Một số giải pháp khuyến khích giảng viên đổi mới phương pháp giảng dạy doc

Một số giải pháp khuyến khích giảng viên đổi
mới phương pháp giảng dạy

Hãy cùng phân tích những thực trạng của công tác giảng dạy đại
học hiện nay để từ đó xây dựng các sở cứ khoa học nhằm đưa ra các
giải pháp triển khai để giúp giảng viên làm tốt công việc giảng dạy
của mình, trong đó có việc đổi mới PPGD.
Những nguyên nhân hạn chế đổi mới phương pháp giảng dạy đại
học hiện nay
Chưa có chính sách khuyến khích học tập nâng cao trình độ chuyên
môn: Muốn có giảng viên dạy giỏi, trước hết giảng viên đó phải là
người có trình độ chuyên môn cao, chỉ khi nắm vững chuyên môn lúc đó
giảng viên mới tiếp cận được các phương pháp giảng dạy môt cách khoa
học và tự tin đứng trước bục giảng. Nhiều trường đại học của ta vẫn
chưa quan tâm đúng mức đến việc nâng cao trình độ chuyên môn cho
giảng viên, còn hiện tượng “cơm chấm cơm” (đại học dạy đại học).
Không ít giảng viên sau khi cố gắng lấy được tấm bằng Tiến sĩ, Phó giáo
sư đã tự kết thúc con đường học tập, nghiên cứu của mình. Vì họ còn
phải mưu sinh…
Không có chính sách, chế độ khuyến khích giảng viên nâng cao
nghiệp vụ sư phạm: Hầu hết các giảng viên đại học có bằng Tiến sĩ, tâm
huyết với nghề đều có nguyện vọng phấn đấu đạt được các danh hiệu
cao quí như giáo sư, phó giáo sư (GS/PGS), . . . nhưng các tiêu chí trở
thành GS/PGS (trong quyết định 174/2008) không hề tính đến chất
lượng giảng dạy, không khuyến khích các giảng viên áp dụng đổi mới
PPGD, một số tiêu chí không sát với công việc và đặc thù của nhà
giáo. Suy cho cùng chức danh Giáo sư hay Phó giáo sư do Nhà nước
phong tặng phải là cái đích cho giảng viên phấn đấu nhằm nâng cao chất
lượng giảng dạy bậc đại học. Vì vậy sẽ là sai lầm lớn nếu chỉ đề cao các
giáo sư phải có nhiều bài báo khoa học đăng trên các Tạp chí khoa học
quốc tế nhưng khi lên lớp lại “đọc-chép” nhồi nhét kiến thức cho sinh

viên.
Những giảng viên đầu tư cho nghiên cứu khoa học giáo dục, đổi mới
PPGD không được hưởng quyền lợi nào có giá trị. GS/PGS là chức danh
của nhà giáo, nhưng trong các hội đồng xét công nhận chức danh
GS/PGS, ngoài hội đồng khoa học giáo dục, còn 26 hội đồng liên ngành
khác đều không thừa nhận các kết quả nghiên cứu đổi mới PPGD
chuyên ngành của các ứng viên mà chỉ đánh giá các bài báo khoa học
thuần túy theo các danh mục đã được qui định trước. Việc làm này thủ
tiêu động lực nghiên cứu khoa học giáo dục, nghiên cứu đổi mới PPGD
của giảng viên đại học.
Không có tổ chức, cơ quan hỗ trợ giảng viên đại học đổi mới PPGD
đại học: Hiện nay, ở các trường ĐH của ta chỉ mới có trung tâm hỗ trợ
sinh viên, chưa có trung tâm hỗ trợ giảng viên trong nghiệp vụ sư phạm.
Đa số các trường đại học ở Việt Nam đều giao nhiệm vụ nghiên
cứu/nâng cao năng lực dạy và học của nhà trường cho khoa sư phạm
(nếu có) hoặc đơn vị chuyên trách công tác đảm bảo chất lượng. Tuy
nhiên, trong khi các khoa sư phạm tập trung vào giáo dục phổ thông thì
các đơn vị đảm bảo chất lượng thường chịu trách nhiệm chủ yếu về hoạt
động kiểm định và khảo thí. Việc đổi mới phương pháp giảng dạy đại
học không ai quản lý, thuộc thành phần lơ lửng, vô chủ!
Trong bối cảnh bùng nổ thông tin, công nghệ thông tin trở thành phương
tiện dạy học hiệu quả, công nghệ dạy học ngày càng có nhiều ứng dụng
mới và lý luận/phương pháp giảng dạy đại học không ngừng phát triển
thì việc xây dựng các đơn vị chuyên trách đổi mới phương pháp giảng
dạy là rất cần thiết nhằm hỗ trợ giảng viên đổi mới phương pháp giảng
dạy có hiệu quả. Tuy nhiên lâu nay chúng ta hay kêu gọi giảng viên đại
học đổi mới phương pháp giảng dạy, nhưng thực tế nhiều giảng viên
không biết phải đổi mới như thế nào, ai/đơn vị nào trong trường có thể
giúp đỡ hay hỗ trợ họ trong việc đổi mới?
Hầu hết các trường đại học đã được nối mạng, phương tiện tin học đã

được trang bị đến tận phòng học, nhưng việc ứng dụng ICT trong dạy
học vẫn còn chưa thống nhất và còn tuỳ tiện. Nhiều giảng viên trẻ mạnh
dạn áp dụng công cụ tin học trong giảng dạy, nhưng còn nhiều giảng
viên vẫn trung thành và thuỷ chung “phấn trắng bảng đen” tạo nên hình
ảnh “trăm hoa đua nở” “mỗi nơi một vẻ” chẳng giống ai và không ai
quản lý.
Một số giải pháp khuyến khích giảng viên đại học nghiên cứu đổi
mới PPGD
Trên cơ sở như đã phân tích, nhằm khắc phục những hạn chế của “công
cuộc” đổi mới PPGD ở bậc Đại học, chúng tôi đưa ra một số giải pháp
cụ thể mà các trường ĐH ở Việt Nam có thể triển khai để giúp giảng
viên làm tốt công việc giảng dạy của mình, trong đó có việc đổi mới
PPGD:
Thành lập trung tâm hỗ trợ giảng dạy cho giảng viên: Các trường đại
học Việt Nam hiện nay cần phải có đơn vị chuyên trách làm nhiệm vụ
nghiên cứu dạy và học. Tuy nhiên để không tạo thêm biên chế và hoạt
động có hiệu quả, nhân sự của đơn vị này là các giảng viên thuộc các
khoa đào tạo của trường được tập hợp lại, vừa tham gia giảng dạy ở các
khoa vừa làm nhiệm vụ nghiên cứu về dạy và học dưới sự chỉ đạo trực
tiếp của Ban giám hiệu trường đại học. Việc giảng dạy và nghiên cứu
phải luôn gắn kết với nhau không tách rời nhau, người thoát ly công tác
giảng dạy thì không thể hoạt động ở nhóm này