Mối quan hệ giữa giá trị hàng hóa và tiền tệ

Mối quan hệ giữa giá trị hàng hóa và tiền tệ
Theo quan niệm của C. Mác về giá trị của hàng hóa, có thể thấy giá trị của hàng hóa

là trừu tượng, chúng ta khơng thể nhìn thấy giá trị như nhìn thấy hình dáng hiện vật của
hàng hóa; giá trị của hàng hóa chỉ được bộc lộ ra trong quá trình trao đổi thơng qua các
hình thái biểu hiện của nó. Theo tiến trình lịch sử phát triển của sản xuất và trao đổi hàng
hóa, những hình thái của giá trị cũng trải qua quá trình phát triển từ thấp tới cao. Quá
trình này cũng chính là lịch sử hình thành của tiền tệ.

Tiền tệ là thứ hàng hóa được cử ra và tách ra tổng số hàng hóa để đóng vai trị vật ngang
giá, tức là làm đại biểu chung cho giá trị của hàng hóa. Mác xây dựng phạm trù tiền tệ
qua lý luận về hình thái giá trị, xuất phát từ sự phân biệt giữa giá trị và giá trị trao đổi.
Giá trị trao đổi là hình thức biểu hiện của giá trị: đó là giá trị của một hàng hóa biểu hiện
trong hình thức giá trị sử dụng của một hàng hóa khác được chọn làm vật ngang giá.

Giá trị của hàng hóa biểu hiện bằng tiền tệ được gọi là giá cả. Nếu vàng là hàng hóa được
chọn làm vật ngang giá chung, thì mọi hàng hóa biểu hiện giá trị bằng những đơn vị
vàng. Còn vàng sẽ khơng biểu hiện giá trị của nó, mà thay vào đó nó làm vật biểu thị giá
trị của thế giới hàng hóa. Hàng hóa và tiền tệ là hai hình thái đối lập của giá trị: hàng hóa
là hình thái tương đối của giá trị, cịn tiền tệ là hình thái ngang giá chung.

Tóm lại, đặc điểm của tiền tệ là ở chỗ giá trị sử dụng của vật ngang giá dùng để biểu hiện
giá trị của hàng hóa; do đó lao động cụ thể tạo ra vật ngang giá làm hình thức biểu hiện
cho lao động trừu tượng; và lao động tư nhân chứa dựng trong vật ngang giá chung mang
hình thức lao động xã hội trực tiếp. Điều này cũng có nghĩa là hàng hóa khơng thể trực
tiếp trao đổi với hàng hóa, mà phải quan hệ với tiền tệ để có được hình thái trao đổi.
Ngược lại, là vật ngang giá, tiền tệ có thuộc tính trao đổi trực tiếp với mọi hàng hóa.