chương i khoa học và nghiên cứu khoa học

Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LẠC HỒNG
CHƯƠNG 1
KHOA HỌC VÀ NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC
TS Nguyễn Văn Tân
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
2
NỘI DUNG BÀI GIẢNG
1. Khoa học
2. Nghiên cứu khoa học
3. Phương pháp nghiên cứu khoa
học
4. Quy trình nghiên cứu khoa học
5. Nhà nghiên cứu khoa học
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
2
KHOA HỌC
Khái niệm khoa học:
“Hệ thống tri thức về các
quy luật của vật chất và sự
vận động của vật chất,
những quy luật của tự
nhiên, xã hội, tư duy”
28/08/2010

TS Nguyễn Văn Tân
3
KHOA HỌC (tt)
Phân loại khoa học:
a) Phân loại theo đối tượng nghiên cứu:
-Khoa học tự nhiên: toán học, vật lý học, hóa học, sinh
vật học,… Khoa học tự nhiên là nền tản của công
nghệ mới.
-Khoa học xã hội: nhân chủng học, chính trị học, tâm
lý học, xã hội học, kinh tế học,…
b) Phân loại theo tính chất công tình nghiên cứu:
-Khoa học lý thuyết: dựa trên những nghiên cứu cơ
bản hay nghiên cứu lý thuyết
-Khoa học ứng dụng: dựa trên nghiên cứu thực nghiệm
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
4
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
3
KHOA HỌC (tt)
 Thành tựu khoa học:
a) Phát minh: là sự phát hiện ra những quy luật, những tính
chất hoặc những hiện tượng của thế giới vật chất tồn tại một
cách khách quan mà trước đó chưa ai biết, nhờ đó làm thay
đổi cơ bản nhận thức của côn người. Như định luật Vạn vật
hấp dẫn của Newton. Chưa có ý nghĩa áp dụng trực tiếp vào
sản xuất. Không có giá trị thương mại.
b) Phát hiện: là sự nhận ra các vật thể, những quy luật xã hội

đang tồn tại một cách khách quan. Adam Smith “Bàn tay vô
hình của kinh tế thị trường”
c) Sáng chế: là một giải pháp kỹ thuật, mang tính mới về
nguyên lý kỹ thuật, có tính sáng tạo và áp dụng được. Như
Nobel sáng chế công thức thuốc nổ TNT.
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
5
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Khái niệm nghiên cứu khoa học:
Là quá trình tìm kiếm, xem xét,
điều tra (có khi cần cả đến thí
nghiệm) để từ những dữ kiện đã
có đạt đến một kết quả mới hơn,
cao hơn, giá trị hơn.
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
6
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
4
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC (tt)
Phân loại nghiên cứu hoa học
1. Phân loại theo chức năng nghiên cứu: nghiên
cứu mô tả, nghiên cứu giải thích, nghiên cứu
giải pháp, nghiên cứu dự báo
2. Phân loại theo giai đoạn nghiên cứu: nghiên
cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, nghiên cứu
triển khai

3. Phân loại theo dạng thức: nhận xét khoa học,
bài báo khoa học, tiểu luận hay báo cáo thực
tập, đồ án, luận văn, luận án, sách giáo khoa
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
7
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC (tt)
Yêu cầu nghiên cứu khoa học:
1. Xác định rõ mục tiêu nghiên cứu
2. Xác định các dữ liệu cần thu thập
3. Lựa chọn phương pháp nghiên
cứu
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
8
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
5
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Phương pháp diễn giải: phương
pháp suy luận từ tổng quát đến đặc
thù, từ cái chung đến cái riêng.
Phương pháp quy nạp: phương pháp
suy luận từ đặc thù đến tổng thể, từ
nhận thức các sự vật hoặc hiện tượng
riêng lẽ đến nguyên lý chung
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
9

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC (tt)
Phương pháp tiếp cận thông tin: tiếp cận hệ
thống, tiếp cận định tính và định lượng, tiếp
cận lich sử và logic, tiếp cận cá biệt và so sánh;
tiếp cận phân tích và tổng hợp.
Phương pháp thu thập thông tin: Phương pháp
trắc nghiệm, phương pháp nghiên cứu tình
huống, phương pháp phân tích, phương pháp
so sánh, phương pháp nghiên cứu liên ngành,
phương pháp thực nghiệm, phương pháp phi
thực nghiệm (phỏng vấn, chuyên gia, điều tra
bảng hỏi)
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
10
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
6
QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Bước 1: Xác định đề tài nghiên cứu
Bước 2: Xây dựng đề cương và lập kế
hoạch nghiên cứu
Bước 3: Thu thập và xử lý thông tin
Bước 4: Tổng kết và viết công trình
nghiên cứu
Bước 5: Đánh giá và nghiệm thu đề tài
Bước 6: Công bố, bảo vệ và áp dụng vào
thực tiễn
28/08/2010

TS Nguyễn Văn Tân
11
NHÀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
 Thông thạo lĩnh vực nghiên cứu
 Có động cơ tìm tòi và phát minh những cái mới
 Tính cách: tò mò, hoài nghi, độc lập, chính xác, kiên trì,
nghiêm túc, cẩn thận, say mê với công việc, mạnh dạng, giám
nghĩ, dám làm,…
 Khả năng: phát hiện vấn đề, tư duy logic, suy luận, thiết lập
các mối quan hệ, phân tích, tổng hợp, nhận xét, đánh giá,…
 Nguyên tắc:
- Từ từ, nhịp nhàn, không hấp tấp;
- Làm việc có trình tự, có hệ thống;
- Kết hợp làm việc và nghỉ ngơi hợp lý;
- Thường xuyên trao đổi học thuật;
- Cần tạo sự ủng hộ của gia đình và xã hội
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
12
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
7
SINH VIÊN VỚI VIỆC
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
NCKH giúp sinh viên củng cố, hệ thống hóa,
mở rộng các kến thức đã học;
NCKH giúp sinh viên vận dụng kiến thức đã
học để đề xuất, giải quyết các vấn đề thuộc
phạm vi chuyên môn

NCKH là con đường hình thành và rèn luyện
cho sinh viên phương pháp tư duy khoa học và
đạo đức, tác phong của mỗi sinh viên như: tính
trung thực, lòng say mê công việc, cẩn thận,
khả năng làm việc độc lập, sáng tạo,….
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
13
Thảo luận
Cho biết bản chất
của nghiên cứu cơ
bản, nghiên cứu ứng
dụng và nghiên cứu
triển khai
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
14
Trường Đại học Lạc Hồng
Baøi giaûng 8
TS Nguyễn Văn Tân
8
Thảo luận
Các bước của quy
trình nghiên cứu khoa
học? Trong các bước
trên, bước nào là quan
trọng nhất? Tại sao?
28/08/2010
TS Nguyễn Văn Tân
15