Tiết 77
SÔNG NƯỚC CÀ MAU
( Đoàn giỏi )
I- Mục tiêu cần đạt
Qua bài giúp hs nắm được
1. Kiến thức :
- Cảm nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên sông nước vùng cà
mau.
- Liên hệ môi trường hoang dã .
2. Kỹ năng :
- Nắm được nghệ thuật miêu tả cảnh sông nước của tác giả.
3.Thái độ :
- Giáo dục học sinh yêu thích học bộ môn
II- Chuẩn bị:
- GV: sgk - sgv - tài liệu tham khảo
- HS: sgk - vở ghi - vở soạn
III- Tiến trình tổ chức các hoạt động:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 1: Khởi động
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ
? Hãy phân tích hình
ảnh Dế Mèn trong văn
bản “Bài học đường
đời đầu tiên”.
3. Giới thiệu bài mới
- Suy nghĩ - trả lời
Hoạt động 2: HDHS tìm hiểu tác giả - tác phẩm
- Gọi hs đọc chú thích
sgk/18
? Hãy nêu 1 vài hiểu
biết của mình về tác
giả
? Em biết gì về văn bản
“Sông nước cà mau”
- Gv: tác phẩm ra mắt
bạn đọc 1957 có sức
hấp dẫn lâu bền với
nhiều thế hệ - được
dựng thành phim khá
- Đọc chú thích sgk
- Suy nghĩ - trả lời
- Suy nghĩ - trả lời
- Lắng nghe - cảm nhận
I- Giới thiệu tác giả - tác
phẩm.
* Tác giả: Đoàn Giỏi (1925
- 1989) viết văn từ thời
kháng chiến chống Pháp.
Tác phẩm của ông thường
viết về cuộc sống, thiên
nhiên, con người nam bộ
* Tác phẩm:
Sông nước cà mau trích từ
chương XVIII truyện Đất
rừng phương nam.
thành công.
Hoạt động 3: HDHS đọc - tìm hiểu văn bản
- Gv đọc mẫu 1 đoạn
- Gọi hs đọc tiếp
- Y/.c hs giải thích chú
thích
? Bài văn miêu tả cảnh
gì?
? Theo trình tự nào?
? Theo em văn bản có
thể chia làm mấy phần?
? ở đây cảnh được cảm
nhận và miêu tả trực
tiếp hay gián tiếp.
? Căn cứ vào đâu để
xác định như vậy?
- Lắng nghe - theo dõi sgk
- Lần lượt đọc hết văn bản
- Giải thích chú thích
- Sông nước vùng Cà Mau
ở cực nam tổ quốc.
- Từ chung đến cụ thể
- 3 phần
- Trực tiếp
(nhân vật tôi trực tiếp quan
sát cảnh sông nước Cà
Mau từ trên con thuyền)
II- Đọc - hiểu văn bản
1. Đọc - tìm hiểu chú thích
- tìm bố cục.
* Bố cục:
3 phần từ đầu màu
xanh
đơn điệu
tiếp sóng ban
mai
còn lại
Hoạt động 4: HDHS thảo luận câu hỏi sgk
? Theo em đoạn văn - Suy nghĩ - trả lời
2. Phân tích
a, ấn tượng ban đầu về toàn
thứ nhất có nội dung
gì?
? Những dấu hiệu nào
của thiên nhiên Cà
Mau gợi cho con người
nhiều ấn tượng?
? Đó là những ấn tượng
ntn?
? Các ấn tượng đó
được tả qua các giác
quan nào của tác giả?
? Em hình dung thế nào
về cảnh sông nước cà
mau?
- Gọi hs đọc đoạn 2
của văn bản.
? Nội dung của đoạn
? Trong đoạn văn tả
cảnh sông ngòi kênh
rạch Cà Mau. Tác giả
sông nước - kênh rạch
trời, nước, cây
tiếng sóng biển
- Suy nghĩ - trả lời
thị giác
thính giác
- Suy nghĩ - trả lời
- Đọc đoạn 2
- Suy nghĩ - trả lời
cảnh sông nước Cà Mau.
- Sông nước, kênh rạch chi
chít như mạng nhện
- Trời nước, cây, một sắc
xanh.
- Tiếng sóng biển rì rào bất
tận, ru ngủ thính giác con
người.
Thiên nhiên còn nguyên
sơ, đầy hấp dẫn và bí ẩn.
b, Cảnh sông ngòi, kênh
rạch Cà Mau.
- Cách đặt tên: rạch mái
ngầm
kênh bọ mắt
kênh ba khía
làm nổi bật những nét
độc đáo nào?
? Em có nhận xét gì về
cách đặt tên.
- Gv cho hs thảo luận
câu hỏi 4 sgk/22
? Theo em cách tả ở
đây có gì độc đáo?
? Em thấy đoạn văn tả
cảnh sông và rừng
đước Năm căn hiện lên
ntn?
Thiên nhiên nơi đây ra
sao .
- Gọi hs đọc đoạn 3
? Nội dung của đoạn
(dân dã, mộc mạc, theo lối
dân gian)
- Các nhóm nhận nhiệm vụ
- thảo luận - trình bày
- Suy nghĩ - trả lời
- Đọc đoạn 3
- Suy nghĩ - trả lời
năm căn
- Dòng sông:
nước ầm ầm đổ ra biển
ngày đêm như thác
cá hàng ngàn đen tủi
như người bơi ếch
- Rừng đước:
cao ngất như hai dãy trường
thành vô tận
cây đước ngọn bằng tăm
tắp
tả trực tiếp bằng thị giác,
thính giác, dùng nhiều hình
ảnh so sánh
Hùng vĩ nên thơ, trù phú
1 vẻ đẹp chỉ có ở thời xa
xưa.
c, Cảnh chợ năm căn
- Lều lá nằm cạnh nhà tầng
? Quang cảnh chợ Năm
căn hiện lên qua những
chi tiết, hình ảnh nào?
? Tác giả dùng nghệ
thuật gì?
? Qua đoạn trích em
cảm nhận được gì về
cùng đất cà mau
? Em có nhận xét gì về
tác giả qua văn bản
này?
- Gọi hs đọc ghi nhớ
sgk
- Liệt kê
- Thiên nhiên phong phú,
hoang sơ mà tươi đẹp, sinh
hoạt độc đáo, hấp dẫn.
- Là người am hiểu cuộc
sống Cà Mau, có tấm lòng
gắn bó với đất này.
- Đọc ghi nhớ sgk/23
- Gỗ chất thành đống
- Nhiều thuyền trên bến
- Nhiều bến, nhiều lò than
- Hầm gỗ đước
- Nhà bè như những khu
phố nổi như chợ nôi trên
sông.
- Bán đủ thứ, nhiều dân tộc
Đông vui, tấp nập, độc
đáo, hấp dẫn.
* Ghi nhớ: sgk/23
Hoạt động 5: HDHS luyện tập
- Y/c hs viết đoạn văn
- Gv nhận xét
- Viết đoạn văn
- Trình bày trước lớp
- Lắng nghe
III- Luyện tập:
- Viết 1 đoạn văn nêu cảm
nhận của em sau khi học
xong văn bản.
Hoạt động 6: Củng cố - dặn dò
? Qua văn bản em có
thể học tập được gì từ
nghệ thuật miêu tả.
cảnh của tác giả.
- Về nhà học bài
- Xem trước bài so
sánh
- Quan sát, so sánh, nhận
xét về đối tượng miêu tả,
có tính chất say mê với đối
tượng miêu tả.
- Lắng nghe - thực hiện