Skkn một số giải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyền vovinam cho đội tuyển học sinh giỏi trường thpt triệu sơn 2, huyện triệu sơn, tỉnh thanh hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

TRƯỜNG THPT TRIỆU SƠN 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI ĐẤU
QUYỀN VOVINAM CHO ĐỘI TUYỂN HỌC SINH GIỎI
TRƯỜNG THPT TRIỆU SƠN 2, HUYỆN TRIỆU SƠN,
TỈNH THANH HĨA”

Người thực hiện:Nguyễn Văn Dương
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị cơng tác : Trường THPT Triệu sơn 2
SKKN thuộc lĩnh vực ( môn ): Thể dục

skkn


THANH HOÁ NĂM 2021
1. MỞ ĐẦU
1.1.

Lý do chọn đề tài.
Trong những năm gần đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã vã đang
tích cực phát triển các mơn thể thao dân tộc. Trong nhà trường, trong đó
mơn Vovinam là một môn võ truyền thống của Việt Nam đang được phổ
biến rộng rãi trên thế giới và được đưa vào chương trình học thể thao tự
chọn trong các trường phổ thơng và hàng năm luôn tổ chức các cuộc thi
học sinh THPT giỏi TDTT cấp tỉnh môn võ Vovinam, cho đến cả gải
toàn quốc Cup Milo.

Để đạt được mục tiêu trên và giúp cho các em học sinh có sức
khỏe, thể lực tốt, tinh thần tự hào dân tộc và đẩy mạnh phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực” trong nhà trường
phổ thơng. Bộ GD & ĐT đã đề nghị các Sở GD & ĐT phối hợp với Liên
đoàn Vovinam Việt Nam, Liên đoàn Vovinam các địa phương tuyên
truyền phổ biến rộng rãi môn Vovinam và đưa mơn Vovinam vào
chương trình thể thao ngoại khóa, tổ chức tập huấn cho các giáo viên thể
dục, thành lập các câu lạc bộ Vovinam trong các trường học trên địa bàn
của tỉnh, đưa vào thi đấu chính thức tại hội khỏe phụ đổng từ cấp cơ sở
đến tồn quốc.
Trong các mơn Thể dục, thể thao mang tính chất thi đấu, bên cạnh
việc luyện tập thể lực, kỹ thuật và chuẩn bị tâm lý tốt, thì yếu tố hiệu quả
cuối cùng trong thi đấu có vai trị rất quan trọng tới kết quả thi đấu. Có
thể thấy thắng bại là thể hiện rõ trong khi đang thi đấu. Điều này càng
khẳng định tầm quan trọng của công tác chuẩn bị trước cho các vận động
viên trước khi tham gia vào giải thi đấu là rất quan trọng.
Giáo dục, huấn luyện, kỹ thuật, thể lực và phẩm chất, năng lực hoạt
động tâm lý cho học sinh tham gia thi đấu là tổ hợp của hệ thống tác
động sư phạm về tâm lý - xã hôi, giáo dục - huấn luyện đối với nhân
cách VĐV nhằm mục đích chuẩn bị cho các VĐV có những phẩm chất
và năng lực cần thiết để hoạt động tập luyện thi đấu mang lại hiệu quả
cao.
Như chúng ta đã biết việc huấn luyện đội tuyển, hay bất kỳ huấn
luyện một vấn đề gì, về cơng việc nào cũng đều phải hướng tới thành
tích đạt được. Chính vì vậy, việc tìm ra một số giải pháp, để nâng cao
hiệu quả thi đấu quyền Vovinam, cho đội tuyển học sinh của trương
THPT triệu sơn 2 cũng khơng nằm ngồi mục tiêu đó.

skkn

1


Sau nhiều năm huấn luyện và đưa đội tuyển học sinh giỏi của
trường đi thi dấu ở nhiều giải Võ Vovinam, từ cấp tỉnh đến cấp Quốc gia
tôi đã luôn ln khơng ngừng tìm tịi, học hỏi và đã đúc kết được những
kinh nghiệm trong huấn luyện và thi đấu môn võ vovinam cho học sinh.
Trong năm học 2021-2022 đội tuyển học sinh giỏi võ Vovinam Trường
THPT triệu sơn 2 do tơi huấn luyện đã đạt được nhiều thành tích cao, và
cao nhất là ở các nội dung thi quyền đã đạt 05 gải nhất và 03 gải 3 xếp
thứ nhất tồn đồn nội dung thi mơn võ Vovinam cấp THPT trong tồn
tỉnh. Điều đó đã nói lên rằng, những gải pháp tơi đã áp dụng vào q
trình huấn luyện, để nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam cho đội
tuyển học sinh trường THPT Triệu sơn 2 đã mang đến hiệu quả rất cao.
Từ những kết quả đã đạt được trong huấn luyện đội tuyển võ
Vovinam học sinh Trường THPT Triệu sơn 2 năm học 2021 – 2022,
tôi mạnh dạn viết lại sáng kiến kinh nghiệm của mình:

“Một số giải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyền VOVINAM
cho đội tuyển học sinh giỏi trường THPT Triệu sơn 2, Huyện
Triệu Sơn, Tỉnh Thanh Hóa’’
1.2. Mục đích nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm.
Mục đích chính của việc áp dụng một số gải pháp, nhằm nâng cao hiệu
quả thi đấu quyền Vovinam, cho đội tuyển học sinh giỏi trường THPT Triệu
sơn 2 là góp phần nâng cao năng lực, hiệu quả trong thi đấu, mang lại kết quả,
thành tích cao cho nhà trường. Trên cơ sở đó phát triển các phẩm chất và năng
lực thi đấu cần thiết cho học sinh, nhắm giành chiến thăng trong các cuộc thi
đấu quan trọng khác.
Mục đích chung nhất, của việc áp dụng các gải pháp để nâng cao hiệu quả
thi đấu quyền Vovinam cho học sinh trước khi vào thi đấu cũng chính là nâng

cao trình độ tập luyện, năng lực thi đấu quyền Vovinam. Và trang bị cho học
sinh hiểu biết về kỹ năng điều khiển của ý thức tất cả các chức năng, kể cả về
tâm lý để hoàn thiện kỹ năng vận động, phát triển các tố chất thể lực chung về
chuyên môn cũng như chiến thuật, kỹ thuật sử dụng khi thi đấu quyền
Vovinam.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm này, bao gồm 10 học sinh
nam và 10 học sinh nữ là thanh viên của đội tuyển học sinh đang học lớp 11 và
lớp 12 của trường THPT Triệu Sơn 2.
1.4. Các phương pháp sử dụng trong quá trình viết sáng kiến.
1.4.1. Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu:
Phương pháp này được sử dụng nhằm mục đích tổng hợp, phân tích
thơng tin có liên quan đến vấn đề giảng dạy và huấn luyện môn Vovinam để

skkn

2


rút ra những vấn đề có ý nghĩa khoa học làm tiền đề cho lựa chọn và đánh
giá kết quả của những phương pháp đã được lựa chọn và sử dụng.
1.4.2. Phương pháp phỏng vấn toạ đàm:
Trong quá trình nghiên cứu, để đảm bảo SKKN mang tính khách
quan, tính khoa học. Chúng tôi sử dụng phương pháp này để tận dụng chất
xám kinh nghiệm của các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu chuyên môn,
quý thầy cô giáo, huấn luyện viên, võ sư có kinh nghiệm. Qua đó tìm hiểu
được những vấn đề thực tiễn, góp phần tìm ra được các phương pháp nâng
cao hiệu quả học tập và luyện kỹ thuật quyền Vovinam cho học sinh.
1.4.3. Phương pháp quan sát sư phạm:
Chúng tôi sử dụng phương pháp này, để quan sát việc huấn luyện và

tập luyện của học sinh học Vovinam tại câu lạc bộ võ. Quan sát học sinh
Trường THPT Triệu sơn 2 trong các giờ học và thi đấu quyền Vovinam
Từ đó có cơ sở để đánh giá thực trạng và đưa ra các phương pháp huấn luyện
nhằm nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam cho học sinh.
1.4.5. Phương pháp kiểm tra sư phạm:
Trong quá trình nghiên cứu nhằm đánh giá hiệu quả của các phương
pháp, lựa chọn, các giải pháp để nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam
cho học sinh Trường THPT Triệu sơn 2. Chúng tôi sử dụng phương pháp
này nhằm kiểm tra thành tích chung của các học sinh trước và sau chương
trình học, thi đấu theo các nội dung cụ thể để làm cơ sở phân tích, so sánh để
rút ra các kết quả của q trình nghiên cứu thơng qua các test mà giáo viên
lựa chọn.
1.4.6. Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Tôi sử dụng phương pháp thực nghiệm, để đánh giá mức độ tác
động của các giải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam cho học
sinh Trường THPT Triệu sơn 2 mà tơi đã lựa chọn xem có tác dụng tốt trong
việc tiếp thu và nắm bắt được trong các buổi thi đấu.
Tôi tiến hành thực nghiệm các gải pháp được lựa chọn để đưa vào
áp dụng trong thi đấu quyền Vovinam cho học sinh nam và nữ đội tuyển học
sinh giỏi môn Vovinam THPT Triệu sơn 2.
1.4.7. Phương pháp thông kê .
Tôi sử dụng phương pháp này chủ yểu để tính tốn và thu thập các
số liệu qua những lần kiểm tra nội dung thi quyền Vovinam của học sinh
trường THPT Triệu Sơn 2 để so sánh giữa các lần thi này với các lần thi khác
giữa đối tượng thực nghiệm và đối chứng với nhau và được xử lí tính bằng
phần trăm cho mỗi học sinh khi đem ra so sánh. Kết quả được đem ra so
sánh để thấy được hiệu quả của việc sử dụng các giải pháp, vào trong thi
đấu quyền Vovinam cho HS.

skkn

3


2 . NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thi đấu quyền võ Vovinam cũng như các môn thể thao khác, cho nên việc
giảng dạy hay huấn luyện quyền thi đấu cho đối tượng học sinh THPT là một quá
trình sư phạm nhằm tác động một cách có hệ thống vào khả năng chức phận của
cơ thể học sinh để hướng tới những kết quả tốt. “Đặc trưng cơ bản của quá trình
này là sự tác động của lượng vận động thơng qua các động tác các bài tập kỹ thuật
với những hình thức và phương tiện khác nhau để nhằm nâng cao hiệu quả của
quá trình huấn luyện. Nhiệm vụ của người giảng dạy và huấn luyện quyền
Vovinam phải dựa trên đặc điểm, cấu trúc đặc thù các yêu cầu cơ bản của quá
trình huấn luyện và phải đảo bảo được sự phát triển toàn diện của người học. Phải
được thực hiện có mục đích rõ ràng dựa trên kế hoạch đã được đề ra và thực hiện
theo từng giáo án, phương pháp. Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là nhân tố
cơ bản quyết định kết quả huấn luyện và thi đấu của học sinh[2].
Vì vậy vai trị của người HLV giảng dạy, huấn luyện Vovinam không
ngừng học tập chun mơn, nghiệp vụ, nghiên cứu, nắm vững chương trình tài
liệu, tổ chức trao đổi và tích lũy kinh nghiệm giảng dạy, huấn luyện, trên cơ sở
đó mà mạnh dạn cải tiến phương pháp, biện pháp giảng dạy – huấn luyện, nâng
cao chất lượng, hiệu quả và thành tích đạt được cao nhất.
Nhiệm vụ của huấn luyện thi đấu quyền Vovinam là dựa trên đặc điểm và
cấu trúc đặc thù các yêu cầu cơ bản cua quá trình huấn luyện phải đảo bảo được
sự phát triển toàn diện của học sinh. Phải được thực hiện có mục đích rõ ràng
dựa trên kế hoạch đã được đề ra. Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng là nhân tố
cơ bản quyết định kết quả huấn luyện. Huấn luyện thi đấu quyền Vovinam cũng
là một quá trình sư phạm nên cần quán triệt và tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên
tắc giảng dạy học cơ bản như nguyên tắc vừa sức, nguyên tắc hệ thống…

2.1.1. Đặc điểm huấn luyện của môn Vovinam.
- Đặc điểm huấn luyện của môn Vovinam.
Cũng như các môn thể thao khác huấn luyện Vovinam là một quá trình sư
phạm nhằm tác động một cách có hệ thống vào khả năng chức phận của cơ thể vận
động viên để hướng tới thành tích thể thao cao nhất. Đặc trưng cơ bản của quá
trình này là sự tác động của lượng vận động thơng qua các bài tập với các hình
thức và phương tiện khác nhau để nâng cao hiệu quả của q trình huấn luyện.
Bên cạnh đó việc sử dụng các các phương pháp, phương tiện huấn luyện để tạo
nên những tác động quan trọng góp phần thúc đẩy, rút ngắn thời gian huấn luyện
và nâng cao thành tích thể thao. Nhiệm vụ của huấn luyện Vovinam dựa trên đặc
điểm và cấu trúc đặc thù các yêu cầu cơ bản cua quá trình huấn
4

skkn


luyện phải đảo bảo được sự phát triển toàn diện của VĐV. Phải được thực hiện có
mục đích rõ ràng dựa trên kế hoạch đã được đề ra. Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan
trọng là nhân tố cơ bản quyết định kết quả huấn luyện. Huấn luyện Vovinam cũng
là một quá trình sư phạm nên cần quán triệt và tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên
tắc giảng dạy cơ bản.
Trong môn phái Vovinam Việt Võ Đạo, hầu hết các bài quyền tay khơng và vũ
khí đều theo ngun tắc chung “Một phát triển thành ba” (Học các đòn căn bản lẽ,
được ghép lại thành bài quyền, sau đó phối hợp lại thành bài đối luyện, song
luyện, song đấu) nhằm giúp cho người mơn sinh có nhiều hình thức ơn tập thuần
thục và dễ nhớ, phát triển các kỷ năng nhanh, mạnh, bền, khéo léo đồng thời tạo
sự gắn bó, xuyên suốt, có tính logic, khoa học trong tập luyện và giảng dạy.
Hiện nay, ngoài việc tập luyện các bài đơn luyện để tăng cường thể lực, nâng
cao sức khỏe, thi lên cấp đai theo chương trình, các bài quyền cịn được đưa vào
thi đấu, tranh giải tại các giải thi đấu, các cấp học phổ thông từ cấp tỉnh đến cấp

Quốc gia, do đó việc tập luyện và huấn luyện các bài quyền (đơn luyện) đều phải
đạt được mục đích, tiêu chuẩn chung như : phải thuộc đòn cơ bản, nắm vững động
tác lẻ rồi mới ghép vào bài. Thực hiện bài tập đúng trình tự, đúng tấn, các kỹ thuật
phải chuẩn, đẹp mang tính thuyết phục.
2.1.2. Đặc điểm cơ bản của quyền Vovinam.
+ Tính thực dụng
Mơn võ này các mơn sinh sẽ được chỉ dạy những thế khóa đỡ phản đòn cơ bản
như: đấm, đá, gạt, chỏ,… 
Luyện tấn, đi quyền được xem là tính thực dụng của mơn võ này để người học
phịng vệ khi gặp nguy cấp.
Tính thực dụng được nhiều ngành nghề hiện nay như công án, nhà báo, dịch
vụ.
+ Tính liên hồn
Những động tác liên hồn tay như đấm, chém và chỏ, đạp, đá, triệt ngã là đặc
điểm của môn võ này để hạ gục đối phương. phù hợp với những người có thể tạng
gọn gàng.
+ Vận dụng nguyên lý khoa học
Những nguyên lý khoa học được sử dụng trong mơn võ này là lực xốy, lực co
gấp, lực đòn bẩy, lực ly tâm, sức bật. Áp dụng nguyên lý này sẽ ít hao tổn thể lực
trong thời gian luyện tập cũng như thi đấu
5

skkn


+ Nguyên lý Cương-Nhu phối triển
Nguyên lý cương nhu là thường sẽ né tránh trước (nhu) để phản công lại
(cương). Nguyên lý một phát triển thành ba
+Một phát triển thành ba
Nguyên tắc “Một phát triển thành ba” các đòn căn bản, khóa gỡ Việt Võ Đạo

vận dụng các nguyên lý khoa học sẽ phát triển thành những đòn đơn luyện, song
luyện và đa luyện như:
Lực ly tâm các thế xoay người, gạt, đỡ, đấm, đá, chỏ theo hình vịng cung hoặc
vịng trịn
Lực xốy (các thế đấm thẳng…)
Lực địn bẩy (các thế bẻ, khóa, gài, móc, chặn…)
Lực co gấp và sức bật (các đòn quăng, quật, vật, nhảy…).
Những nguyên lý khoa học như “Một phát triển thành ba” này giúp võ sinh
Vovinam Việt Võ Đạo ít hao tốn sức lực khi tập luyện cũng như lúc thi đấu. Địn
chân tấn cơng là một đặc trưng kỹ thuật quan trọng của Vovinam Việt Võ Đạo.
Đặc biệt, các đòn chém quét, lực tay và chân đánh cùng lúc, triệt ngã (lực tay và
lực chân đánh cùng lúc và cùng chiều), quật ngã bằng cách quặp cổ (bất ngờ tung
ra khi đối phương bất cẩn, lảo đảo…)….
Vovinam Việt Võ Đạo có 2 phương pháp tập luyện khác là các bài đơn luyện
bài quyền tay khơng và có binh khí hoặc vũ khí.
2.2. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi 16 - 18.
Học sinh các trường THPT thường ở lứa tuổi 16 - 18. Để có cơ sở khoa
học cho việc lựa chọn các phương pháp huấn luyện phù hợp với đối tượng học
sinh tôi đã tìm hiểu một số đặc điểm cơ bản về tâm sinh lý của lứa tuổi 16-18 vì
nó có liên quan tới việc tập luyện TDTT nói chung và việc huấn luyện tâm lý
thi đấu quyền VCT nói riêng.
2.2.1. Đặc điểm về sinh lý ở lứa tuổi 16 - 18.
Đặc điểm phát triển của hệ thống thần kinh. Do hệ thống thần kinh là một hệ
thống phát triển sớm của cơ thể, vì vậy ở lứa tuổi 16 - 18 trọng lượng não của các
em đã đạt mức từ 1480 gam đến 1490 gam tương đương với trọng lượng não của
người trưởng thành. Đó là điều kiện dễ dàng các em nắm vững được các kỹ thuật
khó, tạo tiền đề cho việc nâng cao thành tích thể thao.
*Đặc điểm phát triển của cơ quan vận động. Cơ quan vận động của cơ thể chủ
yếu gồm cơ bắp xương khớp, dây chằng, về hệ xương. Do q trình cốc hố của
cơ thể thường kéo dài tới 20 tuổi và đang còn phát triển xương.

* Đặc điểm phát triển hệ thống tim mạch.
Ở tuổi 16 - 18 tim phát triển to hơn, thành cơ tim dày lên, van tim phát triển
tốt làm cho cơ tim bóp mạnh hơn, làm cho cung lượng tim lớn hơn, tần số mạch
6

skkn


đập thấp xuống mức 66 - 72 lần/phút, huyết áp khoảng 105/66 đến 109/69. Thành
mạch vững chắc, mao mạch phát triển, từ đó góp phần nhanh chóng nâng cao
được trình độ kỹ thuật, thể lực.
* Đặc điểm phát triển hệ thống hô hấp.
Ở tuổi 16 - 18 hệ thống hô hấp đã phát triển gần đạt trình độ của người trưởng
thành. Tần số hơ hấp giảm cịn 18 - 19 lần phút do dung tích sống tăng và VO 2
max tăng. Chính nhờ sự tăng lớn của dung tích sống cũng như năng lực hấp thụ
oxy tối đa và năng lực chịu đựng nợ oxy của các em 16 - 18 tuổi được nâng cao
làm cho sức bền ưa khí tăng qua đó góp phần tăng sức mạnh tốc độ của VĐV.
Do các hc mơn giới tính phát triển làm cho sự phát triển cơ thể cũng có
nhiều khác biệt giữa nam và nữ, như chu kỳ kinh nguyệt làm ảnh hưởng nhất định
tới hiệu quả huấn luyện phát triển sức bền và các tố chất thể lực khác ...
2.2.2. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi 16 - 18.
* Về mặt tâm lý, xã hội: Đặc biệt trong xã hội thì cá nhân đó từ một đứa trẻ đã
trở thành một cơng dân trưởng thành, có đầy đủ mọi quyển hạn, nghĩa vụ và trách
nhiệm của một công dân; là đội ngũ trí thức, nhân lực có trình độ cao, họ sẽ có
những đóng góp lớn và phục vụ cho xã hội.
* Đặc điểm phát triển nhân cách
Tự ý thức: là khả năng cá nhân tự nhận thức về đặc điểm và phẩm chất của
mình trong xã hội. Đặc biệt trong đó là sự đánh giá hình ảnh cơ thể một cách tỉ mỉ
và nghiêm khắc theo những phẩm chất giới tính. à ý thức và mong muốn khám
phá về giới tính.

Tự đánh giá: biểu hiện ở việc cá nhân tự nhận những nhiệm vụ khó khăn và cố
gắng hồn thành nó nhưng do hạn chế về kinh nghiệm sống nên đôi lúc dẫn đến sự
bướng bỉnh, ngang tang đôi khi gây ra ngộ nhận. Mắt khác là việc cá nhân ngầm
so sánh mình với những người xung quanh, đối chiếu ý kiến của mình với ý kiến
của người khác, muốn biết đánh giá của người khác về mình.
Tính tự trọng: yếu tố này phụ thuộc rất nhiều vào tính cách cá nhân, hoàn cảnh
sống cũng như sự đánh giá của những người xung quanh. Nhưng nhìn chung là có
long tự trọng cao song tính phê phán và sự phản tỉnh chưa cao.
Nghề nghiệp và cuộc sống tương lai: là một mối bận tâm đối với lứa tuổi này.
Tuy nhiên do kinh nghiệm xã hội cịn hạn chế, chưa có định hướng rõ ràng và chịu
sự chi phối của nền kinh tế nhiều thành phần, tâm lý đám đông, … khiến ý thức về
nghề nhiệp và cuộc sống tương lai không cố định, bất biến mà lại rất năng động
phong phú.
Tính tích cực xã hội: lứa tuổi này có sự thay đổi và tang cường vị thế trong gia
đình, xã hội. Thanh niên quan tầm nhiều hơn đến tình hình kinh tế, chính trị, xã
hội thể hiện sự đánh giá, trao đổi với nhau và tỏ thái độ của mình về vấn đề đó. Họ
sẵn sàng tham gia hoạt động xã hôi (những công việc lớn lão, thử sức với khó
khan, …) để chứng mình bản thân. Khẳng định mình đã trưởng thành.
7

skkn


Hình thành thế giới quan của thanh niên: Sau một q trình tích lũy hệ
thống tri thức, kỹ năng, lối sống, hành vi, … trong nhiều năm tạo ra cách nhìn
nhận và lý giải vấn đề của riêng mỗi cá nhân. Song thực tế lại có nhiều câu hỏi
vượt qua khả năng của họ, gặp trường hợp này thanh niên thường hoang mang,
lúng túng, thất vọng, thậm chí là tuyệt vọng.
Đời sống xúc cảm, tình cảm: của lứa tuổi này rất phong phú và đa dạng được
quy định bởi các mối quan hệ giao tiếp được mở rộng cả về phạm vi và chất

lượng. Sự bình đẳng, độc lập trong giao tiếp với người lớn. Tình bạn bền vững
hơn, có cơ sở và lý trí (nổi bật là tình bạn cùng độ tuổi và cùng giới, nhu cầu chọn
được một người bạn thân). Tuy nhiên điều này còn phụ thuộc vào yếu tố phát dục,
tính cách, sự giáo dục của gia đình khiến biểu hiện của loại tình cảm nhìn chung
rất phúc tạp và không đồng đều.
Ở độ tuổi này, cá nhân có rất nhiều mối quan tâm dẫn đến những chuyển biến
khác nhau trong tâm lý. Cá nhân đã có những phẩm chất và năng lực gần như một
người trưởng thành, tuy nhiên kinh nghiệm xã hội lại là yếu tố gây cản chở phát
triển ở lứa tuổi này. [3].
 Do vậy, các bậc cha mẹ và người làm công tác giáo dục cần cung cấp hệ thống
kiến thức đúng đắn, một chiều suy nghĩ, tư duy khách quan để cá nhân đối chiếu,
so sánh. Tuy nhiên cũng lưu ý khơng nên bắt ép hay kiểm sốt thái q xâm phạm
vào sự phát triển cá nhân gây ức chế hoặc phản ứng ngược.
Đặc điểm nổi bật về tâm lý của lứa tuổi 16 – 18 Về hoạt động TDTT
* Nhân tố bên trong gồm các yếu tố như sự khát vọng ham muốn hiểu biết,
khám phá thế giới trong đó có sự thử sức với các hoạt động TDTT. Vì vậy TDTT
đã có sức cuốn hút mạnh mẽ đối với các em.
Ở tuổi 16 - 18 về tình cảm do các em thích làm người lớn vì vậy mà các biểu
hiện nghĩa hiệp, sự vui buồn chia xẻ thường đan xen nhau. Chính vì vậy, trong q
trình huấn luyện thể thao cho các em HLV phải kịp thời nắm bắt diễn biến tình
cảm của các em để có thể điều chỉnh uốn nắn kịp thời. Chỉ có như vậy mới có thể
đạt được hiệu quả tốt trong giảng dạy huấn luyện.
* Về nhân tố bên ngoài bao gồm các yếu tố từ ngoại cảnh tác động đến tâm lý
của các em 16 - 18 tuổi.
Tóm lại để nắm vững được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của các em để sử
dụng các đối sách giảng dạy huấn luyện hợp lý là tiền đề của sự nâng cao hiệu
quả giảng dạy, huấn luyện của huấn luyện viên thể thao.

8

skkn


2.3. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Qua nhiều năm giảng dạy phong trào, và huấn luyện đội tuyển Vovinam học
sinh, tham gia thi đấu ở các giải đấu từ cấp CLB ở cấp huyện, cấp tỉnh cho đến
cấp Quốc gia, tôi luôn nhận thấy rằng trong nội dung thi đấu quyền biểu diễn
Vovinam cho dù có chuẩn bị tốt về mặt thể lực, kỹ thuật và sự thuần thục của các
bài thi đến đâu, nhưng đến khi vào thi đấu VĐV cũng không thể phát huy hết khả
năng ưu điểm, như ở nhà luyện tập chính, vì vậy thường dẫn đến kết quả cuối
cùng của bài thi của cá nhân và của cả đội không được cao. Số liệu đã được tôi
thông kê qua nhiều năm trở lại đây, ở các cuộc thi học sinh giỏi TDTT cấp THPT
nội dung thi võ Vovinam, đoàn do tôi huấn luyện và đưa đi thi nhất là ở nội dung
thi quyền biểu diễn chưa bao giờ đạt được điểm tối đa và đạt được số gải nhất
vượt qua ½ tổng số giải trong tổng nội dung thi quyền của giải thường là 08 đến
10 nội dung, năm nào cũng chỉ đạt cao nhất là 02 gải nhất, 04 giải nhì và cịn lại
là giải ba và chỉ được xếp cao nhất là thứ nhì tồn đồn, khối THPT trong tồn
tỉnh. Cho dù có huấn luyện kỹ thuật, thể lực và chiến thuật cho học sinh tốt đến
đâu thì kết quả thi đấu quyền của đội trong nhiều năm vẫn khơng có sự thay đổi
khác biệt nào đáng kể.
Đứng trước thực trạng như trên tôi luôn trăn trở và suy nghỉ làm cách nào đó
tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam cho đội tuyển học sinh
trường THPT Triệu sơn 2.
2.3.1. Thực trạng và những khó khăn, thuận lợi trước khi thực hiện các giải
pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyễn Vovinam cho đội tuyển học sinh trường
THPT Triệu sơn 2
- Những điểm khó khăn:
+ Về phía giáo viên:
Thời gian huấn luyện ít, do dịch Covid 19 diễn biến phức tạp
Các tài liệu, tư liệu về giảng dạy quyền Vovinam có ít đặc biệt các phương

pháp huấn luyện Vovinam cho học sinh THPT hầu như là khơng có.
Có 01 giáo viên tham gia huấn luyện đội tuyển.
+ Vế phía học sinh
Năm học 2020-2021 và năm học 2021-2022 do do dịch Covid 19 diễn biến
phức tạp đã làm ảnh hưởng rất lớn đến mọi hoạt động của xã hội trong đó việc học
tập của học sinh bị ngắt quảng, nghỉ dịch và cách ly thường xuyên xảy ra.
Các nội dung luyện tập Vovinam, để đi thi đấu là rất khó và cao so với trình
độ của học sinh mới học vì các nội dung thi Vovinam trong chương trình gải đấu
là những nội dung trong chương trình học Vovinam phong trào của người đã tập
từ hơn 3 năm, thậm chí cho đến từ 4 năm trở lên mới có thể thực hiện được như :
Bài song luyện 3, Quyền kiếm, Dồn Chân tấn cơng…
9

skkn


Học sinh ở trường THPT triệu sơn 2 đa số là con nhà thuần nơng, ngồi cơng
việc học tập các em cịn phải phụ giúp gia đình cơng việc nhà, và hầu như các em
ít có điều kiện và thời gian để chơi các môn thể thao nhất là các mơn võ thuật, cịn
chưa được phổ biến với đa số em.
Thực trạng khó khăn trong khâu tuyển chọn, vẫn là yếu tố số lượng học sinh,
Số lượng học sinh, tham gia luyện tập võ Vovinam trong câu lạc bộ của trường rất
ít, chỉ được 22 học sinh tham gia luyện tập một tuần hai buổi, chính vì vậy nó gây
ra sự khó khăn và ảnh hưởng rất lớn đến quá trình tuyển chọn, huấn luyện, xắp
xếp các nội dung thi đấu.
+ Về phía nhà trường và gia đình phụ huynh học sinh
Do dịch Covid 19 diễn biến phức tạp, nên mọi hoạt động giáo dục trực tiếp của
nhà trường hay bị gián đoạn, hoạt động TDTT tập trung đông người bị cấm để
ngăn chặn sự lây lan của dịch.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị dụng cụ phục vụ cho quá trình học tập và huấn

luyện của nhà trường chưa có hoặc đáp ứng được cho q trình huấn luyện.
Nhận thức và ủng hộ của cha, me học sinh về việc luyện tập võ để đi thi đấu
đội tuyển cho con em họ là chưa cao đơi khi cịn gây ra sự cản trở lớn.
- Những điểm thuận lợi
Bản thân thường xuyên đi dạy và huấn luyện võ phong trào trongnhiều năm.
Có trình độ chun mơn về võ thuật cao như đạt được nhiều đai đẳng trong các
môn võ KARATE-DO; VOVINAM, Võ Cổ Truyền Việt Nam
Học sinh nhiệt tình và siêng năng, chăm chỉ luyện tập.
Là một giáo viên trẻ, ln nhiệt tình, năng động trong cơng việc chịu khó tìm
tịi, học hỏi và tâm huyết với nghề.
Do dịch Covid 19 diễn biến phức tạp nên GV và HS Có thời gian nghỉ ở nhà
nhiều để tiện nghiên cứu và trao đổi luyện tập qua hình thức trực tuyến online với
học sinh.
Chính từ những thực trạng, những khó khăn và thuận lợi đó đã làm tơi ln
trăn trở, suy nghĩ làm thế nào đó để tìm ra các gải pháp huấn luyện, và khắc
phục được những khó khăn để rồi trên cơ sở đó, tìm ra được các gải pháp
huấn luyện hợp lý nâng cao được hiệu quả thi đấu quyền, cho đội tuyển học
sinh trường THPT Triệu sơn 2.
2.3.2. Thực trạng về chương trình và các phương pháp huấn luyện quyền
Vovinam cho học sinh THPT.
Việc huấn luyện quyền Vovinam cho học sinh có thể được xem là một nghệ
thuật sư phạm, mang tính kỷ thuật. Người HLV phải biết vận dụng kiến thức về
10

skkn


võ học, võ thuật…để truyền thụ cho môn sinh về lý thuyết, kỹ thuật địn thế.
Việc huấn luyện mơn sinh chịu tác động từ nhiều phía:Từ HLV, từ chương
trình, sân bãi, điều kiện thể lực của các em ... Ở độ tuổi cuối cấp 17-18 là lứa tuổi

hầu như phát triển hoàn thiện về sinh lý. Thực tế trong huấn luyện trong nhiều
năm qua, ở đối tượng này mọi người huấn luyện viên, võ sư đều cho rằng:
- Rất khó huấn luyện độ mềm dẻo ở cơ khớp, cho các em, trong khoảng thời
gian ngắn, việc này nó ảnh hưởng không nhỏ đến kỹ thuật, và biên độ động tác.
- Những nội dung huấn luyện, đội tuyển thi quyền môn Vovinam, cho học
sinh THPT mới học là q khó. Ví dụ như: Trong bài quyền ngũ mơn ở trình độ
người mới học 3-4 tháng, chưa đủ kỹ thuật để có thể đá đạp lái 180 độ…
- Chưa có một chương trình nào, hay phương pháp huấn luyện Vovinam nào,
được soạn thảo riêng, để huấn luyện cho Học sinh THPT.
- Việc tuyển chọn học sinh vào đội tuyển quyền Vovinam phải được lựa chọn
kỹ càng, về mọi mặt như kỹ thuật, tâm lý, loại hình thần kinh…và tuyển chọn trên
diện rộng đối tượng học sinh, đã học cơ bản Vovinam từ trước.
Chính vì vậy xuất phát từ những yếu tố trên mà HLV phải tự chọn ra cho
mìn, các gải pháp tốt nhất, hiệu quả và phù hợp nhất để huấn luyện.
2.3.3. Cơ sở để đưa ra các gải pháp huấn luyện.
Trước tiên theo tôi quan niệm cũng như lý luận trong dạy học và huấn luyện thể
dục thể thao là phải dựa trên các nguyên tắc luyện tập. Như nguyên tắc vừa sức,
hệ thống…Vì theo lý luận TDTT thì luyện tập TDTT muốn đạt được hiệu quả cao
thì các phương pháp đưa ra phải phù hợp với lứa tuổi [1]... Đây là một trong
những cơ sở quan trọng để tôi đưa ra gải pháp huấn luyện phù hợp với học sinh,
chính vì thế sáng kiến của tơi đã lần lượt trải qua hai giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn, để lựa chọn một số gải pháp nâng cao
hiệu quả thi đấu quyền Vovinam, cho học sinh trường THPT Triệu sơn 2.
Giai đoạn 2: Từng bước tiến hành áp dụng các gải pháp, và đánh giá hiệu quả
của nó trong q trình huấn huấn luyện, thi đấu, của đội tuyển Vovinam học sinh
trường THPT triệu sơn 2.

Nhiệm vụ chung nhất, của công tác lựa chọn các giải
pháp, nâng cao hiệu quả thi đấu, quyền Vovinam cho học
sinh, là trang bị cho học sinh hiểu biết và kỹ năng, điều khiển

của ý thức, tất cả các chức năng tâm lý để hoàn thiện kỹ
năng vận động, và phát triển các tố chất thể lực, chung và
chuyên môn, cũng như chiến thuật, kinh nghiệm sử dụng kỹ
thuật thi đấu quyền Vovinam.
Các nhiệm vụ trên được thực hiện dưới 4 hình thức, tác
động sư phạm của định hướng đó là:

11

skkn


+
+
+
+

Chuẩn
Chuẩn
Chuẩn
Chuẩn

bị
bị
bị
bị

tuyển chọn chuyên sâu
Phân nhóm huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu
tâm lý thi đấu

trải nghiệm và kinh ghiệm thi đấu

2.4. Các giải pháp nâng cao hiệu quả, thi đấu quyền Vovinam cho đội tuyển
võ, học sinh trường THPT Triệu sơn 2
2.4.1. Giải pháp tuyển chọn học sinh chuyên, sâu phù hợp với nội dung tập
luyện và thi đấu quyền Vovinam
Tuyển chọn học sinh, phù hợp với nội dung tập luyện và thi đấu, quyền
Vovinam là yếu tố hàng đầu, giúp học sinh có trạng thái tâm lý ổn định, phù hợp
đặc điểm về thể chất, kỹ thuật, tính cách, thể lực, loại hình thần kinh của người
được chọn, với nội dung của bài quyền thi.
Như đã nói trong phần thực trạng, điểm khó nhất trong cơng tác huấn luyện và
chỉ đạo tập luyện, thí đấu trong các nội dung thi quyền cá nhân và quyền phối hợp
đồng đội như đối luyện hay đa luyện, thì phải được lựa chọn riêng biệt phù hợp
với sở trường, khả năng, trình độ vận động của từng người. Để đáp ứng được diều
đó thì điểm mấu chốt là khâu tuyển chọn chuyên sâu, phải lựa chọn và xắp xếp
phù hợp, với từng cá nhân, phải được tương xứng từ kỹ thuật, thể lực, trình độ và
tâm lý của từng học sinh.
Giải pháp thực hiện tuyển chọn chuyên sâu, các nội dung thi quyền Vovinam.
Để tuyển chọn được chính xác, đảm bảo chất lượng cũng như đủ quân số tham
gia vào các nội dung thi quyền của Vovinam. Tôi đã tiến hành huấn luyện kỹ thuật
cơ bản, đại trà cho tất cả các học sinh nam và nữ của 2 khối lớp 11 và 12 trong các
giờ học chính khóa, mơn giáo dục thể chất, thông qua phần học nội dung thể thao
tự chọn, và trong cả những giờ hoạt động TDTT ngoại khóa, giờ sinh hoạt CLB
võ thuật, của học sinh trong trường, được tiến hành trong thời gian đầu, của năm
học.
Những kỹ thuật cơ bản trong môn võ Vovinam, tôi đã tiến hành huấn luyện đại
trà cho học sinh nam và nữ khối 11, 12, để chuẩn bị tuyển chọn chuyên sâu đó là:
TT
Kỹ thuật tay
Kỹ thuật chân đá

Kỹ thuật tấn
1
2
3
4

KT các đòn đấm:
(Thời gian tập 3 tuân)
Các đòn tay gạt
(Thời gian tập 1 tuần )
Các đòn chém
(Thời gian tập 1 tuần )
Các đòn chỏ
(Thời gian tập 1 tuần)

Kỹ thuật đá tạt;
(Thời gian tập 2 tuần)
Kỹ thuật đá đạp:
(Thời gian tập 2 tuần)
Kỹ thuật đá thẳng:
(Thời gian tập 3 tuần)
Kỹ thuật đá đạp lái
(Thời gian tập 3 tuần)

skkn

Kỹ thuật tấn trung bình.
(Thời gian tập 2 tuần)
Kỹ thuật đinh tấn
(Thời gian tập 2 tuần)

Kỹ thuật kiếm, gậy
(Thời gian tập 3 tuần)
Kỹ thuật té ngã
(Thời gian tập 3 tuần)
12


Bảng 1: Bảng kế hoạch huấn luyện kỹ thuật cơ bản Vovinam, đại trà cho học
sinh nam và nữ khối 11 và khối 12 trường THPT triệu sơn 2.
Những nội dung ở bảng trên, được tôi đưa vào huấn luyện đại trà cho học sinh
nam, nữ 2 khối 11,12 trong vịng 1 tháng đầu trong đó 3 tuần đầu chủ yếu để huấn
luyện các kỹ thuật căn bản còn tuần thứ 4, cuối cùng dành để kiểm tra, sàng lọc
tuyển chọn những học sinh khá và tốt, phù hợp với những đặc điểm và yêu cầu kỹ
thuật riêng của từng nội dung thi quyền của Vovinam, rồi phân loại riêng ra từng
nhóm để tiếp tục huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu hơn. Để tuyển chọn chuyên sâu,
theo đúng khả năng của các học sinh, phù hợp các nội dung thi quyền của
Vovinam, tơi dưa trên các tiêu chí tuyển chọn như sau:
+ Thực hiện các kỹ thuật cơ bản, đã tập ở mức khá và tốt
+ Có tâm lý tự tin, thuộc bài thuần thục trong khi thi
+ Thực hiện được các kỹ thuật đá ở độ cao tốt
+ Phối hợp giữa các kỹ thuật tấn. khéo léo và di chuyển nhanh nhẹ
+ Học sinh té ngã an toàn linh hoạt
Dựa vào giải pháp tuyển chọn chuyên sâu này đã giúp cho tôi sàng lọc và
chọn ra được những học sinh có phẩm chất, kỹ thuật, trình độ tiếp thu và khả
năng biểu hiện tâm lý tốt giúp cho quá trình phân loại học sinh luyện tập vào
các nội dung thi đấu quyền của Vovinam được hợp lý, phù hợp với những đặc
điểm yêu cầu của bài thi quyền cá nhân và của các thành viên trong nhóm song
luyện, đa luyện, đó là điều quan trọng tạo nên tính hiệu quả trong tập luyện và
thi đấu quyền Vovinam.
2.4.2. Giải pháp phân nhóm và huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu quyền Vovinam

Trong huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu, tôi đã tiến hành huấn luyện các nội dung
quyền đơn luyện tay không, và vũ khí được chia thành 2 nhóm riêng biệt, còn nội
dung quyền song luyện 3 ( Nam, Nữ ), Tự vệ nữ ( 1 nam + 1 nữ), đoàn chân tấn
cơng cũng chia thành 2 nhịm tương xứng.
Bài quyền đơn luyện tay không gồm. Ngủ môn quyền và Long hổ quyền tôi
huấn luyện cho những đối tượng học sinh mà tôi đã tuyển chọn được ở gai đoạn
tuyển chọn chuyên sâu ở trên đó là những người có kỹ thuật căn bản khá, tốt trở
lên, có tâm lý ổn định phù hợp với trình độ và sở trường của học sinh, rồi phân ra
một một nhóm luyện tập riêng biệt.
Bài quyền đơn luyện vũ khí gồm. Tứ tượng cơn pháp và Tinh hoa lưỡng nghi
kiếm pháp, tôi huấn luyện cho những đối tượng học sinh mà tôi đã tuyển chọn
được, ở gai đoạn tuyển chọn chuyên sâu ở trên, là những người có kỹ thuật căn
bản tốt trở lên, tâm lý ổn định phù hợp với trình độ, và sở trường của học sinh, rồi
cũng phân ra một nhóm luyện tập riêng.
Các nội dung Song luyện, Tự vệ, Đoàn chân tấn cơng, về tính chất kỹ thuật
na ná như nhau địi hỏi học sinh có sự linh hoạt, nhanh nhẹ, té ngã tốt. Tôi sẽ lựa
13

skkn


chọn những học sinh có trình độ kỹ thuật cơ bản khá, nhưng có kỹ thuật té ngã và
sức bật nhảy tốt, để phân nhóm, phần bài huấn luyện chuyên biệt.
T Nhóm nội dung
T
luyện tập

Yêu cầu kỹ thuật

Thời gian tập

Mức đạt

+ Kỹ thuật đá thẵng
-Tốt
+ KT đá đạp, đạp lái
Từ 48 – 54 tiết -Khá
+ KT tay, các kỹ thuật tấn
-Tốt
+ Kỹ thuật binh khí, loan cơn,
- Khá
- Đơn luyện
xoay cơn, đánh cơn
2 Binh khí
Từ 54 – 70 tiết
+ KT 12 thế kiếm, loan kiếm
- Tốt
Gậy + Kiếm
+ KT chém kiếm
-Tốt
- Song luyện 3
+ KT chân, tay tốt
- Khá
3
Từ 32 – 48 tiết
Nam + Nữ
+ KT Ngã, nhảy lộn, linh hoạt
-Tốt
- Tự Vệ Nữ
+ KT chân, tay tốt

- Tốt
4
Từ 35 – 45 tiết
1 Nam + 1 Nữ
+ KT Ngã, nhảy lộn, linh hoạt
-Tốt
Đoán chân
+ KT Ngã, nhảy lộn tốt, linh hoạt
- Tốt
5
Từ 60 - 70 tiết
4 vđv Nam
+ KT đoàn chân tốt
-Khá
Bảng 2: Bảng kế hoạch huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu, quyền Vovinam cho
đội tuyển học sinh trường THPT triệu sơn 2.
- Đơn luyện
1
Nam + Nữ

Để biểu diễn được một bài quyền thành cơng, hay một thế võ thì người luyện
tập phải đạt được mục đích, tiêu chuẩn chung như : phải thuộc đòn cơ bản, nắm
vững động tác lẻ rồi mới ghép vào bài. Thực hiện bài tập đúng trình tự, chính xác
từng động tác, dứt khốt trước khi bắt đầu động tác kế tiếp.
Trước khi huấn luyện bài quyền cần giới thiệu qua :
Tên gọi 1 thế võ hay bài quyền, xuất xứ, ý nghĩa, nội dung chính trong bài
quyền (ghép các thế chiến lược, các động tác lẻ, địn cơ bản của từng trình độ
trong chương trình). Số động tác của tồn bài, đồ hình, phương hướng và 1 số đặc
điểm chung trong bài quyền.
Yêu cầu phải đạt : Đánh nhanh, mạnh, dứt khốt, chính xác từng động tác, thời

gian thực hiện, khả năng chịu đựng, giữ thăng bằng, tấn bộ pháp vững chắc, thân
thái tốt (biểu hiện nét mặt, nhãn thần ), Song luyện, tự vệ, đồn chân tấn cơng u
cầu phải té ngã tốt, kỹ thuật căn bản chuẩn xác, linh hoạt, thực hiện tốt các động
tác khó như ngã, lộn, bật nhảy cao.
Thơng qua việc phân nhóm, huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu tốt cho học
sinh, sẽ giúp cho các em có sự tự tin, vững vàng trong thi đấu. Để nâng cao
hiệu quả thi đấu quyền Vovina, cho đội tuyển học sinh giỏi trường THPT Triệu
Sơn 2 tôi luôn coi trọng việc sử giải pháp phân nhóm, và huấn luyện kỹ thuật
chuyên sâu cho các nhóm học sinh, có như vậy mới giúp học sinh có trạng thái
tiếp thu kỹ thuật chuyên biệt tốt, đảm bảo phát huy đúng năng lực và sở trường,
14

skkn


rút ngắn được thời gian huấn luyện, tạo ra trạng thái tâm lý hào hứng, hưng
phấn trong tập luyện và thi đấu mang lại thành tích thi đấu cao cho học sinh.
2.4.3. Giải pháp huấn luyện tâm lý, thi đấu quyền Vovinam cho đội tuyển học
sinh trường THPT triệu sơn 2
Do môn võ Vovinam là môn thể thao thi biểu diễn, cá nhân và đồng đội nên
trạng thái tâm lý của học sinh, sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến thành tích thi đấu của
các em, trong q trình tuyển chọn cũng như huấn luyện, tôi đã đánh giá và huấn
luyện các học sinh của mình qua các hình thức sau.
Giáo dục tâm lý cho học sinh:
Đầu tiên tôi giáo dục bồi dưỡng, cách nhìn đúng với thành cơng và thất bại
thắng, thua cho học sinh để các em có lòng tự tin, nổ lực trong luyện tập và thi đấu
Tơi ln quan tâm đến học sinh, qua nhiều hình thức hỏi han, động viên, chia
sẻ, khích lệ để các em vượt qua khó khăn mệt nhọc, nhất là về thể lực cũng như
những khó khăn bản thân của học sinh.
Tạo mối quan hệ tốt giữa thầy và trò, quan tâm giúp đỡ và tạo niềm tin cho

các em trong luyện tập và trong thi đấu.
Huấn luyện tâm lý cho học sinh
Để huấn luyện tâm lý thi đấu quyền Vovinam cho đội tuyển học sinh Trường
THPT Triệu Sơn 2 ngoài việc sử dụng những bài tập, nội dung thi đấu, dụng cụ
chun mơn ra tơi cịn sử dụng các phương tiện thơng tin như, băng đĩa, máy
chiếu, máy vi tính, máy quay video cá nhân, và tư liệu chuyên môn về Vovinam
để hổ trợ vào trong quá trình huấn luyện, tâm lý cho học sinh.
Phương pháp tiến hành và sử dụng :
Dùng máy chiếu và các đầu thu phát để chiếu các đoạn video, các bài thi có
các nội dung thi Vovinam, mà tôi đang huấn luyện cho học sinh xem để học hỏi và
rút kinh nghiệm về tâm lý, các đoạn video thường là các bài tập mẩu hoặc các nội
dung thi đấu quyền đỉnh cao của các VĐV thi quốc tế đạt giải cao.
Sử dụng máy quay video cá nhân, quay lại các nội dung bài tập, bài thi của
từng học sinh để coi lại chậm, phát hiện những điểm yếu những điểm chưa thực
hiện được để từ đó đưa ra biện pháp, sửa chữa kỹ thuật cho từng học sinh đồng
thời, cũng cho học sinh xem lại video bài tập của mình, để các em so sánh với
những video bài tập mẩu xem còn điểm nào họ cịn kém cịn chưa thực hiện được
từ đó giúp các em tích cực luyện, tạo ra tâm lý vững vàng hơn. Sữa chữa những
nhược điểm của mình và tự tin thi đấu tốt hơn ở những lần sau.
Cho các em biểu diễn các, kỹ thuật, bài quyền, nội dung thi của mình trước
đám đơng vào các dịp tập trung học sinh đơng tồn trường, hoặc cho đi biểu diễn
ở các lể hội, ngày lễ, nơi tập trung đông người…
Nhờ việc sử dụng gải pháp
huấn luyện tâm lý này, mà đa số học sinh của tơi trong q trình kiểm tra và thi
đấu tại gải học sinh giỏi Vovinam cấp THPT vừa qua, vấn đề tâm lý trong thi
15

skkn

đấu của các em đã tỏa ra rất ổn định, rất tự tin hồn thành tốt bài thi của mìn,
đạt được nhiều thành tích cao nhất của giải.
2.4.4. Giải pháp trải nghiệm và kinh nghiệm thi đấu quyền cho đội tuyển học
sinh trường THPT triệu sơn 2
Để học sinh có sự tự tin, vững vàng hơn trong thi đấu xử lý được mọi tình
huống xãy ra trong khi thi đấu, thì huấn luyện viên cần phải cho VĐV của mình có
nhiều hoạt động trải nghiệm như thi đấu tập, thi đấu giao lưu, tham các gải thi
Vovinam trong và ngoài tỉnh, mỗi khi có giải tổ chức có như vậy mới giúp cho
VĐV tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm thi đấu điều đó sẽ giúp các em tự tin vững
vàng hơn trong thi đấu, và điều đó sẽ mang lại hiệu quả thi đấu tốt hơn, đây chính
là điểm mới mà trước kia tôi đã không chú trọng đến gải pháp này. Vì đó mà thành
tích thi đấu quyền Vovinam của đội tuyển học sinh do tôi huấn luyện trong những
năm qua, thường không đạt được hiệu quả cao nhất.
- Giải pháp tiến hành là:
Cho học sinh luyện tập, và thi đấu thử với những yêu cầu, về độ khó cao đòi
hỏi người tập phải thực hiện với những nỗ lực ý chí lớn.
Sử dụng các các bài tập, thi đấu trong những điều kiện khác nhau, về đối
tượng, môi trường, sân bãi, khán giả như cho học sinh thực hiện tập các nội dung
trong điều kiện sân, thảm trơn, trời mưa, trời nắng, oi bức trước nhiều khán giả
trong trường và ngoài trường.
Cho áp dụng nhiều bài tập thi đấu, trong các buổi tập, tổ chức nhiều buổi biểu
diễn, giao lưu văn hóa văn nghệ, TDTT trong và ngồi trường vào các dịp lể hội…
Đến ngày sắp thi đấu tôi đưa học sinh đến sớm, để làm quen với mơi trường
sống ở đó, như ăn, uống sinh hoạt, khí hậu, làm quen với nhà thi đấu, thảm đấu
trước khi vao thi đấu chính thức.
Sử dụng hình thức kiểm tra đánh giá, để đánh giá được quá trình thực hiện kế
hoạch huấn luyện, xác định hiệu quả các phương pháp, phương tiện huấn luyện.
Giải pháp kiểm tra đánh giá, đội tuyển học sinh trường THPT triệu sơn 2, bao
gồm những hình thức kiểm tra sau:
Sử dụng phương pháp quan sát, và đánh giá kết quả tập luyện của học sinh.

Như thông qua các buỗi tập, để quan sát các học sinh của mình luyện tập.
Sử dụng các bài tập, các nội dung kiểm tra để đánh giá về các mặt huấn luyện
như: Kỹ thuật, thể lực và tâm lý của học sinh.
Sử dụng máy quay video cá nhân, quay lại những bài tập, kỹ thuật và nội
dung thi của học sinh rồi xem lại để phân tích, nhận xét và đánh giá. Có như vậy
mới có thể, xem xét và đánh giá, chuẩn từng học sinh của mình trong mọi góc độ,
từ đó đưa ra những biện pháp cụ thể, kịp thời cho từng học sinh.
Cho học sinh thi đấu tập, với nhau giữa học sinh trong nhóm, khác nhóm, tổ
chức giao lưu, thi dấu với các CLB, các đội tuyển của trường khác trên địa bàn
trong và ngoài huyện, đăng ký cho các em tham gia các gải thi đấu quyền
16

skkn


Vovinam do các ban ngành, các tổ chức khác tổ chức trong và ngồi tỉnh mỗi khi
có dịp để các em giao lưu, học hỏi, rút kinh nghiệm.
Trong quá trình huấn luyện đội tuyển tôi đã sử dụng gải pháp này như một
phương tiện chủ yếu, để giúp học sinh có thêm những trải nghiệm và kinh
nghiệm thi đấu quyền của các em, được vững vàng hơn và chính điều đó đã tạo
nên những tác động quan trọng góp phần nâng cao được thành tích thi đấu
quyền Vovinam cho đội tuyển, học sinh của trường THPT Triệu sơn 2.
2.5. Hiệu quả của quá trình sử dụng các gải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu
quyền Vovinam, cho đội tuyển học sinh Trường THPT Triệu sơn 2
Hiệu quả của quá trình sử dụng các gải pháp, nâng cao hiệu quả thi đấu quyền
Vovinam cho đội tuyển học sinh, Trường THPT Triệu sơn 2 được đánh giá qua
kết quả kỳ thi học sinh giỏi TDTT cấp THPT thông qua nội dung thi môn võ
Vovinam năm học 2021-2022. Đội tuyển học sinh trường THPT triệu sơn 2, tham
gia luyện tập và đi thi đấu đã mang về rất nhiều thành tích cao nhất. Trường được
xếp thứ nhất tồn đồn nội dung thi mơn võ Vovinam cấp THPT trong toàn tỉnh

cụ thể những thành tích nổi bật tổng hợp dưới đây là những nội dung thi quyền:
TT

Họ và tên

Lớp

Nội dung thi và thành tích đạt giải Số giải
+ 1 Nhất Đồn chân tấn cơng

02, Giải

1

Đỗ Anh Tuấn

12C6

2

Nguyễn Đình Thọ

11A7

3

Đậu Thị Phương

4

Lê Đăng Quân

12C3

5

Đào Thị Thu

11A7

6

Lê Văn Khải

11A7

7

Hoàng Khắc Tâm

11A2

+ 1 Nhất Đoàn chân tấn công

01, Nhất

8

Nguyễn Thị Dung

11b3

+ 1 Ba song luyện 3 nữ

01, Ba

9

Hồng Văn Lương

12C1

+ 1 Ba Tứ tượng cơn pháp

01, Ba

+ 1 Nhất Tự vệ nữ
+ 1 Nhất Đoàn chân tấn công
+ 1 Nhất song luyện 3 nam

Nhất
02, Giải
Nhất

+ 1 Nhất Tinh hoa kiếm pháp

01, Nhất

+ 1 Ba Long hổ quyền

01, Ba

+ 1 Nhất Ngũ môn quyền

01, Nhất

+ 1 Nhất tự vệ nữ

01, Nhất

+ 1 Ba song luyện 3 nữ

01, Ba

+ 1 Nhất Đồn chân tấn cơng

02, Giải

+ 1 Nhất song luyện 3 nam

Nhất

17

skkn


Bảng 3. Bảng kết quả thi quyền của đội tuyển học sinh trường THPT triệu
sơn 2 thi giải Vovinam học sinh giỏi TDTT cấp THPT Năm học 2021-2022.
Qua những thành tích thi quyền mơn võ Vovinam đã đạt được, trong kỳ thi học

sinh giỏi, TDTT Cấp THPT tỉnh thanh Hóa năm học 2021-2022, ở bảng trên đã
chứng minh rằng những gải pháp mà tôi đã lựa chọn sử dụng, áp dụng một cách
linh hoạt sáng tạo, cho đổi tuyển học sinh Vovinam trường THPT Triệu sơn 2 là
mang lại hiệu quả rất cao, điều đó đã chứng tỏ rằng tất cả những học sinh sau khi
đã được tôi áp dụng các giải pháp vào huấn luyện đã nâng cao được hiệu quả thỉ
đấu quyền Vovinam, đạt được nhiều giải cao nhất, mà điều đặc biệt đáng nói hơn
là tất cả học sinh tham gia đủ 8 nội dung thi đấu quyền Vovinam của gải đều đạt
gải, với 5 giải nhất, 3 giải 3 ba chím tỉ lệ 100% học sinh đạt gải, với tỉ lệ 62,5%
học sinh đạt giải nhất và 37,5% đạt gải ba trong tổng cả 8 nội dung thi quyền của
giải. Tổng kết, đoàn học sinh Trường THPT Triệu Sơn 2, xếp thứ nhất toàn đoàn.
Từ những hiệu quả đạt được này, giúp cho nhiều học sinh trong trường tôi đã
tự ý thức được và hứng khởi hơn tự tham gia luyện tập tích cực mơn võ Vovinam
để rèn luyện sức khỏe cho bản thân, nâng cao thể chất và năng nổ tự nguyện tham
gia tập luyện thi đấu để chứng tỏ bản thân, từ đó đã giúp được cho các em sức
khỏe, thể lực tốt, tinh thần tự tin lạc quan đáp ứng công việc học tập và lao động
của các em ngày càng đạt kết quả cao. Từ những hiệu ứng tốt đó đã làm lan tỏa ra
một phong trào luyện tập võ Vovinam tại Trường THPT Triệu sơn 2 rất hào hứng
sôi nổi, kéo theo đông đảo học sinh hăng say tham gia luyện tập trong những giờ
ngoại khóa, làm cho chất lượng học tập và thành tích của nhà trường THPT Triệu
sơn 2 luôn nằm trong tốp dẫn đầu về thi đua của các trường THPT trong toàn tỉnh.
3. KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ
Từ những kết quả đạt được trong quá trình huấn luyện tôi đi đến một số kết
luận và kiến nghị như sau.
3.1. Kết luận.
Qua áp dụng một số gải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam cho
đội tuyển học sinh trường THPT Triệu sơn 2 với những kết quả đã đạt được tôi
rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:
+ Tuyển chọn học sinh chuyên sâu phù hợp với nội dung tập luyện và thi đấu
+ Phân nhóm luyện tập và huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu quyền Vovinam
+ Huấn luyện tâm lý thi đấu quyền Vovinam cho học sinh

+ Áp dụng giải pháp trải nghiệm và kinh nghiệm thi đấu quyền cho học sinh
Đây là những gải pháp tôi đã cải tạo và áp dụng vào để nang cao hiệu quả thi
đấu quyền cho đội tuyển học sinh, một cách sáng tạo phù hợp với điều kiện hồn
cảnh nhà trường và tình trạng, thể chất của học sinh. Qua kết đã đạt được trong
quá trình huấn luyện đội tuyển học sinh trường THPT Triệu sơn 2 đã giúp tôi tự
18

skkn


tin và mạnh dạn hơn trong công việc huấn luyện, giảng dạy trong nhà trường và
đồng thới thơng qua đó là cơ sở giúp tôi tiếp tục phát huy phát triển phong trào
dạy và huấn luyện môn võ dân tộc Vovinam trong trường học phổ thông tốt hơn.
Hiệu quả áp dụng của các phương pháp này cịn có thể đạt cao hơn nữa nếu
thời gian huấn luyện nhiều và học sinh đã có phong trào học võ đơng.
Khả năng phát triển của các phương pháp này sẽ phát huy tốt hơn nếu được
trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, dụng cụ và phương tiện cho tập luyện và thi đấu.
Trong quá trình huấn luyện và giảng dạy võ vovinam việc áp dụng các giải
pháp, phương pháp vào huấn luyện để nâng cao hiệu quả thi đấu võ Vovinam từ
đó lựa chọn ra gải pháp huấn luyện phù hợp là hoàn toàn cần thiết.
3.2. Kiến nghị:
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả chương trình giáo dục thể chất và huấn
luyện thể thao nói chung và mơn Võ Vovinam nói riêng tại trường THPT triệu sơn
2 cho phép tơi có một số kiến nghị như sau:
Để cho công tác đưa võ dân tộc vào trường học được phát triển và có chất
lượng, thì phải được sự đầu tư và quan tâm hơn nữa của các cấp ban ngành.
Đối với học sinh tham gia tập luyện, thì cần được sự quan tâm động viên và
tạo điều kiện hơn nữa của gia đình, giáo viên chủ nhiệm, nhà trường về vật chất
cũng như tinh thần để giúp các em tích cực, hứng thú ham thích học và luyện tập
tạo thuận lợi cho việc nâng cao thành tích.

Đối với nhà trường cần có sự quan tâm động viên hơn nữa, về vật chất và
tình thần cho giáo viên cũng như đáp ứng đầy đủ cơ sở vật chất như phòng tập,
dụng cụ tập luyện, phương tiện huận luyện có như vậy giáo viên mới có đủ điều
kiện tập trung vào chun mơn huấn luyện để có thể tìm ra được các phương pháp
mới nâng cao thành tích huấn luyện.
Đối với sở GD-ĐT cần tổ chức nhiều các lớp tập huấn cho giáo viên thể dục
về kỹ thuật và phương pháp huấn luyện quyền Vovinam để giáo viên có thêm
nhiều kiến thức và kinh nghiệm. Tổ chức nhiều giải thi đấu Vovinam cho học sinh
và đặc biệt nhất là hổ trợ và cung cấp các cơ sở vật chất, trang thiết bị dung cụ cho
luyện tập và thi đấu quyền Vovinam cho nhà trường.
Trong phạm vi sáng kiến kinh nghiệm này, với một khả năng còn nhiều giới
hạn cũng như thời gian ngắn nhưng bằng sự nhiệt tình và tâm huyết với nghề tơi
mạnh dạn trình bày lại những kinh nghiệm, gải pháp huấn luyện thi đấu
quyềnVovinam mà bản thân đã áp dụng và bước đầu cũng đã đạt được những hiệu
quả cao. Nhưng qua đây tơi rất mong được sự đóng góp ý kiến và học hỏi thêm
những kinh nghiệm quí giá khác của quý vị Võ sư, Huấn Luyện viên, Giáo viên đã
hoặc đang trực tiếp giảng dạy huấn luyện môn Vovinam để sáng kiến kinh nghiệm
của tơi được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
19

skkn


Triệu sơn ngày 25 tháng 05 năm 2022
Người thực hiện
Nguyễn Văn Dương
MỤC LỤC

Tên Mục

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
1.2. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm
1.3. Đối tượng của sáng kiến kinh nghiệm
1.4. Các phương pháp sử dụng trong quá trình viết sáng kiến
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.1.1. Đặc điểm huấn luyện của môn Vovinam
2.1.2. Đặc điểm cơ bản của quyền Vovinam
2.2. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi 16 - 18
2.3. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.3.1.Thực trạng và những khó khăn, thuận lợi trước khi thực hiện các
giải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyễn Vovinam cho đội tuyển học
sinh trường THPT Triệu sơn 2
2.3.2. Thực trạng về chương trình và các phương pháp huấn luyện
quyền Vovinam cho học sinh THPT
2.3.3. Cơ sở để đưa ra các gải pháp huấn luyện.
2.4. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu quyền Vovinam cho đội
tuyển võ học sinh trường THPT Triệu sơn 2
2.4.1. Giải pháp tuyển chọn học sinh chuyên sâu phù hợp với nội dung
tập luyện và thi đấu quyền Vovinam
2.4.2. Giải pháp phân nhóm và huấn luyện kỹ thuật chuyên sâu quyền
Vovinam
2.4.3. Giải pháp huấn luyện tâm lý thi đấu quyền Vovinam cho cho đội
tuyển học sinh trường THPT triệu sơn 2
2.4.4. Giải pháp trải nghiệm và kinh nghiệm thi đấu quyền cho đội

Trang
1
1

2
2
2
4
4
4
5
6
9
9
10
11
12
12
13
15
16
20

skkn


tuyển học sinh trường THPT triệu sơn 2
2.5. Hiệu quả của quá trình sử dụng các gải pháp nâng cao hiệu quả thi đấu
quyền Vovinam cho đội tuyển học sinh Trường THPT Triệu sơn 2
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1.Kết luận.
3. 2. Kiến nghị:

17

18
18
19

Tài Liệu Tham Khảo
[1 ]Giáo trình lý luận và phương pháp TDTT, PGS - TS Nguyễn ToánNXB TDTT Hà nội- 2001.
[2]. Giáo trình sinh lý học TDTT- Nhà xuất bản TDTT – 1985.
[3]Kỹ thuật võ Vovinam – Việt Võ Đạo tập 1, NXB TDTT-2008.
[4]. Phương pháp luận võ thuật-trung tâm đào tạo HLV thể thao Việt Nam.
NXB TDTT-2000
[6]. Nguyễn Văn Dương, GV Trường THPT Triệu sơn 2, Huyện Triệu sơn,
tỉnh Thanh hóa, “Một số phương pháp trong huấn luyện tâm lý thi đấu cho đội
tuyển học sinh giỏi Vovinam trường THPT Triệu sơn 2, Huyện Triệu Sơn, Tỉnh
Thanh Hóa” SKKN năm học 2018-2019.
[7].Nguyễn Văn Dương, GV Trường THPT Triệu sơn 2, Huyện Triệu sơn,
tỉnh Thanh hóa, - “Một số giải pháp trong huấn luyện bài quyền Lão mai của võ
Cổ Truyền cho đội tuyển võ, học sinh trường THPT Triệu sơn 2, Huyện Triệu
Sơn, Thanh Hóa”- SKKN năm học 2019 -2020.
[8]. Nguyễn Văn Dương, GV Trường THPT Triệu sơn 2, Huyện Triệu sơn,
tỉnh Thanh hóa, - “Một số giải pháp trong huấn luyện bài quyền Lão mai của võ
Cổ Truyền cho đội tuyển võ, học sinh trường THPT, Triệu sơn 2, Huyện Triệu
Sơn, Thanh Hóa” - SKKN năm học 2020 -2021
[9]. Phương pháp giảng dạy TDTT trường học, Nhà xuất bản TDTT Hà
Nội- 2001.
[10]. Tham khảo một số tài liệu trên mạng internet
- Nguồn:
21

skkn

- Nguồn: />- Nguồn:

Danh Mục Những Từ Viết Tắt
1.

TDTT : Thể dục thể thao.

2.

HLV : Huấn luyện viên.

3.

VĐV: Vận động viên.

4.

HS : Học sinh.

5.

BT : Bài tập.

6.

GD & ĐT : Giáo dục và đào tạo.

7.

THPT : Trung học phổ thông.

8.

QĐ-BGDĐT: quyết định bộ Giáo dục đào tạo.

9.

SKKN : Sáng kiến kinh nghiệm.

22

skkn


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP
SỞ GD&ĐT THANH HÓA XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả : Nguyễn Văn Dương
Chức vụ và đơn vị công tác : THPT Triệu Sơn 2
TT

1.

2.

3.

Cấp đánh
giá xếp

loại

Kết quả
xếp loại
(A, B, C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Một số phương pháp huấn luyện đội
tuyển vovinam cho học sinh trường
THPT Triệu sơn 2 Huyện Triệu sơn –
Thanh hóa.

SỞ GD &
ĐT Thanh
Hóa

B

20122013

Một số kinh nghiệm trong huấn luyện
quyền Vovinam cho học sinh trường
THPT Triệu sơn 2,Huyện Triệu Sơn,
Tỉnh Thanh Hóa.

SỞ GD &
ĐT Thanh

Hóa

C

20142015

SỞ GD &
ĐT Thanh
Hóa

C

20162017

Tên đề tài SKKN

Một số kinh nghiệm trong giảng dạy kỹ
thuật võ Vovinam trong phần học thể
thao tự chọn của học sinh Trường THPT
Triệu sơn 2 - huyện Triệu Sơn - tỉnh
Thanh Hóa

4.
Một số phương pháp trong huấn luyện
tâm lý thi đấu cho đội tuyển học sinh
giỏi Vovinam trường THPT Triệu sơn 2,

SỞ GD &
ĐT Thanh
Hóa

C

20182019

23

skkn


Huyện Triệu Sơn, Tỉnh Thanh Hóa

5.

Một số giải pháp trong huấn luyện bài
quyền Lão mai của võ Cổ Truyền cho
đội tuyển võ, học sinh trường THPT
Triệu sơn 2, Huyện Triệu Sơn, Thanh

SỞ GD &
ĐT Thanh
Hóa

C

20192020

C

2020 2021

Hóa

6.

Một số giải pháp huấn luyện tâm lý
thi đấu quyền của Võ cổ truyền
Việt Nam cho đội tuyển võ, học SỞ GD &
ĐT Thanh
sinh trường THPT, Triệu sơn 2,
Hóa
Huyện Triệu Sơn, Tỉnh Thanh Hóa

24

skkn