Bài tập thảo luận môn kế toán quản trị đề tài giá bán điện và điều tiết giá bán điện

HỌC VIỆN CƠNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THƠNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH 1
-------------------------------------------

BÀI TẬP THẢO LUẬN
MÔN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ

Đề Tài: Giá bán điện và điều tiết giá bán điện

Giảng viên : Bùi Xuân Phong
Nhóm : 04
: 1. Phạm Văn Quang
Thành viên
2. Nguyễn Thị Thu Thảo
3. Nguyễn Như Quỳnh
4. Bùi Thị Tâm
5. Hoàng Thu Hiền
6. Nguyễn Hồng Đăng

Hà Nội, tháng 4 năm 2023

1

MỤC LỤC

I.LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................................ 3
II.GIÁ BÁN ĐIỆN...........................................................................................................3

2.1.Định nghĩa:.............................................................................................................. 3
2.2. Cơ cấu:...................................................................................................................3
III. ĐIỀU TIẾT GIÁ BÁN ĐIỆN....................................................................................4

3.1.Tình hình giá bán điện của Việt Nam...................................................................4
3.2. Biện pháp đã được áp dụng..................................................................................5
3.3. Vai trò của hoạt động điều tiết giá bán điện........................................................6
3.4. Đánh giá hoạt động điều tiết giá bán điện...........................................................6
3.5.Vai trò của nhà nước trong điều tiết thị trường điện...........................................8

3.5.1.Trách nhiệm QLNN về hoạt động điện lực và sử dụng điện.........................8
3.5.2.Về điều tiết hoạt động điện lực........................................................................9
3.6. Giải pháp đề xuất thực hiện điều tiết giá bán điện..............................................9
IV. KẾT LUẬN..............................................................................................................10
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................11

2

I. LỜI MỞ ĐẦU

Giá bán điện là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong lĩnh vực điện lực,
khơng chỉ ở Việt Nam mà cịn trên tồn thế giới. Đây là vấn đề rất quan trọng và đầy
phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của ngành điện lực và đời sống của người
dân. Việc đặt ra giá bán điện phải đảm bảo được sự cơng bằng, hợp lý và có khả năng bảo
đảm cung cấp điện đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân, đồng thời đảm bảo hoạt động
ổn định của hệ thống điện quốc gia.

Điều tiết giá bán điện là một trong những phương pháp quản lý giá bán điện, nhằm hạn
chế sử dụng điện vào các thời điểm cao điểm, đảm bảo ổn định hệ thống điện và đồng
thời giúp tiết kiệm điện năng cho người dân. Việc điều tiết giá bán điện được áp dụng
phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.

Trong bài tập lớn này, chúng ta sẽ phân tích giá bán điện và điều tiết giá bán điện ở Việt
Nam, với một số con số cụ thể, từ đó có thể đánh giá hiệu quả của việc áp dụng chính

sách giá bán điện và điều tiết giá bán điện ở Việt Nam.

II. GIÁ BÁN ĐIỆN
2.1. Định nghĩa:
Giá bán điện là mức giá mà người sử dụng điện phải trả cho nhà cung cấp điện (thường là
công ty điện lực) để sử dụng điện. Giá bán điện được tính dựa trên một số yếu tố như chi
phí sản xuất, chi phí truyền tải và chi phí quản lý hệ thống điện.

2.2. Cơ cấu:
Ở Việt Nam, giá bán điện được quy định bởi Bộ Cơng Thương và do Tập đồn Điện lực
Việt Nam (EVN) quản lý và thực hiện. Cơ cấu giá bán điện tại Việt Nam gồm các thành
phần sau:
- Giá bán lẻ điện sinh hoạt: áp dụng cho các hộ gia đình, cá nhân sử dụng điện để
sinh hoạt hàng ngày.
- Giá bán lẻ điện sản xuất: áp dụng cho các doanh nghiệp sử dụng điện để sản xuất hàng
hóa, dịch vụ.

3

- Giá bán lẻ điện kinh doanh: áp dụng cho các doanh nghiệp sử dụng điện để kinh doanh,
bán lẻ.
- Giá bán điện cho khách hàng đặc biệt: áp dụng cho các khách hàng đặc biệt như các đại
sứ quán, tổ chức quốc tế, các cơ quan ngoại giao.

Giá bán điện ở Việt Nam được quy định bởi Bộ Công Thương theo các bậc thang và
được tính theo đồng giá trên mỗi bậc. Hiện tại (tháng 4/2023), giá bán điện tại Việt Nam
như sau:

- Bậc 1 (0-100 kWh): 1.864 đồng/kWh
- Bậc 2 (101-200 kWh): 2.327 đồng/kWh

- Bậc 3 (201-300 kWh): 2.587 đồng/kWh
- Bậc 4 (301-400 kWh): 2.834 đồng/kWh
- Bậc 5 (401-500 kWh): 3.042 đồng/kWh
- Bậc 6 (501-600 kWh): 3.549 đồng/kWh
- Bậc 7 (601 kWh trở lên): 3.678 đồng/kWh

Các giá trên chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT) 10% và phí dịch vụ phát điện 2%.
Ngồi ra, giá bán điện cho các khách hàng sản xuất, kinh doanh và dịch vụ thương mại
được tính theo giá thương thảo trực tiếp với nhà cung cấp điện.

So với một số quốc gia trong khu vực, giá bán điện ở Việt Nam được xem là khá rẻ. Tuy
nhiên, so với mức thu nhập trung bình của người dân Việt Nam, giá bán điện vẫn có thể
gây áp lực cho một số hộ gia đình.

Ngồi ra, giá bán điện cịn được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác như chi phí sản
xuất, vận hành và bảo trì hệ thống điện, mức độ sử dụng năng lượng tái tạo và không
tái tạo, cũng như các chính sách và quy định của Chính phủ đối với ngành điện.
Có một số doanh nghiệp kinh doanh điện tại Việt Nam đã ghi nhận lỗ trong một số
năm gần đây.

Các nguyên nhân dẫn đến lỗ của các doanh nghiệp kinh doanh điện tại Việt Nam bao
gồm sự tăng giá nguyên vật liệu đầu vào như than và dầu, chi phí vận hành và bảo trì hệ
thống điện tăng cao, cũng như cạnh tranh mạnh mẽ từ các nguồn điện tái tạo. Ngồi ra,
các chính sách và quy định của Chính phủ đối với ngành điện cũng có thể ảnh hưởng
đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp.

III. ĐIỀU TIẾT GIÁ BÁN ĐIỆN
3.1. Tình hình giá bán điện của Việt Nam

4

Tại Việt Nam, giá bán lẻ điện đã tăng lên mức trung bình 1.8% từ ngày 20/12/2021, với
giá bán lẻ điện sinh hoạt tăng 0.4 đồng/kWh. Việc điều chỉnh giá bán điện này là để đảm
bảo việc cung cấp điện cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời bảo đảm quyền lợi của
người sản xuất điện.
3.2. Biện pháp đã được áp dụng
Ở Việt Nam, chính phủ đã áp dụng nhiều biện pháp điều tiết giá bán điện nhằm giảm bớt
tình trạng thiếu điện và mất cân đối giữa cung và cầu điện. Các biện pháp này bao gồm:

 Tăng giá bán điện trong thời gian cao điểm
Đây là thời điểm mà nhu cầu sử dụng điện tăng đột biến, gây áp lực lớn cho hệ
thống điện. Chính phủ Việt Nam đã quyết định tăng giá bán điện trong thời gian này
nhằm khuyến khích người tiêu dùng sử dụng điện một cách hiệu quả hơn.
Giá bán điện trong giờ cao điểm từ 17h-22h: tăng 2.701 đồng/kWh so với giá bán điện cơ
bản.

 Giảm giá bán điện trong thời gian thấp điểm
Đây là thời điểm mà nhu cầu sử dụng điện giảm đi, giúp hệ thống điện hoạt động hiệu
quả hơn. Chính phủ đã quyết định giảm giá bán điện trong thời gian này để khuyến
khích người tiêu dùng sử dụng điện nhiều hơn.
- Giá bán điện trong giờ bình thường từ 5h-17h và từ 22h-24h: giảm 280 đồng/kWh
so với giá bán điện cơ bản.
- Giá bán điện trong giờ thấp điểm từ 0h-5h: giảm 814 đồng/kWh so với giá bán điện cơ
bản.

 Áp dụng mơ hình giá bán điện đa cấp
Đây là một mơ hình giá bán điện phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Mơ hình này sẽ
áp dụng giá bán điện khác nhau cho các mức sử dụng khác nhau, giúp khách hàng có thể
quản lý và tiết kiệm chi phí sử dụng điện.
Ở Việt Nam, giá bán điện được quy định theo 6 bậc thang với giá cơ bản là 2.757

đồng/kWh (từ 1/12/2020). Đồng thời, chính phủ cũng áp dụng mơ hình giá bán điện
đa cấp với giá bán điện khác nhau cho các mức sử dụng khác nhau.

 Khuyến khích sử dụng điện năng lượng tái tạo
Điện năng lượng tái tạo được đánh giá là một giải pháp để giảm thiểu sự phụ thuộc vào
các nguồn năng lượng truyền thống như điện than và dầu mỏ. Chính phủ Việt Nam đã đưa
ra nhiều chính sách khuyến khích sử dụng điện năng lượng tái tạo, như miễn thuế nhập
khẩu cho thiết bị điện mặt trời và giảm giá bán điện cho khách hàng sử dụng điện

=> Việc điều chỉnh giá bán điện như vậy nhằm khuyến khích người tiêu dùng sử dụng
điện một cách hiệu quả hơn, đồng thời hạn chế sử dụng điện vào các thời điểm cao điểm
để giảm thiểu áp lực cho hệ thống điện và giảm thiểu nguy cơ mất cân bằng giữa cung và
cầu điện.

5

3.3. Vai trò của hoạt động điều tiết giá bán điện
Điều tiết giá bán điện có vai trị quan trọng trong việc duy trì và phát triển hệ thống điện
năng lượng bền vững và hiệu quả. Cụ thể, vai trò của điều tiết giá bán điện bao gồm:

 Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
Giá bán điện được điều tiết có thể ảnh hưởng đến lượng tiêu thụ điện của người dân và
doanh nghiệp. Khi giá bán điện tăng, người dân và doanh nghiệp có thể sẽ tiết kiệm điện
và sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng hơn. Điều này giúp giảm chi phí năng lượng
và giảm tác động đến môi trường.

 Thúc đẩy đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo
Giá bán điện cũng có thể ảnh hưởng đến lựa chọn nguồn năng lượng của các nhà sản
xuất điện. Khi giá bán điện của các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời giảm,
các nhà sản xuất điện có thể sẽ đầu tư nhiều hơn vào các nguồn năng lượng này. Điều này

giúp thúc đẩy phát triển các nguồn năng lượng tái tạo và giảm lượng khí thải độc hại vào
mơi trường.

 Đảm bảo sự cân đối giữa chi phí sản xuất và giá bán điện
Điều tiết giá bán điện cũng giúp đảm bảo rằng giá bán điện phù hợp với chi phí sản xuất
điện. Nếu giá bán điện quá thấp, các nhà sản xuất điện có thể khơng có đủ tiền để duy trì
và phát triển hệ thống sản xuất điện. Ngược lại, nếu giá bán điện q cao, người dân và
doanh nghiệp có thể sẽ khơng thể chi trả được hóa đơn điện của mình.

 Đảm bảo tính bền vững của hệ thống điện
Điều tiết giá bán điện cũng có thể giúp đảm bảo tính bền vững của hệ thống điện. Nếu
giá bán điện quá thấp, người dân và doanh nghiệp có thể sử dụng quá nhiều điện, dẫn đến
tình trạng mất cân bằng giữa cung và cầu. Khi đó, hệ thống điện có thể gặp khó khăn
trong việc cung cấp đủ điện cho toàn bộ khách hàng. Ngược lại, nếu giá bán điện quá cao,
người dân và doanh nghiệp có thể khơng đủ khả năng trả tiền điện, dẫn đến tình trạng nợ
đọng và rủi ro cho hệ thống tài chính.

-> Vì vậy, điều tiết giá bán điện đóng vai trị quan trọng trong việc đảm bảo tính bền
vững của hệ thống điện, tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo và thúc đẩy sự
tiết kiệm năng lượng. Điều này sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, cải
thiện chất lượng cuộc sống của người dân và đảm bảo sự phát triển bền vững cho kinh tế
và xã hội.

3.4. Đánh giá hoạt động điều tiết giá bán điện
Trong bối cảnh chịu nhiều tác động của nền kinh tế thế giới và giá nhiên liệu đầu vào cho
sản xuất điện tăng cao cần phải xem xét điều chỉnh giá bán điện ở mức độ phù hợp. Tuy
nhiên, việc điều chỉnh giá điện cần phải có lộ trình và tính tốn kỹ tác động đến nền kinh
tế, sức chịu đựng của người dân, doanh nghiệp vừa góp phần ổn định kinh tế vĩ mơ, kiểm
sốt lạm phát.
Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam cho biết năm 2022 và hiện nay tình hình kinh tế

thế giới có rất nhiều biến động. Trước tác động của cuộc xung đột tại Ukraine và các yếu
tố cung cầu trên thị trường, các loại nhiên liệu cung ứng cho sản xuất điện như than, xăng
dầu hay khí đều tăng rất cao so với trước, dẫn đến giá điện của nhiều nước tăng khá cao.

6

Theo ơng Nguyễn Tiến Thỏa, chi phí nhiên liệu mà chúng ta phải nhập khẩu để sản xuất
điện cũng tăng theo giá thế giới đã làm cho chi phí phát điện, chiếm khoảng 80% trong
giá điện, tăng.
Cụ thể, giá than thế giới năm 2022 tăng gấp 6 lần so với năm 2020 và tăng gấp khoảng
2,6 lần so với năm 2021. Giá than nhập khẩu tăng đã làm cho chi phí mua điện từ các nhà
máy sử dụng than nhập khẩu và các nhà máy điện sử dụng than pha trộn giữa than nhập
khẩu và than trong nước năm 2022 tăng khoảng 25% so với năm 2021, tức là khoảng từ
1.635 đồng/kWh lên 2.043 đồng/kWh.
Đối với giá dầu làm cơ sở để tính giá khí trong các nhà máy sử dụng nhiên liệu khí thì
năm 2022 tăng gấp 2,2 lần so với năm 2020 và tăng gấp 1,3 lần so với năm 2021.
Việc tăng giá này đã làm cho giá điện bình qn của các nhà máy turbine khí tăng khoảng
11,31% tức là từ khoảng 1.620 đồng/kWh lên 1.803 đồng kW/h.
Theo phân tích của ơng Thỏa, chi phí sản xuất kinh doanh điện tăng trong khi giá bán
điện bình quân hiện hành vẫn giữ ổn định từ năm 2019 cho đến nay đã làm cho giá hiện
hành không bù đắp được chi phí sản xuất kinh doanh. "Tình trạng này dẫn đến ngành
điện gặp nhiều khó khăn và sản xuất kinh doanh điện lỗ là điều không thể tránh khỏi",
Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo ông Thỏa những con số lỗ là bao nhiêu, mấy chục nghìn tỷ đồng ấy có
đúng hay khơng phải được các cơ quan có thẩm quyền xác minh, kiểm tra, kết luận một
cách khách quan, công bố công khai, minh bạch nhằm tạo ra sự chia sẻ, đồng thuận của
người tiêu dùng và trong tồn xã hội.
Với chi phí sản xuất kinh doanh điện thực tế tăng cao như hiện nay, ông Thỏa cho rằng
cần điều chỉnh giá bán điện lên ở mức độ phù hợp, nếu không, ngành điện sẽ khơng cân
đối được dịng tiền. Bởi khi dịng tiền âm thì sẽ khơng có tiền để thanh tốn chi phí mua

điện cho các đơn vị phát điện.
Theo vị chuyên gia này, điều chỉnh giá bán điện ở mức nào là câu hỏi khó và cần được
tính tốn kỹ lưỡng. Nếu thực hiện ngay và thực hiện đúng nguyên tắc của Luật Giá mà
giá phải bảo đảm bù đắp chi phí sản xuất kinh doanh cho ngành điện thì mức điều chỉnh
giá điện phải tăng khoảng 15% so với giá bán hiện tại.
Tuy nhiên, mức điều chỉnh này có thể có những tác động khá mạnh, bởi vì mức điều
chỉnh giá điện là 15% có thể sẽ đẩy lạm phát.
Tính tốn của chun gia Nguyễn Tiến Thỏa cho thấy với mức điều chỉnh này thì chỉ đẩy
lạm phát vịng 1 của đợt 1 tăng khoảng 0,2%. Từ đó, ơng Thỏa nhấn mạnh chúng ta cần
tính tốn, theo dõi nếu những tháng cuối năm tình hình kinh tế thuận lợi, kinh tế vĩ mơ ổn
định, lạm phát được kiểm sốt thì có thể xem xét điều chỉnh giá đợt 2.
Việc kiến nghị, điều chỉnh 1 đợt hay 2 đợt, điều chỉnh ngay hay chia bước theo ông Thỏa,
cả 2 cách tính tốn này đều tn thủ đúng theo Quyết định định 24 năm 2017 của Thủ
tướng Chính phủ.
Theo đó, quy định EVN được điều chỉnh giá 6 tháng/lần nếu các thông số đầu vào của giá
điện tăng 3% trở lên so với giá bán hiện hành.
Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết định điều chỉnh giá khi giá bán điện bình qn tính tốn
cao hơn giá bán điện bình qn hiện hành khoảng 10% trở lên.

7

Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam cho rằng với chi phí của ngành điện tăng như vậy
thì có thể cân nhắc điều chỉnh, cũng có thể điều chỉnh ngay nhưng phải có các biện pháp
quyết liệt để hạn chế tác động lan tỏa của việc điều chỉnh giá điện.
"Tơi cho rằng trong hồn cảnh mà yếu tố khách quan tác động vào giá điện như đã nêu
thì chắc chắn chúng ta phải điều chỉnh giá điện. Nếu tiếp tục kéo dài tình trạng này thì
dịng tiền của ngành điện sẽ bị âm và tác động đối với việc bảo đảm an ninh năng lượng,
tác động tới việc thu hút đầu tư vào phát điện, truyền tải, phân phối điện. Điều này sẽ ảnh
hưởng không thuận trong việc chúng ta đang tiếp tục phải bảo đảm nhu cầu tăng trưởng
tiêu dùng điện tăng cao như hiện nay", ông Thỏa phân tích *Khuyến nghị các biện pháp

khi điều chỉnh giá bán điện

Theo ông Thỏa, muốn hay không chúng ta vẫn phải đối mặt với việc điều chỉnh giá điện.
"Quan trọng là chúng ta phải đồng thuận và chia sẻ với những khó khăn đó để có giải
pháp thích ứng một cách tích cực, hạn chế đến mức thấp nhất những tác động tiêu cực mà
nó gây ra", Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam nêu quan điểm.
Trước hết về phía Nhà nước, cần phải tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn
cho sản xuất kinh doanh nói chung, sản xuất kinh doanh điện nói riêng và cho thu hút đầu
tư phát triển ngành điện.
"Có thể phải xem xét xử lý các chính sách tình huống mang tính đặc biệt, mang tính đặc
thù có thời hạn nhất định cho sản xuất và đầu tư đối với ngành điện", ơng Thỏa kiến nghị.
Đồng thời cũng cần có giải pháp tổng thể để kiểm sốt, bình ổn mặt bằng giá, ngăn ngừa
tác động lan tỏa của việc điều chỉnh giá điện đến mặt bằng giá của nền kinh tế, của các
loại hàng hóa dịch vụ khác có sử dụng điện, tránh lợi dụng việc tăng giá điện để đẩy mặt
bằng giá lên, ảnh hưởng đến mục tiêu kiểm soát lạm phát.
Về phía ngành điện, vẫn phải tiếp tục thực hiện ngay và có hiệu quả các giải pháp tiết
kiệm chi phí thơng qua các biện pháp như nâng cao hiệu lực, năng lực quản trị, nâng cao
năng lực, hiệu quả sản xuất kinh doanh, tiết kiệm các chi phí thường xuyên.
Hiện nay, ngành điện đang thực hiện tiết kiệm 10% chi phí thường xuyên. Giải pháp này
cần phải được tiếp tục thực hiện quyết liệt. Cùng với đó cần tổ chức vận hành tối ưu hệ
thống điện để phát huy tối đa nguồn thủy điện và các nguồn chi phí thấp, góp phần giảm
được giá thành điện.
Đối với người tiêu dùng điện, vẫn phải áp dụng quyết liệt các giải pháp tiết kiệm tiêu
dùng điện. Ngoài việc chúng ta phải chấp nhận điều chỉnh giá điện ở mức nào, dù có điều
chỉnh thấp hay điều chỉnh cao vẫn phải thực hiện giải pháp tiết kiệm trong tiêu dùng điện,
thực hiện các chương trình tiết kiệm điện của Chính phủ. Các bộ, các ngành cũng phải có
chương trình, giải pháp tiết kiệm tiêu dùng điện. Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh
cũng phải có phương án, giải pháp nhằm tiết giảm chi phí và giá thành.

3.5. Vai trị của nhà nước trong điều tiết thị trường điện

3.5.1. Trách nhiệm QLNN về hoạt động điện lực và sử dụng điện
– Chính phủ thống nhất QLNN về hoạt động điện lưới và sử dụng điện trong phạm vi cả
nước.

8

– Bộ Cơng thương chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện QLNN về hoạt động điện
lực và sử dụng điện. Các bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của
mình có trách nhiệm phối hợp với Bộ Công thương trong việc thực hiện QLNN về hoạt
động điện lực và sử dụng điện.
– Uỷ ban nhân dân các cấp trong phạm vi nhiệm vụ,quyền hạn của mình có trách nhiệm
trong việc thực hiện QLNN về hoạt động điện lực và sử dụng điện tại địa phương.
3.5.2. Về điều tiết hoạt động điện lực
Để thực hiện tốt vai trò điều tiết hoạt động điện lực,Nhà nước đã có quy định cụ thể tại
Điều 66 Luật Điện lực. Trong đó có một số nội dung được cụ thể hoá về xây dựng các
quy định về vận hành thị trường điện lực cạnh tranh và hướng dẫn thực hiện; nghiên cứu,
đề xuất các giải pháp điều chỉnh quan hệ cung cầu và quản lý quá trình thực hiện cân
bằng cung cầu về điện; cấp, sửa đổi, bổ sung và thu hồi giấy phép hoạt động điện lực theo
quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 38.
Hướng dẫn điều kiện, trình tự, thủ tục ngừng cấp điện, cắt điện hoặc giảm mức tiêu thụ điện,
điều kiện, trình tự, thủ tục đấu nối vào hệ thống điện quốc gia; nghiên cứu, xây dựng biểu giá
bán lẻ điện và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách về giá điện; tổ chức lấy ý kiến các cơ
quan, tổ chức có liên quan về biểu giá bán lẻ điện; quy định khung giá phát điện, giá bán
bn điện, phê duyệt phí truyền tải điện, phân phối điện và các phí khác.
Theo dõi việc thực hiện kế hoạch và dự án đầu tư phát triển nguồn điện, lưới điện truyền
tải, lưới điện phân phối để bảo đảm phát triển phù hợp với quy hoạch phát triển điện lực
đã được duyệt; xác định tỷ lệ công suất và tỷ lệ điện năng giữa hình thức mua bán thơng
qua hợp đồng có thời hạn và mua bán giao ngay phù hợp với các cấp độ của thị trường
điện lực; kiểm tra việc thực hiện biểu giá điện đã được phê duyệt; giải quyết khiếu nại và
tranh chấp trên thị trường điện lực.

3.6. Giải pháp đề xuất thực hiện điều tiết giá bán điện
Trên cơ sở đánh giá những thành tựu cũng như những hạn chế của ngành Điện Việt Nam,
tại Kết luận số 26-KL/TW ngày 24/10/2003 của Bộ Chính trị về Chiến lược và quy hoạch
phát triển ngành Điện lực Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010, định hướng đến năm 2020 đã
khẳng định chủ trương của Đảng và Nhà nước là: “Từng bước hình thành thị trường cạnh
tranh trong nước, đa dạng hố phương thức đầu tư và kinh doanh điện, khuyến khích
nhiều thành phần kinh tế tham gia, không biến độc quyền nhà nước thành độc quyền
doanh nghiệp.
Nhà nước chỉ giữ độc quyền khâu truyền tải điện, xây dựng và vận hành các nhà máy thuỷ
điện lớn, các nhà máy điện nguyên tử. Tham gia hội nhập và mua bán điện với các nước
trong khu vực”.Vì vậy, Nhà nước cần thiết đưa ra các phương thức, tìm kiếm các giải pháp
nâng cao hơn nữa vai trò của Nhà nước trong điều tiết và vận hành thị trường điện ngày càng
hiệu quả hướng đến đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng của các tổ chức, cá nhân và bảo đảm thực
hiện tốt nhiệm vụ của Nhà nước trong cung ứng sản phẩm “đặc biệt” này. Cụ thể:
– Nhà nước cần tách rời chức năng kinh doanh ra khỏi chức năng xã hội của ngành.
– Đặt ngành vào môi trường cạnh tranh, hoạt động theo cơ chế thị trường, tuân theo tiêu
chuẩn hiệu quả.

9

– Ngành không được nhận một sự ưu đãi đặc biệt nào vượt ra ngoài nguyên tắc thị
trường. Sự ưu đãi nếu có đó là do nguyên nhân khách quan và ưu đãi luôn gắn với thành
quả phát triển của ngành.
– Tái cơ cấu ngành theo hướng cần tách riêng tính cơng ích để có sự quản lý phù hợp;
phân định rõ và cụ thể về mục tiêu của từng lĩnh vực trong ngành để từ đó có phương
thức điều tiết và can thiệp hiệu quả.
– Mỗi một lĩnh vực cần cân bằng giữa bảo đảm mục tiêu kinh doanh và thực hiện chính
sách của Nhà nước. Về lâu dài, nên có sự tách biệt giữa mục tiêu kinh doanh và mục tiêu
xã hội.

IV. KẾT LUẬN
Tổng kết lại, giá bán điện và điều tiết giá bán điện là hai vấn đề quan trọng và phức tạp
trong lĩnh vực điện lực, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của ngành điện lực và đời
sống của người dân. Việc đặt ra giá bán điện phải đảm bảo được sự công bằng, hợp lý
và có khả năng bảo đảm cung cấp điện đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân, đồng
thời đảm bảo hoạt động ổn định của hệ thống điện quốc gia.

Điều tiết giá bán điện là một trong những phương pháp quản lý giá bán điện, nhằm hạn
chế sử dụng điện vào các thời điểm cao điểm, đảm bảo ổn định hệ thống điện và giúp tiết
kiệm điện năng cho người dân. Việc điều tiết giá bán điện được áp dụng phổ biến ở
nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.

Ở Việt Nam, việc áp dụng chính sách giá bán điện và điều tiết giá bán điện đã mang lại
nhiều kết quả tích cực. Từ năm 2019, giá bán điện đã được điều chỉnh để phù hợp với
tình hình thực tế, đảm bảo động lực cho các doanh nghiệp điện lực và đảm bảo ổn định
nguồn cung cấp điện. Điều tiết giá bán điện cũng đã giúp giảm thiểu tình trạng thiếu
điện vào các thời điểm cao điểm và đồng thời khuyến khích người dân sử dụng điện tiết
kiệm, hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề cần được giải quyết, như việc áp dụng giá bán điện
phù hợp với khả năng chi trả của người dân và đảm bảo công bằng cho các đối tượng
khác nhau, từ hộ gia đình đến doanh nghiệp. Do đó, cần tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu
và đổi mới chính sách giá bán điện và điều tiết giá bán điện, nhằm đáp ứng nhu cầu phát
triển bền vững của ngành điện lực.

10

V. TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Vai trò quản lý nhà nước về thị trường điện ở Việt Nam hiện nay | Tạp chí Quản lý nhà
nước

- Vai trị quản lý nhà nước về thị trường điện ở Việt Nam hiện nay | Tạp chí Quản lý nhà
nước. (2019).Retrieved 25 April 2023, from />vai-tro-quan-ly-nha-nuoc-ve-thi-truong-dien- o-viet-nam-hien-nay/
- Điều tiết giá là gì? Hoạt động điều tiết giá của Nhà nước?
(2022). Retrieved 25 April 2023, from />cua-nha-nuoc/
(2023). Retrieved 25 April 2023, from
/>dong-102230209114314497.htm

11