh nha nu6c: m9t ben
duqc nhan danh nha nu6c, su dl;lng quySn lvc nha nu6c
dS dua ra cac quyst dinh hanh chinh, con ben kia phai
phvc tung nhfrng quySt djnh fry.

+ Xac nh~n S\f khong binh d~ng gifra cac ben tham
gia quan h~ quan ly hanh chinh nha nu6c: m9t ben
duqc nhan danh nha nu6c, su dl;lng quySn lvc nha nu6c
dS dua ra cac quyst dinh hanh chinh, con ben kia phai
phvc tung nhfrng quySt djnh fry.

+ Ben nhan danh nha nu6c, su dvng quySn l\fc nha
nu6c c6 quySn don phuong ra quySt djnh trong ph~m
vi thfim quysn cua minh vi lqi ich cua nha nu&c, cua
xa h()i.

+ Ben nhan danh nha nu6c, su dvng quySn l\fc nha
nu6c c6 quySn don phuong ra quySt djnh trong ph~m
vi thfim quysn cua minh vi lqi ich cua nha nu&c, cua
xa h()i.

+ Quy8t dinh dan phuong cua ben co quysn su dl;lng

+ Quy8t dinh dan phuong cua ben co quysn su dl;lng

quySn l\fc nha nu6c c6 hi~u lvc b~t bu<)c thi hanh d6i

quySn l\fc nha nu6c c6 hi~u lvc b~t bu<)c thi hanh d6i

21

21


HU'ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

HU'ONG DAN HQC MON LU~T HANH CHiNH

v6i cac ben hfru quan va duqc bao dam thi hanh b&ng
cu5ng chS nha nu6c.

v6i cac ben hfru quan va duqc bao dam thi hanh b&ng
cu5ng chS nha nu6c.

4. Phan biet Luat Hanh chinh Viet Nam v6i mot
.
.

sa nganh lu~t· khac·

4. Phan biet Luat Hanh chinh Viet Nam v6i mot
.
.

sa nganh lu~t· khac·

a) Lu{it Hanh chinh Vi?t Nam vui Lu{it Hiin phap

a) Lu{it Hanh chinh Vi?t Nam vui Lu{it Hiin phap

Lu~t HiSn phap diSu chinh nhfrng quan h~ xa h()i
quan tn~>ng g~n liSn v6i vi~c xac dinh chS d9 chinh tri,
kinh t8, van hoa - xa h9i, chinh sach d6i ngo~i va an
ninh qu6c phong, dia vi phap ly cua cong dan, t6 chuc
va ho~t d()ng cua b9 may nha nu6c ... Nhu v~y, ph~m vi
diSu chinh cua Lu~t HiSn phap r()ng hon ph~m vi diSu
chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.

Lu~t HiSn phap diSu chinh nhfrng quan h~ xa h()i
quan tn~>ng g~n liSn v6i vi~c xac dinh chS d9 chinh tri,
kinh t8, van hoa - xa h9i, chinh sach d6i ngo~i va an
ninh qu6c phong, dia vi phap ly cua cong dan, t6 chuc
va ho~t d()ng cua b9 may nha nu6c ... Nhu v~y, ph~m vi
diSu chinh cua Lu~t HiSn phap r()ng hon ph~m vi diSu
chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.

Cac quy ph~m Lu~t HiSn phap la CO' sa cho vi~c
ban hanh cac quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.
Do v~y, c6 nhiSu quan h~ xa h9i dBng thai duqc diSu
chinh bai cac quy ph~m Lu~t HiSn phap va cac quy

ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam. Cac quy ph~m
Lu~t HiSn phap quy dinh nhfrng v~n dS chung va CO'
ban, con quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam C\l thS
h6a quy ph~m Lu~t HiSn phap dS diSu chinh cac quan
h~ xa h9i phat sinh trong qua trinh ho~t d()ng ch~p
hanh - diSu hanh cua nha nu6c. N6i each khac cac
quy ph~m Lu~t HiSn phap quy dinh vS t6 chuc va
ho~t d()ng cua b9 may nha nu6c trong tr~ng thai tinh,
con cac quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy
dinh vs t6 chuc va ho~t d9ng cua b9 may nha nuac
trong tr~ng thai d()ng.

Cac quy ph~m Lu~t HiSn phap la CO' sa cho vi~c
ban hanh cac quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam.
Do v~y, c6 nhiSu quan h~ xa h9i dBng thai duqc diSu
chinh bai cac quy ph~m Lu~t HiSn phap va cac quy
ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam. Cac quy ph~m
Lu~t HiSn phap quy dinh nhfrng v~n dS chung va CO'
ban, con quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam C\l thS
h6a quy ph~m Lu~t HiSn phap dS diSu chinh cac quan
h~ xa h9i phat sinh trong qua trinh ho~t d()ng ch~p
hanh - diSu hanh cua nha nu6c. N6i each khac cac
quy ph~m Lu~t HiSn phap quy dinh vS t6 chuc va
ho~t d()ng cua b9 may nha nu6c trong tr~ng thai tinh,
con cac quy ph~m Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy
dinh vs t6 chuc va ho~t d9ng cua b9 may nha nuac
trong tr~ng thai d()ng.

22

22


CHlf(JNG /.LU~T HANH CHINH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NUOC

CHlf(JNG /.LU~T HANH CHINH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NUOC

b) Lu{it Hanh chinh Vift Nam vOi Lu{it Dan Slf

b) Lu{it Hanh chinh Vift Nam vOi Lu{it Dan Slf

Vi~c phan bi~t hai nganh lu~t nay chu ySu dva vao

Vi~c phan bi~t hai nganh lu~t nay chu ySu dva vao

phuong phap diSu chinh. Phuong phap diSu chinh chu
ySu cua Lu~t Dan S\f la binh d~ng, thoa thu~n; phuong
phap diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam la m~nh
l~nh don phuong. Trong quan h~ phap lu~t dan SlJ cac
chu thS binh d~ng v~ quySn va nghia V\1. Trong quan h~
phap lu~t hanh chinh Vi~t Nam cac chu thS khong binh
d~ng vS quy~n va nghia V\1: M9t ben c6 quy~n ra m~nh
l~nh con ben kia CO ngma V\1 phai ph\lC tung.

phuong phap diSu chinh. Phuong phap diSu chinh chu
ySu cua Lu~t Dan S\f la binh d~ng, thoa thu~n; phuong
phap diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam la m~nh
l~nh don phuong. Trong quan h~ phap lu~t dan SlJ cac
chu thS binh d~ng v~ quySn va nghia V\1. Trong quan h~
phap lu~t hanh chinh Vi~t Nam cac chu thS khong binh

d~ng vS quy~n va nghia V\1: M9t ben c6 quy~n ra m~nh
l~nh con ben kia CO ngma V\1 phai ph\lC tung.

D6i tuqng diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam
la cac quan h~ Xa hQi phat sinh trong linh VlJC chftp
hanh - di~u hanh. Trong m9t s6 truemg hqp hai nganh
lu~t nay cung disu chinh nhfmg quan h~ vs tai san
nhung 6 cac g6c d9 khac nhau. Lu~t Dan SlJ quy dinh
n9i dung quy~n sa hfru, nhfrng hinh thuc chuysn
nhuqng, su d\lng, dinh do?t tai san ... Lu~t Hanh chinh

D6i tuqng diSu chinh cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam
la cac quan h~ Xa hQi phat sinh trong linh VlJC chftp
hanh - di~u hanh. Trong m9t s6 truemg hqp hai nganh
lu~t nay cung disu chinh nhfmg quan h~ vs tai san
nhung 6 cac g6c d9 khac nhau. Lu~t Dan SlJ quy dinh
n9i dung quy~n sa hfru, nhfrng hinh thuc chuysn
nhuqng, su d\lng, dinh do?t tai san ... Lu~t Hanh chinh

Vi~t Nam quy dinh nhfrng vftn dS nhu thAm quySn
giai quySt va thu t\lc c§.p phat, thu hdi v6n, quy djnh
thfim quySn cua cac CO' quan hanh chinh nha nu6c d6i
v6i vi~c quan ly nha v~ng chu, trung d\lng, trung mua
tai san, quan ly vi~c cho thue nha cua nha nu6c, t6
chuc ho?c ca nhan ...

Vi~t Nam quy dinh nhfrng vftn dS nhu thAm quySn
giai quySt va thu t\lc c§.p phat, thu hdi v6n, quy djnh
thfim quySn cua cac CO' quan hanh chinh nha nu6c d6i
v6i vi~c quan ly nha v~ng chu, trung d\lng, trung mua

tai san, quan ly vi~c cho thue nha cua nha nu6c, t6
chuc ho?c ca nhan ...

c) Lu{it

chinh Vi?t Nam vOi Lu{it ffinh

c) Lu{it

Slf

chinh Vi?t Nam vOi Lu{it ffinh

Slf

Hai nganh lu~t nay d~u c6 cac chS dinh phap ly quy
dinh hanh vi vi ph?m phap lu~t va cac hinh thuc xu ly
d6iv6inguoiviph?m.

Hai nganh lu~t nay d~u c6 cac chS dinh phap ly quy
dinh hanh vi vi ph?m phap lu~t va cac hinh thuc xu ly
d6iv6inguoiviph?m.

23

23


HV0NGDANHQCM0NLU~THANHCH~H

HV0NGDANHQCM0NLU~THANHCH~H

Lu~t Hinh S\f quy dinh vS t()i ph~m va hinh ph~t.
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh vS cac vi ph~m

Lu~t Hinh S\f quy dinh vS t()i ph~m va hinh ph~t.
Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh vS cac vi ph~m

hanh chinh, cac hinh thuc xu ph~t vi ph~m hanh chinh
va cac v~n ds khac co lien quan t&i vi~c xu ly ddi v&i
ca nhan, t6 chuc vi ph~m hanh chfnh.

hanh chinh, cac hinh thuc xu ph~t vi ph~m hanh chinh
va cac v~n ds khac co lien quan t&i vi~c xu ly ddi v&i
ca nhan, t6 chuc vi ph~m hanh chfnh.

d) Lu{it Hanh chinh Vlft Nam vui Lu{it Tal chfnh
Ca hai nganh lu~t dSu diSu chinh ho~t d()ng tai chfnh
cua nha nu&c va dSu su dvng phuong phap m~nh l~nh.
Lu?t Tai chinh la t6ng thS nhfing quy ph~m diSu
chinh ho~t d()ng tai chfnh cua nha nu&c. D6 la nhfing
quan h~ vs thu chi ngan sach, quan ly va phan ph6i
ngu6n vdn cua nha nu&c, cong tac tin dvng, quan ly luu
thong tiSn t~ v.v.
Cac quy ph~m cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam chu
ysu quy dinh thfim quysn cua b9 may quan ly tai chinh,
. CO' C~U t6 chuc cfing nhu trinh t\I, thu t\].C ho~t ·dQng cua
b() may d6 va thu t1:1c tiSn hanh cac quan h~ tai chfnh.
Con cac quy ph~m cua Lu~t Tai chfnh chu ySu diSu
chinh ban than cac quan h~ tai chfnh, xac dinh n9i dung

cac quySt dinh cua cac CO' quan tai chfnh.

d) Lu{it Hanh chinh Vlft Nam vui Lu{it Tal chfnh
Ca hai nganh lu~t dSu diSu chinh ho~t d()ng tai chfnh
cua nha nu&c va dSu su dvng phuong phap m~nh l~nh.
Lu?t Tai chinh la t6ng thS nhfing quy ph~m diSu
chinh ho~t d()ng tai chfnh cua nha nu&c. D6 la nhfing
quan h~ vs thu chi ngan sach, quan ly va phan ph6i
ngu6n vdn cua nha nu&c, cong tac tin dvng, quan ly luu
thong tiSn t~ v.v.
Cac quy ph~m cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam chu
ysu quy dinh thfim quysn cua b9 may quan ly tai chinh,
. CO' C~U t6 chuc cfing nhu trinh t\I, thu t\].C ho~t ·dQng cua
b() may d6 va thu t1:1c tiSn hanh cac quan h~ tai chfnh.
Con cac quy ph~m cua Lu~t Tai chfnh chu ySu diSu
chinh ban than cac quan h~ tai chfnh, xac dinh n9i dung
cac quySt dinh cua cac CO' quan tai chfnh.

e) Lu{it Hanh chinh Vlft Nam vdi Lu{it Lao ilpng
Hai nganh lu~t nay cung diSu chinh cac v~n dS vS
tuySn dvng, su dvng, cho thoi vi~c d6i v&i can b9, cong
chuc, vien chuc nhung tu nhfing g6c d9 khac nhau.
Lu~t Lao d9ng diSu chinh cac vftn dS c6 lien quan
trvc tiSp t&i quySn va lqi ich cua nguai lao d9ng
nhu quySn duqc nghi ngai, quySn duqc tni luang,

e) Lu{it Hanh chinh Vlft Nam vdi Lu{it Lao ilpng
Hai nganh lu~t nay cung diSu chinh cac v~n dS vS
tuySn dvng, su dvng, cho thoi vi~c d6i v&i can b9, cong
chuc, vien chuc nhung tu nhfing g6c d9 khac nhau.

Lu~t Lao d9ng diSu chinh cac vftn dS c6 lien quan
trvc tiSp t&i quySn va lqi ich cua nguai lao d9ng
nhu quySn duqc nghi ngai, quySn duqc tni luang,

24

24


CHifdNG I. LU~T HANH CH(NH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NU'OC

CHifdNG I. LU~T HANH CH(NH- NGANH LU~TVE QUAN LV NHA NU'OC

duqc huang cac chs dlao d(>ng v.v.

duqc huang cac chs dlao d(>ng v.v.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam xac dinh thftm quySn
quan ly cua cac ca quan hanh chinh nha nu6c trong
linh vvc lao d(>ng, d6ng thai diSu chinh nhfrng quan h~
lien quan dSn vi~c t6 chuc qua trinh lao d9ng va quy
chS cong V\1, quy dinh thu tvc tuySn dvng, cho thoi
vi~c, khen thuang, kY lu~t. .. d6i v6i can b(), cong chuc,
vien chuc.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam xac dinh thftm quySn
quan ly cua cac ca quan hanh chinh nha nu6c trong
linh vvc lao d(>ng, d6ng thai diSu chinh nhfrng quan h~

lien quan dSn vi~c t6 chuc qua trinh lao d9ng va quy
chS cong V\1, quy dinh thu tvc tuySn dvng, cho thoi
vi~c, khen thuang, kY lu~t. .. d6i v6i can b(), cong chuc,
vien chuc.

g) Lu{it Hanh chinh Vi~t Nam vOi Lu{it
hanh chinh

Ta t!lng

g) Lu{it Hanh chinh Vi~t Nam vOi Lu{it
hanh chinh

Ta t!lng

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh thftm quySn va
thu tvc giai quySt cac khiSu n~i hanh chinh. Thu tl)c
giai quySt cac khiSu n~i hanh chinh do Lu~t Hanh
chinh Vi~t Nam quy dinh la thu tvc hanh chinh.

Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam quy dinh thftm quySn va
thu tvc giai quySt cac khiSu n~i hanh chinh. Thu tl)c
giai quySt cac khiSu n~i hanh chinh do Lu~t Hanh
chinh Vi~t Nam quy dinh la thu tvc hanh chinh.

Lu~t T6 tvng hanh chinh quy dinh thftm quySn va thu
tvc giai quySt m()t s6 lo~i khiSu ki~n hanh chinh. Thu
tvc giai quySt khiSu ki~n hanh chinh do Lu~t T6 tvng
hanh chinh quy dinh la thu tvc t6 tvng.

Lu~t T6 tvng hanh chinh quy dinh thftm quySn va thu
tvc giai quySt m()t s6 lo~i khiSu ki~n hanh chinh. Thu
tvc giai quySt khiSu ki~n hanh chinh do Lu~t T6 tvng
hanh chinh quy dinh la thu tvc t6 tvng.

5. NguBn cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam

5. NguBn cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam

Ngu6n cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam la nhfrng van
ban quy ph~m phap lu~t do ca quan nha nu6c c6 thftm
quysn ban hanh theo thu tvc va duai nhfrng hinh thuc
nh~t dinh, c6 n()i dung la cac quy ph~m phap lu~t hanh
chinh Vi~t Nam, c6 hi~u lvc bftt bu(>c thi hanh d6i v6i
cac d6i tuqng c6 lien quan va duqc bao dam thvc hi~n
b&ng cu5ng chS nha nu6c.

Ngu6n cua Lu~t Hanh chinh Vi~t Nam la nhfrng van
ban quy ph~m phap lu~t do ca quan nha nu6c c6 thftm
quysn ban hanh theo thu tvc va duai nhfrng hinh thuc
nh~t dinh, c6 n()i dung la cac quy ph~m phap lu~t hanh
chinh Vi~t Nam, c6 hi~u lvc bftt bu(>c thi hanh d6i v6i
cac d6i tuqng c6 lien quan va duqc bao dam thvc hi~n
b&ng cu5ng chS nha nu6c.

25

25