Luận án tiến sĩ Luật học: Địa vị pháp lý của doanh nghiệp xã hội theo pháp luật Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (22.41 MB, 219 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

NGUYÊN THỊ DIỄM ANH

PIA VỊ PHÁP LÝ CUA DOANH NGHIỆP XÃ HOI THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIEN SĨ LUẬT HOC

HÀ NỘI - 2022

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

NGUYEN THỊ DIEM ANH

BIA VỊ PHAP LY CUA DOANH NGHIỆP XÃ HOI THEO PHAP LUẬT VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUAT HỌCChuyên ngành: Luật Kinh tế

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đem đậy là công trình nghiên cứu cũa rng tơ các sổ liệu, he Tiếu được se chong trong Luân án là tung thực, cổ xuất ử rổ rằng: những phát hiện ra ra trong Luận ân là kết quãnghiễn cửa của túc giả Luận án

TAC GIÁ LUẬN ÁN

Nguyễn Thị Diễm Anh

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

MỤC LỤC

‘TONG QUAN TINH HINH NGHIÊN CUU LIEN QUAN DEN DE TÀI LUẬN

ANVA CƠ SỞ LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU.

1. Tơng quan tình hình nghiên cứu

2, Đánh giá tổng quan tinh hình nghiên cứu3. Những vin đề mã luân án kế thi

4, Những vin để luận én iếp tục triển khai nghiên cửa:

Chương 1: NHỮNG VAN DE LÝ LUẬN VE DOANH NGHIỆP XA HỘI VÀ.

BIA VỊ PHÁP LÝ CUA DOANH NGHIỆP XA HOI 11. Những vấn đề lý hận về Doanh nghiệp xã hộ

1.11. 8® đời và phát biển của Doanh nghiệp xã hội112. Khả niệm, đặc diém của Doenh nghiệp xã hội

11 3. ái trò của Doanh nghiệp xã hôi đi với nên kin tô và xã hội14.Mặt lý hận về dia viphip lý của Deanh nghiệp xã1.21. Khả niệm, đặc điểm dia vị pháp lý của Dosnh nghiệp xã hội11322 Các yêntổ cầu thánh đa vi pháp lý oda Doanh nghiệp xã hồi

1.23. Các yêutổ ảnh ining đến địa vĩ pháp lý ci Doanh nghiệp xã hội Kết hận Chương 1

Chương 2: THỰC TRANG BIA VỊ PHÁP LÝ CUA DOANH NGHIỆP XÃ. ‘HOI THEO PHÁP LUẬT VIET NAM VÀ THỰC TIEN THỰC HIEN

21.Thục trang dia vip pW của Doanh nghập x hội ưa pháp hột VietNam hiệnhành

3.1.1. Quy định pháp luật về nhận diễn Doanh nghiệp xã hồi.

2.1.2. Quy định pháp luật về địa vi pháp ly của Doanh nghiệp xã hột

3113. Một số va điểm và hạn chỗ, bất cập trong các quy dinh về địa vị phép lýcủa Doanh nghiệp xã hồi

2114 Những nguyên nhân din din han chế, bất cập trong các quy định vé địavi pháp lý của Doenh nghiệp xã hội ở Việt Nam hiện nay

tổ chúc, hoạt động và thục hiện các quy địnhpháp hột về din

vipháp lý cra Doanh nghiệp xã hội ở Việt Nam trong thời gian vừa qua

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

2.2.1, Kins quất tổ chức và host đông cũa Doanh nghiệp xã hội ở Việt Namtrong thời gan vừa qua

322. Thục én thục hién các quy din pháp luật về đa và pháp ly của Doanh nghiệp

xã hổi ð Việt Nam kế từ khš Luật Doanh nghiệp năm 2014 có iệu lực cho đốn nay,

223. Ưu đếm, hạn chế bat cập rong tổ chức, host đồng và Thục tên the hiện các quycánh pháp lut về ev pháp lý của Doanh ngiiễp xã hộ ð ViệtNan thời gan vừa qua

2.2.4. Nguyên nhân din dén bit cập, hạn chế trong tổ chúc, hoạt động và thục

Ấn thực hiên các quy đính pháp luật vé địa vi pháp lý của Doanh nghiệp xã"hội ở Việt Nam trong thôi gian vừa qua

Kết hận Chương 2

“Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VA GIẢI PHÁP TANG CƯỚNG BIA VỊ PHÁP LÝ

‘UA DOANH NGHIỆP XÃ HOI Ở VIET NAM

3.1. Dinh hướng tăng cường địa viphép lý của Doanh nghiệp xãNam

3.1.1. Tăng cường dia vĩ pháp lý của Doanh nghiệp x8 hội theo hướng đâm béo

sgthống nhất của pháp tuật vi doanh nghiệp

3113. Tăng cường dev pháp ý của Doscbing;iệp xã hổ theo hướng to đân löện thuận,

oi đễ doechinghitp xi hã thực hiện chức năng xã hãi của mình một cáchtốtrihất

3.1.3. Tăng cường dia vi pháp lý cũa Doanh nghiệp x8 hội theo hướng đâm báo

tính khả thí cũa các quy định này trong thực tiễn

3.1.4. Tăng cường dia vĩ pháp lý của Doanh aghiép x8 hội theo hướng dim báo

sơ quân lý của Nhà nước đối với Doanh nghiép xã hội

3.2. Gipháp ting cường dia vịp háp lý của Doanh nghiệp xã hội ở Việt Nam. 3.311. Nhằm giế phán; sin đấu, bỗ sung các quy đnh pháp luật về địa vệ phip

ý của Doanh nghiệp xã hội

2111.3122: Nhóm giã pig năng cao hiệu quá tỗ chúc và hoạt động của Doanh

nghập xã hội

2.1.2 Kết hận Chương 3

2.13 KẾT LUẬN

DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH CUA TÁC GIÁ ĐÃ CƠNG BO CĨ.

LIÊN QUAN ĐẾN DE TÀI LUẬN AN

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

DANH MỤC CÁC CHỮ VIET TAT TRONG LUẬN AN

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

MỞ ĐÀU 1. Tinh cấp thiét cia việc nghiên cứu đề

Phat tiễn bin ving dit nước là mốt trong những vin để rất quan trong được Đăng và Nhà made Việt Nam đặc biệt quan tâm trong thời gian gần đầy Cương lĩnh xây dụng dit nước trong thời kỳ quá độ lân chủ ngiĩa xã hội (bổ sung phát tiễn năm

2011) của Đăng đã dé ra phương hướng xây dụng dit nước, theo đó, tử ngy din giữathể kỹ OU, tồn Đăng toàn din phãi ra sốc phin đầu xây đựng nước ta rỡ thành mấttước công ngập hiện di, theo nh hướng xã hội chủ ngiĩa, Một nước công nghiệp

Tiện đụ, theo quan dim của Đăng được xác dinh rong Cương lĩnh là một nước có cơ

câu kinh tế hợp lý, hiện dei, hiệu quả và binvõng [21]

ĐỂ thục hiện Cương lĩnh của Đảng Thi tướng Chính phố đã ban hành Quyết định số 432/QĐ-TTg ngày 12/4/2012 phê duyệt Chiến lược phát

‘Nam giai đoạn 2011-2020. Theo đó, mục tiêu tổng quát về phát

Nam giei doen 2011

công bing xã hộ, bảo vã tii nguyên và môi trường, giữ vũng ẫn din chính ti và xã

"bền vũng Việt

in bên vũng Việt 0 là ting trường bén vũng có hiệu quả, đổi vớ tin độ,

Như vậy, phát triển bin võng là mục âu bao trim không chỉ là nhiệm vụ ca một bổ,"ngành, một Tinh ve, không chỉ la vận đ kinh, chất lượng ting trường mà bao gis

cả vẫn để xã hộ, méi trường, vấn hóa, cơnngười. ĐỂ đạt được mục iêu tổng quát nêu

trên, Nhà mage để thục hiện nhiễu gi pháp khác nhau và mét trong những giải pháp

quan trong khơng thể khơng nhắc din đó là ting cường ngn lục tài chính thơng qua iệc uy đồng và sử dang có hiệu quả các nguẫn hi tr phát iển chính thúc (ODA), các ngn đầu hơ xã hồi, nguồn tải trợ của các tỔ chúc, cả nhân rong và ngodi nước cho chiến lược phát hiển bin ving [41]. Sự ghi nhận DNXH trong Luật Doanh nghiệp năm 2014 và hiện may là Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã thi hiện sự quyết tim cite

Đăng và Nhà nước ta trong việc thực hiện các giã pháp nêu rên nhằm thục hiện chiến

lược phát iễn bin võng đất nước giai đoạn 2011-2020 và hiện nay lá giả down 2021-2030 [25], Ké tr kd xuất hiện ð London (Vương quốc Ant) vio thé kỹ XVII (1669), dénnay, DXNH trên thé giới đã tri qua gin thé kỹ trường thành va phát iển Trọng quảng thời gian đó, DNXH ln nhận được sự quan tâm nghiễn cứu cũa nhiêu nhà hoa học đưổi các góc độ và tình dién ơng, hep khác nhan, nhưng tính dén nay, vẫn

chưa có một quan niệm thống nhất và DNXH trên thé giới nói chung và ở Việt Namnổi tiêng Mặc đã vậy, đa số các nhà khoa học đều cho ring DNXH là tổ chức tên tạidưới những hình thúc pháp lý nhất din vừa có chúc năng kinh doen, vùa có chức

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

ning xi hồi nhưng luôn dit mục iêu giã quyết các vin để xã hồi, mai trường vi lợi

ch công đồng lên hing đều. Việc tép tue nghiên cứu các vần để lý luân về DNXH

và dia vi pháp lý về DNXH khơng chỉ có ý nghĩa trong viée góp phin nâng cao nhân thức vé DNXH ma cịn giúp cơng đồng xã hội có cách hiểu thống nhất vé

Theo Báo cáo của Ngân hàng Th giới (WB) [7S], hiện nay đổi nghéo ở Việt

Nam tiếp tue giãn, dic iệt ð các vùng dân tộc thiẫu số Tuy nhiên, đu đó khơng có giữa là Việt Nam đã gai quyết thành cơng và tiệt đ tính trang đối nghéo cũng nhự

Ân đề xã hội, mỗi trường Thụy té cho thấy, những khiẩm kimyt của nên kinh tỉ

thi trường cũng với những they đổi và lánh t

mạng công nghiệp 40 nhu tinh trang 6 nhiễm mỗi trường phần hồa gu nghéo tronga hội do sơ tác động của cuộc Cách.

xã hội, thiểu việc lâm, bạo lục học đường gia tăng thục phim bin, sơ qué ti của ngành y té.. đã khiến cho Nhà aude gin như bị quá tải tong việc gai quyết chúng để

tình dn và phất tiễn xã hội. Trong điều kién Wha nước (với tw cách là một thiết chế

công) vẫn chưa đã nguồn lục để gi quyết hiệu qui các vin để thude về chức năng xã

hội của mink, th việc huy đồng và khuyến khích mọi nguén lục cùng chung tay gánh

đỡ, chia sé kho khăn với Nhà nước một cách lâu dai, én định, hiệu quả là như cau tất YÊU khách quan, cần thiét cho sự phát triển bin ving của đất nước

Luật Doanh nghiệp năm 2014 cùng các văn bản hướng dn thi hành và hiện nay 1ä Luật Desnh nghiệp năm 2020 đã tạo nên khuôn khỗ pháp lý để DNXH có cơ sở ra đồi vàtổ chức hoạt động Tuy nhiên, qua thực tiễn tổ chức thi hành pháp luật về DNXH

& Việt Nam nói chung và những quy định về địa vi pháp lý của DNXH 6 Viet Nam

ni riêng cho thấy, các quy đính này đề sớm bột lộ những hen chế nhất định, gây cần ‘ud din sự phát biển của DNXH. Ví đo như vị tí, chức năng, vai tỏ của DNXH chưa được quy định cụ thổ, thiểu tính tồn điện, dẫn đến nhiều cách hiễu khác nhau vé DNXH, chính sách ưu dai hd rợ DNXH phát riễn quy định khá chung chung va chức đồng bộ tong hệ thống pháp luật và DN, khiển cho DNXH không thé tip cân dave, uột số quy định về thành lập, tô chức lạ, giải thể DNXH chưa phù hợp với tính đặc

hủ của DNXH, các quy dinh về quân tri DNXH thiếu toàn điện, chưa dip ứng được

nụ cầu quản ti của DNXH trên thục tỉ. Do vây, để thúc đẩy DNXH ra dai và phát triển bin vũng 6 Việt Nam, Nhà nước cần pai thục hiện nhiều gi pháp khác nhau, mộttrong những giãi phip quan trọng không thể không nhắc đốn đó là hồn thiện nhấp luật về DNXH nói chung và die vi pháp lý của DNXH nói riêng So với một số quốc

ga trên thể gới nh Vương quốc Anh, Bi, Levita, Hàn Quốc, DNXH ở Việt Nem được

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

công nhân về mất pháp lý tương đối muôn. Thê nhưng hiện nay, các thuật ngữ như.“doanh nghiệp ‘php luật về doanh nghiệp xã hội” và "địa vị pháp lý củadoanh nghiệp xã hội” khơng cịn là vẫn để qué mới mé trong khoe học pháp lý ở ViệtNem. Đã có nhiều cổng tình trong nước nghiên cứu về những vẫn để lý luận và thực

tiến của DNXH, địa vi pháp lý của DNXH theo pháp luật Việt Nam dưới các góc đồ,

tình diện rơng, hep khác nhau và được cơng bổ trong các tạp chí, giáo tình, sách, kynhồi thio,... Các cơng trình nghiên cứu này đã det được những kết quả rất ding ghỉ

nhận về mất lý luận và thục tiễn, tay nbién, tính độ thời đễm này, chưa có cổng tỉnh nào nghiên cứu những vẫn đ lý luận và thục tấn vé địa vi pháp lý của DNXH theo

php luật Việt Nam mốt cách cụ hể và toàn đện,

“Xuất phát từ cơ sở lý huận, cơ sỡ thực in và yêu cầu pháp lý nói trên, nghiên

cửu sinh nhận thiy, vie tép tục nghiên cứu những vẫn đề lý luận và thục tấn vi đa i pháp lý của DNXH là rất cần thiét và có ý nghĩa quan trong trong béi cảnh hiện nay.

Do đó, nghiên cứu ảnh đã tun chọn đồ tai “Dia vf php lý cũa doauh ngh

theo pháp luật Viật Nam” đŠ nghiên cửa trong khuôn kh Luận én Tiên ổ luật học nhằm tim kiểm các giải pháp ting cường dia vi pháp lý cia DNXH ở Việt Nam, gop phin thúc diy DNXH 6 Việt Nam ngày cảng phát hiển

2. Me dich và nhiệm vụ nghiền cứu2 Mục đích nghiền cứn

Luận án làm rõ hơn những vin để lý luận và thục tin vé dia vị pháp lý của DNXH ư ViệtNam hiện nay từ đó, để xuất nh hoớng và mét số giả pháp nhim ting cường di vi pháp tý cia DNXH 6 Việt Nam, góp phin thúc diy DNXH ở Việt Nam phat iển mạnh mổ trong thôi gian tới

2.2. Nhiệm vụ nghiên cn

ĐỂ dat được mục đích nghiên cửa nêu trên, Luân án xác dinh các nhiệm vụ "nghiên cửu cụ thể nơn sau

ˆMộtà thục hiện định giá ting quan tinh hình nghiên cứu trong và ngoài nước colin quan din đồ tả Luận án từ đó, chỉ ổ nhing vin dé mà Luận án kể thi, những vẫn đồ sẽ được tiễn hei nghiễn cứu rong nội dung của Luận án; xác Ảnh rõ các lý thuyết nghiên cửu, cu hôi và giả thuyết nghiên cứu công nh hướng tấp căn nghiên

cửu côn Luận án

Hat là Luân áa làm rõ những vin dé tý luận về địa vi pháp lý của DNXH ở

Việt Nam. Đồng thời, để âm sâu sắc hơn các vẫn để nghiên cứu, Luận én cũng khảo của kin nghiệm pháp luật DNXH ở một số nước rên thể giới về vin đề này,

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

‘Bal, Luận án phân tích, đánh giá thực trạng dia vĩ pháp lý cd DNXH theo

phip luật Việt Nam hiện hành và thục ifn thục hiện các quy đnh nay; phân tích, đính tá thực Bn tổ chức và hoạt đơng của DNXH Lễ từ khi Luật Doanh nghiệp năm 2014 có hiệu lực phip luật din ngày 01/5/2020, chỉra những we đm, những vin để vướng "ắc, bất cập và các nguyên nhân din din những bất cập, han chế đó

“Bắn là tử các nghién củnlý luân và thực tấn, Luận án đỀ xuất các nh hướngvv giả pháp nhằn ting cuồng địa vị pháp lý ci DNXH @ Việt Nam

3. Đối tuợng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối trợng „ghi

Đi trợng nghiên cửu của Luân én các vấn để tý luân và thục tấn và DNXH, hệ thông các quy định pháp luật hướng dẫn ti hành có liên quan đến dia vi pháp lý

của DNXH 6 Việt Nam hiện nay.4.2, Phạm vinghiên ci

TẺ nội đụng: Luận án tip trung nghiên cửu những vẫn để lý luận và thục tấn, các quy dinh pháp luật vi đa vị pháp lý ci DNXH 6 Viét Nam trong điều kiện nên ảnh t thi trường định hướng xã hội chủ ngiấa ở Việt Nam.

TẾ khơng gian và thời gian: DNXH chính thức được công nhận về mất pháp lý

"ngay sau khi Luật Doenh nghiệp năm 2014 có hiệu lực phép luật Vì vậy, Luân én

"nghiên cửu thục tiễn thực hiện các quy dinh về đa vi pháp lý cũa DNXH 3 Viit Nam kế từ túi Luật Doanh nghiệp năm 2014 có hiệu lục thi hành đến ngày 01/5/2021. Bén

canh đó, Luận án cũng khảo cứu kinh nghiệm phép luật về DNXH & một sổ nước trên

thể gói v vẫn để này,

4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

Luận án sỡ dạng phương pháp luân duy vật biển chứng và duy vật lịch sử của

hồ nghĩa Mác - Lânin, đường li, chính sách phát tiễn kinh tơ và xế hội của Đăng và Nhà nước ta trong thời kỹ đổi mới nén kính tế theo cơ chế th trường để làm 18 nối dang nghiên cửu của Luân án Bên canh đó, đ làm rõ nổi dang nghiên cứng Luân án

cịn sử dung các phương pháp nghiên cửu mang tín truyền thống rô rau:

- Phương pháp phân tich và tổng hop: Được sử dang trong tit ef cắc chương

shim lý giải những vẫn để thuộc vé bản chất, các quan đim liên quan đến vin đi "nghiên cứu, đánh giá thực trang, di từ đó, để xuất các giữ pháp ting cường địa vĩ pháp

ý và nâng cao hiệu quả thực hién dia vị phip lý của DNXH ở Việt Nam

- Phương pháp thông hế- Được sử dạng đã thông ké và kết qua tổ chúc hoạt

đồng của DNXH và thực tin thục hiện đị v pháp lý côa DNXH ở Việt Nam.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

- Phương pháp so sánh: Được six dang nhằm so sinh kink nghiệm pháp luật

của một sổ quốc gia trên thé giới trong việc xây dụng địa vi pháp lý côn DNXH

- Phương php xử lý thông tn: Sử dạng & xổ tỷ các tả liệu được tham ko từsách báo, tap ch, các tả liệu từ cơ sở đỡ liệu PrơQues Springer và Google Scholar liên

quan din vẫn dé nghiễn cửa tir 8, tổng thuật theo chủ để ong gic hen pham vi ngiên

cứu đặt ra, từ đó, khẳng định tinh mới trong néi dung nghiên cứu của Luận án.

- Phương pháp lịch sử: Được sử dang đỀ xem xết quá tình hình thành, phát

triễn DNXH ở Việt Nem trong thời gian vừa qua và quả bình ting cuồng địa v pháp

lý của DNXH ð VietNam.

- Phương pháp phing vẫn sâu: Được wit dang đã tìm biểu thụ tin thục hiệncác quy định pháp luật vé dia vi pháp tý côn mot sô DNXH ở Việt Nam từ mu khi Luật

215. Những đóng gép mới về khoa học của Li

TẺ mit luân, Luân án gop phần lam sâu sắc hơn những vẫn để lý luân vé

DNXH và địa vị pháp lý của DNXH, như cơ sở ra đời và phát tri của DNXH; khái

niệm, đặc điểm, các loại hình DNXH và vai to của DNXH trong thục tiến Đẳng thời,

Luân án cũng góp phân làn rõ hơn nhông vin dé tý luận và đị vũ pháp lý của DNXH,

hư khái niệm, đặc điểm đa wi pháp ý của DNXH, các yêu tổ cu thánh dia vĩ pháp

ý của DNXH, các yêu tổ ánh hướng đến đa vị pháp lý ofa DNXH

T mặt thực tẾn Luân án gop phần lâm rõ thực tng các quy Ảnh vé dia vị háp ly của DNXH theo pháp luật Việt Nam; thre tấn tổ chức, hoạt động côn DNXH ở Việt Nam trong thời gan qua; thục tiễn thục hiện các quy định về địa wi pháp lý cũa DNXH id từ hi Luật Doanh nghiệp nắn 2014 có hiệu lục đến aay. Đẳng thé, cỉ ra những nguyên nhân chủ yêu dẫn đân những khó khấn, bất cập trong quá tình tổ chức

host động của DN'XE, thục hiện các quy dinh pháp loật về DNXH ở Việt Nam thờigien qua Trên cơ sở đó, Luân án để xuất những định hướng va các giải pháp nhằm,tầng cường dia vi pháp lý của DNXH ở Việt Nam hiên nay.

6.¥ nghia khoa hạc và thục tiễn cũa Luận án

25 ngiữa khoa học, kết qua nghién cứu cũa Luận án sẽ góp phẫn lâm sing 8

các vấn để lý luận cho việc xác định dia vi pháp ly cia DNXH ở Việt Nam, tạo môi

trường pháp lý cho

quân Lý nhà nước

e DNXH hoạt động có iệu quả, gớp phần năng cao hiệu quả

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Ty ngĩa thục tẾn kết qua nghiên cửa của Luận án rổ l tả liêu them khẩo có giá t trong nghiên oi để si đỗ, bổ sung và oan thiên pháp luật về DNXH, là tii liễu rong giảng dey và học tập ở các cơ sở dio tạo luật học và kinh tệ

7. Kết cầu của Luận ám.

epi phin mỡ đầu phén tổng quan tinh Hình nghiên cứu, phn Két luận và

danh mục tử iu tham Ko, nội dụng cia Luận én được kết cu ba chương

“Chương 1: Những vẫn dé tý luận về Doanh nghiệp xã hộ và đã vị pháp ý cũaDoanh nghiệp xã hội

Chương 2: Thực trang đa vi pháp Lý của Doanh nghiệp ã hộ 6 Vist Nam hiệnnay và thục tifa thục hiện

Chương 3: Định hướng và gi pháp ng cường đa vi hấp ý cia Doanhngiễp xã hội ð VietNam

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

TONG QUAN TINH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN DEN DE TÀI LUẬN ÁN VÀ CƠ SỞ LÝ THUYET NGHIÊN CUU

1. Tong quan tình hình nghiên cứu.

LL. Các nghiều cứm lý luậu về Doanh ughigp xã hội và pháp luật về Doauhnghiệp xã hội

Tinh đến nay, đã có một số cơng tình nghiên cửu trong nước và nhiều cổng,tình nghiên cứu ở nước ngoài nghiên cứu các vin dé lý uận về DNXH va pháp luật

vi DNXH theo nhiễu bình điện tơng hep khác nhau, được thể hiện đưới các hành thức

như sách, bai viết đăng trần các tạp chỉ, luận vấn, luận án... Những cơng tình nghiên

ấn dé ty ln về DNXH và pháp luật về DNXH được công. tổ & Việt Nam và nước ngoài trong thời gian gin diy là cơ sở quan trong để nghiên

của sinh nghiên cứu, phân tích dn giá nhõng kết quả đạt được và hệ thông các vấn.

để thuậc phạm wi nghiên cứu mà Luân án cần hướng dn giải quyết Mặc di có nhiều cơng tình nghiên cứu đã cập đến những vẫn đ lý luân và DNXH và đa v pháp lý cia DNXH, nhưng nghiên cứu sinh chỉ hệt kê những công tỉnh nghiễn cứu đến hình, có nội dung liên quan trụ tấp din luận án, cụ thể nh sa

LLL Noha cứu VỀ arra đồi, phát mỗn và vai ồ của Donnh ngập xã hội * Những cơng hình nghiên của thể hiện đưới dạng các cuốn sich, kỹ yêu hội thio có dé cập din area di, phát tiễn và vai rô cũa DNXH,

- Tác gã David Bomtein trong công trình nghiên cứu "How to change the

world: Socialenrspremnetnz and power of new idea" [124], Lim thé nào để thay đãi thé go: Doanh nhân xã hội và súc mạnh cũa những ý fring méa) đã tình bay ch tất

sx phét tiễn của tính thân ánh doanh x8 hội rên tồn câu thông qua việc dan xen các

câu chuyên thục tế của những cá nhân, tổ chức dang cố gắng làm thay đổi xã hồi theo chiều hướng tích cục. Tác giã cho rằng DNXH ra đủ, phát tiễn dua trên tính thần ảnh doanh xã hội, có vai tro quan trong trong việc thay đối thé giới heo chiễu hướng

cứu có liên quan đến các

tich cục, đặc biết rong việc giã quyết các vẫn để xã hồi

- Nhồm tie giã Hội đẳng Anh, Viên nghiên cứu quản ly Kinh té Trang ương(CIEM) và Đại học Kinh tổ Quốc dân rong cơng tinh nghắn cứu: “Domnlingiưệp xã

hi tự dt Nam- Kadi viện, bos cảnh và chính cách [63], đã tình bày mera đi, phát tiễn cia DMXH rên thé giới và ở Việt Nam, đồng thi chỉrõ vdi rò cũa DNXH đối Với nên nh té vàxã hồi Nhém tác giã cho ring DNXH đầu tiên xuất hiện tạ London vào năm 1665. Trongba thập niên tr lại diy, DNXH đã phátiển mạnh mổ và trở thành

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

một vân đơng xã hổi có quy mơ lớn và tâm ảnh hơng trên tồn cầu Ở Việt Nam, ar Hình thành và phát tién DNXH chia thành ba gia dom 618, gai đoạn trước đổ mới

1986; giả doen từ năm 1986-2010 và giả đomn Rr2010 đồn nay.

- Tác gi William D. Eggers và Paul Macmillan trong cơng trình nghiên cứu "The

Solution revoltion: Hove business, Goverment and Soctal enterprises are teaming ipto solve savety's toughest problems” [153], (Cuậc cách mang gii pháp: Cách doanh:

"nghiệp, Chinh phi và Doanh nghiệp xã hồi hợp tác để giả quyết các vin để khó thin nhất của xã hả) đã phân ích một số bién động về mất xã hồi, méi trường dang de dow

a séng cơn của lồi người. Từ

yết các vẫn để đó đ dy tì sư n nh và dim bio en sinh xã hội

- Trung tân hi trợ sáng tần phục vụ cơng đồng (CSIP) trong cơng tình nghiênsửa “Cần nangphúp It đành cho doanhtnghuệp xã hồi” [101] cho ing trước diy, hoạtđồng kinh doanh và host đôngxš hội tin ti hương đổi độc lập với nhau trong đó, đóngốp cin hoạt đồng kinh doanh trong xã hội bi hạn chế béi yêu tổ chính đơn thuần,

hin thức được tim năng to lớn và tác động trực tiép của các hoạt động kinh doanh: din moi mất của đời sống xã hộ, những năm gin diy, các tổ chúc xã hôi đã nổ lục học Hồi và áp đang năng lọc kin doanh như một cách tine để ci thiện hiệu quả và hiệu suất công việc, Tuy nhiên, sựIhay đổi mang tính chất cách mang chỉ xây ra gin đây khi các tổ chức xã hội gp ding tinh thin doanh nhân tạo ra nhồng mơ ình tổ chúc kiểu mới 1a DNXE để có thể tục thí các chiến lược lánh doanh dẫu mới

nhắn mạnh vai trở to lớn của DNXH trong việc giãi

- Nhóm tác giả Truong Thị Nem Thing Sheila Cannon, Chesrell Picton,

Shivangi Sareen, ML Rhodes trong cơng tình nghiên cứu “Doanh nghập xã hội ở

Tệt Nam và elena” [90] đã tình bay khái quất me phat tiễn của khu vục DNXH ở

Việt Nam. Theo nhóm tác giả. DNXH được gi hiệu

năm 2008 bôi Trung tim HỖ rợ Sáng kiến Phục vụ Cơng đồng và chính thúc được ghỉ shin về mét pháp lý sau khi Luật Doanh nghiệp năm 2014 có hiễu lực. Sự phát tiển cia DNXH từ năm 2008 độn nay có sự hỗ trợ của mốt sổ tổ chức như. Trangtâm HS trợ Sing kiến Phục vụ Công đẳng, Viện Quản ly Kinh té Trang ương, Hồi đẳng Anh,

Oxfam Việt Nem

iu tiên tại Việt Nam vào

- Nhóm tác git Hovtrd Y va Hedrick - Wong trong cơng tình nghiễn cửu

“The role of social entrepreneurship and enireprenetzsläp in promoting trlusiegrowth’ [133], (Vai trỏ của Doanh nghip xã hội và tinh thin doanh nhân rong việc

thúc đẫy tng trường bao tren) đã nêu và phân tích vai trị của DNXH. Các tác giả

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

cho ring DNXH có vai trị to lớn rong việc góp phần thúc đấy sự phất tri về lành,

tẾ đặc biệt1à xã hồi

~ Tắc giả Grenier, Paola Mavi trong Luận én tinal wéi để tả “The Role and

Significance of Social Entrepreneuashap in UK Social Policy” 139], (Pai trẻ và j"nga cia khốt nghiệp xã hội trong chỉnh sách xã hột cia Tương quắc Anh) đã nêu

‘va phân tích tim quantrong của tin thin kinh doanh xã hội. Tác gia Grenier, Paola Marie cho ring tinh thin kinh doen xi hộ: đơng góp vai trị khơng nhỗ đố: với nự phát tiễn kinh tế, xã hội ti Vương quốc Anh Tính thân kinh doanh xã hồi đ tạo sa một kênh thơng tin mà qua dé DN có thé tự do tương tác với công đồng xã hội,

đồng thin, tao điều kiện cho chính sảch ova Chính phố đáp ứng với đặc thù của tùngdia phương,

= Tác giả Walter Msvalea tong Luận én tiên đ với để tai "Not ust for profit

can empriical shud of soctalenterprizes in South Yorkshire [152], hông chỉ vi lợinhuận một nghiên cứu thục nghiệm vi DNXH émiénNamY cikehir), đã để cập đếnstra di, phát iển cũa DNXH trong thé gói đương dai Tác giá cho rừng cuộc cách

mạng công nghiệp kéo theo nytăng trường vé nh té ấn dén nhiễu vẫn để xã hộ cần

ít ẩm của đổi mới thể chế,

quyết các vin đi xã hội ma Nhà nước gin nh không th giải quyét nỗ:

- Tác giá Trần Thị Minh Hiên trong Luân vin thạc sỹ uật hoc với để tit "Docmh"nghiệp xã hôi theo pháp luật Tiệt Nam” [61] đã nêu và phân tích khái quất mera đời

và phát tiễn của DNXH trin thé giới va 6 Việt Nam, Theo tác giã Trần Thị Minh

DNXH ra đôi đầu tên ở Vương quốc Anh do những niu cầu nhất dink về việc thựciện chính sich on sinh xã hội và trở thánh một ráo lưu trên thé giới vo những nắm

30 của thé kỹ XX. 6 Việt Nam, mơ hình hoạt đơng giống như DNXH ở Việt Nem ra đổi rước thời kỹ đổi mới và chỉnh thức được công nhận về mặt pháp ý kể từkhi Luật ga quyết DNXH là sân pl a đời để đáp ứng nhủ câu giải

Doanh nghiệp năm 3014 có hiệu lục

~ Tắc giấN guyễn Thi Yên cùng nhóm nghiên cứu trong cơng trình nghiên cửu

cấp trường với để tác “Pháp luấtvể đomnghưệp xã hội và thực tiến tha hành ti Tiệt ‘Naon* [110] cho sing DNXH xuất hiện đầu tiên ở Anh từ thể ki XVI và sau do được nhân rộng ở các nước Tây Âu và Bắc Mỹ, Tuy nhiên, DNXH chỉ phát tiển mạnh mỹ vi trở thành một phong trae rông lớn trên thé giới nnr hiện nay kể từ đầu những năm 1980. 6 Việt Nam, sure đời và phit rin của DNXH chia thành ba giai dom, do là Trước đỗi mới (1986), đã bất đầu muất hiện tổ chúc sở hữu lấp thé, host động dưới Hình thúc các Hợp tác xã, phục vụ như cầu cia nhóm cơng đồng yêu thể (chủ yêu là

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

gui lao ding ít vơ), từ 1986 dén 2014, DNXH chủ u

Chính phố (NGO) và nguén vốn tai trợ chỗ yếu từ các t8 chúc nước ngoài; từ khi

Luật Doenh nghiệp năm 2014 có hiéw lục din nay, DNXH được chính thức đượccơng nhận về mặt pháp lýc vớ tính chit 1a mốt mơ hình hoạt đơng kinh doanh đặt

mục tiêu xế hội lên hàng đâu. Bên canh đó, nhóm tác giả cũng khổ

DNXH trong nên kinh tỷ

* Những cơng tình nghiên ci thể hiện đưới dạng các bài báo có để cập din stra đời, phát hiển va vai tro của DNXH

- Các tác git Kel Bikholze, Inerdsciplinary Research Group Local Economy

trong cơng tình nghiên cửu “The Role of Soctal Bnterprise in Local Economic

Development” [138], (Vai trò của DNXH trong viée phát iển ánh tê đa phương, để

phin tích ning đồng gop tất ích cục và hiệu quả cơn DNXH trong việc cũng cấp dich‘vari hội và hồi nhập nghề nghišp, đặc biết trong việc tế câu trúc nn lánh té địa phươngtrong các công đẳng thiệt thôi không được DNTM khai thác quá nhiêu

- Tắc giầN guyến Vin Tri, rong bài viết “Si hình thành và hát miễn doanh

nghiệp vã hi tên thd giới và xu thễ phát mién ti Tiệt Neon [96] cho rằng, phong trào DNXH đã phát tiển manh mé trong suốt 20 năm qua dic biệt ở các nước như Vuong quốc Anh, Mỹ, Phin Lan, Canada, Pháp, Atlen, Brein, Ấn Độ, Thủ Lan

HéngKéng Inđônôa.. Tại Việt Namm, những mô hành hoạt động nh DNXH đã được

đầu từ những thập ii rước. Một s tổ chức tiên phong đi đầu trong phong rào DNXH còn mới mẽ ở Viet Nam như KoTo Quốc TẾ, Mai Handicraft; CisfMink, Sao

Mai Phong trào DNXH tei Việt Nam được nhận dinh sẽ có sự lan tổn và lớn manh:

trong trơng li gin từ nhiễu hướng khác nhu

- Nhám tác giã Erie Bidet, Hyung Si Eum trong bit viết “Sooval enterprise n

South Korea: hactory and diversity” [125], (DNXH š Han Quốc: Lịch sit và ar da

dang, đã phân tích khá chi tét ich sia dai cd DNXH và các loi hình DNXH dang tổn tử ở Hàn Quốc. Khi nổi din arra đời ci DNXH, nhóm tác giả cho ring DNXH 3 Hin Quốc bắt nguồn từxã hội dân sự và các phong trào của người din trước khi nó

trở thành ny lựa chọn un tiền của Chính phố

- Tác ga Võ Thị Hoài Nhờ trong bi việc “Hoàn thin uy inh pháp lát Tiết

[Nan v doanh ngiuập vã hột" [80] cho ring DNXH đầu tién xuất hién ở V rong quốc Ach vào thể kĩ XVII nhằm mục dich giã quyét một sổ vẫn đồ phic lợi xã hội của công

đẳng Tạ Việt Nam, DNXH đã manh nha xuất hiện trong thời kỹ bao cấp,

inh vai trỏ của

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

- Tác giả Gregory Dees trong bửi viết "The Memmg of Social

Brtrepreimeuship” [131], (Ý nga của Doanh nghiệp xã hổ), đã phân tich vai trở cũa DNXH đất với nền nh t, xia). Tác giã Gregory Dees cho rừng DNXH ra đời đơn trên hai cơ sỡ 461, những nổ hục của chính phủ và các tổ chúc từ thiện trong việc giãi

quyết các vẫn đi xã hội và mối trường đã không đáp ứng được kỷ vong của xã hộiTrong điêu kién đó, những doanh nhân xã hồi với ti năng và nhiệt huyết của mình sẵn

sảng phát tiễn các mô hành mới d8 gai quyết các vin đỀxã hộ, môi troừng vile ich

của công đẳng,

= Tác giả Peter Jenner trong bài vi “Social enterprise sustamnabiiy revisited

en international perapective” [148], én gié Ii tính bần võng của Doanh nghiệp xã hồi: quan đẫm quốc i), đã phân ích và khẳng định vai tro bin vũng của DNXH trong

vide gai quyết một sơ vin đi xã hội vì lợi ch cba công đồng

1.12 Nghiên cu về khái niệm, đặc đẫm cia Doamhtngiuập sã hội

* Những cơng hình nghiên cửa thể hiện đoới dạng các cuốn sich, kỹ yêu hội thio co dé cập din khái niệm, đặc đẫm cin DNXH

- Các tác giã: Hội đẳng Anh, Viện Nghiễn cứu Quin lý Kinh t Trong ương(CIEM) và Trong tâm sáng liên phục vụ cơng đẳng (CSIP) trong cơng trình “Doan

nighiép xã hội tai Tiệt Nam - Khái miện, bỗi cinh và chính sich” [63, tc] cho rằng

“DNXH là một mé hình Hình doanh được thành lập nhằm the hiện các mục iêu xã

Hồi và sử đụng lợi nhuận để ta đầu hơ cho mục tiêu đó hoặc cho cơng đẳng thay vi tối đa hóa lợi nhuận cho cỗ đơng hoặc chỗ sở hit". DNXH cổ các đặc đẫm như Phải có

host động kinh doanh; đặt mục tiêu xã hội lên hàng đầu tái phân hỗ lợi nhuận: sỡữu mang tinh xã hội, phục vụ nh cầu của nhóm đáy. Ngồi rạ DNXH cịn có những

đắc diém khác như cơ sáng kiến từ cơ sổ; cối mở và liên kit, gin chất với val rd cá

shin; nhân viên cũa DNXH là những ngời làm cơng tác xã hội

- Nhóm tác giấ Jack Quarter, Sherida Ryan, Andrea Chan trong công tinh

nghiễn cửa “Social propose Enterpries: Case shudies for social change” (134),

(Đeenh nghiệp có mục đích xã hồi: Ngưên cứu điễn hind về sự thay đổi xã hd, đ trình bày các nghiên cứu điễn hình về mười ha tổ chức dang hoạt đông vi mục dich xã hội tei Canada, đồng thời phân tích tác động của nó đối vớ sự thay đổi về kinh tô,

xã hội Trong thấp kỹ vite qua, có một xu hướng ngiy cảng tăng đỏ là DN không chỉ

cổ ging kiém doanh thu hờ việc bản hàng, cũng ứng dich vụ vì mục đích sinh lới mà

cịn phục vụ mục đích xã hội Hình thúc kinh doanh này dave goi là DNXH

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

- Nhóm tác giã: Willemijn Verloop, Mark Hillen, Envin Postma trong cơng

tình nghiên cứu "Social Enterprise Unraveled: Best Practice from the Netherlands

[154], (Doanh nghiép xã hội được khám ph Thục tấn tt nhất từ Ha Lan), đã phân

tích một số vin để lý ln và DNXH, đẳng hơi tình bay một số ví du didn hình về

DNXH ở Ha Lan Theo nhóm tác gã, DNXH lá tổ chúc hồn tồn khác biệt với

DNTM, tổ chúc từ thiện và các tỔ chức ở khu vục công DNXH được thành lập đơn

trên nyhynguyện ofa các doanh nhân xi hộ a chi. yêu và luôn đặt sở mệnh giã quyết các vin đ xã hộ lồn hing đầu

~ Trang tâm Hỗ trợ Sáng kién Phục vụ Công đẳng trong cuỗn sách “Cẩm nang:

hip lý đành cho doanh ngihưệp xã hột ” 100, 11] cho rằng nêu hiểu DNXH là một thục thể thi DNXH được định ngiễa là: "Doanh nghiệp có dinh hướng xã hồi (có thể vi lợi nhuận, phi lợi nhuận hoặc mơ hình la) được tạo ra đ giải qut một vẫn đã xã

Hồi hoặc thất bại của tht trường thông qua cách tấp cận lánh doanh oie khu vục tr

hân nhằm nâng cao tính hiệu qui và bên võng, đồng thi tao ra lợi ích hoặc thay đi xã hội" DNXH có 3 đặc diém chínhnhư Tao giá tr xã hố là mục tid chính, sẵn xuất

ảnh doen là phương thúc hoạt động chỗ đạo li nhuận không phấ là mục tiêu cuốt

cùng và một phẫn lợi nhuận được rử dang để tử đầu tr nhằm gia ting giá tị xã hội Các tác giã công cho rằng DNXH tên tei đoời nhiễu hình thúc tổ chúc khác nhan, ví dảanhực Công ty tổ chức ph lợi nhuận, đơn công ch

* Nhõng cơng tình nghiên cứu thể hiện dưới dang các dé tai luận án in a có đã cập din khá niên, đặc đễm của DNXHÍ

- Tác gã Pham Tiên Nam trong bài viết: “Domnlingirệp xã hội: Quan đẫm và

cach nép cân trơng nghề công tác xã hột" cho tằng“DNXH chính 1a mơ hình hoạt

đồng chun nghiệp cơng tác xã hội ð Viet am” [77]

- Tắc giấN guyến Thi n cùng nhóm nghiên cứu trong cơng tỉnh “Pháp lade

về doanh nghiệp xã hội và thực tin ta hành Ea Tiệt Nam” [110] cho rằng DNXH là DN bên canh mục iêu ánh tổ cịn có mục iu tố cao là giải quyét mốt các vin hồi nhất nh mà DN theo đuổi Phin én lo nhuận tin được của DN đăng để phục và

mục iêu xã hố, ngoài ra DNXH có thé cũng cấp các dich vụ phục vụ cơng đẳng như. giáo duc, văn hóa, méi trường đào tao nghề. DNXH có các đặc diém cơ bên như Hiện

dn theo mét los hình DN được quy dinh tei Luật Doanh nghiệp 2014; co hoạt đồngảnh doanh nhưng luôn dit mục iêu xã hội lên hing đâu, thục hiện tả phân phối li

nhuận af phục vụ mục iêu xã hộ, phục vụ nhom yêu th và giã quyết các vẫn đềhồi, môi trường vi mục dich công đồng,

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

- Tắc giả Ales Jug trong Luận án tin "Social Eterprises mn Sepply Chane

{116}, (Dosnh ngưệp xã hội rong chuối cũng ứng dich v) để bình bay các các iu chỉ

xác inh DNXH bao gim: DNXH phải có các host động mang tinh chất đổi mới xã hội tổn tet đơới nh thúc t8 chức vi lợi nhuận, phi lợi nhuận hoặc kết hợp, tập trung giất

-ghyếtcác vẫn đồ xã hôi hơn 1ä tăng trường ii trường hoc lợi nhuận

- Tác giã Mùi, Donnan F trong Luân án tiến s "ñyluence of instinsional

environment and the development of social enterprices in Nigeria” [141], (Ảnh hing của thể chế và sự phát én của các DNXH ở Nigeris) cho ring, DNXH là tổ chức luôn đặt sở mệnh và mụetiê giả quyết các vin đồ xã hộ lên hàng đầu,

* Những công tinh nghiên cim thể hiện đoới dang các bài báo có để cập đếnkhái niệm, đặc đễm của DNXH

- Các tác gi: Cero Borzaga (Viên nghiên cửu châu Âu về các doanh nghiệp

hop tác và xế hội, Đại học Trento), Giulia Galera (Viện nghiên cứu châu Âu về các

doanh nghiệp hop tác và xã hơi trong cơng tình nghién cửu “The Concept andPractice of Social Bnterprce. Lessons from the Italian Bxperience” (121), (Kh niệm

vva Thre tiến của Dosnh nghiệp xi hội.Bài học tirkinh nghiém cise li cho ring DEXH được hi là những biểu hiện cụ thể vi y thức trách nhiệm xã hồ cba công đân

"ngày cing tăng lên

- Tắc giả Nguyễn Thi Yn rong bai việt. "Doanh ngiưệp xã hội và giã pháp

hát miễn Doanh nghập xã bộ tạ Tiệt Nam” [109] cho ring, DNXH là DN hoạt động

Xhông vi mục tiêu tối đa hỏa li nhuận, nd được thành lập với mục du gat quyết mốt

vẫn để xã hội nào đó mà DN theo đuổiẳ Phin in lợi nhuận thụ được cia DN đồng để gục và mục Nêuxš hộ, ngồi re DNXH có thé cũng cập các ch vụ công đẳng DNXH

c6 một số đặc trong nhnr Phải có host động kính doanh; đặt mục tiêu xã hội lên hàng

đầu, thục hiện tử phân phối lợi nhuận để phục vụ mụctiêuxã hồi

- Các ác gã. Jo Barret, Nick Collyer, Matt O'Connor end Heather Anderson

trong cơng trình nghiên cứu: “Riding Australia's Social Enterprise Sector: Final

Report” [136], @éo cáo Tim hiểu về Doanh nghiệp xã hồi 3U9 cho rằng, các DNXH

được xác nh thông qua các iêu chi nh. Được dẫn dit bi mốt nên kinh t, xã hồi,

‘vin hỏa, hoặc môi trường phù hợp với cơng chúng hoặc cơng đẳng lợi ích, thực hiện host động trương mai dé hoàn thánh nử mệnh cia họ, tạo ra một phẫn đáng kể tha

ship từ hoạt đông thương mei; ti diu tư phần lón1ợi nhuận, thẳng đơ trong việc hoànthành sử mệnh.

11.3, Nghiên cim pháp huậtvề Demmht ngập xã hội

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

- Tác giả Nguyễn Thi n cùng nhóm nghiễn cứu trong cơng trình “Pháp luật

pham phip luật khác chứa đụng các quy định đều chỉnh về tổ chúc và hoạt động cũaDNXH như Luật Đầu ty các Luật Thuê, Luật Thương mai Nội dung cơ bản của pháp

luật và DNXH gm có quyén và ngiĩa vụ cơa DNXH; quyền thánh lập và tình t thủ tục thànhlậpDNXH; quy dinh v vốn của DNXH, tổ chốc ai, giả thể, phá sănDNXI

Pháp luật vi DNXH chịu sơ tác động cũa các yêu tổ như hình thúc pháp lý của DNXH,,tả tro; chính sách phát tiễn đối với DNXH của Nhà nước và các thiết chế thực thinhấp luật về DNXH

- Tác giả Hoàng Phan Bá Phương trong luận vin thạc a “Doanh nghiệp xã

"hột heo pháp luật Tật Nam teu hỗn tạ thành phễ H Chí Minh" [S2] cho ring nội đang của pháp luật vi DNXH bao gầm: Thành lập, tổ chức hoạt đồng cise DNXH; quyền và nghĩa vụ của DNXH; giải thể, phá sin DNXH; quản lý nhà nước

đối với DNXH

1.14 Nghiên cứu về dia vi pháp lý cũa Doanh nghệp xã hồi

Tính đến nay, luân văn thác a luật học “Dia v pháp của doanh nghiệp xã

Bi theo Luật Doanh nghiệp 2014” [60] của tác giã Nguyễn Thi Thụ Hà là công tình

diy nhất nghiên cứu về địa vĩ pháp lý của DNXH theo pháp luật Việt Nam. Tác giã

Nguyễn Thi The Ha cho ring địa vị pháp lý của DNXH là tập hop các quy Ảnh do Nhà ước ban hành và dim bảo thục hiện v hành lập, tỄ chúc và hoạt động của các DNXH lấy lợi ich xã hội làm mue tiêu chỗ đạo, duve din đt bởi tinh thin của người

ảnh đoanh nim đạt được mục tiêuxã hội và mục iêu ánh tổ. Theo đó, địa vi pháp

lý của DNXH bao gồm những nội dung cơ bản như thành lập, tổ chức host đồng của DNXH; quyền và nghĩa vụ của DNXH; gii thé, phá sản DNXH; quản lý nhà

nước đối với DNXH

12. Nghin cứu thực trang pháp hật về Domh nghiệp xã hội 1.21. Những nghuén cin về tiêu chỉ nhận điện Doanh nghưệp xã hội

Tính din may, có nhiều cơng tình nghién cửa trong nước đã nghiễn cửu về các êu chỉ nhận dfn DNXH. Vi dụnhny Tác gã Nguyẫn Thị Yén cùng nhóm nghiên cứu

trong cơng tình “Pháp hut vd doanh ngiưệp sã hội và thu hỗn th nh to Tét Nam(I10] tác giả Nguyễn Thi Yên, Trin Thi Bảo Ảnh rong bài viết "Php luật về doanh

"nghiệp xã hội - Bắt cập và ln nghĩ hồn hiện” [111], tác giã Nguyễn Tốn Thing

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

cùng nhóm nghiên cứu rong cơng tình “Nghiên eine sơ sánh chế dinh đoanhinghiệp xã

hi trong hệ thông pháp luật cũa một sổ nước trên thễ giới và bat học lanh nghiệm cho

Tiét Nam” [89] Các tác giã đều cho rằng các êu chỉ nhận điện DNXH đuợc quy Ảnhtrong Luật Doanh nghiệp năm 2014 đã gứp phần giúp cho cá nhân,

đồng xã hội dễ dàng nhận diện và phân biệt DNXH với những chủ.

chúc ning host động, Tuy nhiên, 4 có cách hiễu thống nhất vé DNXH, cn thất phải xây dụng din ngấ mang tinh chit pháp lý về DNXEL

1.2.2. Những nghuén cứn về chính sánh km đổ, hỗ tro Doan nghập xã hồi

Tinh đến nay, chữa có cơng hình nào ở Việt Nam ngiên cứu mốt cách độclập và diy đã về chính sich wu di, hỗ tro DNXH Việt Nam phát tiễn Theo đó,

chính sich to a, hé tro DNXH ở Việt am phát triển được các tác giã để cập trong nhiễu cơng tình nghiên cứu khác nhau. Có thể kể din một số cơng trình âu biễu tguyễn Thị n cũng nhóm nghiên cửa trong cơng tỉnh “Pháp luất vé loan nghiệp vã hội và thực tin th hành tạ Tiết Nam” [110]; tác giã Nguyễn Thi

Yin, Trin Thị Bão Anh trong bài viết “Pháp luật vé doanh nghưệp xã hội - Bắt cập và liến nghĩ hoàn thuận” [111]; tác giã Nguyễn Thi Dung trong bài viết “Đinh giá khả năng thực thi pháp luật hiện hành về doanh nghiệp xã hối ở Viét Nam” [S4]; tác gi Nguyễn Toàn Thing cing nhóm nghiên cứu trong cơng tình “Nghiên cint sơ sánh chế Anh Doanh nghưập xã hôi trong hệ thẳng pháp luật cũa một số mướe trên thể giới và bài học lanh nghiêm cho Tiét Nam [S9]; tác giã Va Hương Giang, Đào Ngoc Tiên rong bai vit “Domni nghập xã hãi trong lanh vtec lịch công đồng ta

Tiệt Nam (58); tác giã Phùng Thi YÊn trong công tinh nghiên cứu "So sánh pháp

Tuất về doanh nghiệp xã hội cũa Trg Quốc và Tiét Nam - Một số liễn nghĩ hồn

thiên” [112], Dũ nghiên cứu dưới những góc độ và tình điện rồng, hep khác nhau

nhang các tác giã diu cho ring những chính sich wu đãi, hỗ tro DNXH ở Việt Nam xe đời và phát tiễn chưa được quy dinh rổ răng trong pháp luật về DNXH ở Việt

Nem hiện nay, Điễu đó khiển cho DNXH ở Việt Nem gập nhiều khó khấn rong tổhur tac

chức và hoạt động

1.2.3, Những nghiên cứn về hình thức pháp lý của Doanh nghập xã hột

Hình thúc pháp ly của DNXH được nhiễu tác gã quan tâm ngiên cửu dưới

những gốc độ khác nhu có thi kễ đến một số công tỉnh nghiên cửa iêu biểu nh tác

giã Nguyẫn Tha n cing nhóm nghiên cứu rong cơng tình "Php uất vé doanh

"nghiệp xã hãi và the hỗn ha hành tạ Tiệt Nam [110]; tác giã Phan Thi Thanh Thủy

trong bài viết “Hình thức pháp If cia danh nghưập xã hết: Kinh nghiệm cũa nước

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

“Anh và mét sé got mỡ cho Tiét Nam” [94]; tác giã Nguyễn Tồn Thing cing nhơm,

"nghiên cử trong cơng tỉnh “Nghiên cine so sánh ché dinh doanh nghiệp xã hội trong

1 thống pháp luật của một sễ nước trên thể giới và bài học kan nghâm cho Tiệt _Nem” [89]; tác gã Nguyễn Như Chính trong bài viết “Thục in yêu cẩu hoàn thiện

pháp luật vễ domhtnghuập xã hội ở Tiét Nam iắnnay [51] Các tắc giã đều cho ring,Hình thúc pháp lý của DNXH ở Việt Nam hiện nay chưa phong phủ, da dang, vi vậy,

chưa thục sơ tạo điều kiên thuận lợi để một sổ chủ thể khác nh hợp tác xã, hộ lành,

doanh có cơ hội hoạt dng theo mơ hình DNXH.

1.2.4 Những nghiên cửu về thành lập, tổ chức lại giã thi. phá sốn Doanh

nghiệp xã hột

Đã cổ mét sổ công tinh iêu biểu nghiên cửu về thực trang pháp luật về thành

lip, giả thể, phá sin DNXH ở Việt Nam, ví do như tác giả Nguyễn Thị n cùng hơm nghiên cứu trong cơng bình “Pháp luật về đomnb nghiệp xã hội và thực dn tha "hành tạ Tiét Nam” [110]; tác giã Nguyễn Tồn Thắng cơng nhóm nghiên cứu trong cơng tình “Nghiên cin sơ sánh chế dinh doanh nghnép xã hội trong hé thdng php Trật cũamột số nước trên thể giới và bài học kinh nghiệm cho Tiét Nam S9]; tác gi Nguyễn Thị Thu Hà trong Luận văn thee a luật học với để ti "Đi ví phúp ff của

cđommh nghiệp xã hội theo Luật Doanh nghưệp 2014" [60]; tác giã Tonks Thị Kim Lê

trong Luân văn thac sỹ luật học với dé tai “Doanh nghiệp xd hội the pháp luật Tiệt

Non” [71] Dù nghiễn cửu theo các tình điện, góc đồ khác nha tuy nhiên trong cơng

trình nghiên cứu của mình, các tác giã đều cho ring những quy định vé thành lập tổ chức Ie, giả thể DNXH ở Việt Nam hiện nay đã tao cơ sở pháp ý để DNXH có căn. cia đời, hoạt đơng và chim đất hợp pháp. Tuy nhiên, vẫn chưa thục mo lập được hành lạng pháp lý văng chắc đã DNXH có cơ sở gia nhập, tổ chức hoạt động và rút hủ Xhôi thị trường mốt cách df dang

1.2.5 Những nghuên cứn về quyén và ng]ĩa vụ của Doan ngập vã hội

Quyên vàngiễa vụ cia DNXH theo pháp luật VietNam hiện hành đã nhân được

say quen tim nghiên cứu ci một số tắc gi, ign hình 1à cơng tình nghiên cửu cia tác giã Nguyễn Tha n cùng nhóm nghiên cứu rong cơng tình “Pháp Init vé doanh nighiép xã hộ và thực tig th hành tơi Tit Nam [110]; tác giã Lê Nhật Bảo rong bài xiết 'Domhnngiuập xã bi theo pháp luật Hiệt Nam” [44] và tác giá Cao Thanh Huyền

trong công tỉnh nghiên cứu "Một guy đo riờng về đoanh nghiệp nhà nước, đennh:

"nghiệp có vẫn đầu tr nước ngồi và doanh nghiệp xã hội” [6T]. Trong công tỉnh

nghiên cứu của minh, các tác giả đã trình bảy một số quyền và nghĩa vụ của DNXH

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

theo pháp luật Việt Nam hiện hành niu phi duy tỉ mục tidu và du kiện phân phốilợi nhuận trong cuốt quá tình hoạt động: được huy dng và nhận tải trợ; không được.sử đăng các khoăn ti rợ huy động được cho mục dich khác ngoài bù dip chỉ phi quản.

ý và chi phí hoạt động để giã quyết vẫn để xã hôi môi trường ma DN đã đăng ký, hà nước có chính sách hi tro, khun khích và thúc dy DNXH phát tiển Trên cơ

sở phân tích các quyên và ngfa vụ của DNXH, các tác giã đặt ra yêu cầu cần phấi

"hoàn hiện các quy ảnh về quyền và nghia vụ cơa DNXH để góp phân thúc đổy DNXH 3 Vitam phát tiễn rong thời gian tôi

1.26 Những nghĩên cứn về quân tị Doanh nghiệp xã hội

Tính đến nay, những cơng tình nghiên cứu phần ích thực rạng pháp luật vỀ quân tị DNXH theo pháp luật Việt Nam cịn rất hạn chỗ Tuy nhiên, có thể kể đn hai cơng tình nghiên cứu iêu biểu có để cập din vẫn để này, đỏ là cơng tình “Pháp luật về doanh ngập xã hội và thực tin th hành ta Tiệt Nam” cba tác gia Ngujẫn Thị

Yn cing nhóm nghiên cửa [110] và cơng tình “Nghiên cinco sánh chế inh Doc

"nghiệp xã hột trong hỗ thẳng pháp luật của một số nước rên thé gi và bài học loha "nghiệm cho Tit Nam” của tac gia Nguyễn Tồn Thing cùng nhóm nghiễn cứu [S9]

Dũ nghiên cứu theo các gốc đơ, bình điện khác nhau nhưng trong cơng tỉnh nghiêncứu của minh, các tác giả đều cho ring, các quy đính về quản trị DNXH theo phép luậtViệt Nam hiện hành chưa đáp án được nh cầu quân tị DNXH trên thụ tổ

1.3. Các dé xuất, kiến nghị hoàn thiện về địa viphap lý của Doanh nghiệp 1.31. Những để xuất liễn ngh xy chong dinh ngiấa Doanh nghiệp xã hội Rit nhiễu cơng tình nghiên cứu có để xuất kiên nghỉ xây đụng ảnh ngiễa DNXH, ví du nhờ Tác giả Nguyễn Thi Yin cùng nhóm nghiên cửu trong cơng tình “Pháp luật về doanh nghiệp xã hội và thực tn tha hành ti Tiệt Nam’ [110]; tác giã Nguyễn Thị Yên, Trin Thị Báo Anh trong bi vất “Pháp luật về doanh nghhập xã hội “Bắt cập và ln ngh hoàn tuân ” L11];tác giãN guyễn Tồn Thing cũng nhóm nghiên

cia trong cơng tình “Nghưền int so sánh chế đủ doanh nghập xã hội trong bồ thông pháp luật cũamôtsễ nước trên thể giới và ba học fanh nghưệm cho Tiét Nam [89]: tác

giN guyễn Thị ¥én trong bit vất "Docmh nghnp vã hội và giã pháp phát miễn doanh

"nghiệp xã hội tạ Tiét Nam’ [109] Dănnghiên cứu theo các góc độ, tình din khác nhau

toy hiên trong cơng tình nghiên cứu cũa mình, các ác giả đều cho rằng, đỂ hoàn thiện

phip luật vi DNXH, đẳng thời xây dung cách hiểu thing nhất vi DNXH trong côngđẳng xã hội cân tht pit xây dạng định nghĩa về DNXH.

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Nguyễn Thị Yên cùng nhóm nghién cứu trong cơng tình “Pháp luật về doanh nghiệp

xã hội và thực tiến tí hành tạ Tiệt Neo [110]; tác giã Nguyễn Thị Vấn Trân Thi Bio Anh rong bài wit "Pháp luật về doanh nghiệp xã hội ~ Bắt cập và ign nghị hồn hơn" [111]; tác Gia Nguyen Thi Ding rongbài viết "Đánh giá ihánăng thuc th pháp uật hiện hành về doanh nghiệp xã hội ở Tiệt Nam” [54], tác giã Nguyễn Tồn Thắng

cùng nhóm nghiên cửa trong cơng trình “Nghin cin sơ sánh chế đình doanh ngập

xã hội trong hộ thẳng pháp luật của một số nuớc trên thé giới và bàt học lơ nghiệm cho Tiét Nam” [S9]: tác giã Nguyễn Thi Thu Hà trong luân vin thạc a luật học “Dia

vi pháp I của doanh nghập xã hội theo Luật Doanh nghưập 2014” [60], Trong cơngtình nghiên cứu của mình, các tác giả cho ring để thúc đấy DNXH ra đời và phát

triễn ð Việt Nem, Nhà nước cân phải hoàn thiện các quy định về chính sách ưu đã, hố tro phát hiển DNXH theo hướng cụ th, df thực hiện. Ví dụ như, thành lập cơ quan chuyên trách hỗ trợ DNXH ra đời và phát tri:

vốn vay đối với DNXH

13.3, Những để xuất

tổ mang chính cách um di về thud và lấn nghị vé lành thức pháp I cia Doanh nghập xã hơi Đã có nhiều cơng tinh ngiên cửu đưa ra các để xuất, iến nghị và hành thức ghép ý của DNXH, có thé kể din mốt sổ cơng bình nghiên cửu tiêu biểu nh Tác gã

Nguyễn Thị n cùng nhóm nghiên cử rong cơng tình “Pháp luật về doanh nghiệp

xã hội và the tint hành tạ Tiệt Nam” [T10]; tác giã Phan Thị Thanh Thủy trong

‘ai viễt “Hình thức pháp lý cũa Doanh nghiép xã hột: Kinh nghiém của nước Anh và

xốtsổ gor mở cho Tiét Nam” [94]; Nguyễn Tồn Thing cùng nhóm tác giã trong cơng

tình nghiên cửu “Nghiên ni so sánh chễ dinh domnh nghập xã hội tong hệ thống

pháp luật cũa một số nước trên thé giới và bài học lanh nghiém cho Tiét Nam’ [S9], Nguyễn Như Chính trong bài viết “Thức hỗn yêu cầu hoàn Huện pháp luật về doanh

"nghiệp xã hội 6 Tit Nam lun nay [S1] Sau khi phân ích chi quất hành thức phápý ca DNXH theo pháp luật Việt Nam, các tác giã tiên đều cho ring Việt Nam cầnnở rộng hình thie pháp cho DNXH. Có như và

ảnh Lang pháp iy thuân li, thụ hót nhiễu chỗ

đơng theo mơ hành DNXHÍ

pháp luật mới có thi tạo lập được khác cùng tham gia tổ chức và host

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

2. Đánh giá tong quan tình hình nghiên cứu2.1. Những vẫn đề da được nghiền cứm21.1, Ye mặt ý luận

Những cơng tình nghiên cửu trong và ngồi nước LỄ tiên đã đạt được những “kết quả rất đáng ghi nhận về mất lý luận, cụ thé như sau:

@ Khả quất được sera đời và phát tiễn của DNXH rên thé giới nói chung và

a Việt Nam nói iêng Các nghiên cứu di chỉ ra ring DNXH đâu tên trên th giới ra đổi & Y tơng Quốc Anh và bit đầu phát tiễn rông khip ở các châu lục khác hừ năm, 1980, 6 VidtNam, DNXH đã manh nhe xuất hiệ trong hồi bao cấp và chính thie

được nội luật hóa kế tờ khi Luật Doenh nghiệp năm 2014 có hiệu lực.DNXH có những

đồng gop rit quan trong đối với nén kinh tỉ, đặc biệt vé mất xã hôi

(G Não được định nga iêu chỉ nhận diện DNXH, đẳng thời phân tích khá

cụ thể một số đặc điểm của DNXH. Da số các tác giả đều cho ring DNXH là tổ chức

luôn đặt mục tiêu, nữ mệnh giải quyết các vẫn dé xã hội mỗi trường v lợi ích cơng

đồng lồn hing đều DNXH có các đặc điểm cơ bản nh vite có chúc năng lánh doanh,

vir có chức năng xã hội, mục tiêu tối cao là giải quyết các vẫn dé xã hội vì lợi ichcơng đẳng: được thành lip bồi các doanh nhân xã hội và phục vụ nhủ cầu của nhómđây trong xã hộ là chỗ yêu

(Gi) Nêu được khái niễm pháp luật về DNXH và nội dụng cũa pháp luật của

phip luật về DNXH. Đa sổ các tác giã đều cho ring pháp luật về DNXH là tổng hep

các quy pham pháp luật do Nhà nước ben hành nhim điều chỉnh các quan hệ xã hội

phat ảnh trong quá tình thành lập tổ chúc hoạt động va châm dt tổn ti của DNXE. Pháp luật về DNAXH bao gém nhông nội dung cơ bản như thánh lập tổ ch lạ, giất thể, ph sin DNXH; chỉnh sách ưu di, hỗ tro DNXH; hình thúc phép lý của DNXH,

qguân lý nhà nước đối với DNXHE

(jx) Niu và phân tích khá quát các yêu tổ câu thành địa vi pháp lý của DNXH, hư thành lập tổ chúc lạ, giã thể, phá sản DNXH; chính sách to i, hổ too DNXH,

Hình thúc pháp Lý cũa DNXH, quản lý Nhà nước đãi với DNXH

21.2, TỶ thực trang dia vi pháp lý cũa Doanh nghiệp vã hội 6 Tiét Nam

Những cơng tình nghiên cửu trong và ngồi nước kỄ rên đã đạt được những

ict quả rt đáng ghi nhân về thục trang địa vị pháp lý cia DNXH ở Việt Nam, cu thd

như rau

@ Phân ích và đánh giá được tụ dim, bạn chế các tê chỉ nhận đện DNXH.

“Theo đó, các tiêu chí nhân diện DNXH ở Việt Nam hiện nay đã gép phần quan trong

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

trong việc gép phân nâng cao nhận thức và DNXH nhưng vẫn còn khá chung chung, vi thi, vấn cịn một bộ phần khơng nhỗ cá nhân, t8 chúc chưa hiểu rõ bản chit cia

@ Trình bay và phát hiện những bit cập vỀ chính sich ưu di, hỗ trợ của DNXH. Ví dụ như, các quy định về chính sách ưu dai, hỗ trợ DNXH chưa rõ rang,

thiêu đồng nhất trong nhiều vin bản qu pham pháp luật khác nhu.

(Ga) Nou và phân tích khả quát hind thức phép lý của DNXH 6 Việt Nam hiệnnay. Da số các tác giả cho ring hình thức pháp lý côn DNXH 6 Việt Nam hiện nay

chưa phong phú. da dang éiéu đỏ lam hạn chế quyển tham gịa tổ chức host động theo mơ hìnhDNXH của một sổ chủ thể kinh doanh khác

(jo) Nits phân tích khói quất thục trang các quy định pháp luật vé thành lấp, tổ chức lạ, giã thể, phá sin DNXH. Da sổ các tác giã đều thi nhân, các quy định pháp Tuật về thành lập, tổ chức lai, giải thé, phá sin DNXH ở Việt Nam hiện nay đ tạo lập

được căn cử pháp lý để DNXH có cơ sở ra đối tổ chúc hoạt đồng và thẻ khối thị

trường Tuy nhiên, pháp luật về DNXH ở Việt Nam hiện nạy vấn thiêu những quy dinh chỉ tit thể hiện sự vu đất côn Nhà nước dành ring cho DNXH trong thành lập, tổ chức hoạt động và chấm dt host động,

(9 Trình bảy một số quyền và ngĩa vụ cơ bản côa DNXH rong tổ chúc, hoạt đồng Vi dụ DNXH phã có ngiĩa vụ trích it nhất 5196 tổng lợi nhuận hằng năm để

giã quyết các vẫn dé xã hồi, phải duy trì mục tiêu xã hộ trong suốt q bình hoạt

đơng, được nhân các chính sách wu đấi, hỗ trợ từ phía Nhà nước và cơng đồng xã hội. Từ dé, da số các tác giã đều cho ring các chính sách wm ii, h trợ DNXH phát triển theo pháp luật Việt Nam hién hành con đoợc quy đính khá chung chung, điều đó thiện

cho DNXH ở Việt Nam gập không it khô khẩn trong việc tiép cận ching,

(Ga) Chỉ ra bắt cập của các quy dinh về quân ti DNXH. Theo đó, da sổ các tắc giã đều cho ring pháp luật về DNXH hiện nay chu có quy đính tiêng vỀ quần ti DNXH. Vi thé, các quy dink vi quản ti DNXH ở Việt Nam hiện nay vẫn chưa đáp

váng được nhủ cầu quản tr của DNXH tin thực tỉ

213. Các dé suất kiến nghĩ hoàn tn dia vi pháp lý của Doanh nghưệp xã

hồi ở Tiết Nam

Những công tỉnh nghin cửa kể rên đã nêu lên một sổ để cu liên nghị nhằm, tầng cường địa vi pháp lý của DNXH ở Việt Nam, củ thể nh sau

@ Xây đụng Ảnh nghĩa và DNXH, qua đổ, giúp cho các cá nhân tổ chức có cách hiễu thơng nhất vé DNXH

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

(@ Xây đụng và hồn thiện chính sách tu di, hổ rợ DNXH. Vi dụ chính sách

sia giản thuê cho DNXH, thành lập cơ quan chuyên rách hỗ rợ DNXH.

(Gi) Mỡ rộng hình thúc pháp tý của DNXH để thụ hút nhiễu nguồn lục khác

shu cùng tham gia hoạt động theo mơ hình DNXH,

Các cơng bình nghiên cu kỄ trin chưa nghiên cứu hoặc để nghiễn cửu nhữngchưa sâu sắc các nội đụng sau đầy:

( Cơ sỡ ra di, vai trỏ cia DNXH đối với nin kinh tế, xã hội Chúc năng xã

hồi của DNXH và chỗ thể thành lập DNXH

(G9 Tính va việt của DNXH so với một số tổ chúc khác cũng có chúc năng xã

hội. Ví du, tính uu việt của DNXH so với các đơn vị hành chính sự nghiệp, DN khoa.

học cơng nghệ; DN cung ứng các sin phim, dich vụ công icy ngân hàng chính sách.

(Gi) Các yêu tổ ảnh ining din pháp luật về DNXH, va rõ của phép int về

DNXH trên thục tổ

(6) Nhõng vin dé lý luân cơ bản về địvị pháp ý của DNXH như khá niệm,

đắc đễm đặn vi pháp lý của DNXH, các yêu tổ câu thành die vị pháp lý của DNXH, các yêu tổ ah hường din đa vị pháp lý cũa DNXH

2.2.2 Thực trang ña vi pháp i cia Doanh nghập xã hơi

Các cơng tình nghiên cứu kỄ trên chưa nghiên cứu về thục trạng đa vi pip lý

cia DNXH hoặc cỏ nghiên cứu những chưa sâu sắc những nổi dụng sau diy

@ Các quy dink v vị tr, vei tỏ, chúc năng của DNXH; thành lập, tổ chức Ini, giả thể, phá sin DNXH; các chỉnh sách ww đã, hé tr DNXH phát hiển, quân

ti DNXH

@ Nguyên nhân din din bất cặp, hạn chế trong các quy định pháp luật về địavi pháp lý của DNXH

(Ga) Thục tẾn thực hiện đị vị pháp ý của DNXH ở Việt Nam trong thời gen in qua Nhơng khó khẩn thn lợi trong q tình tổ chúc the hiện các quy dink về

avi phép ý của DNXH theo pháp luật Việt Nam hiện hành.

223. Các đề xuất dn ng tng cường đan php ƒ ca Doce nha x đổ chưa được nghiên cám

luận

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Các cơng tình nghiên cứu kỄ rên chon để xuất kiến nghĩ hoặc có đưa ra một

sổ để xuất kiên nghị nhẫn ting cường địa vị pháp lý cia DNXH ở Viét Nam nhữngchơa sâu sắc các nội đụng sau đầy,

@ Binh hướng hồn thiện đa vị pháp Lý của DNXHÍ

(G0Nhõng đš xuất kiễn nghị cụ thể nhẫn ting cường đa v pháp lý của DNXH, Vi dụ như, các đề xuất, kiến nghị sữa đổi, bd sung các quy định về vị trí, vai trỏ, chức ning cia DNXH; thành lập, tổ chúc la, giả thể, phá sin DNXH, tựa đã, hd tro DNXH, quyền và nghĩa vụ của DNXH trong thành lập, tổ chúc la, giãi thé, phá sin DNXH,

quân tị DNXH

(Gi) Nhõng đồ xuất Liễn nghị cụ thể nhằm năng cao hiệu qua ổ chức thực thicác quy dinh về dia vị pháp Lý của DNXH theo pháp luật Việt Nem trên thực tổ

3. Những vẫn đề mà Luận án kế thừa 3⁄1 Vim lý hận

Luận án kế thừa nhiing cơng tình nghiên cứu kễ trên các nổi dụng seu đây

@ Sure đời và phát tiễn DNXH trên th giới và ở Việt Nam.

(4) Khải niên, đặc điểm, phân loại và vai trò cia DNXH đối với nền kính t,

dic tiệt vé mấtxã hồi

4.2. VỀ thực trang pháp hật

Luận án kệ thừa nhiing cơng tình nghiên cứu kễ trên các nổi dụng seu đây @ Các kắt quả nghiên ciny đính giá về tiêu chỉ nhận diện DNXH

(G0 Các kết qua nghiên cứu v chính sich un đã, hỗ tro DNXH phat tiễn 4.3. Về các đề xuất, kiến nghị

Ln án kế thừa các cơng trình nghiên cứu kễ trên các nội dụng sau đây

@ Kiến nghị, đ xuất xây dụng ảnh ngiễa và DNXH,

G@ Kita nghị, dé xuất thành lập cơ quan chuyên tách hi tro DNXH trong tổ chức, thành lập, xây dụng chính sách ưu di, trợ về thuê đối với DNXH,

4. Những vẫn đề luận án tiếp tục trin khai nghiên cầu 41, Những vẫn để lý hận của Domih ngập xã hội

doauk nghiệp xã hộ

@ Luân én lim rõ hơn cơ sỡ ra đi và phát tiễn cũa DNXH rên thể giới nói địa vị pháp lý của

chung và ở Việt Nam nối riêng tính va việt của DNXH so với các t8 chúc khác cơng

6 chức năng xã hội.Ví dạ như, tinh ưu việt ia DNXH zo với đơn vi hành chính sơ

"nghiệp, các DN cong cấp các sin phim, dich vụ công ich, các DN khoa học và công

"nghệ. Đẳng thời, Luận án cũng góp phin phân tich sâu sắc hơn vai trị của DNXH đổi

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

véinin kính t, đặc iệt vi mátx8 hội

@ Luận án phân tich và làm rõ những vin đổ Lý luận vỗ đị vị tháp lý của

DNXH nay kh niên, đặc đếm, các yêu tổ câu thành đa vị phấp lý oa DNXH, các

@ Luận án phân tích sâu sắc hơn thực rạng địa vị pháp lý cia DNXH theo

pháp uit Việt Nem. Đẳng thờ, chỉ ra những ưu điễn, hạn chế và những nguyên nhân

đồn những hạn ch, bất cập trong các quy định vé đa vị pháp ý cia DNXH ở ViệtNem hiện nay

(G0 Luận án phân tích, đánh giá cụ thé hơn thục in tổ chức thực hiện các quy

cảnh về đị vị pháp ý của các DNXH theo pháp luật Việt Nam. Đẳng thỏi, chỉra các

fin din những bắt cập trong tổ chức thực hiện các quy định về dia vi

php lý của DNXH 6 Việt Nam trong thi gian vừa qua

-45.Những đề uấ, kiến nghị tăng cường dia vip hip Bícủa Doanh nghập xã bội

@ Ning ảnh ining ting cường địa vi pháp lý côn DNXH ở Việt Nam.

(G0 Nhõng đi xuất kiến nghị cụ thổ nhằm ting cường địa vũ pháp lý của DNXH

3 Viê Nam

(Gi) Nhõng đỀ ruất kiên nghĩ cụ thé nhằm nâng cao hiệu qua tổ chức thục hiện các quy dinh về đị vị pháp ý của DNXH ở Việt Nam tiên thực té

5. Cơ sử lý thuyết nghiên cứu.

5.1. Các ý imyễtnghiên cứ

ĐỂ đt được mục ãchnghiên cửu Luận én che tên các ý thuyết ngiễn của su độ “Mặt la, I tuyễt về doanh nghập và anh doch: DN là ỗ chức kink t được

thành lập và chim dit hot động theo guy định cia pháp luật, c tên riêng, có tà sincó tru sở giao dich én định, thực hiện chúc năng kinh đoanh một cách thường xuyên,

liên tục nhằm mục dich sinh lợi. Kinh doanh là các hoạt động cơ thé do cá nhân tổ

chức có năng lục hành vi din my và năng lục pháp uật din au thse hién trên thị trường

shim mục dich sinh lợi. Lý thuyết về DN và lánh doanh được sử dạng xuyên mốt trong Luân án để àm rõ các vân đổ lý luân về DMXH, thục trang dia vị pháp lý ci

nguyên nhân

DNXH và thực tấn thục hiện ở Việt Nam trong gisi đoạn vữa qua, các định hướng

tầng cường dia vi pháp lý cho DNXH

Hail, yết về qyễn hr do lạnh doch: Quyền tự do tình doanh là tổng

hop các quy dinh và bio dim pháp ly mà nhà nước ban hành hay thửa nhận nhầm tạo

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

dw liên cho các chủ th tne hiện quyềnlựa chọn các Tĩnh vục của i sống kinh tế

để dau tư vên, sức lao động, máy móc, thiết bị khi tiền hành các hoạt đồng sẵn xuất, cung ứng dich vụ trên thị trường nhẫn mục đích sinh lợi [49] Lý thuyết và quyén tr do ánh đoanh được si đụng đã nghin cứu chương 2 và chương 3 cia Luận án.

Ba là, I thuyết về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp: Trách nhiệm xã hội

của DN 1a mr cam kết cia DN vé những đóng gip của DN đổi với sự phát triển bản

ving của đất made, thông qua những hoạt đông cụ thé của DN nim ning ceo chất lương cuốc sống cho người lao đông, cho công đồng và cho tồn xã hội theo cách có loi cho DN cũng như và ne phat tiển chung côa xã hội [72] Lý thuyết về trích nhiệm xã hơi của DN được sử đụng để làm rõ những vẫn đ ly luận cia DNXH va địa vị pháp

lý của DNXH tei chương ofa Luận án

Bin là, ý tuyắt về qn trị doanh nghiệp: Qn tì DN chính là me kết hợp soi n lực của con nguời rong DN để dat được mục iêu chúng của DN và mục tiêu

sing ca mỗi người một cách hop lý và có hiệu qua nhất [87] Lý thuyết về quân tr

doanh nghiệp được sử dụng đ lim rõ những vin để lý luân về quản tị DN của DNXH, thục trạng các quy dinh pháp luật về quân trị DNXH và các giải nhấp sia

các quy định này

5.2. Cân hỏi nghiên cứu và giả inyễtnghiền cứu

Câu hỏi thừ nhất: Hiên nay, hệ thông lý luân về địa vi pháp lý cũa DNXH đã

được làn rõ ở Việt Nam bay thư

Gia thyễtnghiên cục Hiên nay ở Việt Nam, hệ thống lý luân vé dia vi pháp

lý của DNXH chứa được lâm 18 ở Việt Nam

Câu hối thứ han: Các quy định về đa và pháp lý côa DNXH 6 Việt Nam hiện nay có đồ dé bio dim sự ma tốn và thúc diyDNXH ra đôi, phát triển ð Việt Nam hay

không? Tạ sao?

Gi thay nghiên cine Các quy dink vi đa vì pháp lý của DNXH ð Việt Nam. Tiện nay chưa đồ để tạo ra một hành lạng pháp lý thuân lợi thúc đẫy DNXH ra đổi và phat inén 6 VidtNam. Bồi vi, những quy dink này được quy đ rất ching chúng thiểu thing nhất và cha đồng bộ giữn các ngành luật rong hộ thống pháp luật về DN

Câu hỏi thử bạc Cân thực hiện những giả pháp g đã xây đụng và ting cườngea pháp lý cho DNXH ở Việt Nam Mé hình đa vỉ pháp lý cũa DNXH ở Việt Namao gầm những nổi đụng g7

Giả thayét nghtén cin: ĐỀ xây dang và ting cuồng địa vị pháp lý của DNXH

cần phii rà soát, sa đối, bỗ sung những quy định vé địa vũ pháp lý của DNXH, đồng

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

thời tổ chức thục hiện các quy định này rao cho có hiệu quả trén thực tổ. Mơ hình địa

vi pháp lý của DNXH ở Việt Nam bao gốm năm nội dang cơ bin đó lá vĩ tr, chức

năng vai trị của DNXH; thành lập, tổ chức lạ, giã thi, phá sin DNXH; quyên và "nghĩa vụ của DNXH; chính sich vo đã, hỗ tro DNXH phát triển, quên bị DNXH

5.3. Hướng tấp cậu nghiên cứm

Luận án tp cân đ tải nghiên cứu đười góc độ là mốt chế đính hấp luật aogồm năm nối dang cơ bản sau diy.

TMộtlà và tí, chức năng, vai tô cũa DNXH:

âm là các quy dn pháp luật và thank Lp, tổ chức lạ, giã thể phá sin NXE,

‘Ball các quy dinh pháp luật vé quyền và nghĩa vụ côn DNXH

“Bắn lé các quy định pháp luật về chính sách uu đãi, h trợ DNXH phát tiễn “Năm là, các quy ảnh pháp luật về quản tị DN

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

KET LUẬN PHAN TONG QUAN

Việc thục hiện ting quan tinh bình nghiên cứu liên quan đến để tai Luận én

được tập trung vào ba nhóm vin để chủ yêu sau đây () Những vin đ lý luận vé

DNXH và pháp luật về địa vị pháp lý của DNXH: (2) Thục trang pháp luật và thực

“Ấn thc hiện pháp luật về địa vi pháp lý của DNXH ở Việt Nam hiên nay, (ii) Các

iến nghĩ gii pháp tăng cường dia vi phip ly của DNXH 6 Việt Nam

Sau khi tổng quan tình bình nghiên cứu liên quan din đề tai Luận án, nghiên

của sảnh thiy ring, các công tình nghiên cửa đã cơng bổ chưa nghiên cửu hoặc đãnghién cứu nhưng chưa sâu sắc về các vẫn dé lý luận vé địa vi pháp lý cia DNXH,

vi thục trang địa vũ pháp ly cia DNXH ở Viét Nam; chưa để xuất, kin nghị hoặc có đơn ra một 26 để xuất kiên nghỉ nhằm ting cường dia vi pháp lý của DNXH ở Việt Nam. Trên cơ sỡ khái quát kắt quả nghiễn cứu cũa các công tỉnh đã công bổ, nghiên cứu sinh chỉ rõ những vấn để Luận án sẽ kế thửa, những vấn để cần tiếp tục trié

khai nghiên cửu trong nội dụng Luân án Theo đó, Luận án sẽ phân tích và lam rõ

hơn những vin để Lý luận và thực tiễn về dia vị pháp lý của DNXH ở Việt Nam, dé xuất dinh hướng và giã pháp nhằm ting cường địa vi pháp lý của DNXH 6 Việt Nam.

ĐỂ làn 15 cơ sở lý thuyễt nghiên cứu, cũng trong phân này: nghiên cửu sinh chỉ

18 những Lý thuyét nghiên cửu được áp đụng, đặt các câu hồi nghiên cửu vã các githuyết nghiên cứ xắc định nướng tiếp cặn nghiên cứu của đi tái

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

NHỮNG VAN ĐÈ LÝ LUẬN VỀ DOANH NGHIẸP XÃ HOT 'VÀ ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CUA DOANH NGHIẸP XÃ HOT 11. Nhãng vấn đỀ ý luận về Doanh nghiệp xã hội

1.L1. Sie ra đời và phát trién cũa Domh nghiệp xã hội

Chủ ngiĩa bơ bản phối thi xuất hiền trong lòng xã hội phong kiễn, su kh ra đời đã phat tiển nhanh ching về kinh tổ và xã hộ, Didu đó, để tao ra những nhân tổ sit thin lợi đỂ thúc diy m>ra đời và phát tiễn của DNXH,

TẺ nh tế, đặc trung cơ bản nhất của chủ nghĩa tơ bin lá "tất cã các hư liệu sin xuất đều thuộc sở hồu hư nhân, do gi ấp hư bản điều hành vi loi nhuận” (156] Chín

‘vide thừa nhin,

ệ sẵn uất dn trên việc bóc lột sức lao động là chủ yêu đã tạo nên những điều kiện sit thin lợi đỂ thành phần tinh tẾ tự nhân có cơ hội ra đời, phát tid và ích ity sim trongzã hội hư bản Sự phát tién ce kính tế hư nhân rong x§ hội từ bản khơng những

6p phin hình thành nên nén kinhté thi trường ma con góp phân thúc diy lực lương

vệ hình thức sở hữu tư nhận đối với tự liệu sản xuất cùng với quan.

sản xuất phát triển Do vậy, trong điêu kiện Chính phổ các quốc ga hư bản gin nhờ bị

cq ti trước súc Ep phi giải quyết các vẫn đề xã hội môi trường để đuyt nr Bn đính, xã hội, thì một số nha ty bản với âm lọc nh té sấn có đã khơng ngân ngại đồng mốt

nhoặc toàn bộ lợi nhuận thu về từ hoat động kinh doanh của các công ty xỉ nghiệpđể chia sẽ khó khăn, gánh năng với Nhà nước. Nhũng cơng ty, xí nghiệp hoạt động.theo mơ hình DNXH xuất hiện đều tiên ð Anh, sau đô lần lượt ra đời ð một s quốc

ga khác va bit đầu phát tiễn manh mể thành mộttrảo hưu tên thể giới vio đầu những

nim 1980, Nhơ vậy, cơ chế quản lý kính tổ của Nhà nước h bản tuy khơng dim bảođược lợi ich chính đáng cho moi giai cấp trong xã hội nhưng nó đã gep phần quan

trong rong việc tạo ra những tên dé cơ bản để thúc dy ánh té tư nhân phát tiễn Sự phat tiễn của thành phần inh tổ nơ nhân để tạo ra những yêu tổ kinh tổ cn thiết như "nguồn nhân lực, nhà máy, trang thất bí, ngudn vốn để DNXH có cơ sở ra đối và phát

riễn trên thể giới như hiện ony

T xã hội các cuộc dai khủng hoàng nhổ tồn cầu thi kỹ hậu cơng nghiễp, mất trú cơa nên kính t thị troờng và hiện nay là thời kỹ Cách mang công nghiệp 40 đã đã lẻ nhiên vin đồ cit nghiêm trong v mất xã hộ, ví du nh tỉnh trạng phân hoa

giu nghéo, thiéu việc lim, mất căn đi thị trường leo đồng tiễn đổi khí hậu, dichtình ngày cảng gia tăng và difn bién phúc tạp gây ảnh hưởng không ahd đến chất

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

lương cuộc sống của người dân thâm, chi còn de doa sơ sống cịn của tồn nhân loạiSu phat tiẫn về kinh tẾ trong xã hội hy bản đã kéo theo su phat tiễn về khoa học, công"nghệ, giáo duc, dio tao và nhận thúc ota người din Chính vi thể, trong béi cảnh Nhà

"ước đường nữny bit hue truge sức ép phii giả quyết các vẫn để xã hộ môi trường để nâng cao chất lượng cuốc sống cho người din thi nhiều cá nhân, tổ chúc đã không

"ngần ng đảng ra chia sẽ và gánh vic rách nhiễm cũng với Nhà nước, Dũ khác nhau

vit, tình độ, ngành nghệ, đề liận ánh té nhưng họ đều ý thức được trách nhiệm của mình đơi với sự tên tei và phất biển cia xã hội Những cá nhân, ổ chức này đã

xây dụng nhiều ý tưởng và thục hiện nhiêu phương thúc khác nhau với mong muỗn sẽ

gp phần giải quyết một vài vin đ xã hộ, môi truimg nào đó để bình da xã hội và phat hiển bên vũng dit nước, Với sự góp sức cũa họ, di có nhiều cuộc vận đơng xã

hội diễn ra tin thể giới và bước đều đã đạt đoợc những kết quả rất đáng trên trongshur phong trio bão về mới tuuờng thương mai cổng bing mục in thiên ký, rách

shiém xã hồi aia DN. Đặc bit, trong số đó không thể không ké đến các nhà đầu hex hồi, họ chính là người tim kiểm tác động xã hội thay cho lợi nhuận ti chính truyền

thing. Ho là nhiing người có ý tưởng cho việc thành lập một mơ hình va có chứcnăng kinh doanh, vừa có chức năng xã hồi, DNXH ra đời due trên ý tưởng đó. Chính.shu cầu gai quyết các vẫn dé xã hồi, mai trường vi lợi ch cơng đồng từ phía Nhà

"nước vax hội, công với sự phát tiễn về mất nhận thức của người din đã tạo ra những iutổ xã hội cần thiết đ báo dim cho DNXH trên thé giớira đời, phát tiễn thành một

trào lưu mạnh mé nh hiện ney

Nhữ vậy,DNXH chi ra đối và phát ign dựa rên những cơ sở nhất định về kánh tế và xã hội. Trong số các nhân tổ lâm cơ sở cho mre đời và phát triển của DNXH, nhân tổ nh tế give to quyết Ảnh và nhân tổ xã hội giữ vá tro tác động, hỖ to, ‘bio dim cho nga di và phát riển của DNXH. Mặc đá DH ra đội đơa tiên nhông co sở nhất dink về kinh tô và xã hội, tuy nhiên khi để cập đến sưa đối của DNXH, không thể không nhắc đến vai trò của Nhà nước. Bai, xét về mặtlý luận, với tư cách

là tht ch cơng Nhà nước phii có trích nhiệm gi quyết các vẫn đề xã hộ, mỗi

trường để đầm bảo an s xã hội. Trong điều lận Nhà nước khơng thé hồn thánh tốt chức năng xã hột cũa minh, Nhà nước buộc phã tao ra cơ chế để DNXH cổ co sé ra đời và phit triển DNXH đều tiên trên thể giới xuất hiện ð London (Vuong Quốc

Anti) vao năm 1665, sau d6 lẫn lưọtra đời ð các quốc gia khác dus trần những cosở nhất định về kinh ti và xã hội Tuy nhiên, din đều năm 1980, DNXH trân thé

giới mới bit đầu phát tiễn manh mé về pham vi, số lương, doanh thu và có những

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

thay đổi rất phong phủ về hình thúc pháp lý cũng nữa nh vực hoat động Hiện nay, DNXH đã phát tiễn manh mé sáng nhiều châu lục khác như châu A, châu Phí, châu Mỹ Linh: Riêng khu vục châu Âu, tính dén hit năm 2019, DNXH đã xuất hiện ở

36/47 quốc gia [121], Mặc đà chưa có số liệu chính thúc về số lượng cba DNXH

trên tồn thế giới tính din thời điểm này nhưng qua Báo cáo tổng hop sơ sánh ci ‘Uy ben Châu Âu được hoàn thành vio đều năm 2020 và một số Báo cáo về tổ chức

hoạt động của DNXH ở các quốc gia khác tại châu A, châu Phi, châu Mỹ La tinhcho thấy, tinh din năm 2017, Pháp có 96.603 DNXH, Đúc có 7.459 DNXH,Vuong quốc Anh có 30 753 DNXH, Bi có 18 004 DNXH, Tây Ban Nha có 9 680DNXH, Romania có 6 317 DNXH, Lithuania có 3.476 DNXH, Slovenia có 1.393

và Italy có 102,461 [126, tr106-107] Tính din cudi năm 2018, Trung Quốc có

1.684 DNXH tr nhận dang [123]

TẺ hình thức pháp , hi moi ra đi, DNXH tên tạ chủ u đười ình thức các

xỉ nghiệp, cơng ty nhang hiện may, DNXH đã có những thay đổ rất đáng kể và hìnhthúc pháp ly. Trên thé giới, córấ nhiều DNXH đang hoạt động vớ tư cách pháp nhân

Tà các tổ chức ph lợi nhuận, các quỹ từ thiện, các trung tim [101] Nhiễu quốc ga đã

‘ban hành Luật thửa nhận hình thức pháp lý mới cho DNXH. Vi da Cơng ty vì lợi ích

cơng đẳng 5 Anh Luật Xúc tiên DNXH ở Hàn Quốc, Luật DNXH diay, Công ty Lợi ích ð Mỹ? Tuy tổn tạ đưới nhi hình thie pháp ý khác nhay nhưng tất cả DNXH độn

không host động vì mục iêu tối da hỏa lợi nhuận và luôn đặt nhiệm vụ git quyết các

‘vin đề xã hội, mơi trường vi lợi ích của cơng đồng lân hàng đầu.

TẾ doanh thu, qua nghiên cứu cho thấy, DNXH ở một sơ quốc gia có doanh tha

khá cao. Vi dụ như các DNXH ở Estonia có doanh thụ hàng nêm là 52,4 tiêu BUR,doanh thụ cũa DNXH ð ly đạt 87,3 USD/1 nim, DNXH 6 Hungary có kim ngach

xuất khẩu dat 2.3 tỷ USD/I năn; DNXH ở Ireland có im ngạch xuất khẩu là L4 tỷ USD/I năn,DNXH ð Hà Lan có kim ngạch xuất khẩu đạt 3,5 tỷUSD/ năm vàDNXH 3 Bê Đào Nha có kim ngạch xuất khẩu det 3,3 tỷ USD/I năm, còn ai da sổ các DNXHÍ

tên thể giới có doanh thủ ð mức trung bink [126]

Tinh vic hoạt đồng, khi mới ra đi, DNXH chủ yêu hướng tới giúp đố những "người nghéo thông qua những việc làm cụ thể a giúp họ xóa đối giảm nghéo, én dinh

cuốc sống và năng cao thụ nhập như giáo duc dio teo nghề, tăng cường kỹ năng vàiến thức Tuy nhiên, cing về sau Tính vực hoạt của DNXH cảng được mỡ réng Theođó, các DNXH khơng chi hoạt động trong finh vục thương mai hàng hỏa, ma còn hoạt

đồng tong cả finh vue thương mai dich vụ. Nhiéu DNXH được tổ chúc hoạt đồng vì

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

quyền thể em, trao quyền cho plu nik, bảo về môi trường xử lý chất thii, bảo vệ động,vật quý hiểm. Ngoài việc giải quyết các vấn để xã hội, mơi trường DNXH cịn giải

kính t, chính bị và xã hội vẫn chứa én dink, các thành phn kính thự nhân chứa có

co sở ra doi và phát triển do Nhà nước Việt Nam chỉ hờn nhận ha hình thúc sở hữu,

đổ là sở hữu nhà nước và sỡ hữu tập thi. Tuy nhiên, giai dom này đã xuất hiện những nơ hình hoạt động giống nh DNXH đó chin 1a hợp tác xã ma didn hành là Hop tác

thân Dao thuộc Hội Người khuylt tật Hà Nội được thánh lập năm 1973 [63, tr 19]Chuyển sang nén kánh t thi trường, Việt Nam có hơng thay đổ lớn v kinh tổ và xã

hồi, điều đó, gop phin tạo ra những nhân tổ cơ bản để DNXH ð VietNam có cơ sở để xe đời và phát tiễn nhờ hiện may, cụ thé

TY tế suthay đi về cơ chỗ quân tý kành té của Đăng và Nhà nước ta trong thời kỹ đổ: mới đã tạo điều kiện thuận lợi để ình tẾ tư nhân ra đời và phá tiễn Với tay quan tân của Đăng và Nhà mic ta công với arn lực không nging nghỉ của minh,

các thành phin kảnh tế hy nhân ngày căng chúng minh được my năng động và tính hiệu

gu của mình đội với nền kin tế vàxã hồi, dng góp khơng nhỏ vào quá tình phát tin tên kinh tế bàng hóa nhiễu thành phần, góp phn thie diy nên kinh tổ phat tiễn Chính thể, ta Đại hội Đăng tồn quốc lần thứ X, Đăng ta di để ra chủ trương dé là coi trong ảnh tenhin và din Đai hộ XI, Đăng ta df khẳng ảnh "ánh tổ tơ nhân Tà một ding

lực quan trong” [22, tr 105] của nén kinh th rường ảnh hướng xã hội chủ ngiấn Sự

phat tiễn của ánh tổ tư nhân đã tao iên đổ vật cất tương đối võng chắc để DNXH ra đời và phát tiễn ở Việt Nam. Bai, nêu không có những tin để vật chất căn bản nhạy vốn, nguẫn nhân lực, máy móc, rang tht bi... tr các thành phần lạnh tổ tư nhân th.

DNKXH không thé nào ra đối và phát tin được

V2 xã hội din tốc Việt Nam vốn cơ truyễn thẳng giảu lịng nhân á, Truyền thống đó đã thim sâu vio mỗi con người Việt Nam, thể hiện trong các guan hộ từ rong

tổn Goh đến xóm làng, cơng đồng hộ, từ rong sinh hoạt đối thường dn sẵn xuất,

firth đầu tranh chống giặc ngoại xim din thời binh Hiện may, Việt Nam dang có Ähoăng 63 tiểu người trong độ tudi lao đồng và tỷ 18 nhóm din số dưới 15 tuổi khá

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

đồng dio [57] Điều này, mang đến nhiều cơ hội lồn để ting ngudn hue đầu tử cho giáo duc, yi, văn hóa, nâng cao chit lượng din #5. Bên cạnh đó, sự phát tiễn về kinh tỉ đã kéo theo những they đổi tích cục về mất xã hồ, điễn hình la chất lương giáo đục ngày

cảng được cả thiện khiên cho tỉnh độ din tr và nhận thức của người din cing ngày,

căng được nâng cao Sự phát tiễn về mat nhận thức và hình đồ của người dn đã din dln sr thay đỗi về cách thúc đo lường gi tử côn cá nhân tổ chức qua các thi kỳ

Trong nên ánh t thị trường, phương thúc phân phốt sin phẩm lao động Tâm ra hông áp cing theo nguyên tắc "cáo bằng, thay vio đó, cá nhân tổ chúc được phân ái sản phim lao động lam ra dựa trên năng lực và thành quả lao đồng cơn mình Điều nay, đã khun khích và tao đồng lục cho các cá nhân, tổ chức phát huy hit khả năng sở trường cũa mình trong q tình ao động Qua đó, gi tị cũa các cá nhân tổ

chức có thể đỸ dàng được đính giá đơa trên thu nhập và vị tị, vai tr, chúc năng cũa

ho trong nin Lành tổ, xã hội. Hiện nay, cách thúc do lường giá tỉ của các cá nhân, tổ

cá nhân, tổ chức khẳng định được giá bị cia bản thân trước công đồng thông qua những tác động tích cục cũa mình đối với xã hội Điễn hình như hành vi cứu trợ cơn

ca sỹ Thủy Tiên dành cho người din mién Trung sau cơn bấo 569 vite qua Hay hành,vi ủng hộ 3000 méy thé VSMART VFS-410 và 200 máy thả xâm nhập VES-510 phụcvụ chống dich Covid.19 của Tập đoàn Vingroup [47]. Như váy, Việt Nam hiện nay đã

có đầy đã những u tơ xã hội cénthiét béo dim cho DNXH ra dai và ph tri, Mặc ia yêu 16 xã hội không giữ vài trị quyết định như u tinh tổ nhưng lạ có sơ tác đồng rt lớn din sưa đi và phát triển cũa DNXH. Baile, nu thiêu đi những yêu tổ cân thiết vỆ mấtxã hội như nho cầu côa xã hội, truyền thong din tôn, thúc, đạo đức, Tối sống thi DNXH công không thé nào ra đời và phát tiễn được

Tom lại, so với một số quốc gia rên thể giới như Vương quốc Anh, Hà Lan,Hàn Quốc, Bi... DNXH ở Việt Nam ra đời muôn hơn Tuy nhiên, đều đó được lý giảnà do DNXH ở Việt Nam không xuất hiện theo trào lưu cite thé giới ma nó chỉ ra đồi

va phát tiễn khi những đều liên về kinh tả xã hội cũa Việt Nam chin mudi. Hay nổi cánh khảe, mera đổi và phát tiễn của DNXH ở Việt Nam trong bối cảnh hiện nay là

hit súc cn tht, bili, biện tạ ViétNam đang tổn tri nhiễu vẫn đồ xã hố, mỗi trườngsma Nhà nước (với hư cáchlà thiét chế công) đã không di ngudn lực đã gi quyithiệu

aqua các vin dé đó, Sự vuất hiện cia DNXH phẫn nào lam với ấ áp lục cho Nhà nước,

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

"hơn nữa DNXH là lục lượng có tinh bền vũng và hiệu quả trong việc giúp Nhà nước

gai quyết các vẫn đã xã hội [56] Hiên ng, Việt Nam đã có di các cơ sỡ kinh t và Hồi làm nin ting cho sre đời và phát tiễn cơn DNXH. Có thé khói qt sưa đổi và phat triển của DNXH thành ha gai đoạn chỗ yêu nhờ sau

Cai đoanthứ nhất Bit đâu ừ đầu năm 1976 din trước khi Luật Doanh nghiệp năm 2014 có hiệu lục. Đây là giai đoạn DNXH manh nha xuất hiện và phat hiển ở Việt Nam những clara được cổng nhận chính thức về mật pháp lý. Sự ra đôi và phát triển ci DNXH trong giai đoạn này có những đặc diém cơ bản sa

@ Vé hành thúc pháp tý: Trong nên kink tế kế hoạch hóa tập trung, do Nhà

tước chi thửa nhân hai thành phân kánh tẾ chủ đạo đó là thành binh tẾ nhà nước và thánh phần kink tổ tập hi. Vi vây, các thành phân kinh tế thuộc sở hữu tư nhân và những tổ chúc 1 hội độc lập với Nhà nước nh các tổ chúc phi Chính phố (NGO)

khơng được pháp ra đồi và host động & Việt Nam. Thôi gian này, hop tác xã được

thành lập a đáp ứng mét sổ nho cầu đặc iệt cũa xã viên hao tinh thân “hợp te, cia sẽ và cùng hưởng lợi". Vi lẽ đó, nhiễu nhà nghiên cứu cho rằng, hợp tíc xã có thể được

coilà mơ hình DNXH sớm nhất tại Việt Nam, Sau Đại hội Đăng toàn quốc lần thứ VInim 1986, chính sich kinh tế, x@ hội cơa Đăng và Nhà made được ban hành theo hưởng

cối mổ, tạo điều biện a các cá nhân tổ chúc thực hiên quyên he do kinh doanh và than, ge giã quyết các vẫn để xã hối Vi viy, ngày cảng có nhiễu DN, tổ chúc xã hồi ngồi Nhà nước, rong đó có DNXH ra đối và phát hiễn Theo do, hình thức pháp lý ca DNXH cũng dave mỡ rồng hơn, co thể, DNXH không chi thể hiện đuối hình thúc pháp

ylà HT, mã cơn được thi hiện đườ nhiễu hình thức pháp ly khác nhưN, quỹ, trungtâm từ tiện (chỗ yêu là các tổ chức phí Chính phổ)

(@) Quan nim vé DNXH va đị vi pháp ý: Mặc đã manh nha xuất hiện trong

nin nh tế kế hoach hóa tập trang nhưng đồn thời kỹ đổi mới, quan niém vé DNXH mới bit đầu xuất hiện ở Việt Nam. Theo đó, DNXH được hiểu 1á những tổ chức được

thành lập hop pháp, có muục iêu hoạt động là các mục tiêu xã hồi, mai trường vi lợi

ích cơng đẳng, bao gốm DN, hop tác xã, qui, trung âm tử thiên (hủ yêu là các tổ

chức phi Chính phổ, Vi chưa được chính thúc cơng nhận v mất pháp lý cho nên,

DNXH trong giai đoạn này chữa có chính cách tu di, hỖ tro riêng biết và có địa vị php lý tương ứng với nhơng hình thúc pháp lý ma DNXH thể hiện

(G0 VỀ số lương, quy mô, pham viva inh vục hoạt động, Trong gsi đoạn nàyđể xuất hiện một số DNXH khá điển hình, kết hợp mé hình kính doen và mục tiênhát tiễn xã hội, gi quyết cả hai vẫn để kinh tổ và xã hội, mỡ ra mốt xu hướng hình

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

thành va phat tiễn cho các DNXH ở Việt am, vi đụ nhự trường Hoa Ste, nhà hing

KoTo tei Hà Nội, Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Mai Handicrafts tủ thành phd Hồ

Chi Minh. Trong giai đoạn này có gin 200 DNXH host động tạ Việt Nam với nhiều

ngành nghề, nh vực khác nhau [63] Phin lồn DNXH trong giai đoạn này có quy mơ.in và nhỗ, hoạt động tương đổi rồng khắp trên cé nước

Cai đoạm thí hơi: Bất đu ike Luật Doanh nghiệp năm 2014 có hiện hục đơnnay. Đây là giai đoan DNXH chính thúc được dinh danh, công nhận v mất phép ý và

thất đậu phát tiễn 6 VietNam, Surra đồi, pháttiển của DMXH trong gai đoạn này có

những đặc điễm sau

@ VÌ hình thức pháp lý sổ hương, pham vi, quy mồ và nh vục hoạt động của

DNXH: Theo Điều, 10 Luật Doanh ngöiệp năm 2020, DNXH được thể hiện dưới hình

thúc pháp lý là DN. So với giai đoạn trước, DNXH ở Việt Nam trong giai đoạn này

đang có những thay đổi rất tích cực về mất số lượng, phạm vi, quy mồ và Tĩnh vực hoạt

đồng Theo sổ liệu từ hệ thống ding ký Lành doanh của Cục Quin lý đăng ký lànhdoanh (Bộ Ké hoạch và Đâu hộ, tinh đến ngày 01/05/2021, cả nước có 159 DNXH,chỉ nhánh, văn phịng đại diện của DNXH có đăng ký hoạt động với cơ quan đăng kykinh doanh [46]

Mặc dù con sơ này vấn cịn khá khiêm tốn tuy nhiên thụ tẾ cho thấy, có rất hiền tổ chức có diy đã các đặc diém của DNXH, host ding giống nh DNXH nhưng

chưa đăng là DNXH. Phạm vũ hoạt động của DNXH ở Việtam hiện nay it phonghú, đa dạng Tai Vidt Nam các DNXH có trụ sở tử thành phố Hà Nội và Hỗ Chỉ Minhchiêm 50%, gin 5Ũ% còn lai hoạt đồng ở khu vục nông thôn (65] Theo bio cáo nghiên,củu hiện trạng DHXH ở Việt Nam năm 2019, DNXH không chỉ hoạt đơng tạ dia

ghương ma cịn có tham vong vươn lân tim quốc gia và quốc tơ Hiên nay, có 30% tổng sô DNXH tại Việt Nam dang hoạt đồng tr thi trường quốc gia và 22% hoạt động

tên th trường quốc té DNXH có quy mơ nhỏ chiếm 40% (doanh thủ tin đưới tỷ

ND), 19% DNXH báo cáo doanh thủ từ 1 đến 5 tỷ VND; 23% DNXH báo cáo có

doanh thụ từ 5 đến 25 tỷ VND; có tơi 1286 DNXH báo cáo doanh thụ tiên25 tỷ ND,

Tính dén cuốt năm 2019, ước tính các DNXH có đưới 20 nhân viên chiếm tới 70%

[65] Các DNXH & Việt Nam host đơng tương đổi rơng trên khấp cá Tính vục, gi

gyi rất nhiều vin đổ từ việc làm, giáo duc, xón đi, giảm nghéo cho tơi vie hi tro các công đồng người bị thiệt thôi và bị cách ly. Ba nh vực phổ biến là: Đảo tao nghề

‘va tạo công ăn việc lam; thủ công mỹ nghệ, dich vụ chăm sóc sức khỏe

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

(@ Vé dia vi pháp lý của DNXH- Trong gii đoạn này để xuất hiện nhiễu quan

ifm khác nhau và DNXH. Tuy nhiên, vấn chun có một quan niệm chính thúc mang tinh chất pháp lý v DNXH. Đa sỗ các tác giá đầu thin nhận DNXH là tổ chúc được

thành lập hợp pháp vừa có chúc năng lánh doanh vite có chúc năng xã hội và hoạt

đông không vi ti đa hóa lợi nhuận DNXH vữa có đặc đễm pháp Lý cơa loại hinh DN mà nó thể hiện, vie có địa vi pháp lý ring của mình Trong quả trình tổ chức hoạt đông DNXH phải thực hiện ngiễa vụ tử đầu tr theo quy dinh cit pháp luật để gi quyết các vẫn để xã hôi, môi trường và được faring các chính sch wa df, hỗ tro từ

phia Nhà nước và công đẳng.

Như vậy, stu hi Luật Doenhngjuiệp năm 2014 có hiệu lục, DNXH ở Việt Nam.

đã chính thúc được đính danh và cơng nhân vé mất pháp lý, Điều đó khơng chỉ thể Tiện tinh thin "hỗ quát hỏa quyền tw do inh doanh trong điều ân hội nhập quốc tế” [83] ma còn tao tin để cho các tổ chúc, DN thuc mới thành phân kánh tẾ gop sốc tầng trường kình t, giêm đối nghéo và cãi thiện chất lượng cuộc sống cia người dân Song song với sự phát tiễn kánh t, nhiều vin đ xã hội và mỗi trường nổi lên cả về số lượng và quy mơ, vì vây, DNXH có đều kiện phát tiễn, đồng vi rõ quan rong trong việc hd trợ Chính phủ giải quyết các vẫn dé thuộc về chúc năng xã hội của Nhà

"nước gop phin ning cao chất lượng cuộc sống của người din.

Từ những phân tích tein cho thiy, sự xuất hiện DNXH trén thé giới nói chúng

va ở Việt Nam nồi siing hồn tồn phù hop với tiến tình phát hiển cũa nên ink th trường Tuy nhiên, DNXH không thé cm đời và phát iển bản võng được nếu thiéw mr HỖ tro của Nhà ước. XXé về mất ý luận, mốt trong những chức năng cơ bản và quan

trong của Nhà nước dé là chúc năng xã hồi Ki xem xét Nhà nước với h cách là một

thiết chế công thi Nhà nước đương nhiên phải có trích nhiệm thực hiện chúc năng xã hồi của mình Nghĩa là trong qua tỉnh tổ chúc, hoạt đồng Nha nước phải quan tâm

gi quyt các vẫn đồ xã hội, môi truờng nh bảo về môi trường, cãi thiên hệ thông y

tẾ tạo công ăn việc làm cho người lao đồng. để đầm bảo an sinh cho người din Trong edu liên Nhà ngớc không thể thục hiên có hiệu qua chức năng xã hội ofa mình theo sự mong đợi của tồn xã hội, thi Nhà nước buộc phải tạo ra cơ chế, chính sách để các cá nhân, ổ chúc khác có cơ hội tham gia cia sẽ trách nhiệm với Nhà nước. DNXH,

dia được ghỉ nhân thơng qua các chính cách của Nhà nước hay các quy định phép luậtthi đều thể hiện như cầu chính ding cơn Nhà nước và xã hội trong việc giải quyết các

vẫn để xã hội, môi rường Gitta DNXH và Nhà luôn nước tôn tei mét mốt quan hỗ rất dic tiệt, điều này thể hiện ở chế, trong quá tinh tổ chúc và hoạt động, DNXH win

</div>