Tải bản đầy đủ (.pdf) (112 trang)

Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng anh ở hệ thống trường phổ thông mỹ ivy global school

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.62 MB, 112 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

UBND TỈNH THANH HÓA

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC

VŨ NGỌC LƯƠNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH
Ở HỆ THỐNG TRƯỜNG PHỔ THÔNG MỸ IVY
GLOBAL SCHOOL

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THANH HÓA, NĂM 2022



BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

UBND TỈNH THANH HÓA

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC

VŨ NGỌC LƯƠNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH
Ở HỆ THỐNG TRƯỜNG PHỔ THÔNG MỸ IVY
GLOBAL SCHOOL

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC



Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8140114

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Yến Thoa

THANH HÓA, NĂM 2022
i


Danh sách Hội đồng đánh giá luận văn Thạc sĩ khoa học
(Theo Quyết định số:2233/QĐ-ĐHHĐ ngày 04 tháng 10 năm 2022
của Hiệu trưởng Trường Đại học Hồng Đức)
Học hàm, học vị,

Cơ quan Công tác

Họ và tên
TS. Lê Thị Thu Hà

Chức danh trong
Hội đồng
Chủ tịch

Trường Đại học Hồng Đức

PGS.TS. Nguyễn Vũ Bích Hiền Trường ĐH Thủ đơ Hà Nội

UV, Phản biện 1


PGS.TS. Trịnh Thị Thuý Giang Trường ĐH Sư phạm Hà Nội

UV, Phản biện 2

TS. Dương Thị Thoan

Trường Đại học Hồng Đức

Ủy viên

TS. Cao Xuân Hải

Trường Đại học Hồng Đức

Thư ký

Xác nhận của Người hướng dẫn
Học viên đã chỉnh sửa theo ý kiến của Hội đồng
Ngày

tháng

năm 2022

TS Nguyễn Thị Yến Thoa

ii


LỜI CAM ĐOAN

Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu
khảo sát, kết quả nghiên cứu là trung thực và chưa công bố ở các tài liệu khác.
Nếu có gì sai, tác giả xin hoàn toàn chịu trách nhiệm!
Người cam đoan

Vũ Ngọc Lương

iii


LỜI CẢM ƠN
Để thực hiện đề tài luận văn tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến:
- Ban giám hiệu trường Đại học Hồng Đức, Phòng Quản lý Đào tạo Sau
đại học và Khoa Tâm lý - Giáo dục trường Đại học Hồng Đức. Các thầy giáo,
cô giáo đã tham gia quản lý, giảng dạy và giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho
tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu hồn thành khố học.
- Đặc biệt tôi xin được gửi lời biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thị Yến
Thoa, người đã rất tận tình, chu đáo và nghiêm túc trong việc hướng dẫn tác
giả trong suốt cả quá trình chọn đề tài và làm luận văn.
- Trường Phổ thông Mỹ Ivy Global School đã quan tâm, tạo điều kiện cũng
như cung cấp số liệu, tư vấn khoa học trong q trình tơi thực hiện nghiên cứu.
- Cuối cùng, xin dành lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã động
viên, khuyến khích và tạo điều kiện cho tác giả hồn thành tốt luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn!
Người cảm ơn

Vũ Ngọc Lương

iv



MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................... - 1 LỜI CẢM ƠN ................................................................................................. iv
MỤC LỤC ........................................................................................................ v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... ix
DANH MỤC HÌNH ẢNH, BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ ...................................... ixi
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 3
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 3
7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................... 4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG..................... 6
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu .................................................................... 6
1.1.1. Nước ngoài .............................................................................................. 6
1.1.2 Trong nước .............................................................................................. 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 8
1.2.1. Quản lý ................................................................................................... 8
1.2.2. Quản lý nhà trường ................................................................................. 9
1.2.3. Dạy học ................................................................................................. 11
1.2.4. Hoạt động dạy học ................................................................................ 12
1.2.5. Quản lí hoạt động dạy học .................................................................... 14
1.2.6 Giáo viên, Giáo viên nước ngoài, Hoạt động dạy học của Giáo
viên nước ngoài ............................................................................................ 15

v



1.2.7 Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh của GVNN ........................ 15
1.3. Hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường phổ thơng .......................... 16
1.3.1. Vị trí, vai trị của mơn Tiếng Anh phổ thơng ........................................ 16
1.3.2. Nội dung chương trình mơn Tiếng Anh ở trường phổ thơng................ 18
1.3.3. Phương pháp dạy học môn Tiếng Anh ở trường phổ thơng ................. 19
1.3.4. Hình thức, tính chất dạy học môn Tiếng Anh ....................................... 21
1.4. Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh tại trường phổ thông ........... 21
1.4.1. Quản lý giai đoạn chuẩn bị dạy học bộ môn tiếng Anh của giáo viên . 23
1.4.2 Quản lý hoạt động dạy học .................................................................... 26
1.4.3 Quản lý việc dạy học thực hiện nội dung, phương pháp và hình thức dạy
học ................................................................................................................... 29
1.4.4. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá môn tiếng Anh về kết quả học tập
của học sinh ..................................................................................................... 29
1.5. Yếu tố ảnh hưởng đến quản hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường
phổ thông ......................................................................................................... 32
1.5.1. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 32
1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................. 34
Kết luận Chương 1 .......................................................................................... 36
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
TIẾNG ANH TẠI HỆ THỐNG TRƯỜNG PHỔ THÔNG MỸ IVY GLOBAL SCHOOL...................................................................................... 37
2.1. Khái qt chung về tình hình kinh tế, văn hóa, giáo dục tại trường phổ
thông Mỹ - Ivy Global School ........................................................................ 37
2.2. Tổ chức khảo sát ...................................................................................... 38
2.2.1. Mục tiêu và nội dung khảo sát .............................................................. 38
2.2.2. Địa bàn và đối tượng khảo sát............................................................... 38
2.2.3. Phương pháp khảo sát ........................................................................... 39
2.3 Thực trạng hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường phổ thông Mỹ Ivy Global School ........................................................................................... 40


vi


2.3.1. Vị trí, vai trị của mơn Tiếng Anh tại phổ thơng Mỹ ............................ 40
2.3.2. Nội dung chương trình mơn Tiếng Anh ở trường phổ thông Mỹ ......... 42
2.3.3. Thực trạng phương pháp và hình thức tổ chức dạy học môn Tiếng Anh
ở trường phổ thông quốc tế ............................................................................. 46
2.3.4. Thực trạng việc chuẩn bị hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường
phổ thông Mỹ - Ivy Global School ................................................................. 47
2.3.5. Thực trạng việc thực hiện dạy học môn tiếng Anh ở trường phổ thông
Mỹ - Ivy Global School................................................................................... 49
2.3.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá môn tiếng Anh ở trường phổ thông Mỹ Ivy Global School ........................................................................................... 51
2.4 Thực trạng quản lý hoạt động dạy học của giáo viên nước ngoài trường
Ivy Global School ........................................................................................... 52
2.4.1 Thực trạng quản lý việc chuẩn bị dạy học của giáo viên ngoại ngữ...... 52
2.4.2 Thực trạng quản lý việc thực hiện dạy học môn tiếng Anh ở trường phổ
thông Mỹ - Ivy Global School ........................................................................ 54
2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở
trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School...................................................... 56
2.5.1 Những mặt đạt được ............................................................................... 56
2.5.2. Những mặt hạn chế..........................................................................................57
2.5.3 Nguyên nhân của những hạn chế .....................................................................58

Kết luận chương 2 ........................................................................................... 61
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG
ANH TẠI TRƯỜNG PHỔ THÔNG MỸ - IVY GLOBAL SCHOOL ..........62
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở
trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School...................................................... 62
3.1.1. Nguyên tắc bảo đảm tính mục tiêu........................................................ 62
3.1.2. Nguyên tắc bảo đảm tính lí luận ........................................................... 62

3.1.3. Nguyên tắc bảo đảm tính thực tiễn ....................................................... 62
3.1.4. Nguyên tắc bảo đảm tính đồng bộ ........................................................ 63
3.1.5. Nguyên tắc bảo đảm tính khả thi .......................................................... 63
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường phổ thông
vii


Mỹ - Ivy Global School................................................................................... 63
3.2.1. Biện pháp nâng cao nhận thức cho CBQL và giáo viên về tầm quan
trọng của hoạt động dạy học ........................................................................... 63
3.2.2. Quản lí chặt chẽ việc chuẩn bị bài lên lớp của GV ............................... 65
3.2.3. Chỉ đạo thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học theo đúng yêu cầu
của nhà trường ................................................................................................. 67
3.2.4. Chỉ đạo việc đổi mới phương pháp dạy học môn tiếng Anh theo chuẩn
quốc tế ............................................................................................................. 68
3.2.5. Quản lý việc kiểm tra, đánh giá của giáo viên về kết quả học tập của HS
......................................................................................................................... 69
3.2.6. Biện pháp đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, kinh phí phục vụ hoạt
động dạy học của giáo viên, chế độ đãi ngộ đối với giáo viên ....................... 72
3.2.7. Qui hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao trình độ Giáo viên ........... 75
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 77
3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ..... 78
3.4.1. Mục tiêu, nội dung, đối tượng, phương pháp khảo nghiệm .................. 78
3.4.2. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................ 79
Kết luận chương 3. .......................................................................................... 86
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 87
1. Kết luận I. .................................................................................................... 87
1.1 Về lí luận ................................................................................................... 87
1.2. Về thực trạng ............................................................................................ 88
1.3. Về các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của giáo viên tại trường

trường phổ thông Mỹ Ivy Global School ........................................................ 89
2. Khuyến nghị ................................................................................................ 89
2.1. Đối với BGH trường trường phổ thông Mỹ Ivy Global School .............. 89
2.2. Giáo viên nước ngồi của trường phổ thơng quốc Ivy Global School. .. 90
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 91
PHỤ LỤC ...................................................................................................... P1

viii


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TT

Ký hiệu

Nguyên nghĩa

1.

CSVC

Cơ sở vật chất

2.

GVNN

Giáo viên ngoại ngữ


3.

ĐTB

Điểm trung bình

4.

ĐLC

Độ lệch chuẩn

5.

KQHT

Kết quả học tập

6.

KT, DG

Kiểm tra, đánh giá

7.

HS

Học sinh


8.

XH

Xếp hạng

9.

PH

Phụ huynh

10.

TH

Tiểu học

11.

THCS

Trung học cơ sở

12.

THPT

Trung học phổ thơng


13.

PP

Phương pháp

14.

MH

Mơn học

15.

PHT

Phó Hiệu Trưởng

16.

TLBGH

Trợ lý Ban Giám Hiệu

ix


DANH MỤC HÌNH ẢNH, BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
Hình 1.1: Sơ đồ bản chất của hoạt động quản lý ........................................... 9
Bảng 2.1. Thực trạng chuẩn bị hoạt động dạy học của GV trường phổ thông

Mỹ Ivy Global School theo đánh giá của QL và GV được khảo sát ........... 48
Bảng 2.2. Thực trạng việc thực hiện dạy học môn tiếng Anh tại trường phổ thông
Mỹ Ivy Global School theo đánh giá của CBQL và GV được khảo sát .......... 49
Bảng 2.3 . Thực trạng kiểm tra, đánh giá môn tiếng Anh ở trường phổ thông
Mỹ - Ivy Global School ............................................................................... 51
Bảng 2.4 . Thực trạng quản lý việc chuẩn bị dạy học của giáo viên ngoại ngữ
...................................................................................................................... 52
Bảng 2.5 . Thực trạng quản lý việc thực hiện dạy học môn tiếng Anh ở trường
phổ thông Mỹ - Ivy Global School .............................................................. 53
Bảng 2.6 . Thực trạng quản lý việc kiểm tra, đánh giá môn tiếng Anh ở trường
phổ thông Mỹ - Ivy Global School .............................................................. 55
Bảng 3.1. Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động
dạy học môn tiếng Anh tại trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School ...... 80
Bảng 3.2. Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động
dạy học môn tiếng Anh tại trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School ...... 82
Biểu đồ 3.1. Mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học
môn tiếng Anh tại trường phổ` thông Mỹ - Ivy Global School .................. 81
Biểu đồ 3.2. Mức độ khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học
môn tiếng Anh tại trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School ................... 83
Bảng 3.3. Thứ hạng tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp .......... 84
Biểu đồ 3.3. So sánh mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý
hoạt động dạy học môn tiếng Anh tại trường phổ thông Mỹ - Ivy Global
School .......................................................................................................... 84

x


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày này sự phát triển vượt bậc về công nghệ, tri thức trở thành thước đo

để các quốc gia đo lường sự phát triển và dự đoán tương lai. Giáo dục là quốc
sách của Việt Nam và đã trở thành nhân tố quyết định sự phát triển và thịnh
vượng của Việt Nam Trong thời đại hội nhập quốc tế sâu rộng, thế hệ công dân
tiếp theo cần tiếp thu những năng lực, kỹ năng mới, trở thành nguồn nhân lực
chất lượng cao có khả năng làm việc trong mơi trường đa văn hóa, đa ngôn ngữ.
Giáo dục Việt Nam đã đặt ra nhiều yêu cầu đối với việc dạy học ngoại
ngữ, cần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, biết sử dụng ngoại ngữ như một
công cụ giao tiếp trong công việc hàng ngày. Ngoại ngữ phổ biến nhất ở Việt
Nam hiện nay là tiếng Anh. Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án cập nhật
phương pháp dạy học ngoại ngữ của hệ thống giáo dục quốc dân 2008-2020”
vào ngày 30/9/2013, việc dạy và học tiếng Anh phổ thông đã không ngừng đổi
mới để thích ứng và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Thơng tư số 32/2018/TTBGDĐT ngày 26/12/2018 “Chương trình giáo dục phổ thơng tích hợp - Mơn
Tiếng Anh” nêu rõ: “Tiếng Anh là môn học bắt buộc trong chương trình giáo
dục phổ thơng đối với học sinh từ lớp 3 đến lớp 12. Giao tiếp là một trong môn
học nhạc cụ ở trường phổ thông, môn học Tiếng Anh khơng chỉ giúp học sinh
hình thành và phát triển năng lực giao tiếp bằng Tiếng Anh mà cịn góp phần
hình thành và phát triển các kỹ năng khác, năng lực chung, sống và làm việc hiệu
quả hơn, và cuối cùng là học tập các môn học khác theo cách của riêng bạn.”
Trong giai đoạn hiện nay, việc dạy học tiếng Anh đã có nhiều đổi mới
để thích ứng và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Một trong những yếu tố thay đổi
là việc sử dụng giáo viên bản ngữ trong trường học để học sinh có thể học tiếng
Anh theo cách thực tế nhất có thể. Nghị định 86/2018/NĐ-CP ngày 06/6/2018
- Quy chế hợp tác, đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục nêu rõ yêu
cầu đối với giáo viên nước ngoài: “Ngoài việc dạy học các mơn giáo dục tồn
diện, giáo viên nước ngồi cịn phải có trình độ chun mơn phù hợp. có trình
1


độ ngoại ngữ phù hợp với yêu cầu của chương trình phổ thơng và khơng thấp
hơn bậc 5 khung năng lực ngoại ngữ bậc 6.

Thực tế cho thấy, sự gia tăng số lượng các trường quốc tế và du nhập các
khóa học tiếng Anh tại Việt Nam trong những năm gần đây phần nào phản ánh
nhu cầu học tiếng Anh và các khóa học tiếng Anh của phụ huynh và học sinh.
Nhìn chung, chất lượng giáo dục tiếng Anh và các trường quốc tế tại các thành
phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM đã được cải thiện nhờ đội ngũ quản
lý và chính sách phát triển nhạy bén, phù hợp. Được phụ huynh và học sinh tín
nhiệm với nhiều kết quả khả quan.
Theo xu hướng này, Trường Mỹ Ivy Global School cũng đang tích cực
phát huy lợi thế của các khóa học tiếng Anh quốc tế, trong đó có việc dạy học
bởi giáo viên bản địa. Bên cạnh tính bền vững và nhiều tín hiệu tích cực, cơng
tác quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh vẫn là vấn đề được các nhà quản lý
giáo dục quan tâm, nhất là đối với một số trường học việc dạy và học chưa thật
sự hiệu quả.
Với những lý do trên về tầm quan trọng của phương pháp dạy học tiếng
Anh của giáo viên nước ngoài, tác giả chọn đề tài: “Quản lý hoạt động dạy học
môn tiếng Anh ở hệ thống trường phổ thơng Mỹ Ivy Global School”
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng về quản lý hoạt động dạy học
môn tiếng Anh ở hệ thống trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School. Từ đó đề
xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học của giáo
viên môn tiếng Anh tại hệ thống trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School nói
riêng và các trường có yếu tố nước ngồi nói chung trong thời kì phát triển và
hội nhập hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động dạy học môn tiến Anh của giáo viên tại hệ thống trường phổ
thông Mỹ Ivy Global School.
3.2. Đối tượng nghiên cứu

2



Quản lý hoạt động dạy học của giáo viên môn tiếng Anh tại hệ thống
trường phổ thông Mỹ Ivy Global School
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học môn tiếng
Anh của giáo viên tại ở hệ thống 3 trường TH, THCS, THPT thuộc hệ thống
của trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School.
Thời gian nghiên cứu khảo sát từ năm 2021 đến 2022.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu phân tích được một cách có hệ thống cơ sở lý luận và thực trạng về
quản lý hoạt động dạy học của giáo viên phổ thông Mỹ - Ivy Global School và
đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động này một cách khoa học, khả thi thì sẽ
góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn tiếng Anh trong trường học này.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh tại
trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School.
5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh
tại trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School.
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý dạy học môn tiếng Anh tại trường phổ
thông Mỹ - Ivy Global School.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và biện pháp quản lý hoạt động
dạy học môn tiếng Anhi tại trường phổ thông Mỹ Ivy Global School.
6.2. Giới hạn địa bàn nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu tại trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School.
6.3. Giới hạn về khách thể nghiên cứu
Trong phạm vi đề tài này, chúng tôi lựa chọn mẫu khách thể khảo sát
là: Nhóm CBQL, giáo viên tại trường phổ thơng Mỹ Ivy Global School, tổng

số khách thể là 42 người.
Số lượng cụ thể:
- Cán bộ quản lý: 10
3


- Giáo viên dạy tiếng Anh: 32
7. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết được các nhiệm vụ đặt ra, đề tài sử dụng các phương pháp
nghiên cứu khoa học sau:
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Để tài sử dụng các phương pháp: Phân tích, tổng hợp, khái quát quát các
vấn đề lý luận về quản lý dạy học môn Tiếng Anh; Nghiên cứu hệ thống văn
bản quy phạm pháp luật, các quy định của ngành Giáo dục liên quan đến công
tác quản lý giáo dục, quản lý hoạt động dạy học nói chung và dạy học môn
tiếng Anh nói riêng để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra : Xây dựng phiếu điều tra nhằm thu thập thông
tin từ CBQL, Giáo viên và học sinh để tìm hiểu thực trạng dạy học môn tiếng
Anh tại địa bàn nghiên cứu.
- Phương pháp quan sát: Mục đích thu thập thông tin về cách thức quản
lý, cách thực hiện hoạt động dạy học của giáo viên hiện nay của GV và HS để
thu thập tài liệu bổ sung cho kết quả điều tra.
- Phương pháp phỏng vấn: Tiến hành phỏng vấn một số Hiệu trưởng,
Hiệu phó, tổ trưởng bộ môn và GV tại trường phổ thông Mỹ Ivy Global School
để tìm hiểu những thuận lợi, khó khăn trong dạy học môn tiếng Anh và quản
lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh có yếu tố nước ngồi nhằm góp phần làm
rõ thực trạng.
7.3. Phương pháp xử lý dữ liệu thu thập trong nghiên cứu
Sử dụng phương pháp thống kê tốn học để phân tích về định lượng và

định tính của kết quả nghiên cứu. Sử dụng bảng tính Excel để xử lý, tính tốn
số liệu thu được của đề tài.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo
và phụ lục, luận văn được gồm có 3 chương:
4


Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động dạy học môn tiếng
Anh tại Việt Nam.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở
trường phổ thông Mỹ - Ivy Global School.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường
phổ thông Mỹ - Ivy Global School.

5


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Quản lý ra đời từ rất xa xưa, nó xuất hiện từ thuở bình minh của xã hội
loài người. Quản lý diễn ra trong mọi tổ chức từ đơn giản đến phức tạp, từ quy
mô nhỏ đến quy mơ lớn. Nó chính là yếu tố quyết định sự thành công hay thất
bại của mỗi tổ chức. Trên cơ sở đó khoa học quản lý ra đời.
1.1.1. Nước ngoài
Ở phương Tây, các học thuyết về quản lý ra đời trong thời kì cuối thế kỉ
19 đầu thế kỉ 20 khẳng định sự ra đời của khoa học quản lý. Tiêu biểu là Thuyết
quản lý theo khoa học của Fredrich Winslow Taylor (1856- 1915). Thuyết QL

Hành chính của Henrry Fayol (1841-1925). Thuyết quản lý của hai tác giả được
đánh giá là cha đẻ của một trong nhiều học thuyết QL hiện đại nhất, với tư
tưởng cốt yếu là là cần phải có cách QL riêng với từng lĩnh vực một cách khoa
học và phải quan tâm đến con người trong quá trình hoạt động.
Trong lĩnh vực giáo dục, lý luận “Quản lý giáo dục"được phát triển mạnh
mẽ vào những năm cuối của thế kỷ XX do giáo dục trở thành tiêu điểm của sự
phát triển. Các công trình nghiên cứu về cơng tác quản lý giáo dục như: “Những
vấn đề quản lý trường học”(P.V Zimin, M.I Kônđakốp); “Cơ sở lý luận của
khoa học quản lý giáo dục”(M.I Kônđakốp); “Quản lý giáo dục quốc dân trên
địa bàn huyện"(M.I Kơđakốp). Học thuyết "Trí thơng minh đa dạng"của
Howard Gardner. Các tác giả đều khẳng định vai trò lãnh đạo của CBQL là hết
sức quan trọng. Kết quả toàn bộ hoạt động của nhà trường phụ thuộc rất nhiều
vào chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà quản
lý về cách quản lý sẽ đạt mục tiêu đề ra, hay đề ra các cách quản lý khác nhau
để thúc đẩy trí thơng minh đa dạng của học sinh... Song làm thế nào để quản lý
hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường phổ thông đạt kết quả cao nhất, huy
động được tốt nhất sức mạnh của mỗi CBQL đó là vấn đề mà các tác giả đặt ra
trong cơng trình nghiên cứu của mình.
6


1.1.2 Trong nước
Ở Việt Nam từ những năm 90 trở về trước đã có một số cơng trình của
nhiều tác giả bàn về lý luận quản lý trường học và các hoạt động quản lý nhà
trường như: Nguyễn Ngọc Quang (năm 1989) và các bài giảng về QLGD
(Trường CBQL giáo dục Trung ương I).v.v Những năm đầu của thập kỷ 90 đến
nay đã có nhiều cơng trình nghiên cứu có giá trị như: “Giáo trình khoa học quản
lý" của Phạm Trọng Mạnh (năm 2001); “Khoa học tổ chức và quản lý một số
vấn đề lý luận và thực tiễn"của Trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức quản
lý (NXB Thống kê Hà Nội, năm 1999); “Tâm lý xã hội trong quản lý"của Ngơ

Cơng Hồn (năm 2002); “Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường"của PGS.TS
Thái Văn Thành (năm 2007); “Đại cương khoa học quản lý” của PGS.TS Trần
Hữu Cát và TS Đồn Minh Duệ (năm 1999).
Như trên, các cơng trình nghiên cứu thường đi sâu vào lý luận QLGD
nói chung thì hiện nay, lý luận về QLGD đã chú ý đến phương diện QL hoạt
động dạy học một bộ môn cụ thể ở trường phổ thông. Trong nhà trường phổ
thơng, tiếng Anh là mơn học có tính đặc thù riêng. Nhiều chuyên gia giáo dục
đã nghiên cứu về hoạt động dạy học môn tiếng Anh như: Tác giả Bùi Hiền
nghiên cứu về “Phương pháp hiện đại dạy - học ngoại ngữ” - NXB Đại học
quốc gia Hà Nội, 1999.; tác giả Hoàng Cơ Chinh nghiên cứu về “Đổi mới quản
lý q trình dạy học nhằm thực hiện cơng tác đổi mới phương pháp dạy học”
- Tạp chí Nghiên cứu giáo dục, 2000; Tác giả Phạm Hùng Quang “Một số
điều kiện đổi mới phương pháp dạy học” - Tạp chí Nghiên cứu giáo dục, 2000;
“Những vấn đề cơ bản về dạy học ngoại ngữ” - NXB Đại học quốc gia, Hà
Nội, 2005.
Đặc biệt, khi nghiên cứu về Quản lí hoạt động dạy học môn tiếng Anh
tại trường phổ thông, chúng tơi nhận thấy đã có một số luận văn Thạc sĩ tiêu
biểu đề cập đến vấn đề này như: "Quản lý dạy học môn Tiếng Anh cho sinh
viên trường Đại học Thăng Long theo chuẩn đầu ra", tác giả Nguyễn Thu
Trang; "Quản lý dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực ở các trường
THPT Thị xã Quảng Yên - Tỉnh Quảng Ninh", tác giả Phan Tuấn Dũng; "Quản
lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THCS huyện Hiệp Hòa, tỉnh
7


Bắc Giang đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục", tác giả Phạm Nguyễn Ngọc
Khánh. Biện pháp quản lí mà các tác giả đề xuất khá toàn diện, phong phú (như:
quản lí hoạt động xây dựng và thực hiện kế hoạch, quản lí hoạt động dạy học
của giáo viên của tác giả Phan Tuấn Dũng; xây dựng kế hoạch dạy học và học
tập, bồi dưỡng nâng cao kiến thức, trình độ chuyên môn, xây dựng nề nếp, nâng

cao chất lượng dạy học và học tập, chỉ đạo đổi mới phương pháp, tăng cường
hoạt động tham quan ngoại khoá, kiểm tra đánh giá của tác giả Nguyễn Thu
Trang). Tuy nhiên, với các trường phổ thơng Mỹ Ivy Global School thì những
biện pháp này chỉ mang tính tham khảo, bởi những tính chất, đặc thù riêng biệt.
Mặt khác việc quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh tại Ivy Global School
được tiếp cận nghiên cứu theo hướng quản lý hoạt động dạy học đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay khác với đa số đề tài trước đây
đã thực hiện.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý
Theo tác giả M.I.Kondacov: “Quản lí giáo dục là tập hợp những biện
pháp kế hoạch hóa, nhằm đảm bảo sự vận hành bình thường của cơ quan
trong hệ thống giáo dục để tiếp tục phát triển, mở rộng hệ thống cả về số
lượng cũng như chất lượng"[17, tr 93]
Tác giả Đặng Quốc Bảo khái quát “Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quát là
hoạt động điều hành phối hợp của các lực lượng xã hội nhằm thúc đẩy công
tác đào tạo thế hệ trẻ theo yêu cầu xã hội"[2, tr 31].
Tác giả Phạm Minh Hạc cũng nhấn mạnh “Quản lý giáo dục là hệ thống
tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp qui luật của chủ thể quản lý (hệ giáo
dục) nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của
Đảng, thực hiện được các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học- giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ
thống giáo dục tới mục tiêu dự kiến lên trạng thái mới về chất”.[8, tr 61]
Ngày nay, theo quan điểm học tập thường xun, học tập suốt đời, giáo
dục khơng cịn giới hạn cho thế hệ trẻ mà là giáo dục cho mọi người, cho nên

8


QLGD được hiểu là sự điều hành của hệ thống giáo dục quốc dân nhằm thực

hiện mục tiêu: nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
“Mục đích cuối cùng của quản lý giáo dục là tổ chức giáo dục có hiệu
quả để đào tạo ra lớp thanh niên thông minh, sáng tạo, năng động, tự chủ, biết
sống và biết phấn đấu vì hạnh phúc của bản thân và xã hội” [14, tr.206].
Từ những định nghĩa trên có thể thấy:
- QLGD là một loại hình của QL xã hội, là quá trình vận dụng những
nguyên lý, phương pháp, khái niệm, ... của khoa học QL vào một lĩnh vực
hoạt động cụ thể, một ngành chuyên biệt, đó là ngành giáo dục.
- Chủ thể QL có thể là bên trong, bên trên và bên ngoài. Đối tượng QL
là thơng tin, vật chất, con người và q trình biến đổi. Quản lí giáo dục bao
giờ cũng liên quan đến trao đổi thơng tin và đều có mối liên hệ ngược. Mục
đích của QLGD là nâng cao chất lượng giáo dục.
- Bản chất của hoạt động QL là cách thức tác động (tổ chức, điều khiển,
chỉ huy) hợp quy luật của chủ thể QL đến khách thể QL trong một tổ chức
nhằm làm cho tổ chức vận hành đạt hiệu quả mong muốn và đạt được mục
tiêu đề ra.
CCQL

CTQL

KTQL

MTQL

PPQL

Hình 1.1: Sơ đồ bản chất của hoạt động quản lý
* Ghi chú: CTQL - Chủ thể quản lý; CCQL - Công cụ quản lý;
KTQL - Khách thể quản lý; PPQL - Phương pháp quản lý; MTQL - Mục tiêu
quản lý.

1.2.2. Quản lý nhà trường
Trường học là một tổ chức, ở đó tiến hành quá trình dạy học. Hoạt động
đặc trưng của trường học là hoạt động dạy học. Hoạt động dạy học là hoạt động
có tổ chức, có nội dung, có phương pháp và phương tiện, có mục đích, có sự
9


lãnh đạo của nhà GD, có sự hoạt động tích cực, tự giác của người học. Nội hàm
của khái niệm quản lý nhà trường được nhiều tác giả trong và ngồi nước diễn
tả theo nhiều góc độ khác nhau.
Tác giả M.I.Kondacov đã khái qt: Khơng địi hỏi một định nghĩa hồn
chỉnh, chúng ta hiểu QL nhà trường (cơng việc nhà trường là một hệ thống xã
hội- sư phạm chuyên biệt). Hệ thống này địi hỏi những tác động có ý thức, có
kế hoạch và hướng đích của chủ thể QL đến tất cả các mặt của đời sống nhà
trường, nhằm đảm bảo sự vận hành tối ưu về các mặt xã hội- kinh tế, tổ chứcsư phạm của quá trình dạy- học và GD thế hệ đang lớn lên[17].
Trong thực tiễn Việt Nam, tác giả Phạm Minh Hạc đã xác định: “QL nhà
trường là thực hiện đường lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình,
tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu
giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và từng HS"[9,
tr 71].
Như vậy, QL nhà trường chính là QL giáo dục nhưng trong một phạm vi
xác định của một đơn vị giáo dục nền tảng, đó là nhà trường. QL nhà trường về
cơ bản khác với QL các lĩnh vực khác. Những tác động của chủ thể QL là những
tác động của công tác tổ chức sư phạm đến đối tượng QL nhằm giải quyết
nhiệm vụ giáo dục của nhà trường. Đó là hệ thống tác động có phương hướng,
có mục đích, có mối quan hệ qua lại lẫn nhau.
QL nhà trường phải vận dụng tất cả các nguyên lý chung của QLGD để
đẩy mạnh hoạt động của nhà trường theo mục tiêu đào tạo. QL nhà trường là
phải QL toàn diện nhằm phát triển và hoàn thiện nhân cách của thế hệ trẻ một
cách hợp lý, khoa học và hiệu quả, do vậy muốn thực hiện có hiệu quả cơng tác

QL giáo dục phải xem xét đến những điều kiện đặc thù của mỗi nhà trường,
phải chú trọng thực hiện việc cải tiến công tác QLGD đối với nhà trường, nền
tảng của hệ thống giáo dục quốc dân.
Tóm lại, QL nhà trường là một bộ phận của QLGD. QL nhà trường là
một hệ thống những tác động sư phạm khoa học và có tính định hướng của chủ
10


thể QL đến tập thể GV, HS và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường
nhằm làm cho nhà trường vận hành theo đúng đường lối và nguyên lý giáo dục
của Đảng trong thực tiễn Việt Nam. Người QL nhà trường phải làm sao cho hệ
thống các thành tố vận hành chặt chẽ với nhau, đưa đến kết quả mong muốn.
1.2.3. Dạy học
Các nhà nghiên cứu giáo dục cho rằng: “Dạy học là tồn bộ các thao tác
có mục đích nhằm chuyển các giá trị tinh thần, các hiểu biết, các giá trị văn
hóa mà nhân loại đã đạt được hoặc cộng đồng đã đạt được vào bên trong một
con người”, một số khác dựa trên quan điểm phát triển, nhất là phát triển về
khoa học và công nghệ cho rằng “Dạy học là một quá trình gồm tồn bộ các
thao tác có tổ chức và có định hướng giúp người học từng bước có năng lực tư
duy và năng lực hành động với mục đích chiếm lĩnh các giá trị tinh thần, các
hiểu biết, các kỹ năng, các giá trị văn hóa mà nhân loại đã đạt được để trên cơ
sở đó có khả năng giải quyết được các bài tốn thực tế đặt ra trong tồn bộ
cuộc sống của mỗi người học”. [21 - Hoa tiêu tri thức]
Dạy học tiếp cận theo quan điểm hoạt động, theo tác giả Đặng Vũ Hoạt,
bao gồm hai hoạt động: hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học
sinh. "Hoạt động dạy: Hoạt động dạy với vai trò chủ đạo của giáo viên là sự
tổ chức, điều khiển tối ưu quá trình truyền đạt nội dung hệ thống tri thức, kỹ
năng, kỹ xảo một cách khoa học cho học sinh tiếp thu (lĩnh hội). Hoạt động dạy
do giáo viên làm chủ thể và tác động vào đối tượng là học sinh và hoạt động
nhận thức của học sinh. Hoạt động học: Hoạt động học với vai trò chủ động

của học sinh là sự tự điều khiển tối ưu quá trình tiếp thu (lĩnh hội) một cách tự
giác, tích cực, tự lực nội dung hệ thống tri thức, kỹ năng, kỹ xảo mà giáo viên
truyền đạt nhằm phát triển và hình thành nhân cách học sinh. Hoạt động học
do học sinh làm chủ thể và tác động vào đối tượng là nội dung kiến thức mới
chứa đựng trong tài liệu học tập". [8, Tr. 140]
Theo thuyết dạy học cộng tác: Dạy học là một hệ toàn vẹn, tích hợp, cân
bằng gồm các thành tố cơ bản: khái niệm khoa học, hoạt động dạy học, hoạt
11


dộng học. Dạy có chức năng thiết kế, tổ chức chỉ đạo và kiểm tra q trình dạy
học; góp phần thi công nhưng không làm thay người học. Học là tự điều khiển
quá trình chiếm lĩnh tri thức của bản thân (tự thiết kế, tự tổ chức, tự thi công,
tự kiểm tra việc học của mình) dưới sự điều khiển sư phạm của giáo viên, hai
hoạt động này thống nhất với nhau nhờ sự cộng tác. [21 - Hoa
tiêu tri thức]
Như vậy: Dạy học là quá trình cộng tác giữa thầy và trị ln tác động
qua lại, bổ sung cho nhau để truyền đạt - điều khiển và lĩnh hội - tự điều khiển
tri thức nhằm tạo cho người học khả năng phát triển trí tuệ, hồn thiện nhân
cách.
1.2.4. Hoạt động dạy học
Dạy học là một quá trình sư phạm, với nội dung khoa học, được thực
hiện theo một phương pháp sư phạm đặc biệt do nhà trường tổ chức, GV thực
hiện nhằm giúp HS nắm vững hệ thống kiến thức khoa học và hình thành hệ
thống kiến thức khoa học và hình thành hệ thống kỹ năng hoạt động, nâng
cao trình độ học vấn, phát triển trí tuệ và hồn thiện nhân cách.
Dạy học là một q trình tồn vẹn có sự thống nhất giữa hai mặt của các
chức năng hoạt động dạy và hoạt động học. Đó là quá trình vận động và phát
triển của các thành tố tạo nên hoạt động dạy học. Hiệu quả của hoạt động dạy
học phụ thuộc vào mối quan hệ tương tác, sự hỗ trợ của hoạt động dạy và hoạt

động học, hoạt động dạy học là một quá trình bộ phận, một phương tiện trao
đổi học vấn, phát triển năng lực và giáo dục phẩm chất nhân cách thông qua sự
tác động qua lại giữa người dạy và người học nhằm truyền thụ và lĩnh hội một
cách có hệ thống những tri thức khoa học, những kỹ năng nhận thức và thực
hành. Nói cách khác, hoạt động dạy học là quá trình vận động kết hợp giữa hai
tiểu hoạt động dạy và học nhằm đạt được nhiệm vụ của dạy học.
Hoạt động dạy học, nhìn từ cách tiếp cận hệ thống, là một hệ thống tương
tác chặt chẽ với nhau giữa các thành tố cơ bản bên trong hệ thống (Mục đích,
nhiệm vụ, nội dung, phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức, người dạy,
12


người học) và tương tác chặt chẽ với môi trường tự nhiên, mơi trường xã hội
bên ngồi nó. Các thành tố này tương tác với nhau, thâm nhập vào nhau để
thực hiện mục đích, nhiệm vụ dạy học, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả
dạy học.
Việc nhìn nhận hoạt động dạy học như một hệ thống “động” luôn luôn
tương tác với môi trường cho thấy hoạt động này phải thay đổi khi mơi trường
thay đổi. Có như vậy hoạt động dạy học mới đảm bảo thực hiện tốt được
chức năng của nó.
Hoạt động dạy học gắn liền với hoạt động giáo dục. Cả hai hoạt động
này đều hướng tới một mục tiêu chung là phát triển toàn diện nhân cách
người học.
Hoạt động dạy học, nhìn dưới góc độ hoạt động sống tích cực, có ý
thức của con người, là q trình mà trong đó dưới sự tổ chức, điều khiển,
lãnh đạo của người GV làm cho người học tự giác, tích cực, chủ động tự
tổ chức, tự điều khiển hoạt động nhận thức- học tập của mình nhằm thực
hiện những nhiệm vụ dạy học.
Bản chất của hoạt động dạy học thể hiện tính thống nhất của hoạt động
dạy và hoạt động học, có sự thống nhất biện chứng giữa các thành tố của hoạt

động “dạy” và hoạt động “học” trong quá trình triển khai hoạt động dạy học.
Dạy học là một quá trình tương tác, cộng tác giữa thầy và trò. Chủ thể
hoạt động dạy là GV, chủ thể hoạt động học là HS. Q trình vận động tích
cực, sáng tạo của chủ thể này làm cho chủ thể kia phát triển, hoàn thiện về
phẩm chất, năng lực đồng thời chính chủ thể này cũng hồn thiện mình hơn
thơng qua việc soi mình vào chủ thể kia, nhận phản hồi từ chủ thể kia để điều
chỉnh. Hoạt động dạy của thầy và trò nếu phối hợp nhịp nhàng, ăn khớp sẽ
phát huy tối đa khả năng sáng tạo của HS giúp họ trưởng thành hơn qua quá
trình học. Sứ mệnh của người Thầy trong hoạt động dạy là khơi dậy, phát huy
tối đa tiềm năng của HS bằng cách thiết kế, tổ chức các hoạt động học một
cách hợp lý và luôn quan sát, thu nhận thông tin phản hồi từ người học để có
13


×