NGHIÊN CỨU VỀ HỆ THỐNG BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HỆ THỐNG BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN - Full 10 điểm

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG

AN NGỌC LÊ
NGHIÊN CỨU VỀ HỆ THỐNG BƯU CHÍNH CHUYỂN

PHÁT VNPOST VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG

BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST
TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Thái Nguyên, tháng 3 năm 2023

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG

AN NGỌC LÊ

NGHIÊN CỨU VỀ HỆ THỐNG BƯU CHÍNH CHUYỂN
PHÁT VNPOST VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG
BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST
TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

Ngành: Hệ thống thông tin kinh tế
Mã số: 83.40.40.5

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Giảng viên hướng dẫn: TS. Vũ Xuân Nam

Thái Nguyên, tháng 3 năm 2023

i

LỜI CẢM ƠN

Được sự hướng dẫn, tạo điều kiện và giúp đỡ tận tình của các thầy cơ giáo
Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền Thông Thái Nguyên, giảng viên
hướng dẫn khoa học hướng dẫn nội dung và phương pháp nghiên cứu. Tơi đã hồn
thành luận văn: “Nghiên cứu hệ thống bưu chính chuyển phát VNPost và các yếu
tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của hệ thống bưu chính chuyển phát
VNpost tại thành Phố Thái Nguyên”.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường, các phòng ban và các thầy
cô giáo trực tiếp giảng dạy đã chia sẻ, truyền cho tôi nguồn kiến thức sâu rộng trong
suốt thời gian học tập.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới TS: Vũ Xuân Nam-Trưởng
khoa Quản lý Hệ thống thông tin kinh tế, người thầy tâm huyết đã tận tình hướng dẫn,
động viên khích lệ, dành nhiều thời gian trao đổi và định hướng cho tơi trong suốt
q trình thực hiện luận văn.

Do điều kiện chủ quan và khách quan, luận văn không tránh khỏi những thiếu
sót. Tác giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp của Thầy cơ và bạn đọc.

Xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 3 năm 2023
Tác giả luận văn

An Ngọc Lê

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................v
DANH MỤC BẢNG................................................................................................. vi
DANH MỤC CÁC HÌNH ......................................................................................... vi
MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ...............................................................................3
2.1.Mục tiêu chung......................................................................................................3
2.2.Mục tiêu cụ thể......................................................................................................3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................3
3.1 Đối tượng nghiên cứu............................................................................................3
3.2. Phạm vi nghiên cứu..............................................................................................3
3.3 Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................4
4. Ý nghĩa khoa học của đề tài ....................................................................................5
5. Những đóng góp chính của đề tài ...........................................................................5
6. Kết cấu luận văn......................................................................................................6
Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HỆ THỐNG BƯU
CHÍNH CHUYỂN PHÁT CỦA VNPOST .................................................................7
1.1. Tổng quan về dịch vụ Bưu chính chuyển phát.....................................................7
1.1.1.Các khái niệm về dịch vụ ...................................................................................7

1.1.2 Quy trình cung cấp dịch vụ ................................................................................8
1.1.3. Vị trí, tính chất, đặc điểm của dịch vụ Bưu chính chuyển phát ........................9
1.1.4 Phân loại sản phẩm dịch vụ Bưu chính chuyển phát .......................................10
1.2.Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của dịch vụ BCCP ...............................11
1.2.1. Yếu tố bên ngoài ..............................................................................................11
1.2.2. Yếu tố bên trong..............................................................................................13
1.3. Một số kinh nghiệm phát triển dịch vụ Bưu chính chuyển phát ........................15

iii

1.3.1. Kinh nghiệm phát triển dịch vụ bưu chính chuyển phát của một số nước trên
thế giới.......................................................................................................................15
Chương 2 THỰC TRẠNG HỆ THỐNG BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST
VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HỆ THỐNG
BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN .19
2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết........................................................19
2.1.1.Các tiêu chí đánh giá sự phát triển của hệ thống bưu chính chuyển phát ........19
2.1.2. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................23
2.1.3 Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ..........................................................................24
2.1.4. Chỉ tiêu về năng lực cạnh tranh của Hệ thống dịch vụ Bưu chính chuyển phát
................................................................................................................................... 26
2.2. Tổng quan về Bưu điện Thái Nguyên ................................................................28
2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển ..................................................................28
2.2.2. Mơ hình tổ chức Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên ................................................29
2.2.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên tại thành phố Thái
Nguyên ....................................................................................................................... 34
2.2.4 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh ..........................................................39
2.3. Thực trạng phát triển dịch vụ Bưu chính chuyển phát tại Bưu điện tỉnh Thái
Nguyên ......................................................................................................................42
2.3.1. Mạng lưới Bưu chính Vnpost tại thành phố Thái Nguyên.............................42

Chương 3:..................................................................................................................46
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN
HỆ THỐNG BƯU CHÍNH CHUYỂN PHÁT VNPOST TẠI THÀNH PHỐ THÁI
NGUYÊN ..................................................................................................................46
3.1 Khả năng phát triển dịch vụ bằng chỉ số Công nghệ thông tin ...........................46
3.1.1.Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin Tỷ lệ Bưu cục có máy tính .......................46
3.1.2.Khả năng sử dụng Công nghệ thông tin hiệu quả Tỷ lệ nhân viên biết sử dụng
máy tính:....................................................................................................................46
3.2. Phân tích các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ Bưu chính
chuyển phát tại Bưu điện tỉnh Thái Nguyên .............................................................47

iv

3.2.1. Yếu tố bên ngoài .............................................................................................47
3.2.2. Yếu tố về tăng trưởng kinh tế của Tỉnh Thái Nguyên ....................................47
3.2.3. Yếu tố về nhân khẩu, xã hội............................................................................48
3.2.4. Yếu tố về cơ cấu ngành, thu nhập, trình độ văn hóa .......................................48
3.2.5. Yếu tố về hạ tầng, cơng nghệ ..........................................................................48
3.2.6. Yếu tố về thị trường dịch vụ Bưu chính..........................................................49
3.3 Phân tích các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến sự phát triển Bưu chính chuyển phát
tại Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên ................................................................................52
3.3.1 Yếu tố về mạng lưới.........................................................................................53
3.3.2. Yếu tố về nguồn nhân lực ...............................................................................53
3.3.3. Yếu tố về chất lượng .......................................................................................54
3.3.4 Yếu tố thị phần dịch vụ BCCP.........................................................................54
3.3.5 Yếu tố phát triển CNTT ...................................................................................54
3.3.6 Yếu tố năng lực cạnh tranh ..............................................................................54
3.4. Đánh giá sự phát triển dịch vụ Bưu chính chuyển phát Vnpost tại Bưu điện Tỉnh
Thái Nguyên..............................................................................................................55
3.4.1. Phân tích thiết kế nghiên cứu ..........................................................................55

3.4.2 Phân tích hồi quy tuyến tính.............................................................................56
3.4.3 Xây dựng mơ hình hồi quy tuyến tính .............................................................57
3.5 Những tồn tại, hạn chế ........................................................................................63
3.5.1 Nguyên nhân những tồn tại, hạn chế................................................................63
3.6. Giải pháp phát triển hệ thống .............................................................................65
3.6.1.Giải pháp nhân lực ..........................................................................................65
3.6.2.Về máy móc thiết bị phục vụ sản xuất .............................................................66
3.6.3. Công tác kiểm tra chất lượng .........................................................................67
KẾT LUẬN ...............................................................................................................69
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................72
PHỤ LỤC..................................................................................................................74

BĐT v
BC
BCCP DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BĐ-VHX
BK Bưu điện Tỉnh
CBCNV Bưu cục
CNTT Bưu chính chuyển phát
COD Bưu điện văn hóa xã
CPN Bưu kiện
CT Cán bộ công nhân viên
DT Công nghệ thông tin
DTPS Phát hàng thu tiền
DTTL Chuyển phát nhanh
DN Chuyển tiền
EMS Doanh thu
GDP Doanh thu phát sinh
GDV Doanh thu tính lương
KSV Doanh Nghiệp

PHBC Chuyển phát nhanh
PTI Tổng thu nhập quốc nội
UBND Giao dịch viên
VAT Kiểm soát viên
VNPost Phát hành báo chí
VNPT Bảo hiểm bưu điện
Ủy ban nhân dân
Thuế giá trị gia tăng
Tổng công ty Bưu điện Việt Nam
Tập đồn Viễn thơng Việt Nam

vi

DANH MỤC BẢNG

Bảng số 2.1: Tình hình lao động tại Bưu điện tỉnh Thái Nguyên năm 2020 ............37
Bảng số 2.2: Kết quả hoạt động SXKD của Bưu điện tỉnh Thái Nguyên từ năm 2019
đến năm 2020 ............................................................................................................40
Bảng 2.3: Tuyến đường thư cấp 2 năm 2020 ............................................................43
Bảng 2.4: Tuyến đường thư cấp 3 năm 2020 ............................................................44
Bảng 2.5: Giờ mở cửa và giao nhận chuyến thư tại các Bưu cục .............................45
Bảng 3.1: Kết quả nghiên cứu thị trường..................................................................51
Bảng 3.2: Kết quả nghiên cứu hiệu quả hoạt động dịch vụ BCCP VNPost .............58
Bảng 3.3:Bảng tổng hợp mơ hình .............................................................................58
Bảng 3.4:Bảng ANOVA ...........................................................................................59
Bảng 3.5: Kết quả hệ số hồi quy ...............................................................................59

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1 Quy trình nghiên cứu dịch vụ.......................................................................8

Hình 2.1 Mơ hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael Porter .......................................26
Sơ đồ 01: Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý tại bưu điện tỉnh Thái Ngun...........30
Hình 3.1: Các yếu tố bên ngồi.................................................................................47
Hình 3.2: Các yếu tố bên trong .................................................................................53

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Ngành bưu chính có thể nói như một ngành kinh tế kỹ thuật dịch vụ rất quan
trọng trong nền tảng hạ tầng của nền kinh tế quốc dân. Việc nâng cao và phát triển
bưu chính là để phát triển nhu cầu về kinh tế, góp phần nâng cao chất lượng trong
cuộc sống của người dân và đảm bảo thơng tin an ninh quốc phịng. Kể từ khi chia
tách ra khỏi Viễn thơng, ngành bưu chính đã gặp nhiều khó khăn, năng suất lao động
tồn ngành thấp, hiệu quả kinh doanh sụt giảm. Bên cạnh đó, trong nền thị trường
kinh doanh dịch vụ bưu chính có sự cạnh tranh gay gắt và khốc liệt của các doanh
nghiệp, tổ chức chuyển phát nhanh hàng hóa, tiền bạc và các ấn phẩm tài liệu, các đối
thủ tư nhân trong nước và ngoài nước, hơn nữa là các hãng chuyển phát nhanh quốc
tế họ là các đối thủ cạnh tranh có tiềm lực và hiểu biết nhiều trong lĩnh vực bưu chính,
họ có lực lượng về trang thiết bị hiện đại hơn có khả năng cung cấp các dịch vụ bưu
chính đa dạng, có chất lượng cao, thái độ và phong cách phục vụ chuyên nghiệp, kỹ
năng quảng cáo đến khách hàng tốt, giá thành thấp. Trước những tình hình đó việc
quản lý chất ượng dịch vụ bưu chính chuyển phát là vấn đề sống còn và cấp bách đối
với bất cứ doanh nghiệp đang tham gia cấp dịch vụ bưu chính cho thị trường, là chìa
khố để giải quyết vấn đề hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung và
doanh nghiệp bưu chính nói riêng.

Như chúng ta đã biết khi nền kinh tế thị trường càng phát triển thì phương thức

cạnh tranh về giá thành không phải là giải pháp cạnh tranh tốt nhất mà các đơn vị
cung cấp dịch vụ lựa chọn, nhất là đối với các sản phẩm, dịch vụ có giá trị khơng lớn.
Lúc này chất lượng mới là giải pháp để cạnh tranh lâu dài và bền vững của các đơn
vị kinh doanh. Muốn chất lượng dịch vụ tốt thì việc quản lý chất lượng dịch vụ phải
được quan tâm, từ việc đề ra và thực hiện tốt chính sách chất lượng đến việc kiểm
sốt chặt chẽ và xuyên suốt.

Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ Bưu
chính chuyển phát đầu tiên là Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên (thành lập từ năm 1945).

2

Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên là đơn vị trực thuộc Tổng công ty Bưu điện Việt Nam
(VNPost) hoạt động kinh doanh các dịch vụ bưu chính theo sự phân cấp của VNPost.
Đứng trước tình hình cạnh tranh về dịch vụ Bưu chính chuyển phát hiện nay như số
doanh nghiệp cung cấp dịch vụ Bưu chính chuyển phát ngày càng đơng, chủ yếu
cạnh tranh tại các thị trường trọng điểm như khu vực thành phố, các khu công nghiệp
cao. Mức độ cạnh tranh ngày càng gay gắt khi các đối tượng khách hàng đặc biệt là
các cơ quan, tổ chức trong tỉnh như Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở ban
ngành… và tập trung vào đối tượng khách hàng lớn như doanh nghiệp, các khu công
nghiệp… trước đây là thị trường phục vụ dịch vụ bưu chính chuyển phát của Bưu
điện tỉnh Thái Nguyên. Dịch vụ cạnh tranh mạnh mẽ nhất là dịch vụ chuyển phát
nhanh, đây cũng là dịch vụ mang lại nguồn doanh thu chủ yếu về dịch vụ Bưu chính
chuyển phát cho Bưu điện tỉnh Thái Nguyên. Vì vậy, Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên đặt
ra yêu cầu cấp bách là phải đổi mới xu hướng quản lý kinh tế, xác định hướng đi phù
hợp cho dịch vụ Bưu chính chuyển phát - dịch vụ cốt lõi mang tính sống cịn của
doanh nghiệp để giữ vững mạng lưới điểm phục vụ hiện có.

Dịch vụ bưu chính chuyển phát tại Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên nói chung và
trong địa bàn Thành phố Thái Nguyên nói riêng là mảng đem lại nhiều doanh thu

nhưng trước sự cạnh tranh gay gắt của các đối thủ cạnh tranh nên việc nâng cao chất
lượng dịch vụ bưu chính chuyển phát là hết sức cần thiết. Hiện tại việc quản lý chất
lượng dịch vụ bưu chính chuyển phát cịn tồn tại một số hạn chế như: cơng tác hoạch
định chất lượng chưa rõ ràng, quá trình tổ chức triển khai chưa quyết liệt và khâu
giám sát còn lỏng lẻo. Chính vì thế, là một nhân viên cơng tác tại Bưu Điện Tỉnh Thái
Nguyên, xuất phát từ thực tế nêu trên, học viên đã chọn đề tài “Nghiên cứu về hệ
thống bưu chính chuyển phát VNpost và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt
động hệ thống bưu chính chuyển phát Vnpost tại Thành phố Thái Nguyên ”làm luận
văn thạc sĩ của mình, với mong muốn đề xuất được một số giải pháp hồn thiện quản
lý, góp phần nâng cao chất lượng hệ thống thông tin trong dịch vụ bưu chính đem lại
nhiều lợi nhuận và thành cơng cho ngành bưu chính của Bưu điện Tỉnh Thái Nguyên
hiện tại.