Một số biện pháp rèn hát đúng cho học sinh lớp 2

1
MỤC LỤC
I. PHẦN MỞ ĐẦU……………………………………………………...……2
1. Lí do chọn biện pháp...............................................................................2
2. Mục đích nghiên cứu...............................................................................3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu...............................................................................3
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu..............................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................3
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU......................................................................4
1. Cơ sở lí luận..............................................................................................4
2. Cơ sở thực tiễn.........................................................................................5
3. Các biện pháp...........................................................................................7
3.1. Biện pháp 1: Rèn các kĩ năng hát chính xác...................................7
3.2. Biện pháp 2: Rèn các kĩ năng phát âm, nhả chữ, hát rõ lời........11
3.3. Biện pháp 3: Rèn các kĩ năng về hơi thở.......................................12
3.4. Biện pháp 4: Rèn các kĩ năng hát đồng đều, hòa giọng...............12
III. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG..................................................................13
1. Kết quả....................................................................................................13
2. Ứng dụng................................................................................................15
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................16
1. Kết luận...................................................................................................16
2. Kiến nghị.................................................................................................17


2
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn biện pháp
Âm nhạc là một mơn nghệ thuật được nhiều người u
thích. Âm nhạc đem lại cho đời sống con người thêm phong
phú, lạc quan, yêu đời. Cùng với bộ môn khác trong trương tiểu học,
môn Âm nhạc cũng là một môn không thể thiếu. Trẻ em tham gia ca hát là

được tự hoạt động để nhận thức thế giới xung quanh và bản thân mình.
Những hình tượng âm thanh của bài hát tác động vào cảm xúc của các em
giúp cho việc phát triển trí tuệ, óc tưởng tượng và có tác dụng giáo dục tình
cảm đạo đức rất tốt .
Thơng qua mơn học này hình thành cho các em những kiến thức ban đầu
về ca hát, về kiến thức âm nhạc, đặc biệt là trang bị cho các em có một thế
giới tinh thần thoải mái hơn. Giúp các em phát triển tồn diện hơn, từ đó giúp
các em học tốt các môn học khác.
Âm nhạc là một môn học mang tính nghệ thuật cao, nó khác rất nhiều so
với mơn học khác, tuy nó khơng địi hỏi sự chính xác một cách tuyệt đối như
những con số nhưng lại đòi hỏi người học phải có sự u thích, sự đam mê
thậm chí là một chút cái gọi là “năng khiếu”, điều này khơng phải học sinh
nào cũng có được. Vậy làm thế nào để các em hát đúng giai điệu, tiết tấu, ca
từ các bài hát và biết cách thể hiện tình cảm sắc thái của bài khi hát? Để làm
được việc đó, một trong nhiều yếu tố quan trọng là người giáo viên phải
truyền tải chính xác giai điệu tiết tấu các bài hát. Phải giúp các em hiểu được
ý nghĩa lời ca, cảm nhận được những tình cảm tươi vui, đằm thắm, nhí nhảnh
hay trầm lắng trong giai điệu từng bài hát. Điều đó địi hỏi người giáo viên
phải có một trình độ chun mơn vững chắc, có những phương pháp giảng
dạy hợp lí và thật sự phải tâm huyết với nghề.
Là giáo viên được đào tạo chuyên ngành sư phạm Âm nhạc cho cấp Tiểu
học, qua thời gian trực tiếp giảng dạy bộ mơn với lịng u nghề mến trẻ và sự
nỗ lực học hỏi của mình, bản thân ít nhiều đã đúc rút được những kinh


3
nghiệm trong công tác, tôi nhận thấy thực tế việc học tập và tiếp thu các kiến
thức môn học của các em học sinh khối tiểu học nói chung và các em học sinh
khối 2 nói riêng là chưa cao, nhiều em cịn rất lúng túng, hầu như khơng thuộc
bài, các em cịn coi đây là mơn học phụ nên không trú trọng việc học môn

này. Đối với lớp 2, nội dung học mơn âm nhạc thì hoạt động học hát chiếm vị
trí khá nhiều. Bản thân tơi là giáo viên được phân công giảng dạy bộ môn Âm
nhạc, tôi nhận thấy đại đa số các em rất thích ca hát, các em bước đầu biết
vận dụng các kĩ năng trình bày bài hát. Tuy nhiên nhiều em chưa hát đúng
theo yêu cầu. Để nâng cao chất lượng môn Âm nhạc cho học sinh lớp 2, tôi
đã nghiên cứu và đưa ra “Một số biện pháp rèn hát đúng cho học sinh lớp
2”.
2. Mục đích nghiên cứu
Tơi nghiên cứu biện pháp này nhằm đánh giá năng lực ca hát của học
sinh khối 2 để đưa ra những biện pháp phù hợp nhằm khắc phục những hạn
chế và nâng cao chất lượng học tập trong các tiết dạy học hát cho học sinh lớp
2. Giúp học sinh hát đúng giai điệu, tiết tấu các bài hát trong chương trình,
biết và khắc sâu hơn những kĩ năng ca hát cơ bản như cách lấy hơi đúng khi
hát, cách phát âm nhả chữ sao cho hay… Đánh giá các kết quả đạt được sau
khi áp dụng biện pháp, rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân.

Đồng

thời nhân rộng phạm vi áp dụng của biện pháp vào các lớp khác trong trường
và các trường Tiểu học trong huyện.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
Nghiên cứu cơ sở lí luận, thực trạng học sinh hát chưa đúng các bài hát,
chưa biết cách vận dụng các kĩ năng ca hát khi thể hiện bài hát của học sinh
lớp 2 và đưa ra các biện pháp rèn hát hát đúng cho học sinh.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu.
Đối tượng là học sinh khối 2 trường tôi.
Phạm vi nghiện cứu: Nghiên cứu khả năng hát đúng của học sinh lớp 2,
năm học 2022- 2023.

4
5. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài này tôi đã thực hiện các phương pháp:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu giáo trình SGK lớp 2,
SGV, chương trình, phương pháp giảng dạy và một số sách tham khảo.
Phương pháp điều tra: Trò chuyện và hỏi thăm các em về tình hình học
tập mơn Âm nhạc lớp 2 để biết vì sao các em học mơn này chưa tốt.
Phương pháp quan sát: Tôi đã dự giờ của các động nghiệp cũng dạy âm
nhạc, dự giờ các chuyên đề các cấp.
Phương pháp luyện tập: Đây là phương pháp trung tâm giúp tơi tâm
đắc với đề tài này, vì q trình tập luyện học sinh đã bộc lộ rõ những ưu,
nhược điểm của mình. Chính nhược điểm của học sinh trong quá trình thực
hành đã giúp người thầy tự tìm cách sửa và sáng kiến cũng được bắt đầu từ
những nhược điểm ấy của các em, đồng thời cũng là bài học kinh nghiệm rút
ra từ đó.
Do đặc điểm học sinh nơi mình đang giảng dạy, mỗi thầy cơ đều có
phương pháp và cách truyền tải riêng của mình, từ đó tơi đã rút kinh nghiệm
trong giảng dạy tốt với học sinh của mình.
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lí luận
Dạy âm nhạc cho các em chủ yếu là dạy hát. Dạy hát nhằm luyện cho
các em biết hát đúng giai điệu, tiết tấu các bài hát phù hợp với từng lứa tuổi.
Tập cho các em quen với lối hát tập thể, hát đồng đều hịa giọng, thơng qua
các bài hát cụ thể giáo dục các em những tình cảm trong sáng lành mạnh phát
triển năng lực thẩm mĩ, làm cho đời sống của trẻ thêm phong phú. Để học
sinh có thể phát huy hết năng khiếu âm nhạc của mình rất cần được sự định
hướng của người thầy sao cho q trình đó phải là một nghệ thuật sư phạm.
Học sinh phải là người chủ động suy nghĩ và thực hành tốt những kĩ năng ca
hát cơ bản. Đó chính là tư thế đứng (ngồi) hát, cách lấy hơi và phát âm khi

5
hát, cách vỗ tay hay gõ đệm theo bài hát để giữ đúng tiết tấu của bài, học sinh
hiểu được nội dung bài qua đó thể hiện bài hát đúng với sắc thái tình cảm của
bài. Những kĩ năng ca hát này phải đến với học sinh một cách tự nhiên khơng
bị gị bó, coi đó chính là một năng khiếu mà các em vốn có. Điều đó địi hỏi
người giáo viên không những phải nắm vững kiến thức mà cịn phải có những
phương pháp hợp lí nhất. Những kĩ năng ca hát mà thầy cơ hướng dẫn sẽ có
tác dụng giúp các em hát hay hơn, phát triển được khả năng ca hát cho sau
này. Cách thức lấy hơi ở đâu thì tốt nhất, làm thế nào để bảo vệ giọng hát của
mình, cách nhả chữ thế nào cho hay…
Để học sinh nắm được các kĩ năng ca hát thì người giáo
viên phải bồi dưỡng cho các em một số kĩ năng ca hát cơ bản,
giúp cho học sinh hát đúng, hát hịa giọng, biết thể hiện tình
cảm sắc thái của bài hát, hiểu được nội dung tác phẩm và
cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng Âm nhạc qua giai điệu
và lời ca được thể hiện qua từng bài hát, nắm được các kĩ
năng cần thiết để thể hiện tình cảm của mình khi hát một bài
hát cụ thể, với phong cách tự nhiên và diễn cảm
Vậy làm thế nào để công việc của từng yêu cầu trên trở thành kĩ năng và
nghệ thuật giúp các em tiếp thu bài một cách tốt nhất. Đó là vấn đề mà giáo
viên cần quan tâm, bồi dưỡng phương pháp tổ chức dạy học sao cho đạt kết
quả cao nhất.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Thực trạng.
Phần lớn học sinh khơng có năng khiếu âm nhạc, chất lượng giọng hát
khơng có, khả năng cảm thụ âm nhạc thấp, nhận thức của các em không đồng
đều.
Học sinh ở môi trường nông thôn nên cịn nhút nhát, khơng bạo dạn,
ngại tham gia các hoạt động tập thể, rất ít học sinh có thể tham gia biểu diễn

cá nhân một cách tự nhiên.


6
Rất nhiều học sinh vẫn còn chưa coi trọng phân môn này, coi đây chỉ là
phân môn phụ, các em ít dành thời gian cho môn học này cho nên nhiều em ở
trên lớp thì thuộc bài về nhà các em lai quên lời ca, vì thế mà nhiều học sinh
ngay cả lời ca cũng không thuộc.
Năm học 2022 – 2023, trường tơi có 4 lớp 2 với 124 học sinh. Với kinh
nghiệm nhiều năm giảng dạy, tôi nhận thấy rằng các em học sinh lớp 2 khi
học hát thường mắc các lỗi như sau:
+ Hát chưa đúng về tiết tấu (Trường độ)
+ Hát chưa đúng về giai điệu (cao độ) của bài hát.
+ Một số lỗi khác như: Học sinh chưa biết cách lấy hơi, điều tiết hơi thở
khi hát. Chưa biết cách phát âm, nhả chữ khi hát. Hát như đọc, có em thì hát
q to, có em thì hát quá nhỏ, chưa biết cách hát đồng đều hoà giọng khi hát
tập thể, hát chưa đúng nhạc...
Từ những thực tế nêu trên, ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo
sát học sinh khối 2 về chất lượng phân mơn học hát nói riêng và mơn Âm
nhạc nói chung, đã thu được kết quả như sau:
Kết quả khảo sát phần học hát đầu năm.
Tổng
số HS

Hát đúng

Hát sai về giai

Hát sai về giai

Chưa biết

điệu, tiêt tấu và

điệu, tiết tấu

cách lấy hơi,

chưa biết lấy

124

SL
30

%
24,2

hơi, phát âm.
SL
%
30
24,2

phát âm
SL
29

%
23,4

SL
35

%
28,2

Từ kết quả khảo sát trên, tôi nhận thấy học sinh hát sai khá nhiều, tơi đã
tìm hiểu và tìm ra các ngun nhân sau:
2.2. Nguyên nhân của thực trạng
- Do các em học sinh lớp 2 vẫn còn nhỏ nên các em vẫn chưa nhớ được
các kĩ năng khi học hát.


7
- Nhận thức của học sinh chưa đồng đều. Rất nhiều em ít có năng khiếu về
âm nhạc nên khơng thể hát chuẩn xác bài hát.
- Các em chưa mạnh dạn tự tin trong các giờ học hát, các em sợ hát sẽ bị
sai, chưa thực hiện đúng các kĩ năng ca hát.
- Phương pháp của giáo viên khi hướng dẫn học sinh học hát chưa hiệu
quả.
Từ thực tế nêu trên cho thấy học sinh mắc lỗi khi học hát khá nhiều. Các
loại lỗi không giống nhau. Là một giáo viên giảng dạy môn Âm nhạc, tôi thấy
việc mắc lỗi hát sai khi học sinh học hát là một vấn đề hết sức nghiêm trọng,
cần khắc phục kịp thời đối với học sinh các khối lớp nói chung và học sinh lớp
hai nói riêng. Chính vì vậy tơi đã nghiên cứu và mạnh dạn áp dụng “Một số
biện pháp rèn hát đúng cho học sinh lớp 2” như sau:
3. Các biện pháp
3.1. Biện pháp 1: Rèn các kĩ năng hát chính xác
Trong học hát, việc hát chính xác là điều đặc biệt cần thiết. Khi trình

bày một ca khúc nào đó điều đầu tiên là phải hát đúng giai điệu, tiết tấu và hát
thật chuẩn xác bài hát đó.
+ Để sửa lỗi hát sai về tiết tấu: Tôi cho học sinh đọc lời ca theo tiết tấu
của bài, (đọc nhiều lần cho học sinh nắm chắc tiết tấu lời ca của bài) trước khi
dạy hát từng câu. Các em đọc đúng tiết tấu lời ca của bài thì khi hát các em
cũng sẽ hát đúng tiết tấu. Kể cả khi đã dạy xong bài hát rồi mà vẫn có học
sinh hát sai về tiết tấu thì tơi lại tiếp tục sửa sai cho các em bằng cách hướng
dẫn cho các em đọc lại lời ca kết hợp gõ tiết tấu nhiều lần cho đến khi thành
thạo, sau đó tơi đàn, hát mẫu lại câu hát đó rồi bắt nhịp cho các em hát. Với
cách làm như vậy, học sinh đã sửa được lỗi mà các em hát sai trược đó. Ví dụ:
Ở bài hát “Dàn nhạc trong vườn” cuối mỗi câu hát có hai dấu lặng đen, yêu
cầu học sinh khi hát đến cuối mỗi câu hát phải nghỉ hai phách sau đó mới
sang câu hát tiếp theo, nhưng khi hát học sinh thường mắc lỗi không nghỉ hai
phách mà lại ngân dài cả hai phách nghỉ. Vì vậy với bài hát này nếu giáo viên


8
không cho các em đọc đúng lời ca theo tiết tấu của bài thì các em rất rễ hát sai
tiết tấu của bài hát. Khi dạy bài hát “Dàn nhạc trong vườn”, tôi cho các em
đọc câu tiết tấu: Đen đen đen trắng - đen trắng - đen đen- lặng lặng, sau đó
cho các em đọc lời ca theo mẫu câu tiết tấu trên.

Đây là tiết tấu của bài hát Dàn nhạc trong vườn.
Hầu như các bài hát trong chương trình sách Âm nhạc 2, mỗi bài hát
thường có một âm hình tiêt tấu chung xuyên suốt bài, câu cuối có tiết tấu khác
một chút xíu khơng đáng kể. Điều này rất thuận tiện cho các em hát đúng tiết
tấu của bài hát. Giáo viên chỉ cần cho các em đọc chắc âm hình tiết tấu chung
của bài sau đó cho đọc lời ca theo câu tiết tấu đó là được.
Ví dụ: Khi dạy bài hát “Học sinh lớp hai chăm ngoan”, tôi cho hoc sinh
đọc lời ca theo câu tiết tấu sau:

9

+ Để học sinh hát đúng về giai điệu tôi sử dụng đàn phím điện tử trong
giảng dạy bởi cao độ của đàn rất chính xác, kết hợp với việc hát mẫu của cô
sẽ thể hiện được sắc thái của bài đặc biệt là những chỗ có sử dụng dấu luyến
và có những ca từ khó phát âm. Tơi ln nhắc các em tập trung nghe cô hát
mẫu hay đàn mẫu và phân biệt được rõ độ cao, thấp của âm thanh, ghi nhớ
được giai điệu chính xác của từng câu hát. Khi hát mẫu phải thật chuẩn xác về
âm nhạc, rõ ràng về lời ca, sắc thái to, nhỏ, mạnh, nhẹ biến đổi chính xác.
Để học sinh hát đúng thì giáo viên cần phải chọn giọng, điệu phù hợp
với âm vực giọng của các em. Đối với học sinh lớp 2 giọng các em chưa phát
triển nên lấy giọng ở tầm giọng trung là phù hợp.
Khi dạy một bài hát mới, tôi thường dự kiến trước trong mỗi bài hát,
câu hát nào mà các em thường hát sai, khó hát và tìm hiểu phân tích kĩ
ngun nhân dẫn đến học sinh hát sai và tìm hướng khắc phục. Khi dạy
những chỗ hát khó, tơi thường sử dụng các thủ pháp như sau:
- Học sinh hát sai cao độ do cảm giác bị ảnh hưởng bởi dấu thanh, tôi
khắc phục bằng cách sử dụng thủ pháp “thêm bớt dấu thanh”. Vi dụ: câu hát
“Một dàn nhạc chim” trong bài hát Dàn nhạc trong vườn, khi học sinh hát
tiếng “dàn”, tôi tạm cho các em bỏ dấu huyền ở tiếng “dàn” để thành tiếng
“dan”. Hay trong câu hát “ Chăm ngoan học giỏi mới tài” trong bài hát Học
sinh lớp hai chăm ngoan khi học sinh hát tiếng “giỏi”, tôi tạm cho các em


10
bỏ dấu hỏi chuyển thành dấu huyền để thành tiếng “giịi”. Với cách làm như
vậy các em đã nhanh chóng làm chủ được cao độ để hát đúng câu hát này.
- Khi dạy những chỗ có âm luyến: tơi chỉ rõ những tiếng hát có âm luyến

trong câu hát và giải thích cách luyến vừa ra hiệu bằng tay kết hợp phiên âm cho
học sinh nhận biết. Ví dụ: Trong bài Con chim chích chịe, câu hát “Ơi ơi đau
q nhức cả đầu” tiếng “cả” là âm luyến, tôi đã phiên âm và giải thích như sau:
cả = cà- a (rề- mi). Hay câu hát “chích chịe ta cảm liền suốt ba ngày đêm” tiếng
“cảm” là âm luyến, tôi cũng đã phiên âm và giải thích như sau: cảm = cà – am
(rề- mi). Tôi hát mẫu, tập riêng các tiếng hát có âm luyến vài lần rồi mới chuyển
sang dạy cả câu hát.

(Bài hát có sử dụng dấu luyến)
- Tôi luôn phát hiện kịp thời những chỗ học sinh hát sai để sửa sai cho
các em bằng cách kết hợp việc hát mẫu cho rõ ràng hơn, hướng dẫn bằng các
hình dấu ghi lên bảng hoặc có thể dùng tay ra kí hiệu để học sinh hiểu và thực
hiện.
Ví dụ: Thấp xuống, trầm xuống thì dùng bàn tay đưa xuống thấp. Cao hơn
thì dùng tay đưa lên cao. Chỗ hát vừa thì đưa tay cao vừa. Chỗ hát luyến thì dùng
tay đưa bằng một nét vịng lưỡi liềm. Chỗ hát ngân thì kéo dài bằng một đường
ngang. Ví dụ: Trong bài hát “Ngày hè vui” đã sử dụng nhiều dấu luyến, láy


11
học sinh thường hát chưa chính xác những tiếng có âm luyến, láy trong bài
như: Tiếng có âm láy: “ơi”, “hót”, tiếng có âm luyến là tiếng “em” và tiếng
“bạn”. Khi dạy câu hát có hai tiếng này, tơi thường hát mẫu và ra kí hiệu tay
đưa bằng một nét vòng lưỡi liềm để các em rễ tưởng tượng và hát đúng. Hay
tiếng “ Hoan” cuối bài đã sử dụng dấu nối ngân dài ba phách. Khi dạy câu này
tôi cũng ra kí hiệu tay bằng một đường ngang kéo dài để các em biết tiếng này
cần phải ngân dài.

(Bài hát sử dụng nhiều dầu luyến, láy, dấu nối tăng dộ dài âm thanh)
Sau khi áp dụng các kĩ năng rèn hát chính xác như trên, tơi thấy hầu hết

các em đã hát đúng giai điệu, tiết tấu của bài hát, kể cả những học sinh ít có
năng khiếu âm nhạc mặc dù các em hát không hay nhưng đã hát đúng, chính
xác bài hát được học.
3.2. Biện pháp 2: Rèn các kĩ năng phát âm, nhả chữ, hát rõ lời
Tơi ln nhắc học sinh khi hát mở khẩu hình theo chiều dọc của miệng,
khơng mở khẩu hình theo chiều ngang của miệng. Đặc biệt chú ý ở cuối mỗi


12
câu hát, những chỗ ngân dài cần nhắc học sinh khơng được đóng miệng ngay
mà phải mở miệng ngân đủ số phách. Ví dụ: trong bài hát “Dàn nhạc trong
vườn” ở câu hát cuối “ Một dàn nhạc chim líu lo trong vườn”, tiếng “vườn”
ngân dài ba phách, với câu hát này các em thường mắc lỗi đóng miệng khi
ngân dài tiếng vườn. Vậy để các em hát đúng thì giáo viên phải giữ nhịp cho
các em ngân đủ số phách đồng thời làm mẫu, hướng dẫn học sinh mở to khẩu
hình khi ngân dài đủ ba phách. Hay trong bài hát “ Mẹ ơi có biết”, câu hát
cuối “cố gắng học hành để mẹ được vui” thì tiếng “vui” cũng ngân dài ba
phách, giáo viên cũng phải sửa sai bằng cách tương tự.
Khi hát tập thể không để học sinh hát quá to sẽ gây ra hiện tượng lạc
giọng. Nhưng cũng không để các em hát quá nhỏ không rõ lời.
Khi tập cho học sinh hát rõ lời vẫn phải giữ được sự mềm mại, độ vang
của âm thanh trong khi hát.
Học sinh sau khi được cô hướng dẫn cách phát âm, nhả chữ đúng cách
thì các em hát được hay hơn, rõ lời hơn, tròn vành rõ tiếng hơn như vậy sẽ thể
hiện được tốt sắc thái tình cảm của bài hát.
3.3. Biện pháp 3: Rèn các kĩ năng về hơi thở
Trong học hát, hơi thở rất quan trọng làm sao cho đủ lượng hơi cần
thiết

cho từng câu hát dài, ngắn, mạnh nhẹ, cao thấp khác nhau. Khi lấy

hơi, tôi thường hướng dẫn cho học sinh lấy hơi nhẹ nhàng và hít thật nhanh
bằng mũi chứ khơng lấy hơi bằng miệng, vì lấy hơi bằng miệng sẽ khơng giữ
được hơi lâu mà làm cổ họng nhanh khô hơn thì hát sẽ khơng thuận lợi. Nếu hít
một lượng hơi khơng đủ thì khi hát sẽ bị hụt hơi. Tơi luôn nhắc học sinh lấy hơi
ở mỗi đầu câu hát, không lấy hơi giữa các tiếng trong một câu hát. Khi dạy một
bài hát, tôi thường đánh dấu hoặc hướng dẫn kỹ cho học sinh những chỗ lấy
hơi ở trong bài hát để các em dễ dàng cho việc lấy hơi hơn.
Được cô hướng dẫn rèn các kĩ năng về hơi thở, tôi thấy các em đã biết
cách lấy hơi đúng khi hát, biết cách ngắt nghỉ đúng chỗ, hát không bị hụt hơi


13
những khi có câu hát dài hay những chỗ lên cao, không cảm thấy mệt khi hát
song bài hát. Khi lấy hơi đúng cách sẽ không bị khô họng và bị ho sau khi hát.
3.4. Biện pháp 4: Rèn các kĩ năng hát đồng đều, hòa giọng
- Khi hát tập thể tơi thường hướng dẫn các em biết hịa giọng mình vào
giọng chung của các bạn, khơng được hát nhanh hơn hay chậm hơn các bạn,
không em nào được hát to quá. Khi dạy cho các em có kĩ năng hát đồng đều
và hịa giọng, tơi đã vận dụng một số biện pháp như sau:
- Trước khi hát tôi luôn đưa ra các hiệu lệnh để thu hút sự chú ý của
học sinh.
- Dẫn vào câu hát đầu tiên bằng động tác chỉ huy hay nghe dạo nhạc
đàn hoặc hát một câu rồi bắt nhịp cho học sinh hát.
- Khi học sinh hát thì tơi thường đánh nhịp chỉ huy dẫn dắt cho học sinh
hát.
- Theo động tác chỉ huy của giáo viên, học sinh có thể hát nhanh,
chậm, to, nhỏ, thay đổi tiết tấu nhịp độ theo sự chỉ huy của giáo viên… tùy
theo sắc thái của bài hát. Các động tác chỉ huy của giáo viên là phương tiện để
giúp học sinh nắm được kĩ năng hát đồng đều, hịa giọng. Bên cạnh đó cần

dạy cho các em biết cảm thụ Âm nhạc và biết tự hát đúng âm điệu nhịp nhàng
mà không cần đến chỉ huy.
- Học sinh hát chính xác sẽ là cơ sở để hát đồng đều, hòa giọng
- Giúp học sinh biết cách lấy hơi, phát âm, nhả chữ đúng cũng làm cho
giọng hát của các em đồng đều, hòa giọng.
Với cách làm như trên, tôi thấy học sinh của tôi đã biết cách hát đồng
đều hoà giọng khi hát tập thể, hát đúng nhạc. Khơng có học sinh hát to q
(hát như gào) cũng như khơng có em nào hát nhỏ q, các em biết cách vào
nhạc rất chuẩn. Như vậy bài hát khi được học sinh thể hiện sẽ đều hơn, hay
hơn, chất lượng bài hát được nâng lên rõ rệt.


14
III. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG
1. Kết quả
Xuất phát từ thực trạng khả năng nhận thức tiếp thu những kiến thức đặc
thù của bộ môn Âm nhạc, tôi đã lựa chọn và đưa vào thực tế những phương
pháp giảng dạy của mình trên cơ sở bám sát chương trình hướng dẫn của Bộ
giáo dục - Đào tạo và tôi đã thu được những kết quả rất khả quan. Cụ thể qua
bảng số liệu:
Trước khi thực hiện các biện pháp:
Tổng
số HS

Hát đúng

Hát sai về giai

Hát sai về giai

Chưa biết

điệu, tiêt tấu;

điệu, tiết tấu

cách lấy hơi,

chưa biết lấy
SL
30

124

%
24,2

hơi, phát âm.
SL
%
30
24,2

phát âm
SL
29

%
23,4

SL
35

%
28,2

Sau khi thực hiện các biện pháp:
Tổng

Hát đúng

số HS

124

Hát sai về giai
điệu, tiêt tấu; chưa

SL
100

%
80,6

lấy hơi, phát âm.
SL
%
8
6,5

Hát sai về giai Chưa biết cách
điệu, tiết tấu
SL
6

%
4,8

lấy hơi, phát
SL
10

âm
%
8,1

Kết quả trên cho thấy khi áp dụng biện pháp rèn hát đúng trên vào dạy
học phân môn học hát ở khối 2 trường tôi. Tơi nhận thấy việc học hát
của các em đã có những chuyển biến rõ rệt, phần nhiều các
em đã bước đầu thực hiện được các kĩ năng ca hát, có nhiều
tiến bộ trong việc hát đúng giai điệu, lời ca, tiết tấu của bài
hát, hát rõ lời hơn, các em đã giữ đúng tư thế khi ca hát, biết
lấy hơi, ngắt nghỉ đúng chỗ, phát âm khi hát, biết hát đồng đều hòa
giọng khi hát tập thể. Các em đã mạnh dạn biểu diễn bài hát một


15
cách tự nhiên kết hợp với các động tác phụ họa đơn giản theo
bài hát. Qua quan sát thực tế nhận thấy các em u thích bộ mơn hơn, hào
hứng học tập hơn. Từ đó các em cũng sẽ mạnh dạn tự tin khi tham gia biểu

diễn văn nghệ trước lớp cũng như trước tồn trường.

Hình ảnh học sinh hào hứng trong tiết học âm nhạc

Hình ảnh học sinh tự tin tham gia biểu diễn văn nghệ ở trường
2. Ứng dụng
Tôi đã nhân rộng việc áp dụng sáng kiến này ở học sinh các khối khác
trong trường. Bên cạnh đó tôi cũng chia sẻ với giáo viên một số trường trên


16
địa bàn huyện cùng thực hiện và đã thu được kết quả cao về việc rèn hát đúng
cho học sinh.
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
1.1. Ý nghĩa của biện pháp
Trên cơ sở từ thực tiễn giảng dạy Âm nhạc trong trường Tiểu học nói
chung và cho học sinh lớp 2 nói riêng. Xuất phát từ thực trạng khả năng nhận
thức tiếp thu những kiến thức đặc thù của bộ môn, tôi đã lựa chọn và đưa vào
thực tế những phương pháp giảng dạy của mình trên cơ sở bám sát chương
trình hướng dẫn của Bộ giáo dục - Đào tạo tôi đã thu được những kết quả
đáng kể. Qua quan sát thực tế nhận thấy các em yêu thích bộ mơn hơn, hào
hứng học tập hơn. Đặc biệt là kết quả học tập cũng như chất lượng của cơng
tác phong trào văn hố văn nghệ đã nâng lên rõ rệt, các em mạnh dạn hơn, tự
tin hơn trong khi thực hiện. Từ kết quả trên tôi khẳng định các biện pháp tôi đã
áp dụng trong thời gian qua là phù hợp và hiệu quả. Học sinh học tốt phân mơn
học hát thì khả năng hát, nghe nhạc, cảm thụ âm nhạc của các em cũng sẽ tốt
hơn, góp phần nâng cao hiệu quả các giờ học Âm nhạc nói riêng và nâng cao
chất lượng giáo dục nói chung.
1.2. Bài học kinh nghiệm

Âm nhạc là một môn học mang tính nghệ thuật, việc giảng dạy cho học
sinh cấp tiểu học địi hỏi phải có những phương pháp đặc thù riêng. Hơn nữa
người giáo viên còn phải biết lựa chọn và áp dụng các phương pháp sao cho
phù hợp với từng đối tượng học sinh. Về phía bản thân, với một số phương
pháp nêu trên, qua thực tế giảng day tại trường, tôi nhận thấy hiệu quả của các
phương pháp này là khá cao. Điều đó được thể hiên rõ qua thực tế kiểm tra
chất lượng bộ môn cuối năm cùng với các phong trào văn hoá văn nghệ ngày
càng phát triển và thu được kết quả cao. Tuy nhiên, khi vận dụng những


17
phương pháp này, các đồng chí có thể tuỳ cơ ứng biến sao cho phù hợp với
từng hoàn cảnh, từng đối tượng cụ thể để thu được kết quả tốt nhất.
Điều cơ bản là người giáo viên giảng dạy phải nắm được đối tượng, tìm
hiểu cụ thể những sở thích của các em để tìm ra phương pháp giáo dục, giảng
dạy thích hợp nhất giúp các em tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng và tạo sự
say mê trong việc vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống. Để
làm được điều đó, giáo viên phải luôn năng động, sáng tạo và tâm huyết trong
công việc. Và điều quan trọng là chúng ta cùng nhau xây dựng lên những
phương pháp giảng dạy hay nhất, phù hợp nhất đối với bộ môn Âm nhạc.
2. Kiến nghị
Để nâng cao chất lượng học tập bộ môn Âm nhạc cho học sinh Tiểu học
tơi xin có một số ý kiến đề xuất như sau:
Đối với nhà trường:
- Về trang thiết bị phục vụ cho môn học như: Tài liệu tham khảo, sách
giáo khoa, sách giáo viên và các phương tiện cơng nghệ thơng tin...
- Nên bố trí phịng học nghệ thuật riêng biệt để tiết học âm nhạc không
làm ảnh hưởng tới tiết học văn hoá ở các lớp khác, các em được thoải mái
trao đổi và biểu diễn nghệ thuật.
- Động viên, khích lệ các em trong cơng tác văn hố văn nghệ, đặc biệt là

các em có năng khiếu nổi trội.
Đối với Phòng giáo dục:
- Tiếp tục bổ xung đồ dùng học tập, đồ dùng giảng dạy của bộ môn đáp
ứng nhu cầu học tập và phát triển của xã hội.
- Thường xuyên tổ chức chuyên đề nâng cao nghiệp vụ cho giáo viên
giảng dạy môn Âm nhạc để chúng tơi có điều kiện giao lưu, học hỏi kinh
nghiêm, trao đổi những phương pháp mới. Điều đó là rất cần thiết đối với
chúng tôi.
Trên đây là: “Biện pháp rèn hát đúng cho học sinh lớp 2 của tôi. Tơi rất
mong được sự góp ý của Ban giám khảo, các đồng chí, đồng nghiệp cho biện


18
pháp của tơi được hồn thiện hơn để có thể được thực hiện tốt hơn trong
giảng dạy cho học sinh những năm học tiếp theo. Cùng đưa chất lượng môn
Âm nhạc ngày càng cao hơn nữa.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Sách giáo khoa âm nhạc 2 bộ sách kế nối tri thức với cuộc sống.


19
- Sách giáo viên âm nhạc 2 bộ sách kế nối tri thức với cuộc sống.
- Phương pháp giảng dạy bộ môn Âm nhạc tiểu học.
- Một số học liệu tham khảo trên hành trang số.