Nghiên Ứu Một Số Tính Hất Lưu Biến Ủa Vải Dệt Kim.pdf

Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

MỤC LỤC
MỤC LỤC ....................................................................................................................... 1
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................. 3
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ 4
DANH MỤC BẢNG BIỂU.............................................................................................. 5
DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH, ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ .................................................... 7
MỞ ĐẦU........................................................................................................................ 10
CHƢƠNG I: NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN................................................................ 12
1.1. Giới thiệu về vải và sản phẩm dệt kim .............................................................. 12
1.1.1. Vải dệt kim ................................................................................................ 12
1.1.2. Tính chất của vải dệt kim ......................................................................... 14
1.1.3. Sản phẩm dệt kim trong thực tế ............................................................... 17
1.1.4. Sự biến dạng của vải dệt kim trong quá trình sử dụng ........................... 20
1.2. Tính chất lƣu biến của vải ................................................................................. 20
1.2.1. Khái niệm và định nghĩa sử dụng trong lƣu biến .................................... 20
1.2.2. Hiện tƣợng rão và lơi của xơ dệt .............................................................. 25
1.2.3. Hiện tƣợng rão - lơi của vải ...................................................................... 29
1.3. Kết luận chƣơng 1 .............................................................................................. 46
CHƢƠNG II: NỘI DUNG - PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................. 47
2.1. Mục đích, đối tƣợng và nội dung nghiên cứu.................................................... 47
2.1.1. Mục đích nghiên cứu................................................................................. 47
2.1.2. Đối tƣợng nghiên cứu................................................................................ 47
2.1.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................. 48
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................... 49
2.2.1. Phƣơng pháp xác định chiều dài vòng sợi trong vải ................................ 49
2.2.2. Phƣơng pháp xác định khối lƣợng g/m2 của vải ...................................... 49

2.2.3. Phƣơng pháp xác định mật độ dọc và mật độ ngang............................... 50
2.2.4. Phƣơng pháp xác định sự thay đổi kích thƣớc vải trong q trình rão và
độ phục hồi biến dạng sau quá trình rão ................................................. 50
2.2.5. Phƣơng pháp xác định sự thay đổi kích thƣớc vải trong quá trình lơi và
độ phục hồi biến dạng sau quá trình lơi ................................................... 52
2.2.6. Phƣơng pháp xử lý số liệu thực nghiệm ................................................... 55

1

Tai ngay!!! Ban co the xoa dong chu nay!!! 17062857911501000000 bffd5c8


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

3.1. Kết quả nghiên cứu ............................................................................................ 66
3.2. Bàn luận ............................................................................................................. 66
3.2.1. Phƣơng trình hàm nội suy ........................................................................ 66
3.2.2. Sự rão và phục hồi rão của vải dệt kim.................................................... 69
3.2.3. Sự lơi và phục hồi lơi của vải dệt kim ...................................................... 88
KẾT LUẬN.................................................................................................................. 112
HƢỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ....................................................................... 115
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 116
PHỤ LỤC

2

Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

LỜI CẢM ƠN
Thi gian qua, i s ng dn nhing viên và khích l ca cơ TS.
Chu Di u khoa hc. Ti
nay, a mình vi nhng kt qu nhnh.
Em xin chân thành c, Phịng Thí nghim Hóa Dt
-  i hc Bách khoa Hà Ni và Công ty TNHH mt thành viên Dt kim
 em thc hin lu
E    gng hc hi, trau di kin thc  thc hin và hoàn thành
lu. Tuy nhiên, do thng có hn và bn thân cịn nhiu hn ch trong
q trình nghiên cu, em rt mong nhc s góp ý ca các thy cô giáo và bn
bè.

3


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

LỜI CAM ĐOAN
Tác gi  thí nghic thc hin ti phịng thí nghim
Vt liu Dt may - ng i hc Bách Khoa Hà Ni. Toàn b ni dung và kt
qu c trình bày trong lu nghiên cu và t trình bày i s
ng dn ca TS. Chu Di, không sao chép các tài liu khác. Tác gi xin

chu trách nhim hồn tồn v nhng ni dung, hình     t qu
nghiên cu trong lu
Hà Ni, ngày 20 tháng 09 
Ngƣời thực hiện

Đàm Thị Huyền

4


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

DANH MỤC BẢNG BIỂU


Bu trúc ca vi



H s r gia bin dng rão (%) và thi gian (phút) trong thí
nghim rão



H s   r gia ng lc (N) và thi gian (phút) trong thí
nghi



Các h s c    c h     
bình ti thi  ng ca các mu thí nghim  ng dc
(P=3N)



Các h s c    c h     
bình ti thi  ng ca các mu thí nghi  ng ngang
(P=1N)



Các h s c, phc hi  
ti thing ca các mu thí nghing dc



Các h s c, phc hi  
ti thing ca các mu thí nghing ngang



S c ca 5 mu vi Sing dc trong quá
trình rão



S phc h c ca 5 mu vng dc sau quá

trình rão



Giá tr bin dng (%) ti các thm: t ti (P=3N), b ti và phc hi
sau 48h so vi chiu ca 5 mu vi Single theo ng dc

 Giá tr bin dng (%) ti các thm: t ti (P=3N), b ti và phc
hi sau 48h so vi chiu ca 5 mu vi Rib theo chiu dc
 Giá tr bin dng (%) ti các thm: t ti (P=3N), b ti và phc
hi sau 48h so vi chiu dài ban u ca 5 mu vi Interlock theo
ng dc
 Giá tr bin dng (%) ti các thm: t ti (P=1N), b ti và phc
hi sau 48h so vi chiu ca 5 mu vi Single theo ngang

5


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

 Giá tr bin dng (%) ti các thm: t ti (P=3N), b ti và phc
hi sau 48h so vi chi   u ca 5 mu v   ng
ngang
 Giá tr bin dng (%) ti các thm: t ti (P=3N), b ti và phc
hi sau 48h so vi chi   u ca 5 mu vi Interlock theo
ng ngang
 H s rão ca các mu vi (=240)

 Các mc ng lc a 5 mu vng dc
 Giá tr bin dng (%) ti thm b ti trng và sau 48h phc hi so
vi chiu ca 5 mu vi Single ng dc
 Các mc ng lc a 5 mu Ring dc
 Giá tr bin dng (%) ti thm b ti trng và sau 48h phc hi so
vi chiu ca 5 mu vi Rib ng dc
 Các mc ng lc a 5 mu vi Interlock ng
dc
 Giá tr bin dng (%) ti thm b ti trng và sau 48h phc hi so
vi chiu ca 5 mu vng dc
 Các mc ng lc a 5 mu vi ng
ngang
 Giá tr bin dng (%) ti thm b ti trng và sau 48h phc hi so
vi chiu ca 5 mu vi Single ng ngang
 Các mc ng lc a 5 mu vng
ngang
 Giá tr bin dng (%) ti thm b ti trng và sau 48h phc hi so
vi chiu ca 5 mu vi Rib ng ngang
 Các mc ng lc a 5 mu vi Interlock ng
ngang
 Giá tr bin dng (%) ti thm b ti trng và bin dng phc hi
so vi chiu ca 5 mu vng ngang

6


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH, ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ
Hình 1.1.

Cu trúc mt s loi vi dt kim

Hình 1.2.

Cu trúc ca mt vịng si

Hình 1.3.

Mt trái vi single

Hình 1.4.

Mt phi vi single

Hình 1.5.

Hình v cu trúc vi Rib 1x1

Hình 1.6.

Hình v cu trúc vi Interlock 1x1

Hình 1.7.

ng cong rão

Hình 1.8.



Hình 1.9.

Thm T,   0

Hình 1.10. Bi bin dng  ti trng
Hình 1.11.  giãn tồn phi vng chu trng t
hc chun  u ki  m 65% và nhi  210C. Ti trng khơng
 108dyn/cm2
Hình 1.12. S i ti tri
Hình 1.13. S rão c    u kin nhit   60% và 210C [3]. Các
ng cong thc hin  các ti trng 2,6.108; 3,9.108; 5,2.10 8; 6,5.10 8;
7,9.108; 10,5.10 8; 13,1.108 dyns/cm2
Hình 1.14. ng cong rão ch o ca nylon 66   m 30% và nhi 360C.
Tng hp t nhing cong rão riêng bit 2, 4, 6, 8, 12 và 15, 20 và
25 x 10 8 dyn/cm2
Hình 1.15. T l c tính tr thi gian ( giãn tc thi (
i vi
nylon 66   m 30% và 36 0C.
Hình 1.16. 
Hình 1.17. n ca rek
Hình 1.18. King cong phc hi
i ca vi khơng dt PP
Hình 1.19. Mơ hình maxwell phi tuyn m rng
Hình 1.20. Din bin quá trình rão

7

Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

Hình 1.21.  thc hin quá trình rão và phc hi rão
Hình 1.22. Chu k thí nghim rão và rão phc hng trong nghiên cu
Hình 1.23. ng cong bin dng rão ca vi khơng dt Polyester
Hình 1.24. ng cong rão và phc hi rão ca mu th
Hình 1.25. Mơ hình Kelvin mc ni tip vi mt lị xo
Hình 1.26. Mơ hình ba phn t ca Eyring
Hình 1.27. ng cong rão phù hp mơ hình Kelvin mc ni tip vi mt lị xo t
d liu thc nghim si
Hình 1.28. ng cong rão phù hp mơ hình Eyring t d liu thc nghim si
Hình 2.1.

n t

Hình 2.2.

Dng c thí nghim rão

Hình 2.3.

Thit b thí nghi

Hình 3.1.

ng cong rão và phc hi rão ca 5 mu vng dc

Hình 3.2.

Bi  so sánh bin dng ca 5 mu v   ng dc sau
quá trình rão

Hình 3.3.

ng cong rão và phc hi rão ca 5 mu vi ng dc

Hình 3.4.

Bi so sánh bin dng ca 5 mu vng dc sau quá
trình rão

Hình 3.5.

ng cong rão và phc hi rão ca 5 mu vng dc

Hình 3.6.

Bi so sánh bin dng ca 5 mu vng dc sau
quá trình rão

Hình 3.7.

ng cong rão và phc hi rão ca 5 mu vng ngang

Hình 3.8.

Bi so sánh bin dng ca 5 mu v
quá trình rão

Hình 3.9.

ng cong rão và phc hi rão ca 5 mu v

Hình 3.10. Bi so sánh bin dng ca 5 mu vi Rib ng ngang sau quá
trình rão
Hình 3.11. ng cong rão và phc hi rão ca 5 mu vi Interlock ngang

8


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

Hình 3.12. Bi so sánh bin dng ca 5 mu v ng ngang
sau quá trình rão
Hình 3.13. c ha 5 mu vi Single ng dc
Hình 3.14. Các mc ng lc ca các mng d
Hình 3.15. Bi  so sánh bin dng trong quá trình phc hi ca 5 mu vi
Single ng d
Hình 3.16. c ha 5 mu vi Rib ng dc
Hình 3.17. Các mc ng lc ca các mng d
Hình 3.18. Bi so sánh bin dng trong quá trình phc hi ca 5 mu vi Rib
ng dc 

Hình 3.19. c ha 5 mu vng dc
Hình 3.20. Các mc ng lc ca các mu Inteng dc trong quá trình

Hình 3.21. Bi  so sánh bin dng trong quá trình phc hi ca 5 mu vi
ng d
Hình 3.22. và phc hca 5 mu vi Single ng ngang
Hình 3.23. Các mc ng lc ca các mu Single the
Hình 3.24. Bi  so sánh bin dng trong quá trình phc hi ca 5 mu vi
ng 
Hình 3.25. và phc hca 5 mu vi ng ngang
Hình 3.26. Các mc ng lc ca các mu Rib ng ngang 
Hình 3.27. Bi so sánh bin dng trong quá trình phc hi ca 5 mu vi Rib
ng 
Hình 3.28.    và phc h  ca 5 mu vi   ng
ngang
Hình 3.29. Các mc ng lc ca các mu Interlock 
Hình 3.30. Bi  so sánh bin dng trong quá trình phc hi ca 5 mu vi


9


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

MỞ ĐẦU
Là mt trong nhng ngành công nghip phát trin sm nht trên th gii
  n nay ngành công nghip dt may vn không ngng phát trin. Vì

ngành Dt-May thuc nhóm ngành cơng nghip tiêu dùng, sn phm ca ngành
phc v trc tip cho nhu cu tiêu dùng c  i. Vi s phát trin không
ngng ca xã hi thì nhu ci ci v trang phg ngày càng
i ta không mc qun áo vi m d
c th c hong ngh thun áo khơng ch  p
mà cịn th hin cái tơi, phong cách, cá tính ci mc. Và vi dt kim là mt
trong nhng sn phm. Tính t
17 t tn sn phm d  c sn xut, chim khong mt phn ba tng sn
phm may mc trên toàn th gii. Chng loi sn phm dng, gm
qun áo mc ngồi, qun áo mc lót, qun áo th 
Vi và sn phm dt kim th hin nhim so vi các loi vt liu dt khác.
  i b        i, xp, mm và thống khí. Tuy
nhiên bên cnh nhm, vi và sn phm dt kim cịn tn tm ln
là khơng  nh v  c. Nhiu sn phm b    c và bin
dng ch sau mt thi gian s dng ngn.
 Vit Nam, các sn phm d tr trong tng sn
ng hàng dt may c ng nhu cu nu xut khu
ngày càng cao. Sn phm dc may mc ch yu là các mt hàng
nhm to sn phm chng cao và ít b bin dc bit là cơng ngh dt cịn
gp nhi
  Nghiên cứu một số tính chất lưu biến của vải dệt kim c tin
hành vi mc tiêu chính là: Nghiên cu s rão và s a mt s loi vi dt kim
nhm tìm hiu s bin dng ca vi dt kim trong quá trình sn xut và s dng.
Kho sát ng ca kiu dt, thông s công ngh vu kin ti trng t
 a vi dt kim vi mong mu  lý thuyt, giúp

10


Luận văn Thạc sĩ khoa học

Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

làm ch t    t k cơng ngh dt v    c, góp
phn to sn phm dng cao.
Nhng ni dung chính trong lum:
u tng quan
  gii thi c v vi và sn phm d 
khái ni dn. Nhng nghiên cu t
cp ti hi và hing rão ca vt liu d- a
vi và các yu t ng.
u
ng nghiên cu ca lui vi dt kim ph bin nh
Single, Rib 1x1 và Interlock dt t si bơng.
 dng trong lum:
- nh chiu dài vịng si trong vi.
- nh trng g/m2 ca vi.
- nh m dc và m ngang.
- nh s c vi trong 
phc hi bin dng sau quá trình rão.
- nh s c v
phc hi bin d.
t qu nghiên cu và bàn lun
Các kt qu nghiên cu lý thuyt ca lun  c trình bày và các kt
qu thc nghi c x lý bng phn mm Maple 16 d    toán hc
i thi bàn lun và so sánh các kt qu. 
này có hai ni dung chính là:
- Hing rão và phc hi rão ph thuc vào chiu dài vòng si và cu trúc vi.
- Hic h thuc vào chiu dài vòng si và cu trúc vi.

11


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

CHƢƠNG I: NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN
1.1. Giới thiệu về vải và sản phẩm dệt kim
1.1.1. Vải dệt kim
1.1.1.1. Khái niệm:
Vi dt kim là mt sn phm dng tm c to ra bi s liên kt các vòng si
vi nhau theo mt qui lut nhnh.

Single

Rib 1x1

Interlock

Hình 1.1. Cu trúc mt s loi vi dt kim
Vi dc to nên t mt hoc nhiu si bng cách to thành các vòng
ri liên kt các vòng si vi nhau.  cu trúc nh nht ca vi dt kim là vịng
si.
1

2

3

Hình 1.2. Cu trúc ca mt vịng si.
Vịng si trong vi có dng c  c chia ra làm ba
phn (hình 1.2): cung kim 1, tr vòng 2 và cung platin n liên h) 3 hay còn
c gi là chân vòng 3.

12


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền
Chiu dài vịng si l c tính :

l = chiu dài cung kim + 2 ln chiu dài tr vòng + 2 ln chiu dài cung platin (1.1)
Hàng vòng là mt hàng các vòng si liên kt theo chic to ra bi
các kim lin k nhau trong cùng mt chu k to vòng.
Ct vòng là mt ct theo chiu dc các vòng sc lng vng
do cùng mt kim to ra qua các chu k to vòng liên tip.
Rappo kiu dt là s hàng vịng ít nht (rappo dc, kí hiu Rd) hoc s ct
vịng ít nht (rappo ngang, kí hiu Rn t t sp xp các phn t n
ca kiu dc lp li.
M ngang là s ct vòng trên m chiu dài tính theo chiu ngang
ca vi. N chiu dài là 100 mm, m c kí hiu là Pn
(ct vòng/ 100 mm); n chiu dài là 1 inch, m c kí
hiu là wpi (wales per inch  ct vòng/inch).
M dc là s hàng vòng trên m chiu dài tính theo chiu dc ca
vi. N chiu dài là 100 mm, m dc kí hiu là Pd (hàng

vịng/ 100 mm); nu  chiu dài là 1 inch, m dc kí hiu là
cpi (courses per inch hàng vịng/inch).
i (kí hiu là ) là t s gia chiu dài vịng sng kính
si.
H s  (kí hiu là C) là t s gia m ngang và m
dc ca vi.
1.1.1.2. Phân loại:
 t to vi, vi dc phân thành hai nhóm ln:
- Vi d
+ Các vòng si liên kt vng ngang.
+ Mng do mt si to thành.
+ Các vòng si trong mt c to thành ni tip nhau trong quá
trình dt.
- Vi dc:

13


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

+ Các vòng si liên kt vng dc hong chéo.
+ Mc to thành t mt hay nhiu h si và mi h sng
ch to ra mt vòng si ca hàng vòng.
+ Tt c các vòng si ca mc tng lot.
 Theo thit b dt, vi dc chia thành 2 nhóm:
- Vi vc dt trên máy mng kim, có hai mt khác
c gi là vi mt mt phi.

- Vi kép: là các loi v c d    ng kim. Hai mt vi có
ngoi quan khá ging nhau. Nu ngoi quan ca hai mt vi ging mt phi
ca vi hai mt phi. Nu ngoi quan ca hai mt vi ging
mt trái ca vi hai mt trái.
 Theo Tiêu chun Vit Nam TCVN 3879  83, vi d  c chia thành ba
nhóm ln:
- Nhóm ki   n: bao gm nhng ki   n nht có cu to
khác nhau. Mi ki  n bao gm nhng vòng si gic
liên kt theo mt quy lut nhnh. S to vịng ca các kin theo
n nht.
-

Nhóm kin xut: bao gm nhng kic nhiu) kiu
n cùng loi tp hp thành bng cách sp xp xen gia hai ct vòng
(hoc hai hàng vòng) k nhau ca kin th nht vi mt hoc nhiu
ct (mt hoc nhiu hàng vòng) ca kin th hai.

- Nhóm kio hoa: bao gm các kic to nên trên nn ca các
kin và kiu dn xut bi cu to ca vòng si hoc
thêm si ph hoc dùng màu sc khác nhau, hoi q trình to vịng
và gia cơng hóa lý sau khi d mnh vi có hiu ng to hoa rõ rt.
1.1.2. Tính chất của vải dệt kim
Vi dt kim có cu to t s liên kt vịng si theo mt qui lut nhnh. S
bii qui lut liên kt vòng si to hành nhiu ki m
cu to cho thy vi dt kim có nhng tính cht s d

14


Luận văn Thạc sĩ khoa học

Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền
- B mt thống, mm, xp.

- Tính co giãn - i tt, khi chu lc tác d giãn ca vi lu
so vi si dt.
- Gi nhit tt mà không cn tr    i cht gi   và mơi
ng xung quanh.
- Tính thm thu tt và to cm giác mc d chu.
- Tính v sinh trong may mc tt, ít nhàu, d bo qun và git sch.
- m lnt vịng.
1.1.2.1. Tính chất cơ học
Các tính chc hình thành nên mt nhóm tính cht ca vi có s ng
ln nht, chi phi và quy s dng ca
vi.
a. Khng riêng ca vi
 t thông s k thut quan trng ca vi, biu l   dng
ca vi mà còn cho bing nguyên vt liu tiêu hao cho 1 m2 vi và tính kinh t
ca q trình sn xut.
b. Tính cht bin dng ca vi dt kim:
- Bin dn dng kéo ca v b t
có th nh thơng qua các quá trình th kéo mt chiu hay hai chiu.
- Bin dng u n dng un ca vi, mu th có
th c gây ti bng momen un ngang hoc bng lc nén trong mt phng
vi (nén chí     n dng un rt quan trng, nó nh
ng trc tin nhiu tính cht s dng ca v mm m nhàu,
 
- Kh n un ca vi dt kim khá nhng nh i vi dt thoi
do tr ng lên si trong vi dt kim và vi dt thoi khác nhau. Khi vi

chu tác dng ca momen un, si dt thoi chu bin dng un còn si dt kim
chu bin dng xo cng xon ca si nh  cng un.

15


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

- Bin dt: M c tiính cht bin dng
t ca vi dt kim trong nhing hc quan tâm nghiên cu
.
c. Tính c ca vi dt kim
Tính kém nh v c là mt trong nhm ln ca vi
dt kim. Hình dng ca các sn phm dt k  ng t  i theo
thi gian. Trong q trình gia cơng và s dng, vi dt kim tri qua hàng lot các
trng thái khác nhau.
- Trong quá trình dt trên máy: Vi luôn trong trng thái bt ng b
co nên các thơng s hình h i theo.
- Vi xung máy: Vi xung máy d   ng thái    i trng thái hi phn hi phc khô, mi s i v hình
dc s khơng xy ra ch u kin tn ti ca vi không
i.
- Vi sau hi pht: Sau hi pht, vi vn còn  trong trng thái nh
 m hi ph.
- Trng thái hi phc hoàn toàn ca vi là mt trng thái duy
nht mng nn dng cc tiu trong vi.
ng ca tr lc không ch làm cu trúc vi b bin dng do ngay trong
quá trình dt mà cịn to ra mt s ng vơ cùng ln trng thái hi phc hoàn

toàn khác nhau ca vi. Tuy nhiên, các thơng s hình hc vi ca các trng
thái hi phc khác nhau này li h
d. Tính tut vịng ca vi dt kim
m ln ca vi dt kim. Nó ng xu
khơng ch n các tính cht gia cơng mà cịn n các tính cht s dng
ca vi. Ngun nhân gây tut vòng là do các biên tut vòng hoc si b t và vi
phc cung cng cn thi tháo tut vịng si. Tính tut vịng có
th c hn ch bng s la chn hp lý v nguyên liu dt, cu trúc và các thông
s k thut ca vi hoc b nh hình v khc phc trit

16


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

 tính tui ta dùt
dính,...
e. a vi dt kim
Khơng phi tt c các loi vi d  
Tính chc biu hin rõ nht  vi mt mt phi. Các loi vi kép vi hai
mt vi ging nhau h a vc to ra
bi ni lc bin di ca si.
f. Tính kéo rút si ca vi dt kim
 vi dt kim, tính kéo rút si biu hin rõ r i vi dt thoi. Hin
ng này xy ra nhing gây cho vi các dng li v cu trúc rt khó khc
phc. Nguyên nhân gây ra hing này:
- Tr lc chng li s kéo rút si ra t vi.

- Xác sut xy ra s ng mc ngu nhiên ca vi vào các vt kéo và hin
ng kéo rút si ra t vi.
1.1.2.2. Các tính chất khác của vải dệt kim.
Các tính cht nhin ca vi dt quan trng. Các tính cht
này chu ng ca nguyên liu s dng và cu trúc vi. Chúng ng xu
n các tính ch       t s dng ca vi. Vi dt kim
c kt hp vi mt s loi v t, tính cách
n.
1.1.3. Sản phẩm dệt kim trong thực tế
Vi các tính cht s d i, xp, thống khí, vi dt
c ng d sn xut hàng may mc, gm 5 loi mt hàng chính
 hàng mc lót; hàng mc ngồi; bít tt    n
phm trang trí. Mi loi mt hàng lc chia thành nhiu nhóm sn phm c
s dng tùy theo nguyên liu dt, công dng ca sn phng s dng, kiu
   c sn phm, cu to vi và màu sc. Ngồi ra, vi dt kim cịn
c s dng nhi thut và y t 

17


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

Vi dt kim gia công thành sn phm vi d      
      ct may (qun áo lót, qun áo mc ngồi),
t nnh hình  mc ngồi) nh hình (bít
tn phm trang trí).
Vải dệt kim ở Việt Nam:

Vit Nam sn xut c v         i  c
kém ph bii mt hàng ch yu là màn tuyn. Vc
s d ct may các mt hàng mc lót và mc ngồi.
Vi dn là: Vi mt mt phi (vi Single), vi
hai mt phi (vi Rib), vi hai mt trái.
Và hai loi vn xut là: Dn xut ca vi mt mt phi, dn xut
ca vi hai mt phi (vi Interlock).
Trong s các loi v   c ta sn xut, ph bi   là vi
Single, vi Rib và vi Interlock. Loi si dng dùng là si bông.
1.1.3.1. Vải Single

Hình 1.3. Mt trái vi single

Hình 1.4. Mt phi vi single

Vi single là loi vi n và n nht trong s các loi vi
dt kim.
Các vòng si trong vc sp xp theo mng nhnh. Nhìn vào hình
v mt phi vi Single (hình 1.4): Mi vịng si  i li lng qua vòng
si  ng t mt phi xung mt trái. Do s sp xng
ca các vòng si nên vi có hai mt hồn tồn khác nhau. Mt phi là tp hp các
tr vòng, m phn x ánh sáng tt v Mt trái là

18


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền

tp hp các cung vòng nên xù và xp, to cm giác mm mp xúc vi
da. Kh  phn x ng tt phi.
Thc t, khi thit k sn phm, mt php  quay ra ngoài
mt trái t  m x  c quay vào trong. V  c
ng dng trong các mt hàng mc lót, m
1.1.3.2. Vải Rib

Hình 1.5. Hình v cu trúc vi Rib 1x1
Trên vi, mi hàng vịng do mt si to thành, lt có mt s vòng phi
ri ln mt s vòng trái c th xen k ng, c mt s ct vòng phi
ln mt s ct vòng trái c th xen k nhau.
Các ct vịng phi và trái khơng nm trên cùng mt mt phng. Cung platin ti
ch ni vòng phi vi vòng trái b un t mt này sang mt kia ca vi, làm cho si
b xon. Ni li ca si làm các cung platin ni vịng phi và vịng trái có
 ng quay, nm trên các mt phng vng góc vi mt vi, làm cho các ct
vòng khác loi dn sát li vi nhau, mt trái ca các vòng si quay vào tron, ch có
các mt phi ca vịng s hai mt vi ta ch nhìn thy
các ct vịng phi ta gi loi vi này là vi hai mt phi.
Vc ký hiu là Rib (a+b); Rib a:b hoc Rib an
t là s ct phi và s ct trái trên mt vc là mt phi) trong phm
vi mt Rappo kiu dt.
Vc ng dng trong các mt hàng mc ngoài (qun áo thi
trang, qun áo th thao).

19


Luận văn Thạc sĩ khoa học
Trường ĐH Bách Khoa Hà Nội

Đàm Thị Huyền
1.1.3.3. Vải Interlock

Hình 1.6. Hình v cu trúc vi Interlock 1x1
V  c to thành t hai thành phn vi Rib. Hai thành phn vi
Rib này khơng có vịng si nào chung, khơng có hàng vịng hay ct vòng nào
chung. Chúng liên kt v to vi Interlock bng các cung platin cài xuyên
ln qua nhau t mt này ti mt kia ca vi. Cu trúc v  i
xng qua mt phng trung gian.
Vc s d may các mt hàng mc bit
là các sn phm gi n áo th thao.
1.1.4. Sự biến dạng của vải dệt kim trong quá trình sử dụng
Vi dc to nên t mt hoc nhiu si bng cách to thành các vòng
ri liên kt các vịng si vi nhau. Trong vi, các vịng si có d ng cong
không gian. So vi vi dt thoi v mt cu trúc ta thy vi dt thoi do hai h si dc
i nhau to thành, c hai h si trong vu  trng thái
gi thng, mi h su gm rt nhiu si sp xp song song nhau.
Dm cu ti dt kim có cu trúc kém cht ch i
dy, vi dt kim xp, m
vi vi du trúc kém cht ch, vi và sn phm dt kim
m ln là kém c và rt d b bin dng.
Bin di là yu t ln nht ca các bin dng  sn phm dt kim.
S xut hin và mn dn ni lc bên trong ca
sn phm dt kim.
1.2. Tính chất lƣu biến của vải
1.2.1. Khái niệm và định nghĩa sử dụng trong lƣu biến
1.2.1.1. Tải trọng

20