Bài giảng kế toán quản trị chương 3 các phương pháp xác định chi phí (2017)

CHƯƠNG 3

CÁC PHƯƠNG PHÁP
XÁC ĐỊNH CHI PHÍ


Các phương pháp xác định chi phí
theo q
trình SX

Theo
cơng việc


 Các
Cácsản
sảnphẩm
phẩm (cơng
(cơng viêc)
viêc)khác
khácnhau
nhaucả
cảvề
vềđặc
đặc
điểm
điểm và
vàchi
chi phi.
phi.


 Hầu
Hầuhết
hếtcác
cácchi
chiphí
phícó
cóthể
thểxác
xácđịnh
định trực
trựctiếp
tiếp cho
cho
từng
từngsản
sảnphẩm
phẩm(cơng
(cơngviệc).
việc).


Quick Check 
Cơng
Cơng ty
ty nào
nào dưới
dưới đây
đây có
có thể
thể áp

áp dụng
dụng
phương
phương pháp
pháp xác
xác định
định chi
chi phí
phí theo
theo cơng
cơng
việc
việc ??

a.
a. Cơng
Cơng ty
ty Watersilk
Watersilk chuyên
chuyên sản
sản xuất
xuất
khăn
khăn giấy.
giấy.
b.
b. Công
Công ty
ty Tư
Tư vấn

vấn thiết
thiết kế
kế Ngôi
Ngôi nhà
nhà xinh.
xinh.
c.
c. Công
Công ty
ty Đồ
Đồ hộp
hộp Hạ
Hạ Long.
Long.
d.
d. Công
Công ty
ty tổ
tổ chức
chức tiệc
tiệc cưới
cưới Omeliza.
Omeliza.
e.
e. Công
Công ty
ty Đóng
Đóng tàu
tàu Bạch
Bạch Đằng.

Đằng.


Phương pháp xác định chi phí theo
cơng việc

CP
CPsản
sản xuất
xuất chung
chung
Phân
Phân bổ
bổ cho
cho

NVL
NVL Xác đ
ịn h
trực
trựctiếp
tiếpcho
trực
t ừn
tiếp
g cô
ng v
iệc

từng

từngcông
côngviệc
việc

Công
Công việc
việc
(ĐĐH)
(ĐĐH)
p
ế
i
t
c

c
trự
ệ
i
h
v
ịn
g
đ
n
c
ô
á
c
X

g
n
Nhân
công
Nhân công o từ
h
c
trực
tiếp
trực tiếp


Trình tự ln chuyển chứng từ
Nhận
NhậnĐĐH
ĐĐHtừ
từ
khách
kháchhàng
hàng

Phiếu
Phiếutheo
theo dõi
dõiCP
CP
theo
theocơng
cơngviệc
việc

••Phiếu
Phiếu xuất
xuất kho
khoNVL
NVL
Lập
Lậplịch
lịchsản
sản
xuất
xuất

••Phiếu
Phiếu theo
theodõi
dõithời
thời
gian
gianlao
laođộng
động
••Mức
Mứcphân
phânbổ
bổCPSX
CPSX
5
chung
chung

Phiếu theo dõi chi phí theo cơng việc
Phiếu theo dõi chi phí theo cơng việc
Mã số cơng việc A - 143
Phân xưởng B3
Tên sp Thuyền gỗ
NVL TT
C.từ
TT

Ngày bắt đầu 10-3-2017
Ngày hồn thành
Số lượng sp hồn thành

Nhân cơng TT
C.từ
Số giờ TT

Tổng hợp chi phí
NVLtrực tiếp
Nhân cơng trực tiếp
Sản xuất chung
Tổng chi phí
CP đơn vị sản phẩm

SX chung
Số gìơ Tỷ lệ

TT

Số lượng sp bàn giao
Ngày SL
Tồn


Trình tự hạch tốn
TK 621DDH 01

TK 154DDH 01

TK 622DDH 01
TK 627
TK 154DDH 02
TK 621DDH 02
TK 622DDH 02

TK 155


Phân
Phân bổ
bổ chi
chi phí
phí sản
sản
xuất
xuất chung
chung

Phương pháp chi phí thực tế &
phương pháp chi phí thơng thường

PP chi phí
thực tế
Giá
Giáthành
thành
đvsp
đvsp
CP SX
chung
thực tế

CP nhân cơng TT thực tế
CP NVL TT
thực tế


Phương pháp chi phí thực tế &
phương pháp chi phí thông thường
PP CP
thông
thường
CP nhân công TT thực tế
CP NVL TT thực tế

Giá
Giáthành

thành
đvsp
đvsp
Mức độ sử
dụng cho
công việc X
Tỷ lệ phân bổ
ước tính


Phương pháp chi phí thơng thường
Xác định tỷ lệ phân bổ CPSX chung ước tính
Vào đầu năm tài chính:
 Ước tính tổng CPSX chung cho cả kỳ.
 Chọn tiêu thức phân bổ phù hợp, và ước tính

mức độ phát sinh của tiêu thức đó.
 Tính tỷ lệ phân bổ CPSX chung ước tính (POHR).


Phương pháp chi phí thơng thường

Tổng CPSX chung ước tính

POHR =

Tổng mức độ phát sinh ước tính
của tiêu thức phân bổ

Phương pháp chi phí thơng
thường
Dựa
Dựatrên
trêncơ
cơsở
sở ước
ước
tính,
tính,và
vàxác
xácđịnh
địnhngay
ngaytừ
từ
đầu
đầukỳ.
kỳ.

CPSX chung phân bổ = POHR × Mức độ HĐ thực tế

mức
mứcđộ
độthực
thựctế
tếcủa
của tiêu
tiêuthức
thức
phân

phânbổ,
bổ,thí
thídụ:
dụ:SLSP
SLSPsản
sảnxuất,
xuất,
số
sốgiờ
giờlao
laođộng
độngtrực
trựctiếp,
tiếp,số
sốgiờ
giờ
máy
máysử
sửdụng
dụngtrong
trongkỳ.
kỳ.


Ví dụ




Cơng ty du lịch HP tourist …có tổng chi phí

chung dự kiến phát sinh trong năm 2017 là 5
tỷ đồng. Tổng số thời gian lao động trực tiếp
dự kiến là 50.000 giờ. Tour 3204 Hải Phòng Huế từ ngày 28/4/2017 đến ngày 2/5/2017 đã
sử dụng hết 100 giờ lao động trực tiếp.
Chi phí chung phân bổ cho Tour 3204 là bao
nhiêu ?


Phương pháp chi phí thơng thường
Làm thế nào nếu
CPSX chung thực tế
và CPSX chung đã
phân bổ chênh lệch
nhau ?


CPSX chung phân bổ thừa (thiếu)
16

Nếu Chênh lệch ít

Nếu chênh lệch nhiều
CPSX chung
phân bổ thừa (thiếu)

CPSX chung
phân bổ thừa (thiếu)

hoặc
CPSXKD

dở dang
Giá vốn
Hàng bán

Thành
phẩm
Giá vốn
hàng bán


Ví dụ








Tổng chi phí chung đã phân bổ cho tất cả các
tour tại HP tourist trong năm 2017 là 5,2 tỷ
đồng.
Tổng chi phí chung thực tế phát sinh trong năm
2017 là 5,5 tỷ đồng.
Số dư ngày 31/12/2017 (trước khi thực hiện các
bút toán kết chuyển) các tài khoản 154 là 0,5 tỷ
và 632 là 49,5 tỷ.
Hãy xác định và xử lý phần chi phí chung phân
bổ thừa (thiếu) trong năm.

Các phương pháp xác định chi phí
Xác định CP
theo q
trình SX

Xác định CP
theo cơng
việc

Sản
Sảnxuất
xuất hàng
hàngloạt,
loạt, các
cácsản
sản phẩm
phẩm đồng
đồng
chất,
chất,q
qtrình
trìnhsản
sảnxuất
xuất liên
liêntục.
tục.
Đặc
Đặcđiểm
điểmcác

cácsản
sảnphẩm
phẩm khơng
khơng có
có sự
sự khác
khác
biệt.
biệt.
Chi
Chiphí
phíđể
đểsản
sảnxuất
xuất các
cácsản
sảnphẩm
phẩm
giống
giốngnhau.
nhau.


Dầu #1 

Xăng

Gas
Chưng cất
Dầu thơ

Dầu #2 
Nhiên liệu máy bay

Q trình s
Q trình sảản xu
n xuấất các s
t các sảản 
n 
ph
phẩẩm d
m dầầu khí
u khí

Dầu Diesel 


Xác định CP theo công việc &
Xác định CP theo q trình SX
Xác
Xác định
định CP
CP theo
theo cơng
cơng việc
việc








Nhiều
Nhiều cơng
cơng việc
việc được
được
thực
thực hiện
hiện trong
trong một
một kỳ.
kỳ.
CP
CP được
được tổng
tổng hợp
hợp lại
lại cho
cho
từng
từng cơng
cơng việc.
việc.
Tài
Tài liệu
liệu cơ
cơ bản

bản là
là Phiếu
Phiếu
Chi
Chi phí
phí cơng
cơng việc.
việc.
CP
CP đơn
đơn vị
vị tính
tính theo
theo cơng
cơng
việc.
việc.

Xác
Xác định
định CP
CP theo
theo q
q trình
trình SX
SX


Một
Một loại

loại sản
sản phẩm
phẩm được
được
SX
SX trong
trong một
một thời
thời kỳ
kỳ dài.
dài.



CP
CP được
được tổng
tổng hợp
hợp theo
theo
phân
phân xưởng.
xưởng.



Tài
Tài liệu
liệu cơ
cơ bản

bản là
là Báo
Báo cáo
cáo
CP
CP theo
theo phân
phân xưởng.
xưởng.



CP
CP đơn
đơn vị
vị tính
tính theo
theo phân
phân
xưởng.
xưởng.


Xác định chi phí theo q trình sản xuất

Số tiền

Ngun liệu
trực tiếp

SX chung
Nhân cơng
trực tiếp
Loại chi phí sản phẩm

CP
CPnhân
nhâncơng
cơng trực
trực
tiếp
tiếpthường
thườngnhỏ
nhỏso
so
với
vớicác
cácCP
CPsản
sản
phẩm
phẩmkhác.
khác.


Xác định chi phí theo q trình sản xuất

Số tiền

NVL trực tiếp

Chế biến

CP
CPnhân
nhâncơng
cơngtrực
trực
tiếp
tiếpthường
thường nhỏ
nhỏ so
so
với
với các
các CP
CPsản
sản
phẩm
phẩm khác.
khác.

Loại chi phí sản phẩm
Do
Dođó,
đó,CP
CPnhân
nhâncơng
cơngtrực
trựctiếp
tiếpthường

thườngđược
đượcgộp
gộpvới
với
CPSX
biến.
CPSXchung
chung và
vàgọi
gọi là
là CP
CPchế
chế
22 biến.


So sánh Xác định CP theo công việc &
Xác định CP theo q trình SX

NVL
NVL trực
trực tiếp
tiếp

Nhân
Nhân cơng
cơng
trực
trực tiếp
tiếp

SX
SX chung
chung

SP dở
dang

Thành
Thành
phẩm
phẩm
Giá
Giá vốn
vốn
hàng
hàng bán
bán


So sánh Xác định CP theo công việc &
Xác định CP theo q trình SX

NVL
NVL trực
trực tiếp
tiếp

Nhân
Nhân cơng
cơng

trực
trực tiếp
tiếp
SX
SX chung
chung

Xác
Xác định
định CP
CP theo
theo cơng
cơng
việc:
việc: CP
CP được
được tính
tính trực
trực
tiếp
tiếp và
và phân
phân bổ
bổ cho
cho
từng
từng công
công việc
việc cụ
cụ thể.

thể.

Công
Công việc
việc

Thành
Thành
phẩm
phẩm
Giá
Giá vốn
vốn
hàng
hàng bán
bán


So sánh Xác định CP theo công việc &
Xác định CP theo q trình SX

NVL
NVL trực
trực tiếp
tiếp

Nhân
Nhân cơng
cơng
trực

trực tiếp
tiếp
SX
SX chung
chung

Xác
Xác định
định CP
CP theo
theo quá
quá
trình
trình SX:
SX: CP
CP được
được xác
xác
định
định trực
trực tiếp
tiếp và
và phân
phân bổ
bổ
cho
cho từng
từng phân
phân xưởng.
xưởng.

Phân
Phân xưởng
xưởng
sản
sản xuất
xuất

Thành
Thành
phẩm
phẩm
Giá
Giá vốn
vốn
hàng
hàng bán
bán