Tạo tình huống có vấn đề trong dạy học môn Toán/Từ cũ đến mới doc

Tạo tình huống có vấn đề trong dạy học môn
Toán/Từ cũ đến mới

Khai thác kiến thức cũ đặt vấn đề dẫn đến kiến thức mới
Chúng ta đã biết điều kiện để một phương trình bậc hai vô
nghiệm là biệt thức Delta của nó phải âm. Còn đối với một bất
phương trình bậc hai thì sao! Điều kiện gì để một bất phương
trình bậc hai vô nghiệm?
Hình thành phương pháp giải toán bằng phương trình
Giải bài toán:
“Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mươi sáu con
Một trăm chân chẵn”.
Hỏi có mấy con gà, mấy con chó?
Sau khi học sinh giải xong bằng phương pháp giả thiết tạm đã
biết, giáo viên đặt vấn đề “phiên dịch” ngôn ngữ thông thường
sang ngôn ngữ Đại số, từ đó dẫn đến kiến thức mới: “Giải bài
toán bằng phương trình”.
Hình thành khái niệm phương trình tham số của đường thẳng.
Giải bài toán: “Cho đường thẳng d đi qua điểm và có
vectơ chỉ phương . Điểm M(1;2) có nằm trên đường
thẳng d không?”.
Dự kiến:
 Nếu học sinh trả lời “Viết phương trình tổng quát của
đường thẳng rồi thay tọa độ của M vào phương trình đó” thì
giáo viên công nhận là đúng. Liệu có cách nào khác, không
cần viết phương trình tổng quát của đường thẳng d.
 Nếu học sinh trả lời “Viết phương trình tham số của đường
thẳng d” thì giáo viên có thể hỏi lại “vậy phương trình tham
số của đường thẳng là gì đó chính là nội dung bài học

hôm nay”.
 Sau đó phát biểu bài toán tổng quát: “Cho đường thẳng d đi
qua điểm và có vectơ chỉ phương . Tìm
điều kiện để điểm M(x;y) nằm trên đường thẳng d.
Nhận xét : Cách dạy này có hai chức năng: một là kiểm tra bài
cũ tạo tiền đề, hai là tạo ra một vấn đề từ đó đi đến kiến thức
mới. Với hai chức năng như thế giúp cho học sinh thấy được
mối liên hệ giữa kiến thức cũ và kiến thức mới một cách trực
quan. Hiểu được nguồn gốc và bản chất của kiến thức.
Hình thành các quy tắc tính đạo hàm
Sau khi học sinh biết đạo hàm của một số hàm số thường gặp.
Giáo viên có thể đặt vấn đề như sau để dẫn đến các quy tắc tính
đạo hàm của hàm số:
Ta đã biết đạo hàm của: và thế còn:

(đạo hàm của một tổng)

(đạo hàm của một hiệu)

(đạo hàm của một tích)

(đạo hàm của một thương
)