TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TẬP HỢP, ĐOÀN KẾT THANH NIÊN Ở HUYỆN BÌNH XUYÊN, TỈNH VĨNH PHÚC TRONG THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA - Full 10 điểm

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH KHU VỰC I

NGUYỄN DUY HƯỞNG

TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TẬP HỢP, ĐOÀN KẾT
THANH NIÊN Ở HUYỆN BÌNH XUYÊN,

TỈNH VĨNH PHÚC TRONG THỜI KỲ ĐẦY MẠNH
CƠNG NGHIỆP HỐ, HIỆN ĐẠI HỐ

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH

HÀ NỘI – 2013

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH KHU VỰC I

NGUYỄN DUY HƯỞNG

TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TẬP HỢP, ĐOÀN KẾT
THANH NIÊN Ở HUYỆN BÌNH XUYÊN,

TỈNH VĨNH PHÚC TRONG THỜI KỲ ĐẦY MẠNH
CƠNG NGHIỆP HỐ, HIỆN ĐẠI HỐ

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN: THS. NGUYỄN VIỆT PHƯƠNG

KHOA: LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

Hà Nội - 2013

MỤC LỤC

Trang

MỞ ĐẦU 1

Chương 1: Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ

Chí Minh và của Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên và cơng 7

tác tập hợp, đồn kết thanh niên

1.1. Những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về thanh
7

niên và công tác tập hợp, đồn kết thanh niê.

1.2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về tập hợp, đoàn kết thanh niên 8

1.3. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên và công
11

tác tập hợp, đoàn kết thanh niên

Chương 2: Thực trạng cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên ở
16

huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc trong những năm gần đây
2.1. Khái quát đặc điểm tình hình huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc

16
tác động đến công tác tập hợp, đồn kết thanh niên
2.2. Thực trạng cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên ở huyện Bình

21
Xuyên từ năm 2007 đến năm 2012

Chương 3: Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu nhằm

nâng cao hiệu quả cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên ở huyện 41

Bình Xuyên trong những năm tới

3.1. Phương hướng chung 41

3.2. Một số giải pháp chủ yếu 42

KIẾN NGHỊ 48

KẾT LUẬN 51

TÀI LIỆU THAM KHẢO 52

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Thanh niên là lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan
trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc; là lực lượng chủ yếu trên nhiều
lĩnh vực, đảm nhiệm những cơng việc địi hỏi hy sinh, gian khổ, sức khỏe và
sáng tạo. Thanh niên là độ tuổi sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ,
ln năng động, sáng tạo, muốn tự khẳng định mình. Song, do cịn trẻ, thiếu
kinh nghiệm nên thanh niên cần được sự giúp đỡ, chăm lo của các thế hệ đi
trước và toàn xã hội. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã khẳng định: “Lực lượng lãnh
đạo nào giành được số đơng thanh niên về tay mình thì lực lượng đó sẽ chiến
thắng”. Tiếp thu và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ
Chí Minh, Đảng ta ln coi trọng vấn đề thanh niên, đánh giá cao vai trò của
thanh niên trong sự nghiệp cách mạng. Trong quá trình lãnh đạo đất nước,
Đảng ta ln đề cao vai trị, vị trí của thanh niên, xác định thanh niên là lực
lượng xung kích cách mạng, Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội
dự bị tin cậy của Đảng; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc.
Đồng thời, Đảng đã đề ra nhiều chủ trương giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, tổ
chức thanh niên thành lực lượng hùng hậu, trung thành, kế tục sự nghiệp cách
mạng của Đảng và dân tộc. Qua mỗi thời kỳ, dù bất cứ hoàn cảnh nào các thế
hệ thanh niên đều hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình.
Trước yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất
nước, q trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự biến đổi nhanh
chóng của tình hình thanh niên, địi hỏi phải tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng đối với công tác thanh niên nhằm chăm lo, bồi dưỡng và phát huy cao
nhất vai trò, sức mạnh của thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. “Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
là đội dự bị tin cậy của Đảng”, Đảng coi cơng tác đồn kết, hợp thanh niên là
nhiệm vụ chiến lược cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam.

1

Trong giai đoạn mới, cơng tác đồn kết tập hợp thanh niên phải giải
quyết hài hòa giữa quyền lợi và nghĩa vụ của thanh niên, vừa phát huy vai trị
xung kích của thanh niên, vừa chú trọng bồi dưỡng lực lượng thanh niên.
Nhu cầu, lợi ích của thanh niên ngày càng đa dạng, phong phú và cần được
giải quyết có định hướng thơng qua hệ thống chính sách chung của Nhà
nước. Làm tốt cơng tác đồn kết, tập hợp thanh niên là góp phần lớn vào việc
ổn định và phát triển phong trào thanh niên nước ta, góp phần quan trọng vào
việc củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đảm bảo sự lãnh đạo
của Đảng và vai trò nịng cốt của Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
trong các phong trào thanh niên, các tổ chức thanh niên là yếu tố quyết định
đảm bảo định hướng đúng đắn của phong trào thanh niên đã và đang đặt ra
cần phải được xem xét thấu đáo và xử lý kịp thời.

Xuất phát từ vị trí, vai trị hết sức quan trọng của thanh niên, tại Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, Đảng ta đã khẳng định: Công tác
thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng. Công tác thanh niên là công tác của Đảng,
của cả hệ thống chính trị và của tồn xã hội.

Mục tiêu của công tác thanh niên là tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên
Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp
luật, sống có văn hố, vì cộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập
quốc tế; có sức khoẻ, tri thức, kỹ năng và tác phong công nghiệp trong lao
động tập thể, trở thành những công dân tốt của đất nước. Động viên cổ vũ
thanh niên ni dưỡng ước mơ, hồi bão lớn, xung kích, sáng tạo, làm chủ
khoa học - công nghệ tiên tiến, vươn lên ngang tầm thời đại. Hình thành một
lớp thanh niên ưu tú trên mọi lĩnh vực, kế tục trung thành và xuất sắc sự
nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc; phấn đấu vì dân giàu, nước mạnh,
xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.

Để đạt được mục tiêu trên thì cơng tác vận động thanh niên giữ vai trò
đặc biệt quan trọng. Cơng tác vận động thanh niên là tồn bộ hoạt động giáo

2

dục, bồi dưỡng và phát huy lực lượng, tiềm năng của thanh niên để góp phần
thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà
nước.

Ngay sau khi thành lập Đảng, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng Cộng
sản Việt Nam đã xúc tiến để thành lập Đoàn thanh niên và tiếp đó là thành
lập các tổ chức khác của thanh niên như hội Liên hiệp thanh niên Việt nam.
Với mục đích thơng qua tổ chức Đồn - Hội nhằm tập hợp thanh niên vào tổ
chức Đoàn - Hội thanh niên trở thành đội quân hùng hậu tiếp sức cho “Thế
hệ thanh niên già”, hoàn thành sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo. Trải
qua thời kỳ lịch sử, thế hệ trẻ luôn là lực lượng đi đầu trong mọi lĩnh vực,
hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó. Trong
cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, tự do và hạnh phúc của nhân dân, lớp lớp
thanh niên, đã chiến đấu hy sinh vơ cùng oanh liệt, lao động qn mình, xứng
đáng với niềm tin yêu của Đảng, Bác Hồ và nhân dân, đóng góp to lớn vào sự
nghiệp vẻ vang của dân tộc.

Trong sự nghiệp đổi mới hiện nay, Đồn thanh niên ln phát huy
truyền thống “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên” thanh niên
“Sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì khi Đảng và Nhà nước cần”.
Đã xây dựng được thế hệ thanh niên thời kỳ mới có đạo đức, nhân cách, tri
thức, sức khỏe, tư duy năng động và hành động sáng tạo; tiếp nối truyền
thống hào hùng của Đảng và dân tộc, nêu cao lòng yêu nước, ý thức xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN; khơng ngại khó khăn, gian khổ, tình nguyện

vì cuộc sống cộng đồng; có trách nhiệm với gia đình, xã hội; có ý chí vươn
lên trong học tập, lao động, lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng, quyết
tâm đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu; tham gia tích cực vào các
hoạt động chính trị - xã hội của đất nước. Với màu áo xanh tình nguyện,
thanh niên đã thể hiện được vai trị và vị trí của mình trong xã hội, tạo được
niềm tin và hy vọng với Đảng và nhân dân.

Tuy nhiên, trước những tác động của nhiều yếu tố, cũng như những
biến đổi nhanh chóng của thực tiễn cuộc sống, một bộ thanh niên có biểu

3

hiện thờ ơ, có thái độ bàng quan, thiếu tích cực trước những sự kiện chính trị
của đất nước, khơng quan tâm tới sự nghiệp cách mạng mà Đảng và nhân dân
ta đang thực hiện; ý thức trách nhiệm công dân còn mờ nhạt, lười lao động,
ngại tham gia các hoạt động, các cơng tác xã hội, đồn thể, dẫn tới tình trạng
mất phương hướng, xuất hiện lối sống hưởng thụ, sống khơng có lý tưởng,
hồi bão, ước mơ, suy giảm niềm tin vào chủ nghĩa xã hội. Bộ phận thanh
niên này cịn dễ bị lơi kéo, sa ngã, tác động tiêu cực đến tư tưởng, nhận thức
của thanh niên nói chung. Đây là một vấn đề lớn địi hỏi chúng ta phải tiếp
tục coi trọng công tác vận động thanh niên, góp phần tập hợp thanh niên vào
phong trào cách mạng chung, đóng góp mạnh mẽ hơn nữa sức trẻ của mình
cho quê hương, đất nước.

Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền các
cấp, các tổ chức chính trị - xã hội, nhất là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh đã có nhiều phương thức vận động và tập hợp thanh niên. Song, ở
nhiều nơi công tác vận động thanh niên vẫn còn chưa hiệu quả. Thanh niên
vẫn chưa phát huy hết tiềm năng, vai trò của mình đối với quá trình xây dựng
và phát triển đất nước. Nhiều phong trào được tổ chức cịn mang tính cổ

động, hình thức nên đã khơng thu hút được thanh niên tham gia… do vậy, để
có thể phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của thanh niên trong thời kỳ cách
mạng mới thì việc tiếp tục đổi mới cơng tác vận động thanh niên vẫn là vấn
đề rất cấp thiết.

Đoàn viên thanh niên đã có nhiều đóng góp tích cực vào cơng cuộc xây
dựng bảo vệ Tổ quốc, xứng đáng là đội quân xung kích cách mạng trong thời
kỳ đổi mới. Tuy nhiên, do sự tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường và
quá trình mở cửa và hội nhập quốc tế, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế, văn
hoá, xã hội nói chung và cơng tác đồn tập hợp thanh niên nói riêng. Ngày
nay một bộ phận thanh niên có những biểu hiện tiêu cực, suy thối về đạo
đức, lối sống khơng có ý chí tiến thủ đã để mất đi lý tưởng cao đẹp của mình.

Bên cạnh đó, những lực lượng thù địch ln lợi dụng “Âm mưu diễn
biến hồ bình và bạo loạn lật đổ” nhằm chống phá cách mạng nước ta, chúng

4

ln tìm cách như: Mua chuộc dụ dỗ, xúi dục... nhằm vào thế hệ trẻ để lôi
kéo lực lượng này. Trong khi đó hoạt động của Đồn và Hội đã có những
chuyển biến tích cực, song chưa đáp ứng được nhu cầu đổi mới, một số cơ sở
Đoàn - Hội chậm đổi mới về nội dung và hình thức hoạt động, đặc biệt ở một
số địa bàn vùng sâu, vùng xa, hoạt động Đồn, Hội cịn lúng túng chưa tìm ra
được nội dung, phương thức phù hợp với trình độ và đặc điểm của thanh niên
vùng núi và dân tộc thiểu số, vì vậy thanh niên tập hợp được vào tổ chức cịn
ít, chưa làm tốt cơng tác giáo dục và phát triển tiềm năng của thanh niên.

Huyện Bình Xun nằm ở phía Nam của tỉnh Vĩnh Phúc, cuộc sống
của nhân dân vẫn cịn gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí khơng đồng đều
nên cơng tác đồn kết tập hợp thanh niên gặp khơng ít khó khăn, trước thực

trạng trên cho thấy cơng tác đồn kết, tập hợp thanh niên của cả nước nói
chung và huyện Bình Xun nói riêng đang đặt ra hết sức cấp bách, địi hỏi
phải có sự nghiên cứu vận dụng đúng đắn, sáng tạo quan điểm của chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam, để Đồn -
Hội tìm hướng đổi mới nội dung, phương thức đoàn kết tập hợp thanh niên.

Chính vì những lý do trên, sau khi được nghiên cứu chương trình Cao
cấp lý luận Chính trị - Hành chính, cùng với kinh nghiệm thực tiễn làm cơng
tác Đồn và phong trào thanh niên, tôi muốn vận dụng những kiến thức đã
được trang bị vào thực tiễn hoạt động cơng tác Đồn của mình. Do đó tơi
chọn đề tài “Tăng cường cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên ở huyện
Bình Xun, tỉnh Vĩnh Phúc trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa” làm luận văn tốt nghiệp chương trình Cao cấp lý luận Chính trị
- Hành chính.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng về công tác tập hợp đồn kết
thanh niên của huyện Bình Xun nhằm tìm ra những nguyên nhân, rút ra bài
học kinh nghiệm. Tổng kết các phương thức tập hợp, đoàn kếtthanh niên có
hiệu quả, để đưa ra những giải pháp hữu hiệu, tập hợp thanh niên vào tổ chức
để giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng giúp đỡ thanh niên khẳng định và phát huy

5

vai trị của mình trong xã hội. Góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh
tế - xã hội của địa phương, xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền vững
mạnh.

3. Phạm vi nghiên cứu
Công tác Đoàn và phong trào thanh niên bao hàm nhiều lĩnh vực hoạt

động, đề tài chỉ tập trung nghiên cứu trong lĩnh vực cơng tác tập hợp đồn kết
thanh niên của huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc trong giới hạn phạm vi
thời gian là 5 năm (từ năm 2007 đến năm 2012).
4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện theo các phương pháp cơ bản sau:
- Nghiên cứu báo cáo của một số cơ sở Đoàn - Hội.
- Khảo sát, tham dự sinh hoạt chi đoàn, chi hội cơ sở.
- Toạ đàm, phỏng vấn, đối thoại với Đoàn viên, Hội viên, cán bộ đoàn,
cán bộ Đảng, chính quyền các cấp trong huyện.
- Phương pháp tổng hợp xử lý so sánh số liệu.
- Phương pháp quan sát thực tiễn.
5. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung của
luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên và cơng tác tập hợp, đồn
kết thanh niên.
Chương 2: Thực trạng cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên ở huyện
Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc trong những năm gần đây.
Chương 3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao
hiệu quả cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên ở huyện Bình Xuyên trong
những năm tới.

6

Chương 1
QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN, TƯ TƯỞNG

HỒ CHÍ MINH VÀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM VỀ
THANH NIÊN VÀ CÔNG TÁC TẬP HỢP, ĐOÀN KẾT THANH NIÊN

Cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên là cách thức, phương tiện, là
công cụ và phương pháp, biện pháp để lôi cuốn, thu hút thanh niên, tập hợp
họ lại để giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện thanh niên đi theo mục tiêu, lý tưởng
của Đảng. Đề cập về cơng tác tập hợp, đồn kết thanh niên, cần phải phân
tích làm rõ hệ thống quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí
Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam về vấn đề này.

1.1. Những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về thanh
niên và công tác tập hợp thanh niên

C.Mác và Ph.Ăngghen luôn khẳng định niềm tin vô hạn vào tài năng
của thế hệ trẻ. Các vị đã khẳng định: “Thanh niên là tương lai của nhân loại
và tương lai của loài người hoàn toàn phụ thuộc vào việc giáo dục thế hệ trẻ
đang lớn lên”.

Trong xã hội tư bản cuối thế kỷ XIX, C.Mác cho rằng “Cần phải giải
thoát cho thanh niên khỏi sự tác động có tính chất phá hoại của hệ thống hiện
đại”. Ông coi thanh niên là cội nguồn sự sống của dân tộc và giai cấp công
nhân là bộ xương của cơ thể dân tộc.

Ph.Ăngghen đã đề xuất tư tưởng “Thanh niên khơng thể đứng ngồi
chính trị, chính hiện thực cuộc sống đã và sẽ cuốn hút tuổi trẻ vào đời sống
chính trị”. Ơng nhấn mạnh rằng thanh niên không bao giờ thoả mãn với lý
tưởng trước đây, họ muốn được tự do hơn trong hành động, họ khao khát lập
chiến cơng và vì sự đổi mới, họ sẵn sàng hiến dâng cả máu và cuộc đời mình.
Ơng phê phán thái độ bàng quang trước thời cuộc của một bộ phận thanh
niên. C.Mác và Ph.Ăngghen luôn gắn thanh niên với giai cấp công nhân và
đội tiên phong của nó. Thanh niên là đội qn xung kích quyết định của đạo
quân vô sản Quốc tế. Ph.Ăngghen là người đầu tiên đưa ra các quan niệm

như: “Đạo quân xung kích, đội quân hậu bị của Đảng...” để nói về thanh niên

7