Tiểu luận tốt nghiệp chủ đềgiá trị bền vững của triết học mác lênin liên hệ quán triệt đại hội xiii của đảng “kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa máclênin, tư tưởng hồ chí minh” t

TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP
Chủ đề
Giá trị bền vững của triết học Mác-Lênin. Liên hệ quán triệt Đại hội
XIII của Đảng “Kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa
MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh” trong q trình đổi mới.


Bằng số

Bằng chữ

MỤC LỤC
NỘI DUNG

Trang

MỞ ĐẦU
I.

GIÁ TRỊ CÁCH MẠNG, KHOA HỌC CỦA HỌC THUYẾT
MÁC VÀ VIỆC BẢO VỆ, PHÁT TRIỂN HỌC THUYẾT MÁC HIỆN

01
02

NAY
1.

Chủ nghĩa Mác là một học thuyết cách mạng, khoa học, là 02 thế giới
quan và hệ tư tưởng của giai cấp vô sản.

2.

Sức sống của của chủ nghĩa Mác bắt nguồn từ bản chất 04 cách mạng
và khoa học.

II.

SỰ CẦN THIẾT PHẢI VẬN DỤNG SÁNG TẠO VÀ PHÁT
TRIỂN CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ
QUỐC HIỆN NAY.

1.

uất phát từ bản chất cách mạng, khoa học và sáng tạo của 07 chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh

07


2.

uất phát từ yêu cầu nhiệm v

y ng và bảo vệ T quốc 09 trong tình

hình mới
3. uất phát từ s nghiệp y ng và bảo vệ T quốc góp phần bảo vệ chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.

11

III. SỰ KIÊN ĐỊNH VẬN DỤNG, PHÁT TRIỂN SÁNG TẠO CHỦ

13

IV. KẾT LUẬN

18

V. TÀI LIỆU THAM KHẢO

21

NGHĨA MÁC - LÊ NIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG VĂN
KIỆN ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG


MỞ ĐẦU
Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống các quan điểm lý luận và phương pháp
khoa học được kết tinh và là đỉnh cao thành tựu trí tuệ của loài người. Chủ nghĩa
Mác - Lênin là thế giới quan và phương pháp luận khoa học, cung cấp cho con
người công cụ để nhận thức và cải tạo thế giới; chỉ ra quy luật vận động của tự
nhiên, xã hội và tư duy. Hồ Chí Minh đã kế thừa và phát triển sáng tạo Chủ
nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể Việt Nam, là toàn bộ chiến lược từng
bước đưa cách mạng Việt Nam từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân lên cách
mạng xã hội chủ nghĩa.
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam
luôn khẳng định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng
tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động. Trên cơ sở ấy, Đảng Cộng sản Việt Nam

đã trung thành và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh vào thực tiễn sự nghiệp đổi mới và đã đạt được những thành tựu to lớn, có
ý nghĩa lịch sử, đưa đất nước ra khỏi tình trạng nước nghèo và kém phát triển,
trở thành một trong những nước có nền kinh tế phát triển nhanh và ổn định hàng
đầu thế giới.
Những thành tựu to lớn của cách mạng Việt Nam, đặc biệt sau 35 năm đổi
mới đất nước đã khẳng định, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn nắm vững, vận
dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên
định về nguyên tắc, chiến lược và sáng tạo, linh hoạt về sách lược, phương pháp;
chống xa rời thực tiễn, giáo điều, bảo thủ, trì trệ, chủ quan, nóng vội. Điều đó
góp phần củng cố niềm tin và đặt cơ sở vững chắc để tiếp tục phát huy trong
những chặng đường tiến lên của đất nước.
Sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay là vấn đề vừa cấp
bách trước mắt, vừa cơ bản lâu dài của sự nghiệp cách mạng Việt Nam.

1


NỘI DUNG
I. GIÁ TRỊ CÁCH MẠNG, KHOA HỌC CỦA HỌC THUYẾT MÁC VÀ
VIỆC BẢO VỆ, PHÁT TRIỂN HỌC THUYẾT MÁC HIỆN NAY

Chủ nghĩa Mác là học thuyết khoa học, cách mạng về các quy luật phát triển
của tự nhiên, xã hội và tư duy; là lý luận khoa học soi đường cho phong trào
cách mạng của quần chúng bị áp bức, bóc lột để xây dựng một xã hội mới công
bằng, dân chủ, hạnh phúc - xã hội xã hội chủ nghĩa. Gần hai thế kỷ đã đi qua,
lịch sử nhân loại đã từng chứng kiến biết bao sự đổi thay, nhưng học thuyết Mác
vẫn giữ nguyên giá trị đối với nhân loại và thời đại. Sức sống mãnh liệt của học
thuyết Mác được quy định bởi giá trị cách mạng, khoa học của nó.

1. Chủ nghĩa Mác là một học thuyết cách mạng, khoa học, là thế giới
quan và hệ tư tưởng của giai cấp vô sản.
Sự ra đời của học thuyết Mác là một cuộc cách mạng vĩ đại trong lịch sử tư
tưởng triết học nhân loại. C.Mác đã thâu tóm những tinh hoa trong kho tàng tri
thức nhân loại, xây dựng nên hệ thống lý luận khoa học hồn bị với ba bộ phận
cấu thành khơng tách rời: Triết học mác xít, Kinh tế chính trị học mácxít, Chủ
nghĩa cộng sản khoa học. Hệ thống lý luận đó trở thành thế giới quan, phương
pháp luận khoa học của giai cấp cơng nhân và chính đảng của mình nhận thức về
con người, xã hội và con đường giải phóng con người khỏi áp bức, bóc lột, giải
phóng xã hội khỏi mọi ràng buộc trong quá trình phát triển của nó. Trong Luận
cương về Phoiơbắc, C.Mác đã chỉ rõ vấn đề này: “Các nhà triết học đã chỉ giải
thích thế giới bằng nhiều cách khác nhau, song vấn đề là cải tạo thế giới”.
Sức sống của học thuyết Mác được bắt nguồn từ chính giá trị khoa học,
cách mạng, tính chính thể và độ sâu sắc của hệ thống lý luận. C.Mác đã vượt lên
trên tất cả các nhà triết học đương thời, với việc kết hợp một cách tài tình giữa
việc giải phóng chủ nghĩa duy vật khỏi tính chất trực quan, máy móc siêu hình
và giải phóng phép biện chứng khỏi tính chất duy tâm, thần bí. Thực hiện một
cuộc cách mạng vĩ đại trong lịch sử triết học để thống nhất chủ nghĩa duy vật với
phép biện


chứng, giữa quan niệm duy vật về tự nhiên với quan niệm duy vật về đời sống xã
hội, giữa tính cách mạng và tính khoa học, giữa lý luận và thực tiễn, giữa nhận
thức thế giới và cải tạo thế giới. C.Mác đã vận dụng quan điểm duy vật biện
chứng vào nghiên cứu lĩnh vực xã hội, qua đó phát kiến ra chủ nghĩa duy vật lịch
sử. Đây thực sự là một cuộc cách mạng trong triết học về xã hội. Học thuyết
Mác trở thành thế giới quan khoa học của giai cấp công nhân để nhận thức đúng
quy luật vận động của lịch sử: sản xuất vật chất là nền tảng của đời sống xã hội;
sự tồn tại, phát triển của xã hội lồi người trải qua các hình thái kinh tế xã hội từ
thấp đến cao là một quá trình lịch sử - tự nhiên; đấu tranh giai cấp là động lực

trực tiếp thúc đẩy các xã hội có giai cấp phát triển.
Từ thực tiễn của đời sống xã hội tư bản, C.Mác tập trung đi sâu nghiên cứu,
cơ sở kinh tế của xã hội đó. Dựa trên lý luận giá trị, phân tích thực chất sản xuất
tư bản chủ nghĩa, C.Mác đã vạch trần bản chất kinh tế của chủ nghĩa tư bản là
bóc lột giá trị thặng dư do người lao động làm thuê tạo ra; chứng minh rõ các
hình thức biểu hiện của quan hệ sản xuất tư bản có thể thay đổi, nhưng bản chất
bóc lột giá trị thặng dư thì khơng hề thay đổi. Bản chất kinh tế đó của chủ nghĩa
tư bản là nguồn gốc sâu xa làm nảy sinh và duy trì mâu thuẫn cơ bản của xã hội
tư bản. C.Mác là người đầu tiên phát hiện ra quy luật phát triển cơ bản của mọi
thời đại là sự tác động biện chứng giữa lực lượng sản xuất xã hội và quan hệ sản
xuất xã hội để xây dựng nên lý luận về hình thái kinh tế - xã hội và coi sự phát
triển của các hình thái kinh tế - xã hội là một quá trình lịch sử tự nhiên.
C.Mác công khai tuyên bố, chủ nghĩa tư bản đã lỗi thời, cần thay thế nó bằng
chủ nghĩa cộng sản. Đó là sự thay thế đúng quy luật, sự thay thế tiến bộ, chứa
đựng sâu sắc tính nhân đạo, nhân văn. Bằng những phân tích khoa học về triết
học, kinh tế chính trị học, C.Mác đã chỉ ra: “Trong tất cả các giai cấp hiện đang
đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có giai cấp vơ sản là giai cấp thực sự cách
mạng. Tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển
của đại cơng nghiệp, cịn giai cấp vơ sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại
công nghiệp”


Chủ nghĩa Mác công khai thừa nhận học thuyết của mình là hệ tư tưởng
cách mạng, khoa học soi đường cho cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản và nhân
dân lao động chống áp bức, bóc lột và định hướng cho công cuộc xây dựng chủ
nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản. Tư tưởng đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng
con người, giai cấp, dân tộc và xã hội làm cho học thuyết Mác ln có sức sống
mãnh liệt với nhân loại. Trong lịch sử cận đại đã có nhiều hệ thống lý luận,
nhưng chưa có hệ thống lý luận nào vượt qua được học thuyết Mác về tính cách
mạng triệt để trong giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động. Đó cũng

chính là tính nhân văn, nhân đạo chủ nghĩa trong học thuyết của Mác. Xây dựng
mơ hình xã hội mới
- chủ nghĩa cộng sản, thay thế chủ nghĩa tư bản được bắt nguồn từ việc đề cao
phẩm giá con người lao động, đánh giá đúng vai trò lịch sử của quần chúng nhân
dân trong phát triển xã hội. Mục tiêu cuộc đấu tranh mà giai cấp cơng nhân tiến
hành khơng phải chỉ để giải phóng giai cấp vơ sản mà cịn để giải phóng con
người khỏi áp bức bóc lột, nơ lệ làm th bằng cách xoá bỏ chế độ tư hữu, nguồn
gốc của áp bức bóc lột. Xây dựng một xã hội mới trong đó nhân dân thực sự là
người làm chủ xã hội, làm chủ đất nước - xã hội cộng sản chủ nghĩa. Thắng lợi
của phong trào cách mạng vô sản với sự ra đời của hàng loạt các nước xã hội
chủ nghĩa và bản chất nhân văn, nhân đạo của chủ nghĩa xã hội đã khẳng định
tính ưu việt của hệ thống xã hội chủ nghĩa trên toàn thế giới. Điều đó, đã chứng
minh cho lý luận tiên tiến của chủ nghĩa Mác. Mặc dù, hiện nay hệ thống xã hội
chủ nghĩa đang tạm thời lâm vào thoái trào nhưng vẫn không thể làm thay đổi
được các giá trị khoa học và cách mạng trong dự báo của học thuyết Mác. Với
hai phát minh vĩ đại có tính chất vạch thời đại là chủ nghĩa duy vật lịch sử và
học thuyết giá trị thặng dư đã khẳng định học thuyết Mác là học thuyết cách
mạng và khoa học nhất, là hình thức phát triển cao nhất của tư duy lý luận, là
đỉnh cao của trí tuệ nhân loại.
2. Sức sống của của chủ nghĩa Mác bắt nguồn từ bản chất cách mạng
và khoa học.


Không thể coi thời gian dài hay ngắn để quy định sự tồn tại của học thuyết
Mác. Mặc dù thời đại ngày nay đã có nhiều thay đổi, nhưng những thay đổi đó


chưa làm mất đi giá trị cách mạng, khoa học của học thuyết Mác; ngược lại học
thuyết Mác vẫn còn nguyên giá trị thời đại và sức sống mãnh liệt của nó. Chủ
nghĩa Mác vẫn là nền tảng lý luận soi đường cho giai cấp công nhân, quần chúng

nhân dân lao động và các chính đảng cách mạng trên tồn thế giới. Chỉ có điều
các Đảng cộng sản và những người mácxít chúng ta cần có nhận thức và vận
dụng đúng học thuyết Mác phù hợp với thực tiễn từng nước và từng giai đoạn
lịch sử. Học thuyết Mác là một học thuyết mở, chính điều này Mác đã căn dặn
lại cho thế hệ những người mácxít đi sau khơng nên coi học thuyết của ông là
đơn thuốc vạn năng, bất biến mà hãy xem học thuyết của ông như những phương
hướng cơ bản để nhận thức và hành động, phải ln có sự bổ sung, phát triển và
hồn thiện không ngừng. Đúng như Lênin đã chỉ ra: “Chúng ta không hề coi lý
luận của Mác như là một cái gì đã xong xi hẳn và bất khả xâm phạm, trái lại
chúng ta tin tưởng rằng, lý luận đó chỉ đặt nền móng cho mơn khoa học mà
những người xã hội chủ nghĩa cần phải phát triển hơn nữa về mọi mặt, nếu họ
không muốn lạc hậu với cuộc sống”. Chính Lênin đã để lại cho chúng ta mẫu
mực về sự vận dụng, bảo vệ và phát triển sáng tạo học thuyết Mác đáp ứng các
đòi hỏi khách quan của thời đại mới.
Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực đang có những diễn biến phức tạp,
khó lường; các thế lực thù địch đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình” để
loại bỏ học thuyết Mác ra khỏi đời sống xã hội, xóa bỏ các nước xã hội chủ
nghĩa cịn lại. Vì vậy, việc đấu tranh bảo vệ và phát triển học thuyết Mác phù
hợp với điều kiện lịch sử mới là vấn đề đặt ra cấp bách cho các Đảng cộng sản
và những người mácxít. Để bảo vệ và phát triển học thuyết Mác vấn đề trước hết
hiện nay là phải bảo vệ những nguyên lý cơ bản của nó; tiếp tục khẳng định giá
trị cách mạng, khoa học có tính vạch thời đại của chủ nghĩa Mác, chống lại sự
xuyên tạc của chủ nghĩa cơ hội. Nhưng không chỉ dừng lại ở đấy, để bảo vệ chủ
nghĩa Mác một cách có hiệu quả địi địi hỏi các Đảng Cộng sản, những người
nghiên cứu chân chính cần phải tiếp cận, tìm hiểu các vấn đề cơ bản từ nguyên
lý gốc mà học thuyết Mác để lại. Từ đó, có cách thức, vận dụng trung thành,
sáng tạo các nguyên lý của học


thuyết Mác phù hợp với tình hình thực tiễn đặt ra trong từng giai đoạn, từng thời

kỳ của cách mạng.
Muốn vậy, chúng ta cần phải tiếp cận học thuyết Mác trên cơ sở thế giới
quan, phương pháp luận duy vật biện chứng, khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ
thể, phát triển và thực tiễn. Học thuyết Mác là khoa học và cách mạng vì vậy nó
phải được đối xử như một khoa học. Trên thực tế, ở những mức độ khác nhau,
việc nghiên cứu, nhận thức, vận dụng học thuyết Mác chưa được đối xử như một
khoa học. Điều đó, đã dẫn đến sự giáo điều, xơ cứng, rập khuôn máy móc trong
nhận thức và hành động. Sự sụp đổ của mơ hình xã hội chủ nghĩa hiện thực ở
Liên Xơ và Đơng Âu đều có ngun nhân từ đó. Vì vậy, để giữ vững giá trị cách
mạng, khoa học và duy trì sức sống của học thuyết Mác chúng ta phải đứng
vững trên tinh thần thế giới quan, phương pháp luận duy vật biện chứng. Từ đó,
đánh giá, xem xét các quan điểm, tư tưởng của học thuyết Mác trong các nguyên
tác, các vấn đề gốc, chứ không phải là những cái mà người ta lĩnh hội, giải thích
hoặc áp đặt cho nó, đánh giá giá trị của học thuyết Mác trên tinh thần vô tư, khoa
học, không thiên vị. Từ đó, khẳng định những tư tưởng cịn giữ nguyên giá trị
bền vững, những giá trị đã bị thực tiễn, trí tuệ nhân loại vượt qua và chỉ ra những
gì cịn là khiếm khuyết của bản thân nó và những cách hiểu về nó để vận dụng
đúng và tiếp tục phát triển lên tầm cao mới, phù hợp với tình hình mới đặt ra.
Tóm lại, học thuyết Mác mang bản chất cách mạng, khoa học có tính chất
vạch thời đại. Chủ nghĩa Mác khơng chỉ có giá trị trong thế kỷ XXI mà cịn có
giá trị cho nhiều thế kỷ tiếp theo. Lồi người trên thế giới đã bình chọn Mác là
nhà tư tưởng vĩ đại của toàn nhân loại trong 1000 năm qua và khẳng định thế kỷ
XXI nhân loại sẽ khơng có tương lai nếu khơng có chủ nghĩa Mác. Điều đó đã
nói lên sức mạnh vơ địch và giá trị cách mạng, khoa học của học thuyết Mác.
II. SỰ CẦN THIẾT PHẢI VẬN DỤNG SÁNG TẠO VÀ PHÁT TRIỂN
CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG SỰ
NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC HIỆN NAY.


1. uất phát từ bản chất cách mạng, khoa học và sáng tạo của chủ nghĩa

Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống lý luận mở, đầy sức sống và không ngừng
được bổ sung và phát triển, trang bị cho chúng ta thế giới quan và phương pháp
luận khoa học để nhận thức và cải tạo thế giới. Quá trình phát triển lý luận và
thực tiễn của cách mạng xã hội chủ nghĩa đã chứng minh điều đó. Là học thuyết
mở, bản chất cách mạng, khoa học và sáng tạo nên có khả năng gắn liền với thực
tiễn, nhận thức và cải tạo thực tiễn, do đó rất cần sự vận dụng sáng tạo, bổ sung,
hồn thiện trong tiến trình cách mạng xã hội chủ nghĩa. Chính bản thân C.Mác
và Ph.Ăngghen, V.I.Lênin, Hồ Chí Minh đã dạy chúng ta về sự vận dụng sáng
tạo và phát triển lý luận cách mạng.
Là những nhà lý luận tiền bối, khai sáng, phát triển học thuyết về chủ nghĩa
xã hội khoa học nhưng C.Mác và Ph.Ăngghen không coi lý luận của mình là một
hệ thống khép kín, “nhất thành bất biến”. Hai ông cho rằng: lý luận của chúng
tôi là lý luận của sự phát triển chứ không phải là một giáo điều mà người ta phải
học thuộc lịng và lặp lại một cách máy móc. Do đó khi tiếp thu lý luận của
C.Mác, các Đảng Cộng sản cần vận dụng quan điểm biện chứng một cách sáng
tạo, tránh dập khn, máy móc, nếu khơng hậu quả sẽ rất tai hại. Ph.Ăngghen
cũng cảnh báo rằng, nếu đảng nào tìm cách biến lý luận về phát triển của Mác
thành một tư tưởng chính thống chết cứng, khơng có sự nhạy cảm giai cấp của
mình mà nuốt hết nó ngay một lúc khơng được suy xét, coi đó là dấu hiệu tượng
trưng của niềm tin, thì đảng đó đi từ cái hư vô thông qua cái hư vô đến cái hư
vô.
C.Mác đã trang bị nhận thức duy vật lịch sử, thế giới quan và phương
pháp luận khoa học cho các Đảng Cộng sản và các lực lượng tiến bộ trong công
cuộc cải tạo và xây dựng xã hội mới. Ph.Ăngghen viết: “Tồn bộ thế giới quan
của Mác khơng phải là một học thuyết, mà là một phương pháp. Nó khơng đem
lại những giáo điều có sẵn, mà đem lại những điểm xuất phát cho việc tiếp tục
nghiên cứu và phương pháp cho sự nghiên cứu đó”. Những chiến lược, sách

lược có tính chất ngun lý trong Tun ngơn của Đảng cộng sản và trong học
thuyết của mình,


C.Mác lưu ý khi vận dụng “trong những nước khác nhau, những biện pháp ấy sẽ
khác nhau rất nhiều”. Quá trình đó cần phải chống chủ nghĩa giáo điều, duy ý
chí trong tư duy lý luận. Cơng tác tư tưởng, lý luận phải phải dựa trên đời sống
thực tiễn, bám sát mọi vấn đề của thực tiễn. Ph.Ăngghen khẳng định: “Chúng ta
xuất phát từ những con người đang hành động, hiện thực và chính là cũng xuất
phát từ q trình đời sống hiện thực của họ mà chúng ta mô tả sự phát triển của
những phản ánh tư tưởng và tiếng vang tư tưởng của quá trình đời sống ấy”.
V.I.Lênin cho rằng: “Chúng ta không coi lý luận của Mác như là một cái gì
đã xong xi hẳn và bất khả xâm phạm; trái lại, chúng ta tin rằng lý luận đó chỉ
đặt nền móng cho mơn khoa học mà những người xã hội chủ nghĩa cần phải
phát triển hơn nữa về mọi mặt”. Theo V.I.Lênin, để lý luận trở thành khoa học,
có sức sống thì phải trên cơ sở khái quát từ những cơ sở thực tiễn. Người chỉ rõ:
“Phân tích kinh nghiệm ấy, rút trong đó ra những bài học sách lược, căn cứ vào
kinh nghiệm ấy mà thẩm tra lại lý luận của mình: đó là nhiệm vụ Mác tự đặt ra
cho mình”. Từ thực tiễn lãnh đạo xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga,
V.I.Lênin cho rằng: “Thay đổi sách lược, chọn một con đường khác để đi tới
đích của chúng ta, nếu con đường cũ trong một thời gian nhất định nào đó, xem
ra khơng thích hợp nữa, khơng đi theo được nữa”.
Hồ Chí Minh, viết: “lý luận khơng phải là một cái gì cứng nhắc, nó đầy
tính chất sáng tạo; lý luận ln luôn cần được bổ sung bằng những kết luận mới
rút ra từ trong thực tiễn sinh động”. Người chỉ rõ: “Chúng ta phải nâng cao sự tu
dưỡng về chủ nghĩa Mác - Lênin để dùng lập trường, quan điểm, phương pháp
chủ nghĩa Mác - Lênin mà tổng kết những kinh nghiệm của Đảng ta, phân tích
một cách đúng đắn những đặc điểm của nước ta. Có như thế, chúng ta mới có
thể dần dần hiểu được quy luật của sự phát triển của cách mạng Việt Nam, định
ra được những đường lối, phương châm, bước đi cụ thể của cách mạng xã hội

chủ nghĩa thích hợp với tình hình nước ta”.
Từ những chỉ dẫn trên cho thấy, sự vận dụng sáng tạo và phát triển lý luận
phải kiên định nền tảng tư tưởng, trên cơ sở kiên định nền tảng tư tưởng mà vận


dụng sáng tạo và phát triển lý luận. Do vậy, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc hiện nay là vấn đề quan trọng và cấp thiết. Thực hiện theo chỉ dẫn đó,
một mặt sẽ tránh rơi vào giáo điều, khơng mắc sai lầm và thất bại. Mặt khác,
chính là sự khẳng định bản chất cách mạng, khoa học, sáng tạo của chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
2. uất phát từ yêu cầu nhiệm v y ng và bảo vệ T quốc trong tình
hình mới
Sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay xuất phát từ vai
trò của lý luận và vai trò của thực tiễn, thể hiện sự quán triệt và thực hiện
nguyên tắc “thống nhất giữa lý luận và thực tiễn”, một nguyên tắc căn bản của
chủ nghĩa Mác
- Lênin.
Trong quá trình đổi mới đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng
việc vận dụng lý luận và tổng kết thực tiễn rút ra những bài học kinh nghiệm cho
cách mạng Việt Nam. Thực tiễn chứng minh, Đảng Cộng sản Việt Nam chú
trọng thực hiện quan điểm thực tiễn, tổng kết thực tiễn, tìm ra quy luật về con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Báo cáo chính trị tại Đại hội lần
thứ IX của Đảng đã xác định: “đổi mới phải dựa vào nhân dân, vì lợi ích của
nhân dân, phù hợp với thực tiễn, luôn luôn sáng tạo”. Đại hội lần thứ XII của
Đảng khẳng định: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, vận dụng sáng tạo, phát
triển chủ nghĩa Mác
- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh”. Đại hội lần thứ XIII của Đảng tiếp tục khẳng
định “kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa

Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh”. Điều đó cho thấy, sự khẳng định của
Đảng về tiếp tục kiên định nền tảng tư tưởng, vận dụng lý luận vào thực tiễn một
cách sáng tạo và bổ sung lý luận trong hoàn cảnh lịch sử mới và thực tiễn xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc.


Những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử sau 35 năm đổi mới đã chứng
minh đường lối của Đảng ta là đúng đắn, sáng tạo; con đường đi lên chủ nghĩa
xã hội là


phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của lịch sử. Thành tựu và
những bài học kinh nghiệm đúc kết từ thực tiễn tạo tiền đề, nền tảng quan trọng
để nước ta tiếp tục đổi mới và phát triển mạnh mẽ trong sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực và trong nước tiếp tục diễn biến
rất phức tạp, tác động trực tiếp đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo
hướng tạo ra cả thời cơ và thách thức.
Đảng ta khẳng định, thời kỳ mới đòi hỏi phát triển đất nước tồn diện, đồng
bộ về chính trị, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Để phát triển
bền vững, đúng hướng cần thấy rõ sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước diễn ra trong điều kiện tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp
lần thứ tư; tiếp tục kiên định, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh vào nghiên cứu, giải quyết các vấn đề cơ bản về xây dựng nền kinh thế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng,
chỉnh đốn Đảng và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do
dân và vì dân; bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; quan hệ đối ngoại trong xu
thế tồn cầu hóa diễn ra nhanh chóng,… Đó là những vấn đề có liên quan trực
tiếp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là cơ sở để quán triệt, vận dụng sáng tạo chủ
nghĩa Mác - Lênin, tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.

Như vậy, cùng với đổi mới tư duy, cần kiên định, vận dụng và phát triển
sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là nhân tố quyết
định thành cơng của tồn bộ sự nghiệp đổi mới, thành cơng của sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Điều đó thể hiện việc kiên định nền tảng tư tưởng, giữ
vững định hướng đổi mới trên cơ sở bản chất cách mạng và khoa học của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời thể hiện sự tơn trọng quy
luật khách quan, quan hệ giữa lý luận và thực tiễn, lịch sử và cụ thể. Điều này
bảo đảm cho q trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ln dự báo chính xác và kịp
thời có chủ trương, chính sách xử lý hiệu quả những vấn đề mới nảy sinh trong
thực tiễn, giải quyết tốt các mối quan hệ lớn phản ánh quy luật đổi mới và phát
triển ở nước ta. Đó là


quan hệ giữa đổi mới, ổn định và phát triển; giữa đổi mới kinh tế và đổi mới
chính trị; giữa xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa,…
Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, chúng ta đang đứng trước
tình hình thuận lợi và khó khăn, thời cơ và nguy cơ đan xen nhau. Trong điều
kiện đó, chúng ta cần phải kiên định, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Sự vận dụng này là sự kế thừa, phát huy
thành tựu của sự nghiệp đổi mới, trong đó có đổi mới tư duy lý luận, chống giáo
điều, chống chủ quan duy ý chí, ln nắm những nội dung cơ bản và phương
pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, để có thể “dĩ bất
biến, ứng vạn biến”, nắm lấy thời cơ, đẩy lùi nguy cơ, vượt qua thách thức, luôn
giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trên mọi lĩnh vực trong sự nghiệp đổi mới
toàn diện và ngày càng sâu rộng của đất nước.
3. uất phát từ s nghiệp y ng và bảo vệ T quốc góp phần bảo vệ chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
Thực tiễn chứng minh, sự vận dụng sáng tạo và phát triển còn góp phần
vào sự kiên định và bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thơng qua vận dụng sáng tạo và phát triển để khẳng định những giá trị lý luận

của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn cịn ngun giá trị đối
với thực tiễn của cách mạng ngày nay. Đồng thời, góp phần tăng thêm sức sống
trường tồn của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Bảo vệ ở đây được hiểu với tính cách là bảo vệ một học thuyết ra đời với
sự chín muồi về lý luận và thực tiễn và đã hiện hữu trong thực tiễn cách mạng xã
hội chủ nghĩa mà khơng ai có thể phủ nhận, phá bỏ và lấy nó ra khỏi đời sống
được; bảo vệ sức sống và sự trường tồn tự thân lý luận với tính cách là học
thuyết mở, mang bản chất sáng tạo; bảo vệ nó trước kẻ thù với mọi màu sắc. Để
làm rõ hơn cần tiếp cận làm rõ mấy vấn đề.
Trước hết, bảo vệ nền tảng tư tưởng là thể hiện sự trung thành và bảo vệ
chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tiếp tục củng cố, giữ vững và
tăng cường chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong trong sự
nghiệp xây


dựng và bảo vệ Tổ quốc, trong đời sống tinh thần của xã hội. Đây là điều cần
khẳng định để giữ vững nền tảng tư tưởng và kim cho hành động của cách mạng
Việt Nam; phịng ngừa nguy có chệch hướng xã hội chủ nghĩa hoặc rơi vào chủ
nghĩa giáo điều, chủ quan, duy ý chí.
Sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tưởng Hồ Chí
Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc góp phần làm cho chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ln ln được kế thừa, bổ sung và phát
triển trong thực tiễn của sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa cũng như trong
tiến trình phát triển của thời đại mới. Sự vận dụng sáng tạo và phát triển lý luận
giúp chúng ta nhận thức và hành động phù hợp quy luật khách quan và thực tiễn
đường đi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời phòng chống lạc
hậu về lý luận, tránh được sai lầm, vấp váp, thậm chí cả thất bại.
Sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh góp phần đấu tranh làm thất bại mọi tư tưởng, quan điểm sai trái, thù địch
với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Thực tế cho thấy, các quan

điểm, tư tưởng sai trái thù địch ln tìm cách xun tạc, cắt xén, hoặc lợi dụng
những vấn đề mới trong thực tiễn của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã
hội chủ nghĩa trong thời kỳ quá độ và những vấn đề chưa được làm sáng tỏ về lý
luận của thực tiễn đã bị bọn cơ hội, phản động lợi dụng để chống phá chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Như vậy, những thành tựu đạt được trong
vận dụng sáng tạo và phát triển lý luận cũng như thành quả của cách mạng là
thắng lợi về tư tưởng, lý luận, sẽ góp phần củng cố niềm tin vào chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng
thời, là thắng lợi trên mặt trận đấu tranh tư tưởng, lý luận của Đảng.
Vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh trong sự nghiệp xây dụng và bảo vệ Tổ quốc là tất yếu khách quan, là vấn
đề có tính quy luật phát triển của cách mạng Việt Nam. Nắm vững bản chất cách
mạng, khoa học và sáng tạo của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
kiên định nguyên tắc, sâu sát thực tiễn, xuất phát và gắn bó chặt chẽ từ thực tiễn


xây dựng và bảo vệ Tổ quốc để vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh là nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
III. SỰ KIÊN ĐỊNH VẬN DỤNG, PHÁT TRIỂN SÁNG TẠO CHỦ
NGHĨA MÁC - LÊ NIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG VĂN KIỆN
ĐẠI
HỘI
III CỦA ĐẢNG

Đảng Cộng Sản Việt Nam lấy Chủ nghĩa Mác - Lênin “làm cốt” là sự khái
qt cơ đọng, súc tích và đặc sắc của Hồ Chí Minh về giá trị, sức sống của chủ
nghĩa Mác - Lênin với vai trò là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động
của Đảng ta.
Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng
thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu
trung thành lợi ích của giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và của dân tộc.

Bản chất và sứ mệnh lịch sử của Đảng đòi hỏi tất yếu khách quan Đảng phải
thực sự tiêu biểu cho trí tuệ, lương tâm và danh dự của toàn dân tộc. Muốn vậy,
Đảng phải được vũ trang bằng lý luận tiên phong và có lý luận tiên phong dẫn
đường.
Trong tác phẩm “Đường kách mệnh” viết năm 1927, ngay trang đầu tiên
Hồ Chí Minh đã trích lời của V.I.Lênin: Khơng có lý luận cách mệnh, thì khơng
có cách mệnh vận động… chỉ có theo lý luận cách mệnh tiên phong Đảng cách
mệnh mới làm nổi trách nhiệm cách mệnh tiên phong. Hồ Chí Minh đã nêu bật
tầm quan trọng của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với Đảng: “Đảng muốn vững thì
phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ
nghĩa ấy. Đảng mà khơng có chủ nghĩa cũng như người khơng có trí khơn, tàu
khơng có bàn chỉ nam. Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ
nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lê nin”.
Không chỉ ở những thập niên đầu thế kỷ XX mà trong thời đại ngày nay,
thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác - Lênin
vẫn ln là chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mạng nhất vì chủ
nghĩa đó là khoa học về những quy luật phát triển chung nhất của tự nhiên, của


xã hội và của tư duy, về cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân
lao động