BÀI tập lớn đề tài trình bày theo quan điểm triết học mác – lênin về nguyên nhân, nội dung của cách mạng xã hội và liên hệ tới cách mạng tháng tám năm 1945 ở việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHENIKAA
KHOA KHOA HỌC CƠ BẢN

BÀI TẬP LỚN
Đề tài: Trình bày theo quan điểm triết học
Mác – Lênin về nguyên nhân, nội dung của
cách mạng xã hội và liên hệ tới Cách mạng
Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam?
Lớp: I.Triết học Mác - Lê-nin_1.2(15FS).1_LT (3 tín)
2021-2022

Giảng viên: ThS. Đồng Thị Tuyền
Nhóm:8

1


STT

Tên

MSV

Chức

Phân cơng

vị
71

Nguyễn Văn Nam

21012555 Thành
viên

Đánh
giá

Làm luận

4/4

phần kết
luận

72

Vũ Hồi Nam

21012556 Thành
viên

Làm luận

4/4

phần nội
dung

73

Vũ Hồng Nam

21013413 Thành Thuyết trình

4/4

viên
74

Lê Trọng Nghĩa

21010867 Thành Thuyết trình

4/4

viên
76

Phạm Khơi Ngun

21012926 Nhóm

Làm luận

trưởng

phần nội

4/4

dung, tổng
hợp bài làm.
77

Phạm Văn Nghị

21012557 Nhóm
phó

78

Duy Ngọc

21011288 Thành
viên

79

Nguyễn Hữu Nguyên 21013410 Thành
viên

80

Nguyễn Tiến Nhật

21010869 Thành
viên

Làm slide
thuyết trình

Làm luận

4/4

mở đầu
Làm slide

4/4

thuyết trình
Làm luận
phần nội
dung

2

4/4

4/4


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

Mục lục
1.

MỞ ĐẦU..............................................................................................2

2.

NỘI DUNG..........................................................................................3

2.1. Khái niệm ý thức xã hội.......................................................................3
2.1.1.

Nguyên nhân khách quan………………………………………3

2.1.2.

Nguyên nhân chủ quan................................................................3

2.1.3.

Một số nhận định và ví dụ trong lịch sử………………………..4

2.2. Nội dung của cách mạng xã hội........................................................5
2.2.1.

Bản chất của cách mạng xã hội...................................................5

2.2.2.

Phương pháp cách mạng.............................................................8

2.2.2.1.

Phương pháp bạo lực……………………………………8

2.2.2.2.

Phương pháp hịa bình…………………………………..9

2.3. Liên hệ với Cách mạng Tháng Tám năm 1945 tại Việt Nam............9
3.

KẾT LUẬN........................................................................................11

1

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

1.

MỞ ĐẦU

Cách mạng đã và đang xảy ra ở trên toàn thế giới trong đủ các lĩnh vực
từ kinh tế, văn hóa, cơng nghệ, …, đến chính trị, xã hội.
Hơm nay, ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về một hình thái cách mạng- Cách mạng xã
hội.
Để hiểu về cách mạng xã hội, đầu tiên ta cần hiểu về 2 yếu tố: “cách
mạng” và “xã hội”:
+ Cách mạng là một phương pháp của nhân dân hoặc một tổ chức mà
trong đó các hoạt động đấu tranh diễn ra liên tục nhằm cải tiến một chính
quyền, tư tưởng, cơng nghệ kỹ thuật,... Một cuộc cách mạng có thể dẫn đến
biến động lớn trong các thể chế chính trị – xã hội, hoặc thay đổi lớn trong 1
nền kinh tế hay văn hóa.
+ Xã hội là một nhóm những cá nhân liên quan đến tương tác xã hội

một cách thường xuyên, hoặc một nhóm xã hội lớn có chung lãnh thổ khơng
gian hoặc xã hội, thường chịu cùng thẩm quyền chính trị và các kỳ vọng văn
hóa chi phối.
Từ đó, ta có thể hiểu cách mạng xã hội theo nghĩa rộng và hẹp như sau:
+ Theo nghĩa rộng là sự biến đổi căn bản về chất trong toàn bộ các lĩnh
vực của đời sống xã hội. Nó là phương thức chuyển từ hình thái kinh tế-xã hội
cũ sang hình thái kinh tế-xã hội tiến bộ hơn.
+ Theo nghĩa hẹp là việc lật đổ một chính quyền đã lỗi thời và thiết lập
một chế độ chính trị tiến bộ hơn.

2

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

2.
2.1.

NỘI DUNG

Nguyên nhân của cách mạng xã hội
Cách mạng xã hội là một hiện tượng lịch sử, nổ ra do nhiều nguyên

nhân khác nhau như nguyên nhân về chính trị, về kinh tế, về tư tưởng, về xã
hội…, nhưng nguyên nhân kinh tế là nguyên nhân chủ yếu, nguyên nhân sâu
xa nhất. Bởi vì, cách mạng xã hội là sự biểu hiện mâu thuẫn gay gắt giữa lực
lượng sản xuất mới với quan hệ sản xuất cũ đã lỗi thời trở thành trở lực đối
với sự phát triển xã hội.

2.1.1. Nguyên nhân khách quan
Nguyên nhân khách quan, sâu xa của cách mạng xã hội xuất phát từ
mâu thuẫn gay gắt trong bản thân nền sản xuất vật chất của xã hội, tức mâu
thuẫn gay gắt giữa nhu cầu khách quan của sự phát triển lực lượng sản xuất
với sự kìm hãm của quan hệ sản xuất đã trở nên lỗi thời mà khơng một cuộc
cải cách kinh tế hay chính trị nào có thể giải quyết được. Mâu thuẫn đó biểu
hiện về mặt chính trị – xã hội thành cuộc đấu tranh giai cấp và chính sự phát
triển của cuộc đấu tranh giai cấp này đã tất yếu dẫn đến sự bùng nổ cách
mạng.
2.1.2. Nguyên nhân chủ quan
Bên cạnh đó cách mạng xã hội cịn có ngun nhân chủ quan của nó,
đó là sự phát triển nhận thức và tổ chức của giai cấp cách mạng, tức giai cấp
đại biểu cho phương thức sản xuất mới tiến bộ hơn. Từ đó tạo ra sự phát triển
của phong trào đấu tranh giai cấp từ tự phát đến tự giác và khi có sự kết hợp
chín muồi của các nhân tố khách quan và chủ quan, tức tạo được thời cơ cách
mạng, thì khi đó tất yếu cách mạng sẽ bùng nổ và có khả năng thành cơng.

3

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

2.1.3. Một số nhận định và ví dụ trong lịch sử
Trong “Góp phần phê phán khoa kinh tế chính trị”, C. Mác viết: “Từ
chỗ là những hình thức phát triển của lực lượng sản xuất, những quan hệ ấy
trở thành những xiềng xích của các lực lượng sản xuất. Khi đó bắt đầu thời
đại một cuộc cách mạng xã hội”. Mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan
hệ sản xuất biểu hiện dưới dạng xã hội là mâu thuẫn giữa giai cấp bị trị, đại

diện cho lực lượng sản xuất mới, tiến bộ với giai cấp thống trị, đại diện cho
quan hệ sản xuất đã lạc hậu so với sự phát triển của trình độ lực lượng sản
xuất. Khi mâu thuẫn đó trở nên gay gắt, quyết liệt, địi hỏi phải được giải
quyết, thì sẽ nổ ra cách mạng xã hội.
Khi cách mạng xã hội nổ ra thì chế độ xã hội cũ bị xóa bỏ. C. Mác cho
rằng: “mỗi một cuộc cách mạng đều phá hủy xã hội cũ, và vì thế nó mang tính
chất xã hội. Mỗi cuộc cách mạng đều lật đổ chính quyền cũ, và bởi vậy nó có
tính cách chính trị”
Như vậy, trong xã hội có giai cấp, đấu tranh giai cấp là nguyên nhân
trực tiếp dẫn đến cách mạng xã hội. Trong lịch sử xã hội có hai cuộc cách
mạng xã hội mang tính điển hình, có quy mơ rộng lớn và tính chất triệt để, đó
là cách mạng tư sản (bắt đầu từ thế kỷ 16 kéo dài tới thế kỷ 20) và cách mạng
vô sản (từ thế kỉ 20 đến nay, tiêu biểu như: Cách mạng tháng Mười Nga) .
Tuy nhiên, trong lịch sử nhân loại không phải chỉ trong xã hội có giai
cấp và đấu tranh giai cấp mới có cách mạng xã hội. Theo Ph. Ăngghen, trong
xã hội cộng sản nguyên thủy cũng đã diễn ra cách mạng xã hội. Sự chuyển
biến từ hình thái kinh tế - xã hội cộng sản nguyên thủy sang hình thái kinh tế xã hội chiếm hữu nô lệ là một bước phát triển nhảy vọt làm thay đổi về chất

4

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đó là một cuộc cách mạng xã hội thật sự,
thậm chí, theo Ph. Ăngghen, sự thay thế chế độ mẫu quyền bằng chế độ phụ
quyền cũng là một cuộc cách mạng - “một trong những cuộc cách mạng triệt
để nhất mà nhân loại đã trải qua.
2.2.

Nội dung của cách mạng xã hội

2.2.1. Bản chất của cách mạng xã hội
Cách mạng là khái niệm chỉ sự thay đổi căn bản về chất của một sự vật,
hiện tượng nào đó trong thế giới. Từ đó có thể hiểu, cách mạng xã hội là sự
thay đổi căn bản về chất toàn bộ các lĩnh vực của đời sống xã hội. Theo học
thuyết hình thái kinh - tế xã hội của C. Mác thì cách mạng xã hội là sự thay
đổi có tính chất căn bản về chất của một hình thái kinh tế - xã hội, là bước
chuyển từ một hình thái kinh tế - xã hội này lên một hình thái kinh tế - xã hội
mới tiến bộ hơn.
Theo nghĩa hẹp, cách mạng xã hội là đỉnh cao của đấu tranh giai cấp, là
cuộc đấu tranh lật đổ chính quyền, thiết lập một chính quyền mới tiến bộ hơn.
Cách mạng xã hội khác với tiến hóa xã hội. Nếu cách mạng xã hội
được thực hiện là do bước nhảy đột biến, làm thay đổi về chất, thay đổi tồn
bộ đời sống xã hội thì tiến hóa xã hội là sự thay đổi dần dần, thay đổi từng bộ
phận, từng yếu tố, từng lĩnh vực của đời sống xã hội. Giữa cách mạng xã hội
và tiến hóa xã hội có mối liên hệ hữu cơ với nhau trong sự phát triển của xã
hội. Tiến hóa xã hội tạo ra tiền đề cho cách mạng xã hội. Cách mạng xã hội là
cơ sở để tiếp tục có những tiến hóa xã hội trong giai đoạn phát triển sau của
xã hội.
Cách mạng xã hội có sự khác nhau với cải cách xã hội. Cải cách xã hội
chỉ tạo nên những thay đổi bộ phận, lĩnh vực riêng lẻ của đời sống xã hội. Cải

5

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

cách xã hội là kết quả đấu tranh của các lực lượng xã hội tiến bộ. Nhiều khi
cải cách xã hội là bộ phận hợp thành của cách mạng xã hội. Khi các cuộc cải
cách xã hội được thực hiện thành công ở những mức độ khác nhau, chúng đều
tạo ra sự phát triển xã hội theo hướng tiến bộ. Không phải cuộc cải cách xã
hội nào cũng được thực hiện, do nhiều lý do chủ quan hoặc khách quan.
Cũng cần chú ý rằng: “khái niệm cải cách đối lập với khái niệm cách
mạng; nếu quên sự đối lập đó, qn cái ranh giới phân biệt hai khái niệm đó,
thì sẽ luôn luôn mắc những sai lầm hết sức nghiêm trọng trong tất cả những
lập luận về vấn đề lịch sử. Nhưng sự đối lập đó khơng phải là tuyệt đối, cái
ranh giới đó khơng phải là cứng nhắc, đó là một ranh giới sinh động, linh hoạt
mà ta phải biết xác định theo từng trường hợp cụ thể”
Trong phong trào cơng nhân quốc tế đã từng có khuynh hướng tả
khuynh, khi chỉ coi trọng cách mạng xã hội mà coi thường cải cách xã hội và
khuynh hướng hữu khuynh, chỉ coi trọng cải cách xã hội, sợ cách mạng xã hội
nổ ra sẽ có nhiều tổn thất. Hai khuynh hướng này đều bị V.I. Lênin phê phán,
xem đó là chủ nghĩa xét lại hoặc là chủ nghĩa cơ hội trong phong trào công
nhân thế giới.
V.I. Lênin kịch liệt phê phán chủ nghĩa cải lương - một trào lưu chính
trị phản động ở châu Âu khá thịnh hành vào cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX.
Chủ nghĩa cải lương chủ trương từ bỏ đấu tranh giai cấp và cách mạng xã hội,
tuyệt đối hóa việc giành chính quyền bằng đấu tranh nghị trường.
Cách mạng xã hội cũng khác với đảo chính. Đảo chính là phương thức
tiến hành của một nhóm người với mục đích giành chính quyền, song không
làm thay đổi căn bản chế độ xã hội. Đảo chính khơng phải là phong trào cách
mạng. Nó thường được thực hiện bằng bạo lực, lật đổ của các phe, nhóm có

6

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

khuynh hướng chính trị đối lập với chính quyền đương thời. Đảo chính chỉ có
ý nghĩa cách mạng khi nó thực sự là một bộ phận của phong trào cách mạng.
Tính chất của cách mạng xã hội: Tính chất của mỗi cuộc cách mạng xã
hội chịu sự quy định bởi mâu thuẫn cơ bản, bởi nhiệm vụ chính trị mà cuộc
cách mạng đó phải giải quyết, như lật đổ chế độ xã hội nào? Xóa bỏ quan hệ
sản xuất nào? Thiết lập chính quyền thống trị cho giai cấp nào? Thiết lập trật
tự xã hội theo nguyên tắc nào?
Nói đến bản chất của cách mạng xã hội cũng cần phải nói tới lực lượng
cách mạng xã hội. Lực lượng cách mạng xã hội là những giai cấp, tầng lớp
người có lợi ích gắn bó với cách mạng, tham gia vào các phong trào cách
mạng, thực hiện mục đích của cách mạng Lực lượng của cách mạng xã hội
chịu sự quy định của tính chất, điều kiện lịch sử của cách mạng.
Cuộc cách mạng dân chủ tư sản ở châu Âu vào thế kỷ XVII - XVIII do
giai cấp tư sản lãnh đạo với sự tham gia đông đảo của giai cấp tư sản, tiểu tư
sản, nông dân, tầng lớp thị dân, tầng lớp trí thức tiến bộ. Cách mạng Tháng
Tám năm 1945 ở Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, lực lượng
cách mạng là giai cấp công nhân, nơng dân, tầng lớp trí thức tiến bộ và đông
đảo các tầng lớp nhân dân lao động khác. Trong lực lượng cách mạng, giai
cấp giữ vai trò quyết định thành công của cách mạng, được xem là động lực
của cách mạng xã hội.
Động lực của cách mạng xã hội là những giai cấp có lợi ích gắn bó chặt
chẽ và lâu dài đối với cách mạng, có tính tự giác, tích cực, chủ động, kiên
quyết, triệt để cách mạng, có khả năng lơi cuốn, tập hợp các giai cấp, tầng lớp
khác tham gia phong trào cách mạng. Mỗi cuộc cách mạng xã hội đều có mục
đích là đánh đổ giai cấp thống trị để giành lấy chính quyền. Để làm được điều
đó cần xác định rõ đối tượng của cách mạng xã hội là giai cấp nào?

7

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

Đối tượng của cách mạng xã hội là những giai cấp và những lực lượng
đối lập cần phải đánh đổ của cách mạng.
2.2.2. Phương pháp cách mạng
Mục tiêu của cách mạng xã hội là giành chính quyền bằng cách đập tan
(xóa bỏ) chính quyền đã lỗi thời, phản động, cản trở sự phát triển của xã hội,
thiết lập một trật tự xã hội mới tiến bộ hơn. Để thực hiện được mục tiêu cách
mạng cần có phương pháp cách mạng phù hợp.
2.2.2.1.

Phương pháp bạo lực

Phương pháp cách mạng bạo lực là hình thức cách mạng khá phổ biến.
Cách mạng bạo lực là hình thức tiến hành cách mạng thơng qua bạo lực để
giành chính quyền, làhành động của lực lượng cách mạng dưới sự lãnh đạo
của giai cấp lãnh đạo cách mạng vượt qua giới hạn luật pháp của giai cấp
thống trị hiện thời, xác lập chính quyền nhà nước của giai cấp cách mạng.
Trong xã hội có giai cấp, giai cấp thống trị không bao giờ tự nguyện từ
bỏ địa vị thống trị của mình dù nó đã lạc hậu, lỗi thời. Nếu chỉ có các hoạt
động đấu tranh hợp pháp thì khơng đủ để lực lượng cách mạng giành chính
quyền. Vì vậy, chính quyền thường chỉ có thể giành được bằng hình thức
chiến tranh cách mạng, thơng qua bạo lực cách mạng. Trong các tác phẩm
Phê phán Cương lĩnh Gôta, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, C. Mác và Ph.
Ăngghen đều khẳng định rằng, để giành chính quyền nhà nước từ tay giai cấp

tư sản thì phải tiến hành cách mạng bạo lực. V.I. Lênin cũng cho rằng: “nhà
nước tư sản bị thay thế bởi nhà nước vô sản (chun chính vơ sản) khơng thể
bằng con đường “tiêu vong” được, mà chỉ có thể, theo quy luật chung, bằng
một cuộc cách mạng bạo lực thôi”. Tuy nhiên, cũng cần chú ý rằng, bạo lực

8

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

chỉ là công cụ, phương tiện để lực lượng cách mạng giành lấy chính quyền
nhà nước từ tay giai cấp thống trị.

2.2.2.2.

Phương pháp hịa bình

Phương pháp hịa bình cũng là một phương pháp để giành chính quyền,
là phương pháp đấu tranh khơng dùng bạo lực cách mạng để giành chính
quyền trong điều kiện cho phép. Phương pháp hịa bình là phương pháp đấu
tranh nghị trường, thông qua chế độ dân chủ, bằng bầu cử để giành đa số ghế
trong nghị viện và trong chính phủ. Phương pháp hịa bình chỉ có thể xảy ra
khi có đủ các điều kiện: Một là, giai cấp thống trị khơng cịn bộ máy bạo lực
đáng kể hoặc còn bộ máy bạo lực, nhưng chúng đã mất hết ý chí chống lại lực
lượng cách mạng; hai là, lực lượng cách mạng phát triển mạnh, áp đảo kẻ thù.
Phương pháp hịa bình rất có lợi, ít gây thương vong về con người và
thiệt hại về vậtchất nhưng điều kiện để giành chính quyền bằng phương pháp
hịa bình ít khi xảy ra. Tuy nhiên, cần chú ý quan điểm “q độ hịa bình”

thực chất là quan điểm phủ định bạo lực cách mạng của bọn cơ hội chủ nghĩa
theo hướng hữu khuynh.
2.3.

Liên hệ với Cách mạng Tháng Tám năm 1945 tại Việt Nam
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam mang tính chất là cuộc

cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới vì mục đích của nó là đánh đổ sự thống trị
của chính quyền thực dân, phong kiến, giải phóng dân tộc; đồng thời giải
phóng giai cấp, do Đảng của giai cấp vô sản lãnh đạo, thiết lập nền chun
chính vơ sản.

9

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

Ở Việt Nam, trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, nếu khơng có sự
lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đơng Dương, khơng xây dựng Đội Việt Nam
Tun truyền giải phóng quân và Đội Cứu quốc quân, không phát động tổng
khởi nghĩa giành chính quyền từ ngày 19/8 đến ngày 2/9/1945 thì dù có điều
kiện khách quan chín muồi, cách mạng cũng khó có thể diễn ra và giành
thắng lợi.
Trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam, đối tượng của
cách mạng là chính quyền thực dân và phong kiến. Để cách mạng xã hội đi
đến thành công, cần thiết phải có giai cấp lãnh đạo cách mạng.
Phương pháp đấu tranh trong cách mạng tháng tám 1945 là đấu tranh bạo lực
cách mạng. Cụ thể là: Ở Việt Nam, từ khi ra đời và trong suốt quá trình lãnh

đạo đấu tranh giành chính quyền, Đảng ta đều khẳng định, bạo lực cách mạng
là phương thức cơ bản để đạt mục đích của cách mạng Việt Nam, là phương
thức để xố bỏ các mâu thuẫn đối kháng trong xã hội nước ta. Sức mạnh bạo
lực là sức mạnh của toàn dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Con đường
giành chính quyền được tiến hành bằng khởi nghĩa vũ trang.
Như vậy, Cách mạng tháng 8 năm 1945 là một cuộc cách mạng vô sản,
cách mạng xã hội đầy thành xông với phương pháp chính là bạo lực cách
mạng. Và đã tạo ra bước ngoặt cách mạng chưa từng có trong lịch sử dân tộc
Việt Nam (đọc bản Tuyên ngôn Độc lập Việt Nam, khai sinh ra nước Việt
Nam Dân chủ Cộng hòa, đồng thời cũng chấm dứt chế độ quân chủ chuyên
chế tồn tại suốt 2.000 năm trong lịch sử Việt Nam, và Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa tổ chức Tổng tuyển cử năm 1946 trên phạm vi cả nước.)

10

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

3.

KẾT LUẬN

Như vậy thơng qua các phân tích ở trên chúng ta có thể đưa ra kết luận
như sau:
Về nguyên nhân của cách mạng xã hội: Cách mạng xã hội là một hiện
tượng lịch sử, nổ ra do nhiều nguyên nhân khác nhau như nguyên nhân về
chính trị, về kinh tế, về tư tưởng, về xã hội…, nhưng nguyên nhân kinh tế là
nguyên nhân chủ yếu, nguyên nhân sâu xa nhất.

Về nội dung của cá mạng xã hội:


Bản chất của cách mạng xã hội: Cách mạng xã hội là sự thay đổi căn

bản về chất toàn bộ các lĩnh vực của đời sống xã hội. Theo học thuyết hình
thái kinh - tế xã hội của C. Mác thì cách mạng xã hội là sự thay đổi có tính
chất căn bản về chất của một hình thái kinh tế - xã hội, là bước chuyển từ một
hình thái kinh tế - xã hội này lên một hình thái kinh tế - xã hội mới tiến bộ
hơn. Theo nghĩa hẹp, cách mạng xã hội là đỉnh cao của đấu tranh giai cấp, là
cuộc đấu tranh lật đổ chính quyền, thiết lập một chính quyền mới tiến bộ hơn.


Phương pháp cách mạng: Để hiện thực được mục tiêu cách mạng thì

cần có những phương pháp các mạng khác nhau và phù hợp với cuộc cách
mạng đó như phương pháp bạo lực - hình thức tiến hành cách mạng thông qua
bạo lực để giành chính quyền, là hành động của lực lượng cách mạng dưới sự
lãnh đạo của giai cấp lãnh đạo cách mạng vượt qua giới hạn luật pháp của giai
cấp thống trị hiện thời, xác lập chính quyền nhà nước của giai cấp cách mạng,
phương pháp hồ bình - là phương pháp đấu tranh khơng dùng bạo lực cách
mạng để giành chính quyền trong điều kiện cho phép, là phương pháp đấu
tranh nghị trường, thông qua chế độ dân chủ, bằng bầu cử để giành đa số ghế
trong nghị viện và trong chính phủ, ….
Chúng ta cũng thấy trong thực tế hiện nay, ở Việt Nam, các thế lực thù
địch, phản động đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hịa bình”, lợi

11

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

dụng các vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, dân tộc, tôn giáo và những yếu
kém, sơ hở, mất cảnh giác của ta để xun tạc, bóp méo tình hình; cổ súy cho
lối sống hưởng thụ, thực dụng, ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa; đồng thời, cấu kết
với các phần tử cơ hội và bất mãn chính trị hoạt động ráo riết, chống phá cách
mạng ngày càng tinh vi, nguy hiểm hơn. Tình trạng suy thối về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên
chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn; tham
nhũng, lãng phí. Điều này làm giảm sút vai trị lãnh đạo của Đảng, suy giảm
niềm tin của nhân dân đối với Đảng, là nguy cơ trực tiếp đe dọa sự tồn vong
của Đảng và của chế độ; vì vậy cần phải nhận diện những biểu hiện và kiên
quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tình trạng suy thối về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển
hóa” trong nội bộ.

12

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam


BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam

BAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.namBAI.tap.lon.de.tai.trinh.bay.theo.quan.diem.triet.hoc.mac.–.lenin.ve.nguyen.nhan..noi.dung.cua.cach.mang.xa.hoi.va.lien.he.toi.cach.mang.thang.tam.nam.1945.o.viet.nam