Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " NÂNG CAO NĂNG LỰC TIẾP CẬN CÁC DỊCH VỤ KINH DOANH NÔNG NGHIỆP CHO CÁC NÔNG HỘ Ở MIỀN TRUNG VIỆT NAM " pdf

AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

BỘ NÔNG NGHIỆP &
PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN THỨ 6
Cột mốc sự kiện 6

Tên dự án

NÂNG CAO NĂNG LỰC TIẾP CẬN CÁC DỊCH VỤ KINH
DOANH NÔNG NGHIỆP CHO CÁC NÔNG HỘ
Ở MIỀN TRUNG VIỆT NAM
Mã số dự án: 055/04VIE

Đơn vị thực hiện
ĐAI HỌC KINH TẾ HUẾ
&
ĐẠI HỌC LINCOLN

Tháng 03, 2008

1


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

MỤC LỤC
Thông tin đơn vị.................................................................................................................3
Giới thiệu............................................................................................................................4
A. Chương trình đào tạo Kinh doanh nơng nghiệp........................................................4
B. Các module tập huấn ....................................................................................................4
PHẦN 1: CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO KDNN............................................................6
PHẦN 2: CÁC MODULE TẬP HUẤN .........................................................................10

2


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

Thông tin đơn vị
Tên dự án

Nâng cao năng lực tiếp cận các dịch vụ KDNN
cho các nông hộ ở Miền Trung Việt Nam

Đơn vị Việt Nam

Khoa Kinh tế & Phát triển, Đại học Kinh tế Huế

Giám đốc dự án phía Việt Nam

PGS.TS. Mai Văn Xuân

Đơn vị Úc

Đại học Lincoln

Nhân sự Úc

GS.TS. Sandra Martin

Ngày bắt đầu

Tháng 2, 2005 (thực tế là tháng 6, 2005)

Ngày hoàn thành (dự định)

Tháng 12, 2007

Ngày hoàn thành (đã thay đổi)

Tháng 9, 2008

Thời hạn báo cáo

Tháng 10, 2007 đến tháng 3, 2008

Cán bộ liên lạc
Phía Úc: Cố vấn trưởng
Tên

GS.TS. Sandra Martin

Phone:

Chức vụ:
Tổ chức

Giáo sư về Quản lý KDNN
Đại học Lincoln

Fax:
Email:

+64 3 3252811,
+64 3 3253604
+64 3 3253244


Stewart Pittaway
General Manager, LI (2006)
Ltd
Lincoln University

Phone:
Fax:

+64 21607884
+64 9 5292830

Email:


.nz

Tên

PGS.TS. Mai Văn Xuân

Phone:

84-54-538332;
0914019555

Chức vụ

Giám đốc dự án, Trưởng
Khoa Kinh tế & Phát triển

Fax:

84-54-529491

Phía Úc: Liên hệ hành chính
Tên
Chức vụ
Tổ chức

Phía Việt Nam

Tổ chức

Đại học Kinh tế Huế

Email:

3





AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

Giới thiệu
Báo cáo cột mốc sự kiện 6 là một kết quả quan trọng của dự án Agribiz. Báo cáo bao
gồm:
1. Đề cương của chương trình đào tạo Kinh doanh nơng nghiệp của trường Đại học
Kinh tế Huế.
2. Những module tập huấn được phát triển để đáp ứng kết quả đánh giá nhu cầu đào
tạo.
Những phần này được trình bày theo thứ tự Phần 1 và 2.
A. Chương trình đào tạo Kinh doanh nơng nghiệp
Việc phát triển chương trình đào tạo Kinh doanh nông nghiệp thực sự là một thử thách
đối với các cán bộ Khoa Kinh tế và Phát triển. Những hoạt động xây dựng năng lực phát
triển chương trình đào tạo đã được tiến hành trong thời gian cán bộ của trường sang thăm
và làm việc tại New Zealand cũng như những hoạt động hội thảo tiếp theo sau đó.
Trên thực tế đã và đang có nhiều yếu tố cản trở cho hoạt động này như việc thảo luận với
các trường đại học, thống nhất về nội dung cũng như sự chấp nhận của các cơ quan có
thẩm quyền của Đại học Huế. Cấu trúc cuối cùng của chương trình sẽ phải phù hợp với
những yêu cầu đặt ra của chương trình đào tạo chính quy của Nhà nước. Chính điều này
đã ảnh hưởng đến số lượng các môn học có trong chương trình.

Tháng 3 năm 2008, chương trình cuối cùng cũng đã nhận được sự nhất trí của Đại học
Huế. Việc chuẩn bị đề cương chi tiết cho các môn học sẽ được tiến hành trong bước phát
triển tiếp theo của chương trình. Dự kiến đến tháng 6 năm 2008 sẽ hoàn thành và được
đưa vào trong báo cáo cột mốc sự kiện 10.
B. Các module tập huấn
Sau khi có được kết quả đánh giá về nhu cầu đào tạo về KDNN ở 4 tỉnh, việc chuẩn bị 4
module tập huấn được tiến hành. Phần mô tả đầy đủ và các đặc điểm của các khoá học
được đưa vào phần giới thiệu của 4 module tập huấn này. Cá khoá học này được phát
triển qua hoạt động điều tra và kết quả đánh giá sau khoá học.

4


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

Đội ngũ Khoa Kinh tế & Phát triển đóng vai trị chủ đạo trong việc tiến hành chuẩn bị
các module tập huấn. Công tác này cũng nhận được sự hỗ trợ từ phía các cán bộ trường
Đại học Lincoln. Trong bước tiếp theo, dự án sẽ xuất bản một cuốn sách trong đó bao
gồm 4 khố tập huấn. Cuốn sách này được xem là 1 tài liệu rất có giá trị cho nhiều đối
tượng khác nhau như các trung tâm Khuyến nông, cán bộ giảng dạy của Khoa, Thư viện,
các tổ chức Phi chính phủ trong nước và quốc tế đang làm việc tại Việt Nam cũng như
các trường Đại học khác. Hoạt động dự định tiến hành vào giữa năm 2008.

5


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

PHẦN 1: CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO KDNN
ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ
KHOA KINH TẾ & PHÁT TRIỂN
----o0o----

CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
KINH DOANH NƠNG NGHIỆP

Huế, 2008

6


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

ĐẠI HỌC HUẾ
ĐẠI HỌC KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC
Trình độ: CỬ NHÂN
Ngành đào tạo: QUẢN TRỊ KINH DOANH
Chuyên ngành đào tạo: KINH DOANH NƠNG NGHIỆP
Loại hình đào tạo: CHÍNH QUY (4 năm)

STT Mã số

Trong đó

Số tín
chỉ Bắt buộc Tự chọn

Tên mơn học

A

KIẾN THỨC GIÁO DỤC ĐẠI CƯƠNG
(Chọn ít nhất 7 trong 14 tín chỉ tự chọn)

50

36

14

I

Khoa học Mác-Lênin

17

0

1

Triết học Mác-Lênin

4

17
4

2

Kinh tế chính trị Mác-Lênin

5

5

3

Chủ nghĩa xã hội khoa học

3

3

4

Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam

3

3

5
II

Tư tưởng Hồ Chí Minh

2

2

Khoa học tự nhiên

10

6

Toán cao cấp 1

2

10
2

7

Toán cao cấp 2

2

2

8

Lý thuyết xác suất và thống kê toán

3

3

9
III

Tin học đại cương

3

3

Khoa học xã hội và Nhân văn

13

10

Luật đại cương

2

2
2

11

Lịch sử các học thuyết Kinh tế I

(2)

2

12

Luật Kinh tế

(3)

3

13

Địa lý Kinh tế

(2)

2

14

Khoa học môi trường

(2)

2

15

IV

Các phương pháp nghiên cứu trong kinh doanh

(2)

2

Ngoại ngữ

10

16

Tiếng Anh cơ bản 1

(3)

17

Tiếng Anh cơ bản 2

2
7

7

0

11

3
3

2


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

18

Tiếng Anh cơ bản 3

2

2

19
V

Tiếng Anh chuyên ngành

3

3

VI

Giáo dục quốc phòng
93

53

B
VII
20

Giáo dục thể chất
KIẾN THỨC GIÁO DỤC CHUYÊN
(Chọn ít nhất 13 trong 40 tín chỉ tự chọn)
Kiến thức chuyên ngành Kinh tế và Quản trị
Kinh doanh
Kinh tế vi mô I

6

40

6

3

3

3

3

12
3

12
3

22

Kinh tế vĩ mô I
Kiến thức chuyên ngành Quản trị Kinh
doanh
Marketing căn bản

23

Các nguyên lý kế toán

3

3

24

Kinh tế lượng

3

3

25

Nguyên lý thống kê kinh tế

3

3

IX

Kiến thức ngành
(Chọn ít nhất 2 trong 7 tín chỉ tự chọn)

22

26

Quản trị học

3

15
3

27

Quản lý nhân lực

3

3

28

Quản trị chiến lược

3

3

29

Quản trị tài chính

3

3

30

Quản trị sản xuất

3

3

31

Quản trị thương hiệu

(2)

2

32

Kinh tế phát triển

(3)

3

33

Thương mại quốc tế

(2)

2

X

Kiến thức ngành 2
(Chọn ít nhất 6 trong 10 tín chỉ tự chọn)

30

34

Marketing nơng nghiệp

2

35

Thống kê nơng nghiệp

(2)

36

Quản trị chất lượng

2

2

37

Kế tốn doanh nghiệp

2

2

38

Quản trị Doanh nghiệp nông nghiệp

3

3

39

Kinh tế nông nghiệp

3

3

40

Kinh tế lâm nghiệp

(2)

21
VIII

8

20
2

7

10
2

2

AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

2

41

Phân tích chính sách nơng nghiệp

42
43
44

Lập kế hoạch kinh doanh nơng nghiệp
Lập và quản lý dự án đầu tư
Thanh toán quốc tế

45

Kinh tế nơng hộ và trang trại

2

46

Tài chính vi mơ

2

47

Khuyến nơng

(2)

2

XI

Kiến thức bổ trợ
(Chọn ít nhất 5 trong 23 tín chỉ tự chọn)

23

48

Chăn nuôi đại cương

(2)

23
2

49

Kỹ thuật trồng trọt

(2)

2

50

Kỹ thuật nuôi trồng thuỷ sản

(2)

2

51

Quản trị thương mại

(2)

2

52

Thương mại điện tử

(2)

2

53

Hệ thống nơng nghiệp

(2)

2

54

Kinh tế mơi trường

(3)

3

55

Mơ hình tốn kinh tế

(2)

2

56

Kinh tế quốc tế

(2)

2

57

Phân tích lợi ích chi phí

(2)

2

58

Thị trường chứng khốn

(2)

2

C

KIẾN TẬP, THỰC TẬP

4

4

Thực tập nghề nghiệp
LÀM ĐỒ ÁN HOẶC KHOÁ LUẬN TỐT
NGHIỆP
Làm khoá luận
Học phần thay thế khoá luận
Chuyên đề Quản trị trang trại

4

4

7
7
7
3

7
7
7
3

2

2

2

2

154

100

XII
D
XIII

XIV
59
60
61

Chuyên đề Quản trị rủi ro
Chuyên đề Marketing nông nghiệp
Tổng cộng

9

(2)
2
2

2
2

(2)

2
2
2

54


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

PHẦN 2: CÁC MODULE TẬP HUẤN
Thơng qua việc phân tích tình hình kinh tế và nông nghiệp Việt Nam đã nảy sinh nhu cầu
đào tạo nông dân và cán bộ khuyến nông về những kĩ năng và hoạt động kinh doanh nông
nghiệp nhằm đóng góp vào sự phát triển nơng nghiệp bền vững. Với trình độ năng lực
của mình, Khoa Kinh tế và Phát triển đã tiến hành nhiều nghiên cứu và dự án trong lĩnh
vực KDNN và đóng một vai trị quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu đào tạo này. Khoa
đã tiến hành các phương pháp được các chuyên gia từ Đại học Lincoln ứng dụng thành
công ở nhiều nước.
Sau khi xem xét tình hình kinh tế và nơng nghiệp ở Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực miền
Trung, 4 học phần tập huấn đã được thiết kế, bao gồm: Module đầu tiên là (1) Phương
pháp tập huấn và thiết kế khoá học được soạn thảo cho đối tượng cán bộ quản lý. Các
module tập huấn còn lại được thiết kế theo thứ tự như sau: (2) Phân tích trang trại, (3)
Marketing/Phân tích chuỗi cung, (4) Lập kế hoạch KDNN. Ba module tập huấn này liên
hệ chặt chẽ và bổ sung cho nhau.
Hy vọng những module tập huấn này sẽ có thể giúp nơng dân hoạt động có hiệu quả hơn,
sử dụng tốt hơn những thơng tin có được và phát triển bền vững hệ thống nông nghiệp
hiện có. Đối với cán bộ khuyến nơng, chúng sẽ củng cố được những kĩ năng và kiến thức
về KDNN để có thể cung cấp dịch vụ cần thiết cho nơng dân.

10


AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

CHƯƠNG TRÌNH TẬP HUẤN CỦA DỰ ÁN AGRIBIZ
Kể từ năm 1990, các chính sách Kinh tế xã hội của chính phủ Việt Nam chủ yếu tập trung
vào cơng tác xố đói, giảm nghèo. Mặc dù công cuộc đổi mới ở Việt Nam đã đạt được

những kết quả rất ấn tượng, hiện vẫn đang còn một tỉ lệ dân số chưa thực sự tham gia đầy
đủ vào tiến trình này, trong đó đến 90% là dân nghèo ở các vùng nông thôn. Khu vực
miền Trung là nơi có tỷ lệ dân nghèo cao trong nước. Đây là khu vực được đánh giá là có
cơ sở hạ tầng nghèo nàn, trình độ giáo dục thấp và ít cơ hội tiếp cận dịch vụ. Trên thực tế,
những nông hộ nhỏ, đặc biệt là ở khu vực miền Trung đã quen với những kiểu kinh tế tự
cấp tự túc và xem cây lúa là vụ mùa chủ đạo trong khi năng suất thu được từ loại cây này
lại thấp. Bên cạnh đó, do ít có cơ hội tiếp cận thị trường, thiếu thông tin và kiến thức
cũng như kĩ năng về KDNN, việc trồng thành công các vụ mùa khác cũng bị hạn chế.
Chính vì thế, để giúp các nơng hộ phát triển được thì điều cần thiết là phải cải thiện được
những kiến thức và kĩ năng về KDNN để từ đó họ có thể sản xuất được nhiều mùa vụ
hiệu quả hơn, sử dụng được thơng tin tốt hơn và có được chiến lược phát triển sinh kế
bền vững.
Thực tế cho thấy hiện tại trình độ năng lực của cán bộ các Sở Nơng nghiệp và Phát triển
Nông thôn, các cán bộ hỗ trợ huyện cũng như cán bộ hợp tác xã đang còn rất hạn chế. Họ
thường gặp khó khăn trong việc hỗ trợ người nông dân do thiếu kiến thức và phương
pháp tập huấn. Đã có nhiều hoạt động dự án với nhiều chủ đề khác nhau được tiến hành
nhằm hỗ trợ phát triển nông thôn. Kết quả khảo sát của dự án Agribiz cũng cho thấy nhu
cầu đào tạo nông dân là rất lớn ở khu vực Miền Trung này. Chính vì thế, việc tiến hành
các khố tập huấn về Thiết kế khoá học và phương pháp tập huấn cho đối tượng cán bộ
khuyến nơng đóng một vai trị quan trọng trong cơng tác phát triển nơng thơn và xố đói,
giảm nghèo.
Tập huấn nông dân là một hoạt động tập huấn người lớn. Hoạt động này đặc trưng bởi
tính độc lập, đa dạng và địi hỏi phải có sự tơn trọng từ phía người dạy v.v. Để thiết kế và
tiến hành thành cơng cần phải có phương pháp cụ thể và phù hợp. Khoá học này được
thiết kế để thoả mãn những yêu cầu trên thông qua việc cung cấp những kiến thức căn
bản, những phương pháp thiết kế và tổ chức khoá học cũng như cách thức cải thiện kĩ
năng tập huấn của bản thân người dạy. Trước tiên, học viên có cơ hơi biết được những

11

AGRIBIZ PROJECT 055/VIE 04

BÁO CÁO 6 THÁNG LẦN 6

bước quan trọng trong việc lập kế hoạch cho một hoạt động tập huấn từ việc đánh giá nhu
cầu tập huấn, thiết kế tập huấn, tổ chức và đánh giá khoá tập huấn. Những chủ đề tập
huấn tiếp theo sẽ thảo luận về những bước lập kế hoạch tổ chức khoá học để học viên có
thể biết được lý do cũng như cách thức tiến hành đánh giá nhu cầu đào tạo, xác định mục
tiêu tập huấn. Thêm vào đó, để hồn thành những chủ đề này, học viên phải có khả năng
giải thích những hình thức hoạt động hướng dẫn và phương pháp tập huấn. Các đặc điểm
của hoạt động tập huấn cho người lớn cũng được nêu bật. Thảo luận chi tiết về những kĩ
năng tập huấn cần thiết như trình bày, đặt câu hỏi, trả lời, lắng nghe, v.v cũng như cách
thức tiếp thu chúng cũng là một kiến thức quan trọng cho học viên khi đóng vai trị là
người tiến hành giảng dạy cho nơng dân. Tóm lại, khoá học này cung cấp cho học viên
những kiến thức phù hợp và cần thiết khi tiến hành hoạt động tập huấn như công tác hậu
cần, lên thời gian biểu và đánh giá tồn khố học. Các module tập huấn của dự án
Agribiz được đánh giá là có cơ cấu chặt chẽ và bao quát được những kiến thức cần thiết
cho việc lập kế hoạch tập huấn.
Như đã đề cập trong phần trước, dự án Agribiz đã thiết kế được 4 module tập huấn nhằm
xây dựng năng lực cho đội ngũ cán bộ khuyến nông và nông dân trong lĩnh vực KDNN.
Cụ thể như sau: (1) Thiết kế khoá học và phương pháp tập huấn; (2) Phân tích trang trại;
(3) Marketing và phân tích chuỗi cung và (4) Lập kế hoạch KDNN. Sau khi khoá học kết
thúc, học viên sẽ trở thành nguồn lực quan trọng góp phần xố bỏ khoảng trống về kiến
thức cũng như kĩ năng KDNN. Bên cạnh đó, học viên cũng có thể tổ chức được những
hoạt động tập huấn cho những chủ đề khác.

PGS. TS. Mai Văn Xuân

12