Khí metan và tiềm năng sử dụng potx

Khí metan và tiềm năng sử
dụng
Ở Việt Nam từ trước đến nay, vì nhiều lý do khách quan nên
việc thu hồi và sử dụng khí mêtan từ khai thác than chưa được
thực hiện.
Từ giữa những năm 1990 nhiều nước
trên thế giới đã bắt đầu sử dụng nhiều nguồn năng lượng thay
thế. Ở các nước châu Âu, các loại khí “vô dụng” như metan than
cốc, hợp kim sắt, metan than và khí bãi rác, từ lâu đã trở thành
loại nhiên liệu bình thường, để sản xuất điện, hơi nước và nước
nóng. Sự tận dụng khí metan mỏ, khí bãi rác, các sản phẩm nhiệt
phân và lên men của chất thải hữu cơ, cũng như khí than cốc,
hợp kim sắt, lò cao mang lại lợi ích không chỉ tiết kiệm khí thiên
nhiên và sản phẩm dầu mỏ, mà còn hạn chế phát tán khí thải nhà
kính
Kinh nghiệm khai thác khí mêtan trên thế giới
Trữ lượng khí mêtan của các vỉa than trên thế giới vượt quá trữ
lượng khí thiên nhiên và ước tính 260.000 tỉ mét khối. Các
nguồn tài nguyên lớn nhất được tập trung ở Trung Quốc, Nga,
Mỹ, Úc, Nam Phi, Ấn Độ, Ba Lan, Đức, Anh và Ukraina.
Tại Hoa kỳ, khí mêtan đã được khai thác một cách quy mô, và
một ngành công nghiệp hoàn chỉnh đã hình thành và hoạt động
để khai thác khí từ các vỉa than. Trong 10 năm qua, sản lượng
khí mêtan than khai thác từ các giếng chuyên dụng đã tăng lên
60 tỉ mét khối/năm.
Trong những năm gần đây tại Mỹ, khai thác khí mêtan đã trở
thành một bộ phận quan trọng của ngành khai thác khí và có
khoảng 200 công ty Mỹ hoạt động trong lĩnh vực này.

Hiện nay, Hoa Kỳ đang nghiên cứu và ứng dụng công nghệ thu
hồi khí từ trong các vỉa than có chứa 80% khí mêtan. Đạt được
mức thu hồi này là nhờ phương pháp tác động khí động lực và
thủy động lực (nhờ sức nược, huyền phù hoặc dung dịch đặc
biệt) lên vỉa, tăng cường độ thoát khí của vỉa.
Tại Úc, Trung Quốc, Canada, Ba Lan, Đức và Anh bắt đầu đẩy
mạnh công tác thu hồi khí mêtan.
Tại Úc, một số công ty đã khai thác thành công khí mêtan từ
những năm 1990. Khí mêtan được khai thác từ các giếng khoan
ngang dọc theo vỉa với độ dài thân giếng đến 1.500 m; khí được
chuyển tới nhà máy xử lý khí, tại đây khí mêtan được khử nước,
lọc, hóa lỏng theo tiêu chuẩn và được chuyền đến các hộ tiêu thụ
theo đường ống dẫn.
Tại Trung Quốc, nguồn khí mêtan của các vỉa than có khoáng
350 nghìn tỉ mét khối. Việc thu hồi chúng đã được tiến hành vào
đầu những năm 1990. Các chuyên gia Trung Quốc và nước
ngoài đã khoan được hơn 100 giếng khoan thử nghiệm trên vùng
mỏ của phía đông
Hiện nay, sản lượng khí mêtan của Trung Quốc là khoảng 5 tỷ
mét khối. Và năm 2010 dự kiến tăng sản lượng hàng năm lên l0
tỉ mét khối. .
Canada đã bắt đầu thử nghiệm thu hồi khí mêtan tại khu Palliser
ở Alberta. Dự báo trữ lượng khi mêtan các vỉa than chiếm
khoảng 8.000 tỉ mét khối. (trong khi đó trữ lượng loại khí truyền
thống ở trong nước – 5.000 tỉ mét khối), và trong tương lai đây
sẽ là loại dạng khí khai thác chủ yếu của Canada.
Tại Anh, công ty Coalgas tiến hành khai thác khí mêtan từ hai
mỏ ngừng khai thác – “Makhram”, nằm gần thị trấn Mansfield,
và “Stitley”. Công ty đã phát triển một phương pháp mới để thu
hồi khí mêtan từ các vỉa than bỏ khai thác, trực tiếp hút qua thân

giếng thông gió của mỏ.
Từ đó cho thấy, sự cần thiết, tính khả thi và hiệu quả kinh tế của
việc khai thác khí mêtan với quy mô lớn từ các vỉa than được
thực tiễn chứng minh ở một số nước. Theo các chuyên gia Mỹ,
xu hướng này sẽ tiếp tục phát triển, và đến năm 2020 sản lượng
khí mêtan từ các vỉa than trên thế giới sẽ đạt 100-150 tỉ mét
khối/ năm và triển vọng khai thác thương mại khí mêtan mỏ trên
thế giới có thể đạt tới 470-600 tỉ mét khối/ năm, chiếm 15-20%
sản lượng khí thiên nhiên trên thế giới.
Tại Liên bang Nga, trữ lượng toàn bộ mêtan trong các vỉa than
có khoảng 100-120 tỉ mét khối/năm. Trên lãnh thổ Nga các vỉa
than chứa khí chủ yếu là bể than Vorkutinski và Kuznetxki. Mặc
dù triển vọng rất lớn, nhưng thực tế sử dụng làm nhiên liệu sản
xuất điện ở Nga chỉ chiếm khoảng 5-10% tổng khí thu hồi