Bài tập tv bai 5 chat beo thanh xa phong chuyen de 11 kntt vt

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNM + TỰ LUẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNN
HÓA HỌC 11 – BỘ KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘC SỐNG KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘ KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘC SỐNGC SỐNG
CHUYÊN ĐỀ 2: TRẢI NGHIỆM, THỰC HÀNH HÓA HỌC HỮU CƠ

BÀI 5: CHUYỂN HÓA CHẤT BÉO THÀNH XÀ PHÒNG
I. TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNM (10 CÂU):
Mức đợ

CÂU

ĐỀ

ĐÁP ÁN / HƯỚNG DẪN
GIẢI

Xà phịng có thành phần chính là muối

BIẾT

sodium hoặc potassium của
1

A. acid béo.
B. alcohol.

A

C. amino acid.
D. dodecylbenzene sulfonic acid.
Xà phòng được điều chế từ dầu thực vật
hoặc mỡ động vật bằng phản ứng

2

A. ester hóa.
B. xà phịng hóa.

B

C. trung hịa.
D. trao đổi ion.
Phản ứng xà phịng hóa là phản ứng
giữa chất béo (các loại mỡ động vật,
dầu thực vật) với dung dịch
3

A. hydrochloric acid.

B

B. sodium hydroxide.
C. sodium chloride.
4

D. potassium chloride.
Xà phòng được sử dụng rộng rãi trong
đời sống để
A. làm trong nước.
B. làm sạch khơng khí.
C. tẩy rửa, làm sạch các chất bẩn trên
bề mặt vải, da tay, …
D. loại bỏ chất bẩn trong khơng khí và

C


nước.
Trong q trình sản xuất xà phịng,
người ta cho thêm tinh dầu để
5

A. tăng sự tạo bọt.

D

B. làm tăng tính năng tẩy rửa.
C. tăng độ rắn.
D. tạo hương thơm.
Dung dịch NaCl được dùng trong quy
trình điều chế xà phịng có gia nhiệt
(phương pháp nóng) nhằm mục đích
A. tách hết xà phịng ra khỏi hỗn hợp

1

phản ứng.

A

B. làm tăng tính năng tẩy rửa của xà
phòng.
C. giữ sự ổn định pH trong xà phòng.

D. tạo màu cho xà phòng.
Bất cứ loại dầu thực vật nào cũng có thể
được sử dụng để nấu xà phịng. Tuy
HIỂU

nhiên, trong thực tế, người ta ít dùng
dầu lanh và dầu trẩu cho phản ứng xà
phịng hóa vì những loại dầu này
A. chứa nhiều tạp chất.
2

B. có giá thành cao và chứa nhiều acid

B

béo không no nên dễ bị oxi hóa trong
q trình chế biến, bảo quản khiến sản
phẩm có mùi hơi, khét.
C. tạo ra loại xà phịng không thân
thiện với môi trường.
VẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNN DỤNG

1

D. tạo ra loại xà phịng có độ kiềm cao.
Thực hiện thí nghiệm sau: Lấy 2 bình
tam giác cùng thể tích. Cho vào bình Xà

A
phịng

chứa

muối

tam giác thứ nhất 100 mL nước cứng và sodium hoặc potassium của
bình tam giác thứ hai 100 mL nước acid béo có phân tử khối
mềm. Thêm tiếp vào hai bình cùng một lớn.

Muối

calcium

và


lượng xà phòng và lắc đều cho xà
phòng tan hết rồi để yên.
Hiện tượng quan sát được là
A. ở bình nước mềm xuất hiện nhiều
bọt hơn bình nước cứng và trong bình
nước cứng có xuất hiện kết tủa cịn bình
nước mềm vẫn trong suốt.
B. ở bình nước cứng xuất hiện nhiều
bọt hơn bình nước mềm và trong bình
nước cứng có xuất hiện kết tủa cịn bình
nước mềm vẫn trong suốt.
C. ở bình nước mềm xuất hiện nhiều
bọt hơn bình nước cứng và trong hai
bình đều có xuất hiện kết tủa.

magnesium của các acid
béo này khơng tan. Do đó,
khi cho xà phòng vào nước
cứng sẽ tạo thành muối
calcium và magnesium của
các acid béo không tan làm
cho nước bị vẩn đục. Nước
cứng cũng làm giảm khả
năng tạo bọt của xà phòng.

D. ở bình nước mềm xuất hiện nhiều
bọt hơn bình nước cứng và trong bình
nước mềm có xuất hiện kết tủa cịn bình
2

nước cứng vẫn trong suốt.
Tiến hành thí nghiệm theo các bước
sau:

A
Các phát biểu đúng:

- Bước 1: Cho vào cốc thủy tinh chịu (2) Vai trò của dung dịch
nhiệt khoảng 5 gam mỡ lợn và 10 mL NaCl bão hòa ở bước 3 là
dung dịch NaOH 40%.

để tách muối sodium của

- Bước 2: Đun sôi nhẹ hỗn hợp, liên tục acid béo ra khỏi hỗn hợp.

khuấy đều bằng đũa thủy tinh khoảng (3) Ở bước 2, nếu không
30 phút và thỉnh thoảng thêm nước cất thêm nước cất, hỗn hợp bị
để giữ cho thể tích hỗn hợp khơng đổi, cạn khơ thì phản ứng thủy
để nguội hỗn hợp.

phân khơng xảy ra.

- Bước 3: Rót thêm vào hỗn hợp 15 – (4) Ở bước 1, nếu thay mỡ
20 mL dung dịch NaCl bão hịa nóng, lợn bằng dầu dừa thì hiện
khuấy nhẹ, để yên hỗn hợp.
Cho các phát biểu sau:

tượng thí nghiệm sau bước
3 vẫn xảy ra tương tự.

(1) Sau bước 3 thấy có lớp chất rắn màu (5) Trong cơng nghiệp,


trắng nổi lên là glycerol.
(2) Vai trò của dung dịch NaCl bão hòa
ở bước 3 là để tách muối sodium của
acid béo ra khỏi hỗn hợp.
(3) Ở bước 2, nếu khơng thêm nước cất,
hỗn hợp bị cạn khơ thì phản ứng thủy
phân không xảy ra.
(4) Ở bước 1, nếu thay mỡ lợn bằng dầu phản ứng ở thí nghiệm trên
dừa thì hiện tượng thí nghiệm sau bước được ứng dụng để sản xuất
3 vẫn xảy ra tương tự.

xà phòng và glycerol.

(5) Trong cơng nghiệp, phản ứng ở thí
nghiệm trên được ứng dụng để sản xuất
xà phòng và glycerol.
Số phát biểu đúng là
A. 4.
B. 5.
C. 2.
D. 3.
Trong kỹ thuật, để tính lượng NaOH
dùng cho phản ứng xà phịng hóa,
người ta xác định hệ số a dựa và chỉ số

Ta có:

xà phịng hóa SAP theo các cơng thức: Giá trị SAP trung bình của
a=
VẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNN DỤNG
CAO

1

SAP
và
1402,5

m NaOH = a.mchất dầu dừa là: 250+260 =255
2

.

béo

Một loại dầu dừa có giá trị SAP là 250 -

→ a=

255
2
=
1402,5 1 1

260, số gam NaOH dùng để xà phịng Vậy mNaOH = a.mchất
hóa 150 gam dầu dừa này là
A. 27,27.
B. 26,74.
C. 27,80.
D. 25,26.

=

2
. 150=27,27 gam .
11

béo


II. TỰ LUẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNN (4 CÂU):
Mức độ

CÂU

ĐỀ

ĐÁP ÁN / HƯỚNG DẪN
GIẢI
- Tạo màu hồng: Dùng

Hãy đề xuất một số chất tạo màu sẵn có nước ép củ dền.
BIẾT

1

trong tự nhiên ở địa phương có thể - Tạo màu xanh lam: Dùng
dùng để tạo màu cho xà phịng.

nước ép hoa đậu biếc.
-…

Vì sao khi thực hiện phản ứng xà phịng
hóa giữa chất béo (các loại mỡ động
HIỂU

1

vật, dầu thực vật) và dung dịch NaOH
phải liên tục khuấy trong suốt q trình
đun nóng.
Từ các loại tinh dầu có sẵn như tinh dầu

VẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNN DỤNG

1

Vì chất béo không tan
trong dung dịch NaOH nên
phải khuấy liên tục để phản
ứng xảy ra.

quế, chanh, sả, bưởi, tràm trà, đinh

Thử phối trộn một số loại

hương, sài đất, hương nhu, … Hãy phối

tinh dầu theo các tỉ lệ khác

trộn để tạo ra một mùi hương độc đáo

nhau và đưa ra cơng thức

dùng cho q trình sản xuất xà phịng.

cụ thể.

Nêu cơng thức phối trộn.
Hãy tự đề xuất một quy trình sản xuất
xà phòng handmade phù hợp với nguồn
nguyên liệu sẵn có ở địa phương thỏa Dựa vào nội dung kiến

VẬP TRẮC NGHIỆM + TỰ LUẬNN DỤNG
CAO

1

mãn các tiêu chí:

thức bài học và thực tế tại

- Tạo được sản phẩm độc đáo, chất địa phương để đưa ra quy
lượng tốt.
- Quy trình sản xuất khơng gây ơ nhiễm
mơi trường.

trình hợp lí.