Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở việt nam hiện nay

lOMoARcPSD|11424851

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ VÀ NHÂN VĂN

……..***……..

TIỂU LUẬN

MƠN: KINH TẾ CHÍNH TRỊ
Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

hiện nay

Họ và tên: Lê Ánh Dương
Mã sinh viên: 2314740021
STT: 19
Lớp: TRI115 (HK1-2324) K62.9
Giảng viên: ThS. Đặng Hương Giang

Hà Nội, tháng 12 năm 2023

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU..............................................................................................2

NỘI DUNG...................................................................................................3

1. Cơ sở lí luận chung về hội nhập kinh tế quốc tế và nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa.....................................................3
1.1. Cơ sở lí luận chung về hội nhập kinh tế quốc tế.......................3
1.1.1. Khái niệm về hội nhập kinh tế quốc tế................................3
1.1.2. Tính yếu khách quan của hội nhập kinh tế quốc tế...........3
1.2. Cơ sở lí luận về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa.....................................................................................................4
1.2.1. Khái niệm về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa..........................................................................................4
1.2.2. Tính tất yếu khách quan của nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa...................................................................4
2. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay..................5
2.1. Tác động tích cực.........................................................................6
2.2. Tác động tiêu cực.........................................................................7
3. Thực tiễn quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay................8
3.1. Chủ trương hội nhập kinh tế của Đảng và nhà nước..............8
3.2. Cơ hội và thách thức trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
tác động đến nền kinh tế thị trường ở Việt Nam..............................9
3.2.1. Cơ hội....................................................................................9
3.2.2. Thách thức..........................................................................10
4. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế....11

KẾT LUẬN................................................................................................14
1

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................15

2

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

LỜI MỞ ĐẦU
Trong thời kì tồn cầu hóa hiện nay, hội nhập kinh tế
quốc tế đã trở thành một xu thế khách quan tất yếu chi phối
sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia và quan hệ
quốc tế. Hiện nay, hội nhập kinh tế quốc tế đang diễn ra
mạnh mẽ trên nhiều phương diện và đặc biệt có sức ảnh
hưởng vô cùng lớn đến nền kinh tế thị trường ở Việt Nam.
Theo xu thế chung của thế giới, Việt Nam đã và đang từng
bước cố gắng chủ động hội nhập kinh tế quốc tế. Đây không
phải là một mục tiêu, nhiệm vụ nhất thời mà là vấn đề
mang tính chất sống còn đối với nền kinh tế Việt Nam hiện
tại cũng như trong tương lai. Đặc biệt đối với nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, hội nhập
kinh tế quốc tế đặt ra con đường đạt tới mục tiêu là sử dụng
kinh tế thị trường, đồng thời nâng cao hiệu lực và hiệu quả
điều tiết của Nhà nước xã hội chủ nghĩa, gắn với việc phát
huy các nguồn lực xã hội, vai trò của xã hội, nhằm thúc đẩy
q trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển nền
kinh tế quốc gia.
Vì vậy, đối với nền kinh tế thị trường Việt Nam, hội
nhập kinh tế quốc tế vừa có những ảnh hưởng tích cực lẫn

tiêu cực, vấn đề đặt ra hiện nay là làm thế nào để hội nhập
kinh tế quốc tế một cách hiệu quả, hạn chế được các thách
thức đặt ra, từ đó tận dụng các cơ hội mới để phát triển đất
nước bền vững. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề,
em quyết định chọn đề tài: “Tác động của hội nhập kinh tế
quốc tế đối với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam hiện nay”.

3

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận chung về hội nhập kinh tế quốc tế và nền kinh tế thị

trường định hướng xã hội chủ nghĩa
1.1. Cơ sở lí luận chung về hội nhập kinh tế quốc tế

1.1.1. Khái niệm về hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình hợp tác, giao lưu, gắn kết nền
kinh tế của một quốc gia với nền kinh tế toàn cầu, dựa trên cơ sở hai bên
chia sẻ lợi ích đồng thời tuân thủ các chuẩn mực quốc tế chung. Thơng qua
đó, hội nhập kinh tế giúp tạo ra một mơi trường kinh tế trên tồn thế giới,
nơi mà các quốc gia và doanh nghiệp tham gia, hỗ trợ vào các hoạt động
kinh doanh và tài chính với nhau.
1.1.2. Tính yếu khách quan của hội nhập kinh tế quốc tế
Trong bối cảnh toàn cầu hóa trong lĩnh vực kinh tế đang trở thành xu
thế hiện nay, nền kinh tế của các quốc gia tăng cường sự liên kết và phụ

thuộc lẫn nhau nhằm hướng tới mục tiêu tạo nên một kinh tế thế giới thống
nhất. Vì vậy, hội nhập kinh tế quốc tế dần trở thành một trong những yếu tố
tất yếu khách quan. Trong hệ thống phân công lao động quốc tế, tồn cầu
hóa làm cho các mối quan hệ như: quan hệ lao động, quan hệ sản xuất và
quan hệ trao đổi ngày càng có sự liên kết quốc tế vơ cùng chặt chẽ và mật
thiết, tư đó đưa nền kinh tế của các quốc gia trở thành hạt nhân của hệ
thống quốc tế.
Hội nhập kinh tế quốc tế đều mang lại những lợi ích nhất định không
chỉ các quốc gia phát triển mà đặc biệt là các quốc gia đang và kém phát
triển. Một số lợi ích mà các quốc gia có thể hưởng khi tham gia vào quá
trình hội nhập kinh tế như: mở rộng thị trường tiêu thụ và xuất khẩu, tăng
cường nguồn lực và nguyên vật liệu để sản xuất hàng hóa, chuyển giao
cơng nghệ ra nước ngồi, hưởng lợi từ các dự án đầu tư, … Còn các quốc

5

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

gia đang và kém phát triển cần tham gia hội nhập kinh tế để tận dụng
những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp, tạo ra cơ hội và động
lực để phát triển nền kinh tế.

1.2. Cơ sở lí luận về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa
1.2.1. Khái niệm về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa
Nền kinh tế thị trường là nền kinh tế được vận hành theo cơ chế thị

trường mà trong đó quyết định về sản xuất, phân phối, và giá cả hàng hóa
được thực hiện chủ yếu bởi các lực lượng thị trường dưới sự tác động của
các quy luật thị trường

Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một nền kinh tế
mà trong đó có sự kết hợp giữa các quy luật của thị trường với mục tiêu xã
hội chủ nghĩa. Mơ hình kinh tế này nhấn mạnh vào vừa việc thúc đẩy quá
trình sản xuất, xã hội hóa lao động, áp dụng các thành tựu cơng nghệ góp
phần làm giàu cho xã hội, nhưng cũng đặt ra những giới hạn và quy định để
đảm bảo rằng sự phát triển này không làm gia tăng khoảng cách xã hội quá
lớn và không tạo ra những tác động tiêu cực đối với cộng đồng.

1.2.2. Tính tất yếu khách quan của nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa

Thứ nhất, kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa phù hợp
với tính quy luật phát triển của khách quan. Nền kinh tế thị trường là giai
đoạn phát triển cao của nền kinh tế hàng hóa, sự phát triển của kinh tế hàng
hóa đạt tới trình độ kinh tế thị trường thể hiện tính quy luật tất yếu. Ở Việt

6

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

Nam, những điều kiện cho sự hình thành, phát triển của kinh tế hàng hóa
khơng bị mất đi mà còn phát triển mạnh về chiều rộng lẫn chiều sâu.

Thứ hai, nền kinh tế thị trường là động lực quan trọng để thúc đẩy sự

phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Kinh tế thị trường là phương thức
phân bổ lực lượng sản xuất một cách hiệu quả so với các mơ hình kinh tế
phi thị trường. Đây là động lực thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển
nhanh, hiệu quả cao. Dưới tác động của quy luật thị trường, kinh tế luôn
phát triển theo hướng năng động, vận dụng tiến bộ công nghệ – kỹ thuật,
nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, hạ giá thành. Sự phát
triển kinh tế thị trường không bị mâu thuẫn mà còn là cơ sở vật chất tạo
điều kiện thực hiện các mục tiêu xã hội chủ nghĩa.

Thứ ba, mơ hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa phù
hợp với nguyện vọng của nhân dân đó là mong muốn một xã hội dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa giữ cho doanh nghiệp và người tiêu dùng có quyền
tự do trong quyết định về sản xuất, tiêu thụ và đầu tư dựa trên guyên tắc cơ
bản là thị trường tự do nhưng với sự can thiệp của nhà nước để đảm bảo
công bằng và bền vững. Sự tồn tại của nền kinh tế thị trường ở nước ta tạo
động lực quan trọng cho sự phát triển sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất kỹ
thuật trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Những tính tất yếu này giúp tạo ra một hệ thống kinh tế mà ở đó
khơng chỉ tập trung vào lợi nhuận cho các lực lượng sản xuất, mà cịn chú
trọng đến phúc lợi và cơng bằng xã hội.

2. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay

7

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

Hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang đóng vai trị quan trọng trong sự
phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam, vừa mang lại những lợi ích to lớn và đồng thời cũng đặt ra thách thức
cần được giải quyết một cách linh hoạt và thông minh.

2.1. Tác động tích cực
 Mở rộng thị trường, tăng cường xuất khẩu, áp dụng thành tựu khoa

học – công nghệ vào quá trình sản xuất
Hội nhập kinh tế mở cửa cơ hội mới cho người sản xuất và các
doanh nhiệp tại Việt Nam tham gia vào thị trường quốc tế, thúc đẩy thương
mại phát triển, tăng cường xuất khẩu các sản phẩm và dịch vụ sang nhiều
thị trường khác nhau, giảm lệ thuộc vào một thị trường cụ thể, giảm rủi ro
kinh doanh thương mại khi thực hiện đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.
Đồng thời, tận dụng các thành tựu của cách mạng công nghiệp, phát triển
khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm tăng hiệu quả sản xuất,
nâng cao chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chuỗi cung ứng.
 Hưởng lợi từ các hiệp định thương mại tự do và thu hút vốn đầu tư
nước ngoài
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế, nền kinh tế thị trường Việt Nam
được hưởng lợi từ việc tham gia các hiệp định thương mại tư do nhằm cắt
giảm các hàng rào thương mại, cụ thể là thuế quan, quota nhập khẩu và các
hàng rào phi thuế quan khác. Từ đó, mang đến những tác động tích cực
như: góp phần hồn thiện hệ thống pháp luật và thể chế kinh tế; nâng cao
chất lượng tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh quốc gia, doanh nghiệp
và sản phẩm; cải thiện cán cân thương mại; góp phần tăng cường thu hút
vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Cùng với việc tham gia các hiệp định thương mại tự do, hội nhập

kinh tế quốc tế đã mở ra cơ hội lớn cho thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào
các ngành, lĩnh vực mà Việt Nam đang có nhu cầu phát triển. Các nhà sản

8

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

xuất và doanh nghiệp Việt Nam được hưởng lợi từ việc tăng cường nguồn
vốn tài chính có thể sử dụng để đầu tư vào nâng cao cơ sở hạ tầng, phát
triển các lĩnh vực chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tạo ra cơ
hội việc làm cho người lao động trong nước từ việc các doanh nghiệp nước
ngồi thường mở rộng quy mơ sản xuất và cung ứng việc làm. Học hỏi và
áp dụng các công nghệ và hệ thống quản lý tiên tiến vào quá trình sản xuất.
Đồng thời, tạo ra mối liên kết mạnh mẽ trong chuỗi cung ứng toàn cầu
nhằm tăng cường tính hợp nhất và linh hoạt trong sản xuất.

 Tạo cơ hội để nâng cao chất nguồn nhân lực
Hội nhập kinh tế quốc tế giúp nâng cao trình độ của nguồn nhân lực

và tiềm lực khoa học – công nghệ quốc gia. Nhờ đẩy mạnh hợp tác với các
nước khác mà nâng cao khả năng tiếp thu công nghệ tiên tiến mới nhằm
nâng cao chất lượng nền kinh tế. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào phát
triển kỹ năng và đào tạo lực lượng lao động nhằm đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao của thị trường quốc tế.

2.2. Tác động tiêu cực
Bên cạnh những ưu điểm nêu trên, hội nhập kinh tế quốc tế thời gian

qua cũng còn nhiều hạn chế, bất cập và rủi ro ảnh hưởng đến nền kinh tế thị
trường ở Việt Nam:

Thứ nhất, tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế càng nhanh, càng rộng
thì áp lực cạnh tranh đối với sản xuất nội địa càng gay gắt, sự khó khăn
trong q trình phát triển thậm chí dẫn đến phá sản, gây nhiều hậu quả bất
lợi về mặt kinh tế - xã hội.

Thứ hai, hội nhập kinh tế quốc tế có thể gây ra sự phụ thuộc quá mức
vào thị trường quốc tế. Điều này có thể làm cho nền kinh tế quốc gia trở
nên nhạy cảm đối với biến động trên thị trường toàn cầu. dẫn đến việc phải

9

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

đối mặt với rủi ro tài chính và ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng kinh tế quốc
tế.

Thứ ba, hội nhập kinh tế có thể tăng cường phân hốn chênh lệch
khoảng cách giàu - nghèo trong xã hội. Các doanh nghiệp lớn và giàu có có
thể hưởng lợi nhiều hơn so với các doanh nghiệp nhỏ và người lao động,
làm tăng sự bất bình đẳng trong xã hội.

Thứ tư, mặc dù hội nhập có thể mang lại cơ hội xuất khẩu, nhưng
cũng có thể khiến quốc gia trở nên phụ thuộc quá mức vào các chuỗi cung
ứng quốc tế, làm tăng rủi ro khi chuỗi cung ứng bị gián đoạn. Sự cạnh tranh
mạnh mẽ trong q trình hội nhập có thể dẫn đến áp lực tăng cường sản

xuất và giảm giá, điều này có thể tăng cường áp lực lên tài nguyên tự nhiên
và môi trường, gây ô nhiễm ở mức độ cao.

3. Thực tiễn quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay
3.1. Chủ trương hội nhập kinh tế của Đảng và nhà nước
Trong bối cảnh đất nước ta chuyển sang giai đoạn phát triển mới,
đặc biệt là khi tham gia vào các hiệp định thương mại thế hệ mới, chủ
trương hội nhập kinh tế quốc tế của Đảng thể hiện ở một số điểm nổi bật
sau:
Một là, lợi ích quốc gia – dân tộc là mục tiêu tối thượng của hội nhập

kinh tế quốc tế, phải xử lý linh hoạt, khôn khéo mối quan hệ đối tác và đối
tượng; hợp tác và đấu tranh, bảo đảm độc lập, tự chủ và lợi ích quốc gia,
dân tộc trong hội nhập trên mọi cấp độ song phương, đa phương, tồn cầu.
Trong q trình hội nhập kinh tế quốc tế, phát huy tối đa nội lực, đi đơi với
thu hút sử dụng có hiệu quả các nguồn lực bên ngoài, tạo thành sức mạnh
tổng hợp của đất nước.

10

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

Hai là, hội nhập kinh tế quốc tế tác động đến tất cả các lĩnh vực của
đời sống xã hội, văn hóa truyền thống và hiện đại, nhưng lấy hội nhập kinh
tế làm trọng tâm, hội nhập trong các lĩnh vực khác phải tạo thuận lợi cho
hội nhập kinh tế và góp phần tích cực vào phát triển kinh tế.

Ba là, Nhà nước là chủ thể chính, có vai trị dẫn dắt xã hội trong quá
trình hội nhập kinh tế quốc tế, song không phải là chủ thể duy nhất. Hội
nhập kinh tế quốc tế là sự nghiệp của toàn xã hội, của cả hệ thống chính trị,
do vậy, các tổ chức, các doanh nghiệp, các địa phương, cá nhân… cùng
tham gia các hoạt động của hội nhập kinh tế quốc tế dưới sự lãnh đạo của
Đảng.

Bốn là, hội nhập kinh tế quốc tế là trọng tâm trong quá trình hội nhập
quốc tế. Xuất phát từ quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, nhiều vấn đề đặt ra
về chính trị, quốc phịng, an ninh, mơi trường, khí hậu, … nên cần thiết
phải hội nhập toàn diện vào đời sống kinh tế - xã hội thế giới, nhưng mục
tiêu trọng tâm vẫn là hội nhập kinh tế.

3.2. Cơ hội và thách thức trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
tác động đến nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
3.2.1. Cơ hội
Hội nhập kinh tế quốc tế đã tạo điều kiện cho Việt nam thiết lập

quan hệ ngoại giao với hơn 170 nước và có quan hệ kinh tế - thương mại
với trên 160 nước và vùng lãnh thổ với hầu hết các tổ chức quốc tế khu vực
quan trọng. Điều này không những thúc đẩy kinh tế nước nhà phát triển,
sức mua của người dân tăng lên, mà còn tạo cơ hội cho doanh nghiệp nước
ta tiếp cận thị trường rộng lớn hơn. Trên thị trường rộng lớn ấy, những rào
cản về hạn ngạch, giấy phép, thuế quan, ... sẽ dần dần bị gỡ bỏ, hàng hóa
nước ta có điều kiện đi ra nước ngồi, thâm nhập thị trường tồn cầu, bình
đẳng với hàng hịa các nước khác.

11

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

Năm 2020, xuất khẩu của Việt Nam đạt mức cao nhất
trong lịch sử, đạt 281 tỷ USD. Cũng vào năm đó Việt Nam
đã ký kết hiệp định EVFTA (EUVietnam Free Trade
Agreement) với Liên minh châu Âu (EU) và hiệp định RCEP
(Regional Comprehensive Economic Partnership) với 14
quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, bao gồm các nước thành
viên ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc và New
Zealand. Đây là những hiệp định quy mơ lớn và mang tính
chiến lược cao, giúp Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu
và thu hút nhiều đầu tư từ các nước khác.

Hội nhập kinh tế quốc tế góp phần duy trì ổn định hịa bình, tạo dựng
mơi trường thuận lợi để phát triển các chính sách kinh tế, cơ chế quản lý
ngày càng minh bạch hơn, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc
tế. Trước đây Việt Nam chủ yếu xây dựng mối quan hệ với Liên Xô và các
nước Đông Âu. Hiện nay, Việt Nam thiết lập mối quan hệ ngoại giao hầu
hết với các nước trên thế giới, Việt Nam cũng là thành viên của các tổ chức
lớn trên thế giới như: ASEAN, WTO, APEC… Chính vì thế mà hệ thống
chính trị trong nước ngày càng được ổn định, uy tín của Việt Nam ngày
càng được nâng cao trên trường quốc tế.

3.2.2. Thách thức
Thứ nhất, thách thức lớn nhất và dễ nhận thấy nhất mà Việt Nam gặp
phải khi hội nhập kinh tế quốc tế đó là sức ép cạnh tranh. Thách thức này
xuất phát từ một nước đang phát triển có trình độ kinh tế thấp, quản lý nhà
nước còn nhiều yếu kém và bất cập, doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân
còn nhỏ bé, sức cạnh tranh của hàng hóa, dịch vụ nói riêng và của tồn bộ

nền kinh tế nói chung cịn nhiều hạn chế, hệ thống chính sách kinh tế,
thương mại chưa hồn chỉnh. Cho nên, nước ta sẽ gặp khó khăn lớn trong

12

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

cạnh tranh cả trong nước lẫn quốc tế ở ba cấp độ: sản phẩm, doanh nghiệp
và quốc gia.

Thứ hai, công tác quản trị, đào tạo, nuôi dưỡng nhân tài của doanh

nghiệp Việt còn nhiều hạn chế. Nhân sự là yếu tố quyết định sự thành bại

của một doanh nghiệp, vậy nên để phát triển được lâu dài, bền vững, việc

đầu tư vào nguồn nhân lực là điều tất yếu với mọi doanh nghiệp. Việc

doanh nghiệp không có kế hoạch rõ ràng để phát triển nhân tài, cũng như

thu hút, đào tạo nhân tài trong nội bộ và cả bên ngoài tổ chức sẽ dẫn đến

việc mất

nguồn nhânlực vào tay những doanh nghiệp nước ngoài vào thị trường Việt

Nam với phương pháp tiếp cận và quản trị nhân tài chuyên nghiệp, chế độ

đãi ngộ tốt hơn.

Thứ ba, năng lực kiểm sốt và điều tiết các dịng vốn còn yếu khiến
cho hiệu quả của nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài hay nguồn vốn hỗ
trợ nước ngoài chưa cao. Hội nhập kinh tế quốc tế đã mở ra cơ hội cho Việt
nam thu hút các dòng vốn nước ngoài cho phát triển nền kinh tế thị trường.
Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy bên cạnh những tác động tích cực, chất lượng
kiểm sốt và điều tiết, quản lý các dòngvốn này chưa cao nên những vấn đề
từ thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài hay nguồn vốn hỗ trợ nước
ngồi, đều là thách thức khơngnhỏ đối với Việt Nam trong quá trình hội
nhập kinh tế quốc tế.

4. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế
Thứ nhất, cần nhận thức sâu sắc về cơ hội và thách thức do hội nhập

kinh tế quốc tế đem lại. Hội nhập kinh tế quốc mang lại khơng ít những lợi
ích cho nền kinh tế thị trường ở Việt Nam nhưng đồng thời cũng còn ảnh
hưởng tiêu cực, những mặt cịn hạn chế vì tác động của nó là tác động đa
chiều, đa phương diện; trong đó, cần phải coi mặt thuận lợi, tích cực là yếu

13

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

tố cơ bản, đồng thời cũng cần chỉ ra những tác động mặt trái của hội nhập
kinh tế. Từ nhận thức đúng đắn cần đề ra đối sách thích hợp, nhằm tận
dụng ưu thế và khắc chế tác động tiêu cực của hội nhập kinh tế quốc tế

Thứ hai, kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ; đa dạng hóa,
đa phương hóa quan hệ quốc tế; chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc
tế vì lợi ích quốc gia - dân tộc là định hướng chiến lược lớn để xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc. Vận dụng sáng tạo các bài học kinh nghiệm và giải quyết
tốt các mối quan hệ lớn, nhất là mối quan hệ giữa tính độc lập, tự chủ của
nền kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.

Thứ ba, tích cực, chủ động tham gia vào các liên kết kinh tế quốc tế
và thực hiện đầy đủ các cam kết của Việt Nam trong các liên kết kinh tế
quốc tế và khu vực. Trong tiến trình hội nhập, Việt Nam đã thiết lập quan
hệ ngoại giao với hàng trăm quốc gia và vùng lãnh thổ, kí kết nhiều các
hiệp định thương mại tự do và là thành viên của các tổ chức kinh tế: WTO,
ASEAN, APEC, …Việt Nam đã luôn nỗ lực thực hiện đầy đủ, nghiêm túc
các cam kết và tích cực tham gia các hoạt động trong khuôn khổ tổ chức
này.

Thứ tư, cần lấy hội nhập kinh tế quốc tế là trọng tâm của hội nhập
quốc tế; hội nhập trong các lĩnh vực khác phải tạo thuận lợi cho hội nhập
kinh tế quốc tế. Hội nhập kinh tế quốc tế là sự nghiệp của toàn dân; doanh
nhân, doanh nghiệp, đội ngũ trí thức là lực lượng đi đầu. Nhà nước cần tập
trung khuyến khích, tạo điều kiện cho sự phát triển, nâng cao năng lực cạnh
tranh của quốc gia, doanh nghiệp và sản phẩm Việt Nam, nâng cao trình độ
phát triển của nền kinh tế.

Thứ năm, bảo đảm đồng bộ giữa đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế.
Đẩy mạnh việc đổi mới, hoàn thiện thể chế kinh tế và pháp luật, cơ chế,
chính sách; chủ động xử lý các vấn đề nảy sinh; giám sát chặt chẽ và quản
lý hiệu quả quá trình thực hiện cam kết trong các hiệp định thương mại tự

14

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

do thế hệ mới, trong những lĩnh vực, vấn đề liên quan đến kinh tế thị
trường, ổn định chính trị - xã hội.

Thứ sáu, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với tiến trình hội nhập
kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội trong bối cảnh nước ta
tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Nâng cao hiệu quả
quản lý của Nhà nước, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và
các tổ chức chính trị - xã hội; tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của
nhân dân, tăng cường sức mạnh của khối đại đồn kết tồn dân tộc trong
tiến trình hội nhập quốc tế. Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối
với các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là cơng đồn, phù hợp với u
cầu của tình hình mới.

15

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

KẾT LUẬN
Có thể nói, hội nhập kinh tế quốc tế ở nước ta là một
quá trình với cơ hội và thách thức đan xen tồn tại dưới dạng
tiềm năng và có thể chuyển hố lẫn nhau. Đặc biệt trong
thời kì xu thế toàn cầu hiện nay cùng với tác động của cuộc
cách mạng khoa học công nghệ hiện nay. Vậy nên, đối với

nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cơ hội
và thách thức chỉ trở thành hiện thực trong những điều kiện
cụ thể, mà ở đó vai trị của nhân tố chủ quan có tính quyết
định rất lớn, trước hết đó là hiệu quả hoạt động lãnh đạo
của Đảng, sự điều hành quản lý của Nhà nước và tinh thần
tự lực tự cường, đoàn kết của toàn dân tộc. Thực tế đã
chứng tỏ việc kiên định nhất qn đường lối đối ngoại độc
lập tự chủ, hồ bình, hợp tác và phát triển; chính sách đối
ngoại rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ
quốc tế với chủ trương chủ động và tích cực hội nhập kinh
tế quốc tế là sự lựa chọn đúng đắn, tất yếu đối với nước ta
trong bối cảnh tồn cầu hố sôi động hiện nay. Những
thành tựu quan trọng giành được trong quá trình hội nhập
kinh tế quốc tế là cơ sở để đất nước ta vững bước trên
đường hội nhập và phát triển, sớm ra khỏi tình trạng kém
phát triển, cơng nghiệp hố, hiện đại hố thành cơng,
hướng tới mục tiêu chiến lược dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh.

16

Downloaded by nhung nhung ()

lOMoARcPSD|11424851

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Kinh tế chính trị Mác- Lênin (Dành cho bậc

đại học – không chuyên lý luận chính trị), Nxb. Chính
trị quốc gia, 2021, Trang 260 – 284.

2. Nguyễn Văn Giàu, Hội nhập kinh tế quốc tế: Tất yếu khác quan của
đổi mới, Tạp chí phát triển kinh tế, 2014, Trang 16, 17, 18.
3. Trần Quốc Việt, Hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam giai đoạn
2011 – 2022: Nhìn từ quá trình triển khai đổi mới tư duy của Đảng,
Tạp chí cộng sản, 2023.
4. ThS. Trần Thị Bích Nhân, ThS. Đỗ Thị Minh Hương, Cơ hội và
thách thức khi thực thi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới,
Cổng thông tin điện tử Viện chiến lược và chính sách tài chính,
2019.
5. Đánh giá chính xác xu hướng quốc tế mới để hội nhập kinh tế hiệu
quả, Bộ Công thương Việt Nam, 2023.

17

Downloaded by nhung nhung ()