NĂNG LƯỢNG THUỶ ĐIỆN

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

MÔN HỌC: NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO
CHỦ ĐỀ 11: NĂNG LƯỢNG THUỶ ĐIỆN
GVHD: NGUYỄN THỊ MI SA

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

LỜI MỞ ĐẦU
 Vào những năm 50 của thế kỷ trước, tuyệt đại đa số điện năng được sản xuất ra là ở các nhà máy nhiệt điện (trên 90%).
 Tuy nhiên theo thời gian tỉ lệ điện năng do các nhà máy nhiệt điện phát ra có xu hướng giảm dần, thủy điện tăng dần.
 Khi đó kỹ thuật xây dựng và khai thác thủy năng lại có những bước thay đổi vượt bậc.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

 Cho phép lắp đặt những tổ máy công suất lớn, đắp đập ngăn sông xây dựng những nhà máy thủy điện khổng lồ
làm cho giá thành xây dựng (tính trên một đơn vị cơng st lắp máy) ngày càng giảm.

 Gần 18% năng lượng điện trên toàn thế giới được sản xuất từ các nhà máy thủy điện. Tại Việt Nam vai trò của
nhà máy thủy điện là rất quan trọng.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

MỤC LỤC
I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện
1. Vai trò của thủy năng.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Khái niệm, phân loại, chức năng, đặc điểm.
 Cấu trúc của nhà máy thủy điện.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING

ENSURING ENHANCED EDUCATION

MỤC LỤC
II. Sự phát triển thủy điện ở Việt Nam
1. Sự phát triển của thủy điện trong các thời kì.
2. Cơng tác qui hoạch nguồn thủy năng để phát triển thủy điện.

3. Thực tạng những bất cập của sự phát triển thủy điện hiện nay.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

MỤC LỤC
III. Bài tốn kinh tế-xã hội-mơi trường của nhà máy thủy điện

1. Sự tác động tích cực của thủy điện đến kinh tế-xã hội-môi trường.
2. Sự tác động tiêu cực của thủy điện đến kinh tế-xã hội-môi trường.
3. Phát triển thủy điện theo hướng bền vững.
IV. Tài liệu tham khảo

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
1. Vai trò của thủy năng.
 Thủy năng hay năng lượng nước nói chung nhận được từ lực hoặc năng lượng của dòng nước, dùng để sử dụng
vào mục đích có lợi.
 Thủy năng là nguồn năng lượng tái tạo, sạch và có vai trị then chốt trong phát triển bền vững với nhiều lý do
khác nhau.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
1. Vai trò của thủy năng.
 Một trong những vai trò to lớn của thủy năng đó là biến đổi thành điện năng thơng qua các cơng trình thủy điện.

 Có khả năng cung cấp vận hành linh hoạt nhất, đáp ứng hầu hết các nhu cầu cấp tốc khi dao động phụ tải điện năng.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Khái niệm
o Nhà máy thủy điện là nơi chuyển đổi sức nước (thủy năng) thành điện năng.
o Nước được tụ lại từ các đập nước với một thế năng lớn.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
o Qua một hệ thống ống dẫn, năng lượng dòng chảy của nước được truyền tới tua-bin nước, tua-bin
nước được nối với máy phát điện, nơi chúng được chuyển thành năng lượng điện.

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại
Nhà máy thủy điện kiểu đập:
o Là phương thức xây đập tại nơi có mặt cắt hẹp và cao của sông. Nước sẽ được chặn lại và tạo thành hồ chứa nước
nhân tạo.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu đập
01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại
Nhà máy thủy điện kiểu đập:
o Xây các đập chắn ngang sông làm cho mức nước trước đập dâng cao tạo ra cột nước H có chiều cao khoảng
30 – 45m cho tới 250 – 300m.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu đập

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại
Nhà máy thủy điện kiểu đập:
o Các nhà máy kiểu đập thường được xây dựng trên các con sơng có độ dốc khơng lớn

o Nhà máy được bố trí ngay sau đập. Đập càng cao thì công suất nhà máy thuỷ điện càng lớn.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu đập
01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu đập:
 Ưu điểm: Có thể tạo ra những nhà máy thuỷ điện kiểu đập có cơng suất lớn, có khả năng tận dụng tồn bộ lưu
lượng của dịng sơng.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu đập
01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại
Nhà máy thủy điện kiểu đập:
 Ưu điểm: Có hồ chứa nước, mà hồ chứa nước là một công cụ hết sức hiệu quả để điều tiết nước và vận hành tối
ưu nhà máy thuỷ điện

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu đập
01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại
Nhà máy thủy điện kiểu đập:
 Nhược điểm:Vốn đầu tư lớn, thời gian xây dựng lâu.Vùng ngập nước có thể ảnh hưởng đến sinh thái mơi trường
(di dân,thay đổi khí hậu)

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu đập
01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu kênh dẫn:

o Đây là phương thức tạo đập nhỏ trên thượng nguồn và dẫn nước chảy vào. Dòng nước sẽ được dẫn đến nơi có
sự chênh lệch độ cao nhất định để phát điện.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu kênh dẫn

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)

www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu kênh dẫn:

o Nước được ngăn bởi một đập thấp rồi chảy theo đường dẫn (kênh, máng tru nen, ống dẫn) đến nhà máy thủy
điện ở đây cột áp cơ bản là do đường dẫn tạo nên còn đập chỉ để ngăn nước.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu kênh dẫn

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện

 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu kênh dẫn:
o Đường dẫn có độ dốc nhỏ hơn độ dốc lịng sơng. Trạm kiểu này thường dùng ở các sơng suối có độ dốc lịng sơng
lớn và lưu lượng nhỏ. Nhà máy thủy điện kiểu kênh dẫn thường được xây dựng trên các sông miền núi.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu kênh dẫn

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu kênh dẫn:
 Ưu điểm: Vốn đầu tư nhỏ,công suất ổn định (ít phụ thuộc vào mức nước)
 Nhược điểm: khơng có hồ chứa nước, do đó khơng có khả năng điều tiết nước và điều chỉnh công suất.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu kênh dẫn

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu hỗn hợp:
o Phương thức này vừa dùng đập để tích nước, vừa sử dụng sự chênh lệch độ cao lớn để phát điện. Đây là phương
thức phát huy tối đa được năng lượng dòng chảy.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu tổng hợp

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu hỗn hợp:

o Năng lượng nước được tập trung lại nhờ đập và cả đường dẫn. Cột áp của trạm gồm 2 phần một phần do đập tạo

nên, phần còn lại do đường dẫn tạo nên.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu tổng hợp

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:


HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Phân loại

Nhà máy thủy điện kiểu hỗn hợp:
o Nhà máy kiểu này được dùng cho các đoạn sơng mà ở phía trên sơng có độ dốc nhỏ thì xây đập ngăn nước và hồ

chứa cịn phía dưới có độ dốc lớn thì xây dựng đường dẫn.

Sơ đồ nhà máy thuỷ điện kiểu tổng hợp

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Chức năng

Nhà máy thuỷ điện có chức năng chính là biến đổi thủy năng thành điện năng.
Năng Lượng
Nước

Tua Bin
Nước

Máy Phát
Điện

Truyền Tải
Điện Năng

Kích Từ

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email:

Tiêu Thụ

HCMC UNIVERSITY OF TECHNOLOGY AND EDUCATION

FACULTY OF ELECTRICAL AND ELECTRONIC ENGINEERING
ENSURING ENHANCED EDUCATION

I. Tổng quan về vai trò của thủy năng và nhà máy thủy điện.
2. Tổng quan về nhà máy thủy điện
 Chức năng

Nhà máy thuỷ điện có chức năng chính là biến đổi thủy năng thành điện năng.
- Bên cạnh chức năng chính, nhà máy thuỷ điện cịn có chức năng tổng hợp lợi ích của nguồn nước. Đó là: phục vụ

tưới tiêu, chống lũ lụt, cung cấp nước ngọt, phát triển thủy sản, du lịch ...

01 Vo Van Ngan Street, Thu Duc District– Ho Chi Minh City – Tel: (84-8) 38 97 2955 – 39 60 985 – 37 22 1223 (166-214)
www.hcmute.edu.vn/feee/, email: