Bài giảng Chiến lược tìm thông tin thuốc

Lê Anh Tuấn
Bộ môn Dược lý – Dược lâm sàng


1. Trình bày được quy trình 7 bước thơng tin
thuốc
2. Trình bày được một số nguồn thơng tin hay sử
dụng


Bước 1: Xác định đặc điểm của người yêu cầu
Bước 2: Thông tin cơ bản từ người yêu cầu thông
tin
Bước 3: Xác định và phân loại yêu cầu cơ bản
của khách hàng
Bước 4: Phát triển chiến lược và tiến hành tìm
kiếm
Bước 5: Đánh giá, phân tích và tổng hợp thơng tin
Bước 6: Trả lời thông tin
Bước 7: Lưu trữ, thu thập thông tin phản hồi


Bước 1: Xác định đặc điểm của người yêu cầu:
➢ Tên, địa chỉ liên lạc, điện thoại…
➢ Nghề nghiệp, trình độ chun mơn
Mục đích?
- Để xây dựng câu trả lời phù hợp nhất với người
yêu cầu TTT
- Để đảm bảo liên hệ được với người yêu cầu TTT
VD: Câu hỏi về cùng một thuốc nhưng xuất phát từ
các đối tượng khác nhau:

- Bác sĩ điều trị?
- Bệnh nhân?
- Nhà nghiên cứu?


Bước 2: Thông tin cơ bản từ người yêu cầu thơng
tin
➢ Mục đích:
Để trả lời câu hỏi: "Tại sao khách hàng lại u cầu
tìm kiếm TTT này”
➢ Nội dung thơng tin cần thu thập:
- Câu hỏi TTT ban đầu
- Các câu hỏi với mục đích làm rõ yêu cầu TTT
Tham khảo bảng câu hỏi chuẩn:
(Tham khảo phụ lục 2.3 sách Drug Information–
Aguide for Pharmacists)


Bước 2: Thông tin cơ bản từ người yêu cầu thông tin


Ví dụ có câu hỏi trong lĩnh vực liều lượng thuốc:
Bạn sẽ đặt những câu hỏi gì?
➢ Bệnh lý của BN?
➢ Mức độ nặng của bệnh?
➢ Các thuốc đang được kê đơn?
➢ Các thuốc BN đang sử dụng?
➢ Bệnh nhân có suy thận, suy gan, bệnh lý tim mạch?
➢ Đối với thuốc thải trừ qua thận, creatinin/Clcr, của BN?
Bệnh nhân được thẩm phân phúc mạc hoặc lọc máu không?

➢ Đối với thuốc thải trừ qua gan, xét nghiệm chức năng gan
(LFTs), bilirubin (trực tiếp và gián tiếp), và / hoặc albumin?
➢ Kết quả các nồng độ gần đây nhất liên quan đến liều
lượng?
➢ Các XN lâm sàng gần đây? Tình trạng của BN có ổn định?
➢BN có yếu tố có thể ảnh hưởng đến chuyển hóa thuốc (như
yếu tố chủng tộc, khả năng acetyl hóa)?


Bước 3: Xác định và phân loại yêu cầu cơ bản
của khách hàng
- Xác định?
- Phân loại?


Xác định:
➢ Chính xác câu hỏi TTT: để đảm bảo câu trả lời
TTT đáp ứng được yêu cầu của khách hàng
VD: Bệnh nhân bị đau do lét dạ dày, trước đây có
dùng pantoprazol, hiện nay đau lại nhưng đang
mang thai được 5 tháng.
Vậy có dùng được pantoprazol ko?


Phân loại:
➢ Thơng tin liên quan đến đặc tính và cách sử
dụng
➢ Thơng tin về luật, chính sách y tế, số đăng
ký…
➢ Thông tin về giá cả

Phân loại:
➢ Thơng tin liên quan đến đặc tính và cách sử
dụng:
- Thông tin liên quan đến dạng bào chế và sinh
khả dụng của thuốc
- Thông tin về dược lực học
- Thông tin về đánh giá sử dụng, lựa chọn thuốc
- Thông tin về hướng dẫn sử dụng thuốc (chế độ
liều, phác đồ điều trị, lưu ý khi dùng…)


Phân loại:
➢ Thơng tin liên quan đến đặc tính và cách sử
dụng:
- Thơng tin về ADR, về độc tính của thuốc
- Thông tin về tác dụng gây quái thai, đột biến…
- Thông tin về sử dụng thuốc cho các đối tượng
đặc biệt
- Thơng tin về độ ổn định, tính tương kỵ của thuốc
- Thông tin về tương tác thuốc


Bước 4: Phát triển chiến lược và tiến hành tìm
kiếm
➢ Căn cứ nội dung chun biệt của thơng tin cần
tìm kiếm
➢ Lựa chọn cơ sở dữ liệu để tra cứu thông tin
theo các lĩnh vực cụ thể

➢ Chiến lược thông thường tìm kiếm thơng tin
hiệu quả nhất:
Nguồn cấp 3
Nguồn cấp 2
Nguồn cấp 1


Bước 4: Phát triển chiến lược và tiến hành tìm
kiếm
Cơ sở dữ liệu để tra cứu thông tin theo các lĩnh
vực cụ thể
- Sử dụng chủ yếu là nguồn thông tin cấp 3 (thông
tin từ ebooks hoặc các phần mềm offline và
online) khi:
+ Trả lời cho một câu hỏi là kiến thức cơ bản
+ Vấn đề đã được nghiên cứu rộng rãi và kết luận
+ Nhiều chuyên gia đã đồng ý với câu trả lời


Bước 4: Phát triển chiến lược và tiến hành tìm
kiếm
Cơ sở dữ liệu để tra cứu thông tin theo các lĩnh
vực cụ thể
1. Thông tin chung (DP)
- Dược thư
- Martindale
- AHFS Drug Information


2. Cách sử dụng thuốc trong điều trị:

- Phân theo nhóm thuốc:
+ AHFS Drug Information
+ Martindale
+ Dược thư


2. Cách sử dụng thuốc trong điều trị:
- Phân theo bệnh:
+ Applied Therapeutics: The Clinical use of Drugs
+ Harrison’s Principles of Internal Medicine


3. Tác dụng KMM
- AHFS Drug Information
- Meyler's Side Effects of Drugs
- Dược thư


4. Tương tác thuốc
- Stockley’s Drug Interactions
- Drug Interaction Facts
- Tương tác thuốc và chú ý khi chỉ định
-
-
-


5. Sử dụng thuốc cho PNCT/CCB
- Drugs in Pregnancy and Lactation
- Prescribing in pregnancy

6. Sử dụng thuốc cho trẻ em
- Pediatric & Neonatal Dosage Handbook
- The Harriet Lane Handbook
- BNF for children


7. Dược động học
- Basic Clinical Pharmacokinetics
- Applied Clinical Pharmacokinetics
- Applied Biopharmaceutics & Pharmacokinetics


8. Sử dụng thuốc cho người cao tuổi
Geriatric Dosage Handbook


9. Sử dụng thuốc cho bệnh nhân suy thận
Drug Prescribing in Renal Failure


10. Sử dụng thuốc cho bệnh nhân suy gan
Drugs and the Liver: A Guide to Drug Handling in
Liver Dysfuntion