Dùng corticoid trong bệnh lý tai mũi
họng: Làm gì để ngừa tác hại của
thuốc
Thuốc corticoid thuộc nhóm
thuốc chống viêm steroid, có
thể được sử dụng cả hai
đường là tiêm và uống trong
các bệnh lý của tai mũi họng.
Nếu dùng đúng, thuốc cho
hiệu quả tốt và hạn chế được
những tác dụng không mong
muốn của thuốc gây ra
Do hiệu quả chống viêm, làm giảm triệu chứng rất tốt v
à
nhanh chóng nên điều nguy hiểm là bệnh nhân thư
ờng tự
mách nhau đi
ều trị hoặc sau khi đi khám một lần thấy
khỏi, họ lại tự tìm mua thuốc đó hoặc thậm chí photo đ
ơn
để đưa cho người khác có triệu chứng giống mình và s
ử
dụng kéo dài, thường xuyên v
ới mong muốn không bao
Thuốc corticoid dạng
xịt trong điều trị viêm
mũi, xoang.
giờ bị lại - cho đ
ến khi xảy ra các biến chứng của thuốc,
nhất là tổn thương tuyến thư
ợng thận gây sạm da, giữ
nước, teo cơ mới quay trở lại bệnh viện.
Với phụ nữ có thai và cho con bú, ph
ải sử dụng corticoid
cẩn trọng, chỉ dùng khi thật sự cần nh
ư viêm xoang có
biến chứng viêm phế quản, viêm thanh quản phù n
ề hạ
thanh môn. Người bệnh có tiền sử quá mẫn với th
ành
phần của thuốc, những người đang nhiễm nấm, si
êu vi
đường hô hấp dưới, đặc biệt là lao ph
ổi. Với các thuốc
chống viêm có coricoid dạng nhỏ nh
ư polydexa,
collydexa được chỉ định cho dùng dưới 7 ngày.
Do liệu trình điều trị viêm mũi xoang dị ứng cần kéo d
ài
nên thuốc chống viêm có corticoid dạng xịt được bào ch
ế
dưới dạng phun sương (budenase - thành phần chính l
à
budesonide), chỉ hấp thu tối đa vào máu là 2%, có th
ể
được sử dụng với thời gian kéo dài nhưng ph
ải có sự theo
dõi chặt chẽ và hi
ệu chỉnh liều sử dụng theo tiến triển
hoặc suy thoái bệnh của các thầy thuốc chuyên khoa đ
ến
khi mũi xoang trở lại bình thường để tránh tình tr
ạng quen
thuốc do điều trị dở dang và kết quả là không khỏi đư
ợc
bệnh. Thuốc dạng này thư
ờng có chỉ định cho bệnh nhân
trên 6 tuổi, tuy nhiên một vài trư
ờng hợp đặc biệt có sự
theo dõi biến chuyển của niêm mạc mũi thường xuy
ên có
thể dùng được cho bệnh nhi trên 1 tuổi.
Thuốc corticoid điều trị tại chỗ trong các bệnh viêm m
ũi
dị ứng không quanh năm và viêm mũi dị ứng theo m
ùa.
Điều trị polyp mũi, dự phòng tái phát sau ph
ẫu thuật nội
soi mũi xoang có polyp mũi. Tuy nhiên, thu
ốc cũng đem
lại những tác dụng không mong muốn như kích
ứng họng
nhẹ, ho hay khàn giọng. Nhiễm nấm Candida vùng mi
ệng
h
ọng, thậm chí co thắt phế quản nếu bệnh nhân bị phản
ứng với thuốc. Tuy chúng chỉ được hấp thu v
ào máu
khoảng 2% nhưng nếu không đư
ợc điều trị đúng cách
c
ũng sẽ gây một số biến chứng của corticoid nói chung,
nhất là trẻ em dưới 2 tuổi như không kích thích vỏ thư
ợng
thận tiết hormon làm tuyến vỏ thư
ợng thận bị teo, gây hội
chứng biến dưỡng hậu quả từ việc tăng giữ muối, nư
ớc
gây hiện tượng béo giả, ứ đọng mỡ ở một số bộ phận nh
ư
mặt, gây tăng đường huyết - nguy cơ của đái tháo đư
ờng,
bên cạnh đó làm tăng huy
ết áp, giảm kali máu kết hợp rối
loạn cân bằng muối - nước gây nhiều bất lợi cho ngư
ời bị
bệnh tim mạch, người glucom
Ngoài ra, chúng còn làm rối loạn quá trình tái tạo x
ương,
biến dưỡng cơ dẫn đến loãng xương và teo cơ. Gi
ảm sức
đề kháng chung của cơ thể nên rất dễ bị nhiễm tr
ùng,
nhiễm nấm, đặc biệt là
ở hệ thống mũi xoang. Một số
trường hợp xuất hiện rối loạn kinh nguy
ệt hoặc chảy máu
mũi.
Vì thế khi bị các bệnh lý về tai mũi họng, không nên t
ự ý
dùng nhóm thuốc này để tránh những tai biến gây ra, v
ì
những tác động có hại của loại thuốc này đến cơ th
ể
thường nặng nề và khó điều trị.