Hoàn thiện chu trình kiểm toán hàng tồn kho trong kiểm toán báo cáo tài chính do Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam thực hiện

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
“Kiểm toán là quan toà của quá khứ, người dẫn dắt hiện tại và cố vấn
sáng suốt cho tương lai.”
(Danh ngôn)
Nền kinh tế thế giới những năm 30 của thế kỷ XX đã trải qua một cơn
địa chấn nặng nề. Lúc này các chuyên gia kinh tế mới nhận ra rằng sự phá sản
của hàng loạt tổ chức tài chính và khủng hoảng kinh tế là dấu hiệu minh chứng
của kiểu kế toán, kiểm tra sổ sách trước đó. Và kiểm toán đã ra đời để báo cáo
tài chính của các tổ chức được kiểm tra, xác minh một cách chính xác hơn.
Tại Việt Nam, kiểm toán mới chỉ được nhắc đến nhiều từ thập niên
1990. Nhưng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, cùng với
sự hình thành của nhiều công ty, nhiều tập đoàn, kiểm toán Việt Nam ngày
nay đã trở nên lớn mạnh với trên 130 công ty kiểm toán với các hình thức tổ
chức khác nhau như các dịch vụ kiểm toán, các dịch vụ định giá, dịch vụ tư
vấn thuế, dịch vụ tư vấn tài chính Tuy nhiên, kiểm toán báo cáo tài chính
vẫn là dịch vụ quan trọng hơn cả vì các báo cáo tài chính do các doanh nghiệp
lập ra là đối tượng quan tâm của rất nhiều người.
Kiểm toán báo cáo tài chính được thể hiện qua các chu trình hoặc các
phần hành và một trong những chu trình hay phần hành kiểm toán quan trọng
nhất của kiểm toán Báo cáo tài chính đó chính là kiểm toán chu trình hàng tồn
kho. Trong quá trình học tập tìm hiểu cũng như có những kiến thực thực tế tại
Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam em đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện
chu trình kiểm toán hàng tồn kho trong kiểm toán báo cáo tài chính do Công
ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam thực hiện”.
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
1
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Chuyên đề thực tập của em gồm ba phần:
Phần 1: Khái quát chung về Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam
Phần 2: Thực trạng kiểm toán chu trình hàng tồn kho tại VAE

Phần 3: Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện kiểm toán chu trình
hàng tồn kho trong kiểm toán Báo cáo tài chính tại Công ty Kiểm toán và
Định giá Việt Nam
Em xin chân thành cảm ơn cô Nguyễn Thị Hồng Thuý và ban giám đốc
của công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam đặc biệt là các anh chị trong
phòng nghiệp vụ III đã giúp em hoàn thành bài chuyên đề thực tập này.
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
2
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
PHẦN 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY
KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM
1.1.Đặc điểm hoạt động tổ chức kinh doanh của công ty VAE
1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty Kiểm toán và Định
giá Việt Nam
Ngày 21/12/2001 Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam tên giao
dịch quốc tế là Viet Nam Auditing and Evaluation limited company ra đời
theo giấy phép thành lập số 0103000692 của Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp với
số vốn trên một tỷ đồng chia thành mười nghìn cổ phần phát hành dưới hình
thức cổ phiếu mệnh giá một trăm nghìn đồng trên một cổ phiếu. Trong thời
gian đầu thành lập, Công ty có trụ sở chính tại 466 Nguyễn Chí Thanh - Quận
Đống Đa thành phố Hà Nội với 10 nhân viên, cơ sở vật chất còn thiếu thốn,
số vốn ban đầu không lớn đây là thời điểm mà Công ty gặp nhiều khó khăn.
Năm 2002, để thuận lợi cho việc hoạt động và mở rộng quy mô, Công
ty đã chuyển trụ sở đến số nhà 5, dãy D 142 Đội Cấn- Ba Đình- Hà Nội. Cùng
với sự phát triển của nền kinh tế thị trường nói chung cũng như của hoạt động
kiểm toán nói riêng, đến năm 2003 Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam
đã bắt đầu ổn định và làm ăn có lãi.
Theo Quyết Định 105/2004/QĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày
30/03/2004 đã tạo những điều kiện thuận lợi cho hoạt động kiểm toán, để đáp
ứng được nhu cầu của thị trường cũng như để thực hiện những mục tiêu chiến

lược lâu dài và ổn định môi trường làm việc cho cán bộ công nhân viên, Công
ty đã mua trụ sở tại tầng 11- toà nhà Sông Đà- 165 Cầu Giấy- Hà Nội.
Emai: ĐT: 04.2670 490 FAX: 04.2670 494
Mã số thuế: 010120228- Sở giao dịch tại ngân hàng Nông nghiệp và
phát triển nông thôn Việt Nam
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
3
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Tên giao dịch quốc tế: Viet Nam Auditing & Evaluation limited Co.
Trong năm 2004 đã đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của Công ty, cùng
với sự thay đổi về bộ máy tổ chức quản lý, Công ty đã nâng vốn điều lệ lên 2
tỷ và nâng cấp cơ sở vật chất, mở rộng lĩnh vực kiểm toán cũng như tăng số
lượng khách hàng trong nhiều lĩnh vực của các thành phần kinh tế. Hiện nay,
Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam đang cung cấp một số dịch vụ kiểm
toán sau đây:
• Dịch vụ kiểm toán, kế toán và thuế: Kiểm toán độc lập báo cáo tài
chính, kiểm toán xác nhận báo cáo số lượng, tỉ lệ nội địa hoá sản phẩm, xem
xét và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ
• Dịch vụ kiểm toán xây dựng cơ bản: Kiểm toán báo cáo quyết toán
vốn đầu tư xây dựng hoàn thành của các dự án, kiểm toán xác định giá trị
quyết toán của công trình, kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm của Ban
quản lý dự án, kiểm toán xác định giá trị quyết toán của vốn đầu tư…
• Dịch vụ kiểm toán dự án: Kiểm toán độc lập, soát xét hệ thống
kiểm soát nội bộ, kiểm soát tính tuân thủ của dự án, đánh giá thực hiện dự
án, hướng dẫn quản lý dự …
• Dịch vụ định giá tài sản: Định giá tài sản, góp vốn liên doanh, sáp
nhập, giải thể doanh nghiệp, định giá tài sản thế chấp, chuyển nhượng, thuê,
mua tài sản.
• Dịch vụ tư vấn kinh doanh: Tư vấn về chính sách kinh tế hiện hành,
tư vấn lựa chọn hình thức đầu tư, tư vấn sản xuất, phân tích kế hoạch kinh

doanh, h kinh doanh, xem xét hoạt động thoả thuận kinh doanh, giúp thành
lập văn phòng, chi nhánh tại Việt Nam, giúp đàm phán ký kết hợp đồng, lập
kế hoạch chiến lược, đào tạo và hội thảo.
• Dịch vụ tư vấn đầu tư: Tư vấn tìm hiểu thị trường đánh giá đầu tư, tư
vấn lập tổng dự toán, dự toán, quyết toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư xây
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
4
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
dựng cơ bản hoàn thành, tư vấn thẩm định lập tổng dự toán, dự toán, tư vấn lập
hồ sơ mời thầu, phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu, tư vấn quẩn lý quá trình đấu
thầu…
• Dịch vụ chuyển đổi báo cáo tài chính theo chuẩn mực Quốc tế (phục vụ
cho báo cáo tài chính hợp nhất ở công ty mẹ theo hình thức công ty mẹ con).
Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam hiện nay luôn đứng đầu trong
nhóm 10 công ty Kiểm toán độc lập có chỉ số cao nhất (Số lượng kiểm toán
viên hành nghề, số lượng nhân viên, số lượng khách hàng, số lượng doanh
thu…) và được Bộ tài chính, Uỷ Ban chứng khoán xác nhận:”Là 01 trong các
công ty có đủ điều kiện thực hiện Kiểm toán Báo cáo tài chính các năm
2005,2006,2007 theo công văn số 14700/BTC-CĐKT ngày 18/11/2005 của Bộ
tài chính và công văn số 127/VVAE ngày 22/11/2006 của Hội kiểm toán viên
hành nghề ở Việt Nam, là 01 trong trong 12 công ty kiểm toán được chấp nhận
cho kiểm toán các tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết, tổ chức kinh doanh
chứng khoán tại Việt Nam theo công văn số 724/QĐ-UBCK Ngày 30/11/2006
của Uỷ ban chứng khoán
1
Nhà nước, Là 01 trong 47 tổ chức có đủ điều kiện
thực hiện công tác xác định giá trị doanh nghiệp năm 2005 theo công văn số
5257 QĐ-BTC ngày 30/12/2005 của Bộ tài chính và là 01 trong 11 tổ chức có
đủ điều kiện thẩm định giá đợt 1 năm 2006 theo công văn số 263 TB-BTC
ngày 07/08/2006 của Bộ tài chính.”

(1)
Trải qua nhiều thăng trầm và biến động,
Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam đã và đang có những bước tiến vượt
bậc, góp phần cho sự phát triển của đất nước nói chung và sự lành mạnh của
nền tài chính Việt Nam nói riêng.
1.1.2. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động, mục tiêu của Công ty
Để có được một tác phong làm việc chuyên nghiệp và quy củ như hiện
nay Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam đã xây dựng cho mình những
1
Hồ sơ giới thiệu năng lực- Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam ngày 14/12/2006
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
5
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
nguyên tắc tổ chức và hoạt động như sau:
Tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, dân chủ
và tuân thủ theo những quy định của công ty và pháp luật của Nhà nước.
Cơ quan quyết định cao nhất của Kiểm toán và Định giá Việt Nam là
Hội đồng thành viên, Hội đồng thành viên có quyền quyết định phương
hướng đầu tư phát triển của công ty, có quyền bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm
Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc, Kế toán trưởng và các cán cộ
quản lý quan trọng trong công ty.
Tổng giám đốc là người điều hành hoạt động kinh doanh hàng ngày của công
ty, chịu trách nhiệm trước Hội đồng thành viên về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ
của mình, có quyền quyết định đến công việc hàng ngày, ban hành quy chế nội bộ,
bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức các chức danh quản lý trong công ty.
Trong quá trình hoạt động của mình, Công ty Kiểm toán và Định giá Việt
Nam luôn luôn đề ra những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn như: Công ty không
ngừng nâng cao lợi ích của cán bộ công nhân viên, tăng tích luỹ, phát triển các
dịch vụ và nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng cũng như mở rộng số lượng
khách hàng, góp phần làm trong sạch nền tài chính quốc gia, thực hiện đầy đủ

nghĩa vụ đối với Nhà nước…
Mức phí dịch vụ của Công ty: VAE tính mức phí kiểm toán theo quy định
hiện hành của Nhà nước đối với một số lợi hình cụ thể hoặc sẽ gặp gỡ thoả thuận
kí kết hợp đồng theo quy định tại điều 32 của Nghị định số 105/2004/NĐ-CP.
1.2. Tổ chức bộ máy của Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam
1.2.1. Tổ chức bộ máy quản lý của công ty
Hiện nay Kiểm toán và Định giá Việt Nam có trên 100 nhân viên, đây là
đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao, thường xuyên được đào tạo, được
phổ biến các quy định các chính sách mới của Nhà nước. Tính đến năm 2005,
Công ty đã có 10 kiểm toán viên có chứng chỉ kiểm toán viên quốc gia và quốc
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
6
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
tế, ngoài ra, VAE còn có các cộng tác viên là các chuyên gia trong nhiều lĩnh
vực khác nhau trong nền kinh tế.
Công ty tổ chức bộ máy quản lý theo mô hình cắt ngang, tức là chia
nghiệp vụ chuyên môn về các phòng, mỗi phong đều có thể cung cấp tất cả các
dịch vụ của công ty như: dịch vụ tài chính, xây dựng, định giá, tư vấn…. Vì cách
phân chia này không những nâng cao được năng lực của các nhân viên mà công
ty còn tăng được số lượng khách hàng nhanh chóng.
Sơ đồ 1: Bộ máy quản lý của công ty VAE
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
7
Phòng
nghiệp vụ
I
Hội đồng thành viên
Tổng giám đốc
Tổng giám đốc Phó tổng giám đốc
Các văn phòng đại diện

Phòng
nghiệp vụ
II
Phòng
nghiệp vụ
III
Phòng
tổng hợp
Hà
Giang
Sơn La
Kiểm
toán báo
cáo tài
chính
Kiểm
toán báo
cáo quyết
toán vốn
đầu tư
Dịch vụ
tư vấn và
các dịch
vụ khác
Bộ phận
kế toán
Bộ phận
hành
chính: lái
xe, lễ

tân,
Hội đồng khoa học
TP Hồ
Chí
Minh
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Chức năng của các phòng ban
Hội đồng thành viên: Là cơ quan cao nhất trong công ty, có toàn quyền
quyết định đến mọi hoạt động kinh doanh của công ty, có quyền bầu, bãi nhiệm,
miễn nhiệm đối với Tổng giám đốc và các chức danh khác trong công ty.
Tổng giám đốc: là người do hội đồng thành viên lựa chọn, là người
thay mặt hội đồng thành viên trực tiếp quản lý các hoạt động trong công ty.
Tổng giám đốc chịu trách nhiệm trước hội đồng thành viên về mọi hoạt động
trong quyền hạn và nhiệm vụ của mình.
Các phó tổng giám đốc: là người hỗ trợ cho tổng giám đốc, phụ
trách các phòng ban nghiệp vụ, các văn phòng đại diện của công ty đồng
thời thay mặt tổng giám đốc thực hiện các công việc khi tổng giám đốc đi
vắng. Hai phó tổng giám đốc mỗi người sẽ phụ trách một lĩnh vực là: tài
chính và xây dựng.
Hội đồng khoa học: là bộ phận rất quan trọng trong việc tham mưu
cho Ban giám đốc về các quyết định kinh doanh. Hội đồng khoa học còn
tham gia tư vấn và cải tiến chương trình kiểm toán, tham gia đào tạo cán
bộ trong công ty.
Các văn phòng đại diện của công ty ở Hà Giang, TP Hồ Chí Minh, Sơn
La có nhiệm vụ tìm kiếm khách hàng, kí kết các hợp đồng. Sau khi kí kết hợp
đồng thì công ty sẽ cử các kiểm toán viên ở trụ sở chính đến kiểm toán.
Các phòng nghiệp vụ của công ty: phòng nghiệp vụ I,II,III đây là bộ phận
trực tiếp thực hiện hợp đồng kinh doanh, trực tiếp cung cấp dịch vụ cho khách
hàng và tạo ra lợi nhuận cho công ty, dưới sự chỉ đạo của phó tổng giám đốc. Tại
mỗi phòng nghiệp vụ đều cung cấp các dịch vụ: kiểm toán, tư vấn, định giá…

Phòng tổng hợp: phòng tổng hợp bao gồm các bộ phận kế toán và bộ
phận hành chính. Trong đó, bộ phận kế toán sẽ giúp ban giám đốc quản lý hoạt
động tài chính trong công ty, kiểm tra việc thực hiên các chỉ tiêu tài chính, theo
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
8
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
dõi sự biến động của tài sản, nguồn vốn…, bộ phận hành chính có nhiệm vụ lễ
tân, tiếp khách hàng, kiểm tra quản lý các giấy tờ quản lý, công văn được gửi
đến công ty và chuyển đến cho những người có liên quan.
1.3. Đặc điểm về thị trường và khách hàng của công ty Kiểm toán và
Định giá Việt Nam
Theo số liệu của Vụ chế độ kế toán và kiểm toán công bố ngày
04/08/2006 thì đến thời điểm 31/12/2005 Công ty Kiểm toán và Định giá Việt
Nam đã có lượng khách hàng thường xuyên là 450 công ty - đứng thứ 8 trong
danh sách 10 công ty kiểm toán có lượng khách hàng lớn nhất trong số các
Công ty hoạt động tại Việt Nam. Khách hàng của VAE rất đa dạng gồm các
liên doanh, doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, các tổng công ty, doanh
nghiệp Nhà nước, công ty cổ phần, công ty TNHH, hợp tác xã, các đơn vị sự
nghiệp có thu, các dự án vay tài trợ không hoàn lại của các ngân hàng và của
các tổ chức phi chính phủ, các ban quản lý dự án thuộc Bộ, Ngành…
Một số loại hình doanh nghiệp mà công ty Kiểm toán và Định giá Việt
Nam đã phục vụ có thể kể tên là:
Doanh nghiệp Nhà nước: Các đơn vị thành viên của Tổng công ty than
Việt Nam, Tổng công ty khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty xây dựng công
nghiệp, Tổng công ty xây dựng Hà Nội, Tổng công ty hàng hải Việt Nam,
Tổng công ty xi măng Việt Nam, Công ty giấy Bãi Bằng, mía đường Hoà
Bình, dệt kim Hà Nội, cơ khí Bình Minh…
Các công trình xây dựng cơ bản hoàn thành thuộc: Ban quản lý các dự
án công trình đô thị Hà Nội, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh, Ban
quản lý dự án tổng công ty công nghiệp đường thuỷ, Ban quản lý dự án GCP-

Tổng công ty Bưu chính viễn thông, Ban quản lý dự án quận Tây Hồ, quận
Cầu Giấy, quận Ba Đình…
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
9
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Kiểm soát chất lượng quá trình tuyển dụng nhân viên: Công ty VAE có
đội ngũ nhân viên khoảng 100 người đó là đội ngũ nhân viên năng động chuyên
nghiệp và có tính kỉ luật cao, có được điều này là do sự tuyển dụng của công ty
rất chất lượng. Các nhân viên trước khi vào công ty đều phải trải qua hai vòng
thi rất gắt gao, việc nộp hồ sơ và lựa chọn các hồ sơ là do trưởng phòng của các
phòng tổ chức thực hiện, vong thi thứ nhất là thi viết sau đó phỏng vấn. Các
nhân viên khi trúng tuyển được cho thử việc hai tháng, sau hai tháng phải viết
bản thu hoạch nếu đủ điều kiện mới được Công ty kí hợp đồng dài hạn.
Kiểm soát chất lượng thông qua quá trình đào tạo: Công ty có hai hình
thức đào tạo, đào tạo thành lớp mang tính lý thuyết gắn liền với thực tế và đào
tạo theo cách làm việc thực tế. Các nhân viên được đào tạo theo từng cấp
khách nhau như: nhân viên mới có lớp riêng, nhân viên cũ có lớp riêng, các
trưởng phó phòng cũng có lớp riêng. Công ty thường đào tạo nhân viên vào
mùa nhàn rỗi, vào mùa kiểm toán Công ty sẽ đào tạo cập nhật để giải thích về
các văn bản mới ban hành. Công ty có thể mời các chuyên gia đầu ngành về
giảng dạy hoặc có thể do chính những người có kinh nghiệm trong Công ty
giảng dạy.
Thứ ba là kiểm soát chất lượng quá trình kiểm toán báo cáo tài chính:
Kiểm soát chất lượng là quá trình xuyên suốt trong một cuộc kiểm toán, công
việc này đảm bảo chất lượng của cuộc kiểm toán, nó quyết định uy tín của
Công ty kiểm toán, nó cũng tạo niềm tin cho khách hàng, nó quyết định cho
việc mở rộng thị trường của Công ty và tạo động lực cho sự phát triển bền
vững của Công ty trong tình hình hiện nay. Sản phẩm cuối cùng của kiểm soát
chất lượng là ý kiến mà kiểm toán viên đưa ra trong báo cáo kiểm toán có phù
hợp với tình hình của khách hàng hay không. Do đó, việc xây dựng một quy

trình kiểm soát chất lượng thích hợp là tất yếu cho sự tồn tại và phát triển của
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
18
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
công ty kiểm toán. Quá trình kiểm soát chất lượng kiểm toán báo cáo tài
chính của công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam bao gồm các thủ tục được
thể hiện ở sơ đồ 2 như sau:
Sơ đồ 2: Các bước kiểm soát chất lượng
Sau khi cuộc kiểm toán hoàn thành nhóm kiểm toán sẽ tiến hành cuộc
kiểm toán sơ bộ trên cơ sở các ý kiến của kiểm toán viên thực hiện một phần
hành. Báo cáo kiểm toán này sẽ được đưa lên cho nhóm trưởng, nhóm trưởng
sẽ soát xét các phần hành của kiểm toán viên đã thực hiện và tổng hợp để lập
báo cáo kiểm toán, sau đó phó giám đốc phụ trách sẽ soát xét lại, nếu có vấn
đề gì thì sẽ trao đổi với nhóm kiểm toán để giải quyết các vấn đề này và cuối
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
19
Tập hợp ý kiến trưởng nhóm về các
phần hành
Trưởng nhóm soát xét và báo cáo
tình hình chung
Trưởng, phó phòng soát xét và ghi ý
kiến
Phó giám đốc phụ trách soát xét lại
công việc
Ban giám đốc soát xét lại lần cuối
cùng
Phòng hành chính soát xét lại chính
tả và cách trình bày
Phát hành báo cáo
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

cùng báo cáo kiểm toán sẽ được trình lên giám đốc soát xét lại lần cuối cùng
và đi đến đưa ra ý kiến kiểm toán về báo cáo tài chính của công ty khách
hàng. Báo cáo này sẽ được phòng hành chính soát xét về lỗi chính tả cũng
như cách trình bày, sau khi báo cáo kiểm toán được soát xét sẽ được phát
hành. Việc kiểm soát chất lượng kiểm toán sẽ được thông qua bảng câu hỏi đã
được xây dựng, những nhà quản lý sẽ trả lời câu hỏi theo ba cách : có, không,
không áp dụng và phải giải thích về phương án lựa chọn của mình. Cuối cùng
là cam kết về tính độc lập của kiểm toán viên.
Ngoài ra công ty còn thực hiện soát xét báo cáo và hồ sơ kiểm toán, các
trưởng nhóm xem xét các giấy tờ làm việc đã được lưu vào hố sơ kiểm toán
chưa, xem xét việc thực hiện kế hoạch đã đề ra trước đó. Kiểm toán viên cũng
phải đánh giá mức độ hài lòng của dịch vụ đã cung cấp và xem xét việc tiếp
tục cung cấp dịch vụ kiểm toán cho khách hàng vào các năm tiếp theo.
Trên đây là những nét khái quát về Công ty Kiểm toán và Định giá Việt
Nam, phần 1 đã giúp ta hiểu những nét ban đầu về Công ty thì trong phần 2
chúng ta sẽ tìm hiểu việc thực hiện chu trình kiểm toán Hàng tồn kho cũng
như việc vận dụng quy trình kiểm toán đã nêu trên như thế nào.
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
20
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
PHẦN 2: THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN HÀNG TỒN KHO TẠI
CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM
Hàng tồn kho là tài sản lưu động của doanh nghiệp biểu hiện dưới hình
thái vật chất. Hàng tồn kho có thể mua từ bên ngoài hoặc tự sản xuất để dùng
vào mục đích sản xuất, kinh doanh. Theo Chuẩn mực Kế toán số 02 thì Hàng
tồn kho là những tài sản :
(a) Được giữ để bán trong kỳ sản xuất kinh doanh thông thường;
(b) Đang trong quá trình sản xuất kinh doanh dở dang;
(c) Nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ để sử dụng trong quá trình
sản xuất, kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ.

Như vậy, Hàng tồn kho bao gồm nhiều loại như: nguyên vật liệu
(TK152), công cụ dụng cụ (TK153), sản phẩm dở dang (TK154), thành phẩm
(TK155), hàng hoá (TK156). Ngoài ra, Hàng tồn kho còn bao gồm hàng mua
đang đi đường (TK151), hàng gửi bán (TK157) đó là những vật tư, hàng hoá
thuộc quyền sở hữu của đơn vị nhưng vì các lý do khác nhau nên không nằm
tại kho của đơn vị.
Hàng tồn kho là một trong những khoản mục chiếm tỷ lệ lớn trong Báo
cáo tài chính của các Công ty. Trong quá trình tìm hiểu về chu trình hàng tồn
kho cũng như chương trình kiểm toán hàng tồn kho của Công ty VAE em đã
lựa chọn hai Công ty ABC và XYZ để mô tả thực trạng kiểm toán hàng tồn kho
được thực hiện bởỉ Kiểm toán và Định giá Việt Nam. Hai Công ty đều là Công
ty sản xuất, tỷ trọng hàng tồn kho chiếm lớn so với tổng tài sản đồng thời
chủng loại hàng tồn kho rất phong phú và đa dạng.
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
21
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Mặc dù đều hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nhưng Công ty ABC là
khách hàng năm đầu tiên của VAE và đơn thuần chỉ hoạt động trong lĩnh vực
sản xuất còn XYZ lại là khách hàng thường xuyên và hoạt động trong cả lĩnh
vực thương mại, vì vậy, kiểm toán viên dù dựa trên chu trình kiểm toán đã
được thiết kế sẵn xong vận dụng chương trình kiểm toán này rất linh hoạt và
phù hợp với từng khách hàng khác nhau.
Quy trình kiểm toán ở Công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam được
chia thành các phần hành khác nhau như: phần hành tiền, phần hành tài sản,
phần hành Hàng tồn kho, phần hành giá vốn, doanh thu… Tuy nhiên, quá trình
kiểm toán của Công ty lại được thực hiện theo chu trình. Cụ thể, kiểm toán
viên thực hiện kiểm toán Hàng tồn kho sẽ đồng thời kiểm toán khoản mục phải
trả người bán, giá vốn hàng bán và thuế Giá trị gia tăng đầu vào.
Hàng tồn kho nằm trong Chu trình Mua hàng và thanh toán, Bán hàng
và thu tiền, Chu trình tiền lương và nhân viên.

Một trong những nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp đó chính là Giá vốn hàng bán, kiểm toán Hàng tồn kho
đồng thời kiểm toán Giá vốn hàng bán đã chứng minh rằng Công ty Kiểm
toán và Định giá Việt Nam đã kiểm toán theo chu trình và quá trình kiểm toán
này là hoàn toàn hợp lý.
Có thể khái quát quy trình kiểm toán hàng tồn kho tại khách hàng của
công ty Kiểm toán và Định giá Việt Nam qua sơ đồ 3 sau đây:
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
22
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Sơ đồ 3: Khái quát quy trình kiểm toán hàng tồn kho trong kiểm toán BCTC do VAE thực hiện
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
Chuẩn
bị
kiểm
toán
Thu thập
thông tin về
khách hàng
Đánh giá hệ
thống KSNB
đối với HTK
Đánh giá
trọng yếu và
rủi ro đối với
Tổng hợp kế
hoạch kiểm
toán HTK
Thực
hiện

kiểm
toán
Đánh giá hệ
thống KSNB
đối với HTK
Đánh giá trọng
yếu và rủi ro
đối với
Tổng hợp kế
hoạch kiểm toán
HTK
Lập bút toán
điều chỉnh và kết
luận kiểm toán
Soát xét của
chủ nhiệm kiểm
toán và BGĐ
Thảo luận và
thống nhất kết quả
kiểm toán với
khách hàng
Lập và phát
hành BCKT và
thư quản lý
Thực
hiện
kiểm
toán
23
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

2.1. Công ty ABC
2.1.1. Lập kế hoạch kiểm toán
Chuẩn bị kiểm toán

Công ty ABC là khách hàng năm đầu tiên được kiểm toán bởi Công ty VAE
nên kiểm toán viên cần phải thu thập thông tin về khách hàng trong giai đoạn lập kế
hoạch kiểm toán. Công việc này mất rất nhiều thời gian xong cũng là công việc hết
sức quan trọng bởi nó sẽ giúp kiểm toán viên có được hiểu biết ban đầu về Công ty
cũng như những nhân tố ảnh hưởng đến rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiếm soát trong
cuộc kiểm toán.
Kiểm toán viên tiến hành thu thập các giấy tờ quan trọng: Giấy phép thành
lập cho biết lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh của khách hàng, các văn bản quy định
điều lệ hoạt động của Công ty, phỏng vấn, quan sát thực tế để có những hiểu biết về
đơn vị khách hàng cũng như hiểu biết về Hàng tồn kho của đơn vị.
Kiểm toán viên sử dụng bảng thu thập thông tin về khách hàng theo bảng
mẫu quy định tại VAE:
CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM
VIET NAM AUDITING AND EVALUATION COMPANY
Client/Khách hàng : Công ty ABC
Period/Kỳ : 1/1/2006 – 31/12/2006 Pre/Người lập: Date:
Subject/Nội dung:Tìm hiểu khách hàng Pre/Người lập: Date:
Thông tin chung:
Khái quát chung về Công ty
Công ty ABC (gọi tắt là “Công ty”) hoạt động theo Giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh Công ty TNHH một thành viên số 050400010 của Uỷ ban Nhân
dân Tỉnh Hưng yên cấp ngày 20/05/2002.
Lĩnh vực kinh doanh
- Sản xuất, kinh doanh các loại máy xây dựng và máy khai thác mỏ./
- Vốn điều lệ: 40.000.000.000 đồng (Bốn mươi tỷ đồng VN)
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B

24
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
- Trụ sở Công ty tại: Xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ – Hưng Yên
Điện thoại: x yyy zzz Fax: b bbb bbb
Mã số thuế: aaaaaaaaaaa
Hiểu biết chung về nền kinh tế có ảnh hưởng tới hoạt động của đơn vị
khách hàng:
- Địa bàn hoạt động: bán hàng khắp cả nước trong đó có những thành
phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng…chiếm trên 75%
sản lượng.
- Bán hàng đa phương thức: qua đại lý, bán thẳng công trình, bán lẻ,
bán cho các dự án.
Giá phôi thép không ổn định, Nhà nước tăng thuế nhâp khẩu thép từ
0% đến 10% ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất, giá xăng dầu tăng làm chi
phí vận chuyển tăng thêm, ảnh hưởng lớn đến giá thành sản phẩm sản xuất
của Công ty.
Các chính sách kế toán áp dụng tại Công ty:
- Kỳ kế toán
Niên độ kế toán của Công ty bắt đầu từ ngày 01/01 và kết thúc ngày
31/12 hàng năm.
- Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán
Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán là đồng Việt Nam ("VND"), hạch toán
theo phương pháp giá gốc, phù hợp với các quy định của Luật kế toán số
03/2003/QH11 ngày 17/06/2003 và Chuẩn mực kế toán số 01 – Chuẩn mực chung.
- Chế độ kế toán áp dụng
Công ty áp dụng Chế độ kế toán doanh nghiệp ban hành theo Quyết
định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ Tài chính.
Tuyên bố về việc tuân thủ Chuẩn mực kế toán và Chế độ kế toán
Báo cáo tài chính của Công ty được lập và trình bày phù hợp với các
Chuẩn mực kế toán Việt Nam và Chế độ kế toán Việt Nam hiện hành.

- Hình thức kế toán áp dụng
Nguyễn Thái Dung Lớp: Kiểm toán 45B
25