Tải bản đầy đủ (.pdf) (97 trang)

Những bài học của 7 tổng giám đốc thành công nhất nước mỹ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (891.47 KB, 97 trang )

Tai ngay!!! Ban co the xoa dong chu nay!!!


TableofContents
KỶNGUNCỦACÁCGIÁMĐỐCĐIỀUHÀNH7NHÀLÃNHĐẠOXUẤTCHÚNGVÀKINH
NGHIỆMCỦAHỌTRONGVIỆCBIẾNCHUYỂNDOANHNGHIỆP
KỶNGUNCỦANHỮNGGIÁMĐỐCĐIỀUHÀNH?
7VỊTỔNGGIÁMĐỐCKIỆTXUẤT&NHỮNGĐẶCĐIỂMRIÊNGCỦAHỌ
Chương1.COIKHÁCHHÀNGLÀTRỌNGTÂMTRONGMƠHÌNHKINHDOANH
Chương2.TẠOLẬPMỘTTỔCHỨCHỌCHỎIĐÍCHTHỰC
Chương3.CHÚTRỌNGVÀOGIẢIPHÁP
Chương4.CHUẨNBỊCHOMỘTCUỘCCẢIBIẾNLỚNLAO
Chương5.KHAITHÁCTIỀMNĂNGTRÍTUỆCỦATẤTCẢNHÂNVIÊN
Chương6.TẠODỰNGNỀNVĂNHĨADOANHNGHIỆPDỰATRÊNHIỆUQUẢCƠNGVIỆC
Chương7.HỌCHỎIĐỐITHỦCẠNHTRANHNHƯNGVẪNTRUNGTHÀNHVỚIQUANĐIỂMCỦA
MÌNH.
Chiasẽebook: />Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage: />CộngđồngGoogle: />

JEFFREYA.KRAMES

KỶNGUYÊNCỦACÁCGIÁMĐỐCĐIỀU
HÀNH7NHÀLÃNHĐẠOXUẤTCHÚNGVÀ
KINHNGHIỆMCỦAHỌTRONGVIỆCBIẾN
CHUYỂNDOANHNGHIỆP
BảndịchtiếngViệt(C)2005CôngtySáchAlpha.

NHÀXUẤTBẢNLAOĐỘNG


KỶNGUNCỦANHỮNGGIÁMĐỐCĐIỀU
HÀNH?


Giaiđoạncuốinhữngnăm1990đầu2000đãchứngkiếnnhữngchấnđộngmạnhmẽtronggiới
doanhnghiệpvàtrêncácthịtrườngtàichínhởnướcMỹ,làmlunglayniềmtincủacơngchúng
đốivớinhiềutậpđồnquantrọngcủanướcnày.
Dophầnlớncơngviệcnghiêncứuphụcvụchocuốnsáchnàyđượcthựchiệntronggiaiđoạn
đầybiếnđộngđónênnhữngsựkiệndiễnratrongthờikỳnày(chủyếutừnăm1998đếngiữa
năm2002)cóảnhhưởngrấtlớnđếnquymơvànộidungcủacuốnsách.Suynghĩđơngiảnban
đầucủatơilàtổnghợpvàmiêutảnhữngthủthuậtvàphươngphápkinhdoanhcủamộtsố
Tổnggiámđốcthànhđạtcuốicùnglạitrởthànhmộtcơngviệcphứctạpvàđầythửthách.
Vàothờiđiểmkhitơibắttayvàoviếtcuốnsách,mơitrườngkinhdoanhcóvẻnhưtốtđẹphơn
baogiờhết.Giaiđoạncuốinhữngnăm1990tiếptụcchứngkiếnmứctăngtrưởngấntượng
trênthịtrườngchứngkhốnMỹ,đánhdấusựgiatăngliêntụctronggầnhaithậpkỷ.Nếunhư
tạithờiđiểmmởcửathịtrườngvàonăm1982,chỉsốcơngnghiệpDowJonesmớiquanhquẩn
ởmức8000điểmthìsauđóđãvượtquacácngưỡng10.000và11.000điểm.(Khiđó,các
chungiathậmchícịnđưaradựbáotrongmộttươnglaikhơngxa,chỉsốnàysẽtănglêntới
mức30.000điểm!).Tuynhiên,kỷlụcvềmứctăngtrưởngngoạnmụclạithuộcvềchỉsốcơng
nghiệpnặngNASDAQ,vớimứctăngchóngmặtlêntới5.000điểm.VàNASDAQđãcóphầnhơi
kiêucăngkhitựcoimìnhlàchỉsốtrênthịtrườngchứngkhốntrongthếkỷtới.
Sựtăngtrưởngấntượngcủathịtrườngchứngkhốnđãảnhhưởngsâusắctớihoạtđộngđầu
tưcủacơngchúng.Ngườitađổxơđithaynhữngkhoảntiếtkiệmhưutríbằngnhữngkếhoạch
đầutưsinhlợikhác.Vàchínhnhữnghoạtđộngnàylạigópthêmđộnglựcthúcđẩyhơnnữa
mứctăngtrưởngnóitrên.(Nếucáchđâyvàithậpkỷ,chỉcómộttỷlệphầntrămrấtnhỏngười
Mỹmuachứngkhốnhaycổphiếucánhânthơngquacácquỹtươnghỗthìhiệntạicótớixấp
xỉ60%sốhộgiađìnhMỹthamgiavàotrịchơivớinhữngconsốnày).Giảsửngàycàngnhiều
ngườidâncóngàycàngnhiềutàisảntrênthịtrườngchứngkhốnthìmọingườiđềuđượclợi.
TheolờiChủtịchcụcdựtrữliênbangMỹAlanGreenpan,chính“hiệuứnggiàucó”đãchiphối
ngườidânMỹ:Chúngta(ngườidânMỹ)cảmthấymìnhgiàucóhơnvàdođótiêunhiềuhơn,
nhờvậynềnkinhtếsẽpháttriểnlênmộttầmmứcmới.Cáigọilànềnkinhtếmớihứahẹnsẽ
cónhiềungườigiàuhơnnữatrongnhữngnămtiếptheo.
NếunhưnhàsửhọcnổitiếngFrederickLewisAllentừngvínhữngchấnđộngkinhtếtrong
nhữngnăm1920nhưmột“cuộcnổidậycủagiớidoanhnghiệp”,thìgiaiđoạncuốinhữngnăm

1980và1990cóthểcoilà“cuộcnổidậy”lầnthứ2.Kinhdoanhchiếmvịtríđầubảngtrongsố
cácngànhnghềvànhữngcáitênnhưBillGates,ngườiđứngđầuMicrosofthayJackWelch,ơng
trùmcủaGEđãtrờthànhhìnhmẫulýtưởng,đơikhilàthầntượng,trongmắtcơngchúng.Mùa
hènăm2000,mộtnhàxuấtbảnđãbỏratới7triệuUSDđểđượcquyềnxuấtbảncuốnhồiký
củaJackWelch-sốtiềnkỷlụcđểmuabảnquyềnmộtcuốnsáchkinhdoanh,vàxấpxỉsốtiền
thườngdànhcholoạisáchhồikýcủanhữngvĩnhân(chotớithờiđiểmđó,sốtiềnbảnquyền
củacuốnsáchcủaJackWelchchỉđứngsaucuốnhồikýcủaGiáohồng,trướckhikỷlụcnàybị
vượtquabởisốtiềnbảnquyềntrảchohaicuốncuốnhồikýcủavợchồngcựuTổngthốngMỹ
Clinton.)
ĐólàthờikỳsơiđộngtronggiớidoanhnghiệpMỹvàgầnnhưaicũngbịcuốntheosứchútcủa
thờicuộc.Hàngloạttạpchíkinhdoanhvàtàichínhmớirađờivàđượcbàybánnhannhản
trêncácsạpbáo.Nhữngchươngtrìnhtruyềnhìnhcáp,thậmchícảmộtkênhriêngchunvề
thơngtintàichính,rađời(phảithừanhậnlàchúngtơiđánhgiárấtcaonhữngchươngtrình
này).Nếunhưtrướcđây,nhữngvịgiámđốccácquỹtươnghỗ,dùrấtthànhđạt,chỉbiếtmiệt
màilàmviệctrongbốnbứctườngvănphịng,hầunhưkhơngaichúýđến,thìgiờđâyhọtrở


nênnổitiếngchẳngkhácgìnhữngngơisaonhạcPop.Tuynhiên,vượtlêntrêntấtcả,những
ngơisaosángnhấttrênbầutrờikinhdoanhchínhlànhữngvịTổnggiámđốccaocấp.Chân
dungcủahọxuấthiệntrêntrangbìahàngloạtcuốnsách,báovàtạpchí,vớimỗilờinóivàcử
chỉđềumangmộtsứcnặng,đơikhicótínhquyếtđịnh,đốivớinhữngbiếnđộnghàngngày
trênthịtrường.
Phảithúthựcrằngdùlnphảiđóngvaikẻsoixéthồinghitrongngànhxuấtbảnvốncó
tiếnglàkhắtkhe,tơicũngkhơngtránhđượcsựtơntrọng,thậmchícómộtchúttơnsùng
nhữngvịTổngGiámđốctàinăngđó.
KhitờBarron’s(mộttờbáochunvềtàichính)đặttơiviếtmộtbàivềJackWelch,tơiđãlấy
tiêuđề“CáigiácủaNhữngAnhhùng”,vớidịngphụđềbêndưới“BiểutượngcủanướcMỹ”.
KhiTuầnbáoNewsweekđềnghịtơibìnhluậnsốtiềnmuabảnquyềncuốnsáchcủaWelch,tơi
trảlờikhoảntiềnlớnnhưvậytrướckiathườngthuộcvềnhữngơngchủPhịngBầudụctrong
TịaBạchốc,songgiờđâytađãcóthểthấychúngđangdầnchuyểnđếntaynhữngơngchủ

ngồitạivănphịngđiềuhànhcủacáctậpđồnlớn.
Tronghainăm1997và1999,tạpchíTimeđềuchọnmộtvịTổnggiámđốclàm“Nhânvậtcủa
Năm”,lầnlượtlàAndyGrove,TổnggiámđốcIntelvàJeffBezos,TổnggiámđốcAmazon.Nếu
nhưtrướcđây,danhhiệunàythườngthuộcvềnhữngnhânvậtchópbuchínhtrịhoặcnhững
siêusao,thìgiờđâyđếnlượtnhữngdoanhnhânvànhữngvịgiámđốcđiềuhànhnhậnđược
tướchiệudanhgiánày.
Nhưng“ngàyvuingắnchẳngtàygang”.Mộtsốngườimàcơngluậnđãtừngngợica,trongđó
cóAndyGrove,tỏrathựcsựcótầmnhìnvàảnhhưởngnhưmọingườivẫnnghĩ.Mộtsốkhác
khơngđượcnhưvậy.Vàicơngtylớn,trongsốđókhơngthểthiếuMicrosoft,vàcólẽcả
Amazon,tiếptụcduytrìđượcsứcmạnhvàkhảnăngtiếptụctạoranhữnggiátrịmớivềlâu
dài.Cịnđaphầnnhữngcơngtykháclạikhơnglàmđượcnhưvậy.Cuốinăm2001,đạiđasốcác
cơngtytừngrấtcógiátronglĩnhvựccơngnghệthơngtinđãsụpđổvàphásản,tạonêncúsốc
lớnnhấttronglịchsửtrêntấtcảcácthịtrườngtàichính.ChỉsốNASDAQsau3nămliêntục
tăngtrưởngởmứckỷlụcđãgiảmtừmứchơn5000điểmvàotháng3/2000xuốngdưới1200
điểmvàomùathunăm2002.
Theolẽthường,khinhìnlạiqkhứ,mọithứđềutrởnênrấtrõràngtrướcmắtchúngta.Do
đó,vàothờiđiểmnăm2003,khơngcógìkhókhănđểcóthểrútranhữngbàihọckinhnghiệm
vềgiaiđoạntăngtrưởngkỳlạnàytronglịchsửkinhdoanhcủaMỹ.Cóđiềuđángngạcnhiênlà
trongsốnày,córấtítnhữngbàihọcmới.Chẳnghạnnhưbàihọcvềviệc“giácổphiếutăng
chưaphảilàthờicơkinhdoanhtốt”.Mộtmơitrườngkinhdoanhvữngvàngđịihỏimộtmơ
hìnhcókhảnăngtạoracácnguồndoanhthuquymơvàbềnvững.Ngunlýnàyđãđược
CarnegievàMorganchứngminhtrongthờiđạicủamình,vàđếntậnngàynayvẫncịnngun
giátrị.
Sựsụpđổtrênthịtrườngchứngkhốncủanềnkinhtếmớiđãmanglạinhữngdưchấnsâu
rộng.ChỉsốNASDAQsụtgiáthêthảmđãđẩyhàngnghìndoanhnghiệptớibờvựcphásản.Nó
cũngcướpđihàngnghìntỷUSDtrịgiácổphiếu,lấyđinhữngmóntiềndànhdụmcủahàng
triệunhàđầutưcánhân.(TìnhtrạngnàyxảyrakhơngchỉởMỹmàcịnởChâuÂuvàChâuÁ,
thậmchínhữngnơinàycịnbịảnhhưởngnặngnềhơn.)Vàđâychỉlàđịnđầutiênmởđầucho
hàngloạtđịnnặngnềkhácđánhvàogiớicơngchúngthamgiađầutư,vốnvẫnchưahếtbàng
hồngtrướcsựsụpđổcủathịtrườngchứngkhốn.

NHỮNGTỔNGGIÁMĐỐCRƠIVÀOTẦMNGẮM
Ngàynaycómộtcâunóirấtphổbiếnrằngtổchứclàkẻthùcủacánhân,vàtrongsốnhữngkẻ
thùđó,tổchứckinhtếchínhlàkẻthùkhơngđộitrờichungđánggờmnhất.
Câunóitrênnghecóvẻnhưmớiviếtngàyhơmqua.Trênthựctế,nóđãxuấthiệntrêncácmặt


báocủatờFortunetừcáchđâyhơnbốnmươinăm.Ýtơimuốnámchỉởđâylàchúngtavẫn
thườngcótháiđộnghingờ,ởmộtmứcđộnhấtđịnh,đốivớicáctậpđồncũnggiớilãnhđạo
củanó.
Vàothờiđiểmtơiviếtnhữngdịngnày,hàngloạtcácvụbêbốitronggiớidoanhnghiệpMỹ
liêntiếpbịphanhphui.Hìnhảnhcủacảtậpđồnvàbanlãnhđạobịphươnghạinặngnề.
NhữngcơngtynhưEnron,GlobalCrossing,Tyco,Adelphia,vàWorldComeđãtrởthànhnhững
biểutượngtộilỗi,vàsựsụpđổcủachúngthườngkéotheonódanhtiếngcủanhữngnhânvật
đứngđầutrongcơngty.Vàotháng6năm2002,tờThờibáoNewYorkđãnổphátsúngđầu
tiênvàohìnhtưởngTổnggiámđốcvớidịngtíttrêntrangnhất“VịGiámđốcđiềuhànhđầy
quyềnuyđộtnhiênrơivàotầmngắm”.Vàotháng12năm2002,tờU.S.News&WorldReport
gánchoDennisKozlowski,cựuTổnggiámđốccủaTycobiệtdanh“Nhânvậtxấuxacủanăm”
dothànhtíchhộitụđầyđủnhữngđiềunhơbẩnnhấtcủagiớidoanhnghiệpcơngty.Ngườita
cáobuộcKozlowski,vốnđầytaitiếngtrongvụbỏ6000USDđểmuamộtchiếcmàntrong
phịngtắm,đãbiểnthủ600triệuUSDtừkétbạccủaTyco.ThậmchícảMarthaStewart,từng
đượcmệnhdanhlàNữhồngcủalốisốngđẹp,cũngtrởthànhtâmđiểmcủamộtvụbêbối
thươngmạimàngườitacholàbàcódínhlíu.
Phảnứngcủagiớichínhtrịgiatrướcnhữngvụbêbốinàychẳngkhácnàomộtdiễnviênđóng
nhiềuvai,lúcthìbơixấulúclạimịdân.TronglúcTổngthốngBushcólầnthềthốtsẽ“cóngười
phảichịutráchnhiệm”,cácthànhviêntrongchínhphủMỹ(vàkểcảbảnthânTổngthống)cịn
lâumớitẩyrửađượcnhữngđiềutiếngxấuvềnhữngtrịbẩnthỉu,vốnđượcđăngtảihàngngày
trêntrangnhấtcáctờbáo.Vớigiớikinhdoanh,AndyGroveđãnóilênđượccảmxúccủarất
nhiềungười,“Tơiđãlàmkinhdoanhđược40năm,nhưngchođếngầnđây,tơimớicảmthấy
mìnhrấtbốirốivàxấuhổ”khilàmộtdoanhnhân.
Tấtnhiên,đạibộphậncácTổnggiámđốctrướckiacũngnhưbâygiờđềulànhữngcơngdân

tnthủluậtpháp,nhữngngườiđãlaođộngcậtlựcđểhồnthànhmụctiêumàtổchứcđềra,
vàđiềunàycũngđồngnghĩavớiviệchọkiếmsốngmộtcáchtrungthực.Mộtsốtờbáođãđăng
tảinhiềuviệctốtcủacácvịTổnggiámđốc.VídụnhưtrườnghợpcủaDellComputer.Sauvụ
11/9,cơngtyđãđứngratổchứcnhiềuhoạtđộngqungópchothànhphố,vàđãđónggóp
hàngtrămmáytínhchoVănphịngthịtrưởngthànhphốNewYorkvàcácđơnvịtáithiết.Dell
cịntraotặnghàngtriệuUSDchoHộichữthậpđỏ(trongđócócảphầnqungópcủacácchi
nhánhởnướcngồinhưchinhánhDelltạiĐức).DellComputercũnghỗtrợchochoLầuNăm
Góctrongmộtsốviệcquantrọng,vànhờđóđãnhậnđượcmộtphầnthưởngđặcbiệtghinhận
đónggópcủaCơngtytạimộtbuổilễtổchứctạitạiAustin.TheoMichaelDell,nhữngviệcnày
đãđemlạiýnghĩamạnhmẽchocácnhânviên,khihọcảmthấymìnhđãlàmđượcmộtđiềugì
đócóýnghĩa.
Tuynhiên,nhữnghànhđộngkiểunàytỏrahầunhưkhơngcótácdụngđốivớiviệcanủiđược
nhữngngườiđangngồinhìntàikhoảntiếtkiệmvàcổphiếucủamìnhdầntanbiến.Nhữngcon
sốsauđâythựcsựkhiếnngườitachốngváng.Vàonăm2001và2002,hơnmộttriệungười
Mỹđãnghỉhưuhoặcđangcóýđịnhnghỉhưubịbuộcphảitrởlạihoặctiếptụccơngviệccủa
mìnhtrướctìnhcảnhcảnhkhoảntiếtkiệmhưutrítanthànhmâykhói.
Dođó,chẳngcógìngạcnhiênkhiThờiđạicủanhữngvịTổnggiámđốcnổitiếngđộtngột
chấmdứt.Theolẽthường,chúngtarấtuqnhữngvịanhhùngcủachúngta,songchúngta
cũngsẵnsàngvuithíchkhơngkémkhinhữngvịanhhùngđóđểlộranhữngthóihưtậtxấu.
QtrìnhsụpđổhìnhtượngvềnhữngvịTổnggiámđốcthànhđạtđượcđẩynhanhvàđặtdấu
chấmhếtquanhữngtấmhìnhhọnàybịgiảiđivớiđơitaybịcịngđượcđăngtảihầukhắptrên
trangnhấtcáctờbáokhắpởnướcMỹ.Thoạttiênlànhữngvụbắtbớvàtiếpđóxétxửvàphục
hồi.Cơngchúngđónnhậnnhữngđiềunàynhưnhữngtintốtlành,cịngiớinhữnggiớikinh
doanhchứngkhốnPhốWallthìcóphầncảmthơng.Cơngchúngđịihỏimộtaiđóphảichịu
tráchnhiệm,vàchắcchắnmộtaiđóphảiđứngrađảmlãnh.


Vàothờiđiểmđó,khơngmộtvịTổnggiámđốcnàotránhđượcbúarìudưluậnchĩavàohọ,kể
cảngườitừngđượctờtạpchíFortunemệnhdanhlàVịTổngGiámđốccủaThếkỷ.Cuốitháng
9năm2002,JackWelchtrởthànhtâmđiểmcủavơsốnhữngcuộctranhcãicónguycơlàm

hoenốsuốtđờithanhdanhcủaơng.Trướcđónhiềutháng,tờWallStreetJournalđãphanh
phuimộtvụngoạitìnhcủaWelch,màkếtcụclàmộtcuộclyhơnđầycayđắng.
Khivụkiệnnàyđượcđưaracơngchúng,ngườitamớibiếtđượckhoảnlươnghưutrọngóicủa
WelchởGEgồmcómộtcănhộtrịgiá15triệuUSD,dịchvụgiặtlà,véhạngnhấtđixemcácsự
kiệnthểthao,quyềnsửdụngmáybaycủacơngtyvàvơsốnhữngđặcquyềnkhác.Trongmột
bàithanhminhđăngtrênWallStreetJournal,Welchđãthanvãnrằngcáctàiliệutạitịađã
diễngiảicựckỳsailầmnhiềukhíacạnhtronghợpđồnghưutrícủaơngta.Welchtunbốsẽ
hồntrảchocơngtynhữngđặcquyềnđượchưởngtừkhinghỉhưu,vànếutiếptụcsửdụngcác
dịchvụđótrongtươnglaithìơngsẽthanhtốnsịngphẳng.(Ngaysauđó,ỦybanChứng
khốnvàHốiđốichobiếtmộtcuộcđiềutrađangtiếnhànhvềkhoảnlươnghưutrọngóicủa
Welch.)
Tuynhiên,sựviệcvẫnchưadừnglạiởđó,nhấtlàkhinhữngkhuyếttậtcủaWelchbịphơibày
hồntồn.Lầnđầutiênsaunhiềunăm,ngườitabắtđầuđặtcâuhỏiđốivớinhữngchiếnlược
kinhdoanhcủaWelchcũngnhưchấtlượngnhữngkhoảndoanhcủaGE.SaukhiWelchvềhưu,
giácổphiếucủaGEđãgiảmnhanhhơnmứctrungbìnhcủacảthịtrường.Báogiớiliêntục
đăngtảinhữngbàibáogâyxơnxaomơtảtậpđồnkhổnglồnàyđãsasútnhưthếnào,và
nhữngdisảncủaWelchđangdầnmaimộtrasao.
Quanhữngphátbiểutrướccơngchúng,rõràngWelchđãhiểurằngchỉvìlàkẻhưởnglợitừthị
trườngđầucơ,giờđâyơngtatrởthànhnạnnhâncủamộtsựđạpđổkiểu“hậuEnron”mới.
Cácquytắcđãthayđổi.Khicổphiếutăngtrưởngmạnh,giớibáochí(vànhữngnhàđầutư)
chẳnghềđểtâmđếnkhoảnlươnghưutrọnggóitrịgiánhiềutriệuUSDcủaWelch.Nhưnggiờ
đây,mọithỏathuậnkíntrongnộibộbangiámđốcđềucóthểlàngịinổchonhữngcuộctranh
cãigaygắttrongcơngchúng,thậmchínhữngvịTổnggiámđốcthànhđạtnhấtcũngphảichịu
đựngsựxămsoingặtngèo.
CáckhoảnlươnghưutrọngóichocácGiámđốctrởthànhtâmđiểmchúýcủacơngluận,nhất
làkhimứclươngcủacácvịTổnggiámđốccáctậpđồnlớnđãtăngtớimứckhủngkhiếp,càng
gópphầnđàosâuhốngăncáchgiữagiớiquảnlývàlaođộng.TheoTạpchíFortune,từnăm
1970đếnnăm1999,mứclươnghưuthựctếtrungbìnhcủa100vịTổnggiámđốchàngđầuđã
cóbướctăngnhảyvọt,từchỗgấp39lầnlươnghưucủamộtnhânviêntrungbìnhtớigấphơn
1000lần.VàmặcdùvẫncịnqsớmđểđưarađánhgiácuốicùngvềJackWelchvànhững

ngườicùngđẳngcấpvớiơngta,nhưngcóđiềurõrànglàthanhdanhcủahọđangđứngtrước
nguycơtiêubiếnbởichínhcái“Cỗmáynổitiếng”trướckiađãgópphầntạonênhìnhảnhcuả
họ.
TrongkhinhiềungườicóthểlớntiếngchorằngkhoảnlươnghưucủaWelchlàcaoqmức,
vàrằngtưcáchđạođứccủaơngtrongcuộcsốngcókhoảngcáchqxasovớitrìnhđộvàkỹ
năngnghềnghiệp,songkhơngthểphủnhậnđượcnhữngthànhtíchcủaWelchcũngnhưcủa
nhiềuvịTổngGiámđốckháctrongvaitrịlàmộtnhàlãnhđạokinhdoanh.Dướisựdẫndắt
củaWelch,GEđãchuyểnmìnhtừmộttậpđồnsảnxuấtcơngnghiệpsắphếtthờitrịgiá25tỷ
USDthànhmột“gãkhổnglồ”đầynăngđộngvànhạybéntronglĩnhvựcdịchvụvớitrịgiálên
tới130tỷUSD.Nhậnthứcđượcnhữnghạnchếtrongmơhìnhquảnlýtậpquyềnthờibấygiờ,
Welchđãsắpxếplạibộmáyhànhchínhthuộcloạilớnnhấtthếgiớithờibấygiờthànhmộttổ
chứclấyhọchỏi,nghiêncứuvàýtưởnglàmtrungtâm.
KhơngchỉcótrườnghợpcủaWelch.Tơimuốnnhấnmạnhrằngchúngtađãhơivộivãkhiliệt
nhữngvịTổnggiámđốcvànhữngnhàlãnhđạokinhdoanhvàohạngngườikhơngtrungthực
vàthamlam.Nếukhơngcẩntrọng,chúngtasẽvơtình“đổvỏđổcảhạt”bởicịnrấtnhiều
nhữngbàihọcqcóthểhọchỏitừnhữngconngườinày,ngaycảvàothờikỳlàmkinhdoanh


đồngnghĩavớiviệcmanglấytaitiếng.
Bẩynhàlãnhđạođượcđềcậpđếntrongcuốnsáchđềuthuộcnhữngdiệntrênđây.Chắcchắn
họkhơngvơtội.Tấtcảđềumắclỗivàphầnlớnđềuđãtừngđốimặtvớigiannan,hệquảtừ
nhữngnướcđihaynhữngthủthuậtkinhdoanhđộcquyềnsailầm,vàcảkhoảnlươnghưutrọn
góiqmứcnữa.
Bỏquanhữngsailầmđó,nhữngngườinàyđềulànhững“ngườikiếntạo”.Họđãtạodựngnên
nhữngcơchếchứađựngrấtnhiềuýtưởngvànhữngquanniệmkinhdoanhtiêntiếnnhấttrên
thếgiớitrongnhữngnămcuốithếkỷXX.Việcbỏquanhữngthànhquảvàcoithườngnhững
bàihọckinhdoanhhàmchứatrongnhữngthànhcơngđóthựcsựlàmộtsailầmlớn.
Họlànhữngai?Đólà:
•MichaelDell(NgườisánglậpkiêmTổnggiámđốctậpđồnDellComputer)
•JackWelch(CựuTổnggiámđốcGE)

•LouGerstner(CựuTổnggiámđốcIBM)
•AndyGrove(ĐồngsánglậpkiêmcựuTổnggiámđốcIntel)
•BillGates(ĐồngsánglậpkiêmcựuTổnggiámđốccủaMicrosoft)
•HerbKelleher(NgườisánglậpkiêmcựuTổnggiámđốccủaSouthwestAirlines)
•SamWalton(NgườisánglậpkiêmcựuTổnggiámđốccủaWal-Mart)
Cuốnsáchnàyđượcviếtrahồntồnkhơngphảiđểsùngkínhcánhânhọ,vàbấtkỳngườinào
trongsốnàytrongtươnglaicũngcóthểđốimặtvớinhữngchêbai(mànhữngchuyệnnàythế
nàythườngxunxảyrakhithờithếthayđổi).Thựctế,mụcđíchcủacuốnsáchnàynhằmnêu
bậtsựsángsuốt,nhữngýtưởng,nhữngcuộccảicáchmàhọđãtiếnhành,đồngthờichỉra
cáchthứcvậndụngnhữngkinhnghiệm,nhữngbàihọcnàyvàocáctổchứckhác.
Vàothờiđiểmviếtcuốnsách,chỉcịnmộttrongsốbẩyvịTổnggiámđốcnóitrêncịnđương
nhiệm:MichaelDell.Nămvịkháchoặcđãnghỉhưuhoặcđảmnhậnmộtcươngvịkhác,cịn
SamWaltonthìđãquađời.
Tuynhiên,tơihồntồntintưởngrằngnhữngýtưởngtiênphongđãtừngđượcnhữngvị
TổngGiámđốcnàythựchiệntrướcđâychođếnnayvẫncịnngungiátrịhữuích.Điềuquan
trọnghơnlàcáccơngtycủahọvẫntồntạivànhữngquanniệmđiềuhànhbêntrongcáccơng
tyđóvẫnđượccáclớplãnhđạonhiềuthậpkỷsauphấnđấuthựchiện.
HƯỚNGDẪNĐỌCSÁCH
Cuốnsáchnàycónhữngnộidungliênquanđếnlịchsửcủacáccơngtyvàtiểusửcủamộtsốvị
Tổnggiámđốc.Tuynhiên,tơikhơnghềcóýviếthoặcthuậtlạilịchsửcủacơngty.Mụctiêu
chínhcủatơilàcốgắngđưaramộtphươngthứcdễtiếpcậnnhằmgiúpcácnhàquảnlývà
nhữngngườiquantâmnắmđượcmộtcáchkháiqtđặcđiểmvàchiếnlượccủanhữngvị
TổngGiámđốcthànhđạt,vàxahơnnữalàchỉchohọthấycáchthứcứngdụngcácđặcđiểmvà
chiếnlượcnàyvàotổchứccủamình.
Phầnđầucủacuốnsách,“Điềugìgiúphọtrởnênnổitiếng?”chỉgồmmộtchươngnhằmgiúp
chongườiđọcnắmđược2vấnđề:(1)lýgiảinhữngtiêuchímàtơiđãsửdụngđểlựachọn
nhữngvịTổnggiámđốcchocuốnsáchnày,và(2)trìnhbàyvàphântíchnhữngđiểmđồng
hoặcnhữngthànhtựuchungcủa7vịTổnggiámđốc.Trongsốhọ,khơngphảiaicũnggiỏivề
mọilĩnhvựcnhưngvẫncóthểtìmthấynhữngđiểmtươngđồngdễnhậnbiết.



Cúthnờuraõymtvớd.Mttrongnhngimcbitdnhnthynhngnhkinh
doanhtibanylssnlũngỏpdngnhngýtnghaynhttbờnngoivotchcca
mỡnh,btkýtngúntõu.NhtrnghpcaSamWalson,ụngótorachuisiờu
thWal-Martthụngquavicnghiờncucỏcithcnhtranhvlmỳngnhngvicm
nhngithnyóthchin,chcúiullmtthnh.Chớnhiunyvsauótnn
múngchostodngvnhúahchitrongtoncụngty.Vonhngnm90,JackWelchó
akhỏinimvnhúahchilờnmtmctphỏmichaaitnbngcỏchỏpdng
thnhcụngphongcỏchvnhúanyvomttrongnhngtponlnnhtthgii,gmhng
nghỡndoanhnghiphotngtrongnhnglnhvckhỏcnhautrờnkhptoncu.
Phn2cacunsỏch,ôMụtchinlccacỏcnhlónhokitxutằ,gm7chngvitv
7vTnggiỏmccựngnhngchinlcctrngcatngngi.Trngtõmcami
chnglgiithiunhngchinlcchyucamtvlónho,giithớchvisõuphõn
tớchbnchtcanhngchinlcú,ngthichracỏchthcỏpdngchỳngvonhngt
chchaytrongcỏctỡnhhungkhỏcnhau.tciuny,vcngnhmgiỳpcgihc
cỏchôsuynghnhmtnhlónhothcsằ,michngsbaogmnhngnidungsau:
ãMTTNGGIMCSLMGè?Michngsbtubngmttỡnhhungngngnv
tngicvovtrớcavTnggiỏmc.Mttỡnhhungkinhdoanhtratrongmt
ngnhcthscmụtngngntrongkhong2trang.mitỡnhhung,cgicúc
hitkimtranhybộntrongkinhdoanhcamỡnhsovitngvTnggiỏmc.
Cuimitỡnhhung,chỳngtụikhuynkhớchcỏccgiinquytnhvhnhngc
thcariờngmỡnh.MitỡnhhungsktthỳcbngmtcõuhiôMichaelDellslmgỡ?ằ
(hoclJackWelchslmgỡ?,hocHerbKelleher,).Tỡnhhungkinhdoanhcnúin
uchngnhmmcớchthỏchthccgi,kớchthớchsngnóocngnhgiỳpchoh
nhhỡnhlitduyỳngn.Mitỡnhhunggingnhmtbitoỏn,nhngkhụngphil
mtbitoỏnbỡnhthng.Vỡnhngmanhmigiicbitoỏnunmtrongmi
chngúnờntụihyvngrngchỳngsgictrớtũmũvcsthớchthỳcacgi.Tụi
cnghyvngrngcuimichng,cgistrỳtrachomỡnhnhngphngcỏchgii
quytỳngn,haychớớtcnglnhnghnhngthớchhp.
Mtiucnluýltỡnhhungmtụimụtcúthcúmtchỳthcusovithctinkinh

doanh.Songnhngchitithcuchchimmttlkhụngỏngkvdoúxinngnghi
ngiltụióiquỏxathct.Tuynhiờn,mcớchcatụicngkhụngphilchocgi
ngpchỡmtrongbicnhthctynngngvphctpca7ngnhkinhdoanhca7v
Tnggiỏmctrongcunsỏch,haycthhnlhotngcatngdoanhnghip.Thayvo
ú,tụimundựngnhngnộtvphúngkhoỏngdngnờnmttỡnhhungkinhdoanh,qua
úkớchthớchssuynghvphnxcacgi.
Hnna,vỡkhụngmtai(cúllngaycbnthõnnhngngilónho)bitchớnhxỏchs
phnngnhthnotrcmttỡnhhungginhcth,nờntụióxutmtsphng
hnggiiquytcuimichng.Theocỏnhõntụi,nhnggiiphỏpmangtớnhgiýnyl
khthivhplý,ngthichỳngphnỏnhnhnghiubitcatụivcỏchthcmmiv
Tnggiỏmcóxlýtrongnhngtỡnhhungtngttrcõy.Dựsao,chớnhcỏccgi
hontoncúquyntrỳtracõutrlittnhtchomỡnh.
ãTUNCUIMIMTCHNGUCHANGRTNHIUBIHC.Ngoinhng
bihchmchatrongmitỡnhhungvnhnggiiphỏpcachỳng,michngcngbao
gmnhngbihckhỏclmmgiacỏcphn.Nhngbihcnyctcuimiphn
nhmnhnmnhssỏngsuthaynhnghnhvilónhocthnoú.Cúthbnccng
oỏnc,mcớchcaphnvitmnylnhmphỏttrinnhngttngtrongmt
ngnhcththnhmtkhỏinimrnghn,túxutnhngcỏchthcnhngnh
qunlýtrongcỏctchckhỏccúthanhngkinthcnyvoỏpdng.


•MỖICHƯƠNGĐỀUCĨNHỮNGCÂUHỎI”TỰĐÁNHGIÁNĂNGLỰCLÀMTỔNGGIÁMĐỐC».
Theosauphầngiảiphápchomỗitìnhhuốnghayhồncảnh(«MichaelDellsẽlàmgì?»)ởcuối
mỗichươnglàmộtbàitậpđánhgiángắn.Bàitậpnàykhơngchỉnhằmgiúpđộcgiảtựđánhgiá
đượckhảnănglãnhđạocủabảnthânsovớinhữngnhàkinhdoanhtàibađượcmơtảtrong
cuốnsáchmàcịnđặtcảtổchứccủađộcgiảvàomộtcuộcthửnghiệmđểbiếtchắcrằngliệu
họcóthểhọchỏicáchlàmcủacáccơngtytừngnằmdướisựđiềuhànhcủanhữngvịTổng
giámđốcnàyhaykhơng.
•THÊMNHIỀUBÀIHỌCKHÁCSAUMỖIPHẦNĐÁNHGIÁ.Mỗichươngkếtthúcbằngmộtvàiý
tưởngliênquanđếnviệcthựchiệncácchiếnlượcđượcđềcậptrongchươngđó.

•ỞMỘTSỐCHƯƠNGCĨĐỀCẬPĐẾNSUYNGHĨCỦANHỮNGLÝTHUYẾTGIAVỀKINH
DOANHnhưPeterDruckervàPhilipKotler.Mụcđíchcủaphầnnàylànhằmnghiêncứunhững
chiếnlượchaythủthuậtcủacácvịTổnggiámđốctrênmộtphươngdiệnkhác,đồngthờiđểcó
thêmcáinhìnsâuhơnđốivớimỗimộtchiếnlượchaymộtkháiniệmcụthểnàođó.


PHẦN1:ĐiềuGìGiúpHọTrởNênNổiTiếng?

7VỊTỔNGGIÁMĐỐCKIỆTXUẤT&NHỮNG
ĐẶCĐIỂMRIÊNGCỦAHỌ
BảyvịTổnggiámđốcđượcmơtảtrongcuốnsáchnàyđượclựachọntrêncơsởnhữngnghiên
cứumàtơiđãthựchiệntrongkhoảngthờigian4năm.Cơngviệcnày,bêncạnhvàitrămgiờ
nghiêncứuvàphântích,cũngbaogồmcảnhữngcuộcphỏngvấnvớicácTổnggiámđốc,với
cácchungianhưcốvấnmarketingcóuytíncủaNorthwesternPhilipKotler(ngườiđãđem
lạichotơimộtcáinhìnsâuhơnvàonhữngtưliệuthuthậpđược),cùngviệcràsốtcẩntrọng
hàngtrămcuốnsách,bàibáo,bàiphátbiểu,cácbảnbáocáohàngnăm,cáctrangweb,những
biểuđồcổphiếu…
Tuytrongqtrìnhtuyểnchọn,tơiđãcốgắngsửdụngcáctiêuchírấtcụthểđểchọnra7
ngườinày,songphảithừanhậnlàkhócóthểloạitrừhồntồnyếutốchủquan.
Vớitưcáchlàmộtnhàbiêntậpvàxuấtbảnhơn250cuốnsách,bàibáovềkinhdoanh,tơiđã
biêntậpnhữngtácphẩmmơtảcuộcsốngvàsựhiểubiếtcủanhữngnhàlãnhđạotronggiới
kinhdoanhnhưWilliamPaley(nhàsánglậpraCBS),MichaelEisner(Disney),MichaelOvitz
(ngườisánglậpcủaCreativeArtistsvàsauđólàChủtịchcủaDisney),vàvềJackWelch(GE),
ngườimàtơiđãviếtthànhhẳnmộtcuốnsách,RossPerot(ngườisánglậpcủaEDS),vàLou
Gerstner(IBM).Đươngnhiênlàqtrìnhnàyđãgiúptơihìnhthànhđượccáchnhìnnhậnvà
đánhgiávềtừngcánhân,bởitơiđãnghiêncứurấtkỹvềhọvànhữngthànhquảmàhọđạt
được.Đâythựcsựlàmộtnềntảngtốt,songcũngdấtdễđưađếnnhữngđánhgiáthiênlệch.Tơi
đãcốgắngtránhtìnhtrạngnàybằngcáchnghiêncứunhữngnhàlãnhđạokháctronggiớikinh
doanh,nhữngngườitơikhơngcómộtchútkiếnthứcđặcbiệtnàovềsựnghiệpcủahọ.
Ởgiaiđoạnkhởiđầu,danhsáchnhữngTổnggiámđốcđượcđưarachọnlựalêntớivàichục

người.Danhsáchcuốicùngđượcquyếtđịnhvàothờiđiểmkhámuộn,mùaxnnăm2002,
khigiaiđoạnnghiêncứubanđầucủacuốnsáchđãđượchồnthành.Phảithúthựclàtơiđã
viếtmộtsốchương,hoặccịndangdở,hoặcđãhồnchỉnh,vềmộtsốnhânvật,tuynhiênvìlý
donàyhaylýdokhác,nhữngngườinàyđãkhơngđượcđưavàodanhsáchcuốicùng.Trong
mộtsốtrườnghợp,nhữngvịlãnhđạonàyđãtrởthànhnạnnhâncủamộtthờikỳkhókhănở
vàogiaiđoạnchuyểngiaothếkỷ.(Họkhơnggiữđượccươngvịcũ,hoặccơngtycủahọđãbị
sátnhậpvàocáccơngtykhác.)Songthườngthìlýdochínhkhiếnnhữngnhânvậtnàykhơng
đượclựachọn,dùchohọcótiếngtămđếnđâuchăngnữa,làdokhơngđápứngđượcnhững
tiêuchíđưara.Đúngnhưvậy!Nhữngngườinàyđãđạttớinhữngthànhquảtheocáchriêng
củamình,nhưngdườngnhưnhữngthànhquảđókhơnggâytiếngvangnhiềunhưdanhtiếng
củahọ,cũngnhưkhơnghứahẹnđưalạinhữngbàihọchay,kinhnghiệmqđểcóthểvận
dụngvàocáctìnhhuốngkinhdoanhkhác.
CÁCTỔNGGIÁMĐỐCĐÃĐƯỢCLỰACHỌNNHƯTHẾNÀO?
BẩyvịTổnggiámđốcđượcđềcậpđếntrongcuốnsáchnàylàđạidiệntiêubiểunhấtchomẫu
nhữngnhàquảnlýphầnnàođượchìnhthànhtrongnhữngđiềukiệnvàthửtháchđặctrưng
củamơitrườngkinhdoanhthờikỳsaunăm1980.Trongthậpkỷ80đãxuấthiệnmộtsốnhân
tốđãlàmxáotrộnnhữngltlệkinhdoanhđãđịnhhìnhtừtrướctrênđấtMỹ.Cóthểkểđếnở
đâysựcạnhtranhgaygắttừnướcngồi(chủyếulàtừChâuÂuvàNhậtBản),vàsựpháttriển
vượtbậccủacơngnghệmàđikèmtheonólàmơitrườngkinhdoanhthayđổinhanhchóng.
Nhữngnhântốnàyđịihỏicácnhàquảnlývàcáctậpđồnphảithíchnghivớimộtđấutrường
cótốcđộpháttriểnđếnchóngmặt.Từđónảysinhnhucầuvềmộtmẫunhàquảnlýkinh
doanhkiểumới,ngườimàsẽnắmlấyvàtậndụngsựthayđổinàyhơnlàtừchốihaychốnglại
nó.


Nhữngnhàlãnhđạonàyhiểurõrằngsựcầnthiếtphảithànhlậpnhữngdoanhnghiệpđủmạnh
vàtựlựcđểcóthểvượtquasónggióhoặcnhữngđợtsuythốicủanềnkinhtế.Vídụ,vớitư
cáchlàTổnggiámđốccủamộttrongnhữnghãnghàngkhơngcógiávécạnhtranhnhất,Herb
Kelleherđãxâydựngmộtcơngtymàơngvẫntựhàolàcóthểhoạtđộnghiệuquảtrongcảthời
kỳthịnhvượnglẫnsuythốicủanềnkinhtế.CịnJackWelchđưarachiếnlược“sốmột,số

hai”,chiếnlượcucầutấtcảnhữngcơngtyconcủaGEphảivưontớivịtrísố1hoặcsố2tại
nhữngphânkhúcthịtrườngriêngcủamình.Đâylàmộttrongnhữngchiếnlượcđãđịnhhình
phươngphápcủavịChủtịchGE:Ơngtintưởngmạnhmẽrằngbấtkỳdoanhnghiệpnàomà
khơngđạtđượcvịtrísố1hoặc2trongngànhcơngnghiệpcủamìnhthìsẽkhócóthểhoạt
độngtốtkhiđốimặtvớinhữngtrởngạicủathịtrường.
Hơnaihết,nhữngnhàkinhdoanhtrongcuốnsáchnàybiếtrõrằng“kinhdoanhtheocách
thơngthường”gầnnhưchắcchắnsẽthấtbại.QuyếtđịnhcủaSamWaltonthànhlậpWal-Mart
vàonăm1962xuấtpháttừnhậnthứcvềsựcầnthiếtphảicạnhtranhthơngquamộthìnhthức
bánlẻkiểumới,nếukhơngsẽphảiđốimặtvớinguycơtụthậusovớicácđốithủkhác.Sam
thấyrằngkhơngcólýdogìđểngườidânsốngởthịtrấnnhỏlạikhơngthểmuađượcnhững
hànghóacógiárẻnhưnhữngngườisốngởcácthànhphốlớn.Tấtnhiên,ơngkhơngphảilà
ngườiđầutiênbánhànggiảmgiátrênđấtMỹ.Chínhvìthếmàcâuchuyệnvềqtrìnhbiến
đổitừmộtcửahàngrộngvỏnvẹn16.000phútvngởRogers,Arkansastrởthànhmộttrong
nhữngtậpđồnlớnnhấtthếgiớisẽđemlạinhữngbàihọcvàkinhnghiệmqgiáchonhững
nhàquảnlýhiệnthời.
QuyếtđịnhchuyểnđổitáobạocủaAndyGrovevàonăm1985làmộtvídụđiểnhìnhkhácvềvị
Tổnggiámđốcđitheođịnhhướngmớikhiphảiđốimắtvớinhữngthayđổichóngmặttrên
thươngtrườngcùngsựcạnhtranhngàycànggaygắt.Quyếtđịnhtừbỏviệckinhdoanhcon
chípdùngchobộnhớ-vốnđãtừnglànềntảngchoviệcthànhlậpIntel-thậmchíđãgâysốc
chonhữngthànhviêncủaIntel.Tuyvậy,kếtluậncủaGrovelàơngvàcácđồngnghiệpkhơng
cịnsựlựachọnnàokhác.Vàchứađựngtrongquyếtđịnhđầykhókhănđólàmầmmốngcho
sựthànhcơngcủacơngtysaunày-Intelđãtrởthànhnhàsảnxuấtbộvixửlýhàngđầuthế
giới.
GiốngnhưGrove,hầuhếtnhữngnhàlãnhđạođượcđềcậpđếntrongcuốnsáchnàyđềunhận
biếtđượcnhữngthayđổilớnlaođangđịnhhìnhlạicácngànhcơngnghiệpvàảnhhưởngđến
tươnglaicủacơngtycủahọ.Vớinhãnquanđó,họđãđềranhữngchiếnlượcvàphươngsách
dẫndắtcơngtycủamìnhkhơngnhữngvượtquađượcthờikỳkhókhănmàcịnvượtlêndẫn
đầutrongcơngnghiệpcủamình.
Có3nhântốquyếtđịnhsaucholầnchọnlựacuốicùngcácvịTổnggiámđốcđểđưavàocuốn
sách:

1.Cơngtydướiquyềnđiềuhànhcủavịtổnggiámđốcnàyphảidẫnđầutrênthịtrường
củamìnhhoặchoạtđộngvượttrộisovớicácđốithủcạnhtranh.Mộtsốchỉtiêuđượcsử
dụngđểtuyểnchọndanhsáchbanđầu,gồmcảchỉtiêuvềdoanhthu,hoạtđộngtrênthị
trườngchứngkhốn,vàtốcđộtăngtrưởngcủacơngtymàhọlãnhđạo.Tơiđãcốgắngtìm
cáchnhậnbiếtnhữngcơngtyvànhữngTổnggiámđốccóvịtrídẫnđầutrênthịtrườngtrong
nhiềungànhcơngnghiệpkhácnhau.Việcthiếtlậpdanhsáchbanđầutươngđốiđơngiản,song
việcrútngắndanhsáchkhókhănhơnrấtnhiều.Trongmộtsốtrườnghợp,việcxemxétkỹ
lưỡngtỏrahữuích,songởmộtsốtrườnghợpkhác,chínhthờigianlạilàcâutrảlờitốtnhất.
MộtsốvịTổnggiámđốctrongdanhsáchbanđầuđãsẩychânvàkhơngcókhảnănghồiphục.
Điềunàydẫnđếntiêuchuẩntiếptheocủatơi.
2.Chiếnlượclãnhđạocủacáctổnggiámđốcphảitrụvữngđượctrướcthửtháchcủa
thờigian.Nhưđãđượcđềcậpởphầntrước,nhiềuTổnggiámđốcđãbịloạikhỏidanhsách
khicơngtycủahọlàmănkhơnghiệuquả.Ởđây,ngundođưađếnsựsuysụpcủacơngtycó
mộtýnghĩarấtlớn.Nếutrịgiácổphiếucủamộtcơngtygiảmsút,vàsựsụtgiảmnàylạinằm


trongsựsuythốichungcủanềnkinhtếhaysựsụtgiáthịtrườngchứngkhốn,tơisẽkhơng
tựđộngloạicơngtyđórakhỏidanhsáchlựachọn(mặcdù,đasốnhữngcơngtytrongdanh
sáchcuốicùngđãxoaytrởtốthơncáccơngtycùnghạngtronggiaiđoạnthịtrườngsuythối).
Thêmvàođó,phầnlớnnhữngcơngtydo7vịTổnggiámđốcnàydẫndắthoặcsánglậpvẫn
tiếptụchoạtđộngcóhiệuquảngaycảsaukhihọrờikhỏicươngvị.SamWaltonmấtvàonăm
1992,nhưngthànhcơngcủaWal-Marttrongthậpkỷsausựrađicủaơnglàminhchứngcho
tínhbềnvữngcủatầmnhìnơngđãvạchra.
3.Mộtvịtổnggiámđốcphảicóđónggópvàokiếnthứcvềquảnlý.Nhữngchiếnlượcvà
phươngsáchkinhdoanhmàcácvịTổnggiámđốctàibanàytừngápdụngđãđượcđưavào
sáchgiáokhoavềquảnlý.Hầuhếtnhữngngườinàyđềucónhữngýtưởnghayphươngpháp
tiênphongmànhữngngườikháccóthểhọchỏi.Ngượclại,mộtvịTổnggiámđốcsẽbịloạira
khỏicuốnsáchnếuơngtakhơngđưarađượcmộtcơngthứcmànhữngnhàquảnlýkháccóthể
ứngdụng.Bởinhưđãnóiởtrên,mụctiêucủacuốnsáchlàđưaranhữngđườnghướngvàcách
thứcmànhữngnhàquảnlýkháccóthểhọchỏivàvậndụng.

Cuốicùng,cómộtđiềuđánglưuýtrongviệctuyểnchọncácTổnggiámđốc:tháng3năm2002,
TạpchíFortuneđãcơngbốbảndanhsáchthườngniên“Nhữngcơngtyđángkhâmphụcnhất
tạiMỹ”.Theotơi,đâylàmộtbảnđiềutracóýnghĩavàcũngrấtthúvị,bởivìnódựatrênýkiến
của10.000vịChủtịch,giámđốccáctậpđồnvàcơngty,vànhữngnhàphântíchchứngkhốn.
Nhữngngườinàyđãđượcucầuchọnra10cơngtymàhọkhâmphụcnhất.
Vàonăm2002,có5trongsốcáccơngtydướisựdẫndắtcủacácvịTổnggiámđốcđượcđềcập
trongcuốnsáchnàyđãđứngtrongtốp10củabảndanhsáchnày.ĐứngđầulàGE,tiếptheolà
SouthwestAirlines,Wal-MartvàMicrosoft.Đứngvịtrísố10làIntel.(Bảnđiềutranămngối
baogồm5cơngtynàycộngthêmDellComputerởvịtrísố10.Cơngtyduynhấtđượcđềcập
đếntrongcuốnsáchnàynhưnglạikhơngnằmtrongdanhsáchcủaTạpchíFortunetrongcả
hainăm2001và2002làIBM.Quaytrởlạinăm1987,IBMcũngnằmtrongtrongtốp10cơngty
đángphụcnhấtnướcMỹ).Bảndanhsách“Nhữngcơngtyđángkhâmphụcnhấttrêntồnthế
giới”củaFortunecũngbaogồmcảGE,Wal-martvàMicrosoftở3vịtríđầutiên,vàIntelđứng
ởvịtrísố7.
Nhưđãnóiởtrên,vàothờiđiểmnăm2002,hầuhếtnhữngnhàlãnhđạođượcđềcậptrong
cuốnsáchnàykhơngcịnởcươngvịđiềuhành.Tuyvậy,việc5trongsố7cơngtymànhữngvị
nàytừngdẫndắtliêntiếpxuấthiệntrongbảndanhsáchtrênvàohainăm2001và2002đã
chứngtỏtínhổnđịnhlâudàicủatầmnhìnvànhữngchiếnlượcmàhọđãđềra,nhưđánhgiá
củacácTổngGiámđốccáctậpđồncùnghạng.Quytrìnhtuyểnchọncủatơihồntồnđộclập
vớicácbảnđiềutranày(haybấtkỳbảnđiềutranàokhác).Tuynhiên,nhữngđiểmtrùnglặp
cốtyếugiữadanhsáchcủatơivàcủaFortunecàngxácđịnhgiátrịđộclậptrongnghiêncứu
củamình.Tơiđiđếnkếtluậntheomộtcách,Fortunecũngrútrakếtluậncủamìnhtheocách
khác,songchúngtơiítnhiềucónhữngthứtựsắpxếpgiốngnhau.
LIỆUNHỮNGCƠNGTYLỚNCĨPHẢILÀNHỮNGĐỊACHỈĐẦUTƯLỚN?
Vềmặtdàihạn,cổtứccủacổđơnglàmộttrongnhữngthướcđoquantrọngnhấtđểđánhgiá
hiệuquảhoạtđộngcủamộtcơngtycổphần,quađócũngđánhgiáđượcnănglựccủangười
điềuhành.Trongthờikỳhồngkim,tấtcảcáccơngtyhoạtđộngdướisựlãnhđạocủacácCEO
đượcđềcậptrongcuốnsáchnàyđãlàmgiàuchocáccổđơngcủacơngtysuốtmộtthờigian
dài(nhữngbiểuđồsausẽchothấytìnhtrạngcổphiếutrênthịtrườngchứngkhốncủabảy
cơngtynày).

TrườnghợpcủaBillGateslàmộtvídụ.Cơngtydoơngđồngsánglậpđãtrởthànhcơngtycó
trịgiálớnnhấtthếgiớivàtrongmộtsốthờiđiểm,kểcảnăm2002,vượttrêncảGEcủaJack
Welch.Điềuđángnóihơncảtrongsố7cơngtynày,Micrsoftđượcthànhlậpmuộnnhất(vào
năm1976).Sựthànhcơngtrênthịtrườngcổphiếucủacơngtybiếnbiệtdanh"nhàtriệuphú


(từ)Microsoft”trởthànhmộtcáitiếnglóngtronggiớikinhdoanh,đặcbiệtlàởcáckhuvực
lâncậnsungtúcquanhSeattle.
MichaelDelllàchínhngườiđãtạonênsựbùngnổtrênthịtrườngcổphiếuvàonhữngnăm90.
Trongsuốtthậpkỷnày,giácổphiếucủaDelltăngcaotớimứckhơngtưởng:89.000%.Ngaycả
khichỉsốNASDAQsụtgiảmvàođầunhữngnăm2000,cổphiếucủaDellvẫnvữngvànghơnso
vớicáccơngtykhác.Vànhưchúngtasẽthấy,chínhtrongthờikỳkhókhănnày,cơngtyvẫngia
tăngđượcthịphầncủamình.
Delllàtrườnghợpngoạilệ,nhưngkhơngphảilàbấtbìnhthường.GầnnhưtấtcảcácTổng
Giámđốcđượcđềcậptrongcuốnsáchnàyđãlãnhđạocơngtycủahọhoạtđộngtốthơn
nhữngcơngtykháccùngthờitrongmộtkhoảngthờigiandàitừthậpniên80đếnthậpniên
90.VídụnhưIntel,Microsoft,vàWal-Martgầnnhưngaytừlúcbanđầu,đềuđãvượttrênmức
S&P.
GEđãtrởthànhmộtngơisaosángdướisựlãnhđạocủaWelch.VàothờiđiểmWelchbắtđầu
nhậmchức,doanhthuhàngnămcủaGEvàokhoảng25tỷUSD.Đếnkhiơngvềhưuvàonăm
2001,doanhthucủacơngtyđãvàokhoảng130tỷUSD.TốcđộtăngtrưởngcủaGElnvào
khoảngtừ10%đến17%trongtấtcảcácchukỳkinhtếtừnăm1979.Vàothờikỳthịnhvượng
nhất,GEtrịgiátới596tỷUSD,vàcổphiếuđượcbánracókhảnăngsinhlợitới48lần,vượtxa
sovớimứcsinhlợicổphiếucủacáccơngtylớnkhác.Tómlại,cổtứccủaGEdướithờiWelch
gấpđơisovớimứctrungbìnhcủacáccơngtyliệtkêtrongdanhsáchS&P.
CơngtyduynhấtgặpkhókhăntrongviệcvượtquaS&Ptrongsuốtthậpkỷ80và90làIBM.Khi
GerstnerđếnIBMvàonăm1993,cơngtyđangởtrongtìnhtrạngthualỗ.Phảimất5năm,
doanhthucủaIBMmớivượtđượcS&Pđơichút(500).Tuyvậy,sựchuyểnbiếnnàykhơngphải
lànhỏnếusovớitìnhtrạnglàmănthấtbáttrướckia:năm1993,IBMđãthualỗtớimứckỷlục
là8tỷUSD,vượtxamứcthualỗkỷlụctrướcđólà5tỷUSD.

Tơichorằngcầnphảilưuýmộtchútởđiểmnày.Khigiátrịcổphiểucủacơngtytrênthị
trườngtrởthànhthướcđohữuhiệuchoviệcđánhgiáhiệuquảhoạtđộngcủamộttậpđồnvà
cácnhàlãnhđạotậpđồnđó,thìviệcqchútrọngđếncácchỉsốtàichínhcóthểdẫnđến
nhữngsailầmđángkể.Trướchết,nhưchúngtavẫnthườngthấytrongvàithángnay,những
chỉsốnàycóthểbịthaotúng.Thứhai,nhữngchỉsốđóthuộcdạngbáocáokiểmđiểm.Chúng
chothấytổchứcvàngườilãnhđạocủatổchứcđóhoạtđộngtốtđếnmứcnào,songbảnthân
nhữngconsốđókhơngphảnánhđượctồnbộvấnđề.
JohnBogle,mộttrongnhữngnhânvậtcựpháchtronggiớiđầutưđãgiảithíchtheomộtcách
khác.Khicảnhbáovề"hiểmhọacủanhữngconsố",Johnđãnói:"ngàynaytrongxãhội,trong
kinhtếvàhoạtđộngtàichính,chúngtađặtqnhiềuniềmtinvàocácconsố.Nhữngconsố
khơngphảilàthựctế.Giỏilắmthìnóchỉphảnánhthựctếmộtcáchmờnhạt.Cịntệnhấtthì
chúnglạilàtổnghịacủanhữngbópméochínhsựthậtmàchúngtamuốntìmhiểu”.Xuấtphát
từnhậnthứcđó,trongcuốnsáchnàytơichútrọngvàonhữngchiếnlượcvànhữngthủthuật
ẩnđằngsauvàgópphầnvàothànhcơngvềmặttàichính.
SouthwestAirlineslàmộtvídụ.Mặcdùhãnghàngkhơngnàyđãtrởthànhhãnghàngkhơng
giárẻhàngđầutạiMỹnhưngchưabaogiờlàhãnghàngkhơnglớnnhất.Tuyvậy,Herb
Kellerhervẫnrấttựhàorằngtronghơnbathậpkỷtồntại,Southwestlàhãnghàngkhơngduy
nhấtkhơngcómộtnămnàobịthualỗ(kểcảnămsauvụ11/9/2001).Nhưngcólẽđiềukhiến
ơngtựhàonhấtđólàSouthwestđã32lầngiànhđượccùngmột3danhhiệulớnmàbấtkỳ
hãnghàngkhơngnàocũngthèmmuốn:hãnghàngkhơngđúnggiờnhấttrongtháng,quảnlý
hànhlýchuđáonhấtvàcóítphànnànnhấttừphíakháchhàng.Nếubạnlàngườiđimáybay
thườngxun,bạnsẽthấyđâyquảlàmộtkỷlụcđángkinhngạc.
Vậythìchuyệngìđãxảyravậy?Kelleherđãnóivớimọingườirằngđừnglolắngvềlợinhuận
củahãng.Thayvàođó,ơnglnnhấnmạnhhãyđểtâmđếnchấtlượngdịchvụcủahãngvàrồi


mọithứsẽlạiđâuvàođó.Thựctếđãchứngminhđiềuơngnóilàđúngvàhãnghàngkhơngcủa
ơngđãnhậnđượcphầnthưởngxứngđáng.Mùathunăm2002,mộtnămsauvụkhủngbố
TrungtâmthươngmạiThếgiớimàmộttrongnhữnghệquảcủanólàlàmchấnđộngđếntận
gốcrễngànhcơngnghiệphàngkhơng,giátrịcổphiếutrênthịtrườngcủaSouthwestvẫngấp8

lầncủaAMR,cơngtymẹcủaHãnghàngkhơngAmericanAirlines.
TÌMKIẾMNHỮNGTỐCHẤTLÃNHĐẠO
Saukhihồnthiệndanhsách,tơitiếnhànhphântíchtừngvịlãnhđạovàcơngtyơngtađiều
hànhdướimộtgócđộkhác.Mụcđíchcủacơngviệcnàykhácvớiviệcsànglọcradanhsách
cuốicùng.Mụctiêuduynhấtcủacơngviệcnghiêncứunàylànhằmtìmranhữngmốidâyliên
hệ,gắnkếtnhữngvịTổnggiámđốcnàyvớinhau.Haynóicáchkhác,đólàtìmhiểuđiểm
chungcủabẩyvịlãnhđạokiệtxuấtnày.Mặcdùcóvàisựtrùnglặpgiữanhữngtiêuchílựa
chọnvànhữngthủthuậttơiđãápdụngđểrútngắndanhsách,tronggiaiđoạnnày,tơitiến
hànhsoixétkỹlưỡnghơnbẩyvịTổngGiámđốcnày,vàcuốicùngtơicũngnhậnrađượcđiều
màtơicholàcốtlõiđểcóthểtrởthànhnhàlãnhđạotàiba.
DướiđâylàsáuđiểmtươngđồngcủabẩyvịTổnggiámđốcxuấtchúng:
1.Nhữngtổnggiámđốcgiỏithườngxuấtpháttriểnquanđiểmthịtrườngvàtruyềnđạt
cáchtiếpcận"từngồivàotrong"vàotồncơngty.Nóicáchkhác,nhữngTổnggiámđốccó
nănglựcthườnglấyxuấtphátđiểmlàthịtrường,sauđóquaytrởlạithiếtlậpcơchếtổchức
nhằmtậptrungthỏamãnnhữngnhucầucủakháchhàng.Điểnhìnhnhấtlàtrườnghợpcủa
DellComputer.Cơngtynàylnđặtkháchhàngởvịtrítrungtâmtronghầuhếtmọihoạt
động.
MặcdùMichaelDellđãthừanhậnmơhìnhkinhdoanhtrựctiếpcủamìnhkhơnghềbắtnguồn
từnhữngýtưởngnàototátcả,songchínhmơhìnhnàyđãtạoranétđộcđáoriênggiúpcơng
tytrởthànhmộttổchứctrịgiátớihơn30tỷUSD.TheoMichaelDell,"mơhìnhkinhdoanh
trựctiếpcómộtvàithuộctính(…)Vàđiềurõrànglàviệcnắmbắtđượcnhucầucủakhách
hànglàmộttrongnhữngthuộctínhcơbảnnhất."Khócótậpđồnnàoquantâmvàlấykhách
hànglàmtrungtâmnhưtậpđồncủaDell,khimàmỗisảnphẩmđềuđượcsảnxuấttheođơn
đặthàng,vàcơngtyđượccơcấutheotừngđốitượnghoặctừngnhómkháchhàng.
MộtngườicóthểkhơngđồngtìnhvớinhậnđịnhtrênlàDavidGlass.Davidđãtừnglàmviệc
cùngSamWalsontrongnhiềunămvàsauđókếtụcSamtrởthànhChủtịchcủaWal-Mart.
TheoGlass,mộttrongnhữnglýdomàWal-Martthànhcơnghơncáccơngtykháclànhờcam
kếtrấttáobạocủaWaltonsẽcungcấpchokháchhànghànghóavớigiáthấpnhấtdùhọởbất
kỳđâu.
SamWaltontừngnói:"Chỉcầnchimộtđơlakhơnghợplý,Wal-Martsẽlàmtổnhạiđếntúitiền

củakháchhàng."Câunóiđóvẫncịninđậmtrongtriếtlýkinhdoanhcủacơngtydùchotới
nay,hơnmộtthậpkỷđãtrơiquakểtừkhingườisánglậpcơngtyquađời.Glass,ngườiđãdẫn
dắtvàđưacơngtylênvịtríđỉnhcaomớisaukhiWaltonnghỉhưuđãnóirằngơngkhơngthểlà
SamWaltonđược.NhiệmvụcủaGlasschỉlàtiếptụcpháthuynhữnggìWaltonđểlại,triếtlý
kinhdoanhcủaWaltonvàsửdụngtấtcảnhữngđiềuđónhưlàsứcmạnhcủamình."Quảthật,
Glassđãrấtthànhcơngtrongnhiệmvụcủamình.
LouGerstnerđượcthừahưởngmộtcơngtykhơnghềchútâmđếnkháchhàng,mànhươngmơ
tả,đã"mấtmốidâyliênhệvớithịtrườngvàkháchhàng."Điềuđógiảithíchtạisaocơngtyđã
thualỗrấtnhiều,(đồngthờingườitacũngphầnnàohiểuđượctạisaosaokhơngmộtgiám
đốctựtrọngnàomuốnnhậmchứcTổnggiámđốccủaIBM).Khicơngtykhơngnắmbắtđược
cơhộitrongcuộccáchmạngmáytínhcánhânvànhữngthayđổiquantrọngkháctrong
ngành,cổphiếucủacơngtylầnđầutiêngiảmxuốngdướimức15USDkểtừđầunhữngnăm
1980(thờiđiểmgiátrịđượcđiềuchỉnhsaulầnchiacổphiếu).IBMrấtcầnmộtaiđócóthể
thiếtlậplạitưtưởngcoitrọngkháchhàngtrongcơngty.


DướiđâynhữngsuynghĩcủaGerstnervàonăm2002vềIBMkhiơngcódịpnhìnlạiqngthời
giankhókhănlúcđó:
Mùaxnnăm1993,phầnlớncơngviệctơiphảilàmlàhướngtrọngtâmhoạtđộngcủacơng
tytrởlạithịtrường,coiđólàcáchduynhấtcóthểđemlạithànhcơng.Tơibắtđầucơngviệcđó
bằngcáchnóichuyệnvớigầnnhưtấtcảmọingườimàtơigặptronghaithángđầutiênrằngsẽ
cómộtIBMhoạtđộngvìkháchhàng,vàrằngchúngtơisẽtáithiếtcơngtyxuấtpháttừnhucầu
kháchhàng.Đóchỉlànhữngcâurấtđơngiảnnhưnglạicóýnghĩaquantrọngtrongviệcđịnh
hìnhlạitưduy.Thậtmaymắnlàkhitơiđưarathơngđiệpnàytrongnộibộcơngty,tơiđãphát
hiệnrarằngtạiIBMcórấtnhiềungườikhơngchỉsẵnsàngthayđổimàcịnrấtháohứcvàđầy
nănglựcđểthựchiệnnhữngthayđổiđó.
JackWelchthừanhậnrằngđánglẽGEcịncóthểchútrọngnhiềuhơnnữađếnkháchhàng.
Năm1999,saukhinhậnrarằngmộtsốkháchhàngkhơngthấychutrình6Sigmahữuích,ơng
đãsửađổilạinhữnggiátrịcủaGEvàthựchiệnnhữngchiếnthuậtkhácđểđảmbảoduytrì
địnhhướngkháchhàngtrongcơngty.TheoWelch,cáchtiếpcận"từngồivàotrong"làmộtý

tưởnglớn.Chúngtađãkinhdoanhtheolối“từtrongrangồi”đãhơnmộttrămnămnay.Buộc
mọithứphảithayđổitheohướngngượclạisẽlàmthayđổicáchthứckinhdoanhtrênthị
trường."
Phầnlớnnhữngnhàlãnhđạocótêntrongcuốnsáchnàyđềunhậnthứcrấtrõchínhkhách
hàngsẽlàngườiquyếtđịnhsốphậncủamộtcơngty.Vìvậy,họđãdànhmộtthờilượngđáng
kểtrongquỹthờigiancủamìnhđểnóichuyệnvớikháchhàng(cóngườiđãdànhđến50%quỹ
thờigiancủahọ).SamWaltonđãcắtnghĩarấthaykhiơngnóirằng:"Chỉcómộtơngchủduy
nhất,đóchínhlàkháchhàng.ƠngchủđócóthểsathảitấtcảmọingườitrongcơngtytừChủ
tịchcơngtytrởxuốngchỉbằngmộthànhđộngđơngiảnlàđemtiềnđitiêuởnơikhác."
2.Nhiềuvịtổnggiámđốckiệtxuấtcókhảnăngtruyềntảinhiệthuyết.Khơngnênnhầm
lẫnđiểmđặcbiệtvớikhảnăngthuhútngườikhác.Đâylàđiềucóýnghĩathenchốt.Lýthuyết
giavềquảnlýPeterDruckerchorằngnănglựclãnhđạohiệuquảhầunhưkhơngliênquanđến
khảnănglơicuốnngườikhác.Druckertừngviết:"Nănglựclãnhđạohiệuquảkhơngphụthuộc
vàosứclơicuốncủamộtngười.DwightEisenhower,GeorgeMarshallvàHarryTrumanđềulà
nhữngtàinănglãnhđạophithường,thếnhưngkhơngaitrongsốhọcósứchấpdẫncaohơn
nhữngngườibìnhthườngkhác."Ơngcũngbổsungthêmnghềlãnhđạolà"thơtục,thiếulãng
mạnvàtẻngắt".JimCollins,đồngtácgiảcuốnKiếntạođểKéodài(BuildtoLast)vàTừtốttới
Vĩđại(GoodtoGreat),cũngđồngývớinhậnđịnhcủaDrucker.TheoCollins:"ngoạihìnhtốt
cộngvớikhảnănglơicuốnhồntồnkhơngphảilànhữngyếutốcầnthiếtđểtạolậpđượcmột
cơngtyvớitầmnhìnxa".Vậyđâulàsựkhácbiệtgiữakhảnăngtruyềntảinhiệthuyếtvàkhả
nănglơicuốnthiênbẩm?CuốntừđiểnAmericanHeritageDictionaryđịnhnghĩasựtruyềntải
nhiệthuyếtđượcđặctrưngbởi"sựnhiệttìnhcaođộhoặcnhiệthuyết;vàsựsốtsắng.Cũng
cuốntừđiểnđóđịnhnghĩasứclơicuốntheohaicách.Theođịnhnghĩathứnhất,"đâylàmột
khảnăngcánhânhiếmcógiúpnhữngnhàlãnhđạokhuấyđộngđượcsựcốnghiếnvànhiệt
tìnhcủamọingười.Cịntheođịnhnghĩathứhai,đâylà"sựcuốnhúthaydundáng"
DruckervàCollinsđãviệndẫnkháiniệm"sựcuốnhút"khiđưaraluậnđiểmsứclơicuốnthiên
bẩmkhơngphảilàyếutốcầnthiếtđểthựcthicơngtáclãnhđạomộtcáchhiệuquả.Mặcdùcó
thểxúcphạmđếnnhữngvịTổnggiámđốctrongcuốnsách,nhưngtơikhơngnghĩrằngcuốn
sáchsẽmơtảqmứcvềkhảnănglơicuốncủahọ.Mặtkhác,địnhnghĩanóilênkhảnăng
“khuấyđộngsựcốnghiếnvànhiệttìnhcủamọingười"lạithậtsựcóliênquan.Trênthựctế,

đólàsựmơtảđúngnhấtvềbẩyvịTổnggiámđốcởđây.
NhữngvịTổnggiámđốctrongcuốnsáchnàylànhữngngườimangnhiệthuyếthiếmcó.Tấtcả
họđềuthểhiệnmộtsựnhiệttìnhvàhăngsayvìcơngviệc,vìcơngtyvàsựnghiệpcủabản
thân.Ngọnlửatrongtimnhữngngườinàyđãgiúpkíchđộnglịngnhiệttìnhcủanhữngngười
khác.Họcảmnhậnmạnhmẽvềmộtýtưởng,mộtsảnphẩmhaymộtquytrìnhcụthểvàcókhả


năngsửdụnghiệuquảnhữngcơngcụởcươngvịcủamìnhđểtruyềnbárộngrãitínđiềucủa
bảnthân.
Trongkhihầunhưkhơngliênquantớisứccuốnhútcủacánhân,đặctínhnàylạichínhlàtấtcả
nhữnggìliênquanđếnsựcốnghiếnvàcamkếtđốivớimộtsựnghiệphoặcmộtýtưởng.Nếu
nhìnvàohồsơcủabấtkỳaitrongsố7vịTổnggiámđốcởđây,chúngtađềudễdàngnhậnra
nhữngbằngchứngvềđặcđiểmnàytrongconngườihọ.Lấymộtvídụ.TrongkhiLouGerstner
chưabaogiờtạochonhữngngườixungquanhấntượngmìnhlàmộtngườicósứccuốnhút,
nănglựctruyềntảinhiệthuyếtcủaơngchỉthựcsựbộclộkhiơngchotiếnhànhthayđổilốitư
duycủamọinhânviêntrongcơngty.Gerstnerđãtậptrungrấtnhiềuvàoviệckhơiphụclại
cáchtiếpcận“từngồivàotrong”.Nếucóthờigianởgầnơngta,bạnsẽkhócóthểbỏquađiều
này.
KhingườitahỏiDavidGlassliệu"nănglựctruyềntảinhiệthuyết"cóphảilàsựmơtảđúng
nhấtvềngàiSamWaltonđãqcốkhơng,ơngđãtrảlờikhơnghềdodự:"CólẽSamlàngười
phùhợpvớicáchmơtảđóhơnbấtcứngườinàokhácmàtơibiết.Từđóthựcsựđãlộttảđược
Sam."Glasscịnnóithêmrằng:"Xéttrênkhíacạnhchiếnlược,anhcóthểđưaranhữngquyết
địnhlớnlaonhưngđiềuđóchưahẳnđãgiúpđượcnhiềuchoanhtrừkhianhlàmộtngườilãnh
đạocókhảnăngtruyềncảm.Tơiđãthấycórấtnhiềudoanhnghiệpđượcthànhlậpdựatrên
điềunàyhoặcđiềukia.Nhưngnếumuốncómộtcơngtyvĩđạithìcầnphảicócảhai.Vàđó
chínhlànhữnggìchúngtơicóởWal-Mart."
Cũngnhưđaphầncácnhàlãnhđạođượcđềcậpđếntrongcuốnsáchnày,Waltonlàngười
sánglậpracơngty.Khinóiđếnviệcxâydựng“cơngtyvĩđại”,Glassmuốnnóiđếnqtrình
khởiđộngchúng.Khimộtcơngtyđượcthiếtlập,nhấtlàkhiđólàcơngtydẫnđầutrênthị
trường,khảnăngtruyềntảinhiệthuyếtcủacủangườisánglậpsẽgiảmdầnýnghĩa.Theo

Glass,khingườisánglậprađi,cơngtyvẫncóthểtnthủnhữngquitắcvàtriếtlýkinhdoanh,
cũngnhưtiếptụcpháthuytrênnhữngnềntảngđókhicơngviệckinhdoanhtiếntriển.Tuy
nhiên,khicơngtygặpbiếncố,màđiềunàylnxẩyđếnvớihầuhếtcáccơngty,vấnđềchỉlà
sớmhaymuộnmàthơi,mộtsựlãnhđạonhiệthuyếtvàcókhảnăngtruyềntảicaosẽcóý
nghĩaquantrọngđốivớisựthànhbạicủatổchức.
MộtTổnggiámđốckhác,HerbKelleher,lạihồntồnxứngđángđượcgọilàkẻqkhích,mặc
dùcáchtiếpcậnkhácthườngcủaơngtađốivớicơngtáclãnhđạođãtạonênsựkhácbiệtgiữa
HerbvànhữngvịTổngGiámđốckhác.ĐiềunàyđãdiễnratừnhữngngàyđầutiênkhiHerb
đặtchântớiHànghàngkhơngSouthwest.Cuốnsáchbánchạynhấtviếtvềơngcũngmangmột
tựađềđầycảmxúc:“Nhữngkẻgàn”.CũngtươngtựnhưWal-MartcủaSamWatson,song
Kelleherđãdồnhếttâmhuyếtđểxâydựngmộtvănhóakiểucộngđồnggiữacảkháchhàngvà
nhânviêncủahãng.
Đầunăm2002,Kelleherđãđưaralờikhunsau:
“Khơngnênlấymộtkháiniệmtrừutrượnglàlợinhuậnđểlàmmụcđíchtrongquanhệcủabạn
vớikháchhàngcũngnhưcơngchúng.Thayvàođó,cầntậptrunghơnnữavàocơngviệcphục
vụkháchhàngbêntrongcũngnhưbênngồi,saochokháchhànghàilịngvàtiếptụcquaylại
vớicơngty,điềuđóchínhlàchìakhóađưađếnkhảnăngsinhlợi,nhấtlàvàothờikỳkinhtế
khókhănnhưhiệnnay.”
ƠngcịntiếtlộSouthwest“đãtừngcórấtnhiềugiaiđoạnphảihysinhlợinhuậntrướcmắtđể
đảmbảocơngănviệclàmvàđờisốngchonhânviên."
Cũnggiốngnhưtấtcảcácnhàlãnhđạotàinăngkhác,Kelleherđãthựchànhchínhnhữnggìđã
thuyếtgiảng.BấtkỳngườinàotừngbaytrênchuyếnbaycủaSouthwestđềucảmnhậnđược
sựkhácbiệtsovớichuyếnbaycủacáchãngkhác.Thaychonhữngbữaănvàchỗngồiđược
sếpsẵnlàsựhàihướcvànhữngtrịđùavuivẻ.Quatừngnăm,Southwestđãđưavàonhững
phươngthứcmớinhằmmanglạichokháchhàngnhữngtrảinghiệmđộcđáotrênchuyếnbay.


Kelleherđãbỏra30nămđểbiếnvănhóaSouthwesttrởthànhmộttrongnhữngnétriêngbiệt
củahãng,vàtheocảmnhậncủaơng,đâychínhlàmộtloạitàisảnriêngcủadoanhnghiệpmà
khơngthểbịsaochép.

SovớiWaltonvàKelleher,JackWelchlạimangmộtphongcáchkhác,dùWelchcũnggiốnghai
vịtrênởkhảnăngtruyềntảinhiệthuyết.Welchđặcbiệtbiểulơnhiệthuyếtcủamìnhđốivới
nhữngsángkiếntăngtrưởngcủaGE.Khilýgiảitạisaobảnthânthườngtỏraháohứctrước
mộtchươngtrìnhđượcđưavàoápdụngtrongtồncơngty,chẳnghạnnhưChutrình6Sigma
(chươngtrìnhquảnlýchấtlượngdựavàothốngkêđãđượcWelchchoápdụngvàonăm
1996),ơngtrảlời:“Ngườitakhơngthểdodựtrướcnhữngthứnhưthếnày”,màphảitrởnên
qkhíchmộtchút,Welchnhấnmạnh.Nhữngnhàlãnhđạocủachutrình6Sigmađang“thay
đổichínhphântửDNAtrongvănhóacủaGE”,Welchbổsungthêm.
Dođó,Welchđãrấttintưởngvàochutrình6Sigma,vàthànhcơngcủasángkiếnđóđãtạonên
mộtphầnquantrọngtrongthànhquảmàơngđểlạichoGE.Ơngkhơngbaogiờngừngtruyền
báthơngđiệpcủamình,vàtậndụngmọicơngcụcótrongtayđểlàmđiềunày(từviệcgửithư
điệntửtrongnộibộcơngtyđếnviệcbổsungnhữnggiảiphápchấtlượngvàohệthốngngun
tắccủaGE).Giốngnhưnhữngnhàlãnhđạokháctrongcuốnsáchnày,lờinóicủaWelchlnđi
đơivớiviệclàm.Ơngđãthựchiệnchươngtrìnhđàotạobắtbuộcvềchutrình6Sigmacho
nhânviênthuộctấtcảcáccấpbậc,đồngthờiquyđịnh40%khoảntiềnthưởngdànhchocác
giámđốccaocấpphụthuộcvàothànhcơngcủachươngtrình.
WelchcókhảnăngkhiếnhàngtrămnghìnnhânviênGEthayđổicungcáchlàmviệc.Ngaykhi
tiếpnhậnmộtkháiniệmhaymộtsángkiến,ơngthườngphổbiếnrộngracáccơngtytrongtập
đồnthơngquahệthốngđiềuhànhcủaGE.Vàđộnglựcgiúpnhữngýtưởngđóđượcthựchiện
chínhlàcamkếtvàniềmtinmạnhmẽcủaWelchrằngýtưởnghoặcchươngtrìnhđóchắcchắn
sẽcủngcốvịthếcạnhtranhcủaGE.MụctiêumàWelchtunbốlàđưaGEtrởthànhtậpđồn
cósứccạnhtranhcaonhấtthếgiới.Đóthựcsựlàtunbốđầynhiệtthànhđượcđưaranhằm
tạochonhữngngườikháctheođuổimộtniềmnhiệthuyếtchunbiệt..
Welchđãtừngnóingườilãnhđạotàigiỏinhấtphảilànhữngngườicóthểtạodựngmộttầm
nhìnrõràngvàkhuyếnkhíchmọingườicùngthựchiệnnó.Ơngđãtómtắtbốnphẩmchấtcơ
bảntạonênmộtnhàlãnhđạohữuhiệulà"nhiệthuyết","truyềnnhiệthuyết","thúcđẩy"và
"thựchiện".Nếukhơngcókhảnăngtruyềntảithìrấtkhócóthểkhuyếnkhíchmọingườilàm
việctốthơn.Trongcuốn"Hìnhmẫungườilãnhđạođíchthực"củaWelch,đượccoilàtiềnthân
chotriếtlý"Bốnnhântố",ơngđãđềcậpđếncảnhữngbíquyếtthànhcơngsau:"mộtngười
giaotiếptốt","ngườicókhảnăngtạolậpnhóm","cókhảnăngkíchthíchngườikhác","cólịng

nhiệthuyếtdễlantruyền"và"cóniềmvuithútrongcơngviệc."
Vàogiữanhữngnăm1980,AndyGrovevàđộingũgiámđốccấpcaođãquyếtđịnhchuyển
hướngtồnbộsảnphẩmtrọngyếucủacơngtytừconchípnhớsangbộvixửlý.Đâylàmột
quyếtđịnhđángnhớ.Mọiviệctưởngchừngnhưkhơngthểthựchiệnđượcnếukhơngcótài
thuyếtphụccủaGrovekhiếnmọingườitinrằngơngđanglãnhđạohọđiđúnghướngngaycả
khichínhbảnthânơngcũngkhơngbiếtchínhxácvềđiềuđó.Grovekểlại:"Bạncầnphảigiảvờ
làbạnchắcchắnđếntrămphầntrăm.Bạnphảithểhiệnbằnghànhđộng,đừngngạingầnhay
ràođónnhữngphỏngđốncủamình.Nếukhơnglàmđượcnhưvậymọihànhđộngsẽđiđến
thấtbại."
MỗingườitrongsốbẩyvịTổnggiámđốctrongcuốnsáchnàyđềunidưỡngngọnlửanhiệt
huyếtbêntrongvàcóthểlantỏaraxungquanh.Mỗingườiđềucóthểđưarađịnhhướng
chiếnlượcvàdùngkhảnăngthuyếtphụcđầynhiệthuyếtnhằmkhiếnmọingườicùngchung
sứclàmviệcvìmụctiêuchungcủatồncơngty.
3.NhữngnhàlãnhđạotàinăngtrongkinhdoanhlnhiỂurõvaitrịquantrọngcủavăn
hóa,đồngthờicũngnhậnthứcđầyđủvềnhữngkhókhănmìnhphảiđươngđầukhi


muốntạoramộtthayđổicóýnghĩavềvănhóacơngty.Đểcóđượcnhữngthayđổithựcsự
trongvănhóacơngtyđịihỏiphảimấtnhiềunăm,chứkhơngphảichỉtrongvịngvàitháng.
LouGerstnerđãgọichuyểnhóamộtvănhóalàqtrìnhdễgâynảnchívàrấtkhókhăn,do
điềunàyliênquanđếnviệcthayđổitưduycủacảtậpthể.Giốngnhưnhữngnhàquảnlýkhác
đượcđềcậptrongcuốnnày,Loubiếtrằngvănhóacủacơngtylàyếutốmấuchốtthúcđẩy
hoạtđộngcủatồncơngtycũngnhưđạtđượcnhữngmụctiêukinhdoanhquantrọng.
GerstnerđãthànhcơngtrongviệcthayđổivănhóacủatậpđồnIBM,từmộtnơimàsựtự
mãnđangngựtrịthànhmộtcơngtyhướngrabênngồivàcósứccạnhtranhcao.
AndyGrovecũngcócùngnhậnđịnhnhưvậy.Vănhóacơngtylàmấuchốtđểduytrìbảnsắc
củamộtcơngty,nhưngGrovelạicómộtcáchrấtđộcđáođểtiếpcậnvấnđềnày.Saukhiđưa
cơngtyvượtquamộtsốcuộckhủnghoảng,ơngđiđếncảmnhậnrằngviệcduytrìmộtnềnvăn
hóatrongđómỗinhânviênphảilncảnhgiácvàsẵnsàngcóýnghĩahếtsứcquantrọng.
TheoGrove,việclantruyềnmộtmốilongạitrongmọicấpcủatổchứclạilàmộtđiềutốt.Thực

tếchothấychỉnềnvănhóađượcnidưỡngtrongmộtmốilothườngtrựcmớigiúptổchức
tránhđượccáibẫychếtngười-bệnhtựmãn.
Khilàmviệcnày,Grovekhơnghềcóýmuốntạorasựnghingạigiữanhânviênvàcácviên
quảnlýhaygiữahọvớinhau.Longạiởđâynhằmvàonhữngmốinguycơtừbênngồiđốivới
tồncơngty.Groveđãtừngviết:“Mộttrongnhữngnhiệmvụquantrọngnhấtmàngườiquản
lýcầnlàmlàtạoramộtmơitrườngtrongđómọingườiđềucókhátvọngcốnghiếnvìmục
đíchchunglàcủngcốvàmởrộngthịtrường.Sựtrăntrởđóngmộtvaitrịrấtquantrọngtrong
việctạodựngvàduytrìkhátvọngđó.Sựtrăntrởvềcạnhtranh,mốilovềphásản,nỗilokhi
làmviệcgìsaihaynỗilomấtmát…tấtcảđềucóthểchuyểnhóathànhnhữngđộnglựcmạnh
mẽ."CũngtheoGrove,tựmìnhhãylàmgươngtrướcchínhlàcáchhữuhiệunhấtđểcóthểlàm
cảmgiácnàylantruyềnđếnmọingười.Bảnthânlãnhđạocơngtyphảilàngườilncanh
cánhtronglịngnhữngtrăntrởnhưvậy.Chỉkhiđó,tồncơngtymớicùngtrăntrởvàchiasẻ
khátvọngchung.
Nhưđãđềcậpởphầntrước,HerbKellehercũngnhấttrívớiquanđiểmchorằngvănhóalà
nhântốcơbảnđốivớimộtcơngty,nhưngơnglạicómộtcáchtiếpcậnhồntồnđốilậpvới
Grove.TheoKelleher,điềuquantrọnglàphảilàmchonhânviêncảmthấyhứngthúvớicơng
việc.Ơngđặcbiệtkhuyếnkhíchxâydựngvănhóahàihướctrongcơngtyvớiniềmtinnếuviệc
nàythànhcơng,cảngườilãnhđạovàcácnhânviênđềusẽdốcsứclàmviệcđểkháchhàngcủa
mìnhcũngcóđượccảmgiácvuivẻvàhàihướctươngtự.CókhơngíttrườnghợpKelleherđã
tìmcáchbiếnnhữngcuộcthươngthảocăngthẳngthànhnhữngcuộctrịchuyệnthânmật.
Trongmộtlầnthươngthuyếtvềnhãnhiệu,ơngđãrủđốithủcủamìnhvậttay.Khơngnhững
lntránhmọikhảnăngcóthểgâythùchuốcốnvớiđốithủcạnhtranh,màhậuquảthường
lànhữngmóntiềnkhổnglồđổvàonhữngvụkiệncáo,Kellehercịnlntìmmọicáchđểgia
tănghìnhảnhcủaSouthwesttrongmắtcơngchúngđốivớicơngtySouthwestnhưlàmộtnơi
hếtsứcthúvịđểlàmviệcvàchọnlựa.
JackWelchcũnghiểutầmquantrọngcủavănhóa,nhấtlàkhiơnglàngườitrựctiếptiếnhành
mộttrongnhữngcuộccảicáchcơngtylớnnhấttrongthậpniên80.Vàocuốinhữngnăm1980,
tồnbộGEđãđượccảicáchđếntậngốcrễtheomộtphươngcáchhồntồnxalạvớicáccơng
tyMỹchotớithờiđiểmđó.SaukhigiảmbớtquymơcủaGEbằngcáchsathảihơn100.000
nhânviênvàbánđihơn100cơngtycon,Welchnhậnthấycầnphảikhơiphụclạiniềmtincủa

nhữngngườiđượcgiữlạisaucuộcthanhgiảnchưatừngcóvừaqua.Dovậy,vàonăm1989,
ơngđãthiếtlậpvănhóalàmviệc“Tấtcảđồnglịng”(Work-Out).Sángkiếncótínhvănhóanày
chophépngườilaođộngcóquyềnđượcgópývềcáchthứcđiềuhànhcơngviệc.Đâylàmột
sángkiếnthenchốtđượcápdụngtrongtồnGE,vàlàmộtbướcquantrọngtrongviệcxây
dựngvănhóahọchỏi,điềusaunàyđãlàmnêntêntuổicủaơng.
TheoMichaelDell,“Vănhốlàmộttrongnhữngthứmàbạncóthểnhậnbiếtđượckhinhìnthấy
nó,songhơikhóđểmơtả.Vănhốcủachúngtơinhắmđếnhiệuquảvàrấtthựcdụng.Nónhấn


mạnhtớicácmụctiêu…Khigiờđâychúngtơiđãcóđượcđàthànhcơngthìvănhốcủachúng
tơicàngkhẳngđịnhđượcsứcmạnhcủamình.”TheonhưmơtảcủaMichaelDell,vănhóacủa
cơngtyDelllàthiênvềvềhànhđộng.NgồicơngtyDell,kiểuvănhóanàycũngcóthểthực
hiệnđượcởnhữngnơikhác.Dellcịndiễngiảithêm:“Tựbiệnminhchonhữngthiếusótcủa
mìnhkhơngphảilàthứcóthểtimthấytrongvănhốcơngtychúngtơi.Chúngtơithườngcó
xuhướngphêvàtựphê,vàtìmkiếmnhữngthiếusótđểsửachữa,cảithiệnvàchúngtơisẽlàm
điềunàymộtcáchnhanhchóng.”
TổnggiámđốccủaWal-Mart,ơngDavidGlass,chorằngphầnlớncácgiámđốckhơnghiểubiết
mộtcáchđầyđủtầmquantrọngcủavănhốcơngty:“Tơinghĩrằngngườitathườngđánhgiá
khơngđúngmứcđộquantrọngcủavănhốđốivớimỗithànhcơngcủacơngty…Triếtlýcủa
Walsontrongviệcxâydựngmộtcơngtynhưcơngtyơngđãtừngxâydựnglà:nếuanhcóthể
biếnmọingườitrởthànhđốitáccủamìnhtrongkinhdoanhthìhãyđểhọcótiếngnóitrongcơng
việcđó,hãycùngchiasẻlợinhuậnvớihọ,khiếnhọtrởthànhmộtphầnkhơngthểthiếutrong
cơngviệckinhdoanh.Tấtcảnhữngđiềuđócịncótácdụnghơnrấtnhiềumốiquanhệchủ-thợ
thơngthường.VàđâychínhlàcơsởchoxuấtphátđiểmcủavănhốcơngtyởWal-Mart.”
Tómlại,mặcdùcómộtvàiđiểmkhácbiệtlớntrongcáchthứcmàbẩyvịlãnhđạonàytiếpcận
vấnđềvănhốcơngtynhưngtựuchunglại,tấtcảđềunhậnthứcđượctầmquantrọngtolớn
củavănhốđốivớithànhcơngcủacơngty.CáchtiếpcậncủaWalsonvàKellehertươngđối
giốngnhau,cụthểlàhaiơngcùngchorằngcầnphảitạoramộtvănhóagầngũikiểugiađình
trongcơngty.NhữngngườikhácthìxâydựngvănhóacơngtymàtheocáchnóicủaGrovethì
chủyếulàđểnhằm“giànhđượcchỗđứngtrênthịtrường”.TấtnhiênlàcảWalsonvàKelleher

cũngđềumuốnđiềuđó,nhưnghọnghĩrằngbíquyếtthànhcơnglàphảitạođượcmơitrường
làmviệcđộngviênlẫnnhaunhưtrongmộtgiađình.
4.Nhữngvịtổnggiámđốcnàyđãsángtạonênhoặcnângcấpnhữngsảnphẩm,quytrình
vànhữnggiảipháp“đitrướcthờiđại.”Điềunàycóliênquanmậtthiếttớitầmnhìncủa
ngườilãnhđạo.Tầmnhìnđượcthểhiệnởkhảnăngdựđốntrướcnhữngnhucầusẽnổilên
trongtươnglai,từđótạoranhữngsảnphẩm,dịchvụvàcơngnghệmớiđểđápứngnhữngnhu
cầuđó.Khinhớlạinhữngnămthángcịnlàmộtcầuthủbóngđá,SamWalsonđãtựđánhgiá
mìnhcókhảnăng“nhậnbiếtrấttốtvềhướngbayvàđiểmđếncủatráibóng.”Đâythựcsựlà
mộtmơtảrấtxúctíchvềphươngcáchmàSamcùngsáuvịtổnggiámđốckháctrongcuốn
sáchnàynhìnnhậnsựnghiệpvànhữngngànhcủamình.Tấtcảnhữngngườinàyđềucókhả
năngnắmbắttươngđốichínhxáctươnglaicủangànhmình,từđósángtạonênnhữngsản
phẩmhoặcdịchvụmanglạilợinhuận.Hầunhưkhơngcóaicóthểsởhữumộttầmnhìnchính
xácmộtcáchhồnhảo,nhưngcũngkhơngnhấtthiếtphảinắmbắtđượctấtcảxuhướnghay
tạoranhữngsảnphẩmphụcvụchotấtcảcáccơngnghệđangnổilên.Điểmmấuchốtlàphải
cótầmnhìnvừađủchínhxác,đồngthờitạodựngmộttổchứccókhảnăngthíchứngnhanh
chóng,trongtrườnghợpnhữngphỏngđốnthựcsựtrởthànhsựthật.
Trênthựctế,nhiềucơngtylớnđãrađờikhinhữngngườisánglậpnhậnbiếtđượcmộtxuthế
quantrọngvàkhơngmuốnđểchocáccơngtykhácđitrước.Nhữngngườinàyđãtiênliệu
đượctươnglaicủamộtngànhcơngnghiệp,vàhọkhơngmuốnđiềunàyxảyđếnmàkhơngcó
sựthamgiacủamình.
Điềunàyđặcbiệtđúngvớinhữngnhàlãnhđạocủacáccơngtyhoạtđộngtronglĩnhvựccơng
nghệ,vàbốntrongsốbẩyvịlãnhđạotrongcuốnsáchnàyđiềuhànhnhữngcơngty:Dell,IBM,
MicrosoftvàIntel.Vớimộtcơngnghệmới,chínhlợithếcủangườiđitiênphongsẽđemlạisự
khácbiệtgiữathànhcơngvàthấtbại.
Hơnmộtphầntưthếkỷtrước,BillGatesđãnhậnrađiềunày.Ngaytừnăm1975,Gates(và
ngườiđồngsánglậpMicrosoftPaulAllen)đãnhìnthấytrướctươnglaicủangànhcơngnghiệp
máytínhcánhânnằmở“phầnmềm”chứkhơngphảilàphầncứng.(Thựctế,Gatesđãrất
hoangmangkhibắtgặphìnhảnhquảngcáochomộtloạimáymớivàtựhỏimình:Đâychínhlà



tươnglai,làmcáchnàođểmìnhcóthểtrởthànhmộtphầncủatươnglađó?)Mộtthiếtbịmới
cóconchípvixửlýcủaIntel8080đóngvaitrịnhưmộtbộnãocủacảchiếcmáycũngkhơng
hơngìmộtmẩykimloạinếukhơngcóphầnmềmgiúpnóhoạtđộng.
Trongcuốn“Conđườngphíatrước”,Gatesđãkểlạicảmxúccủamìnhlúcđókhibắtgặpmẩu
quảngcáochochiếcmáyAltair8800nhưsau:
Khơng,mìnhkhơngthểđứngngồichuyệnnàyđược!Ngườitasẽviếtnhữngphầnmềmthực
thụchoconchípnày.Điềunàysớmhaymuộnsẽxảyra,màchắcchắnlàsẽsớmvàmìnhmuốn
đượcthamgiangaytừđầu.Thamgiavàonhữnggiaiđoạnđầucủacuộccáchmạngmáytính
cánhânlàcơhộinghìnnămcómột,vàmìnhphảinắmlấynó.
AndyGrovechínhlàngườiđiđầutrongthịtrườngbộvixửlýkểtừkhicơngtycủaơngsản
xuấtđượcconchípđóngvaitrịlàbộnãocủachiếcmáyAltair8800.TrongkhiGatesđượccoi
làmộttrongnhữngkiếntrúcsưcủacuộccáchmạngmáytính,Intelđãthànhlậptrước
Microsoft7năm.Groveđãtừngviết:tấtcảnhữngđiềukhởiđầuđềuxoayquanhmộtýtưởng
nịngcốt.ÝtưởngsoiđườngchonhữngsángtạocủaIntellàviệcsảnxuấtramộtconchipmà
sauđóđãđượcpháttriểnthànhbộnhớtrongmáytính.Mặcdùsovớinhữngtiêuchuẩnhiện
nay,conchípđầutiênrấtsơkhai(nóchỉchứađược64kýtựsố,sovớisứcchứahàngtriệusố
củaconchípbâygiờ),tuynhiênđólàsựkhởiđầuchomộtcuộccáchmạngtronglĩnhvựcmáy
tính.
Từnăm1962,SamWalsonđãnhìnratươnglaitrongngànhkinhdoanhbánlẻ.Chínhđiềunày
đãgiúpơngchuyểnmốiquantâmcủamìnhsangnhữngcửahànggiảmgiá.Bánhànggiảmgiá
đãxuấthiệndướihìnhthứcnàyhayhìnhthứckháctrongnhiềunăm,vàtớinăm1962,hình
thứcnàyđãtrởthànhmộtngànhkinhdoanhtrịgiá2tỷUSD.Walsonđãthànhcơngtrongvai
trịlàơngchủcủamộtchuỗicáccửahàngbánlẻ.Dầuvậy,ơnglntâmniệmcầnthayđổimơ
hìnhkinhdoanh,nếukhơngmuốnđốimặtvớinguycơbịloạikhỏicuộcchơiđầykhốcliệtnày.
TrướckhithànhlậpWal-Mart,WalsoncómộtcửahàngmangtênWalson'sFamilyCentreởSt.
Robert,bangMisouri,mộtthịtrấnnhỏchỉvới1500cưdân.Sựthànhcơngcủacửahàngđóđã
đemlạichoWalsonnhữngkiếnthứccơbảntrongcáchthứccạnhtranhmàsauđóđãtrở
thànhmộtnhântốquyếtđịnhđốivớisựrađờicủaWal-Mart.Cửahànggiámgiátốiđađầu
tiêncủaơngtạiRogers,bangArkansasđượcnhiềungườingườithờiđómơtảnhưmộtcửa
hàngđồcũchứkhơngphảilàmộtcửahàngkinhdoanh.Việccửahàngcủaơngkhiđóvẫnchưa

hấpdẫnbằngcửahàngcủacácđốithủcạnhtranhkhơngphảilàvấnđềlớn,vìđiềucơbảnlà
Walsonđãnhìnratươnglaicủangànhbánhànggiảmgiávàtáihiệnnótrongtầmnhìncủa
mình.
ĐúnglàcơngtycủaơngtađãthuđượcrấtnhiềulợinhuậntừnềnkinhtếvàgiớitiêudùngMỹ
trongthờikỳhậuchiếntranhthếgiớiII.NhưngWal-Martsẽkhơngbaogiờcóđượcưuthếnhư
vậynếunhưWalsonkhơngnhìnratươnglaivàpháttriểnmơhìnhkinhdoanhbánlẻcủa
mình.Bud,anhtraicủaWalsontừngnhậnxétSamlàconngười"khơngbaogiờngừngcốgắng
đểlàmmộtđiềugìđókhácbiệt".
JackWelchđãnhìnratươnglaicủaGEtừnhữngnăm1980,vàơngbiếtrằngđiềunàyđịihỏi
mộtcuộccảicáchlớntrongtồncơngty.Ơngnhậnthấytriểnvọngtăngtrưởngtrongngành
sảnxuấtlàrấtítmặcdùđóchínhlàngànhgắnliềnvớihoạtđộngcủacơngtytrongvịngmột
thếkỷquakểtừkhiđượcthànhlập.TheonhậnđịnhcủaWelch,GEcầnphảichuyểnhướng
hoạtđộngsanglĩnhvựccơngnghệvàdịchvụ.Quyếtđịnhbánbộphậnsảnxuấtđồđiệngia
dụngmàơngcholàkhơngphùhợpvớitầmnhìnđốivớitồncơngtyđãvấpphảisựchỉtrích
gaygắttừnhữngngườicoibộphậnđónhưmộtphầnthiêngliêngbấtkhảxâmphạmtrong
cơngty.Đáplạinhữngconngườiđó,ơngđãđưaramộtcâuhỏikhơngchỉkhiếnhọphảin
lặngmàcịngópphầnlàmrõhơntầmnhìncủaơngvềtươnglai,đólà:"Trongthếkỷ21,các
anhvẫnmuốndùnglịnướngbánhbằngđiệnhaydùngmáyqtCT?"


Welchcũngchứngminhđượcviệcthíchứngvớimộtqtrìnhcóthểthúcđẩyvănhóavàsản
lượngcủacơngtylênmộttầmcaomới.Vàonăm1996,ơngđãbắtđầuápdụngchukỳ6Sigma,
mộtchươngtrìnhquảnlýchấtlượngđượccơngtyMotorolađitiênphongápdụngtạiMỹ.Mặc
dùlàngườiđầutiêncơngnhậnrằngGEđãkhơngsángtạorachươngtrìnhnày(trênthựctế,
Welchđãchậmchântrongcuộcchơinày,thậmchícựuPhóChủtịchcủaGE,LarryBossidy,
cũngphảithuyếtphụcWelchchoápdụngchukỳnày)nhưngWelchđãchoápdụngchương
trìnhquảnlýchấtlượngnàyvớisựhăngsayvàtồndiệntheocáchriêngcủaminh.Vàviệc
nàyđãtrởthànhmộtsángkiếnquymơnhấttừngđượcthựchiệntừtrướctớigiờởmộtcơng
ty.SángkiếnnàyvừagópphầncứuvớtđượcmộtcơngtygiátrịhàngtỷUSD,vừagópphần
nângcaođượcchấtlượngcácsảnphẩmvàdịchvụcủaGE.(Cólẽđiềunàycũngđóngvaitrị

quantrọngtrongviệcđiđếnquyếtđịnhlựachọnJeffImmeltlàmngườikếnhiệmchoJack
WelchvìchínhImmeltlàngườiđãđềxuấtmạnhmẽnhấtchươngtrìnhnày).
KhitiếpnhậnviệcquảnlýIBM,LouGerstnerkhơngbiếtnhiềulắmvềmáytínhnhưngơngbiết
rằngIBMphảichấmdứtviệcđisaiđườngnếucơngtynàymuốntồntại.Gerstnerđãnóirằng
đãđếnlúccơngtyphảiquyếtđịnh
Nơimàtrongkhoảngtừ5đến10nămnữangànhcơngnghiệpnàysẽtiếnđến,từđóđịnh
hướngpháttriểncơngtynhằmđộtphátrởlạivịtríđầungànhdựatrêncơsởhàngloạtnhững
quyếtđịnhnềntảng.Vấnđềbâygiờlàkếthợpcácbộphậnvớinhau,tíchhợpcáccơngnghệ
hiệnđạivớinhữngquytrìnhkinhdoanhcũngnhưkếthợptấtcảcácqtrìnhđơnlẻtrước
đâylạivớinhau.
CùngvớisáuvịTổnggiámđốckhácđượcnêutrongcuốnsáchnày,Gerstnerđãnhậnrarằng
việcxâydựng(chứkhơngphảilàxoaychuyển)mộtdoanhnghiệptrởnênthànhcơngphụ
thuộcvàokhảnăngnhìnxatrơngrộngvàxácđịnhđúngvịthếcủacơngtytrênthịtrường
trongtươnglai.Cảbẩyvịđóđềuđãtínhtốnđúng,vàcổđơngcủamỗicơngtyđềuđược
hưởnglợi.
5.Nhữngnhàlãnhđạonàyđãthựchiệnnhữngýtưởngđộcđáonhấtbấtluậnnguồngốc
củanó.Đâychínhlàđặcđiểmnổibậtcủanhữngnhàlãnhđạokiệtxuất,đồngthờicũngchính
làđặcđiểmcơbảncủavănhóatiếpthu.Trongmộttổchứcbiếttiếpthuýkiến,ngườilãnhđạo
cầnphảikhuyếnkhíchcácgiámđốcvànhânviêncủamìnhthulượmnhữngýtưởnghaytừ
nhiềunguồnkhácnhau.Ítnhấtlà2trongsốcáccơngtyđượcđềcậpởđâylàIBMvàGEđãgặp
khókhănkhicácgiámđốcngừngthunhậnýtưởngtừbênngồivìhọcảmnhậnrằnghọđãcó
câutrảlờichomọivấnđề.
NỗiámảnhduynhấtcủaSamWalsontrongviệctìmkiếmnhữngýtưởnghayđãđượcnóiđến
khánhiều.Trongsốbẩycácvịgiámđốc,cólẽkhơngmộtaibịámảnhvềviệchọchỏitừcác
đốithủcạnhtranhhơnWalson.ThậmchítừtrướckhimởcửahàngWal-Martđầutiên,Walson
đãcóthóiquentớithămquanvàxemxétcáccửahàngkhác.Theolờivợơng,bàHelen,
khoảngthờigianWalsondànhđểtìmhiểutạicửahàngcủacácđốithủcạnhtranhnhiều
khơngkémsovớithờigianơngởcửahàngcủamình.Vànhươngcólầnthúnhận,hầunhưmọi
cáchthứcphụcvụmàcửahàngơngápdụngđềuđượcbắtchướctừcửahàngcủamộtaiđó.
MặcdùcửahàngđầutiêntrongchuỗiWal-Martchochỉđượcthànhlậpvàonăm1962,nhưng

trướcđó,vàonăm1960WalsonđãthựchiệnnhiềuchuyếnđiđếnvùngBờbiểnphíaĐơng
nướcMỹđểthămquancáccửahàngcủaE.J.Korvette(mộtnhàkinhdoanhcáccửahànggiảm
giáđượcthànhlậptrướcđó)vàgặpgỡcácvịlãnhđạocủacáccơngtyđitiênphongtrong
ngànhkinhdoanhgiảmgiánhưSpartans,Zayre,vàMammothMart.VớiWalson,bàihọckinh
nghiệmđãtheoơngsuốtcuộcđờilàcầnphảibiếthọchỏitừmọingười,đặcbiệtlàtừđốithủ
cạnhtranhcủamình.Vớitinhthầnđó,ơngđãtiếpthunhữngýtưởnghayvàvậndụngchúng
đểtựcảithiện,nângcaohiệuquảkinhdoanhcủamình.
Saunày,Welchđãthểchếhóahànhvitiếpthuđó,thơngquaviệcthiếtlậpnhữngquytrình


chínhthứcnhằmmụcđíchthuthập,phântíchvàhànhđộngdựatrêncácýtưởnghay.Ơng
tunbốviệchọchỏitừcácđốithủcạnhtranhkhơngchỉlàviệcnênlàmmàcịnlànhiệmvụ
củamỗinhânviênGE.
WelchcoihọchỏivàýtưởnglàtrọngtâmtrongvănhóaGE,dođóđãráoriếttậptrungvào
việctruyềnbánhữngýtưởnghaytớitồncơngty.Trongmộtthờigiandài,ơnglnsẵnlịng
cungcấptíndụngchonhữngcơngtymàGEđãtừnghọchỏi.Ơngnóirằngnhữngbàihọckinh
nghiệmtừIBMvàJohnson&JohnsonđãgiúpGEđứngvữngtạithịtrườngTrungQuốc,cịn
CanonvàChryslerđãdạychoGEmộtsốkỹnăngtrongviệcgiớithiệusảnphẩmrathịtrường.
Mộtsốnhàlãnhđạomuốntin,vàmuốnmọingườitinrằngchínhhọđãnghĩratấtcả.Nhưng
nhữngnhàlãnhđạonhưWalsonvàWelchlạikhơnghềquantâmđếnviệcýtưởngđólàcủaai.
Điềuhọquantâmlàlàmsaođểnhữngýtưởngđóđượctiếpnhậnnhanhnhấtvàhiệuquảnhất.
6.Nhữngtổnggiámđốckiệtxuấtđãcónhữngđónggópquantrọng,làmgiàuthêmkho
tàngkiếnthứclãnhđạovàquảnlý.Cónhữngcơngtyđượcđặtdướisựlãnhđạocủanhững
vịTổnggiámđốcđãhộitụđủnhữngyếutốđượcđềcậptrênđâynhưnghọvẫnkhơngđược
cuốnsáchnàynhắcđến.Lýdolànhữngngườinàychưađónggópđượcgìcóýnghĩahệthống
lýthuyếtvàkiếnthứchiệnhànhvềlãnhđạovàquảnlý.
MỗingườitrongsốbẩyvịTổnggiámđốcnàyđềuđãđónggópphầncủamìnhvàoviệclàm
phongphúthêmnhữnglýthuyết,kháiniệmvàtrithứclãnhđạovàquảnlý.BillGateslàngười
đầutiênnghĩrakháiniệm"hệthầnkinhsố",vàơngđãđặtcácthơngtinlênmặtbànđểtừđó
nghĩragiảiphápcótínhcáchmạngtrongviệclnchuyểnthơngtintrongtồncơngty,qua

đóbiếntấtcảnhânviênthànhnhữngcơngnhâncótrithức.AndyGrovecónhữngnhậnđịnh
rấtsâusắcvề"nhữngđiểmuốnchiếnlược",mộtkháiniệmđãgiúpcácgiámđốchiểurõhơn
vềcácvấnđềphứctạpkhiphảiđốiphóvớinhữngthayđổinhanhchóngtrongmơitrường
kinhdoanh.
HerbKelleherđãgiúpcácgiámđốckháchiểurằngvănhóacơngtycóthểvàthựcsựlàmột
trongnhữngtàisảnlớnnhấtcủacơngty,vàcơngviệccịnmangmộtýnghĩakhácvàlýthú
hơnchứkhơngđơnthuầnlànhữngconsốkhơkhan,sựnhàmchánvàđềuđặnnhưđồnghồ.
ƠngnhấnrấtnhiềuđếntinhthầnlàmviệcvàtínhhàihướctrongmơitrườngcủaSouthwest
Airlines,vàcoiviệcnhớtấtcảngàysinh,ngàycướicủacácnhânviênlàmộttrongnhữngthói
quenthườngxuncủamình.Bằngcáchđó,ơngvàcơngtyđãđượcđềnđápbằngnhữngnỗ
lựcvượttrộicủacácnhânviên.Khiđượchỏi:điềugìđãgiúpSouthwesttrởthànhhãnghàng
khơnglàmănsinhlợisuốtbathậpkỷliêntiếp,ơngđãtrảlờikhơngchútbănkhoăn:Chínhlà
nhânviêncủachúngtơi.
NgườitacũngcóthểdànhnhữngnhậnxéttươngtựchoSamWalson,ngườiđãrấtngạcnhiên
khithấymọingườisửngsốttrướcviệcơngdùngmộtchiếcxetảicởnhõlàmphươngtiệnđi
lại.("Vậytơiphảidùngcáigìđểchởconchócủatơiđi?MộtchiếcRollsRoycechắc?",Samhỏi
vặnlại).Nhưđãđềcậpởphầntrước,niềmđammêhọchỏicủaơnglàđiềumàmọigiámđốc
nênhọctập.Sựtrungthànhtheođuổimộttầmnhìnđơngiảnnhưngkhơngkémphầnmạnh
mẽ(vídụnhưngàynàocũngphảigiữgiárẻnhất)đãtruyềnlạichonhữngthếhệlãnhđạokế
tiếpmộtthơngđiệpsâusắc.
Nếunhưcầnphảiviếtlạinhữngquytắclãnhđạo,tựJackWelchcóthểđứngragiảngdạyđược.
TheoWelch:"Kinhdoanhrấtđơngiản".Ơngcịnkhẳngđịnhchínhtínhchấtkhơngchínhthức
cómộtsứcmạnhrấtlớn.Trướcđó,ngườitavẫnquanniệmkinhdoanhcóthểlàmộtcáigìđó
nhưngnhấtđịnhkhơngcóchỗchotínhkhơngchínhthức.Ơngđãtạoramộtcơchếtrongđó
nhữngngườigiỏinhấtđượcthểhiệnvàpháthuykhảnăng.Ơnghiểurằngkinhdoanhchínhlà
phảitạonênchấtxámtrongcơngty-mộtcáchnghĩrấtsâusắccủamộtvịTổnggiámđốc.Ơng
đãtạonênnhữngtiêuchímàcóthểtrởthànhhìnhmẫuchocáccơngtykháctrêntồnthếgiới
họctậpnhư:tăngtrưởng2consốvàtrởthànhcơngty"thứnhất,thứnhì"trêntấtcảcácthị
trường.Nhưngchínhviệctạonênmộttổchứcgắnbó,hoạtđộnghiệuquảvớivănhóatiếpthu



khácbiệthẳnsovớinhữngcơngtytạpnhamkhácđãlàmnênthànhtựuchủchốtcủaWelch.
Cuốicùng,xindànhvàilờiđểnóivềnhữngđiềukhiếnnhữngvịlãnhđạohànhđộngtheocách
củamình,haychínhxáchơn,nhữngđiềukhiếnhọkhơnghànhđộngtheonhữngcáchthơng
thường.Nhưđãđềcậpởphầnđầu,PeterDruckertừngquanniệmrằnglãnhđạolàmộtcơng
việc"tầmthường,khơnglãngmạnvàtẻngắt".Theotơi,cảbẩyvịlãnhđạoởđâyđềukhơng
đồngtìnhvớiDruckervềđiểmnày.SamWalsoncoiviệctạodựngWal-Martlàniềmvuithúvà
đãtừngviếtvềniềmđammêđốivớicạnhtranhtrongkinhdoanh.Tươngtự,JackWelchtừng
tunbố"Kinhdoanhlàýtưởng,làniềmvui,làsựhứngkhởi,làsựhợptácvàlàtấtcảnhững
điềuđócộnglại"
NhưngcólẽngườicócâutrảlờiđúngnhấtchocâuhỏitrênlàMichaelDell.Vàonăm1999,
trongkhiDellđangnóichuyệntạigiảngđườngcủatrườngđạihọcTexas,mộtsinhviênđãđặt
mộtcâuhỏi:tạisaonhữngtỷphúvẫntiếptụclàmviệc.Theosinhviênnày,"Ngàiđãcóq
nhiềutiềnrồi.TạisaoNgàikhơngbánhếttàisảnđi,muamộtchiếcthuyềnrồiđidungoạnở
biểnCa-ri-bê?"
CâutrảlờicủaDellđãnóilêntấtcả:"Duthuyềnmớithậtlànhàmchán.Emcóbiếtđiềuhành
mộtcơngtytrịgiámộttỷUSDthúvịđếnthếnàokhơng?"
Sauđâylànhữngbàihọcvềlãnhđạocủabẩyvịlãnhđạokiệtxuất,nhữngngườiđãlàmthay
đổihìnhthứckinhdoanhvàđãđượctậnhưởngrấtnhiềuniềmvuithútrongsuốtqtrìnhđó.
NHỮNGĐẶCTÍNH
CỦA7VỊLÃNHĐẠOKIỆTXUẤT
1.Cáchtiếpcậntừbênngồivào
2.Khảnăngtruyềntảibẩmsinh
3.Hiểuđượcvaitrịquantrọngcủavănhóa
4.Sángtạoranhữngsảnphẩm,quytrìnhhaygiảipháp“đitrướcthờiđại”.
5.Ápdụngnhữngýtưởnghaynhấtbấtluậnnguồngốccủaýtưởngđó.
6.Đónggópthêmvàokhotàngkiếnthứcvềlãnhđạovàquảnlýtrongkinhdoanh.


PHẦN2:XÁCĐỊNHCHIẾNLƯỢCCỦACÁCNHÀLÃNHĐẠOKIỆTXUẤT


Chương1.COIKHÁCHHÀNGLÀTRỌNG
TÂMTRONGMƠHÌNHKINHDOANH
Ngaytừkhikhởinghiệp,việckinhdoanhcủachúngta–từkhâuthiếtkế,sảnxuấtđếnkhâubán
hàngđềuđượcđịnhhướngtheoýkiếncủakháchhàng
MichaelDell-ngươìsánglậpvàGiámđốcđiềuhànhtậpđồnmáytínhDell.
Nắmbắtđượcnhucầucủakháchhànglnlnlàđiềuquantrọng.Nhưngcólẽđiềuquan
trọnghơnlàkhinhữngnhucầuđóthayđổi,nhấtlàtrongthờikỳkinhtếđixuống–bạncần
hiểurõsựthayđổinàyhơnbấtkỳcơngtynàokhác.
MICHAELDELL

MichaelDellsẽlàmgì?
BạnđangởcươngvịlàmộtGiámđốcđiềuhành(CEO)củamộtcơngtysảnxuấthànggiadụng
cósốvốn30triệuđơla.Cơngtyđượcchabạnthànhlậpvàonăm1960vàđitiênphongtrong
lĩnhvựcsảnxuấtmáylàmsạchkhơngkhígiađình.Hainămtrước,chabạnnghỉhưuvàgiaolại
cơngviệckinhdoanhchobạn.Nhữngviệclàmđầutiêncủabạnlàhiệnđạihóacơngtybằng
cáchlắpđặthệthốngmáytính(gồmcảviệclậptrangwebriêngchocơngty)chocáchoạt
độngđiềuhànhvàquytrìnhmuabántheođơnđặthàng.Kếtquảlà,ngàynayhơnmộtnửasố
hợpđồngcơngtynhậnđượcđềuthựchiệnquamạngInternet.
Trong6thángđầutiên,cơngviệckinhdoanhdiễnrakháthuậnbuồmxigió.Nhưngsauđó,
mọiviệcbắtđầuđixuống.Mặcdùnhữngsảnphẩmđầutiêncủacơngtylàmáygiữẩmvàlàm
khơ,nhưngsảnphẩmmanglạinhiềulợinhuậnchohọtrongvịng4nămqualạilàmáylọc
khơngkhí(máylọckhơngkhí4000–AirPure4000).Khisảnphẩmđượctungrathịtrường,
ngaytứcthìnótrởnênrấtđượcưachuộng.Nhưngcónhiềucơngtymớithâmnhậpthịtrường
vànhanhchónglấnátthịphầncủacơngtybạn.Nếumọichuyệnvẫntiếpdiễnnhưvậy,chỉ
trongvịng6thángnữa,bạnsẽchỉcịnkhoảng1/4thịphầnsovớimộtnămtrướcđây.Vấnđề
trởnêntồitệhơnkhihàngcủabạntồnkhongàycàngnhiềutrongkhinhucầutrênthịtrường
giảmđángkể.Nếutìnhhìnhkhơngthayđổi,bạnsẽmấthơnnửatriệuđơlachosốhàngtồn
khoqmứcquyđịnhnày.
Dosảnphẩmkhơngthayđổi,bạnkhơngthểhiểuđiềugìđangdiễnra.Đểchốnglạinhữngđối

thủcạnhtranh,bạnsẽnghetheolờikhuncủachabạnvàtungrachiếndịchquảngcáotrên
cácbáo,đàicũngnhưgửithưmờikhuyếnmạivớinhữngkhoảnchiếtkhấuchokháchhàng


×