ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ CĂNG THẲNG CÔNG VIỆC ĐẾN HIỆU SUẤT LÀM VIỆC CỦA NHÂN VIÊN TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC THÀNH PHỐ CẦN THƠ - Full 10 điểm

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NAM CẦN THƠ

CHÂU MINH TRUNG

ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ CĂNG THẲNG CÔNG VIỆC
ĐẾN HIỆU SUẤT LÀM VIỆC CỦA NHÂN VIÊN

TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC THÀNH PHỐ CẦN THƠ

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản trị Kinh doanh

Mã ngành: 8340101

Cần Thơ, 11/2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NAM CẦN THƠ

CHÂU MINH TRUNG

ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ CĂNG THẲNG CÔNG VIỆC
ĐẾN HIỆU SUẤT LÀM VIỆC CỦA NHÂN VIÊN

TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC THÀNH PHỐ CẦN THƠ

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản trị Kinh doanh

Mã ngành: 8340101

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
TS. NGUYỄN QUỐC NGHI

Cần Thơ, 11/2022


CAM KẾT

Tôi cam kết Luận văn này hồn tồn do tơi thực hiện. Các đoạn trích dẫn và
nguồn số liệu sử dụng trong Luận văn đều được trích dẫn nguồn và có độ chính
xác nhất định trong phạm vi cho phép.

LỜI CẢM TẠ

Lời đầu tiên, tôi xin gửi lời tri ân đến quý thầy cô Trường Đại học Nam Cần
Thơ đã dạy dỗ và truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu làm nền tảng cho
việc thực hiện luận văn này. Đặc biệt, tôi xin chân thành cám ơn Thầy TS. Nguyễn
Quốc Nghi đã tận tình hướng dẫn, góp ý chỉnh sửa và định hướng để tơi có thể
hồn thành luận văn cao học. Đồng thời, tôi cũng xin chân thành cảm ơn tồn thể
cán bộ, cơng nhân viên Cơng ty Điện lực thành phố Cần Thơ đã tham gia cuộc
khảo sát phục vụ cho nghiên cứu của tôi.

TÓM TẮT

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến căng
thẳng cơng việc và phân tích sự ảnh hưởng căng thẳng công việc đến hiệu suất
làm việc của nhân viên Công ty Điện lực Thành phố Cần Thơ. Nghiên cứu đã
tiến hành khảo sát 162 nhân viên đang công tác tại Công ty Điện lực Thành phố
Cần Thơ. Đề tài sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên

cứu định lượng. Nghiên cứu định tính được thực hiện thơng qua phương pháp
tham vấn ý kiến chuyên gia. Nghiên cứu định lượng được thực hiện theo qui trình
các bước: Kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích
nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi qui tuyến tính đa biến. Kết quả nghiên
cứu đã chứng minh được 5 nhân tố ảnh hưởng đến sự căng thẳng trong công việc
của nhân viên, bao gồm: quá tải công việc, áp lực thời gian, áp lực chỉ tiêu, áp
lực khách hàng, áp lực cấp trên. Đồng thời, nghiên cứu đã chỉ ra sự tương quan
nghịch giữa căng thẳng trong công việc và hiệu suất làm việc của nhân viên. Dựa
vào kết quả nghiên cứu, một số hàm ý quản trị được đề xuất nhằm giảm căng
thẳng trong công việc của nhân viên, cải thiện hiệu suất làm việc của nhân viên
tại Công ty Điện lực Thành phố Cần Thơ.

ABSTRACT

The study aims to determine the factors impacting occupational stress and
the influence level of occupational stress on the performance of employees at
Can Tho Power Company. The study conducted a survey of 162 employees
working at Can Tho Power Company. The authors have combined qualitative and
quantitative methods. Qualitative analyzes were carried out through expert
consultation. Quantitative research was conducted following a step-by-step
process: Cronbach’s Alpha to test the reliability of scales, exploratory factor
analysis (EFA), and multivariate linear regression. The result has pointed out 5
factors affecting employees’ work stress, including work overload, time pressure,
competitive pressure, customer pressure, and pressure from the manager. In
addition to this, the study has shown an inverse correlation between work stress
and employees’ performance. Based on the research results, several managerial
implications are proposed to reduce stress and improve employee performance at
Can Tho Power Company.

MỤC LỤC

MỤC LỤC............................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC HÌNH ...................................................................................... v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................... vi
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU .................................................................................... 1
1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ................................................................................... 1
1.2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ......................... 2

1.2.1 Lược khảo nghiên cứu trong nước............................................................. 2
1.2.2 Lược khảo nghiên cứu nước ngoài ............................................................ 7
1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU........................................................................... 12
1.3.1 Mục tiêu chung ........................................................................................ 12
1.3.2. Mục tiêu cụ thể ....................................................................................... 12
1.3.3 Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 13
1.4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................................. 13
1.5 PHẠM VI NGHIÊN CỨU ............................................................................. 13
1.5.1 Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 13
1.5.2 Phạm vi về không gian nghiên cứu.......................................................... 13
1.5.3 Phạm vị thời gian nghiên cứu .................................................................. 13
1.6 Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......................................................... 14
1.7 CẤU TRÚC LUẬN VĂN .............................................................................. 14
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU ................. 16
2.1 CĂNG THẲNG CÔNG VIỆC....................................................................... 16
2.1.1 Khái niệm................................................................................................. 16
2.1.2 Các mức độ căng thẳng theo các loại công việc ...................................... 17
2.1.3 Căng thẳng và vị trí cơng việc ................................................................. 18
2.1.4 Tổn thất do căng thẳng ............................................................................ 18
2.1.5 Các biểu hiện của căng thẳng công việc .................................................. 18
2.1.6 Nguồn gốc gây ra căng thẳng .................................................................. 19

2.1.6.1 Quá tải công việc ............................................................................... 19
2.1.6.2 Áp lực thời gian................................................................................. 19
2.1.6.3 Mục tiêu cao ...................................................................................... 20
2.1.6.4 Áp lực kết quả ................................................................................... 20
2.1.7 Hiệu suất làm việc của nhân viên ............................................................ 20
2.1.8 Mối quan hệ giữa căng thẳng công việc và hiệu suất cơng việc ............. 21
2.2 MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CĂNG THẲNG CÔNG VIỆC
ĐẾN HIỆU SUẤT LÀM VIỆC ........................................................................... 21
2.2.1 Mơ hình của Donalde Parker & Thomas A. Decotits (1983) .................. 21
2.2.2 Mô hình Stavroula Leka (2003)............................................................... 22

i

2.3 CÁC GIẢ THUYẾT VÀ ĐỀ XUẤT MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU................. 22
2.3.1 Các giả thuyết .......................................................................................... 22
2.3.2. Đề xuất mơ hình nghiên cứu................................................................... 24

CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ........................................................... 26
3.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................................. 26

3.1.1 Nghiên cứu định tính ............................................................................... 26
3.1.2 Nghiên cứu định lượng ............................................................................ 26
3.2 QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU ........................................................................ 26
3.3 XÂY DỰNG THANG ĐO............................................................................. 27
3.3.1 Quá tải công việc ..................................................................................... 27
3.3.2 Áp lực thời gian ....................................................................................... 28
3.3.3 Áp lực các chỉ tiêu ................................................................................... 29
3.3.4 Áp lực khách hàng ................................................................................... 29
3.3.5 Áp lực từ cấp trên .................................................................................... 30

3.3.6 Sự căng thẳng........................................................................................... 30
3.3.7 Hiệu suất làm việc theo nhiệm vụ............................................................ 31
3.4 PHƯƠNG PHÁP THU THẬP DỮ LIỆU...................................................... 31
3.5 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ..................................................................... 32
3.5.1 Phân tích thống kê mơ tả......................................................................... 32
3.5.2 Đánh giá độ tin cậy của thang đo (hệ số Cronbach’s Alpha) ................. 34
3.5.3 Phân tích nhân tố khám phá (EFA) ......................................................... 34
3.5.4 Phân tích hồi quy tuyến tính ................................................................... 35
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN............................. 37
4.1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY ĐIỆN LỰC THÀNH PHỐ CẦN THƠ ........ 37
4.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển Cơng ty Điện lực thành phố Cần Thơ.. 37
4.1.2 Chức năng và nhiệm vụ Công ty Điện lực Thành phố Cần Thơ ............. 37
4.1.3 Mơ hình quản trị và cấp quản lý ............................................................. 38
4.1.4 Kết quả hoạt động kinh doanh ................................................................ 39

4.1.4.1 Cung cấp điện .................................................................................... 39
4.1.4.2 Công tác kinh doanh dịch vụ khách hàng ......................................... 39
4.1.4.3 Đánh giá kết quả khảo sát mức độ hài lòng khách hàng năm 2020 .. 40
4.1.4.4 Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh .......................................... 40
4.1.4.5 Đánh giá hoàn thành nhiệm vụ chủ đề năm 2020............................ 41
4.2 MÔ TẢ ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT .............................................................. 41
4.3 MÔ TẢ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH CĂNG THẲNG CƠNG VIỆC CỦA
NHÂN VIÊN........................................................................................................ 46
4.3.1 Mơ tả các nhóm nhân tố quá tải công việc .............................................. 49
4.3.2 Áp lực thời gian ....................................................................................... 53
4.3.3 Áp lực chỉ tiêu.......................................................................................... 56

ii

4.3.4 Áp lực khách hàng ................................................................................... 61

4.3.5 Áp lực từ cấp trên .................................................................................... 64
4.3.6 Căng thẳng công việc............................................................................... 67
4.3.7 Hiệu suất làm việc của nhân viên ............................................................ 71
4.4 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CĂNG THẲNG TRONG
CÔNG VIỆC CỦA NHÂN VIÊN ....................................................................... 74
4.4.1. Đánh giá độ tin cậy thang đo .................................................................. 74
4.4.2. Phân tích nhân tố khám phá (EFA) các thang đo độc lập....................... 77
4.4.3 Phân tích phương sai và mơ hình hồi quy ............................................... 80
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ .......................................... 85
5.1 KẾT LUẬN .................................................................................................... 85
5.2 HÀM Ý QUẢN TRỊ....................................................................................... 85
5.2.1. Hàm ý quản trị giảm quá tải công việc của nhân viên............................ 85
5.2.2. Hàm ý quản trị giảm áp lực thời gian và áp lực chỉ tiêu......................... 86
5.2.3 Hàm ý quản trị giảm áp lực khách hàng .................................................. 86
5.2.4 Hàm ý quản trị giảm áp lực cấp trên........................................................ 87
5.3. HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU.................................................................. 88
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................... 90
Tài liệu tham khảo tiếng Việt............................................................................... 90
Tài liệu tham khảo tiếng Anh............................................................................... 90
Trang Website ...................................................................................................... 93
PHỤ LỤC 1 .......................................................................................................... 94
BẢNG HỎI THẢO LUẬN DÀNH CHO CHUYÊN GIA VÀ DANH SÁCH
CHUYÊN GIA ..................................................................................................... 94
PHỤ LỤC 2 .......................................................................................................... 97
PHIẾU KHẢO SÁT ............................................................................................. 97
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH MƠ TẢ ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT.......................... 104
PHỤ LỤC 4 ........................................................................................................ 107
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH CÁC Ý KIẾN VỀ ẢNH HƯỞNG CĂNG THẲNG . 107
PHỤ LỤC 5 ........................................................................................................ 119
KẾT QUẢ NHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ .......................................... 119

PHỤ LỤC 6 ........................................................................................................ 125
KẾT QUẢ PHÂN TÍCH HỒI QUY .................................................................. 125

iii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Một số dấu hiệu thay đổi khi mắc phải stress...................................... 19
Bảng 3.1: Thang đo quá tải công việc và ký hiệu ................................................ 28
Bảng 3.2: Thang đo áp lực thời gian và ký hiệu .................................................. 28
Bảng 3.3: Thang đo áp lực các chỉ tiêu và ký hiệu .............................................. 29
Bảng 3.4: Thang đo áp lực khách hàng và ký hiệu .............................................. 30
Bảng 3.5: Thang đo áp lực từ cấp trên và ký hiệu ............................................... 30
Bảng 3.6: Thang đo căng thẳng công việc và ký hiệu ......................................... 31
Bảng 3.7: Thang đo hiệu suất làm việc và ký hiệu .............................................. 31
Bảng 4.1: Vị trí cơng việc theo đơn vị cơng tác................................................... 44
Bảng 4.2: Thời gian công tác của đối tượng khảo sát.......................................... 45
Bảng 4.3: Mức độ căng thẳng theo vị trí cơng việc ............................................. 46
Bảng 4.4: Quá tải công việc theo thời gian công tác ........................................... 50
Bảng 4.5: Quá tải công việc theo vị trí cơng việc ................................................ 51
Bảng 4.6: Q tải cơng việc và mức độ căng thẳng............................................. 52
Bảng 4.7: Áp lực thời gian theo thời gian công tác ............................................. 54
Bảng 4.8: Áp lực thời gian theo vị trí cơng việc .................................................. 55
Bảng 4.9: Áp lực thời gian và mức độ căng thẳng............................................... 56
Bảng 4.10: Áp lực chỉ tiêu theo thời gian công tác.............................................. 57
Bảng 4.11: Áp lực chỉ tiêu theo vị trí cơng việc .................................................. 59
Bảng 4.12: Áp lực chỉ tiêu và mức độ căng thẳng ............................................... 60
Bảng 4.13: Áp lực khách hàng theo thời gian công tác ....................................... 62
Bảng 4.14: Áp lực khách hàng theo vị trí cơng việc ............................................ 63
Bảng 4.15: Áp lực khách hàng và mức độ căng thẳng......................................... 63

Bảng 4.16: Áp lực từ cấp trên theo thời gian công tác......................................... 65
Bảng 4.17: Áp lực từ cấp trên theo vị trí cơng việc ............................................. 66
Bảng 4.18: Áp lực cấp trên và mức độ căng thẳng .............................................. 66
Bảng 4.19: Căng thẳng công việc theo thời gian công tác................................... 68
Bảng 4.20: Căng thẳng cơng việc theo vị trí cơng việc ....................................... 69
Bảng 4.21: Cẳng thẳng công việc và mức độ căng thẳng .................................... 70
Bảng 4.22: Hiệu suất làm việc và thời gian công tác........................................... 72
Bảng 4.23 : Hiệu suất làm việc và vị trí cơng việc .............................................. 73
Bảng 4.24: Hiệu làm việc và mức độ căng thẳng ................................................ 74
Bảng 4.25: Kiểm định độ tin cậy của thang đo quá tải công việc........................ 75
Bảng 4.26: Kết quả đánh giá thang đo ................................................................. 77
Bảng 4.27: Kết quả phân tích nhân tố khám phá ................................................. 77
Bảng 4.28: Kết quả phân tích nhân tố căng thảng công việc ............................... 80
Bảng 4.29: Kết quả phân tích nhân tố căng thảng cơng việc ............................... 80
Bảng 4.30: Kết quả phân tích hồi quy tuyến tính đa biến .................................... 81
Bảng 4.31: Kết quả phân tích hồi quy đơn biến................................................... 83

iv

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 2.1. Mơ hình căng thẳng trong cơng việc của tác giả Donalde Parker
&ThomasA. Decotits (1983) ................................................................................ 21
Hình 2.2. Mơ hình nghiên cứu của tác giả Stavroula Leka (2003) ...................... 22
Hình 2.3: Đề xuất mơ hình nghiên cứu ................................................................ 24
Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu ảnh hưởng căng thẳng đến hiệu suất làm việc ... 27
Hình 4.1: Nơi cơng tác của các đối tượng khảo sát ............................................. 42
Hình 4.2: Giới tính của đối tượng khảo sát theo đơn vị công tác ........................ 43
Hình 4.3: Trình độ học vấn của đối tượng khảo sát............................................. 43
Hình 4.4: Trình độ học vấn theo đơn vị cơng tác................................................. 43

Hình 4.5: Chức vụ và vị trí cơng tác của đối tượng khảo sát............................... 44
Hình 4.6: Thời gian cơng tác và chức vụ/chức danh ........................................... 45
Hình 4.7: Mức độ căng thẳng của đối tượng khảo sát ......................................... 46
Hình 4.8: Dấu hiệu của căng thẳng ...................................................................... 47
Hình 4.9: Dấu hiệu căng thẳng theo giới tính ...................................................... 48
Hình 4.10: Dấu hiệu căng thẳng theo vị trí cơng việc.......................................... 48
Hình 4.11: Dấu hiệu căng thẳng và hình thức giảm căng thẳng .......................... 49
Hình 4.12: Hình thức giảm căng thẳng theo giới tính.......................................... 49
Hình 4.13: Kết quả khảo sát nhóm nhân tố q tải trong cơng việc .................... 50
Hình 4.14: Kết quả khảo sát áp lực thời gian....................................................... 53
Hình 4.15: Kết quả khảo sát nhóm áp lực các chỉ tiêu......................................... 57
Hình 4.16: Kết quả khảo sát áp lực khách hàng................................................... 61
Hình 4.17: Kết quả khảo sát nhóm nhân tố áp lực từ cấp trên ............................. 64
Hình 4.18: Kết quả khảo sát nhóm nhân tơ căng thẳng cơng việc ....................... 67
Hình 4.19 : Kết quả khảo sát thang đo hiệu suất làm việc của nhân viên............ 71

v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

HĐMBĐ: Hợp đồng mua bán điện
HĐMBĐ SH: Hợp đồng mua bán điện sinh hoạt
KH: Khách hàng
PCCT: Công ty Điện lực thành phố Cần Thơ

vi