Chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng thương mại cổ phần bưu điện liên việt

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN


NGUYỄN THỊ NGỌC QUỲNH

CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Hà Nội, năm 2014


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN


NGUYỄN THỊ NGỌC QUỲNH

CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT

Chuyên ngành: Kinh tế Công nghiệp

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS VŨ MINH TRAI

Hà Nội, năm 2014

LỜI CAM ĐOAN
Kính gửi: Khoa Quản Trị Kinh Doanh – Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân.
Tên tôi là: Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh – Mã số HV: CH 210206.
Học viên lớp: Cao học 21K – Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân.
Tơi xin cam đoan: Cơng trình nghiên cứu đề tài: “Chất lượng tín dụng đối
với Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên
Việt” là cơng trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tác giả, được thực hiện dưới sự
hướng dẫn khoa học của PGS.TS Vũ Minh Trai. Các số liệu, kết quả nghiên cứu
đưa ra trong luận văn này là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Nội dung của luận
văn có tham khảo và sử dụng một số thơng tin, tài liệu từ các nguồn sách, tạp chí
được liệt kê trong danh mục các tài liệu tham khảo.
Hà Nội, ngày ..... tháng ..... năm 2014
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành bản luận văn này, tác giả xin chân thành cảm ơn sự hướng
dẫn tận tình của PGS.TS. Vũ Minh Trai trong suốt quá trình viết và hồn thành
luận văn.
Tác giả xin bày tỏ lịng biết ơn tới các thầy cô trong Hội đồng khoa học
Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân, Khoa Quản trị Kinh doanh, Viện đào tạo
Sau đại học, Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân đa tạo điều kiện và giúp đỡ tác
giả hoàn thành luận văn này.
Tuy đã rất cố gắng thực hiện bài luận văn của mình nhưng do điều kiện về
thời gian để thực hiện đề tài... nên đề tài của tác giả khơng tránh khỏi những
thiếu sót. Tác giả rất mong được sự quan tâm đóng góp ý kiến của các thầy cô
giáo để bài luận văn của mình được hồn chỉnh hơn.

Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày .... tháng ..... năm 2014
Học viên

Nguyễn Thị Ngọc Quỳnh


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CĨ
LIÊN QUAN............................................................................................................7
1.1. Tổng quan các kết quả đã nghiên cứu............................................................7
1.2. Khẳng định đề tài luận văn không trùng lặp với các
cơng trình đã cơng bố...............................................................................12
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN
HÀNG THUƠNG MẠI ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA..............13
2.1. Tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa................................13
2.1.1. Khái niệm về tín dụng ngân hàng...............................................................13
2.1.2. Đặc điểm tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa................13
2.1.3. Vai trị của tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.............15
2.2. Chất lượng tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.............17
2.2.1. Quan niệm về chất lượng tín dụng ngân hàng............................................17
2.2.2. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng tín dụng ngân hàng........................18
2.3.3. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng ngân hàng.................................21
2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng ngân hàng đối với doanh
nghiệp nhỏ và vừa..................................................................................................25
2.3.1. Nhóm các nhân tố bên trong......................................................................25
2.3.2. Nhóm các nhân tố bên ngồi......................................................................30
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU

ĐIỆN LIÊN VIỆT.................................................................................................33
3.1. Quá trình hình thành và phát triển, cơ cấu tổ chức của ngân hàng Thương
mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt Hà Nội.............................................................33
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển..............................................................33
3.1.2. Ngành nghề và địa bàn kinh doanh............................................................37
3.1.3. Cơ cấu tổ chức...........................................................................................37
3.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của LienVietPostBank từ năm 2008 – năm
2012......................................................................................................................... 39


3.3. Phân tích thực trạng chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
tại LienVietPostBank............................................................................................40
3.3.1. Thực trạng hoạt động tín dụng của Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên
Việt......................................................................................................................... 40
3.3.2. Chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa của ngân hàng
Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt............................................................45
3.3.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng tín dụng.......................61
3.4. Đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa
tại LienVietPostBank những năm gần đây..........................................................75
3.4.1. Những kết quả đạt được.............................................................................75
3.4.2. Hạn chế......................................................................................................76
3.4.3. Nguyên nhân..............................................................................................77
CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN
DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT.........................................85
4.1. Định hướng về phát triển hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và
vừa của LienVietPostBank trong những năm tới...............................................85
4.1.1. Mục tiêu hoạt động tín dụng đối của LienVietPostBank trong những năm
tới......................................................................................................................... 85
4.1.2. Định hướng chất lượng tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa........................86

4.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ
và vừa tại LienVietPostBank................................................................................86
4.2.1. Xây dựng chính sách tín dụng phù hợp với doanh nghiệp nhỏ và vừa.......86
4.2.2. Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng và dự án vay vốn..................87
4.2.3. Tăng cường cơng tác kiểm tra, kiểm sốt nội bộ........................................91
4.2.4. Tăng cường đào tạo nâng cao trình độ cán bộ tín dụng..............................92
4.2.5. Nâng cao hiệu quả cơng tác thu hồi nợ và xử lý nợ quá hạn......................93
4.2.6. Tăng cường hoạt động Marketting.............................................................95
4.3 Một số kiến nghị..............................................................................................96
4.3.1. Kiến nghị với Nhà nước..........................................................................96
4.3.2. Kiến nghị đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa..........................................97
4.3.3. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước.......................................................98
KẾT LUẬN............................................................................................................99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................100


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Tiếng Việt
Từ viết tắt

Nội dung

CBTD

Cán bộ tín dụng

DN

Doanh nghiệp

DNNVV

Doanh nghiệp nhỏ và vừa

ĐVT
HĐBT
HĐQT
LienVietPostBank
LNST
LNTT
NHNN
NHNo&PTNN
NHTM
NĐ
QĐ
TSĐB
TT
TMCP
TCTD
VNĐ

Đơn vị tính
Hội đồng Bộ Trưởng
Hội đồng quản trị
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt
Lợi nhuận sau thuế
Lợi nhuận trước thuế
Ngân hàng nhà nước
Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn
Ngân hàng thương mại

Nghị định
Quyết định
Tài sản đảm bảo
Thông tư
Thương mại cổ phần
Tổ chức tín dụng
Việt Nam Đồng.


DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ
Bảng 2.1. Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa theo khu vực kinh tế ở Việt Nam...........14
Bảng 3.1: Cơ cấu dư nợ cho vay tại LienVietPostBank từ năm 2008 - 2012.................39
Bảng 3.2: Cơ cấu dư nợ cho vay tại LienVietPostBank từ năm 2008 - 2012.................43
Bảng 3.3. Đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng đối với.......................................46
Bảng 3.4. Tỷ lệ hài lòng của khách hàng đối với.........................................................47
Bảng 3.5. Cơ cấu dư nợ DNNVV tại LienVietPostBank từ năm 2009 - 2013...............50
Bảng 3.6. Nợ quá hạn và nợ xấu của các DNNVV tại LienVietPostBank từ năm 2009 2013......................................................................................................................... 51
Bảng 3.7. Dư nợ cho vay có TSĐB của các DNNVV tại LienVietPostBank từ năm 2009
- 2013....................................................................................................................... 56
Bảng 3.8. Vịng quay vốn tín dụng của các DNNVV tại LienVietPostBank từ năm 2009
- 2013....................................................................................................................... 58
Bảng 3.9. Hiệu suất sử dụng vốn vay đối với DNNVV tại LienVietPostBank từ năm
2009 - 2013............................................................................................................... 59
Bảng 3.10. Tỷ lệ lãi treo đối với DNNVV tại LienVietPostBank từ năm 2009 - 2013...60
Bảng 4.1. Mục tiêu hoạt động tín dụng của LienVietPostBank trong những năm tới.....85
Biểu đồ 3.1: Tình hình huy động vốn tại LienVietPostBank từ 2009 – 2013..........40
Biểu đồ 3.2: Tình hình huy động vốn theo thị trường tại.........................................41
Biểu đồ 3.3: Tình hình huy động vốn theo loại hình tại LienVietPostBank từ 2009 –
2013......................................................................................................................... 42
Biểu đồ 3.4: Tình hình dư nợ cho vay theo thời hạn vay tại LienVietPostBank từ

2009 – 2013.............................................................................................................44
Biểu đồ 3.5: Tổng dư nợ cho vay tại LienVietPostBank từ 2009 – 2013.................49
Biểu đồ 3.6: Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu tại LienVietPostBank từ 2009 – 2013.....54
Biểu đồ 3.7: Tỷ lệ dư nợ có TSĐB của DNNVV tại LienVietPostBank từ 2009 –
2013......................................................................................................................... 58
Sơ đồ 3.1. Mơ hình tổ chức của LienVietPostBank.................................................38


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN


NGUYỄN THỊ NGỌC QUỲNH

CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT

Chuyên ngành: Kinh tế Cơng nghiệp

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ

Hà Nội, năm 2014


i

TÓM TẮT LUẬN VĂN
Ngày nay, ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, doanh nghiệp nhỏ và vừa
(DNNVV) có vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Loại hình doanh
nghiệp (DN) này góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, tạo ra số lượng

lớn hàng hóa - dịch vụ thỏa mãn nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, góp phần
làm tăng kim ngạch xuất khẩu, đẩy nhanh chu trình luân chuyển vốn của nền kinh tế và
tạo ra việc làm chủ yếu cho hơn 80% lực lượng lao động ở cả nông thôn và thành thị.
Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank), tiền thân là
Ngân hàng Thương mại cổ phần (TMCP) Liên Việt cũng khơng nằm ngồi xu thế
này. Vấn đề hỗ trợ phát triển đối với nhóm khách hàng DNNVV tại
LienVietPostBank cũng đang từng bước được quan tâm do các khoản cho vay đối
với DNNVV thường có giá trị nhỏ, số lượng khách hàng lớn nên đứng ở góc độ
phân tán rủi ro, cho vay đối với nhóm khách hàng này sẽ tốt hơn cho vay DN lớn.
Bên cạnh đó, cho vay đối với DNNVV còn là nền tảng để phát triển các dịch vụ phi
tín dụng khác. Theo Cơng ty Tài chính Quốc tế (IFC), hơn 60% doanh thu của
nhóm khách hàng DNNVV ở các ngân hàng đều đến từ các dịch vụ phi tín dụng
như ngân hàng internet, thanh toán cho nhà cung cấp, trả lương nhân viên…
Tuy nhiên, chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại LienVietPostBank vẫn
cịn tồn tại một số hạn chế như: tỷ trọng dư nợ đối với các DNNVV trong tổng dư
nợ vẫn còn hạn chế; thu nhập từ hoạt động tín dụng đối với DNNVV còn ở mức
thấp so với thu nhập từ hoạt động tín dụng của ngân hàng; tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu
có xu hướng tăng qua các năm. Nhận thấy sự cần thiết, vai trò quan trọng của nhóm
khách hàng DNNVV đối với LienVietPostBank, với mong muốn chất lượng tín
dụng đối với DNNVV tại Chi nhánh ngày càng được nâng cao và hoàn thiện, tác
giả xin chọn vấn đề “Chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại
ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt Hà Nội” là đề tài nghiên cứu
trong luận văn thạc sĩ của mình.


ii

Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu như sau:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về chất lượng tín dụng của NHTM đối với

DNNVV
Chương 3: Thực trạng chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại
LienVietPostBank
Chương 4: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng đối với
DNNVV tại LienVietPostBank
Trong chương 1, tác giả có đưa ra 1 số bài luận văn thạc sỹ nghiên cứu
những đề tài có liên quan đến vấn đề tín dụng, chất lượng tín dụng... Theo như tìm
hiểu, thời gian gần đây tác giả chưa thấy luận văn thạc sĩ nào nghiên cứu đề tài:
“Chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương
mại cổ phần Bưu điện Liên Việt”. Vì thế tác giả mạnh dạn chọn đề tài này để làm
luận văn thạc sĩ.
Trong chương 2, luận văn trình bày khái quát về vấn đề chất lượng tín dụng
đối với DNNVV, tập trung làm rõ những vấn đề sau:
Luận văn đưa ra khái niệm về tín dụng ngân hàng; đặc điểm của tín dụng
ngân hàng đối với DNNVV, các loại hình tín dụng ngân hàng dành cho DNNVV và
đặc biệt là vai trị của tín dụng ngân hàng đối với DNNVV.
Trọng tâm của chương 2 là lý luận về chất lượng tín dụng ngân hàng đối với
DNNVV, gồm:
 Quan niệm về chất lượng tín dụng ngân hàng đối với DNNVV, “Chất lượng
tín dụng của ngân hàng thương mại là sự đáp ứng kịp thời, hợp lý những yêu cầu về
vốn của khách hàng, phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành, với một
mức chi phí hợp lý, đảm bảo sự phát triển an toàn và lợi nhuận trong hoạt động tín
dụng của ngân hàng và thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế” (PGS.TS Nguyễn
Minh Tiến (2005), Giáo trình ngân hàng thương mại, NXB Thống kê, Hà Nội).


iii

 Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng tín dụng ngân hàng: Nâng cao chất
lượng tín dụng là tất yếu khách quan vì khi chất lượng tín dụng của ngân hàng

được cải thiện khơng chỉ đóng góp ý nghĩa to lớn đối với bản thân mỗi ngân hàng
mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của nền kinh tế.
 Các chỉ tiêu đánh giá đánh giá chất lượng tín dụng ngân hàng đối với
DNNVV gồm 02 nhóm chỉ tiêu chính:
-

Nhóm chỉ tiêu định tính: là những chỉ tiêu khơng thể lượng hóa
được. Các chỉ tiêu định tính thường dùng để đánh giá chất lượng tín dụng
đối với DNNVV là: việc chấp hành các bước trong quy trình tín dụng; đây
là việc làm cơ bản mà về nguyên tắc là không thể bỏ qua bất kỳ một công
đoạn nào; và khả năng thu hút khách hàng của ngân hàng.

-

Nhóm chỉ tiêu định lượng: Các chỉ tiêu định tính giúp đem lại cái nhìn
khái qt về chất lượng tín dụng bởi các chỉ tiêu này nhìn chung là khá
phức tạp, khó xác định chính xác. Để đánh giá chất lượng tín dụng chính
xác và cụ thể hơn, tác giả sẽ xem xét tổng hợp các chỉ tiêu định lượng trên
góc độ từ NHTM như sau: chỉ tiêu dư nợ tín dung, tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ nợ
xấu, tỷ lệ dư nợ tín dụng có TSĐB, vịng quay vốn tín dung, chỉ tiêu hiệu
suất sử dụng vốn và chỉ tiêu tỷ lệ lãi treo.

 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với DNNVV: nhóm nhân
tố khách quan (mơi trường kinh tế- chính trị; mơi trường pháp lý và các nhân tố
thuộc về phía DNNVV) và nhóm nhân tố chủ quan từ phía ngân hàng thương mại
(chính sách tín dụng, quy trình tín dụng, thơng tin tín dụng, chất lượng cán bộ tín
dụng, kiểm sốt nội bộ, quản trị rủi ro,…)
Trong chương 3, qua việc phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng
đối với DNNVV tại LienVietPostBank, tác giả thấy được những kết quả mà
LienVietPostBank đã đạt được và những vấn đề hạn chế, khó khăn đồng thời chỉ rõ ra

các nguyên nhân của hạn chế đó.


iv

Những kết quả đã đạt được của LienVietPostBank trong việc nâng cao
chất lượng tín dụng đối với DNNVV:
- Doanh số cho vay và dư nợ đối với DNNVV ngày càng được tăng.
- Ngân hàng đã thực hiện tốt các chính sách khách hàng, mở rộng thêm quan
hệ với các đơn vị tín nhiệm, kể cả khách hàng có tiền gửi và tiền vay. Ngân
hàng cũng có sự sàng lọc với các DN, trên cơ sở đó chính sách đầu tư phù
hợp đảm bảo cho vay đúng hướng an toàn. Vốn tín dụng ngân hàng đã góp
phần đưa các DNNVV ngày càng phát triển và hoạt động kinh doanh của
ngân hàng ngày càng được mở rộng.
- Dư nợ quá hạn vẫn nằm trong tầm kiểm sốt; vịng quay tín dụng cũng liên
tục tăng qua các năm.
- Trình độ chun mơn nghiệp vụ của cán bộ ngân hàng: LienVietPostBank
đã và đang có một đội ngũ nhân sự trẻ, năng động, có chuyên mơn khá
vững.
Những vấn đề hạn chế, khó khăn
- Tỷ trọng dư nợ đối với các DNNVV trong tổng dư nợ vẫn cịn hạn chế,
chưa có năm nào vượt q 25%. Thu nhập từ hoạt động tín dụng đối với
DNNVV cịn ở mức thấp so với thu nhập từ hoạt động tín dụng của ngân
hàng. Điều đó phản ánh hiệu quả tín dụng và chất lượng tín dụng của ngân
hàng đối với DNNVV chưa đủ cao.
- Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu tuy vẫn trong tầm kiểm soát nhưng lại có dấu
hiệu tăng qua các năm.
- Khả năng tiếp cận thẩm định dự án của cán bộ ngân hàng cịn nhiều hạn chế,
do đó khả năng phát sinh nợ xấu và nợ quá hạn trong năm tới là không nhỏ. Vì
vậy, ngân hàng cần có những biện pháp tích cực để giảm thiểu rủi ro.

- Một số sai phạm về quy chế, quy trình tín dụng cũng như xét duyệt thủ tục
để cho vay khi đưa ra các sản phẩm tín dụng mới cho DNNVV, CBTD ở
các chi nhánh vẫn chưa nắm hết bản chất của các sản phẩm tín dụng làm


v

ảnh hưởng đến chất lượng của khoản vay do quyết định cho vay khơng
chính xác và cơng tác quản lý khoản vay chưa thật sự chặt chẽ.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến những hạn chế, khó khăn trên
- Xuất phát từ phía Ngân hàng:
+ Chính sách tín dụng chưa thật sự linh hoạt.
+ Chất lượng thơng tin trong phân tích tín dụng cịn kém.
+ Quy trình nghiệp vụ tín dụng phụ thuộc vào đánh giá chủ quan của CBTD
nên dễ xảy ra tình trạng bỏ lỡ khách hàng tiềm năng.
+ Công tác giám sát sau khi cho vay chưa được hiệu quả.
+ Bộ phận kiểm soát, kiểm toán nội bộ chưa phát huy hết vai trò.
+ Chất lượng CBTD chưa cao: hiện nay, đội ngũ CBTD hiện tại ở ngân hàng
cịn trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm, do đó xử lý các vấn đề phát sinh còn nhiều hạn
chế. Khi xem xét cho vay, một số CBTD còn chưa nghiên cứu kỹ dự án sản xuất,
kinh doanh của người vay, dẫn đến hiệu quả tín dụng chưa được như mong muốn.
+ Chính sách Marketing chưa được quan tâm đúng mức: các sản phẩm dịch
vụ, các chính sách áp dụng chưa được phổ biến rộng rãi trên trang web của ngân
hàng cũng như tờ rơi, banner,… .
- Xuất phát từ bản thân các DNNVV:
+ Khả năng quản lý tài chính cịn hạn chế.
+ DNNVV chưa xây dựng được dự án kinh doanh khả thi.
+ Tài sản đảm bảo của các DNNVV thường có tính pháp lý chưa đầy đủ, tính
khả mại chưa cao.
+ Trình độ cơng nghệ lạc hậu, trang thiết bị máy móc cũ kỹ. Điều này đã hạn

chế hiệu quả sản xuất, khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp cũng như khả


vi

năng tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng.
Trong chương 4, sau khi khái quát định hướng hoạt động chung cũng như
định hướng về chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại LienVietPostBank, luận văn
đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại
LienVietPostBank. Đó là:
Xây dựng chính sách tín dụng phù hợp với DNNVV: Cụ thể:
- Hiện nay, ở Việt Nam có rất nhiều DNNVV thuộc các ngành nghề, lĩnh vực
khác nhau. Vì vậy, để hoạt động cho vay đối với DNNVV có chất lượng thì đầu
tiên, ngân hàng phải thực hiện phân đoạn thị trường khách hàng, từ đó nắm bắt
được nhu cầu, đặc điểm của từng đoạn thị trường này để đưa ra những chính sách
thích hợp.
- Với cơ chế đảm bảo tiền vay như hiện nay thì ngân hàng, đặc biệt là CBTD cần
phải linh động hơn trong công tác cho vay đối với DNNVV. Vì DNNVV có đặc điểm
là vốn ít, khơng có đủ tài sản thế chấp trong khi nhu cầu vay vốn của họ lại rất lớn.
- Cần đa dạng hóa hơn nữa các phương thức cho vay. Theo Luật DN thì một
DN có thể kinh doanh nhiều mặt hàng thuộc các lĩnh vực khác nhau. Điều này đã
gây khó khăn cho CBTD trong cơng tác thẩm định hồ sơ vay vốn của khách hàng.
Mà ngân hàng vẫn áp dụng phương thức cho vay chủ yếu theo từng lần, theo món.
Đây sẽ là nguy cơ dẫn đến rủi ro cho ngân hàng, vì theo các phương thức cho vay
này, ngân hàng sẽ không phán xét được hoạt động chung của DN mà chỉ theo từng
hoạt động riêng lẻ.
Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng và dự án vay vốn:
Để nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng và dự án vay vốn, cần phải
quan tâm đúng mức đến cơng tác thẩm định, cụ thể:
+ Bố trí những cán bộ thẩm định có kinh nghiệm, năng lực và trình độ về

nghiệp vụ tín dụng.


vii

+ Cung cấp, hỗ trợ các trang thiết bị, phương tiện để cán bộ thẩm định có thể
dễ dàng truy cập, tìm kiếm và sàng lọc thơng tin có liên quan đến dự án.
+ Thiết lập và khơng ngừng hồn thiện quy trình, hướng dẫn thẩm định phương
án, càng chi tiết càng tốt để chất lượng thẩm định được nâng cao và đồng bộ.
Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ:
Cần thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả vì hoạt động kinh doanh của
hệ thống NHTM chứa đựng nhiều rủi ro tiềm ẩn, nhất là hoạt động cho vay đối với
DNNVV. Nhiều tác động từ phía khách quan lẫn chủ quan đã dẫn đến việc không
tuân thủ đúng các quy định của Nhà nước, của ngành và các quy trình do ngân
hàng đề ra, gây thiệt hại rất lớn đến uy tín và tài sản của NHTM. Vì vậy, việc thực
hiện quản lý và thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả cùng bộ phận kiểm
tốn nội bộ vững mạnh có vai trị, vị trí hết sức quan trọng và cần thiết.
Tăng cường đào tạo nâng cao trình độ CBTD:
Ðào tạo nguồn nhân lực là nhiệm vụ quan trọng hàng ðầu trong quản lý
nguồn nhân lực và là một hình thức ðầu tý chiến lýợc của LienVietPostBank. Tuy
nhiên để cán bộ ngân hàng, đặc biệt là CBTD thực sự làm tốt công tác của mình,
ngân hàng cần thực hiện thêm một số giải pháp sau:
+ Chun mơn hóa CBTD.
+ Thýờng xun tổ chức các cuộc hội thảo, tọa ðàm với các nhà hoạch ðịnh
chính sách và tổ chức các lớp học ngắn hạn với sự tham gia của các chuyên gia giàu
kinh nghiệm từ các tổ chức tài chính nýớc ngồi.
+ Đào tạo kỹ năng: Ngân hàng đào tọa cán bộ theo các kỹ năng như: kỹ năng
giao tiếp, kỹ năng điều tra, kỹ năng phân tích, kỹ năng đàm phán...
+ Ưu tiên đào tạo cán bộ chủ chốt trước, sau đó đào tạo cán bộ kế cận, có
năng lực và phẩm chất đạo đức. Ngân hàng nên chú trọng đào tạo nâng cao chất

lượng hơn là số lượng.


viii

+ Hàng năm, mở các khóa thi tuyển các cán bộ ngân hàng mới với chất lượng
thi tuyển cao, công bằng để có được lớp cán bộ trẻ, năng động, có những hiểu biết
cập nhật về ngành ngân hàng.
Nâng cao hiệu quả công tác thu hồi nợ và xử lý nợ quá hạn:
+ CBTD phối hợp với các bộ phận tiến hành bám sát tình hình hoạt động của
khách hàng, đến thời hạn chi trả món vay, phải nhanh chóng đốc thúc thu hồi nợ từ
trước thời gian đó và báo cho khách hàng để khách hàng có hướng quay vịng vốn,
tránh trường hợp khách hàng khơng nắm được lịch trả nợ của mình gây tình trạng bị
động ảnh hưởng đến nhu cầu về vốn.
+ Đối với hoạt động phân tích và xử lý nợ q hạn thì tùy theo từng ngun
nhân dẫn đến rủi ro tín dụng mà có những biện pháp thích hợp để tháo gỡ khó khăn
cho khách hàng, cũng như tìm cách để ngân hàng thu hồi nguồn vốn. Nếu sử dụng hết
biện pháp nghiệp vụ mà khách hàng vẫn chưa trả được nợ thì nhanh chóng chuẩn bị
hồ sơ pháp lý để truy tố pháp luật, hạn chế thấp nhất rủi ro cho ngân hàng.
- Tăng cường hoạt động Marketing: những ấn phẩm quảng cáo trên các phương
tiện thông tin đại chúng: trang web nội bộ, tạp chí, banner tại các đơn vị kinh
doanh… về các sản phẩm của mình đối với DNNVV. Hơn thế, ngân hàng tận dụng
mối quan hệ với các Hiệp hội như Hiệp hội DNNVV, Hiệp hội Doanh nghiệp trẻ,
các hiệp hội ngành nghề,… để chủ động tìm kiếm khách hàng thơng qua các cuộc
hội thảo.
 Qua phân tích chất lượng tín dụng của Ngân hàng đối với DNNVV trên cả
hai phương diện lý luận và thực tiễn cho thấy, mặc dù trong nền kinh tế thị trường có
rất nhiều các hình thức để huy động vốn nhưng tín dụng ngân hàng vẫn giữ vai trò
quan trọng trong việc cung cấp vốn cho nền kinh tế. Hoạt động tín dụng ln tiềm ẩn
nhiều rủi ro đòi hỏi bản thân các ngân hàng phải tìm ra những giải pháp nhằm nâng

cao chất lượng tín dụng, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững. Để góp phần nâng
cao chất lượng tín dụng đối với DNNVV và hạn chế rủi ro tại LienVietPostBank,
luận văn đã đề cập đến một số nội dung chính sau:


ix

1. Trình bày các lý luận cơ bản về chất lượng tín dụng đối với DNNVV, các nhân tố
ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với DNNVV và sự cần thiết phải nâng cao
chất lượng tín dụng đối với DNNVV... Trên cơ sở diễn biến của các cuộc khủng
hoảng trong thời gian vừa qua, rút ra những bài học về quản lý tín dụng cho các ngân
hàng Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.
2. Phân tích thực trạng chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại LienVietPostBank, từ
đó thấy được những mặt tích cực cần phát huy đồng thời nhìn nhận một các khách
quan những tồn tại hạn chế và những nguyên nhân để đưa ra các giải pháp, đề xuất
các kiến nghị.
3. Trên cơ sở những nguyên nhân và tồn tại trong hoạt động tín dụng kết hợp với định
hướng mục tiêu hoạt động của LienVietPostBank để đưa ra các giải pháp và đề xuất
một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNNVV tại
LienVietPostBank trong thời gian tới.


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN


NGUYỄN THỊ NGỌC QUỲNH

CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT

Chuyên ngành: Kinh tế Công nghiệp

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS VŨ MINH TRAI

Hà Nội, năm 2014


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay, ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, doanh nghiệp nhỏ và vừa
(DNNVV) có vai trị rất quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Loại hình doanh
nghiệp (DN) này góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, tạo ra số lượng
lớn hàng hóa- dịch vụ thỏa mãn nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, góp phần
làm tăng kim ngạch xuất khẩu, đẩy nhanh chu trình luân chuyển vốn của nền
kinh tế và tạo ra việc làm chủ yếu cho hơn 80% lực lượng lao động ở cả nông
thôn và thành thị.
Ngân hàng được coi là một loại hình tổ chức trung gian tài chính quan trọng
nhất của xã hội, có vai trị quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế của quốc gia.
Hoạt động tín dụng được coi là nghiệp vụ then chốt, là cầu nối trung gian từ nơi
thừa vốn đến nơi thiếu vốn. Tín dụng ngân hàng thương mại (NHTM) là một trong
những kênh chủ yếu để thu hút và điều hòa nguồn vốn cho sự nghiệp phát triển kinh
tế xã hội của đất nước. Sự hoạt động hiệu quả của ngành ngân hàng góp phần tạo ra
việc làm và đảm bảo an sinh xã hội, đưa vốn vào lưu thông tạo ra nhiều của cải vật
chất cho xã hội, thúc đẩy cho nền kinh tế tiếp tục phát triển nhanh chóng và bền
vững.

Tiếp cận vốn chưa bao giờ là việc dễ dàng đối với các DNNVV. Trước đây,
khơng ít ngân hàng lảng tránh hồ sơ tín dụng của nhóm khách hàng này vì sợ những
rủi ro như khơng có tài sản thế chấp, báo cáo tài chính khơng rõ ràng và khó đảm
bảo về dịng tiền. Nhưng ngày nay, trong bối cảnh kinh tế trì trệ, các dự án lớn trì
trệ, nhiều ngân hàng đang nhịm ngó trở lại phân khúc nhóm khách hàng này. Như
lời ơng Mandeep Vohra, phụ trách Khối dịch vụ ngân hàng đối với DNNVV, ngân
hàng Standard Chartered khu vực Trung Đông, Pakistan và Châu Phi: “Không một
ngân hàng tham vọng nào có thể bỏ qua thị trường DNNVV”.
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank),
tiền thân là Ngân hàng Thương mại Cổ phần (TMCP) Liên Việt cũng khơng nằm
ngồi xu thế này. Vấn đề hỗ trợ phát triển đối với nhóm khách hàng DNNVV tại
LienVietPostBank cũng đang từng bước được quan tâm do những hiệu quả mà
nhóm khách hàng này mang lại đối LienVietPostBank: