Báo cáo chuyên đề kỹ năng công chứng hợp đồng mua bán tài sản là động sản và bình luận điểm d khoản 1 điều 40 luật công chứng năm 2014

HỌCVIỆNTƯPHÁP
KHOAĐÀOTẠOCÔNGCHỨNGVIÊNVÀCÁCCHỨC DANH KHÁC

BÁOCÁOKẾT THÚCHỌCPHẦN
Công chứng các hợp đồng mua bán, tặng cho, thuê, trao

đổi,mượnvay tàisản.
Chuyên đề:Kỹ năng công chứng hợp đồng mua bán tài sản
làđộng sản và bình luận điểm d khoản 1 Điều 40 Luật Công

chứngnăm2014.

Họtên:LÊNGỌCĐIỆP
Sinh ngày:
04/07/1968Sốbáodanh:
08
Lớp:Cơng chứngviênkhóa24–Hậu Giang

Hậu Giang,ngày06tháng11 năm2021

HỌCVIỆNTƯPHÁP
KHOAĐÀOTẠOCÔNGCHỨNGVIÊN VÀCÁCCHỨC DANHKHÁC

BÁOCÁOKẾTTHÚC HỌCPHẦN

CƠNGCHỨNG3
Chun đề:Kỹ năng cơng chứng hợp đồng mua bán tài sản là động sản

vàbìnhluận điểmd khoản1Điều40 LuậtCơng chứng năm2014.
Họ và tên: LÊ NGỌC
ĐIỆPSinhngày:04/07/1968

Sốbáodanh:08
Lớp:CCVKHÓA24 -HẬUGIANG

HậuGiang,ngày06tháng 11năm2021

MỤCLỤC

I. PHẦNMỞĐẦU........................................................................................................1

Kháiquátvềkỹnăngcôngchứng hợpđồngmuabántàisản........................................1
II. NỘIDUNGNGHIÊNCỨU......................................................................................1

1/-Những quyđịnhliênquanvềhợpđồngmuabántàisản.........................................1
2/-Kỹnăngcôngchứnghợpđồngmuabán,chuyểnnhượngtàisản.............................2
3/-Điềukiệnvà nguyêntắc......................................................................................2
3.1 /-Điều kiện.......................................................................................................2
3.2 /-Nguyêntắc.....................................................................................................3
4/-Tình huốngđềbài..............................................................................................3
4.1 /-Tiếpnhậnvàthựchiệnquytrìnhcơngchứnghợpđồnggiaodịch,muabántàisản..........3
4.2 /-BìnhluậnquyđịnhĐiều 40Luật cơngchứng...................................................7
5/-Thựctrạngvà đề xuất,kiến nghị......................................................................9
5.1 /-Nhữngkếtquảđạtđược....................................................................................9
5.2 /-Nhữngmặthạnchế.......................................................................................10
5.3 /-Đềxuất,kiếnnghị...........................................................................................11

III. KẾTLUẬN...........................................................................................................11

DANHMỤCTÀILIỆUTHAMKHẢO..........................................................................13

1

I. PHẦNMỞĐẦU
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, tài sản nói chung là hoạt
độngquan trọng cơ bản, mang tính thường xun của cơng chứng viên. Tài sản mua
bán,chuyểnnhượngquacơngchứng,chứngnhậnrấtphongphú,đadạngđượcnhànướcquyđịnhkhi
muabán,chuyểnnhượngphảiđượccơngchứng,chứngnhậnthìtàisảnmớicógiá trị cao. Tuy nhiên cũng có
trườnghợpdosựtựnguyệnucầucơngchứngcủahaibên,việccơngchứnghợpđồngmuabán,chuyểnnhượngcóthểlàtàisảnhiệncó,
tàisảnhìnhthànhtrongtươnglai,tàisảnhữuhình,tàisảnvơhình,tàisảnphảiđăngký,tàisảnkhơngphải
đăngký,bấtđộngsảnvàđộngsản…

Trường hợp tình huống của đề bài: Chị Vũ Thị Hà và chị Lý Thị Tình đến
VănphịngcơngchứngXđềnghịcơngchứnghợpđồngmuabántàisản.Tàisảnmuabánlàviên kim
cương. Cơng chứng viên u cầu chị Hà (chủ sở hữu viên kim cương)
phảixuấttrìnhgiấytờchứngminhquyềnsởhữuviênkimcươngnày.Theocơngchứngviêngiấy tờ này
gồm: Hóa đơn bán hàng và thẻ bảo hành đối với viên kim cương. Anh (chị)có đồng tình với cách xử lý của cơng chứng viên trong tình huống
nàykhơng?Đồngthời, anh (chị) hãy đưa ra bình luận của mình đối với quy định tại điểm d
khoản 1 Điều40Luậtcôngchứng?

Với kiến thức của mình thì kim cương được xếp vào nhóm đá q thuộc loại
tàisản khơng phải đăng ký, nên trong trường hợp này chúng ta chỉ cần làm sáng tỏa
việcyêu cầu công chứng mua bán tài sản (viên kim cương) của Chị Vũ Thị Hà với chị
LýThị Tình và cách tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng của cơng chứng viên thuộc
Vănphịng Cơng chứng X, cũng như phân tích làm rỏ thêm quy định tại điểm d Khoản
1Điều40Luậtcơngchứng.Đólàlýdotơichọnđềtàinày.

II. PHẦN NỘIDUNG

1/-Những quyđịnhliênquanvềhợpđồngmuabántàisản.

Hợp đồng mua bán tài sản được thực hiện ngay sau khi các bên thỏa thuận

xongvề đối tượng và giá cả, bên mua trả tiền xong thì bên bán chuyển giao tài sản cho

bênmua.Nhưngcũngcóthểđượccácbênthỏathuậnkhácnhưnhậntiềntrước,giaotàisảnsauhoặcgiao

tàisảntrước,trảtiềnsau…Nếuđốitượngcủahợpđồngmuabánlàmộtsốlượnglớntàisảnthìcácbêncóthểchuyểngiaovậtlàmnhiềulầnvà

mỗilầntheomột số lượng, khối lượng nhất định. Sau khi các bên thực hiện xong hợp

đồng, họ sẽthỏa mãn các nhu cầu tiêu dùng hoặc sản xuất, kinh doanh. Như hợp đồng

mua bán

làphươngtiệnpháplítạođiềukiệnchocơngdân,tổchứctraođổihànghóa,thỏamãnnhucầusinhhoạtti

êudùng,sảnxuấtkinhdoanh.Trongnềnkinhtếnhiềuthànhphần,quanhệ mua bán phản ánh mối quan hệ

kinh tế về trao đổi vật tư, sản phẩm giữa các đơn

vịthuộccácthànhphầnkinhtếkhácnhau.Từđótạođiềukiệnchocácthànhphầnkinhtế

cùng tồn tại và phát triển, góp phần nâng cao đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần
củanhândân.

Đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản cũng phải thoả mãn những quy định

củaphápluậtvềchếđộpháplícủađốitượngtronggiaodịchdânsự.Đốitượngcủahợpđồng mua bán tài sản phải được

phép giao dịch. Nếu đối tượng của hợp đồng mua bánlà vật thì vật phải được xác định

rõ. Do sự phát triển của các quan hệ xã hội về tài sảnngày càng phát triển đa dạng,

phong phú, theo đó, đối tượng của hợp đồng mua bánkhơng chỉ đơn thuần là vật chất

cụ thể. Đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản cịn làquyềntàisảnthìphảicónhữngchứngtừhoặccác

bằng chứng khác để chứng

minhquyềnđóthuộcsởhữucủabênbán.Quyềntàisảnlàđốitượngcủahợpmuabánquyềnsử dụng đất

đai,muabánquyềnsởhữucácđốitượngcủaquyềnsởhữutrítuệchuyểngiao được... Cho dù đối tượng của hợp

đồng mua bán là vật cụ thể hay một quyền

tàisảnthìvậtđóhoặcquyềntàisảnđóphảiđượcxácđịnhrõ.

Theo Điều 430 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định “Hợp đồng mua bán tài sản
làsự thỏa thuận gữa các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên
muavàbênmuatrảtiềnchobênbán”.

2/-Kỹnăngcông chứnghợpđồngmuabán,chuyểnnhượngtàisản.

Trong lĩnh vực công chứng luôn tồn tại hai dạng hợp đồng đó là: Hợp đồng

muabánvàhợpđồngchuyểnnhượng.Hợpđồngmuabánđượcsửdụngchủyếulàđốitượnggiaodịchtà

isản,cịnhợpđồngchuyểnnhượngsửdụngchohợpđồnggiaodịchlàquyềnsửdụngđất.vìtheoLuậtđấtđ

ai2013thìchưathừanhậnsởhữutưnhânvềđất(Điều4Luậtđấtđai2013)quyđịnh“Đấtđaithuộcsởhữutồndândo

nhà nước đại diện

chủsởhữuvàthốngnhấtquảnlý.Nhànướctraoquyềnsửdụngđấtchongườisửdụngđất”.Như vậy trong

nộidungbàinàychúngtatậptrungphântíchlàmrõviệcucầucơngchứng và quá trình tiếp nhận, hướng dẫn hồ

sơ yêu cầu công chứng tài sản là viên kimcương của công chứng viên. Vì kim cương

là tài sản nên chúng ta chỉ tập trung phântíchhợpđồng

muabán,khơngbaogồmhợpđồngchuyển nhượng.

Đểtiếpnhận,cơngchứnghợpđồngmuabántàisảnđảmbảođúngquytrình,quyđịnh,trướchếtp
hảithỏamãncácđiềukiệnvànguntắccủaBộluậtDânsự2015quyđịnh.

3/-Điềukiệnvà nguntắc.

3.1/-Điều kiện: Người giao dịch có năng lực hành vi dân sự; Mục đích và
nộidunggiaodịchkhơngviphạmđiềucấmcủaphápluật,Khơngtráiđạođứcxãhội;Ngườitham gia giao dịch
hồntồntựnguyện;Hìnhthứccủahợpđồngphảiphùhợp,nếuphápluậtcóquyđịnh.

3.2/-Nguyêntắc:Tựdogiaokếthợpđồng,nhưngkhôngđượctráiphápluật,đạođức xã hội; Tự
nguyện, bình đẳng, trung thực, khơng gây thiệt hại hoặc làm ảnh
hưởngđếnlợiíchcủanhànước,lợiíchcơngcộng,lợiíchhợpphápcủangườikhác.Đồngthờicần phải xem
xét đáp ứng các nội dung như: Thẩm quyền, đối tượng hợp đồng,
hìnhthứchợpđồng,nộidunghợpđồng,chủthểhợpđồng…

- Thẩmquyền:Khitiếpnhận yêucầucôngchứng,việcđầutiêncông chứngviênphảixácđịnh
xem yêu cầu đó có thuộc thẩm quyền của mình hay khơng hoặc có
thuộcđịahạttheoquyđịnhđốivớitàisảncóquyđịnhphạmviđịa hạt.

- Đối tượng hợp đồng: Công chứng viên phải xác định được đối tượng của
hợpđồnglàtàisảnđượcphépthamgiagiaodịchvàphảicógiấytờvềquyềnsởhửu,quyềnsử dụng hoặc
cógiấytờkhácđểchứngminhthuộcsởhữuhợpphápcủabênbán,chuyểnnhượng.

- Hìnhthứchợpđồng:Vềhìnhthứccầnphảixemxéthaikhíacạnh. Têngọicủahợpđồngmua
bán, chuyển nhượng phải phù hợp với đối tượng và nội dung của
hợpđồng.Hợpđồngđóđượccơngchứnglàdophápluậtquyđịnhhaydohaibêntựnguyệnucầu.

- Nội dung hợp đồng: các điều khoản được ghi nhận trong hợp đồng phải
khôngviphạmphápluật,khôngtráiđạo đức xãhội(theoĐiều46LuậtCôngchứng2014).

- Chủ thể hợp đồng mua bán, chuyển nhượng: Việc xác định chủ thể của
hợpđồng mua bán, chuyển nhượng phải được xét trên hai phương diện, đó là: Tư cách
chủthểvàsự tự nguyệncủa các chủthể.

4/-Tình huống đề bài: Chị Vũ Thị Hà và chị Lý Thị Tình đến Văn phịng
cơngchứng X đề nghị cơng chứng hợp đồng mua bán tài sản. Tài sản mua bán là viên
kimcương. Công chứng viên yêu cầu chị Hà (chủ sở hữu viên kim cương) phải xuất
trìnhgiấy tờ chứng minh quyền sở hữu viên kim cương này. Theo công chứng viên
giấy tờnàygồm:Hóađơnbánhàngvàthẻbảohànhđốivớiviênkimcương.Anh(chị)cóđồngtình với
cáchxửlýcủacơngchứngviêntrongtìnhhuốngnàykhơng?Đồngthời,anh(chị) hãy đưa ra bình luận của mình đối
với quy định tại điểm d Khoản 1 Điều 40 Luậtcơngchứng?

4.1/-Tiếpnhậnvàthựchiệnquytrìnhcơngchứnghợpđồnggiaodịch,muabántàisản.

Quanộidungtìnhhuốngnêutrên,chúngtatậptrungxemxét,phântíchqtrìnhtiếpnhận,hướn
gdẫngiảiquyếtđốivớingườiucầucơngchứngcủacơngchứngviêntạiVănphịngCơngchứngX.

Trướctiêncơngchứngviêntrựctiếptiếpxúccácbênucầucơngchứng,nhằmtraođổi,

tìmhiểucácbênucầucơng chứngcóđảmbảo năng lựchànhvi dânsựhay

khơng, mục đích và nội dung giao dịch có vi phạm điều cấm của pháp luật khơng,
cótrái đạo đức xã hội khơng, những người tham gia giao dịch có hồn tồn tự nguyện
haykhơng…Đồngthờixemxéttínhđảmbảonguntắctựdogiaokếthợpđồng,tínhtựnguyện, bình đẳng, trung thực,
khơng gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích củanhànước,lợiíchcơngcộng,lợiíchhợpphápcủa
người khác… Ngồi ra cần phải xemxét đáp ứng các nội dung như; Thẩm quyền, đối tượng hợp đồng, hình thức hợp
đồng,nộidunghợpđồng,chủthểhợpđồng…

NhưvậykhichịVũThịHàvàchịLýThịTìnhđếnVănphịngCơngchứngXđểu cầu cơng
chứng hợp đồng mua bán tài sản viên kim cương, với tư cách là
cơngchứngviênsaukhitrựctiếptiếpxúc,traođổixácđịnhmụcđích ucầucơngchứnglàchínhđáng,
loạitàisảngiaodịch,muabánphápluậtkhơngcấm,phùhợpvớiđạođứcxã hội và có hịan tồn tự nguyện, việc
giao dịch mua bán của chị Vũ Thị Hà và chị
LýThịTìnhkhơngảnhhưởngđếnlợiíchcủanhànước,lợiíchcơngcộng,lợiíchhợpphápcủa người khác,
đồng thời cơng chứng viên cũng xác định tài sản hợp đồng giao dịchmàchịVũThịHàvàchịLýThịTình
ucầucơngchứnglàđộngsảnkhơngphụthuộcvàoquyđịnhđịahạt,đúngthẩmquyền,đốitượnghợpđồnglàviênkim
cương,đâylàloại tài sản pháp luật khơng cấm giao dịch mua bán, về hình thức thể hiện hai
bên tựnguyện, việc giao dịch mua bán viên kim cương của chị Vũ Thị Hà và chị Lý
Thị Tìnhkhơngviphạmđiềucấmcủaphápluật,vềchủthểgiaodịchthìchịVũThịHàvàchịLýThị Tình
đảm bảo năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự. Đối với
việccơngchứngviênVănphịngCơngchứngXkhơngthựchiệntheođiềukiện,nguntắctrongtiếp
nhậnucầucơngchứngnêutrênmàcầuchịHà(chủsởhữuviênkimcương)phảixuấttrìnhgiấytờchứng
minhquyềnsởhữuviênkimcươngnàygồm:hóađơnbánhàngvàthẻbảohànhđốivớiviênkimcươnglàsaiquytrình
tiếpnhậnucầucơngchứng.khơngcótínhchunnghiệp.

Khi thỏa mãn các điều kiện, nguyên tắc nêu trên bước tiếp theo là tiếp nhận
hồsơ công chứng. Việc tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng được quy định tại Mục
1ChươngVLuậtCơngchứng2014.CụthểlàĐiều40vàĐiều41gồm4bước:Tiếpnhậnu cầu cơng
chứng,nghiêncứuxửlýhồsơ,kýcơngchứngvàhồntấtthủtụccơngchứng:

Tiếp nhận yêu cầu công chứng đây là bước vô cùng quan trọng trong hoạt

độngcông chứng, thông qua bước này công chứng viên trao đổi thông tin với người

yêu cầucông chứng để hiểu rõ các vấn đề như: Ý chí chủ quan của các bên tham gia

hợp đồng,giaodịchlàgì,vấnđềnàygiúpcơngchứngviênxácđịnhđượcchínhxácloạigiaodịchu

cầu cơng chứng. Trên cơ sở đã nắm được nội dung u cầu cơng chứng cụ thể, quađó giúp cơng chứng viên xác định được có thuộc thẩm

quyềncơngchứngcủatổchứchành nghề công chứng mà người yêu cầu công chứng yêu cầu hay

khơng. Đồng

thờixemxétnộidungucầucơngchứngcóđảmbảokhơngviphạmphápluậtvàkhơng

trái đạo đức xã hội khơng, trên cơ sở tìm hiểu, xác định các quy định pháp luật đối
vớihồ sơ u cầu cơng chứng, cơng chứng viên mới có thể trả lời cho nội dung yêu
cầucông chứng. Đồng thời căn cứ vào nhu cầu của người yêu cầu công chứng, cơng
chứngviên cần tư vấn, giải thích quy định pháp luật liên quan đến u cầu của họ, quyền
vànghĩavụcủacácbênkhithựchiệnnhucầucủamình.Việctưvấnphảiđảmbảonguntắctơntrọng
ýchítựnguyện,sựthỏathuậncácbên,khơngđượcthiên lệchbênnào.

Saukhixácđịnhchínhxácviệcucầucơngchứnglàloạiviệcgì,cóthuộcthẩmquyềncủaVănp
hịngmìnhvàxácđịnhquyđịnhphápluậtđiềuchỉnhquanhệđượcxáclập giữa các bên tham gia giao dịch, công
chứngviênhướngdẫnngườiyêucầucôngchứng chuẩn bị hồ sơ yêu cầu công chứng theo khoản 1
Điều Luật Công chứng 2014quyđịnh.Thànhphầnhồsơyêucầucôngchứnggồm:

Phiếu yêu cầu công chứng; dự thảo hợp đồng giao

dich.Dựthảohợpđồng,giaodịch.

Bảnsaogiấytờtùythâncủa ngườiyêucầucôngchứng.

Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc bản sao giấy tờ
thaythế được pháp luật quy định đối với tài sản mà pháp luật quy định phải đăng quyền
sởhữu,quyềnsửdụngtrongtrườnghợphợpđồng,giaodichliênquanđếntàisảnđó.

Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng, giao dịch mà pháp luật quy
địnhphảicó.

- Phiếu yêu cầu công chứng: Nội dung cần phải có trong phiếu u cầu
cơngchứng gồm: thông tin về họ tên, địa chỉ người yêu cầu công chứng; nội dung cần
côngchứng: Hợp đồng mua bán tài; danh mục giấy tờ gửi kèm theo; tên tổ chức hành
nghềcông chứng; họ tên người tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng; thời điểm tiếp
nhận hồsơ.

- Dựthảohợpđồngmuabántàisản:Hợpđồng,giaodịchcóthểlàsoạnthảosẵndongười
ucầucơngchứngcungcấphoặccơngchứngviênsoạnthảohợpđồng,giaodịchtheođềnghịcủangườiu
cầucơngchứng.đốivớinhữngtrườnghợpmàphápluật có quy định về mẫu của hợp đồng, giao dịch thì
hợp đồng văn bản phải tuân thủđúng mẫuđó.

- Giấy tờ tùy thân: Giấy tờ tùy thân là một trong những giấy tờ quan trọng,

cầnthiết, cơ bản đầu tiên cần phải có trong hồ sơ u cầu cơng chứng. Vì có giấy tờ

tùythân,cơngchứngviênmớicócơsởnhậndạng,xácđịnhtưcáchchủthểcủangườithamgiagiaokếth

ợpđồng.Giấytờtùythânhiệnnayđượchiểugồm:GiấyChứngminhnhândân/Căn cước cơng dân (Quy định tại

Nghị định số 05/1999/NĐ-CP ngày

03/02/1999củaC h í n h P h ủ ) h o ặ c H ộ c h i ế u ( Q u y đ ị n h t ạ i N g h ị đ ị n h s ố 1 3 6 / 2 0 0

7/NĐ-CPngày

17/8/2007 của Chính Phủ) và một số giấy tờ cá nhân có liên quan khác được pháp
luậtquyđịnh,nhưngphảicịntrongthờihạnsử dụng.

- Giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng: đối với loại tài sản mà
phápluậtquyđịnhphảiđăngkýquyềnsởhữu,quyềnsửdụng.(Quyđịnhtạiđiểmdkhoản1Điều 40
LuậtCơngchứng2014).Dướigócđộcơngchứngviệcxuấttrìnhgiấygiấychứng nhận quyền sở hữu, quyền sử
dụng là rất quan trọng. Vì qua đó, mới có thể
xácđịnhđượctàisảncóđủđiềukiệnthamgiagiaodịchhaykhơngchủsởhữu,chủsửdụnglàai,những
ngườiđócóđủthẩmquyềnthamgiagiaodịchkýkếthợpđồnghaykhơng.

- Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng: Nếu bên bán là cá nhân
thìcần có số giấy tờ như: Giấy chứng nhận kết hơn (Luật Hơn nhân gia đình 2014);
Giấyxác nhận tình trạng hơn nhân gia đình (nếu chưa có vợ, chồng hoặc ly hơn); Hộ
khẩugia đình. Nếu chủ thể là doanh nghiệp phải có giấy chứng nhận đăng ký doanh
nghiệp,đăng ký mẫu dấu; Quyết định bổ nhiệm hoặc công nhận người đứng đầu
doanh
nghiệphoặcủyquyềnnếungườigiaodịchkhôngphảilàngườiđạidiệntheophápluậttrựctiếpký.

Như vậy đối với trường hợp yêu cầu công chứng hợp đồng giao dịch mua

bánviên kim cương của chị Vũ Thị Hà và chị Lý Thị Tình. Theo Điều 431 Bộ luật

Dân sựvà các quy định khác có liên quan, tài sản là đối tượng hợp đồng mua bán tài

sản phảithỏa mãn các điều kiện sau: Phải là tài sản được phép giao dịch; Phải được

xác định cụthể,nếulàvậtthìphảixácđịnhrõthơngquasốlượngđặcđiểm…nếulàquyềntàisảnthì phải có giấy tờ hoặc

các bằng chứng khác chứng minh thuộc quyền sở hữu của bênbán; không phải là tài

sản đang bị tranh chấp về quyền sở hữu. Như vậy tài sản mà chịVũ Thị Hà và chị Lý

Thị Tình u cầu cơng chứng hợp đồng giao dịch mua bán là viênkimcương,nếutàisảnnày

khơngnằmvàodiệntranhchấpthìđủđiềukiệngiaodịch,mua bán. Tuy nhiên chị Vũ Thị Hà và chị Lý Thị

Tình cần phải bổ sung các giấy

tờgồm:Phiếuucầucơngchứng;GiấytờtùythâncủachịVũThịHàvàchịLýThịTình,CCCD/

CMND,hộkhẩu;Giấychứngnhậnviênkimcương/HóađơnbánhàngdoCơngty,Doanhnghiệpcóchứcnăng

kinhdoanh,muabánđáqcấpkèmtheosảnphẩm(nếu bản sao thì có bản gốc kèm theo để đối chiếu);

Giấy chứng nhận kết hôn của

chịVũThịHà(nếuchịHàcóchồng);Quyếtđịnhlyhơn;Giấyxácnhậntìnhtrạnghơnnhângia đình do

UBNDxã,phườngcấpcịnthờihạnsửdụng(nếuchịHàchưacóchồnghoặc đã ly hơn). Trường hợp nếu chị Hà

có chồng thì phải xác định nguồn gốc tài

sản,nếulàtàisảnriêngthìchịHàphảibổsunggiấytờchứngminh,cịnđâylàtàisảnchungvợ, chồng thì

phải bổ sung giấy tờ tùy thân của chồng chị Hà và được sự đồng ý ký tênvào hợp đồng giao dịch, mua bán tài sản của người chồng chị Hà hoặc

giấyủyquyềncủangườichồngchịHàmớithỏamãnđiềukiệngiaodịch,muabántàisảnnêutrên.

4.2/-Bình luậnquyđịnhĐiều40 Luậtcơngchứng.

Để cơng chứng hợp đồng giao dịch, mua bán tài sản là động sản việc quan
trọngđầutiênlàxácđịnhtàisảnđóbaogồmnhữngloạigiấytờgì,ýnghĩacủagiấytờđónhưthếnào,những
giấytờđãxuấttrìnhtronghồsơcơngchứngđãđầy đủ, đảm bảo tínhhợp pháp chưa, quy định pháp luật
chuyên ngành điều chỉnh liên quan đến tài sản làđộng sản trong giao dịch, mua bán và
chủ thể tham gia giao kết, cũng như xem xét cácvăn bản hướng dẫn thi hành. Tại
Khoản 1 Điều 40 Luật Cơng chứng năm 2014 có quyđịnhhồsơucầucơngchứnggồm:

a)-Phiếuucầucơngchứng:Trongtấtcảtrườnghợphồsơucầucơngchứngđềubắtbuộcphảicó

phiếu u cầu cơng chứng vì đây là thành phần hồ sơ “cứng”

theoquyđịnhphápluậthiệnhành,nóxácđịnhthờihạncơngchứngvàxáclậpquanhệpháplýgiữangườ

iucầucơngchứngvàcơngchứngviên.Trongđócóthơngtinvềhọtên,địachỉcủangườiucầucơngchứng,

nội dung cần công chứng, danh mục giấy tờ

gửikèmtheo;têntổchứchànhnghềcôngchứng,họtênngườitiếpnhậnhồsơyêucầucôngchứng,thờiđiể

mtiếpnhậnhồsơ;

b)- Dự thảo hợp đồng, giao dịch (nếu có): Hợp đồng bằng văn bản (giấy
trắngmực đen) là hình thức ký kết hợp đồng quan trọng, góp phần rất lớn trong phịng

ngừaxảy ra tranh chấp khiếu kiện trong giao dịch hợp đồng mua bán, chuyển nhượng.
Đểđảm bảo an tồn tính pháp lý cho các hợp đồng, giao dịch do các bên tự soạn,
côngchứng viên phải xem xét các thỏa thuận trong hợp đồng soạn thảo sẵn có vi phạm
phápluật,cótráiđạođứcxãhộihaykhơng.Cụthể:

+ Không vi phạm điều cấm của pháp luật hiện hành như Bộ luật Dân sự,
LuậtCông chứng,…đối tượng tài sản có thuộc NĐ 59/2006 danh mục hàng hóa cấm
lưuthơng,hạnchếkinhdoanhhoặckinhdoanhcóđiềukiện.

+ Không trái đạo đức xã hội: những thỏa thuận không đi ngược với phong
tục,tậpquán,thuầnphongmỹtục ViệtNam.

c)-Bảnsaogiấytờ tùythâncủa ngườiyêucầu côngchứng:

Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng là những giấy tờ có giá trị xác định
đặcđiểmnhậndạngvànhânthâncủamộtngười.Tuynhiên,trênphươngdiệnphápluậtthìđếnnaych
ưacóvănbảnnàođịnhnghĩagiấytờtùythânlàgì,gồmnhữngloạigiấynào.Căncứcácquyđịnhnóitrênthìđến
thời điểm hiện nay, chứng minh nhân dân (Điều 1Nghị định số 05/1999 đã được sửa đổi, bổ sung), hộ chiếu (Điều 4 Nghị định
số136/2007/NĐ-CP ngày 17/8/2007, đã được sửa đổi, bổ sung), thẻ căn cước công
dân(Điều 20 Luật Căn cước công dân) là giấy tờ tùy thân của công dân Việt Nam trên
lãnhthổViệtNam.Đồngthờitheoquyđịnhtạikhoản2Điều40LuậtCôngchứngnăm2014:“Bản sao quy
định tại khoản 1 Điều này là bản chụp, bản in hoặc bản đánh máy có
nộidungđ ầ y đủ, c h í n h x á c n h ư b ả n c h í n h v à k h ô n g p h ả i c h ứ n g t h ự c . ” . C ô n g c h ứ n g v i ê n

phải đối chiếu từng loại giấy tờ tùy thân nêu trên để xem bản sao có chính xác như
bảnchínhkhơng.

d)- Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc bản sao giấy
tờthaythếđượcphápluậtquyđịnhđốivớitàisảnmàphápluậtquyđịnhphảiđăngkýquyền sở hữu, quyền sử dụng
trong trường hợp hợp đồng, giao dịch liên quan đến tàisảnđó.

Theo khoản 6 Điều 2 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP thì: “Bản sao là bản chụp

từbảnchínhhoặcbảnđánhmáycónộidungđầyđủ,chínhxácnhưnộidungghitrongsổgốc.”.Nhưvậybảnsaođượchiểulàcó02loại:bản

sao được chụp từ bản chính

nghĩalàbảnchínhgiấytờ,vănbảnphơtơracácbảngiốngnhauđềucónộidungvàhìnhthứcđúng với bản

chínhđó.Loạithứhailàbảnđượcđánhmáycónộidungđầyđủchínhxác như nội dung ghi trong sổ gốc, bản sao

số gốc thường do các cơ quan, tổ chức cóthẩm quyền cấp bản chính thực hiện, sổ gốc

có thơng tin gì thì phải đánh máy đầu đủ,chínhxáccácnộidung.

Điều 158 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định:“Quyền sở hữu bao gồm
quyềnchiếmhữu,quyềnsửdụngvàquyềnđịnhđoạttàisảncủachủsởhữutheoquyđịnhcủaluật.”.

- Quyền chiếm hữu là quyền của một chủ thể được nắm giữ, quản lý tài sản
trênthựctếhoặcdanhnghĩapháplýtheoquyđịnhcủaphápluậtvàđượcphápluậtbảovệ,nó chỉ chấm dứt khi quyền sở
hữu chấm dứt. Quyền sở hữu sẽ thuộc về một số chủ thể:chủsởhữu,chủsởhữuủyquyềnquảnlýtàisản,
giaotàisảnthôngquagiaodịchdânsự. Khi chủ sở hữu cho thuê tài sản thì trong thời gian thuê chủ
sở hữu không thực tếchiếmhữutàisảnnhưngquyềnchiếmhữucủachủsởhữukhôngbịmấtđi.

- Quyền sử dụng là quyền khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài
sản(Điều 189 Bộ luật Dân sự năm 2015) . Người có quyền sử dụng bao gồm: chủ sở
hữutài sản, người không phải là chủ sở hữu tài sản được chủ sở hữu chuyển giao
quyền sửdụng cho người khác trên cơ sở một hợp đồng hợp pháp hoặc Trong một số
trường hợpkhácmàphápluậtquyđịnh,cơquanhoặctổchứccũngcóquyềnsửdụngtàisảntrêncơ sở một văn bản của
cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Tóm lại: Quyền sử dụng làmột quyền năng mà pháp

luật quy định cho chủ sở hữu (hoặc người chiếm hữu
hợppháp)đượcphépsửdụngcáctàisảncủamìnhnhằmđápứngcácnhucầusinhhoạthoặcsảnxuất,kin
hdoanhnhưngviệcsửdụngđókhơngđượcgâythiệthạivàlàmảnhhưởngđếnlợiíchcủaNhànước,lợiíchcơng
cộng,quyền,lợiíchhợpphápcủangườikhác,khơngđượctráivớiđạođức chung của xã hội.

- Quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền
sởhữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản quy định tại Điều 192 Bộ luật Dân sự năm
2015.Xétdướigócđộpháplýthìquyềnđịnhđoạtlàquyềnquantrọngnhấtcủachủsởhữu

đốivớitàisản.Khilàchủsởhữutàisảnthìchủthểcóquyềnđịnhđoạttàisản,cóquyềnbán,traođổi,tặngc

ho,chovay,đểthừakế,từbỏquyềnsởhữu,tiêudùng,tiêuhủyhoặcthựchiệncáchìnhthứcđịnhđoạtkhácphùhợpvới

quy định của pháp luật đối với

tàisản.Tuynhiên,trongnhiềutrườnghợpkhơngphảichủsởhữunhữngvẫncóquyềnđịnhđoạttàisảntheoủy

quyền của chủ sở hữu hoặc theo quy định của luật. Để thực

hiệnquyềnđịnhđoạtđốivớitàisảnthìpháiđápứngmộtsốđiềukiệnđượcquyđịnhtạiĐiều193Bộluậtdâ

nsự2015:phảidongườicónănglựchànhvidânsựthựchiệnkhơngtráiquyđịnhcủaphápluật;Trườn

ghợpphápluậtcóquyđịnhtrìnhtự,thủtụcđịnhđoạttàisảnthìphảitntheotrìnhtự,thủtụcđó.

Ngườicóquyềnsởhữulàchủsởhữutàisản,cóquyềnthựchiệnmọihànhvitácđộnglêntàisảntheo
ý chí của mình, nhưng khơng được trái với quy định của luật, gâythiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích cơng cộng,
quyền vàlợi ích hợp pháp của người khác. Quyền sở hữu một tài sản bao gồm quyền chiếm
hữu,quyềnsửdụngvàquyềnđịnhđoạtnóvàđăngkýquyềnsởhữulàmộttrongnhữngcáchthứcbảovệtài
sảnchomỗicánhân,đặcbiệtlànhữngtàisảncógiátrị.Đăngkýquyềnsởhữulàviệccơquannhànướccóthẩm

quyềntiếnhànhviệccơngnhậnthơngquahình thức cấp giấy chứng nhận (giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhàởvàtàisảnkhácgắnliềnvớiđấtlàchứngthưpháplýđểNhànướcxácnhậnquyềnsửdụngđất,
quyềnsởhữucủachủsởhữutàisản)vàchứngthựcvềphươngdiệnpháplýcác quyền của chủ sở hữu đối với tài
sản trong quan hệ dân sự. Giấy chứng nhận chophép nhận dạng tài sản một cách chính
xác, cũng như khẳng định sự hiện hữu tuyệt đốivềquyềnđốivớitàisảnđócủa chủsởhữu.

Dưới góc độ, cơng chứng, việc xuất trình giấy chứng nhận quyền sở hữu,
quyềnsửdụnglàrấtquantrọngvìquađócơngchứngviênmớixácđịnhđượctàisảnđóđãđủđiều kiên
thamgiagiaodịchhaychưa,chủsởhữu,sửdụngbaogồmnhữngngườinàovà thẩm quyền tham gia giao kết hợp
đồng mua bán tài sản. Việc xác định giấy tờ sởhữu, sử dụng đòi hỏi công chứng viên
khi xem xét một hồ sơ mua bán tài sản cụ thể làđộng sản phải biết được pháp luật về
nội dung quy định tài sản đó phải có những
loạigiấytờnàođượcxemlà“hợppháp”đúngquyđịnhphápluật.

5/-Thực trạng và đề xuất, kiến

nghị.5.1/-Nhữngkếtquảđạtđược:

Từ khi Luật công chứng năm 2014 được Quốc hội nước Cộng hịa xã hội
chủnghĩaViệtNamkhóaXIII,kỳhọpthứ7thơngquangày20/6/2014,cóhiệulựcthihànhvà đi vào thực
tiễn,cơngtáccơngchứng,chứngthựcđãđivàoổnđịnhvàđạtđượckếtquảkhảquan,tạothuậnlợichocánhân,tổchứccónhucầuđượccơng
chứng,
chứngthực.Theođó,LuậtcơngchứngchophéptồntạisongsonghailoạihìnhcơngchứngđólàVănp
hịngcơngchứngvàPhịngcơngchứng.Đâycũnglàbiệnphápgiảmthiểp

lựccủacácPhịngcơngchứngởđịaphương,đồngthờiđápứng,giảiquyếtkịpthờicácnhucầugiao
dịch,muabán,chuyểnnhượngcủa tổchức và cá nhân.

Ngày 19/11/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 172/NQ-CP về chính
sáchpháttriểnnghềcơngchứng.Nhằmpháttriểnnghềcơngchứngổnđịnh,bềnvững,tạothuận lợi cho cá nhân, tổ chức

tiếp cận dịch vụ cơng chứng, bảo đảm an tồn pháp
lýchocácbênthamgiahợpđồng,giaodịch,phịngngừatranhchấp,bảovệquyền,lợiíchhợp pháp của
cáccánhân,tổchức.Từđó,đổimớihoạtđộngcơngchứng,đápứngucầupháttriểnkinhtế-xãhộicủađấtnướcvàcảicáchtưpháp,đưahoạt
độngcơngchứngViệtNamhộinhậpvớikhuvực và thếgiới.

Hiện nay, hoạt động công chứng được xã hội hóa mạnh mẽ, cơ bản đáp ứng
nhucầucơngchứngcủacánhân,tổchức,khẳngđịnhvịtrí,vaitrịquantrọngtrongđờisốngkinhtế-xãhội,góp
phầnbảovệquyềnvàlợiíchhợpphápcủacánhân,tổchức,đónggópvàosự pháttriểncủa đấtnước.

Cơngtácđàotạo,bồidưỡngbổnhiệmcơngchứngviênđượcquantâmbanhànhquy định triển
khaithựchiệnnghiêmtúc,hoạtđộngđivàocăncơ,nêntrìnhđộchunmơncủacơngchứngviêntừngbướcđượcnânglên,đápứngucầu
phụcvụtrênlĩnhvựccơng chứngtrongtìnhhìnhmớihiệnnay.

5.2/-Nhữngmặthạnchế:

Tuy nhiên, thời gian qua việc triển khai thực hiện Luật công chứng và các
vănbản khác về hành nghề công chứng đã tồn tại một số tình trạng, hiện tượng chưa
phùhợp với chính sách của Nhà nước về phát triển nghề công chứng. Cụ thể như sau:
Vănphịng cơng chứng được thành lập khơng căn cứ vào nhu cầu cơng chứng; việc
chuyểntrụ sở Văn phịng cơng chứng từ các huyện vào trung tâm các quận, thị xã,
thành phốthuộc tỉnh dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng tới sự phát
triển
bềnvữngcủanghềcôngchứng,tiềmẩnnguycơviphạmphápluậtcủamộtsốtổchứchànhnghềcông
chứng,côngchứngviên,dẫnđếnkhởitốxửlýtheoquyđịnhphápluật,đồngthờikhôngđápứngđượcn
hucầucôngchứnghợpđồng,giaodịchcủacánhân,tổchứctạicáchuyện,cácvùngxatrungtâm.

Chất lượng đội ngũ công chứng viên chưa đồng đều, có trường hợp cơng
chứngviên khơng nắm vững quy định pháp luật, quy trình tiếp nhận, giải quyết hồ sơ
yêu cầucôngchứng,hướngdẫnvàđặtranhữngyêucầukhôngliênquan,khôngcầnthiếtchongười yêu cầu công
chứng, gây phiền hà cho tổ chức, cá nhân đến u cầu cơng

chứng(nhưtìnhhuốngđềbài).

Việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa tương xứng với sự phát triển các
nhucầugiaodịchtronghoạtđộngcôngchứng,Trangthiếtbị,kỹthuậtphụcvụchocôngtácpháthiệng
iấytờgiảmạochưađápứngyêucầu,nênviệcngănngừacáchànhvilừa

đảo,lợidụngcơngchứngđểhợppháphóacácgiaodịchbấthợppháp,gâymấttrậttựantồn
xãhộiđơilúcdẫncịnxảyramộtsốnơi.

5.3/-Đềxuất,kiến nghị:

Trước tiên kiến nghị các cơ quan chức năng, có thẩm quyền tổ chức rà sốt,
sửađổi,bổsung,hồnthiệncácvănbảnquyphạmphápluật,nhằmbảođảmsựthốngnhất,đồngbộgiữ
aphápluậtvềcơngchứngvớiphápluậtcóliênquan,baogồmLuậtdânsự,Đấtđai,Nhàở,Đầutư,Thươ
ngmại,Hơnnhângiađình…
đồngthờixâydựng,banhànhvănbảnhướngdẫnthựchiệnchínhsáchtàichínhđốivớitổchứchànhnghề
cơngchứngđểtạođiềukiệnchohoạtđộngcơngchứngpháttriểnổnđịnh,bềnvững.

Đẩymạnhứngdụngcơngnghệthơngtintronghoạtđộngcơngchứng,hồnthiệnviệcxâydựngc
ơsởdữliệucơngchứngtheoquyđịnhcủaLuậtCơngchứngđểphụcvụhoạtđộngcơngchứng,đảmbảochiasẻvà
kết nối thơng tin cơng chứng với các ngành,lĩnh vực khác có liên quan. Xây dựng kế hoạch triển khai, hướng dẫn việc kết nối, chiasẻ dữ liệu về đất
đai, nhà ở, doanh nghiệp, dân cư… với cơ sở dữ liệu cơng chứng,
bảođảmviệckếtnốiliênthơnggiữacácngànhcóliênquanvớicáctổchứchànhnghềcơngchứng.

Có kế hoạch mang tính chiến lược đề ra tiêu chí trong việc xét thành lập

Vănphịngcơngchứngtheo quyđịnhcủaLuậtCơngchứng.Tiêuchíphải đánhgiáđượcsựcầnthiết

thành lập Văn phịng cơng chứng gắn với nhu cầu cơng chứng, điều kiện pháttriểnkinhtế-

xãhộitheođặcđiểmtừngđịabàncấphuyệnvàbảođảmtínhkhảthi,hoạtđộngổnđịnh,bềnvữngcủaVăn

phịngcơngchứng.ViệcchophépthànhlậpVănphịngcơng chứng mới cũng như thay đổi địa điểm trụ sở Văn phịng

cơngchứngtừđịabàncấp huyện này sang địa bàn cấp huyện khác phải xét đến tính dàn trải

phù hợp với

tiêuchíđãquyđịnhcủaphápluậtvàđịnhhướngpháttriểntổchứchànhnghềcơngchứng.

Để đáp ứng việc thực hiện hành nghề công chứng, yêu cầu đặt ra trước tiên
làchú trọng chất lượng đội ngũ công chứng viên; đẩy mạnh việc tuyên truyền nâng
caonhận thức của công dân, cơ quan, tổ chức, về vị trí, vai trị của hoạt động công
chứng;tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm công chứng viên vi
phạm phápluật,đạođứcnghềnghiệp,tổchứchànhnghềcông chứngviphạmphápluật.

Thường xuyên trao đổi thơng tin về tình hình tổ chức và hoạt động công
chứngnhằmpháthiện,ngănchặnvàxửlýkịpthờicáchànhviviphạmcủatổchứchànhnghềcông
chứng,côngchứngviên,ngườiyêucầucôngchứng,giấytờliênquanđếnhoạtđộng công chứng. Phát huy trách
nhiệm tự quản của tổ chức xã hội - nghề nghiệp
củacôngchứngviêntrongviệcgiámsáthoạtđộnghànhnghềcủacáccôngchứngviên.

II.PHẦNKẾTLUẬN
Trong điều kiện đất nước ta đang trong thời kỳ thực hiện nền kinh tế thị
trườngtheođịnhhướngxãhộichủnghĩa,tổchứchànhnghềcôngchứngởnướctahiệnnayđã

phần nào thể hiện là một công cụ đắc lực góp phần phục vụ cơng tác quản lý nhà
nướcpháttriểnkinhtế-
xãhộimộtcáchcóhiệuquả,đồngthờicũnglàràochắnphịngngừatíchcựctrongtranhchấp,khiếuki
ệntạorasựantồnchocácquanhệpháplýcũngnhưcácquanhệgiaodịchtrongxãhội.Dođócầnchútrọngnângcaoquản

lýnhànướcvềcơng chứng, chứng thực, tăng cường kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các tổ
chức hànhnghềcơngchứng,chứngthựchiệnchứcnăngcủamình mộtcáchcóhiệuquả.

Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, cũng như các
quyđịnh pháp luật cho công chứng viên, nhằm giúp cho cơng tác cơng chứng, chứng
đảmbảotheođúngquyđịnhcủaphápluậtgópphầnđápứngnhucầucũngnhưbảovệquyềnvàlợiíchh
ợpphápcủacáccánhân,tổchức hiệnnay./.

DANHMỤCTÀILIỆUTHAMKHẢO

1. BộluậtDânsựnăm2015
2. LuậtHơnnhângiađình năm2014
3. LuậtCơng chứngnăm 2014
4. LuậtĐấtđai năm2013
5. Nghịđịnhsố05/2019/NĐ-CP
6. Nghịđịnhsố136/2007/NĐ-CP
7. Nghịđịnhsố23/2015/NĐ-CP
8. NghịQuyếtsố172/NQ-CP
9. Giáotrìnhkỹnănghànhnghềcơngchứng