Đề thi học sinh giỏi ngữ văn có đáp án

KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HS GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2009-2010
Môn: Ngữ văn - Lớp 8
Câu 1. (2,0 điểm)
Phân tích để làm rõ cái hay của những câu thơ sau:
- Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu
- Lá vàng rơi trên giấy;
Ngoài giời mưa bụi bay.
(Vũ Đình Liên, Ông đồ)
Câu 2. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn ngắn triển khai luận điểm: Lão Hạc là người cha rất mực thương con.
a. Đoạn văn có độ dài khoảng mươi dòng.
b. Đoạn văn có sử dụng một trong các yếu tố: tự sự, miêu tả, biểu cảm.
Câu 3. (6,0 điểm)
Nói về lòng ghen tị, có người cho rằng: "Giữa lòng ghen tị và sự thi đua có một
khoảng xa cách như giữa tật xấu xa và đức hạnh.", còn Ét-môn-đô đơ A-mi-xi khuyên:
“Đừng để cho con rắn ghen tị luồn vào trong tim. Đó là một con rắn độc, nó gặm mòn khối
óc và làm đồi bại con tim.”
Suy nghĩ của em về vấn đề đó.
HẾ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HS GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2009-2010
Môn: Ngữ văn - Lớp 8
HƯỚNG DẪN CHẤM
I. Hướng dẫn chung
- Giáo viên cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của
học sinh, tránh trường hợp đếm ý cho điểm.
- Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giáo viên cần chủ động, linh hoạt trong việc vận
dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có ý tưởng riêng và giàu chất văn.
- Giáo viên cần vận dụng đầy đủ các thang điểm. Tránh tâm lí ngại cho điểm tối đa. Cần
quan niệm rằng một bài đạt điểm tối đa vẫn là một bài làm có thể còn những sơ suất nhỏ.

- Điểm lẻ toàn bài tính đến 0,25 điểm.
II. Đáp án và thang điểm

T II. Đáp án và thang điểm

ĐÁP ÁN ĐIỂM
Câu 1
Phân tích để làm rõ cái hay của những câu thơ sau trong bài thơ
Ông đồ của Vũ Đình Liên: 2,00
Học sinh cần đặt những câu thơ này trong mạch cảm xúc chung của toàn
bài để thấy được đây là những câu thơ mượn cảnh ngụ tình, miêu tả mà
biểu cảm, ngoại cảnh mà kì thực là tâm cảnh.
+ Phân tích nghệ thuật nhân hóa để thấy được nỗi buồn như lan tỏa sang
cả những vật vô tri vô giác: không người dùng đến giấy đỏ trở nên bẽ
bàng, vô duyên không “thắm” lên được, mực đọng lại bao sầu tủi và trở
thành “nghiên sầu”.
1.00
+ Phân tích nghệ thuật tả cảnh ngụ tình để thấy được bi kịch của ông đồ
và của thời thế: mượn cảnh tàn tạ, buồn bã, ảm đạm lạnh lẽo cảnh vật,
đất trời “lá vàng rơi”, “mưa bụi bay” để nói đến cái lạc lõng, lẻ loi của
ông đồ và của một thời tàn.
1.00
Câu 2
Viết đoạn văn ngắn triển khai luận điểm: Lão Hạc là người cha rất
mực thương con.
2,00
+ Về mặt hình thức: đáp ứng hai yêu cầu của đề (có độ dài khoảng mươi
dòng; có sử dụng một trong các yếu tố: tự sự, miêu tả, biểu cảm); Diễn
đạt trôi chảy, văn phong trong sáng có tính thuyết phục.
1.00

+ Về mặt nội dung: Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm;
Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trình tự hợp lý
để làm nổi bật luận điểm.
1.00
Câu 3
Nói về lòng ghen tị, có người cho rằng: "Giữa lòng ghen tị và sự thi
đua có một khoảng xa cách như giữa tật xấu xa và đức hạnh.", còn
Ét-môn-đô đơ A-mi-xi khuyên: “Đừng để cho con rắn ghen tị luồn
vào trong tim. Đó là một con rắn độc, nó gặm mòn khối óc và làm
đồi bại con tim.”
Suy nghĩ của em về vấn đề đó.
6,00
a. Yêu cầu về kĩ năng:
- Biết vận dụng kiểu bài nghị luận để nêu suy nghĩ về lòng ghen tị.
- Biết sử dụng các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm phù hợp giúp làm rõ
luận điểm trong bài nghị luận;
- Bài viết có kết cấu chặt chẽ, luận điểm rõ ràng, luận chứng tiêu biểu,
lập luận thuyết phục, diễn đạt trôi chảy, văn viết trong sáng.
b. Yêu cầu về kiến thức:
Trên cơ sở những kiến thức đã được học về kiểu văn nghị luận kết hợp
với các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm học sinh nêu suy nghĩ của mình
về lòng ghen tị.
Học sinh có thể tổ chức bài làm theo nhiều cách khác nhau nhưng cần
đáp ứng được những ý cơ bản sau:
- Đặt vấn đề: giới thiệu vấn đề cần nghị luận: lòng ghen tị 1.50
- Giải quyết vấn đề:
+ Nêu khái niệm và các biểu hiện của lòng ghen tị.
+ Phân biệt giữa lòng ghen tị và sự thi đua."Giữa lòng ghen tị và sự thi
đua có một khoảng xa cách như giữa tật xấu xa và đức hạnh."
+ Tác hại của lòng ghen tị. “Đừng để cho con rắn ghen tị luồn vào trong

tim. Đó là một con rắn độc, nó gặm mòn khối óc và làm đồi bại con
tim.”
3.00
- Kết thúc vấn đề:
+ Khẳng định giữa “lòng ghen tị và sự thi đua có một khoảng xa cách”
và giá trị lời khuyên của A-mi-xi.
+ Nêu ý thức trách nhiệm của mình trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo
đức.
1,50
* HS có thể xây dựng hệ thống luận điểm và diễn đạt theo nhiều cách
khác nhau miễn sao đáp ứng được yêu cầu của đề theo những định
hướng trên.
* Giáo viên định điểm bài làm của học sinh cần căn cứ vào mức độ
đạt được ở cả hai yêu cầu: kiến thức và kỹ năng.