Tiết 6 +7 : ĐẤU TRANH
CHO MỘT THẾ GIỚI HOÀ BÌNH
Gac-xi- a-Mác-ket
A. Mục tiêu cần đạt
- HS hiểu nội dung vấn đề đặt ra trong VB : nguy cơ chiến tranh hạt nhân và nhiệm
vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn chặn nguy cơ đó.
- Thấy được nghị luận chủ yếu của tác giả : chứng cứ cụ thể xác thực, cách so sánh
rõ ràng, giàu sức thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
B. Chuẩn bị phương tiện dạy – học
- HS soạn bài, sưu tầm thêm tài liệu
- Gv chuẩn bị tranh ảnh, bài viết về chiến tranh hạt nhân.
C. Tiến trình dạy – học
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ
- Những p/cách HCM được nói tới trong VB ntn? Hãy pt? Thông qua VB tác giả
muốn truyền tải thông tin gì ?
- Em có nhận xét gì về NT và cách tạo lập VB ?
3.Bài mới : GV giới thiệu bài mới: Chiến tranh và hoà bình luôn là ~ vẫn đề được
quan tâm hàng đầu, vì nó quan hệ đến cuộc sống và sinh mệnh của nhiều DT trên hành
tinh. Khoa học kỹ thuật này càng ph.t ,vũ khí càng tối tân hiện đại, đó là nguy cơ tiềm ẩn
đe doạ con người. Hiện nay vấn đề này đang được cả nhân loại quan tâm.
Hoạt động của giáo viên - học
sinh
Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1
? Trình bày vài nét về tác giả, tác
phẩm ( dựa *)
HS đọc VB
HS thảo luận, trả lời
? Phương thức biểu đạt chính?
Gv : bài viết của Mkét dài → đã
được bỏ một số đoạn cho ý tập
trung. Đây là VB có t/c thời sự
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Là nhà văn Cô - lôm – bi – a
- Viết nhiều tiểu thuyết và truyện ngắn nổi tiếng theo
khuynh hướng hiện thực huyền ảo
- Được nhận giải Noben VH 1982
2. Tác phẩm Là phần trích trong tham luận của Mác-Két đọc
ở cuộc họp của nguyên thủ 6 nước ( ấn độ, Mê-Hi-Cô, Thuỵ
điển, Ac-Hen-Ti-Na, Tan-da-Ni-a, Hà lan) vào tháng 8 năm
1986
* Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận
- VB nhật dụng
- Đề cập nhiều vấn đề
. Chính trị. Quân sự
về 1 vđề nóng bỏng.
- Hướng dẫn HS đọc VB chính
xác các phiên âm thuật ngữ khoa
học →
? VB thuộc loại nào ? Đề cập đến
vấn đề gì? VĐề nào quan trọng
hơn cả ?
? Hãy nêu vđề của VB.
? Từ vđề lớn tác giả đã đưa ra ~
luận điểm nào ?
? Để cho luận điểm có sức thuyết
phục tác giả đã đưa ra hệ thống
luận cứ ntn? ?
HOẠT ĐỘNG 2
HS đọc thầm đoạn đầu VB
? ở phần mở đầu, TG nêu những
. Khoa học địa chất
- Quan trọng hơn cả là vđề vũ khí hạt nhân
. nguy cơ chiến tranh
. nvụ đấu tranh để ngăn chặn
* Vấn đề : Đấu tranh cho 1 thế giới hoà bình
- Luận điểm : CT hạt nhân là hiểm hoạ khủng khiếp đe doạ
toàn thể loài người. Cần đấu tranh loại bỏ.
- Luận cứ :
+ Kho vũ khí hạt nhân
+ Cuộc chạy đua vũ trang
+ CT hạt nhân không chỉ đi ngược lại
+ Tất cả chúng ta đều đấu tranh ngăn chặn
II. Phân tích
1.Chiến tranh hạt nhân là hiểm hoạ khủng khiếp của
loài người.
+ Mở đầu, TG nêu cụ thể về thời gian ( 8.8.1986), địa điểm (
Mê-Hi-Cô) => để nhấn mạnh tính chất xác thực và cấp bách
của vấn đề; gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc và người
nghe.
+ Dẫn chứng: Số đầu đạn hạt nhân khổng lồ
gì? Cách nêu như vậy có tác
dụng gì?
? để giúp mọi người hình dung
được sự khủng khiếp của bom
hạt nhân, Tg đã đưa ra những dẫn
chứng nào?
? Em nghĩ gì về những con số
đó?
? TG đã bình luận, đánh giá ntn?
? Em có nhận xét gì về cách lập
luận của tác giả ?
50.000 (1 người ngồi trên 4 tấn thuốc nổ )
- Tất cả chỗ đó nổ tung lên sẽ làm biến hết thảy k
0
fải 1 lần
mà là 12 lần mọi dấu vết của sự sống trên trái đất
- Tiêu diệt các hành tinh xung quanh mặt trời + 4 hành tinh
≠ → phá huỷ thế thăng bằng của hệ mặt trời => Những con
số khủng khiếp.
+ Bình luận, đánh giá:
- Không có một ngành CN nào, KH nào tiến bộ ghê gớm
như ngành CN hạt nhân.
- Quyết định vận mệnh của thế giới.
* Vào đề trực tiếp với ~ chứng cứ rõ ràng mạnh mẽ, những
tính toán cụ thể và lời bình luận sắc bén , TG đã Thu hút và
gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc về nguy cơ khủng
khiếp hiểm hoạ kinh khủng của việc tàng trữ kho vũ khí hạt
nhân 1986 => Thức tỉnh mọi người về nguy cơ vũ khí hạt
nhân.
Tiết 2.
1. Kiểm tra: Xác định luận điểm chính của VB
Tìm 1 vài luận cứ cụ thể phục vụ cho luận điểm
2. Bài tiếp: Gv củng cố nội dung tiết 1
Hướng dẫn tìm hiểu các mục 2. 3. 4.
HOẠT ĐỘNG 3
+ HS đọc phần 2.
? Để CM điều này, TG đã đưa ra
những dẫn chứng ntn? Các dẫn
chứng đó được trình bày ntn?
? Lập bảng thống kê so sánh
Các lĩnh vực đ/sống XH
Chi phí chuẩn bị chiến tranh hạt
nhân
- 100 tỉ USD cứu trợ y tế, giáo
dục, vệ sinh, thực phẩm, nước
uống cấp bách cho 500 triệu trẻ
em nghèo nhất.
- Kinh phí phòng bệnh 14 năm,
phòng bệnh sốt rét cho 1 tỷ
người, cứu 14 triệu trẻ em châu
Phi
2. Cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân là vô cùng tốn kém và
phi lý, tước đi khả năng được sống tốt đẹp của nhân loại.
* TG đã đưa ra hàng loạt dẫ chứng là các số liệu cụ thể, xác
thực trên nhiều lĩnh vực:
+ ở lĩnh vực cứu trợ trẻ em nghèo:
- Để cứu trợ 500 triệu trẻ em nghèo khổ, UNICEF cần có
100 tỉ đô la mà không thể.
- Trong khi số tiền đó chỉ đủ để chế tạo 100 máy bay B1B và
cho dưới 7000 tên lửa vượt đại châu.
+ ở lĩnh vực y tế:
- Chương trình phòng bệnh trong 14 năm và bảo vệ cho một
tỉ người khỏi bệnh sốt rét.
- Chỉ bằng giá của 10 chiếc tàu sân bay.
+ ở lĩnh vực tiếp tế thực phẩm:
- để cải thiện dinh dưỡng cho 575 triệu người, tốn kém
không bằng 149 tên lửa MX.
- Chỉ cần 27 tên lửa MX là đủ trả tiền nông cụ cần thiết cho
các nước nghèo để họ có đủ thực phẩm trong 4 năm tới.
+ Trong GD:
- Năm 1985 (theo tính toán của
FAO) 575 triệu người thiếu dinh
dưỡng.
- Tiền nông cụ cần thiết cho các
nước nghèo trong 4 năm.
- Xoá nạn mù chữ cho toàn thế
giới
? Em nhận xét gì về các con số
mà TG đưa ra?
HOẠT ĐỘNG4
HS đọc phần VB từ “ Một nhà
tiểu thuyết…điểm xuất phát của
nó”
? TG đề cập đến những lĩnh vực
nào?
- để xoá nạn mù chữ cho toàn thế giới, chỉ cần một số tiền đủ
để SX 2 chiếc tàu mang vũ khí hạt nhân.=> đây là những con
số biết nói: Nhân loại đang phải đối mặt với đói nghèo, bệnh
tật và mù chữ. Có thể giải quyết căn bản nguy cơ này nếu
người ta dùng số tiền đó để làm công tác nhân đạo; Những
kẻ chú trọng chạy đua vũ khí hạt nhân là vô nhân đạo.=> Đó
chính là sự phi lý của thế giới hiện nay.
3.Chiến tranh hạt nhân đi ngược lại lý trí con người, lý
trí tự nhiên, phản văn minh, phản tiến hoá.
+ TG đã đưa ra những chứng cứ thuộc nhiều lĩnh vực:
- Địa chất học.
- Cổ sinh học.
- Lịch sử. => Những chứng cứ cụ thể và dí dỏm.
=> TG đã CM rằng: * Sự sống trên trái đất này và nền văn
minh của loài người là kết quả của một quá trình tiến hoá vô
cùng dài lâu và gian khổ. * Tất cả những công trình vĩ đại đó
của tạo hoá, của loài người sẽ bị phá huỷ trong giây phút khi
kẻ hiếu chiến nào đó ấn nút quả bom hạt nhân.
+ BP so sánh, đối lập, tương phản góp phần làm nổi rõ hơn
nguy cơ huỷ diệt của chiến tranh hạt nhân.
? Em nhận xét gì về các chứng
cứ được đưa ra? Những chứng
cứ đó đã góp phần CM điều gì?
? BP nghệ thuật nào được sử
dụng ở đây?
? Cách lập luận của TG đã cho
=> Điều đó đã đi ngược lại lý trí con người ( Bởi không một
con người có lý trí bình thường nào lại mong muốn CT hạt
nhân nổ ra); Đi ngược lại lý trí tự nhiên. Huỷ diệt sự sống
trong tự nhiên, không phù hợp với quy luật tiến hoá trong tự
nhiên => Chiến tranh hạt nhân là phản văn minh, phản tiến
hoá.
* Cách lập luận của TG đã giúp cho người đọc càng lúc càng
nhận thức rõ hơn hiểm hoạ hạt nhân. Nhận thấy được thái độ
gay gắt, quyết liệt khi lên án chiến tranh hạt nhân, lên án
những kẻ hiếu chiến của TG.
4.Đấu tranh chống chiến tranh hạt nhân là nhiệm vụ của
toàn nhân loại.
* Đây là phần cốt lõi của bức thông điệp mà TG gửi đến
toàn nhân loại.
+ Chỉ ra CT HN không phải để chúng ta thất vọng, buông
xuôi mà là để kêu gọi nhân loại đấu tranh chống lại vũ khí
hạt nhân
- Mỗi người phải đoàn kết xiết chặt đội ngũ đấu tranh vì một
thế giới hoà bình k
o
có ctr hạt nhân.
- Sáng kiến lập ngân hàng trí nhớ => Nhằm thể hiện: Dù CT
em nhận thức điều g
HOẠT ĐỘNG5. HS đọc phần
còn lại của VB.
? EM cảm nhận ntn về phần VB
này?
? TG đã chỉ ra những nhiệm vụ
gì?
? Sáng kiến lập ngân hàng trí
nhớ thể hiện dụng ý gì?
HN có thể xảy ra, dù thể giới này có bị huỷ diệt thì nhân loại
cũng không bao giờ quên và tha thứ cho những kẻ đã gây
ra.=> Nhắc nhở nhân loại không bao giờ được quên nguy cơ
HN đang kề cận bên mình.
GV: Lời kêu gọi của TG còn có giá trị khích lệ, động viên
ngay cả đối với những người còn trù trừ, chưa tin tưởng vào
cuộc đấu tranh chống lại vũ khí HN.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật + Lập luận chặt chẽ. Luận điểm sắc sảo, rõ ràng. Chứng cứ phong
phú, cụ thể, xác thực.
+ Phép so sánh, tương phản được sử dụng có hiệu quả cao.
+ Kết hợp hài hoà giữa trí tuệ sắc bén và tình cảm yêu chuộng hoà bình, thái độ
lên án chiến tranh gay gắt của TG.
2. Nội dung Nguy cơ CT HN đang đe doạ sự sống còn của toàn thế giới. Nhân
loại phải đoàn kết để chống lại CT HN vì một thế giới hoà bình.
=> Và cho đến hôm nay, bức thông điệp của Mác-Két vẫn còn nguyên giá trị.
IV. Luyện tập
Trang 21 sgk
D. Củng cố – dặn dò
Gv hệ thống bài học: giá trị ND – NT văn bản
Hướng dẫn học bài: Các phương châm hội thoại