41,42- Đồng Chí (Dạy).Pptx

CHÍNH HỮU


I. ĐỌC- GIỚI THIỆU CHUNG:
1. Tác giả:
- Chính Hữu (1926-2007) tên khai sinh là Trần
Đình Đắc, quê ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
- Ông làm thơ từ năm 1947, là nhà thơ quân đội
trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp &
Mĩ.
- Thơ ông thường viết về đề tài người lính và
chiến tranh với những hình ảnh chọn lọc, hàm
xúc.
- Năm 2000, Chính Hữu được Nhà nước tặng
Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ
thuật.

(1926 - 2007)


2. Tác phẩm:
a.Hoàn cảnh sáng tác:
- Bài thơ đước sáng tác đầu
năm 1948, sau khi tác giả
cùng đồng đội tham gia
chiến dịch Việt Bắc – Thu
đông 1947.
- In trong tập "Đầu súng
trăng treo"- 1968.

“ …Cuối năm 1947, tôi tham gia chiến dịch Việt Bắc -Thu đơng (1947). Chúng tơi phục
kích từng chặng đánh…, phải nói là gian khổ. Bản thân tơi phong phanh trên người một
bộ áo cánh, đầu không mũ, chân không giày. Đêm ngủ phải rải lá khô để nằm, không
chăn, màn….Sau đó tơi ốm, phải nằm lại điều trị; đơn vị cử một đồng chí ở lại săn sóc
tơi. Trong khi ốm, nằm tại nhà sàn heo hút, tôi làm bài thơ “ Đồng chí”
…Trong bài thơ, có những chi tiết không phải là của tôi, mà là của bạn, nhưng cơ bản
thì là của tơi. Tất cả những hình ảnh gian khổ của đời lính thiếu ăn, thiếu mặc, sốt rét,
bệnh tật… bạn và tôi đều cùng trải qua. Trong những hồn cảnh đó, chúng tơi là một,
gắn bó trong tình đồng đội….”


II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
b. Đọc- tìm hiểu chú thích:


Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đêm rét chung chăn thành đơi tri kỉ

Đồng chí !
Đồng chí !

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà khơng, mắc kệ gió lung lay
Gian nhà khơng, mắc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Anh với tơi biết từng cơn ớn lạnh
Anh với tơi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Áo anh rách vai
Quần tơi có vài mảnh vá
Quần tơi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
Đầu súng trăng treo.

c. Thể
thơ

d. Mạch
cảm xúc

Tự do

Bài thơ bắt đầu từ cơ sở hình thành tình đồng chí,
đồng đội rồi tiếp đến là những biểu hiện cao đẹp của
tình đồng chí và khép lại là bức tranh đẹp về tình đồng
chí.


PHẦN 1
• 7 câu thơ đầu: Cơ sở của hình thành tình
đồng chí.

e.
BỐ
CỤC

PHẦN 2
• 10 câu tiếp theo: Những biểu hiện của tình
đồng chí và sức mạnh của nó.
PHẦN 3
• 3 câu thơ cuối: Bức tranh đẹp về tình đồng
chí.

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Cơ sở của hình thành tình đồng chí. ( 7 câu đầu)
Qhương
hươnganh
anhnước
nướcmặn,
mặn,đồng
đồngchua
chua
Q
Làngtơi
tơinghèo
nghèođất
đấtcày
càylên
lênsỏi
sỏiđá.
đá.
Làng
Anhvới
vớitơi
tơiđơi
đơingười
ngườixaxalạlạ
Anh
Tựphương
phươngtrời
trờichẳng
chẳnghẹn

hẹnquen
quennhau,
nhau,
Tự
Súngbên
bênsúng,
súng,đầu
đầusát
sátbên
bênđầu,
đầu,
Súng
Đêmrét
rétchung
chungchăn
chănthành
thànhđơi
đơitritrikỉkỉ
Đêm
Đồngchí
chí! !
Đồng


Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo, đất cày lên sỏi đá.
Hình ảnh thơ

- Q anh;
- Làng tơi

- nước mặn đồng chua
- đất cày lên sỏi đá

Nghệ thuật
- Cụm từ giàu hình ảnh: “đất cày
lên sỏi đá”: trung du, cằn cỗi,
bạc màu.
- Hình ảnh thơ sóng đơi.
- Thành ngữ:”nước mặn đồng
chua”: nhiễm mặn, nhiễm phèn.

Nhận xét
Chung hoàn cảnh
xuất thân: nơng
dân nghèo khó.

 Đồng cảnh


“Anh với tôi đôi người xa lạ

Là những người không quen biết

Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau”

Cùng vào quân đội – người lính cách
mạng

Gắnkết
kếtkhơng

khơngthể
thểtách
táchrời
rời
Gắn


“Súng bên súng, đầu sát bên đầu”

Hình ảnh thơ

- đầu
- súng

Nghệ thuật
- Đối:
- Điệp ngữ: “súng”, “đầu”, “bên”
- Hoán dụ:
+ “súng bên súng”: chung mục đích chiến
đấu;
+ “đầu sát bên đầu”: chung lí tưởng chiến đấu

Nhận xét

chung mục đích, lí
tưởng chiến đấu.

Đồng ngũ

Đêm rét chung chăn thành đơi tri kỉ.
Hình ảnh thơ

- Đêm rét chung
chăn
- tri kỉ

Nghệ thuật

Bút pháp tả thực

Nhận xét

cùng chia sẻ gian
lao, khó khăn.
Đồng cảm


Chunghồn
hồncảnh
cảnh
Chung
xuấtthân
thân
xuất

Đồngcảnh
cảnh
Đồng

Chungmục
mụcđích,
đích,
Chung
tưởngchiến
chiến
lílítưởng
đấu
đấu

Đồng
ngũ
Đồng ngũ

Cùngchia
chiasẻsẻgian
gian
Cùng
lao,khó
khókhăn
khăn
lao,

Đồng
cảm
Đồng cảm

ĐỒNG
ĐỒNG
CHÍ

CHÍ

Cơsởsởvững
vững
Cơ
chắc,thiêng
thiêng
chắc,
liêng,cao
caođẹp
đẹp
liêng,


Xétvềvềhình
hìnhthức,
thức,dịng
dịngthơ
thơthứ
thứ7 7cócógìgìđặc
đặcbiệt
biệt? ?ÝÝnghĩa
nghĩacủa
củadịng
dịng
Xét
thơđóđólàlàgìgì? ?
thơ
Câuthơ
thơ“Đồng

“Đồngchí!”
chí!”làlàcâu
câuđặc
đặcbiệt
biệt
Câu
Câuthơ
thơnhư
như một
một
Câu
nốtnhấn,
nhấn,nó
nóvang
vang
nốt
lênnhư
nhưmột
mộtsựsựphát
phát
lên
hiện,một
mộtlời
lờikhẳng
khẳng
hiện,
định đồng
đồng thời
thời nó
nó

định
nhưmột
mộtbản
bảnlềlềgắn
gắn
như
kết2 2đoạn
đoạnthơ
thơvới
với
kết
nhau
nhau

- Nó gọi ra một tình cảm mới mẻ của những người
lính cách mạng mới xuất hiện trong những năm cách
mạng và kháng chiến.
- Là cách xưng hô phổ biến của những người lính,
cơng nhân, cán bộ trong cùng một cơ quan, đoàn thể
từ sau cách mạng.


1. Cơ sở của hình thành tình đồng chí. ( 7 câu đầu)
- Cấu trúc sóng đơi; vận dụng thành ngữ sáng tạo; hốn
dụ; câu đặc biệt.
- Cơ sở hình thành tình đồng chí: Tình đồng chí bắt
nguồn từ sự tương đồng về cảnh ngộ, xuất thân; chung
nhiệm vụ, ý chí chiến đấu; sống chan hịa, chia sẻ.

NHỚ (Hồng Nguyên)
Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi “một hai”
Súng bắn chưa quen
Quân sự mươi bài
Lòng vẫn cười vui kháng chiến
Lột sắt đường tàu
Rèn thêm dao kiếm
Áo vải chân không
Đi lùng giặc đánh
Ba năm rồi gửi lại quê hương
Mái lều gianh
Tiếng mõ đêm trường
Luống cày đất đỏ
Ít nhiều người vợ trẻ
Mịn chân bên cối gạo canh khuya