Tiết 118 thực hành tv

KHỞI ĐỘNG
? Ở các cửa hàng thời trang, người ta thường sử dụng
vật dụng gì để trưng bày quần áo? Ngồi những tên
gọi trên, chúng ta cịn dùng tiếng nước ngồi để gọi
tên chúng? Em hãy chỉ ra các tên gọi đó?

Ma nơ canh là những tượng hình người bằng nhựa như kiểu búp bê và được
mặc những bộ thời trang mới (quần, áo, váy, mũ, v.v..) làm mẫu để
trưng ...Những tên dùng gọi các đồ vật trên là loại từ nào, nguyên tắc sử
dụng chúng ra sao, chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài học hơm nay.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

I. Từ mượn PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Từ mượn là gì? Từ mượn có nguồn gốc từ đâu?

Từ mượn là từ có Từ vay mượn tiếng Hán
nguồn gốc từ một ngôn - Từ mượn ngôn ngữ châu
ngữ khác. Âu được việt hoá gần như
hoàn toàn: cà phê, cà vạt,
săm, lốp

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

I. Từ mượn
- Từ mượn là từ có nguồn gốc từ một ngơn ngữ khác.
- Từ vay mượn tiếng Hán
- Từ mượn ngơn ngữ châu Âu được việt hố gần như
hoàn toàn: cà phê, cà vạt, săm, lốp
- Từ mượn được viết nguyên dạng hoặc viết tách từng

âm tiết, giữa các âm có gạch nối
- Tránh lạm dụng từ mượn để không gây khó hiểu,
khó chịu cho người nghe.
II. Luyện tập

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

I. Từ mượn
II. Luyện tập
Bài 1/trang 86
a. Các từ vay mượn tiếng Hán:
Kế hoạch, công nghiệp, băng, khơng khí, ơ nhiễm.
- Các từ có cách đọc và chính tả giống từ thuần Việt, có
tính chất khái qt về nghĩa.
- Các từ vay mượn tiếng Anh: ơ-dơn. Từ có gạch nối giữa
các âm tiết.
b. Từ ô-dôn :
tạo cảm giác về từ mượn rõ nhất.
- Vì từ ngữ này có phần gạch nối rất dễ nhận biết.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập Bài 1/trang 86

Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu:
Do kế hoạch phát triển công nghiệp thiếu bền vững, Trái Đất đang nóng
dần lên, băng Bắc Cực và Nam Cực đang tan chảy, khiển nước biển dâng
cao, nhấn chìm nhiều thành phố, làng mạc, nhiều cánh đồng màu mỡ. Tầng
ô-dôn bị thủng nhiều chỗ, đất đai, nước, khơng khí bị ô nhiễm nặng nề, đe
doạ sự sống của mn lồi.

a. Trong đoạn văn trên có nhiều từ là từ mượn, chẳng hạn: kế hoạch, phát
triển, cơng nghiệp, băng, ơ-dơn, khơng khí, ơ nhiễm, ... Theo em, từ nào
được vay mượn từ tiếng Hán, từ nào được vay mượn từ tiếng Anh? Vì sao
em xác định như vậy?
b. Trong các từ mượn như cơng nghiệp, băng, Ơ-dơn, ơ nhiễm, từ nào gây
cho em cảm giác về từ mượn rõ nhất? Vì sao?
c. Các yếu tố như không, nhiễm không chỉ xuất hiện trong khơng khí, ơ
nhiễm mà còn được dùng để tạo nên nhiều từ khác mà chúng ta vẫn sử
dụng hằng ngày. Hãy kể thêm một số từ có những yếu tố ấy và giải thích ý
nghĩa của chúng.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập- Bài tập 1:

c.- Không:
+ Không trung (khoảng không gian trên cao),
+ Không gian (là khoảng không mở rộng theo ba
chiều cao, dài, rộng)
+ Không quân (một quân chủng hoạt động trên
không nhằm bảo vệ vùng trời quốc gia)
- Nhiễm:
+ Lây nhiễm (chỉ sự truyền lan của bệnh hoặc thói
xấu nào đó),
+ Truyền nhiễm (lây lan của dịch bệnh),
+ Nhiễm khuẩn (chỉ tình trạng một sinh vật bị vi
khuẩn xâm nhập vào cơ thể)

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập- Bài tập 1:
d, Qua việc thực hiện các yêu cầu ở bài tập 1, em rút
rda- VnhốậnntừxétitếgnìgvVềiệđtặgciđàuiểcmó cvủàaphvứốnc ttạừp,tigếồnmg Vnhiệiềt?u từ
được mượn ở những ngôn ngữ khác.

Bài tập 2: Hãy diễn đạt lại câu văn sau đây theo hướng
thay thế từ mượn bằng từ quen thuộc hoặc dễ hiểu hơn vốn
đã có từ lâu trong vốn từ tiếng Việt:
Các fan cuồng thực sự phấn khích, hân hoan khi thấy idol
của mình xuất hiện trên cửa chiếc chuyên cơ vừa đáp
xuống phi trường.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập- Bài tập 1:
Bài tập 2:

Thay đổi: Những người hâm mộ thực sự phấn
khích, hân hoan khi thấy thần tượng của mình xuất
hiện trên cửa chiếc máy bay vừa đáp xuống sân
bay.
+ Các fan cuồng được thay bằng những người hâm
mộ
+ Idol được thay bằng thần tượng
+ Chuyên cơ được thay bằng máy bay
+ Phi trường được thay bằng sân bay.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập- Bài tập 1:

Bài tập 2:

Có thể diễn đạt lại:
Người hâm mộ thực sự phấn khích, hân hoan
khi thấy thần tượng của mình xuất hiện trên cửa
chiếc chuyên cơ vừa đáp xuống sân bay.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập- Bài tập 1:

Bài tập bổ xung

Bài 1 Ghi lại các từ mượn có trong những câu dưới
đây. Cho biết các từ ấy được mượn của tiếng (ngôn
ngữ) nào?
a. Đúng ngày hẹn, bà mẹ vơ cùng ngạc nhiên vì trong
nhà mình có bao nhiêu sính lễ? (Sọ Dừa)
b. Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa cỗ bàn thật linh đình, gia
nhân chạy ra chạy vào tấp nập. (Sọ Dừa)
c. Ông vua nhạc pốp Mai-Cơn Giắc-xơn đã quyết định
nhảy vào lãnh địa in-tơ-nét với việc mở một trang chủ
riêng.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

VẬN DỤNG
Bài tập bổ xung

Gợi ý

Các từ mượn có trong các câu văn trên:
a. Đúng ngày hẹn, bà mẹ vơ cùng ngạc nhiên vì
trong nhà tự nhiên có bao nhiêu sính lễ? (Sọ Dừa)
b. Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa cỗ bàn thật linh
đình, gia nhân chạy ra chạy vào tấp nập. (Sọ Dừa)
c. Ông vua nhạc pốp Mai-Cơn Giắc-xơn đã quyết
định nhảy vào lãnh địa in-tơ-nét với việc mở một
trang chủ riêng.

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

II. Luyện tập- Bài tập 1:
Bài tập bổ xung

Thuộc các ngôn ngữ sau đây:
a. Hán Việt: vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên, sính lễ.
b. Hán Việt: gia nhân.
c. Anh: pốp, Mai-Cơn Giắc-xơn, in-tơ-nét.

Bài tập 2: Viết đoạn văn ngắn có sử dụng từ mượn dài khoảng
5-7 dòng nêu suy nghĩ của em về tinh thần tự học

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Bài tập 2:
Gợi ý:
- Hình thức: Đoạn văn độ dài 5-7 câu
- Thể loại: suy nghĩ
+ Sử dụng từ mượn: có thể từ: in-tơ-net, ti vi, láp-tóp…
- Nội dung: tinh thần tự học

Mở đoạn: giới thiệu tinh thần tưự học của HS ngày nay
Thân đoạn: đảm bảo ý sau:
+ Việc học tập càng trở nên dễ dàng hơn nhờ các thiết bị
điện tử như học trực tuyến qua in-tơ-net
+ Chỉ cần một chiếc láp-tóp hoặc ti vi có kết nối mạng, bạn
có thể dễ dàng truy cập vào các nội dung học tập trực tuyến
Kết đoạn: Vai trị cảu tính tự học: nâng cao được kĩ năng
sử dụng công nghệ thông vừa mở mang được nhiều kiến
thức mới về mọi mặt trong đời sống

Tiết 118: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Tham khảo đoạn văn:
Tự học là nhiệm vụ quan trọng với mỗi người học sinh
bên cạnh việc học trên lớp. Ngày nay, việc học tập càng
trở nên dễ dàng hơn nhờ các thiết bị điện tử như học trực
tuyến qua in-tơ-net. Các bài học, các thí nghiệm được tiến
hành rõ ràng và cụ thể giúp em có thể tiếp thu thêm nhiều
kiến thức ngoài các bài. Chỉ cần một chiếc láp-tóp hoặc ti
vi có kết nối mạng, bạn có thể dễ dàng truy cập vào các
nội dung học tập trực tuyến. Qua đó, em vừa nâng cao
được kĩ năng sử dụng công nghệ thông vừa mở mang được
nhiều kiến thức mới về mọi mặt trong đời sống.

Hướng dẫn về nhà:
- Nhận biết được hiện tượng vay mượn từ, đặc điểm của từ

mượn và thực tế sử dụng từ mượn hiện nay.
- Hoàn thiện bài tập
- Chuẩn bị: VĂN BẢN 3. TRÁI ĐẤT: Đọc, trả lời câu hỏi

sgk