Quản lý thư viện trường đại học khoa học tự nhiên

Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
KHOA TOÁN-TIN HỌC
---00---

ĐỒ ÁN

Học phần : Phân tích thiết kế hệ thống thơng tin
Giảng viên : Th.s Nguyễn Gia Tuấn Anh
Nhóm thực hiện :
Nguyễn Đình Tuấn
0611245
Hồng Ngọc Túy
0611250
Lê Minh Tâm
0611251

01-06-2009
-1-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

LỜI MỞ ĐẦU

Với sự phát triển mạnh mẻ của Công nghệ thơng tin trong giai đoạn hiện
nay, nó đă và đang có tác động sâu rộng trong cuộc sống của chúng ta. Công
nghệ thông tin đều đã được ứng dụng trong tất cả các lĩnh vực như: khoa học

nghiên cứu, chính trị, trong việc quản lý,..
Để giúp cho cơng viêc quản lí một thư viện được tốt hơn, chúng em đã
làm đề tài: “Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện Trường Đại
Học Khoa Học Tự Nhiên”, khơng ngồi mục đích là tìm hiểu những kiến thức
trong lĩnh vực phân tích thiết kế hệ thống thơng tin.
Chúng em rất chân thành cám ơn thầy Nguyễn Gia Tuấn Anh đã tận tình giúp
đỡ , truyền đạt những kíến thức và kinh nghiệm q báu cho chúng em hồn
thành tốt đồ án này. Tuy nhiên do sự hiểu biết của chúng em cịn chưa sâu,
chắc chắn sẽ có nhiều thiếu sót, mong thầy thơng cảm và đóng góp thêm cho
chúng em.
Chúng em chân thành cảm ơn.
Nhóm thực hiên.

-2-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU ………………………………………………………………..2
MỤC LỤC……………………………………………………………………. 3
I. Mục tiêu, phạm vi đề tài:…………………………………………………... 4
1. Mục tiêu……………………………………………………………… 4
2. Phạm vi đề tài…………………………………………………………4
II. Khảo sát:……………………………………………………………………4
1. Giới thiệu…………………………………………………………….. 4
2. Mô tả chức năng………………………………………………………7
3. Sơ đồ tổ chức………………………………………………………….8
4. Sơ đồ hoạt động……………………………………………………….8

III. Phân tích:…………………………………………………………………14
1. Phát hiện thực thể……………………………………………………14
2. Mơ hình ERD…………………………………………………………15
3. Mơ tả thực thể ……………………………………………………….15
4. Mơ hình DFD………………………………………………………...17
5. Mơ tả ơ xử lý…………………………………………………………21
IV. Thiết kế dữ liệu, xử lý: …………………………………………………28
1. Mơ hình dữ liệu mức logic…………………………………………..28
2. Chuẩn hoá các quan hệ………………………………………………28
3. Giải thuật cho các ô xử lý …………………………………………..28
V. Thiết kế giao diện:...………………………………………………………43
1. Thiết kế menu ……………………………………………………….43
2. Thiết kế Form nhập dữ liệu………………………………………….45
3. Thiết kế Report………………………………………………………51
VI. Đánh giá ưu khuyết điểm ………………………………………………..52
1. Ưu điểm ……………………………………………………………..52
2. Khuyết điểm…………………………………………………………53

-3-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

I. Mục tiêu, phạm vi đề tài:
1. Mục tiêu: phân tích thiết kế phần mềm quản lý thư viện
Yêu cầu:
 Lập thẻ độc giả.
 Nhập sách mới.
 Lập phiếu mượn.

 Lập phiếu trả sách.
 Lập báo cáo tháng.
 Báo cáo tình hình nhập sách.
 Báo cáo tình hình mượn sách.
Tần suất giao dịch:
 Lập thẻ độc giả: xảy ra thường xuyên.
 Nhập sách mới: xảy ra thường xuyên.
 Lập phiếu mượn: xảy ra thường xuyên.
 Lập phiếu trả sách: xảy ra thường xuyên.
Khối lượng độ phức tạp dữ liệu: dữ liệu dạng text, dạng hình, dạng
số,độ chính xác, thời gian đáp ứng.
2. Phạm vi :
Phạm vi nằm trong giới hạn của mơn học Phân tích và thiết kế hệ
thống thơng tin và các mục tiêu trên.

II. Khảo sát:
1. Giới thiệu:
THƯ VIỆN ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
Được xây dựng trên nền tảng Thư viện Cao học - Một mơ hình
thư viện hiện đại theo dự án với sự đầu tư ban đầu của Vụ Sau đại học,
Bộ Giáo dục Đào tạo và Đại học Tổng hợp Tp. Hồ Chí Minh. Thành lập
vào ngày 11/5/1995.

-4-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
1.1. Địa chỉ:


227 Nguyễn Văn Cừ, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh



Điện thoại: (84 8) 839 7722



Fax: (84 8) 835 0096



Email:



Website: www.glib.hcmuns.edu.vn

1.2. Quan điểm:
Giá trị thư viện không phải ở chỗ thư viện có bao nhiêu
tài ngun thơng tin mà là thư viện đáp ứng nhu cầu thông tin
một cách có hiệu quả như thế nào từ nhiều nguồn ở khắp nơi
thông qua công nghệ mới.
1.3. Mục tiêu:
Thư viện ĐH Khoa học Tự nhiên được thành lập trên quan
điểm hiện đại và sử dụng công nghệ mới tạo điều kiện tiếp cận và
truy hồi thông tin một cách dễ dàng, cũng như đáp ứng mọi yêu
cầu thông tin cho mọi đối tượng độc giả.
1.4. Nhiệm vụ:



Phục vụ yêu cầu học tập, giảng dạy nghiên cứu của sinh
viên, giảng viên và nhà nghiên cứu thuộc trường ĐH Khoa
học Tự nhiên và ĐH Quốc Gia Tp. Hồ Chí Minh.



Đáp ứng yêu cầu thông tin của mọi đối tượng độc giả.

1.5. Tổ chức:

-5-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
DỊCH VỤ THƠNG

CƠNG TÁC KỸ

CƠNG CỤ & CƠNG

TIN

THUẬT

NGHỆ

- Phịng Lưu hành

- Phịng Tài ngun thơng

- Phịng Tham khảo

tin

- Phịng Ấn phẩm liên - Phịng Cơng nghệ
tục

Thơng

- Phịng Đa phương

- Tiêu đề đề mục
- Biên mục Dublin Core
- Kết xuất biểu ghi MARC
và Dublin Core

tin

tiện

- Phân loại Dewey

- Phòng Thư viện số

- Phịng Máy tính

- Phần mềm mã nguồn mở

Thư viện số Greenstone
- Cổng thông tin

1.6. Thư viện số :


Sử dụng phần mềm mã nguồn mở thư viện số
Greenstone để tạo lập những Bộ sưu tập thông tin
chuyên ngành Cổng thông tin tích hợp tài liệu điện tử
từ mọi nguồn



Cổng thơng tin tích hợp tài liệu điện tử từ mọi nguồn

1.7. Dịch vụ tham khảo:
Đáp ứng yêu cầu thông tin cho mọi đối tượng sinh viên,
giảng viên, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp, vv... Thông tin được
cung cấp bao gồm Danh mục tài liệu dạng thư tịch; tài liệu điện
tử toàn văn dạng text, HTML, PDF,vv...; tài liệu đa phương tiện:
hình ảnh, âm thanh, phim, vv... Cung cấp dưới hình thức in ấn,
photocopy, CD-ROM, DVD, vv... Đặc biệt thơng tin có thể tổ
chức thành Bộ sưu tập chuyên ngành trên CD-ROM phục vụ truy
tìm, lướt tìm theo tác giả, nhan đề, từ khóa, tiêu đề đề mục, vv...

-6-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

1.8. Bộ sưu tập:

TÀI NGUYÊN IN ẤN

TÀI NGUYÊN ĐIỆN TỬ

- Sách báo chuyên ngành

- CD-ROM

- Tài liệu tham khảo

- CSDL CD-ROM

- Ấn phẩm liên tục

- CSDL trực tuyến

- Luận án sau đại học

- Bộ sưu tập thông tin kỹ thuật số, v.v

- Báo cáo khoa học
- Kỷ yếu hội nghị.., v.v
1.9. Tập huấn:

Thư viện thường xuyên tổ chức tập huấn:
- Tổ chức và Quản lý thư viện điện - Biên mục MARC 21 và Dublin Core
tử

- Công tác Tham khảo

- Phân loại Dewey

- Thư viện số

- Định chủ đề
- Mô tả AACR2
2. Mô tả chức năng:
2.1.Tham khảo:


Chức năng và nhiệm vụ: Hướng dẫn sử dụng và đáp ứng
yêu cầu thông tin cho mọi đối tượng độc giả.



Sưu tập tham khảo và công cụ tham khảo.



Hướng dẫn sử dụng thư viện và tìm kiếm thơng tin:
- Tập thể.
- Cá nhân.

-7-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================



Dịch vụ cung cấp thông tin - Nhận yêu cầu:
- Phỏng vấn.
- Hợp đồng hay thỏa thuận.
- Dạng thông tin được cung cấp.



Đóng gói thơng tin.



Tham khảo giao tiếp trực tuyến – Chat Reference.

2.2. Lưu hành:


Chức năng và nhiệm vụ: Phục vụ nhu cầu nghiên cứu,

giảng dạy, và học tập cho sinh viên và giảng viên của Đại học
Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.


Tài ngun.



Tổ chức kho:
- Phịng đọc sinh viên.

- Phịng đọc cao học.
- Phịng tạp chí.
- Phịng đọc cơ sở Linh Trung.



Phương thức phục vụ các kho:
- Đọc tại chỗ.
- Mượn về nhà.

2.3. Đa phương tiện:


Chức năng và nhiệm vụ: Phục vụ nhu cầu sử dụng tài
nguyên điện tử và đa phương tiện cho độc giả thư viện .



Phịng Máy tính:
- Đặc điểm.
- Tài ngun điện tử.
- Dịch vụ máy tính và trực tuyến.



Phịng Nghe nhìn:
- Học Anh văn qua mạng.

-8-

Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
- CSDL CD-ROM.
- Phim khoa học và Phim truyện.
- Ca nhạc .
2.4. Dịch vụ tư vấn và huấn luyện:


Tư vấn, thiết kế, xây dựng, phát triển thư viện và trung
tâm thông tin.



Xử lý nghiệp vụ tại ngoại – Outsourcing.



Huấn luyện nghiệp vụ.



Hợp đồng hiện đại hóa thư viện chất lượng cao.

2.5. Dịch vụ khác:


Tạo lập bộ sưu tập kỹ thuật số theo u cầu.



Sao chép thơng tin có bản quyền.



Cung cấp sách ngoại văn giảm giá.

3. Sơ đồ tổ chức:

-9-


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

4. Sơ đồ hoạt động:
4.1. Sơ đồ tổ chức Thư Viện - Bộ Phận Cơ Bản:

4.2. Dịch vụ thông tin - Information Services:

- 10 -


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

4.3. Tham khảo – Reference:

4.4. Công tác kỹ thuật - Technical Services:

- 11 -


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

4.5. Tài nguyên thông tin - Information Resourses:

- 12 -


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

4.6. Công nghệ thông tin - Information Technology

4.7. Thư viện số - Digital Library:
- 13 -


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

III. Phân tích:
1. Phát hiện thực thể:
1.1. DOCGIA:
 Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 độc giả trong quy trình
mượn trả sách ở thư viện.
 Các hàm thuộc tính: MaDocGia, HoTen, NgaySinh, DiaChi,
Email, NgayLapThe, NgayHetHan, SoSachDangMuon,

TinhTrangThe, GioiTinh.
1.2. LOAIDOCGIA:
 Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 độc giả trong quy trình
mượn trả sách ở thư viện.
 Các thuộc tính: MaLoaiDocGia, TenLoaiDocGia.
1.3. PHIEUMUON:
 Mỗi thực thể tượng trương cho 1 phiếu mượn.
 Các thuộc tính: MaPhieuMuon, NgayMuon,
NgayTraDuKien.
1.4. CHITIETPHIEUMUON:
- 14 -


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
 Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 chi tiết phiếu mượn.
 Các thuộc tính: MaCTPM, NgayTra.
1.5. SACH:
 Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 sách.
 Các thuộc tính: MaSach, TenSach, TacGia, NamXuatBan,
NgayNhap, TinhTrangSach, NhaXuatBan.
1.6. LOAISACH:
 Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 loại sách.
 Các thuộc tính: MaLoaiSach, TenTheLoai.
1.7. THAMSO:
 Chứa các quy định đối với việc trả sách ở thư viện.
 Các thuộc tính: SoSachMuonToiDa, SoNgayMuonToiDa.

2. Mơ hình ERD:

DOCGIA

LOAIDOCGIA

MaDocGia
HoTen
NgaySinh
Email
NgayLapThe
NgayHetHan
DiaChi
SoSachDangMuon
TinhTrangThe
GioiTinh

MaLoaiDocGia
TenLoaiDocGia

(n,1)

LOAISACH
MaLoaiSach
TenTheLoai

(1 ,

n)
SACH

PHIEUMUON

MaPhieuMuon
NgayMuon
NgayTraDuKien

CHITIETPHIEUMUON
(1,n)

MaCTPM
NgayTra

(n,1)

MaSach
TenSach
TacGia
NamXuatBan
NhaXuatBan
TinhTrangSach
NgayNhap

3. Mô tả thực thể:
3.1. Thực thể DOCGIA:

Tên thưc thể: DOCGIA
Tên thuộc tính
Diễn giải

- 15 -

Kiểu dữ liệu

Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
MaDocGia

Mã số của độc giả

Char

HoTen

Họ và tên độc giả

Char

NgaySinh

Ngày sinh độc giả

Number

DiaChi

Địa chỉ độc giả

Char

Email

Email độc giả

Char

NgayLapThe

Ngày lập thẻ độc giả

Number

NgayHetHan

Ngày hết hạn của thẻ độc giả

Number

SoSachDangMuon Số sách độc giả đang mượn

Number

TinhTrangThe

Char

Tình trạng thẻ (cịn hoặc hết
hạn)

GioiTinh

Giới tính độc giả

Char

3.2. Thực thể LOAIDOCGIA:
Tên thực thể: LOAIDOCGIA
Tên thuộc tính
Diễn giải
MaLoaiDocGia
Mã số của loại độc giả

Kiểu dữ liệu
Char

TenLoaiDocGia

Char

Tên loại độc giả

3.3. Thực thể PHIEUMUON:

Tên thực thể: PHIEUMUON
Tên thuộc tính
Diễn giải
MaPhieuMuon
Mã số của phiếu mượn

Kiểu dữ liệu
Char

NgayMuon

Ngày mượn sách

Number

NgayTraDuKien

Ngày trả sách dự kiến

Number

3.4. Thực thể CHITIETPHIEUMUON:

Tên thực thể: CHITIETPHIEUMUON
Tên thuộc tính
Diễn giải
MaCTPM
Mã số chi tiết phiếu mượn

Kiểu dữ liệu
Char

NgayTra

Char

Ngày trả sách

3.5. Thực thể SACH:

Tên thực thể: SACH
Tên thuộc tính
Diễn giải
MaSach
Mã số sách
- 16 -

Kiểu dữ liệu
Char


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================
TenSach

Tên sách

Char

TacGia

Tác giả của quyển sách

Char

NamXuatBan

Năm xuất bản quyển sách

Number

NhaXuatBan

Nhà xuất bản quyển sách

Char

NgayNhap

Ngày nhập sách

Number

TinhTrangSach

Tình trạng của sách

Char

3.6. Thực thể LOAISACH:

Tên thực thể: LOAISACH
Tên thuộc tính
Diễn giải
MaLoaiSach
Mã số loại sách

Kiểu dữ liệu
Char

TenTheLoai

Char

Tên thẻ loại sách

4. Mơ hình DFD:
4.1. DFD mức 0:

Độc Giả

Đăng kí mượn
sách

Hệ Thống Quản Lý Ở
Thư Viện

Sách mượn

Thủ Thư
Cho mượn sách

- 17 -


Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

4.2. DFD mức 1:

4.2.1. DFD lập thẻ độc giả:
THỦ THƯ

Đăng kí
mượn sách

1.1
Độc giả

Tên độc giả

ĐỘC GIẢ
Thơng tin về độc giả

1.3
Cập nhập thơng tin độc
giả

1.4
Xóa thơng tin độc giả

1.3
Lập thẻ độc giả

ĐỘC GIẢ
THỦ THƯ

4.2.2. DFD nhận sách mới:

- 18 -

Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

Quản thư

Thông tin
sách mới

2.1
Nhập sách mới

Thông tin
sách

SACH

Thông tin
loại sách

2.1
Thông báo kết quả

LOAISACH

Kết quả

Quản Thư

4.2.3. DFD lập phiếu mượn:
DOCGIA

Tên sách
Tác giả

3.1
Tìm kiếm sách

Tên sách
Tác giả

SACH

Thông tin sách

K
h
ô
n
gth
ấ
y

3.2
Thông báo cho độc giả

3.3
Lập phiếu mượn

Thơng tin về
phiếu mượn

PHIEUMUON

S
ữ
a

3.6
Cập nhập thơng tin phiếu
mượn

3.7
Xóa thơng tin phiếu
mượn

3.4
Cập nhâp số sách đang
mượn

3.5
In phiếu mượn
PHIEUMUON

P h iế u m ư ợ n

DOCGIA

- 19 -

Phân Tích Và Thiết Kế Hệ Thống Quản Lý Thư Viện
========================================================

4.2.4. DFD nhận trả sách:
QUANTHU

Sách trả
MaDocGia

4.1
Lập phiếu trả sách

MaSach
Ngày trả

CHITIETMUON

L ậ p p h iế u4 tr ả s á c h
.1
Số sách
đang mượn
4.1
Cập nhập phiếu mượn
tình trạng
Tình trạng
sách

4.2.5. DFD báo cáo nhập sách:

- 20 -

CHITIETMUON

CHITIETMUON