De ngu van 2024 2025

UBND HUYỆN N ĐỊNH
PHỊNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO

ĐỀ CHÍNH THỨC

KÌ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 8,
CHỌN ĐỘI TUYỂN VỊNG 1 DỰ THI
HỌC SINH GIỎI LỚP 9 CẤP TỈNH
NĂM HỌC: 2024 - 2025

Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian: 150 phút
(Không kể thời gian giao đề)
(Đề thi có 02 trang, gồm 06 câu)

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi:
NHỚ MẸ
Đỗ Trung Quân
Xin tặng cho những ai được diễm phúc cịn có Mẹ
Con sẽ khơng đợi một ngày kia
khi mẹ mất đi mới giật mình khóc lóc
Những dịng sơng trơi đi có trở lại bao giờ?
Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua
mỗi ngày qua con lại thấy bơ vơ
ai níu nổi thời gian?
ai níu nổi?
Con mỗi ngày một lớn lên
Mẹ mỗi ngày thêm già cỗi
Cuộc hành trình thầm lặng phía hồng hơn

[…]
Có những bàn chân đã giẫm xuống trái tim ta độc ác
mà vẫn cứ đêm về thao thức làm thơ
giọt nước mắt già nua không ứa nổi
ta mê mải trước bàn chân rong ruổi
mắt mẹ già thầm lặng dõi sau lưng
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân
mấy kẻ đi qua
mấy người dừng lại?
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm
ta vẫn vơ tình
ta vẫn thản nhiên?

(Theo )
Câu 1. (1,0 điểm) Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của ngữ liệu trên.
Câu 2. (1,0 điểm) Trong ngữ liệu trên, câu thơ Những dịng sơng trơi đi có trở
lại bao giờ? có ý nghĩa gì?
Câu 3. (2,0 điểm) Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong hai
dịng thơ:
Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua

Câu 4. (2,0 điểm) Những câu thơ sau gợi cho em suy ngẫm gì?
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân
mấy kẻ đi qua
mấy người dừng lại?


2

Sao mẹ già ở cách xa đến vậy
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm

PHẦN II. VIẾT (14,0 điểm)
Câu 1. (4,0 điểm) Từ sự vơ tình, thản nhiên của người con đối với mẹ trong ngữ
liệu ở phần Đọc hiểu, em hãy viết bài văn (khoảng 300 chữ) trình bày suy nghĩ
của mình về lối sống thờ ơ, vơ cảm với những người thân xung quanh mình của
một bộ phận giới trẻ trong cuộc sống hôm nay.
Câu 2. (10,0 điểm)
Thơ khởi sự từ tâm hồn, vượt lên bằng tầm nhìn và đọng lại nhờ tấm lịng
người viết. (Hồng Minh Châu)
Em hiểu quan niệm trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ qua bài thơ Cầu Bố
của Nguyễn Duy.
Ai qua Thanh Hóa về Quảng Xá
men rượu là hương vị của làng tơi
nhắc cầu Bố chắc nhiều người cịn nhớ
đình nhà Lê rêu phủ đã bao đời

Cỏ đã lấp ai còn thấy nữa
vết xe thồ vẹt đỉnh Trường Sơn
ai thấy nữa ông già đầu bạc xóa
đẩy xe thồ ngang dọc lũng Tà Cơn

Nhà tơi đó, khơng cổng và khơng cửa
ai ghé qua cứ việc hút thuốc lào
cha tôi trổ rất nhiều cửa sổ
gió nồm nam thoải mái ra vào

Cha tơi đó, dân làng tơi vậy đó
xả hết mình khi nước gặp tai ương

rồi thanh thản trở về với ruộng
sống lặng yên như cây cỏ trong vườn

Đường làng tôi tiếng xe thồ lọc xọc
chiếc xe thồ từng đẩy tới Điện Biên
ngược dòng sông Mạ lên Tây Bắc
ai xuôi về cũng sốt kinh niên

Cha tơi đó suốt đời thồ nặng
trĩu cả hai vai việc nước – việc nhà
bom rồi bão, mấy lần nhà sập
lục cục tuổi già, con cháu đã đi xa

Những năm bom đạn như gieo mạ
lại chiếc xe thồ đi về Nam
cha tơi qua cầu Bùng cầu Ghép
tơi nhìn theo chớp lửa nhập nhoàng

Ngày họp mặt, cha già như trẻ lại
bếp rượu đặt giữa nhà, bè bạn vây quanh
con đường chiến tranh còn ngoằn ngoèo trong ruột
càng thêm say hương rượu nếp thanh bình.

Q nội tháng 9/1983
(Trích tập thơ Ánh trăng – Nguyễn Duy, NXB Tác phẩm mới, 1984)
* Nguyễn Duy (1948) tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ, quê ở phường Đơng Vệ Thành phố Thanh Hóa. Năm 1966 ơng gia nhập binh chủng thông tin và trở thành
gương mặt tiêu biểu thuộc thế hệ các nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến chống
Mỹ. Nguyễn Duy được đánh giá là một cây bút tài hoa với chất triết lý, thiên về chiều
sâu nội tâm, bộc lộ những trăn trở suy tư.

____Hết____