(Khóa Luận Tốt Nghiệp) Nâng Cao Công Tác Quản Trị Mua Hàng Nội Địa Tại Công Ty Tnhh Tm – Dv In Ấn Bao Bì Tín Thành.pdf

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM

KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
-----›-----

ĐỀ TÀI:

NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN TRỊ MUA
HÀNG NỘI ĐỊA TẠI CÔNG TY TNHH
TM – DV IN ẤN BAO BÌ TÍN THÀNH
GVHD : TH.S Lê Thị Ngọc Hằng
SVTH

: Vương Ngọc Hoa

MSSV

: 09B4010009

Lớp

: 09HQT1

TP.Hồ Chí Minh, 2011


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP. HCM

KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

-----›-----

ĐỀ TÀI:

NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN TRỊ MUA
HÀNG NỘI ĐỊA TẠI CÔNG TY TNHH
TM – DV IN ẤN BAO BÌ TÍN THÀNH
GVHD : TH.S Lê Thị Ngọc Hằng
SVTH

: Vương Ngọc Hoa

MSSV

: 09B4010009

Lớp

: 09HQT1

TP.Hồ Chí Minh, 2011


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tơi. Những kết quả và các số liệu trong
khóa luận được thực hiện tại Công ty TNHH TM-DV In Ấn Bao Bì TÍN THÀNH,

khơng sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tơi hồn tồn chịu trách nhiệm trước nhà
trường về sự cam đoan này.
TP. Hồ Chí Minh, ngày

tháng

năm 2011

Tác giả

SVTH: Vương Ngọc Hoa

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên xin gởi lời cảm và lời chúc sức khỏe đến tồn thể thầy cơ giáo
trường ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TPHCM, đặc biệt là các thầy cô của
Khoa Quản Trị Kinh Doanh.
Những người đã hết lòng, tận tâm giảng dạy và truyền đạt kiến thức trong
suốt những năm theo học tại trường. Các thầy cô những người đã trang bị những
kiến thức và kinh nghiệm quý báu để làm hành trang cho em bước vào cuộc sống
mai sau.
Vì điều kiện hạn chế về thời gian, tài liệu cũng như kinh nghiệm thực tế mà
nội dung đề tài lại rộng, dù cho có rất nhiều cố gắng, đề tài khơng tránh khỏi những
thiếu sót. Em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các q thầy cơ.

Để hồn thành đề tài này em đã nhận được sự hướng dẫn và giúp đỡ tận tình
của Cô Giáo Thạc sỹ LÊ THỊ NGỌC HẰNG và cùng các Cán Bộ Nhân Viên ở
Công ty TNHH TM-DV In Ấn Bao Bì TÍN THÀNH trong suốt q trình viết khóa
luận tốt nghiệp này. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu đó !
Một lần nữa cho em xin gửi lời cảm ơn đến toàn các thể thầy cô và chúc cho
các thầy cô thật nhiều sức khỏe để tiếp tục dạy dỗ thế hệ mai sau nên người.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

MỤC LUÏC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC ................................................................................................................ i
DANH SÁCH CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ............................................. iv
DANH SÁCH CÁC BẢNG ....................................................................................v
DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ .................................................................................. vi
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................1
CHƯƠNG 1:

CƠ SỞ LÝ LUẬN

........................................................ 3

1.1 Hoạt động mua hàng trong doanh nghiệp sản xuất ..............................3
1.1.1 Tầm quan trọng của hoạt động và quản trị mua hàng ......................3
1.1.2 Các phương pháp và quy tắc mua hàng .............................................3
1.1.2.1 Các phương pháp mua hàng trong doanh nghiệp ...........................3
1.1.2.2 Các quy tắc đảm bảo mua hàng có hiệu quả ................................6
1.2 Vai trị và nội dung của quản trị mua hàng ............................................7
1.2.1 Mục tiêu và vai trò của hoạt động mua hàng .....................................7
1.2.1.1 . Khái niệm về quản trị mua hàng ............................................. 7
1.2.1.2 Mục tiêu của quản trị mua hàng ............................................. 7
1.2.2 Nội dung của quản trị mua hàng ................................................. 9
1.2.2.1 Xác định nhu cầu mua hàng ................................................... 9
1.2.2.2 Tìm và lựa chọn nhà cung cấp .............................................. 11
1.2.2.3 Thương lượng và đặt hàng ................................................... 13
1.2.2.4 Theo dõi và kiểm tra giao nhận hàng .................................. 14
1.2.2.5 Đánh giá kết quả thu mua .................................................. 14
1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản trị mua hàng ................... 15
1.3.1 Các nhân tố bên trong ảnh hưởng .................................................. 15
1.3.2 Các nhân tố bên ngoài ảnh hưởng .................................................. 16
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ MUA HÀNG .. 18

SVTH: Vương Ngọc Hoa

i

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

2. 1 Vài nét sơ lược về Cơng ty Tín Thành ................................................... 18
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty ............................... 18
2.1.2 Chức năng, quyền hạn về lĩnh vực hoạt động của Công ty ........... 19
2.1.2.1 Chức năng ngành nghề kinh doanh ....................................... 19
2.1.2.2 Quyền hạn của Công ty ......................................................... 19
2.1.3 Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty ............................................... 19
2.1.4 Kết quả hoạt động kinh doanh của Cơng ty ..................................... 24
2.2 Phân tích và đánh giá tình hình mua hàng tại Cơng ty ........................ 26
2.2.1 Tình hình mua hàng vật tư trong 03 năm (2008, 2009, 2010) ...... 26
2.2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác mua hàng ............................. 28
2.2.2.1 Các nhân tố bên trong Cơng ty ............................................... 28
2.2.2.2 Các nhân tố bên ngồi Cơng ty .............................................. 29
2.3 Thực trạng công tác quản trị mua hàng tại Cơng ty Tín Thành .......... 31
2.3.1 Quy trình mua hàng nội địa của Cơng ty Tín Thành .................... 31
2.3.2 Xác định nhu cầu mua hàng nguyên vật liệu tại Cơng ty ............... 36
2.3.3 Tìm và lựa chọn nhà cung cấp khi mua hàng tại Công ty .............. 37
2.3.4 Thương lượng và đặt hàng tại Công ty............................................. 38
2.3.5 Theo dõi và kiểm tra giao nhận hàng mua tại Công ty.................... 40
2.4 Nhận xét chung đối với công tác quản trị mua hàng tại Công ty .......... 40
2.4.1 Ưu điểm .............................................................................................. 40
2.4.2 Khuyết điểm........................................................................................ 41
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................... 44
3.1 Mục tiêu và phương hướng phát triển Cơng ty Tín Thành ................. 44
3.1.1 Mục tiêu phát triển của Công ty........................................................ 44
3.1.2 Phương hướng phát triển của Công ty ............................................ 44
3.2

Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cơng tác .......................... 46
3.2.1

Hồn thiện quy trình mua hàng ..................................................... 46
3.2.1.1 Công tác xác nhận nhu cầu .................................................... 46
3.2.1.2 Cũng cố hoàn thiện hệ thống nhà cung cấp ............................ 47

SVTH: Vương Ngọc Hoa

ii

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

3.2.1.3 Nâng cao chất lượng công tác thương lượng ......................... 48
3.2.1.4 Công tác kiểm tra và theo dõi giao nhận hàng ....................... 49
3.2.2 Tổ chức nhân sự thực hiện quá trình mua hàng ............................ 49
3.3

Các kiến nghị ............................................................................................ 51
3.2.1

Cơ sở vật chất kỹ thuật .................................................................... 51

3.3.2 Cơ quan nhà nước ............................................................................. 51
KẾT LUẬN ......................................................................................................... 52
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 53

SVTH: Vương Ngọc Hoa

iii

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

DANH SÁCH CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

Stt

Chữ viết tắt

Giải thích

1 TNHH TM - DV

Trách nhiệm hữu hạn thương mại - Dịch vụ

2 MHCƯVT

Phòng mua hàng cung ứng vật tư

3 ĐĐKHSX - KTCL Phòng điều độ kế hoạch sản xuất - Kiểm tra chất lượng
4 KTTV

Phịng kế tốn tài vụ

5 CB CNV

Cán bộ công nhân viên

6 HĐKT

Hợp đồng kinh tế

7 ĐĐH

Đơn đặt hàng

8 NXB

Nhà xuất bản

SVTH: Vương Ngọc Hoa

iv

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

DANH SÁCH CÁC BẢNG SỬ DỤNG

Bảng 2.1. Tổng số nhân sự của Cơng ty Tín Thành ................................... Trang 20
Bảng 2.2. Tóm tắt kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty Tín Thành .......... 24
Bảng 2.3. Tóm tắt doanh số mua hàng ngun vật liệu của Cơng ty Tín Thành .. 26
Bảng 2.4. Danh sách một số nhà cung cấp được chọn mua của Cơng ty Tín Thành
trong thời gian qua ............................................................................... 30
Bảng 2.5. Nhân sự Bộ phận cung ứng mua hàng của Cơng ty Tín Thành ........... 31

SVTH: Vương Ngọc Hoa

v

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ SỬ DỤNG
Sơ đồ 1.1. Quy trình mua hàng trong doanh nghiệp ..................................... Trang 9
Sơ đồ 2.1. Tổ chức quản lý của Cơng ty Tín Thành ............................................. 21
Sơ đồ 2.2. Quy trình mua hàng vật tư nội địa của Cơng ty Tín Thành ................. 33

SVTH: Vương Ngọc Hoa

vi

Lớp 09HQT1

GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường với những quy luật riêng của nó thì địi hỏi
những nhà kinh doanh, các doanh nghiệp phải nắm bắt vận dụng một cách đa dạng
và linh hoạt các triết lý, phương pháp, nghệ thuật quản trị kinh doanh thì mới có thể
đứng vững tồn tại và phát triển trên thương trường. Một trong những triết lý quản
trị, phương pháp, nghệ thuật quản trị kinh doanh đó là quản trị nguồn đầu vào của
doanh nghiệp. Việc quản trị mua hàng là phần quan trọng tất yếu cơ bản trong hoạt
động của doanh nghiệp và là điều kiện cần đủ để góp phần doanh nghiệp tồn tại và
phát triển.
Hoạt động mua hàng và quản trị mua nguyên vật liệu có tầm quan trọng đặc
biệt đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nên việc mua hàng
nguyên vật liệu vật tư đầu vào cho doanh nghiệp cũng góp phần làm cho chi phí sản
xuất của doanh nghiệp có được giảm xuống mức thấp nhất hay khơng thì phụ thuộc
rất nhiều vào hoạt động mua hàng. Hơn nữa, quản trị mua hàng tốt cũng tạo điều
kiện góp phần làm giảm chi phí sản xuất và tăng lợi nhuận của doanh nghiệp.
Chính vì vậy em đã chọn đề tài “Nâng cao công tác quản trị mua hàng nội
địa tại Công ty TNHH TM – DV In Ấn Bao Bì TÍN THÀNH” làm Khóa Luận
Tốt Nghiệp.
* Lý do chọn đề tài (tính cấp thiết của đề tài):
Đây là một dịp tốt để em có thể hiểu rõ hơn về hoạt động quản trị mua hàng
trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh không chỉ dực trên lý thuyết mà cịn thơng
qua thực tế để thực hành. Để nhằm làm nâng cao tác quản trị mua hàng nội địa
trong cơng ty được cải thiện tốt hơn và góp phần giảm thiểu được chi phí đầu vào
cho doanh nghiệp. Đồng thời việc nâng cao tác quản trị mua hàng nội địa trong
cơng ty cũng góp phần làm tăng lợi nhuận trong doanh nghiệp và giúp doanh nghiệp
tồn tại phát triển bền vững hơn trên thị trường.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

1

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

* Mục tiêu nghiên cứu:
Nhìn nhận tổng quan về hoạt động kinh doanh của Cơng ty TNHH TM-DV
In Ấn Bao Bì Tín Thành.
Phân tích thực trạng hoạt động, đưa ra các vấn đế còn tồn tại và nguyên
nhân.
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao công tác quản trị mua hàng.
* Đối tượng nghiên cứu:
Bộ phận vật tư – mua hàng và các Bộ phận phòng ban liên quan đến việc
mua hàng.
* Phương pháp nghiên cứu:
Nhìn nhận tổng quát, tổng hợp, đánh giá và so sánh.
* Phạm vi nghiên cứu:
Nghiên cứu giới hạn trong phạm vi quản trị mua hàng nội địa và số liệu
nghiên cứu được lấy từ năm 2008 đến 2010.
* Kết cấu đề tài bao gồm những nội dung sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận của quản trị mua hàng trong doanh nghiệp.
Chương 2: Thực trạng của công tác quản trị mua hàng tại Công ty TNHH TM-DV
In Ấn Bao Bì Tín Thành.

Chương 3: Một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản trị mua hàng tại Cơng
ty TNHH TM-DV In Ấn Bao Bì Tín Thành.
Do kiến thức về đề tài này còn hạn chế và bản thân em chưa có nhiều kinh
nghiệm, nên chắc chắn khơng thể tránh khỏi các sai sót khi em cố gắng hoàn thành
tốt đề tài này. Em rất mong nhận được sự góp ý của Thầy Cơ và Cơng ty Tín Thành
để bài đề tài này hồn thiện hơn.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

2

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

CHƯƠNG 1:

Khóa Luận Tốt Nghiệp

CƠ SỞ LÝ LUẬN

1.1 Hoạt động mua hàng trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh
1.1.1 Tầm quan trọng của hoạt động và quản trị mua hàng trong sản
xuất kinh doanh
Nguyên vật liệu vật tư là yếu tố quan trọng mà doanh nghiệp sàn xuất thường
xuyên phải sử dụng trong quá trình sản xuất kinh doanh của mình, nên việc mua
hàng theo nhu cầu sản xuất trong doanh nghiệp là một trong những hoạt động cốt
lõi nhằm tạo ra yếu tố đầu vào trong doanh nghiệp một cách đầy đủ, kịp thời, đồng
bộ, đúng quy cách, chủng loại, chất lượng, phù hợp với nhu cầu sản xuất và kế

hoạch sản xuất của doanh nghiệp.
Mua hàng nguyên vật liệu là các hoạt động nghiệp vụ mà các doanh nghiệp
sau khi xem xét, tìm hiểu về các nhà cung cấp để cùng đàm phán, thỏa thuận các
điều kiện mua bán, thanh toán và các nghiệp vụ giao nhận, vận chuyển,...., để cho
lượng hàng hoá mua vào của doanh nghiệp đúng đủ về số lượng, chất lượng, kịp
thời theo tiến độ sản xuất kinh doanh tương ứng với chi phí mua thấp nhất.
Quản trị mua hàng có ý nghĩa quan trọng đối với một doanh nghiệp là phải tổ
chức, quản lý, kiểm soát tốt các hoạt động mua hàng thường xuyên, chặt chẽ để cho
hàng hóa nguyên vật liệu mua vào kịp thời đúng đủ phù hợp với chính sách mua
hàng của doanh nghiệp, như: Giá cả hợp lý, chất lượng đảm bảo,....
1.1.2 Các phương pháp và quy tắc mua hàng trong doanh nghiệp sản
xuất kinh doanh
1.1.2.1 Các phương pháp mua hàng trong doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh
a. Căn cứ vào quy mô mua hàng
Mua hàng theo nhu cầu tình hình sản xuất: Là hình thức mua hàng trong
doanh nghiệp dịch vụ sản xuất thì trước khi xác định nhu cầu mua hàng cần phải
đảm bảo thơng tin chính xác trong báo cáo hàng tồn kho (độ chính xác 99%) thì mới
có thể hoạch định chính xác lượng vật liệu cần cung ứng.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

3

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Lượng hàng thích hợp một lần mua = Lượng hàng theo nhu cầu + Tồn
kho tối thiểu – (Tồn đầu kỳ + Tồn cuối kỳ).
Phương pháp này có ưu điểm sau:
Cơ sở để xác định nhu cầu mua hàng đơn giản. Nhu cầu mua hàng được
xác định xuất phát từ kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp hay của các bộ phận
phòng ban trong doanh nghiệp, lượng tồn kho được giảm thiểu ở mức thấp nhất. Vì
vậy, sẽ tránh được tình trạng ứ đọng vốn, tiết kiệm đựơc chi phí bảo quản, lưu giữ
hàng hố và các chi phí khác.
Q trình mua hàng diễn ra nhanh chóng, thuận lợi nên giúp cho doanh
nghiệp tránh đựơc những rủi ro do biến động về giá, tình hình cung cầu vật tư,....,
thì sẽ giảm thiểu những thiệt hại khách quan gây ra.
Bên cạnh đó mua hàng theo nhu cầu cịn có nhược điểm sau: Vì mua hàng
theo nhu cầu nên hoạt động mua hàng sẽ chịu áp lực rất lớn từ sản xuất, thời gian
cung ứng, chủng loại hàng,..., và chi phí mua hàng thừơng cao, doanh nghiệp không
đựơc hưởng các ưu đãi, chiết khấu khi mua hàng.
Mua hàng theo lô lớn: Mua hàng theo lô lớn là lượng hàng mua một lần
nhiều hơn nhu cầu cần thực tế của doanh nghiệp trong một thời gian nhất định. Bởi
vậy, biết rằng tổng chi phí cho việc nhập hàng sẽ nhỏ nhất khi chi phí lưu trữ hàng
hố bằng với chi phí mua hàng.
Nếu gọi các thông số:
Q

: Sản lượng hàng/01đơn hàng

Q*

: Sản lượng hàng tối ưu/01đơn hàng

D

: Nhu cầu hàng năm

S

: Chi phí đặt hàng

H

: Chi phí tồn trữ/01 đơn vị/01 năm

d

: Nhu cầu ngày

L

: Thời gian vận chuyển đơn hàng (Lead time).

TC

: Chi phí tồn kho.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

4

Lớp 09HQT1

GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Giả thiết Q khơng đổi và số lượng hàng hố dự trữ trong kho bằng Q/2 thì ta
có:

Q

*

=

2 DS
H

TC = H x Q*/2 + D x S/Q*
Công thức này cho ta thấy lượng hàng nhập tối ưu với tổng chi phí thu mua,
bảo quản là thấp nhất.
Từ đó có thể thấy mua theo lơ có những ưu điểm sau:
Chi phí mua hàng có thể giảm được và doanh nghiệp có thể nhận được
những ưu đãi của các nhà cung cấp.
Chủ động chọn được các nhà cung cấp uy tín nên ít gặp rủi ro khi nhập hàng.
Song nó cũng khơng tránh được những nhược điểm phát sinh nhất định đó là:
Phải sử dụng một lượng vốn hàng hoá lớn điều này gây ra những khó khăn
tài chính cho doanh nghiệp, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp
Chi phí bảo quản, bảo hiểm, rủi ro khác liên quan đến hàng hố lớn.
b. Căn cứ vào hình thức mua
Tập trung thu mua: Những doanh nghiệp có quy mơ lớn thường có những
bộ phận chuyên trách thu mua theo nhóm hàng, mặt hàng.

Mua theo ủy thác: Doanh nghiệp ủy thác cho một tổ chức kinh tế khác thực
thiện hoạt động mua nguyên vật liệu.
Liên kết thu mua phân tán tiêu thụ: Các doanh nghiệp cùng liên kết với nhau
cùng thu mua chung một loại nguyên vật liệu vật tư, sau đó phân phối lại theo nhu
cầu mà các bên đã thỏa thuận.
c. Căn cứ vào thời hạn tín dụng
Mua thanh tốn ngay: Theo phương thức này thì khi bên bán giao hàng đã
nghiệm thu đạt thì doanh nghiệp phải làm thủ tục thanh tốn cho bên bán.
Mua hàng thanh tốn có thời hạn: Sau khi bên bán giao hàng đã nghiệm thu
đạt thì hạn thanh tốn sẽ được tính kể từ ngày nhận hàng đạt tương ứng với thời
gian thỏa thuận thanh toán của hai bên.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

5

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Mua hàng trả thanh toán trước: Sau khi ký hợp đồng mua bán hàng hố với
nhà cung cấp thì doanh nghiệp phải trả cọc một khoản tiền, có thể là một phần giá
trị lơ hàng hay tồn bộ giá trị của lô hàng, đến thời hạn giao hàng bên bán sẽ tiến
hành giao hàng cho bên mua.
d. Căn cứ theo nguồn hàng
Mua hàng sản xuất trong nước: Đây là hình thức mua mà mọi hoạt động
mua của doanh nghiệp được tiến hành trong phạm vi một quốc gia. Nguồn hàng đó

được sản xuất trong nước.
Mua hàng nước ngồi có đại lý phân phối trong nước: Đây là hình thức mua
mà mọi hoạt động mua của doanh nghiệp được tiến hành trong phạm vi một quốc
gia. Nguồn hàng đó được sản xuất từ nước ngồi và được phân phối thơng qua đại
lý tại quốc gia đó.
Cùng với cách thức phân loại như trên cịn có nhiều cách phân loại khác:
phân theo mua hợp đồng, mua trực tiếp hay gián tiếp, mua theo hợp đồng hay mua
theo đơn hàng, hay mua lẻ…. Mỗi phương pháp trên đều có những ưu và nhược
điểm riêng nên các doanh nghiệp tuỳ vào thực trạng của mình trong từng thời điểm,
từng giai đoạn nhất định để quyết định nên theo phương thức nào là thuận tiện và
tốt nhất.
1.1.2.2 Các quy tắc đảm bảo mua hàng có hiệu quả
Trên thị trường độc quyền, chỉ có một người bán nguyên vật liệu, nhưng có
rất nhiều người mua loại nguyên vật liệu ấy. Do vậy, người bán tự quyết định giá cả
và lượng hàng hóa bán, người mua khơng có quyền lựa chọn. Ngược lại, trên thị
trường cạnh tranh, có nhiều người cùng mua, bán một loại nguyên vật liệu, những
người bán cạnh tranh với nhau và những người mua cạnh tranh với những người
bán, khơng ai có đủ khối lượng cần thiết để chi phối thị trường. Để bào đảm đạt
những yêu cầu đã đặt ra cho quá trình mua và bào đảm hiệu quả kinh doanh, các
doanh nghiệp cơng nghiệp phải tìm và lựa chọn người bán (nhà cung cấp) thích ứng
cho doanh nghiệp.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

6

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Quy tắc mua hàng của nhiều nhà cung cấp: Doanh nghiệp nên lựa chọn cho
mình một số lượng nhà cung cấp nhất định. Điều đó sẽ giúp cho doanh nghiệp phân
tán được rủi ro từ phía nhà cung cấp. Nếu như doanh nghiệp chỉ mua hàng của một
nhà cung cấp duy nhất hoặc một số ít thì rủi ro xảy ra doanh nghiệp rất cao và rất
khó khắc phục do nguyên nhân khách quan của nhà cung cấp: Thiếu nguyên vật
liệu, cơng nhân đình cơng,…Tuy nhiên, khi thực hiện ngun tắc này các doanh
nghiệp cần lưu ý là trong số các nhà cung cấp của mình nên chọn ra một nhà cung
cấp chính để xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài, bền vững và hỗ trợ lẫn nhau.
Ngược lại, doanh nghiệp cũng cần phải giúp đỡ nhà cung cấp khi họ gặp khó khăn.
Quy tắc ln giữ thế chủ động trước các nhà cung cấp: Người mua sẽ chủ
động thương lượng với người bán hàng với những điều kiện có lợi nhất khi mua
hàng.
1.2 Vai trị và nội dung của quản trị mua hàng trong doanh nghiệp sản
xuất kinh doanh
1.2.1 Mục tiêu và vai trò của quản trị mua hàng trong doanh nghiệp sản
xuất kinh doanh
1.2.1.1 Khái niệm về quản trị mua hàng
Theo cách tiếp cận quá trình: Quản trị mua hàng là quá trình hoạch định, tổ
chức, lãnh đạo và kiểm soát hoạt động mua hàng của doanh nghiệp sản xuất nhằm
đáp ứng nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp.
Theo cách tiếp cận tác nghiệp: Quản trị mua hàng là quản trị bằng các bước
công việc như xác định nhu cầu, tìm và lựa chọn nhà cung cấp, theo dõi và kiểm tra
việc giao nhận, đánh giá kết quả mua hàng nhằm đạt được các mục tiêu đã xác định.
1.2.1.2 Mục tiêu của quản trị mua hàng trong doanh nghiệp sản xuất
kinh doanh
Do mua hàng là khâu cơ bản của hoạt động kinh doanh, và là điều kiện để
hoạt động của doanh nghiệp tồn tại và phát triển, để cơng tác quản trị mua hàng có

hiệu quả thì mục tiêu cơ bản là đảm bảo chất lượng hàng mua và mua hàng với chi
phí thấp nhất.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

7

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Trong các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, hoạt
động mua là động thứ nhất, có quan hệ hỗ trợ với các hoạt động khác:
Kết quả hoạt động mua đảm bảo điều kiện vật chất cho hoạt động sản
xuất của doanh nghiệp.
Nội dung hoạt động mua phụ thuộc vào nhiệu vụ mục tiêu kinh doanh
của doanh nghiệp.
Khả năng thực hiện hoạt động mua phụ thuộc vào khả năng đảm bảo
tài chính của doanh nghiệp.
Hoạt động mua có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp.
Mục tiêu quan trọng trong quá trình mua hàng là mua đúng đủ kịp thời về số
lượng, chủng loại, chất lượng, thời gian và chi phí mua thấp nhất.
Đảm bảo hàng mua phải đủ về số lượng, tránh tình trạng thừa hay thiếu dẫn
đến ứ đọng hàng hoá hay gián đoạn quá trình kinh doanh sản xuất làm ảnh hưởng
đến lưu thơng hàng hố. Nếu lượng mua q nhiều so với nhu cầu sử dụng thì sẽ
gây ứ đọng vốn và cịn làm cho chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng lên, do phải

bỏ thêm chi phí phục vụ cho việc bảo quản các nguyên vật liệu, cho kho bãi của
doanh nghiệp. Tất cả những điều này dẫn đến làm giảm hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp.
Đảm bảo hàng mua phải đúng chủng loại mong muốn và đảm bảo sự đồng
bộ tất cả các loại nguyên vật liệu vật tư cần mua. Đúng chủng loại các yếu tố cấn
mua là u cầu có tính bắt buộc.
Đảm bảo chất lượng hàng mua vào phải phù hợp với quá trình kinh doanh
sản xuất của doanh nghiệp.
Đảm bảo hàng mua phải kịp thời, kịp lúc theo tiến độ sản xuất kinh doanh
cho doanh nghiệp.
Đảm bảo mua hàng với chi phí mua thấp nhất nhằm tạo những điều kiện
thuận lợi góp phần làm giảm giá thành sàn phẩm, để doanh nghiệp có thể cạnh tranh
chiếm vị trí trên thị trường .

SVTH: Vương Ngọc Hoa

8

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Vì vậy, khi xác định mục tiêu mua hàng cần đặt chúng trong các mục tiêu
của doanh nghiệp và tuỳ từng điều kiện sắp thứ tự ưu tiên giữa các mục tiêu mua
hàng đảm bảo cho hoạt động mua hàng đóng góp việc hồn thành các mục tiêu
chung của doanh nghiệp.
1.2.2 Nội dung của quản trị mua hàng trong doanh nghiệp sản xuất kinh

doanh
Để đảm bảo vật tư được cung ứng kịp thời cho nhu cầu sản xuất kinh doanh
và tiết kiệm chi phí thì triển khai có hiệu quả hoạt động mua hàng, cần thực hiện tốt
công tác quản trị mua hàng. Đây là một quá trình phức tạp được lặp đi, lặp lại thành
một chu kỳ.

Đàm phán
và
đặt hàng

Tìm và lựa
chọn nhà
cung cấp

Xác định
nhu cầu

Thỏa mãn

Theo dõi và
thực hiện
giao hàng

Không thỏa mãn

Đánh giá kết quả mua hàng

Sơ đồ 1.1. Quy trình mua hàng trong doanh nghiệp
1.2.2.1 Xác định nhu cầu mua hàng
Lượng mua hàng của doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nhằm phục vụ yêu

cầu sản xuất và dự trữ để đảm bảo quá trình sản xuất tiến hành bình thường. Do
vậy, trước khi mua hàng nhà quản trị phải xác định được nhu cầu mua hàng của
doanh nghiệp trong mỗi thời kỳ thì nhà quản trị phải làm rõ 05 nội dung cơ bản:
Chủng loại nguyên vật liệu vật tư cần mua.
Lượng nguyên vật liệu cần dùng và lượng nguyên vật liệu cần mua.
Tiêu chuẩn chất lượng nguyên vật liệu,

SVTH: Vương Ngọc Hoa

9

Lớp 09HQT1


GVHD: Thạc sỹ Lê Thị Ngọc Hằng

Khóa Luận Tốt Nghiệp

Thời điểm cần nguyên vật liệu
Dự tính chi phí và khả năng bào đảm tài chính để thực hiện mua nguyên vật liệu.
Để xác định cụ thể từng loại hàng mua thì lựa chọn nhà cung cấp, phương
thức mua nhằm đảm bảo đủ số lượng, đúng chủng loại hàng mua, thời gian mua đáp
ứng kịp với kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Cần phân biệt rõ lượng nguyên vật liệu cần dùng và lượng nguyên vật liệu
cần mua. Lượng hàng hóa nguyên vật liệu cần dùng bao gồm lượng cần dùng để
hoàn thành nhiệm vụ sản xuất khối lượng sản phảm theo yêu cấu thị trường và
lượng cần dự trữ cuối kỳ.
Lượng hàng hóa nguyên vật liệu vật tư cần mua được xác định theo công
thức sau:
Vcm = Vcd + (Vd2 – Vd1)

Trong đó:
Vcm

: Lượng hàng hố vật tư thực mua vào trong toàn bộ kỳ sản xuất
kinh doanh.

Vcd

: Lượng hàng hóa vật tư cần dùng trong tồn bộ kỳ sản xuất
kinh doanh.

Vd1

: Lượng dự trữ hàng hóa vật tư đầu kỳ.

Vd2

: Lượng dự trữ hàng hóa vật tư cuối kỳ.

Tiêu chuẩn chất lượng hàng mua thì xác định theo nhu cầu sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Yêu cầu về chất lượng:
Doanh nghiệp phải đưa ra mục tiêu chất lượng đối với hàng mua.
Chất lượng tối ưu hàng hoá đáp ứng tốt nhất phù hợp với nhu cầu sản
xuất và tiết kiệm chi phí.
Thời gian mua phải đáp ứng đúng kịp thời theo hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
Chi phí mua hàng phải phù hợp với chính sách mua hàng và khả năng tài
chính của doanh nghiệp.

SVTH: Vương Ngọc Hoa

10

Lớp 09HQT1