Đặc điểm của chủ nghĩa tư bản độc quyền.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI
Chủ đề seminar: Đặc điểm của chủ nghĩa tư bản độc quyền.
Giáo viên h ng d n: Tr n Th Giang Thanhướ ẫ ầ ị
Nhóm th c hi n: nhóm 3 – A6K67ự ệ
Cạnh tranh tự
do
Tích tụ tập
trung sản xuất
Độc quyền
Sự ra đời của Tư bản độc quyền
Những đặc điểm kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản độc quyền
Tư bản tài chính và bọn dầu sỏ tài chính
2
Xuất khẩu tư bản
3
Phân chia thế giới về KT giữa các tổ chức độc
quyền
4
1
Phân chia thế giới về lãnh thổ giữa các cường
quốc
5
Tập chung sản xuất và các tổ chức tư bản độc
quyền
11
Tích tụ và tập
trung sản
xuất
Tổ chức độc
quyền
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1

-
Tập trung sản xuất là quá trình thay thế các xí nghiệp nhỏ, bố trí phân tán bằng cách
xí nghiệp lớn có đông công nhân và làm ra một khối lượng sản phẩm lớn.
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1
Xí nghiệp lớn A
Xí nghiệp lớn B
Thỏa
hiệp
Hình thành tổ chức liên minh, tập trung
phần lớn sản xuất và tiêu thụ một mặt
hàng, thu lợi nhuận độc quyền cao
(Tổ chức độc quyền )
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1
1) Lúc đầu các doanh nghiệp liên kết theo chiều ngang
Cty chế biến A Cty chế biến B
Ép giá nguyên liệu từ người nông dân
Bán sản phẩm ra thị trường với giá cao
Liên kết

Quá trình độc quyền
hóa:
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1
2) Liên kết theo chiều dọc
Nhà cung cấp tư
liệu sản xuất A
Nhà cung cấp tư
liệu sản xuất B
Người nông dân A
Người nông dân B

Cty chế biến A
Cty chế biến B
Sản phẩm chất lượng, giá cả hợp lí,
tăng sức cạnh tranh
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1
Tổ chức
độc quyền
Syndicate
Trust
Consortium
Thoả thuận về giá cả,
quy mô, thị trường
Việc lưu thông do một
ban quản trị chung.
Việc sản xuất, tiêu thụ
do ban quản trị chung
Liên kết dọc của các
tổ chức ĐQ.
Cartel
Sự tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền1
a) Nguyên nhân ra
đời
b) Khái niệm
c) Vai trò
a) Nguyên nhân ra
đời
b) Khái niệm
c) Hoạt động của
bọn đầu sỏ tài
chính

2.1 Độc quyền ngân hàng
2.2 Tư bản TC và bọn đầu sỏ
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
2.1 Độc quyền ngân hàng
a) Nguyên nhân ra đời
Xí nghiệp công nghiệp lớn
Phá sản, chấm
dứt hoạt động
Sáp nhập vào ngân hàng khác
Ngày một lớn mạnh hơn
Độc quyền ngân hàng
K
h
ô
n
g

đ
á
p

ứ
n
g

n
ổ
i
Đ

á
p

ứ
n
g

n
ổ
i
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
-
Là những hình thức tổ chức liên minh của các nhà TB ngân hàng nhằm chi phối các
hoạt động tài chính- tín dụng – ngân hàng để thu lợi nhuận độc quyền cao.
b. Khái niệm
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
2.1 Độc quyền ngân hàng
Vai trò mới

Thâm nhập
vào tổ chức
độc quyền
công nghiệp
để giám sát

Trực tiếp đầu
tư vào công
nghiệp

Vai trò cũ

Trung gian
trong việc
thanh toán
tín dụng
Vai trò của
ngân hàng
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
2.1 Độc quyền ngân hàng
c) Vai trò
a. Nguyên nhân ra đời
Các tổ chức
ĐQ công nghiệp
Mua cổ phần
Tự lập
ngân hàng
Tư bản tài chính
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
2.2 Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ
Tổ chức
độc quyền
ngân hàng
Tổ chức
độc quyền
công
nghiệp
Tư bản tài

chính
b. Khái niệm:
-
Tư bản tài chính là kết quả của sự hợp nhất giữa tư bản ngân hàng của một số ít ngân
hàng ĐQ lớn nhất với tư bản của liên minh độc quyền các nhà công nghiệp.
- Đầu sỏ tài chính là một nhóm nhỏ ĐQTC chi phối toàn bộ đời sống kinh tế và chính trị
của toàn xã hội.
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
2.2 Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ
Thống trị về chính trị
Thống trị về kinh tế
Tham dự
Thủ đoạn
Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính
2
2.2 Tư bản tài chính và bọn đầu sỏ
c) Hoạt động của bọn đầu sỏ tài chính
Bọn đầu
sỏ tài
chính
D
ù
n
g

$

đ
ể

c
h
i

p
h
ố
i
c
h
i

p
h
ố
i
T
i
ế
p

t
ụ
c
c
h
i

p

h
ố
i
T
i
ế
p

t
ụ
c
Ct
y
co
n
Cty
cháu
Chi phối
nền kinh
tế
Chi phối
về chính
trị
Tạo điều kiện thuận lợi cho
BĐSTC có lợi nhuận cao nhất
Chế độ tham dự
Lợi
nhuận
cao
Thủ đoạn

- Thống trị về kinh tế là cơ sở để bọn đầu sỏ tài chính thống trị về chính trị.
Cấu trúc
của nền
kinh tế
trong
giai đoạn
độc quyền
Tư bản tài chính
Các tổ chức độc quyền
Sản xuất
hàng hóa nhỏ
Các doanh nghiệp
phi độc quyền
Đầu sỏ
a.Khái
niệm
b. Hình
thức
c. Tác
động
Xuất khẩu tư bản
3
CNTB tự do
cạnh tranh
Xuất khẩu hàng
hóa
Mang hàng hóa ra
nước ngoài để
thực hiện giá trị
CNTB độc quyền

Xuất khẩu tư
bản
Mang tư bản đầu
tư ở nước ngoài
để sản xuất giá trị
thặng dư ở nước
sở tại
Xuất khẩu tư bản
3
a) Khái niệm
Lợi nhuận cao hơn
đầu tư trong nước
Nguyên nhân dẫn đến các nước TB
xuất khẩu TB
Quá trình
tích lũy TB
cần nơi tiêu
thụ
Các nước lạc
hậu về kt, thiếu
TB, nguồn
nguyên liệu rẻ
Xuất khẩu tư bản
3
Xuất khẩu tư bản hoạt động (đầu tư trực tiếp)
Xuất khẩu tư bản cho vay (đầu tư gián tiếp)
Dùng
tiền
Xây dựng
mới công

ty ở nước
nhập tư
bản
Mua lại
các công
ty đã có
sẵn ở
nước
nhập tư
bản
Xuất khẩu tư bản
3
c) Hình thức xuất khẩu
Hình thức đầu tư