Khóa luận tốt nghiệp đánh giá tình hình thực thi chính sách hỗ trợ, phát triển hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn xã nhị khê, huyện thường tín, thành phố hà nội

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong khóa luận này
là trung thực và chưa hề sử dụng để bảo vệ trong một học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện khóa luận này
đã được cảm ơn và các thơng tin trích dẫn trong khóa luận đều đã được chỉ rõ
nguồn gốc.
Sinh viên
Mai Thị Nguyệt

Khóa luận tốt nghiệp môi trường

i


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian thực tập vừa qua, để hoàn thành được đề tài tốt nghiệp,
ngoài sự nỗ lực của bản thân tôi đẫ nhận được rất nhiều sự quan tâm giúp đỡ của
các tập thể, các cá nhân trong và ngồi trường.
Trước hết tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới các thầy giáo, cô giáo
Khoa KT&PTNT - Trường Học viện Nông Nghiệp Việt Nam những người đã
truyền đạt cho tơi những kiến thức bổ ích và tạo điều kiện giúp đỡ tơi trong q
trình thực hiện khóa luận này.
Đặc biệt, tơi xin bày tỏ lịng cảm ơn sâu sắc tới thầy giáo PGS.TS Phạm
Bảo Dương đã dành nhiều thời gian, tâm huyết và tận tình hướng dẫn chỉ bảo tơi
trong suốt q trình thực hiện đề tài.
Nhân dịp này, tôi cũng xin chân thành cảm ơn tới các đồng chí ban lãnh
đạo, cán bộ, xã viên của Uỷ ban nhân dân xã cũng như Hợp tác xã dịch vụ nông
nghiệp Nhị Khê đã cung cấp cho tôi những số liệu cần thiết và tạo điều kiện

Khóa
tốt

mơi trường
giúp đỡ tơiluận
trong thời gian
thực nghiệp
hiện đề tài tại địa bàn.

Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn tới gia đình và bạn bè đã khích lệ, cổ
vũ giúp đỡ tơi hồn thành khóa luận tốt nghiệp này.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn
Nhị Khê, ngày 31 tháng 5 năm 2015
Sinh viên

ii


TÓM TẮT ĐỀ TÀI
Thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2010- 2020, chủ
trương của Đảng về phát triển kinh tế tập thể mà nòng cốt là hợp tác xã là một
trong những biện pháp quan trọng để phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh
cơng nghiệp hố, hiện đại hố, xây dựng và bảo vệ đất nước. Tổng kết 5 năm
thực hiện chuyển đổi hợp tác xã theo luật hợp tác xã (1996), hội nghị TW5 khoá
IX (3/2002) đã ra nghị quyết về “tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu
quả kinh tế tập thể”. Trên cơ sở nghị quyết của Đảng và thực tiễn hoạt động của
hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp, ngày 20-11-2012 Quốc hội đã thông qua luật
Hợp tác xã số 23/2012/QH1; Nghị định số 93/2013/NĐ-CP của Chính Phủ ngày
21/11/2013 quy định chi tiết một số điều của Luật hợp tác xã.Thực hiện đường
lối đổi mới HTX của Đảng, hầu hết các địa phương đều đã tập trung chỉ đạo
chuyển đổi HTX kiểu cũ sang HTX kiểu mới cho phù hợp với nền kinh tế thị
trường và đặc điểm của hộ kinh tế cá thể dựa trên quyền tự chủ sản xuất kinh

Khóa
mơi
trường
doanh. Nhịluận
Khê là một tốt
xã thuộcnghiệp
huyện Thường Tín,
thành phố
Hà Nội, có nhiều
điều kiện tự nhiên và xã hội thuận lợi cho việc phát triển một nền nơng nghiệp
sản xuất hàng hố. Từ khi luật Hợp tác xã đi vào thực tiễn, cùng với cả nước,
HTXDVNN Nhị Khê đã có những bước phát triển đáng ghi nhận, đáp ứng được
một phần nhu cầu của những người lao động, hộ sản xuất kinh doanh nơng
nghiệp, đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế- xã hội của địa
phương. Tuy nhiên trong quá trình thực thi các chính sách hỗ trợ, phát triển
HTX thì HTXDVNN Nhị Khê còn bộc lộ nhiều hạn chế và yếu kém, phát triển
chậm chạp, lợi ích đem lại cho các thành viên chưa nhiều, số người lao động
thực sự tham gia cịn ít… Với lí do đó, tơi chọn đề tài: “ Đánh giá tình hình thực
thi chính sách hỗ trợ, phát triển hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn xã
Nhị Khê, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội .”
Để bước vào nghiên cứu thực tế, tôi đã tìm hiểu và góp phần hệ thống hóa
cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về những vấn đề có liên quan đến HTXDVNN.

iii


Trên cơ sở đó, nghiên cứu thực trạng thực thi chính sách hỗ trợ, phát triển HTX
của HTXDVNN, các yếu tố ảnh hưởng đến q trình thực thi chính sách của
HTXDVNN, chỉ ra những kết quả đạt được, tồn tại hạn chế, nguyên nhân và đề
xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực thi chính sách hỗ trợ, phát

triển HTX của HTXDVNN.
Với việc áp dụng phương pháp tiếp cận, thu thập tài liệu/ thông tin, xử lý
thông tin, thống kê mô tả, thống kê so sánh nhằm mơ tả thực trạng thực thi chính
sách hỗ trợ, phát triển HTX của HTXDVNN, đặc biệt thu thập thông tin với
phương pháp điều tra, phỏng vấn sâu, thông qua bảng câu hỏi với 45 hộ xã viên,
4 cán bộ HTX, 3 cán bộ xã, và 16 hộ không phải là thành viên của HTXDVNN
được chọn ngẫu nhiên ở 5 thôn khác nhau tại xã Nhị Khê.
Kết quả nghiên cứu cho thấy tình hình thực thi chính sách hỗ trợ, phát
triển HTX của HTXDVNN Nhị Khê cũng đã được HTX đang tiến hành triển
khai trên địa bàn xã nhưng chỉ được một trong mười chính sách của Nhà nước

Khóa
luận
tốt nghiệp
mơi
theo nghị định
193/2013/NĐ-CP,
còn lại đang chuẩn
bị bướctrường
đầu đưa vào triển
khai thực hiện và chưa có kết quả rõ rệt. Thực tế điều tra từ các cán bộ HTX,
cán bộ xã và các xã viên thì việc thực thi chính sách hỗ trợ, phát triển HTX của
HTXVNNN Nhị khê còn gặp rất nhiều khó khăn như: Vốn ít, đất làm trụ sở của
HTX chưa được cấp bìa đỏ, đó cũng là một trong những hạn chế để HTX thế
chấp vay vốn mở rộng sản xuất kinh doanh, trình độ chun mơn của các cán bộ
chưa đáp ứng được nhu cầu trong thời buổi kinh tế thị trường đầy cạnh tranh, cơ
sở vật chất của HTX còn thiếu thốn và chưa đồng bộ…
Trên cơ sở phân tích thực trạng, nghiên cứu đã đi tìm hiểu một số yếu tố
ảnh hưởng đến thực thi chính sách hỗ trợ, phát triển HTX của HTXDVNN bao
gồm các yếu tố: sự phù hợp của chính sách với thực tiễn, ảnh hưởng của cán bộ

chỉ đạo đến tình hình thực thi chính sách, ảnh hưởng của đối tượng hưởng thụ
tới việc thực thi chính sách, nguồn vốn của HTX…

iv


Những phân tích trên là căn cứ đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả thực thi chính sách hỗ trợ, phát triển HTX của HTXDVNN Nhị Khê.
Muốn đạt được mục tiêu đó, cần phải thực hiện một cách đồng bộ các giải pháp
sau: nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý HTX, nâng cao trình độ nhận
thức cho người dân, huy động nguồn vốn, tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng
HTX vì cơ sở vật chất của HTX cũng là một trong những yếu tố quan trọng ảnh
hưởng đến hoạt động của HTX. Trong thời gian tới, HTX nên trang bị thêm về
máy móc để phục vụ đủ cũng như nên lên kế hoạch xây dựng quầy vật tư nông
nghiệp để đáp ứng đủ về số lượng cho xã viên và có thể cho những hộ khơng
phải là xã viên ngồi HTX.

Khóa luận tốt nghiệp môi trường

v


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN........................................................................................i
LỜI CẢM ƠN.............................................................................................ii
TÓM TẮT ĐỀ TÀI....................................................................................iii
MỤC LỤC.................................................................................................vi
DANH MỤC BẢNG..................................................................................ix
DANH MỤC ĐỒ THỊ.................................................................................x
DANH MỤC HỘP.....................................................................................xi

DANH MỤC VIẾT TẮT..........................................................................xii
PHẦN 1. MỞ ĐẦU.............................................................................................1
1.1.Tính cấp thiết của đề tài........................................................................1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................3
1.2.1. Mục tiêu chung..................................................................................3
1.2.2. Mục tiêu cụ thể..................................................................................4

Khóa
mơi trường
1.3. luận
Đối tượng vàtốt
phạm vinghiệp
nghiên cứu........................................................4
1.3.1. Đối tượng..........................................................................................4
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu............................................................................4
PHẦN II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN................................................6
2.1 Cơ sở lý luận về thực thi chính sách hỗ trợ phát triển HTX.................6
2.1.1 Một số khái niệm cơ bản....................................................................6
2.1.2 Nội dung nghiên cứu tình hình thực hiện chính sách.......................12
2.2 Cơ sở thực tiễn việc thực thi chính sách phát triển HTX....................23
2.2.1 Kinh nghiệm quốc tế về thực thi chính sách phát triển HTX.........23
2.2.2 Kinh nghiệm trong nước về thực thi chính sách phát triển HTX.....27
2.2.3 Những bài học kinh nghiệm nâng cao hiệu quả thực thi chính sách
hỗ trợ, phát triển HTX...............................................................................29
PHẦN III. ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................31
3.1 Đặc điểm địa bàn nghiên cứu..............................................................31

vi

3.1.1 Đặc điểm về điều kiện tự nhiên.......................................................31
3.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội.................................................................34
3.2. Phương pháp nghiên cứu :.................................................................39
3.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu...............................................39
3.2.2. Phương pháp tiếp cận......................................................................39
3.2.3. Phương pháp thu thập tài liệu/thông tin..........................................39
3.2.4. Phương pháp xử lý thông tin...........................................................41
3.2.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu...................................................................41
PHẦN IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.............................43
4.1. Tình hình thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển Hợp tác xã tại xã Nhị
khê, huyện Thường tín, Thành phố Hà nội...............................................43
4.1.1 Hệ thống chính sách hỗ trợ, phát triển Hợp tác xã...........................43
4.1.2 Cơ cấu tổ chức hợp tác xã của xã xã Nhị khê.................................46
4.1.3. Tổ chức triển khai thực hiện chính sách phát triển HTX tại xã Nhị

Khóa
tốt
mơi trường
Khê,luận
huyện Thường
Tín, nghiệp
TP Hà Nội.........................................................49
4.2 Kết quả thực thi chính sách.................................................................54
4.2.1 Các chính sách đã được thực thi......................................................54
4.2.2 Các chính sách chưa được thực thi..................................................60
4.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến thực thi chính sách phát triển HTX..........68
4.3.1. Một số thuận lợi và khó khăn trong q trình thực hiện chính sách
hỗ trợ phát triển hợp tác xã......................................................................68
4.3.2 Sự phù hợp của chính sách..............................................................70
4.3.3 Ảnh hưởng của cán bộ chỉ đạo thực hiện chính sách......................71

4.3.4 Ảnh hưởng của đối tượng thụ hưởng chính sách HTX...................75
4.4 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát
triển HTX trên địa bàn xã Nhị Khê...........................................................78
4.4.1 Nhóm giải pháp chung.....................................................................78
4.4.2 Thực hiện giải pháp cho từng nhóm chính sách..............................79

vii


PHẦN V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................84
5.1. Kết luận..............................................................................................84
5.2. Kiến nghị............................................................................................85
5.2.1. Với cấp nhà nước............................................................................85
5.2.2. Với cấp địa phương.........................................................................85
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................87

Khóa luận tốt nghiệp mơi trường

viii


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Tổng hợp hiện trạng sử dụng đất của xã Nhị Khê ( 2012 – 2014)...33
Bảng 3.2

Kết quả phát triển kinh tế của xã Nhị Khê ( 2012 – 2014)..............37

Bảng 4.1. Tình hình nhận biết chính sách hỗ trợ, phát triển HTX của người
dân....................................................................................................52
Bảng 4.2

Nguồn thông tin và phương thức tuyên truyền chính sách đến với
người dân.........................................................................................53

Bảng 4.3

Đánh giá mức độ quan trọng của việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
quản lý HTX.....................................................................................55

Bảng 4.4: Đánh giá của về nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng nguồn
nhân lực............................................................................................57
Bảng 4.5: Đánh giá về thời gian và địa điểm đào tạo.......................................58
Bảng 4.6: Lý do và mức độ tham gia đào tạo bồi dưỡng của cán bộ HTX Nhị

Khóa luận
tốt
nghiệp môi trường
Khê giai đoạn
2012-2014.................................................................59
Bảng 4.7: Đánh giá hoạt động hỗ trợ của Liên minh HTX.............................63
Bảng 4.8

Đánh giá mức độ phù hợp của các chính sách hỗ trợ phát triển HTX
trên địa bàn xã Nhị khê....................................................................70

Bảng 4.9

Trình độ cán bộ quản lý HTXDVNN xã Nhị Khê...........................72

Bảng 4.10. Chế độ đối với HTX viên của HTXDVNN Nhị khê.......................73

Bảng 4.11 : Cơ cấu xã viên HTXDVNN Nhị Khê năm 2012 – 2014.................76

ix


DANH MỤC ĐỒ THỊ
Đồ thị 4.1 sự thay đổi trong thu nhập của các hộ thành viên HTXDVNN.........77

Khóa luận tốt nghiệp môi trường

x


DANH MỤC HỘP
Hộp 4.1 Ý kiến đánh giá về công tác đào tạo, tập huấn cán bộ HTX.................56
Hộp 4.2 Đánh giá về nội dung tập huấn cán bộ HTX.........................................57
Hộp 4.3 : Chế độ đãi ngộ đối với cán bộ HTX..................................................74

Khóa luận tốt nghiệp môi trường

xi


DANH MỤC VIẾT TẮT
DVNN

: Dịch vụ nông nghiệp

ĐVT

: Đơn vị tính

GT

: Giá trị

GTSX

: Giá trị sản xuất

HĐND

: Hội đồng nhân dân

HĐQT

: Hội đồng quản trị

HTX

: Hợp tác xã

HTXDVNN

: Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp

UBND

: Uỷ ban nhân dân

TTCS

: thực thi chính sách

GTSX

: Giá trị sản xuất

CNH – HĐH

: Cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa

TBKT

: tiến bộ kỹ thuật

Khóa
mơi trường
NTMluận tốt
: nôngnghiệp
thôn mới

xii


PHẦN 1
MỞ ĐẦU
1.1.Tính cấp thiết của đề tài
Hợp tác xã là một tổ chức kinh doanh thuộc sở hữu và điều hành bởi một
nhóm các cá nhân cho lợi ích lẫn nhau của họ. Hợp tác xã được xác định bởi

tuyên bố về việc xác định hợp tác xã của Liên minh quốc tế hợp tác xã "một
hiệp hợp tự trị của những người đoàn kết tự nguyện để đáp ứng nhu cầu chung
của kinh tế, xã hội và văn hóa và nguyện vọng thơng qua các doanh nghiệp đồng
sở hữu và kiểm soát dân chủ ". Hợp tác xã cũng có thể được định nghĩa là một
doanh nghiệp thuộc sở hữu và kiểm soát đều cho các người sử dụng dịch vụ của
mình hoặc những người làm việc ở đó. Khía cạnh khác nhau liên quan đến
doanh nghiệp hợp tác xã là trọng tâm của nghiên cứu trong lĩnh vực kinh tế hợp
tác xã.

Khóa
nghiệp
mơi
trường
Các luận
HTX có vaitốt
trị rất quan
trọng trong tiến
trình phát
triển ở các nước
trên thế giới. Phong trào HTX đã và đang phát triển rất mạnh ở nhiều quốc gia.
Bắt đầu từ HTX Rochdale ở Anh những năm 1844, phong trào HTX đã dần lan
sang các quốc gia châu Âu khác như Pháp (HTX sản xuất của công nhân), Thụy
Điển (HTX chế biến nông sản thực phẩm), Đức (HTX xây dựng nhà ở)…và tiếp
tục ảnh hưởng, lan rộng ra toàn nước Anh và các nước châu Âu như Đức, Nga,
Pháp, Italia, Thụy Điển… Chỉ tính đầu năm 1860, ở Anh đã có 460 HTX tiêu
thụ với hơn 100 ngàn thành viên. Các HTX này đã liên kết lại với nhau, lập ra
Liên hiệp HTX tiêu thụ Anh ở Manchester. Năm 1862, chính phủ Anh ban hành
Luật HTX (Liên minh HTX Việt Nam, Một số vấn đề cơ bản về HTX, 2004).
Phát triển hợp tác xã là một trong những chủ trương mang tính chất chiến
lược được Đảng và Nhà nước xác định nhằm phát triển, nông thôn trên con

đường cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trung ương Đảng và Chính phủ
đã có nhiều chủ trương chính sách về phát triển hợp tác xã. Dấu mốc quan trọng

1


nhất là Nghị quyết 13, Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng
khóa IX về “tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể”.
Tiếp đó là Luật Hợp tác xã 2003; Nghị định số 88/2005/NĐ-CP của Chính Phủ
về “một số chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển hợp tác xã; Luật Hợp tác
xã số 23/2012/QH13 ngày 20/11/2012; Nghị định số 93/2013/NĐ-CP của Chính
Phủ ngày 21/11/2013 quy định chi tiết một số điều của Luật hợp tác xã.
Ngày nay, ở nhiều nước trên thế giới, HTX trong nông thôn phát triển như
một thành phần kinh tế chủ lực. Theo PGS.TS Ngô Dỗn Vịnh và ThS Kim
Quốc Chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ở Đức, Hà Lan, Canada kinh tế HTX
chiến gần 50% giá trị sản xuất . Ở các nước khác trong khu vực như Thái Lan,
Philippine kinh tế HTX dưới các hình thức khác nhau cũng phát triển rất mạnh ở
khu vực nông thôn. Ở nhiều nước, đặc biệt các nước cơng nghiệp phát triển có
phong trào HTX rất mạnh như Đức, Anh, Pháp, Nhật, Mỹ, Canada, Italia, v.v
Ở Việt Nam trong q trình phát triển nơng thơn, các HTX có một vai trị

Khóa
luận
hết sức quan
trọng. Từtốt
sau Đổinghiệp
mới, hộ nông dânmôi
được xác trường
định là các đơn vị
kinh tế tự chủ, điều đó đồng nghĩa với việc hộ có thể độc lập tự chủ trong việc ra

các quyết định về sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, tiêu dùng v.v… Tuy nhiên, một
đặc điểm cần phải lưu ý là quy mô sản xuất của hộ nói chung cịn nhỏ bé và
thiếu các tư liệu sản xuất cần thiết. Hơn thế nữa, nông dân của chúng ta hiện
đang thiếu việc làm trầm trọng. Trang bị khoa học kỹ thuật còn rất yếu kém và
rất dễ bị tổn thương đối với các thay đổi của kinh tế thị trường. Vì vậy, phát
triển các HTX nhằm mục đích quy tụ các hộ nơng dân nhỏ lẻ, dễ bị tổn thương
trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh cần phải đặt lên thành nhiệm vụ ưu tiên
hàng đầu.
Đã xuất hiện nhiều HTX hoạt động có hiệu quả cả về kinh tế và xã hội,
như HTX trong làng nghề cung ứng vật tư, nguyên liệu phục vụ sản xuất, bao
tiêu sản phẩm, giải quyết việc làm và thu nhập cho các hộ sản xuất ở làng nghề
và một bộ phận dân cư trên địa bàn; các HTX chuyên ngành chăn nuôi, thuỷ

2


sản; HTX dịch vụ vệ sinh môi trường, v.v., bước đầu đã tạo được sự tin tưởng
của nhân dân và có xu hướng phát triển tốt. Nhìn chung, các HTX được thành
lập mới theo Luật HTX đều hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện của thành
viên, dân chủ, bình đẳng, công khai, và xuất phát từ nhu cầu thị trường; bộ máy
quản lý HTX gọn nhẹ; đội ngũ thành viên trẻ, có trình độ; hoạt động hiệu quả
hơn so với trước kia.
Nhị khê là một xã thuộc huyện Thường tín nằm ở khu vực ngoại thành Hà
nội có truyền thống về phong trào phát triển HTX. Tuy vậy HTX dịch vụ nơng
nghiệp của xã đang gặp phải một số khó khăn trong thực thi chính sách phát
triển HTX do cịn nhiều hạn chế. Do đó vấn đề cấp thiết hiện nay đó là phải
đánh giá đúng thực trạng thực thi chính sách phát triển HTX của hợp tác xã dịch
vụ nơng nghiệp (HTXDVNN) hiện nay, chỉ ra những chính sách phát triển HTX
đã được thực hiện và chính sách chưa được thực hiện, những tồn tại hạn chế

vướng mắc HTXDVNN đang gặp phải từ đó, đề xuất những định hướng, giải

Khóa
tốt
nghiệp
pháp nhằmluận
nâng cao hiệu
quả thực
hiện chính sáchmơi
phát triểntrường
HTX trên địa bàn
để tiếp tục đổi mới và phát triển, tăng cường sự liên kết và phát triển hệ thống
HTX trong thời gian tới.

Xuất phát từ thực tế trên tôi đã chọn đề tài: : “ Đánh giá tình hình thực
thi chính sách hỗ trợ, phát triển hợp tác xã dịch vụ nơng nghiệp trên địa bàn
xã Nhị Khê, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội .”
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Nghiên cứu tình hình thực thi chính sách hỗ trợ phát triển hợp tác xã của
người dân trong địa bàn xã, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện
chính sách hỗ trợ phát triển hợp tác xã tại xã Nhị khê, huyện Thường tín, thành
phố Hà Nội.

3


1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về tình hình thực thi chính sách
hỗ trợ phát triển HTX.

- Phân tích tình hình thực thi chính sách hỗ trợ phát triển HTX tại Nhị
khê, Huyện Thường tín.
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới việc thực thi chính sách hỗ trợ phát
triển HTX trên địa bàn xã Nhị khê, huyện Thường tín.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách
hỗ trợ, phát triển hợp tác xã tại xã Nhị khê, huyện Thường tín, TP Hà nội.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. Đối tượng
- Đề tài nghiên cứu tình hình thực hiện chính sách phát triển HTX trên địa
bàn xã Nhị khê, Huyện Thường tín, Thành phố Hà nội. Tập trung vào các nhóm
đối tượng : cán bộ quản lý và lãnh đạo xã , nhân viên, cộng tác viên hợp tác xã

Khóa
luận
nghiệp
mơi
trường
của xã và hộ
nơng dân,tốt
các nhóm
đồn thể trong xã.
Và các hoạt
động liên quan
đến cơng tác thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển HTX trên địa bàn xã.
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
 Phạm vi nội dung :
Theo nghị định 193/2013/NĐ – CP Chính sách phát triển hợp tác xã thì đề tài
đánh giá về thực thi chính sách phát triển hợ tác xã thông qua các hoạt động cụ
thể :
-

Đánh giá của nông dân và cán bộ hợp tác xã về các hoạt động hỗ trợ,

khuyến khích thành lập hợp tác xã.
-

Đánh giá của nông dân và cán bộ hợp tác xã về hoạt động đào tạo, bồi

dưỡng nguồn nhân lực.
-

Đánh giá của nông dân và cán bộ hợp tác xã về quỹ hỗ trợ phát triển hợp

tác xã.

4


-

Đánh giá của nông dân và cán bộ hợp tác xã về việc hỗ trợ hợp tác xã đầu

tư cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất, đời sống của cộng đồng xã viên và tham gia
các chương trình phát triển kinh tế - xã hội.
Đề xuất một số khuyến nghị cơ bản nhằm bổ sung , hồn thiện chính sách phát
triển hợp tác xã.
 Phạm vi không gian :
-

Đề tài nghiên cứu chủ yếu trong phạm vi xã Nhị khê, huyện Thường tín,

Thành phố Hà nội.
 Phạm vi thời gian :
-

Số liệu, tài liệu thu thập là số liệu từ năm 2011 – 2014

-

Thời gian thực hiện đề tài: Từ tháng 1/2015 đến tháng 5/2015

Khóa luận tốt nghiệp mơi trường

5


PHẦN II
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
2.1 Cơ sở lý luận về thực thi chính sách hỗ trợ phát triển HTX
2.1.1 Một số khái niệm cơ bản

 Khái niệm chính sách
Cho đến nay chưa có một định nghĩa nào thống nhất về thuật ngữ “chính
sách” ,song tựu chung lại “chính sách “ là “kiểu” , là phương pháp can thiệp của
nhà nước vào 1 lĩnh vực nào đó theo những mục tiêu và thời hạn nhất định với
những điều kiện nhất định (Ngơ Đức Cát và Vũ Đình Thăng , 2001).
Chính sách là tập hợp các quyết sách của chính phủ được thể hiện ở hệ
thống quy định trong văn bản pháp quy nhằm từng bước tháo gỡ những khó
khăn trong thực tiễn, điều kiện kinh tế ảnh hưởng tới mục tiêu nhất định, đảm
bảo sự phát triển của nền kinh tế (Phạm Vân Đình 2006).

Khóa
tốt(2010),
nghiệp
Theoluận
Đỗ Kim Chung
chính sách làmôi
tập hợp trường
các chủ trương và
hành động về phương diện nào đó của nền kinh tế xã hội do Chính phủ thực
hiện. Nó bao gồm mục tiêu mà Chính phủ muốn đạt được và cách làm để đạt
được mục tiêu đó.

 Khái niệm về hợp tác xã
Theo liên minh HTX quốc tế (1895) định nghĩa: HTX là một tổ chức
chính trị của những người tự nguyện liên hiệp lại để đáp ứng nhu cầu và nguyện
vọng chung của họ về kinh tế, xã hội và văn hóa thơng qua một xí nghiệp cùng
sở hữu và quản lý dân chủ. Đến năm 1995, định nghĩa này được hoàn thiện:
“HTX dựa trên ý nghĩa tự cứu mình, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng, cơng bằng
và đồn kết. Các xã viên HTX tin tưởng vào ý nghĩa đạo đức, về tính trung thực,
trách nhiệm xã hội và quan tâm chăm sóc người khác”.
Theo Luật HTX (2003): Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể do các cá
nhân, hộ gia đình, pháp nhân (sau đây gọi chung là xã viên) có nhu cầu, lợi ích

6


chung, tự nguyện góp vốn, góp sức lập ra theo quy định của Luật này để phát
huy sức mạnh tập thể của từng xã viên tham gia HTX, cùng giúp nhau thực hiện
có hiệu quả các hoạt động sản xuất, kinh doanh và nâng cao đời sống vật chất,

tinh thần, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Luật Hợp tác xã 2012 định nghĩa: Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể,
đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập
và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm
nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách
nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã.
Như vậy ta có thể hiểu: Hợp tác xã là tổ chức kinh tế do những người lao
động có lợi ích kinh tế chung tự nguyện cùng góp vốn góp sức lập ra theo quy
định của pháp luật để phát huy sức mạnh của tập thể và từng xã viên nhằm giúp
nhau thực hiện có hiệu quả hơn các hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ và
cải thiện đời sống góp phần phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Khóa luận
tốt
Kinh tế hợp
tác xã nghiệp môi trường
Kinh tế tập thể là hình thức hợp tác đa dạng, mà nịng cốt là hợp tác dựa
trên sở hữu của các thành viên và sở hữu tập thể; liên kết rộng rãi những người
lao động, các hộ sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp vừa và nhỏ thuộc các
thành phần kinh tế; không giới hạn quy mô và địa bàn (trừ một số lĩnh vực có
quy định riêng); phân phối theo lao động, theo vốn góp và mức độ tham gia dịch
vụ; hoạt động theo nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm.
Kinh tế tập thể lấy lợi ích kinh tế làm chính, bao gồm lợi ích các thành
viên và lợi ích tập thể, đồng thời coi trọng lợi ích xã hội của các thành viên, góp
phần xố đói, giảm nghèo, tiến lên làm giàu cho các thành viên.

 Khái niệm hợp tác xã nông nghiệp
Theo Điều 1, chương 1 của điều lệ mẫu HTX Nông nghiệp của Việt Nam
ghi rõ: HTXNN là tổ chức kinh tế tự chủ, do nông dân và những người lao động
có nhu cầu, lợi ích chung, tự nguyện cùng nhau góp vốn, góp sức lập ra thep quy

7


định của pháp luật để phát huy sức mạnh của tập thể và của từng xã viên nhằm
giúp nhau thực hiện có hiệu quả các hoạt động dịch vụ hỗ trợ cho kinh tế hộ gia
đình của xã viên và kinh doanh trong lĩnh vực sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản
phẩm nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản và kinh doanh các ngành nghề khác
ở nông thôn, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.
Như vậy, HTXNN là một trong các hình thức cụ thể của kinh tế HTX
trong lĩnh vực nông nghiệp, là tổ chức kinh tế của những người nơng dân có
cùng nhu cầu và nguyện vọng, tự nguyện liên kết lại để phối hợp giúp đỡ nhau
phát triển kinh tế hoặc đáp ứng tốt hơn các nhu cầu về đời sống của mỗi thành
viên, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc luật pháp quy đinh, có tư cách pháp
nhân.

 Khái niệm hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp
Dịch vụ nông nghiệp được hiểu là những điều kiện, những yếu tố và động
tác cần thiết cho một quá trình sản xuất, kinh doanh loại sản phẩm nào đó trong

Khóa
luận
tốt
nghiệp
mơi
nơng nghiệp
(ví dụ: cung
ứng giống
cây trồng, con
gia súc, trường

làm đất, tưới tiêu,
bảo vệ đồng điền và phòng trừ sâu bệnh,…), mà người sản xuất khơng có sẵn,
khơng thể làm hoặc tạo ra được, hoặc nếu tự làm thì khơng có hiệu quả, cho nên
họ phải tiếp nhận các điều kiện, các yếu tố đó từ bên ngồi bằng các hình thức
khác nhau như: mua, bán, trao đổi, thuê và nhờ,…(Nguyễn Ngọc Bích, Luận
văn Thạc sỹ kinh tế nơng nghiêp, 2012).
Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTX DVNN) là tổ chức kinh tế nông
nghiệp được tách hẳn để làm chức năng dịch vụ nơng nghiệp, nó hoạt động theo
luật HTX, là một loại hình HTX kiểu mới. Hoạt động của HTXDVNN bao gồm:
dịch vụ các yếu tố đầu ra, đầu vào, dịch vụ các khâu cho sản xuất nơng nghiệp,
các HTXDVNN được tổ chức với mục đích phục vụ sản xuất cho nông nghiệp
của các hộ nông dân, nó khơng nhằm mục đích lợi nhuận. Mơ hình HTXDVNN
ở nước ta chủ yếu được phân thành ba hình thức: dịch vụ chuyên khâu, dịch vụ

8