Sáng kiến sử dụng phần mềm geometer’s sketchpad trong dạy học hình học bằng phương pháp trực quan cấp thcs tại trường ptdtbt thcs trà tập

1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÁO CÁO SÁNG KIẾN
SỬ DỤNG PHẦN MỀM GEOMETER’S SKETCHPAD TRONG DẠY HỌC
HÌNH HỌC BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRỰC QUAN CẤP THCS TẠI
TRƯỜNG PTDTBT THCS TRÀ TẬP
1. Mô tả bản chất của sáng kiến:
Sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo nước ta là đào tạo và bồi dưỡng cơng dân Việt
Nam có đủ phẩm chất, nhân cách và năng lực để đáp ứng được những đòi hỏi của
sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Toán học đóng vai trị to lớn trong việc
rèn học sinh tư duy logic, rành mạch, điều này sẽ giúp cho việc tiếp cận với các
lĩnh vực, các tình huống trong thực tế trở nên dễ dàng hơn.
Một trong các phân môn Toán học cung cấp cho học sinh nhiều kĩ năng, đức
tính, phẩm chất của người lao động mới là phân mơn hình học. Hình học cấp
THCS là phân mơn có cấu trúc chặt chẽ, nội dung phong phú, là môn học giúp học
sinh phát triển trí tưởng tượng, phát triển tư duy logic – khoa học.
Trong quá trình giảng dạy, tơi nhận thấy nhiều học sinh chưa có hứng thú và
gặp khó khăn trong việc tiếp thu các kiến thức về hình học, kết quả học tập của
mơn học chưa cao. Vì vậy để tạo được hứng thú và nâng cao kết quả học tập cho
học sinh thì việc đổi mới phương pháp dạy học và tăng cường sử dụng các phương
pháp dạy học tích cực phù hợp với từng nội dung bài học là một trong những nhân
tố đóng vai trị quan trọng.
Là một giáo viên dạy Tốn trường THCS, bản thân tôi nhận thấy một trong
những nhiệm vụ của người giáo viên là tìm ra phương pháp truyền đạt phù hợp với
năng lực của học sinh để học sinh biết vận dụng, khai thác các kiến thức mới được
lĩnh hội, rèn luyện năng lực tư duy, sáng tạo cho học sinh. Vì vậy, tơi đã chọn phần
mềm Geometer's Sketchpad đưa vào dạy học phân mơn Hình học để tăng tính trực
quan và nâng cao chất lượng giảng dạy của môn học.

1.1. Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thức thực hiện
The Geometer's Sketchpad (thường được gọi tắt là Sketchpad hay GSP) là
một phần mềm với mục đích khám phá Hình học, Đại số và các ngành khác của


2

Toán học. Với sự triển khai xây dựng ý tưởng, khai thác ứng dụng phần mềm
Geometer’s Sketchpad vào dạy học hình học, thay cho lời diễn giảng khơ khan,
học sinh được quan sát hình ảnh trực quan sinh động, nhận thấy được một yếu tố
của đối tượng hình học nào đó thay đổi (trên nền tảng bất biến hình học) đến một
giới hạn nào đó, hình ban đầu sẽ chuyển đổi thành hình mới với những đặc tính
mới xuất hiện, cho học sinh thảo luận dự đốn. Qua đó, đã hình thành cho học sinh
khả năng phán đốn, năng lực tư duy biện chứng, tăng cường khả năng làm việc
độc lập, những hoạt động này giúp cho học sinh tiếp thu bài một cách tích cực chủ
động, tạo ra sự hứng thú, niềm đam mê, u thích hình học ở học sinh. Điều này sẽ
được thể hiện rõ hơn qua các giải pháp sau:
1.1.1. Thiết kế tình huống dạy học có vấn đề
a. Giới thiệu định nghĩa, khái niệm, tìm ra đặc điểm, rút ra được nhận
xét của một hình
Để học sinh tiếp nhận kiến thức bài học một cách tự nhiên đặc biệt là các
nhận xét, định nghĩa, khái niệm,… trước hết làm sao để các em tìm tịi, tự phát
hiện kiến thức và cảm thấy kiến thức được nêu ra thật sự gần gũi, hiển nhiên,
khơng có gì là xa lạ. Điều này là không dễ thực hiện nếu khơng có sự hỗ trợ của
phương tiện trực quan, càng không dễ thực hiện nếu chỉ dùng những công cụ thông
thường như: phấn màu, bảng phụ. Dùng phần mềm Geometer’s Sketchpad để xây
dựng những hình động phục vụ cho yêu cầu trên là hết sức thuận lợi, nhanh chóng,
tiết kiệm thời gian, hỗ trợ cho học sinh học tập rất tốt. Sau đây tơi nêu ra ra một số
ví dụ như sau:
Ví dụ 1: Hình lục giác đều (Sách KNTTVCS/80/ Toán 6 tập 1):

Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Bước 1: GV tạo và trình chiếu 6 tam giác đều - HS quan sát
bằng nhau.


3

Bước 2: Tạo câu lệnh “Ghép hình”: Cho 6 tam - HS sẽ quan sát, thực hiện
giác đều di chuyển ghép lại tạo ra một hình mới, việc ghép hình như yêu cầu
đồng thời GV sẽ giới thiệu hình mới tạo thành là của GV từ đó HS nhận biết
hình Lục giác đều.

được hình lục giác đều được
tạo ra như thế nào.

Bước 3: GV giới thiệu các đỉnh, cạnh, góc của - HS quan sát rút ra được các
hình lục giác đều.
nhận xét về hình, cạch,
đường chéo của hình lục giác
đều

Ví dụ 2: Hình có trục đối xứng (Sách KNTTVCS/98/tập 1):
Hoạt động của giáo viên
Bước 1: Tạo ra, trình chiếu hình ảnh con bướm.

Hoạt động của học sinh
- HS quan sát

Bước 2: Tạo câu lệnh gấp hai cánh bướm, đặt câu - HS sẽ quan sát và nhận

hỏi như SGK.

thấy được rằng: Khi hai cách
bướm này gấp thì thì sẽ
chồng khít lên nhau.

Bước 3: GV giới thiệu “Nếu coi nếp gấp là đường - HS quan sát rút ra được


4

thẳng d thì d là trục đối xứng của hình con bướm”. kiến thức: Hình có trục đối
Đồng thời GV đặt câu hỏi “Vậy hình có trục đối xứng.
xứng là hình như thế nào?”

Ví dụ 3: Tổng ba góc của một tam giác (?2/SGK Toán 7 tập 1/106):
Hoạt động của giáo viên
Bước 1: Tạo ra tấm bìa hình tam giác ABC.

Hoạt động của học sinh
- HS quan sát

Bước 2:Tạo câu lệnh: Cắt rời góc B ra rồi đặt nó - HS sẽ quan sát và thực hiện
kề với góc A, cắt rời góc C ra rồi đặt nó kề với cắt ghép như q trình mơ
góc A

phỏng của giáo viên

- HS thực hiện dự đoán kết
Bước 3: GV yêu cầu học sinh nêu dự đoán về quả về tổng các góc A, B, C.

tổng các góc A, B, C của tam giác ABC và từ đó Rút ra định lí: Tổng ba góc
rút ra định lí về tổng ba góc của một tam giác.

của một tam giác bằng 1800


5

b. Xác định và tìm ra cơng thức tính diện tích, thể tích của một số hình
đã học
Khi dạy các quy tắc, cơng thức tính diện tích, thể tích các hình giáo viên tổ
chức cho học sinh tự chiếm lĩnh kiến thức qua các thao tác quan sát, cắt, tách,
ghép, … tạo ra các hình ảnh động mơ phỏng q trình triển khai một hình giúp học
sinh phát hiện và tìm ra cơng thức tính diện tích, thể tích một hình một cách tự
nhiên như vậy thì tiết dạy sẽ sinh động hơn, việc tiếp thu bài sẽ tốt hơn cụ thể bằng
phần mềm Geometer's Sketchpad tơi có thể tổ chức các hoạt động học tập của học
sinh theo các bước như sau:
- Giáo viên cần gợi mở, nêu vấn đề để thu hút sự chú ý của học sinh và hướng
học sinh tới đích phải đi tìm.
- Tổ chức cho học sinh thao tác trên các mơ hình hình học để giải quyết các
vấn đề đặt ra.
- Phát hiện mối quan hệ giữa các kiến thức đã học và kiến thức mới.
- Hình thành quy tắc, cơng thức trên cơ sở thao tác, kiến thức đã được học.
Ví dụ 1: Hình thành cơng thức tính diện tích hình hình bành (Sách
KNTTVCS/92/Toán 6 tập 1):
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Bước 1: Giới thiệu tấm bìa hình bình hành có độ - HS quan sát suy nghĩ và
dài một cạnh bằng a.

thực hiện việc cắt và ghép
hình theo suy luận cá nhân


6

- HS quan sát đối chiếu cách
- Đặt vấn đề cắt, tách, hình bình hành thành một thực hiện. Đồng thời nhận
hình chữ nhật. Gợi ý kẻ đường cao của hình và cắt biết chiều cao hình bình
theo đường cao đã kẻ

hành là chiều rộng của hình

Bước 2: GV tạo câu lệnh kẻ đường cao với độ dài chữ nhật, cạnh đáy chính là
h, cắt và ghép hình.

chiều dài của hình chữ nhật.

Dựa vào kiến thức đã học.
- HS nêu lên cơng thức diện
GV: Hình chữ nhật mới được tạo thành có cơng tích hình chữ nhật.
thức diện tích là gì?
- HS rút diện tích hình bình
Bước 3: GV u cầu học sinh dựa vào quy tắc và hành từ những hoạt động
cơng thức tính diện tích hình chữ nhật để hình trên.
thành quy tắc, cơng thức tính diện tích hình bình
hành.


7

* Dạy bài “Hình thành cơng thức tính diện tích hình thoi” trên cơ sở của
cơng thức tính diện tích hình chữ nhật với cách tổ chức tương tự.
Ví dụ 2: Xây dựng cơng thức tính diện tích xung quanh hình trụ
(SGK/107/ Tốn 9 tập 2):
Hoạt động của giáo viên
Bước 1: Tạo và trình chiếu hình trụ.

Hoạt động của học sinh
- HS quan sát và nhận thấy
khi bề mặt xung quanh của
hình trụ khi mở ra là hình
chữ nhật. Rút ra được nhận
xét: Diện tích xung quanh
của hình trụ là chính là diện

- Thực hiện câu lệnh cắt và mở hình trụ=> Rút ra
nhận xét.

tích hình chữ nhật vừa tạo
thành

Bước 2:Yêu cầu HS xác định chiều dài và chiều
rộng

- HS xác định chiều dài,
chiều rộng.


8

- HS quan sát phát hiện các
yếu tố theo yêu cầu.

- GV tạo mơ phỏng đóng hình chữ nhật giúp HS
phát hiện chiều dài hình chữ nhật là chu vi của
mặt đáy và chiều rộng của hình chữ nhật chính là
chiều cao của hình trụ
- HS rút diện tích hình bình
hành từ những hoạt động
trên.

Bước 3: GV yêu cầu học sinh dựa vào quy tắc và
cơng thức tính diện tích hình chữ nhật, chu vi hình
trịn để rút ra diện tích xung quanh hình trụ

Ví dụ 3: Xây dựng cơng thức tính thể tích hình hộp chữ nhật
(SGK/101/Tốn 8 tập 2):
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Bước 1: Trình chiếu giới thiệu hình hộp chữ - HS quan sát
nhật có độ dài chiều cao, chiều rộng, chiều dài lần
lượt là 5cm, 4cm, 8cm..


9

- Trình chiếu giới thiệu hình lập phương đơn vị có - HS quan sát
độ dài cạnh là 1cm và thế tích là 1cm3.

Bước 2:Tạo mơ phỏng thả hình lập phương đơn vị - HS quan sát phát hiện: Để
vào hình hộp chữ nhật => Để lấp đầy chiều dài lấp đầy chiều dài hình hộp
hình chữ nhật cần bao nhiêu hình lập phương đơn chữ nhật cần có 8 hình lập
phương đơn vị
vị?

- HS quan sát phát hiện: Để
- Tương tự: Để lấp đầy chiều rộng và chiều cao lấp đầy chiều rộng hình hộp
của hình hộp chữ nhật cần bao nhiêu hình lập chữ nhật cần có 4 hình lập
phương đơn vị?

phương đơn vị, lấp đầy
chiều cao hình hộp chữ nhật
cần có 5 hình lập phương


10

đơn vị.

- Để lấp đầy hết hình hộp
chữ nhật cần có 5.4.8 hình
- Để lấp đầy hết hình hộp chữ nhật cần bao nhiêu lập phương đơn vị.
hình lập phương đơn vị?

- Thể tích hình hộp chữ nhật
3

- Mỗi hình lập phương đơn vị có thể tích là 1cm , là: 5.4.8 (cm3)
vậy thể tích của hình hộp chữ nhật này là bao - HS rút ra được công thức

nhiêu?

Thể tích hình hộp chữ nhật:

Bước 3: Thiết lập cơng thức

V = a.b.c

(đvtt)

- Nếu thay đổi độ dài hình hộp chữ nhật này lần
lượt là a, b, c thì thể tích hình hộp chữ nhật này có
cơng thức như thế nào?

1.1.2. Hỗ trợ học sinh giải bài tập hình học THCS
Giải một bài toán là một nghệ thuật do thực hành mà có, ngay cả khi bài tốn
đang giải có thể là bình thường nhưng nếu nó khêu gợi được trí tò mò và buộc
chúng ta phải sáng tạo, đặc biệt nếu tự giải lấy bài tốn đó thì chúng ta có thể biết


11

được cái quyến rũ của sự sáng tạo cùng niềm vui thắng lợi. Đối với học sinh, sau
cái mong muốn giải một bài tốn cụ thể cịn có một sự tò mò sâu sắc hơn, một sự
mong muốn được biết đường lối, phương tiện, lập luận và quá trình dẫn tới cách
giải.
Để giải bài tập hình học trước hết là vẽ hình, bằng phần mềm Geometer’s
Sketchpad, chúng ta có thể vẽ và dựng hình một cách rõ ràng, chính xác, sinh động,
tính năng hoạt hình trong phần mềm làm cho phần mềm trở nên trực quan, hiệu
quả. Đồng thời phần mềm Geometer’s Sketchpad có thể tạo đoạn chương trình

(Script: kịch bản) lưu trữ các bước liên tiếp của một phép dựng hình, để có thể thực
hiện phép dựng hình đó nhiều lần và phần mềm Geometer’s Sketchpad có khả năng
đo rất nhiều các đại lượng khác nhau (độ dài đoạn thẳng, độ dài cung, chu vi của
một đường, diện tích của một hình kín,.…) các số đo này thay đổi cho phù hợp khi
người sử dụng kéo đối tượng.
Đối với các bài toán chứng minh hay những bài toán quỹ tích phần mềm
Geometer’s Sketchpad có thể di động hình để tìm ra tính chất hình học cần làm
sáng tỏ, bởi trong Geometer’s Sketchpad khi hình vẽ “Cha” di động thì các hình vẽ
“Con” trên nó di động theo nhưng vẫn giữ ngun tính chất. Đặc biệt có thể tạo vết
cho điểm hoặc cho đối tượng hình học cần phải chứng minh, bằng hình ảnh trực
quan như vậy giúp học sinh phát hiện nhanh chóng kết quả, để có thể từ đó hình
thành các bước lập luận để chứng minh. Có một điều cần lưu ý rằng: Đối với
những bài tập có liên quan đến việc tính tốn, thì menu phép đo chỉ là để học sinh
kiểm nghiệm kết quả mà thơi. Phải cho học sinh thấy đó chỉ là đáp số đúng giúp
chúng ta kiểm tra bài giải của mình có đúng hay khơng, chứ đó khơng phải là lời
giải học sinh cần làm.
Đối với các bài tập chứng minh cũng vậy, Geometer’s Sketchpad chỉ là giúp
học sinh phát hiện nhanh chóng tính chất của đối tượng hình học cần phải chứng
minh, chứ đó khơng phải là lời giải của bài tốn.
Ví dụ 1: Bài tập 1/ trang 66/( sgk hình học lớp 8):
Đây là một bài tập yêu cầu tính số đo góc của tứ giác, nhằm để củng cố luyện
tập về định lý: Tổng các góc của một tứ giác bằng 3600. Giáo viên chuẩn bị vẽ hình


12

chính xác để khi trình chiếu học sinh kiểm tra số đo góc bằng menu phép đo, để
khẳng định cho sự tính tốn của bản thân. Qua đây mà các em xây dựng thêm được
lòng tự tin, tự chủ trong học tập. Đặc biệt ở câu d) có góc K và góc M hình vẽ có
số đo các góc ngồi, giáo viên dùng menu phép đo để cho HS thấy tổng góc ngồi

và góc trong ở tại một đỉnh ln bằng 1800.
Ví dụ 2: Tính diện tích đa giác:
Đây là một bài tập để học sinh củng cố kiến thức về diện tích đa giác khi học
xong chương Diện tích đa giác ở lớp 8 hoặc chương Hình học trực quan trong
chương trình SGK lớp 6 mới. Bằng những hình ảnh cụ thể, trực quan, học sinh
thực hiện các bài tập một cách dễ dàng.


13

Ngồi ra giáo viên cịn có thể tùy chọn thay đổi độ dài các cạnh của các đa
giác nói trên nhằm tạo ra bài toán tương tự để các em học sinh yếu, kém cũng có
thể tham gia vào quá trình thực hiện bài tập.
Ví dụ 3: Cho một góc vuông xOy và một điểm A cố định nằm trong góc
đó. Một góc vng tAz, đỉnh A, quay xung quanh đỉnh A; cạnh At cắt Ox ở B
và Az cắt Oy ở C. Tìm quỹ tích trung điểm M của đoạn thẳng BC?
Ở bài tốn này, cần dựng góc vng xOy, lấy điểm A cố định nằm trong góc
đó; vẽ tia Az và tia At sao cho góc tAz = 90 0, cạnh At cắt Ox ở B và Az cắt Oy ở
C, tất cả thao tác này phải được tiến hành bằng cơng cụ dựng hình, khơng vẽ theo
cảm giác.
Góc vng tAz quay quanh đỉnh A. Muốn thấy quỹ đạo chuyển động của
điểm M, ta đánh dấu M và chọn vết trung điểm.
Hướng dẫn học sinh giải bài tập này, cần lưu ý tiến hành cho học sinh dự
đoán theo các bước:
Bước 1: Chưa để góc vng tAz quay quanh đỉnh A, giáo viên hỏi góc vng
tAz quay quanh đỉnh A thì M di chuyển trên đường nào? (HS: Dự đoán trả lời
đúng hoặc sai).
Bước 2: Cho B di chuyển đến O, yêu cầu học sinh dự đoán điểm C và M sẽ
dần đến vị trí nào? (HS quan sát trả lời: Khi B di chuyển đến O thì điểm C sẽ dần
đến vị trí điểm C1 thuộc Oy và điểm M đến vị trí M1 sao cho M1O=M1C1=M1A

=>M1 nằm trên đường trung trực của OA
Bước 3: Cho C di chuyển đến O, yêu cầu học sinh dự đoán điểm B và M sẽ
dần đến vị trí nào? (HS quan sát trả lời: Khi C di chuyển đến O thì điểm B sẽ dần


14

đến vị trí điểm B1 thuộc Ox và điểm M đến vị trí M2 sao cho M2O=M2B1=M2A
=>M2 nằm trên đường trung trực của OA
Bước 4: Từ các hoạt động trên u cầu học sinh dự đốn quỹ tích (HS trả lời:
Quỹ tích là đoạn M1M2 thuộc đường trung trực của đoạn thẳng OA, phần nằm
trong góc xOy.

1.1.3. Xây dựng sơ đồ tư duy để củng cố kiến thức cho học sinh
Củng cố kiến thức là một khâu quan trọng giúp học sinh nhớ lại và khắc sâu
những gì đã học được sau mỗi bài, mỗi chương. Vì thế, học sinh ngồi việc xác
định được kiến thức trọng tâm cịn có thể tự đánh giá kết quả học tập của mình. Từ
đó các em có thể điều chỉnh phương pháp học sao cho phù hợp. Và tôi đã sử dụng
sơ đồ tư duy để củng cố kiến thức cho học sinh. Tơi nhận thấy phần mềm
Geometer’s Sketchpad có thể xây dựng sơ đồ tư duy và có thể tạo ra mẫu sơ đồ
theo ý mình, khơng buộc phải theo một số khn mẫu có sẵn như các phần mềm
khác.
Các bước thực hiện cụ thể như sau:
Bước 1: Vẽ các ơ, hình ảnh có liên quan đến nội dung kiến thức, mũi tên,
đường dẫn… theo ý mình trên giao diện của Geometer’s Sketchpad.
Bước 2: Lần lượt đánh dấu chọn từng thành phần của sơ đồ tư duy, chọn đến
đâu tạo các hiệu ứng ẩn/hiện đến đó bằng các nút lệnh cụ thể (rõ hơn: chúng ta
chọn đối tượng cần hiện/ẩn  vào hiệu chỉnh  nút hành động  Ẩn/hiện).

15

Bước 3: Bằng nút lệnh đã được tạo, sắp xếp, đặt tên phù hợp với chức năng,
đối tượng. Đối tượng nào cần hiện trước ta để nút điều khiển ở trên, hiện sau để
dưới. Trong quá trình dạy học, ta đặt câu hỏi thảo luận, học sinh trả lời đến đâu, ta
cho hiện kết quả đến đó.
Ví dụ dưới đây là sơ đồ tư duy cho bài hai tam giác bằng nhau và hai tam giác
đồng dạng, bằng cách làm tương tự tơi có thể tạo sơ đồ tư duy cho những bài khác
để củng cố kiến thức:

1.2. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết (nếu là giải pháp cải tiến
giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
Đối với nhiều giáo viên dạy Tốn thì phần mềm Geometer’s Sketchpad là
khơng mới, có nhiều thầy cơ đã dùng phần mềm này để vẽ hình, vẽ đồ thị hàm số,
copy sang trang word in giáo án. Điểm mới trong sáng kiến này không phải là phần
mềm mà cách khai thác, sử dụng phần mềm, kỹ năng thiết kế để đưa phần mềm
vào sát thực tế dạy học Tốn hình ở THCS, ý tưởng mới áp dụng trong quá trình
dạy học hình học sao cho hiệu quả.
1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện
tại (nếu là giải pháp cải tiến giải pháp đã biết trước đó tại cơ sở):
Trong đề tài này, tơi tập trung vào ứng dụng giảng dạy hình học THCS, xây
dựng một cách có hệ thống, sâu sắc và cụ thể. Tơi xin phân tích những điểm mới
như sau:


16

- Bằng phần mềm Geometer’s Sketchpad với những công cụ có sẵn tơi biểu
diễn hình động, đo đạc, dựng hình, soạn giảng trình chiếu, áp dụng trực tiếp vào
các lớp mà tôi giảng dạy mà không cần sử dụng các ứng dụng khác.

- Bằng phần mềm Geometer’s Sketchpad qua hoạt động trực quan, tạo tình
huống có vấn đề, hình ảnh động diễn đạt mô tả cho một nội dung, một tính chất
tốn học nào đó để học sinh thảo luận, dự đốn nêu kết luận. Sau đó, tơi cho hiển
thị kết quả dưới dạng sơ đồ, hình vẽ, số đo chuẩn,….
- Bằng phần mềm Geometer’s Sketchpad giúp học sinh thấy được mối quan
hệ giữa một số đối tượng hình học thơng qua biến hình. Học sinh nhận thức rằng:
Sự biến đổi một yếu tố nào đó của hình đến một giới hạn nào đó sẽ hình thành nên
hình mới kèm theo tính chất mới. Hoạt động này giúp học sinh tiếp thu kiến thức
một cách tự nhiên, không áp đặt.
- Bằng phần mềm Geometer’s Sketchpad tơi cịn khai thác chương trình
Geometer’s Sketchpad để hướng dẫn học sinh giải bài tập, củng cố bài học.
- Tạo hứng thú học tập cho học sinh thông qua củng cố kiến thức cho các em
bằng Sơ đồ tư duy nhằm tăng tính trực quan khi dạy các tiết củng cố kiến thức.
Vấn đề này đều được tôi xây dựng trên nền tảng của chương trình Geometer’s
Sketchpad.
1.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Qua khai thác sử dụng phần mềm Geometer’s Sketchpad theo hướng như trên,
tơi nhận thấy có hiệu quả tích cực trong việc giảng dạy hình học như sau: Đối với
giáo viên, việc khai thác phần mềm đã hỗ trợ để soạn giảng những bài hình sinh
động, cung cấp phương pháp hay để giảng dạy những bài khó, những bài địi hỏi
yếu tố động, hàm chứa các phép biến hình. Đối với học sinh, tơi đã thiết kế những
tình huống dạy học có vấn đề tạo điều kiện để học sinh dự đoán, trao đổi thảo luận,
giải quyết vấn đề qua đó các em nắm chắc bài học hơn, tiếp thu bài một cách chủ
động, tích cực. Geometer's Sketchpad cũng là một giải pháp cho dạy học trực tuyến
hoặc tạo các video dạy học Online. Giúp học sinh có hứng thú trong việc tìm hiểu
kiến thức, tự phát hiện vấn đề, tìm tịi, mở rộng kiến thức phù hợp với yêu cầu vận
dụng công nghệ thông tin trong dạy học.


17

1.5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- Để có thể thiết kế bài giảng trên phần mềm Geometer’s Sketchpad, ta cần
đọc kỹ tài liệu hướng dẫn sử dụng phần mềm này, cần nắm rõ những công cụ,
những tính năng cơ bản, cần nghiên cứu kĩ mục tiêu, định hướng các bước tiến
hành trên lớp, hình ảnh động phải dựng là hình gì? Đối tượng nào thay đổi và thay
đổi trên phạm vi giới hạn nào? Vị trí điểm dừng, đối tượng nào cố định… Từ đó
chúng ta có thể xây dựng những hình động theo đúng yêu cầu, thiết kế bài giảng
theo đúng mục đích trọng tâm đã đặt ra.
- Việc sử dụng phần mềm cần chú ý tạo những tình huống có vấn đề, tổ chức
cho học sinh hoạt động, dự đoán, trao đổi, thảo luận, từ việc quan sát một hình ảnh
động .
- Vì Tốn học nói chung và phân mơn Hình học nói riêng là mơn học địi hỏi
khả năng tư duy và kỹ năng thực hành nên song song với việc ứng dụng phần
mềm, không thể thiếu hoạt động tăng cường giải bài tập của học sinh.
1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại:
- Học sinh thích thú hơn trong các tiết học hình học.
- Nội dung, hình thức tiết dạy phong phú, đưa được nhiều hình ảnh động, từ
đó đã tạo được sự hứng thú, kích thích học tập của học sinh.
- Do tính trực quan cao nên học sinh yếu, kém cũng đã tham gia phát biểu và
tạo cảm hứng ham mê môn học.
- Tiết kiệm thời gian ghi bảng và một số thao tác khác để dành thời gian rèn kĩ
năng của học sinh, quản lý lớp học,...
- Trong năm học, tôi được phân công giảng dạy lớp 6/1 và lớp 6/3, tơi đã áp
dụng sáng kiến vào q trình dạy học và thu được kết quả sau:
+ Kết quả khảo sát bài kiểm tra học sinh đầu năm học:
LỚP

TSHS

6/1

34

6/3
Tổng

34
68

GIỎI (TỐT)
SL TL(%)

KHÁ
SL TL(%

TB (ĐẠT)
Dưới TB (CĐ)
SL
TL(%) SL
TL(%)

)
0
0
0

0
0
0

5
7
12

14,71
20,59
17,65

12
11
23

35,29
32,35
33,82

17
16
33

50,00
47,06
48,53


18

+ Kết quả khảo sát bài kiểm tra học sinh giữa HKII có sử dụng hình ảnh trực
quan từ phần mềm Geometer’s Sketchpad:

LỚP
6/1
6/3
Tổng

TSHS
34
34
68

GIỎI (TỐT)
SL TL(%)
4
11,76
5
9

14,71
13,24

KHÁ
TB (ĐẠT)
SL TL(%) SL
TL(%)
10
29,42
16
47,06
12
22

35,29
32,35

14
30

41,18
44,12

Dưới TB (CĐ)
SL
TL(%)
4
11,76
3
7

8,82
10,29

Tóm lại:
- Qua kết quả đạt được, tôi thấy muốn nâng cao hiệu quả giảng dạy, tạo hứng
thú cho học sinh trong mơn Tốn, giáo viên cần thực hiện và đổi mới phương pháp
dạy học phù hợp với đặc điểm của nhà trường
- Khi tôi áp dụng biện pháp vào thực tế giảng dạy tại đơn vị, đã tạo nên sự
thoải mái, mơi trường thân thiện giữa thầy và trị. Từ đó gây được sự hứng thú cho
các em, các em u thích bộ mơn Tốn, chính vì thế mà tiết học cũng sôi nổi, hiệu
quả hơn.
2. Những thông tin cần được bảo mật: Không.

3. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu: Không.