Bài giảng chuẩn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ sở ( combo 6 module )

BÀI GIẢNG
CHUẨN KỸ NĂNG SỬ DỤNG
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CƠ SỞ

02/19/2024

1


NỘI DUNG
 MODULE 1: HIỂU BIẾT VỀ CNTT CƠ BẢN
 MODULE 2: SỬ DỤNG MÁY TÍNH CƠ BẢN
 MODULE 3: XỬ LÝ VĂN BẢN CƠ BẢN
 MODULE 4: SỬ DỤNG BẢNG TÍNH CƠ BẢN
 MODULE 5: SỬ DỤNG TRÌNH CHIẾU CƠ BẢN
 MODULE 6: SỬ DỤNG INTERNET CƠ BẢN

02/19/2024

2


MODULE 1:
HIỂU BIẾT VỀ CNTT CƠ BẢN

02/19/2024

3


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng

máy tính
• Phần cứng: Máy vi tính và thiết bị cầm tay thơng
minh
– Máy tính, cũng gọi là máy vi tính hay máy điện
toán, là những thiết bị hay hệ thống dùng để tính
tốn hay kiểm sốt các hoạt động mà có thể biểu
diễn dưới dạng số hay quy luật lơgic
– Biết máy tính cá nhân, thiết bị di động cầm tay như
điện thoại di động, điện thoại thông minh
(smartphone), máy tính bảng (tablet)
– Cơng dụng: Tớc đợ cao, chính xác, Lưu trữ lớn, Tự
động hóa, Tiết kiệm chi phí.
02/19/2024
4


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
• Phần cứng: Máy vi tính và thiết bị cầm tay thơng minh
– Các thành phần phần cứng:
• Bo mạch chính (mainboard): liên kết tất cả linh
kiện và thiết bị ngoại vi
• Bộ xử lý trung tâm: điều khiển và thực hiện
chương trình
• Thiết bị nhập, xuất: dùng để nhập và xuất dữ liệu
• Bộ nhớ : dùng để lưu trữ. Có 2 loại:
– Bộ nhớ trong: lưu trữ tạm thời dữ liệu đang xử
lý
– Bộ nhớ ngoài: lưu trữ dữ liệu lâu dài
02/19/2024

5


02/19/2024

6


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
•

Phần mềm:
–
Phân loại: có 2 loại:
•
Phần mềm hệ thống: là những chương trình cung cấp các dịch vụ theo
yêu cầu của các chương trình khác trong quá trình hoạt động của máy
tính và tạo ra mơi trường làm việc cho các phần mềm khác
•
Phần mềm ứng dụng là những phần mềm máy tính dùng để giải quyết
những cơng việc thường gặp như soạn thảo văn bản, xử lí ảnh, trị
chơi, quản lí học sinh,…
–
Lập trình là sử dụng một cấu trúc dữ liệu và các câu lệnh của một ngơn
ngữ lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu và diễn đạt thuật toán
–
Phần mềm thương mại, là phần mềm trả tiền (payware), là phần
mềm được sản xuất nhằm mục đích bn bán hoặc phục vụ cho các mục
đích thương mại

–
Phần mềm nguồn mở là những phần mềm được cung cấp dưới cả dạng mã
nguồn, khơng chỉ là miễn phí về giá mua mà chủ yếu là miễn phí về bản
02/19/2024quyền
7


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
• Hiệu năng máy tính
– Tốc độ bộ xử lý trung tâm
– Dung lượng RAM
– Tốc độ ổ cứng
– Vai trò bộ xử lý đồ họa: là một bộ vi xử lý chuyên
dụng nhận nhiệm vụ tăng tốc, xử lý đồ họa cho bộ
vi xử lý trung tâm CPU
Khi chạy nhiều ứng dụng đồng thời sẽ làm ảnh
hưởng đến hiệu năng của máy cho nên cần tắt
những ứng dụng mà ta không dùng đến.
02/19/2024

8


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
•

Mạng máy tính và truyền thơng
– Khái niệm: Là một tập hợp các máy tính được kết nối theo một phương

thức nào đó sao cho chúng có thể trao đổi dữ liệu và dùng chung thiết bị
– Vai trị: đóng vai trò quan trọng, đặc trưng là mạng internet
– Phân loại mạng máy tính
•
Mạng cục bộ (LAN - Local Area Network): kết nối các máy tính ở
gần nhau, thường là trong một tịa nhà, cơng ty, trường học,…
•
Mạng diện rộng (WAN - Wide Area Network): kết nối các máy tính
ở cách nhau những khoảng cách lớn. Mạng diện rộng thường lien
kết các mạng cục bộ.
– Mơ hình khách chủ (Client -Server)
•
Máy chủ là máy tính đảm bảo việc phục vụ các máy khách bằng
cách điều khiển việc phân bố tài ngun nằm trong mạng với mục
đích sử dụng chung
•
Máy khách là máy sử dụng tài nguyên do máy chủ cung cấp
02/19/2024
9


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
• Mạng máy tính và truyền thơng
– Khái niệm truyền dữ liệu trên mạng: Các máy tính
trong mạng hoạt động và trao đổi với nhau được là
do chúng dùng chung bộ giao thức truyền thông.
– Tốc độ truyền và các số đo: Bps, Kbps, Mbps,
Gbps
– Băng thông (Bandwidth) là số lượng dữ liệu được

chuyển từ nơi này tới nơi khác trong một thời điểm
nhất định, thông thường đơn vị đo sẽ là Mbps hay
là Gbps
02/19/2024

10


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
• Mạng máy tính và truyền thơng
– Phương tiện truyền thông (media) là việc vận dụng các khả
năng, sử dụng những phương tiện, những công cụ nhân tạo
để diễn tả và chuyển tải những thơng tin. Có 2 loại:
• Kết nối có dây:
– Phương tiện truyền thơng: Cáp mạng có thể là cáp
đồng trục, cáp xoắn đôi, cáp quang, …
– Kiểu bố trí các máy tính trong mạng: Kiểu thẳng,
vịng, hình sao
• Kết nối khơng dây:
– Phương tiện truyền thơng: Sóng radio, bức xạ hồng
ngoại, sóng truyền qua vệ tinh
02/19/2024

11


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
• Mạng máy tính và truyền thơng

– Internet là mạng máy tính khổng lồ, kết nối hàng triệu
máy tính, mạng máy tính trên khắp thế giới và sử dụng bộ
giao thức truyền thông TCP/IP..
– Mạng nội bộ (Intranet) là mạng dùng trong nội bộ tổ chức,
cũng dùng giao thức TCP/IP của Internet. Thông thường,
 chỉ những ai được cho phép (nhân viên trong tổ chức)
mới được quyền truy cập mạng nội bộ này
– Mạng mở rộng (Extranet) là mạng nội bộ nhưng cho phép
một số đối tượng ngoài tổ chức truy cập với nhiều mức độ
phân quyền khác nhau. Mạng mở rộng giúp tổ chức liên
hệ với đối tác tiện lợi, nhanh chóng, kinh tế hơn.
02/19/2024

12


1.1: Kiến thức cơ bản về máy tính và mạng
máy tính
•

Mạng máy tính và truyền thơng
–
Tải các nội dung từ mạng xuống (download) và tải các nội dung lên mạng
(upload)
–
Dịch vụ kết nối internet:
•
Dịch vụ kết nối Internet trực tiếp (ví dụ leased-line): Đối với những tổ chức
có nhu cầu kết nối Internet tốc độ cao, ổn định có thể thuê dịch vụ kết nối
trực tiếp

•
Dịch vụ kết nối Internet gián tiếp: Điển hình như dịch vụ kết nối Internet
thơng qua dialup. Với dạng thức dịch vụ này, người sử dụng kết nối Internet
sử dụng đường dây điện thoại và không thường xuyên kết nối tới Internet,
người sử dụng sẽ ngắt kết nối khi khơng cịn nhu cầu
•
Dịch vụ kết nối Internet tốc độ cao (ADSL): Đây là dạng thức kết nối
Internet sử dụng đường dây điện thoại nhưng có tốc độ kết nối Internet cao
và là kết nối liên tục, tức mạng của tổ chức được luôn luôn kết nối tới
Internet (always-on)
–
Phương thức kết nối internet: đường dây điện thoại, điện thoại di động, cáp,
không dây, vệ tinh.
02/19/2024
13


1.2: Các ứng dụng của công nghệ thông tin
– truyền thơng (CNTT – TT)
• Một số ứng dụng cơng và ứng dụng trong kinh doanh
– Các dịch vụ internet khác nhau dành cho người dùng:
• Thương mại điện tử (e-commerce):Là q trình tiến hành một
phần hay tồn bộ hoạt động thương mại thơng qua những
phương tiện điện tử hiện đại.
• Ngân hàng điện tử (e-banking)
• Chính phủ điện tử (e-government)
– Học tập trực tuyến (e-learning): là phương thức học tập có kết nối
mạng để phục vụ học tập, lấy tài liệu học, trao đổi trực tiếp giữa
người học với nhau và với giáo viên.
– Đào tạo trực tuyến là quá trình học tương tác thơng qua việc sử

dụng máy tính và các kỹ thuật truyền thông để đào tạo và học tập.
Đào tạo trực tuyến là hình thức truyền tải nội dung bằng phương
02/19/2024tiện điện tử qua trình duyệt web.
14


1.2: Các ứng dụng của công nghệ thông tin
– truyền thơng (CNTT – TT)
• Một số ứng dụng cơng và ứng dụng trong kinh doanh
– Đào tạo từ xa: là hoạt động dạy học diễn ra một
cách gián tiếp theo phương pháp dạy học từ xa
– Làm việc từ xa (telewoking)
– Hội nghị trực tuyến (teleconference)
– Ưu điểm và nhược điểm:
• Ưu điểm: Khơng bị hạn chế về thời gian và địa
điểm
• Nhược điểm: Chi phí cao (chi phí ban đầu, chi
phí duy trì, chi phí nội dung, chi cho trang thiết
bị,…)
02/19/2024
15


1.2: Các ứng dụng của công nghệ thông tin
– truyền thơng (CNTT – TT)
• Một số ứng dụng phổ biến để liên lạc, truyền thông
– Thư điện tử (Electronic Mail hay E-mail) là dịch vụ thực hiện
việc chuyển thông tin trên Internet thông qua các hộp thư điện tử
– Công dụng thư điện tử: là phương tiện gửi và nhận thư thơng
qua mạng Internet vì vậy khả năng trao đổi thư tín giữa 2 bên là

rất nhanh , ngồi ra email cịn có khả năng truyền đi dưới dạng
mã hóa hay thông thường
– Dịch vụ tin nhắn ngắn (SMS - Short Message Services) là một
giao thức viễn thông cho phép gửi các thông điệp dạng text ngắn
(không quá 160 chữ cái)
– Nhắn tin nhanh (IM viết tắt của Instant Messaging), là dịch vụ
cho phép hai người trở lên nói chuyện trực tuyến với nhau qua
một mạng máy tính
02/19/2024

16


1.2: Các ứng dụng của công nghệ thông tin
– truyền thơng (CNTT – TT)
• Một số ứng dụng phổ biến để liên lạc, truyền thông
– VoIP (viết tắt của Voice over Internet Protocol, nghĩa là Truyền
giọng nói trên giao thức IP) là cơng nghệ truyền tiếng nói của con
người (thoại) qua mạng thơng tin sử dụng bộ giao thức TCP/IP. Một
số ứng dụng: Viber, Tango, Skype, v.v…
– Mạng xã hội hay gọi là mạng xã hội ảo, (tiếng Anh: social network)
là dịch vụ nối kết các thành viên cùng sở thích trên Internet lại với
nhau với nhiều mục đích khác nhau khơng phân biệt khơng gian và
thời gian
– Forum (Diễn đàn điện tử) là 1 Website nơi mọi người có thể trao
đổi, thảo luận, bày bỏ ý kiến về những vấn đề cùng quan tâm. Các
vấn đề thảo luận được lưu giữ dưới dạng các trang tin. Đây là hình
thức thảo luận khơng trực tiếp, bạn có thể đưa bài thảo luận của
mình lên Forum nhưng có khi ngay lập tức hoặc vài ngày, vài tuần,
02/19/2024thậm chí vài tháng sau mới có người trả lời vấn đề của bạn.

17


1.2: Các ứng dụng của công nghệ thông tin
– truyền thơng (CNTT – TT)
• Một số ứng dụng phổ biến để liên lạc, truyền thông
– Cộng đồng trực tuyến là một mạng lưới xã hội của các cá nhân
tương tác thông qua các phương tiện truyền thơng cụ thể, có khả
năng vượt qua những ranh giới địa lý và chính trị để theo đuổi lợi
ích hay mục tiêu chung. Một trong những loại hình cộng đồng ảo
phổ biến nhất là các dịch vụ mạng xã hội, trong đó gồm nhiều cộng
đồng trực tuyến khác nhau
– Cổng thông tin hay cổng thông tin điện tử (Portal) là một hoặc một
nhóm trang web mà từ đó người truy cập có thể dễ dàng truy xuất
các trang web và các dịch vụ thơng tin khác trên mạng máy tính
– Trang thông tin điện tử (website) là hệ thống thông tin dùng để
thiết lập một hoặc nhiều trang thông tin được trình bày dưới dạng
ký hiệu, số, chữ viết, hình ảnh, âm thanh và các dạng thông tin
khác phục vụ cho việc cung cấp và sử dụng thông tin trên Internet.
02/19/2024

18


1.3: An tồn lao động và bảo vệ mơi trường
trong sử dụng CNTT
• An tồn lao động
– Một số loại bệnh tật thông thường liên quan đến sử
dụng máy: Hội chứng ống cổ tay, Đau thắt lưng,
Bệnh huyết khối, Các bệnh về xương, Bệnh trĩ,

Nhiễm khuẩn, Mất ngủ, Ảnh hưởng đến da, Trầm
cảm v.v..
– Chọn phương án chiếu sáng, tư thế ngồi hợp lý.
Tập thể dục, giải lao, thư giản khi làm việc quá
lâu.
02/19/2024

19


1.3: An tồn lao động và bảo vệ mơi trường
trong sử dụng CNTT
• Bảo vệ mơi trường
– Cơng dụng việc tái chế các bộ phận máy tính: pin,
hộp mực khi khơng cịn sử dụng.
– Lựa chọn tiết kiệm năng lượng cho máy tính: chế
độ bảo vệ màn hình, ngủ đơng, tự động tắt máy.

02/19/2024

20